Skip to main content

Full text of "askar2book72"

See other formats


duy&ll doialoil 


JJ^AJ J 34 





0JU>iJI oasgJI ClUuIjs jfej* 


doJX>lii doijA II dLohipJI 



•* 



i^Jl i ^b;U alJLPi _ 



;rj>=r f.-^j **: j • jj^hj J_k / 7^”^ ^'-Dl 

• J^.j 

*♦ 

(ILM) _.^ 719 
.700 _ 687 ^ :iil >j^ 


• ci^” 

ISBN 9953-0-0483-8 

. J^-Vl .3 a l v Jl_^l.i ! >l .2 .ii.Ji_ol.Ut . 1 




* C * (7j>^ . I 


126 


j-J*J V »— J 1 LSsJ I Ijjb ^9 pIjNU 

•* 

® I A»$JaJv<>J I L_& LjwJj La L>«j I t^j^' 

Ricceur, Soi-meme comme un autre 
© Editions du Seuil, 1990 



■ 4 J& jjl >%A j 0++> J 1^ 4*j ja3 I 4 

do-^>lU dUi>Aif dolajL^li 





1 13-5996 ^ <.jy) f-jbi t'ibjLi i.bj 

obJ - 1 103 2090 o w - 

(9611 ) 753032 / (961 1 ) 75303 1 :^L*U 

e-mail: info@aot. org. lb - http://www. aot. org. lb 


s-Xs-^Jl Ol—ljj ■£ y> Igjy 

113 _ 600 1 . ^ ’ . i) y^ y j bj: - j W l . .. )) i»bj 

obJ _ 1 103 2090 o w _ 

801587 _ 801582 _ 869164 :dyk 
(961 1) 865548 : U ~5U / : Liy 

e-mail: info@caus.org.lb - http://www.caus.org.lb 


2005 (jyiy) ^bJl jjj * U **441 

M 



<Jlia 


Z\ jUy> 




Cjb^jOfcAJl 


9 j*-s^ Aj»Jaa 

65 Jii US 

67 V ,J W <t*Jl :**v2 ; 

109 

•* ♦ ^ 

iUUJl olJJlj JLiUl :v Wl 
131 aJjLu ijli. 

157 J*U jjj ja J^JJ r U U\_yii\ 

207 ^JUi\ JpUJI J\ J~JI ^ :U\J\U\jjt\ 

249 UjU\ U^U>\ i*Jl :5— UJI i-ljJJl 

293 io^Jl i^Jlj olJJl :i-oLJl i-ljjJl 

341 otJUl :^Ul i-ljjdl 

** 

397 jUJIj olJJl :otJl i-ljOJl 

#4 m 

457 fLS'b/l olJJl :U-bJ 1 i-ljoJl 


7 



(j\ y>*J> \ 0 jjS) IxJ 1 <U*( ! J jJ I 

c^tll 

•• 

663 - t^ij* OUJia^Aa c~J 

675 j* - y oU«Ik*a.« c~j 

687 £>|^J| 

701 ^->JI 


8 



juLgJl 4 ^oJlLo 


$ 

L 1 9 6 0 A_L~o j L) ^3 j ^ ^ ® j-JU jy^yj <J yj 0-^-4 

oljJ.)/l Ifi J JJ -Jj Lus lili-i ol^ 

«• 

s^_U ajlJjl! J c IjoI~LpJ v a ^ t <z* jlS* ^^jJI 4__ aim V s ' *^>Y 

M 

t aJ a-*^^J 1 c^t ^_> j-^j a-*^ U wo-> t ^j^jyj ^3 7002 


4jww*» 0 


^1 


1 ' y 1 i^3^ Iw^v »A3 

<LoJJLo <s£ 1 olj LA*. zS ^_A I Ay yd I ^1 JJu\ JL sJK** j»jJl U!j 

Aa J L AoJ I Owi-A »AZJL *» Jjj Ajdy^jy Aj c_A> Aj ljl<w dy^~> lj«gJ 

C A— > U_J jy^jj dy-> oL->- . <-J IjLJ ! L~ *)j I jL^jL (J^LAjLl-wiJ 

lZJ U i>- ^\»oJ I ^A*J I ^s>- I ' 0 1 J*3 L >^*> Ix5-J I I Jjfc £3 yA L A^A**Ji 

.Ay ^Jl o A jLJUJI A^J>- y Jjj>- 

oL^Lo-J j^_S7j &^->" i-Lo ! AjLaJ^oj J j^j 6 Lw»- — I 

yj jA l’t_i j £;LJl J* jJ j J-ili \ '^rjiy 

JlJjJ! ^ jy UsIp y v-J>!l ^-Jli iyju. ^1913 


J L a -,/3 ' _L*_J c*3 0) Cl— JL j — J 4 j jJ 1 j <j I 4 d-->- I Juo ^jjltJl 

<. JjS I i-JUJl ‘ ■ '■ V'J J AA3 a L*_> LgJ li JOo . I la A 3 

AJLmm TILwA J ZJj Ayy>d L i AjJU I j JLj AZ^a o jJ ! j 

f. ^ ^ p 

aj^j V ajJ*>- ^a'^T N I LJLiwww*< Ls3^^> J ls 3 0^3 Iu^a^ .1915 

^ p 

3->-JL — *** J fc ^ t ^ 1 1 4—^ I — * ^ v j } 4 j 1 P . 4."i*>-P J 


9 


c^- r" oiJ 

jL^L LfrJ ~>o>j (agregation) iiL-Sfl Jl ( _ riJ L ! J 

” •* 

olij ^ XJU SUL 4 jlL^ Jii oJtS" ^U-Jl lJu 01 ^ .193 5 

o^L^*» J 01 . l^LX ^JJa-* 4oLJLj> 

O-Ui XljJlJl oljjSSl j*Ja>r^ c^ljJLll 0 JL3 X Lgo J jl JjjU*Vl 

z}jj * 1 cr^ u ^ 6^' o 5 ^ r 1 o^ 1 

^[ <-ilj-^Nlj ^ 3LlX ^y jl y^J^i 1 j 

4^*) 4-o 00 tX 4^ 4_>c_Ja ^1 p Jws4L>oj 4 4-o 00 V I 4jJL! 1 

.4-J 10 1 4-oJL*J1 o-j yjl (O^ - ^ ^ ^ j5X-* j 4 1 93 8 

** 

^ ^ ; ? *0 lo 0>s— 0 ^0 L < -^- Jj — 4 J ^ 1 4»-^ 1 ^^3 oJ-J \ J} lO— oj 

M ^ 

<y £-X*o 4j| 3j 4 ojJ Ij ^ J-OlsI 0 4 -k > “ 0 I 4 X~0 yjl 

44X^S"L ( _ r ~oyJI jL$3l Ck^ 4 1 940 4Jwc*» ^oj ^y 

t^OJVl ^^>01 ^^w.1 40-^jJl ^^JjJl) I <_3 j~XoOl jjiXj 

p 

•j j j^'*' <Jj-j 01 ^ 4 ^ OjJ-j*lXI OU-A 0 IS" ^Jj 

*yyXl £*/3 > 0! 4 0tXpVl C->l j£L~*X^o < y Lfl -. Alois' oljO 

p ^ 

l>* Jj ' ‘olr^W Jj'-S’ '-frr* 1 ‘'-“JjJ 

.1^0 J>-1 ^ jl£it J j~* yt oOL£" 

^jolill ^XaOI ^\ j aOoLp ^31 o-j^> 01 *lgJol 

4^-o^J! <^>-jJp I f-L^)/ 4X3j U^i 4 { ^JyaJl ^X^Jl 

■X j 4^^lj)^UIj XL^JJ 01^-*> ^^xJl 

iJLOl o-jjXVl LO <. j~S ^^Xw-Ld XI Jo ^j->«-^ L^l^>- 

0LS"j 4 1950 Lo ^piL ji j .J^j-gJ ai^^j cX15o 

.(Strasbourg) X-«L»- LXJUJl ^»jlO 131x^1 jS 

0[j 4 4-».^,Xl jj^Lj *— >L£ JJy 

«» . ^ ** 

4-J^> 4Am 0 j^ ij* j *?* * ^ Oji^ OljJ-*-> LL5" 4 X 3 j-Oo Jii OIS" 

JL^o v LSj i0ij iji J^SL. ^1 ^ iSjllw 1947 

•* 

.1948 <c— . j^jysL JjlSj J-^jU 


10 



Jij Jjif Jju L ^1 JJ&JJ Je>j J~>- 

SJ L* C— ■> Lis' ^lLJLIa-a ^3 4^«jij ^ A-P j^_o»> 

<j-2-Ja-> ^^Aj -li 1943 <C_^ ^ j->«Jl *Ll!l j^L-^aJl ^JLaJIj 

j I j+S* 4 A^wwJ jjjJ I 4 jL* JlaJI ^Lp <Lu L»J V 1 a^>- ^A^i^a I ^ g * o- J I 
^^A»p Aa^_*j>j 1 0 iAj<>i^mj 4m!«i 4 1^ 4_d L<>jla i 1 L^SU I Ijla 

J Lj I 1 4— > ll^j I Lai 4 41 j j&- JLaS" 111 j I (Jjj j La S' ^»JO0 1 A ^^jSLo 


iJ^y - ^ jlSs3 AjUxp] 

I Lp 4-J I La C-tfJjpaJ I J jLJ <Uj9j .1945 4l**> j^LvaJl 

ifi 

<Wj>LaJ1 (Jj -** jJb L>- j}^y*ay~3 Lfl- Ja^o 4 jpj I IJlA (J ^>- 

^r^jAl L) Lj <^1 AjJ-^ai J l j ^^slp^J! jJl JLp 

•• vT « ^ ^ 

jj^hj sr*\ uM ^jAaJl ■> j^ 0 L)^Sj 4L>jl> ly»l Uj^ 

<_$• ijJaj ^JLp cS^LJl ls° y. — jA oIju Lo J^SLj jl <uLp jl 

p p 

J^-aJ I <u>- U 4 ^ j->- ^1 1 is>- LU jjfc <JU-p ( j^j^ r SLu ^ <01 j 4 aj1^5 

L«J L»L*J \j A^oLwvU^/I o^lj*Vl 4,yS23 j J^J oJlA j 4 L»*<J I j 

" * p 

. Ll^-A Lpj^aIa L)l l^j ^Jlla^ij ^lll 


L^ dL^JLjJl £jj ^Iji’jUlj ^Lj» 

jr* (*-*v^ o\y* JaJl j 4j j>*] \ 

01 Lfc^ljl j^SLjj jl 'Vl <U iwa3 o^IjNl jl 

•* 

44-L>L^1a 4^j L^^ li L>- jJ JJJ jU I Ls| ^ j^ 3 L^^LlajI dls a \ j^^J 

i _ s ^ f^LSJl dj^ j* 40ojLl^ jL>jl J* jLJ)M 

' M 

Cr* y <-^' ojUalJl Jl* J <■ j-^J' J* J 

Ll— )IS” ^JjV I Ofrl 1-Jl 4-oltJl 6^1 —Jl 

«4 1 “Z* ^ * 

^ (^A>tl Ui' o^IjNl JjVl jJl>^JI L*Ja 

J]La J* U^-L^j ta-y j~*~ tjJJl 

j^iJl uJl, ^JU! ^^JJI ^1 jl Silj^l Jb^j L. Vjl 

4*^ 

*1*5 ejji jj-jt. jiU- Jj<J J5 oljj i ^L!j ‘‘4~? c ' v- 3 -' 

<uji»Lp j-*j iJL*_ij'yi jl Jj»«J t_Ls^jJl 



\*y>- JSLiJ J-kJ LgJ I Ml ilfJ J-j y? 
|JU> wJU C^«j J-*> tiUl (i^IjMl li-A 

.<oL*Jl jA Oo L Aj 1 >■' ^aIj! ^*1 ilL* jUkM! 

ci-*-il ti-^IjMl jrr 5 ^' <_#-kj-5' rr* 

Ajj 4 JsLA3 ol*Jlj <jL*jL)^Mj jiL>eJl ^yJl JiJjJJ V IjLPj j-JU* 

cT^ ^ °jk!l *iy~ (i^kj £/*** '-* ^ak^aj 

^Jl o<_w_kJl j\ (_$iljl^Ul oJl i<J*>LkMl (j-Lf- 4-*_»L~* 4_J U 

oJlA (Jj I J 4 Luj LJLjLwoI Oj3 p-U a-*JT \jSLa Lo*L>- jl LaL^jjj 

^L.^Jg_"_s^_) <j I ^j- 4 t Ll> L->- <LL«_i? Uw<aj^)\-J I I 

o 1 j^^jj dSjj j t j^J I V L ^1 oLs>*Jl iiliA 1 4*& I 

*♦ 

p p 

^a>j t LJ a j LjULwK 1 ^1 Oj^ LoL" ^j£> ojL^p eL^>Jli 

M •• 

1^1 U ^j^wJ 1 ^y> aJjL& ^ ip <— 

•* «* 

° W! \jy\ -^y e$i 

w 

dJJb ,U-g_x> Llj^ljl <jl iij-lj 4 <ulSi ^*iJl I ^L-»i->*lJ \j 

\^y>“ aJl*_>*iJ A»JLp g- ^y3-l i J5 o! LgjLd .A^>- y* 0 

^J^J_J| Ij-g-l Jj-r^Jk J-*-* c#4~!J -k^J a* 

ju^f ij ^jJl>sJ i o^ijNi o ^ j~y *" ^ y^p_i ^JJi 

p p p 

4jI^ Lo io jlk) /> J_Lz^/2j AjI I^jIj -La3 4 ^ J-*J I ^yi 

^y> L Pj-> iJijwA o| (^1 t Lu ^3 O^ <1)1 

jJbJ 1 Lo-tj Lo^s 4 aJlJ I j ^^LjcaJ 1 i? LjlJ \ ^jaj yc~~+* J 1 ci-Lx^J L jJ I 

«• 

ij li> ^ J^, .i-j-lJl SiljMl o^ JL3 1*^*^ t aJll>wL^vwO Amv aJL»-P 

CjJLA^J 1 a«AA A-j ^- :>s -1 I ^ J^r J* st* 

Wb T UJI JJ r aJl JU 


J Tili-.l jl ^LaJ »Ut v U5Ul UL> oi ^L«JI 

jjLw^W i«L^>* 1 A-X^o L>“ 

^ 1 1 ^ 1 1 o w \— a j^jLf^j j-Aj 4 1 9 5 7 


^jjz 1 jS >-**> ^mj oJU» i3 Lla 


1948 


12 



1-L Ij bS^ jj£uj . A*x_a UJ 1 Aj 

^i\ o Ly> ^Ll 5\J i iJubj aLJL>*JI j ^jjLJI ^LlS* j_a 

K <ulxJl aa-JjjJI)) jjjjj~Ji 

** M ^ 

0 J-A j V 4 J LJ 1 j*^3 A-]j L>s-0 ^_A 4_>e_Lo iLLS\_JL<o ^Ja_> <U J j 
JJcjA y> U?j-vO>- ^yUJl <y j£j }} I cJl 40^s>-S/l 

•J^l dL£JLjdl ^ oyt^j ^jLJl J5 J^JU ^JJI 

p ^ 

Lg-*' jrc^ “ £*jjbU b*-y jj^ J^>tJ oi-A ^c-jjbJl 4 jLJJ 

jb*->Vl aJI I aJL-xj ^_£dJi j *<0 L>tiJ j — Afiiia^J I AAjfii^tJl 

.b*L~Jl j AjaJLwJl J y>- AjJuLJ! aIl*VI ^ jJi j 4 ^.A-n-. i*.j l 

j£J Ajj^sJl J-A S^s^Lx^Jl AoJaj'b/l ^y A^L-wJl AlaJbJ! oJLa jl 

•* 

y* 

I i_ t r ^ ^ 6i*L-A^ 4 Aj^_>«»J 1 -L ^-oJlj I 

^Ij-a'^I oJ-A j 4 A*—Aj ^SL>xJl A>-j y ^ j IJLkJ 1 JL-J ! LajjJU 

P P 

A-9 aL*^ b» Ax-»-J^ ^_x> Aj k. »■ 1 1— n. 1 b— J I l_^_) ^x- ^/2 jj JL9 1 

Ojl a : .» l l y> aJLwO y* Jj 4 L^Jbi-j ^bbl cij^» 

Nj p L^iS" a*^L^J| O-La y k-AJ^xJl jJz* jb*J\l ^QaJ ji - 4i A ^ li 

< 4- <k -^’ J-* tjr-b^l yaibj y bJ c-aJLxJ A-L-~Jl jl 

bj Jj>tj I aJjJJ I ji y A9 j LLb I oi-A 4 Aw-*f b**J I A9j LbJ i 

«# 

y LgJb^-j^ J5 4 aJ!>U*J!j ^Jaiiii oU-ji ^^Ui jibiJ 

aIjjJI jl 4 J^r' 

t k-A-xJ I J I5b>“ 1 LaJj?“J <iJUuJ L^J I ^ . la ' t I 

^ c^i 4 c^^bJl 4 — A lx J i ^ \ P j^JUl (^1 

o-La JU_xjl^I p^^Ij j^>Jl jjtH j' o jii 4^^yJ 

*• 44 

>rfe i (Jk; sbl Jl ^IjkU ^ ^ J_p«d ikUl 


^lil Jk II J a~J Ik v Lkl IJL* 

•* «* * 

kC^i cr^ 6-Xlx^Jl ci U j^I? j-L j! Jjbo 

•4 


Paul Ricoeur, Reflexion faite (Paris: Esprit, 1995), p. 27. 


: > t (1) 


13 



Jl 


1^1 ^ * o ji» L?^- j-* - *t^^^.J 1 L o J 1 jL^*. 

I <L*j-Jl 4 ^jLw<J I j»UI jJ?[>J\ jl J j\j>%jj t^jjLSl 

a^jL>^>JI o Jla Jju cj L^2-s IjJ J*£j 4 LjjJ-5 LJ^li 

UJUJI oJl^I jJLp <y Jlill £l^t L^rl^j 

** ^ 

. a-a k>u I 


jrt*^ Sj, J^' ^UJl jJL^JI jj^ 1960 au* 

%• 

^ p. ^ 

JlL>s-oJ I ^3 o I Ju Jti jlS* La Aj I AjaJ^-s A^3 ^i-P Ij 4 

*♦ 

^t jl JL~ 4 yJl jL-J>l eil^l £>, Lj» y»j JjVl 

^J_^J -a^o ^ iJL-li _P A^k^Jl i-j^J oL 

j *^ry -&j *U»«JI jl~J)ll jl yf- JjS/l <=j>tJl .^jiyyy-t 

,j\ jLj)ll L^-jJjJajl ^ JS- •^~>yi I_jb5jl . ( ^^x-il Ji 

^ p 

%>i .r 4 ^' o* ‘•^yrj J? °j*yr J* 

•(vj)/l ^jLS^jl Jt J\ ^ LkiJl ^ 

\ •* ** *• •• 

^1 4 A-m-w4j L)L**uNI A*Ju ^3 ^>J-P ^3 dU^ 4— 

•* *• I «* 

p 

>* L»j jl~J)/l <J| ^ ,>h iS^yrj ^Lj ^1 f-*-* 

iV ^ p 

oLx^'y ^j^-a ^ J^^Kj L>~ ^JL> 1 0 L %»o^[ I .AjLjL^-»| ^*-3 

*4“^ ^ <_5^i (J^*^ (j-HJ 4 3j J^- 

A^i yj-Ji ^jJ! lJu aJ-Uj* oLjVI ^ ^^*^-^^^3 C LmaJ Aj ^ 

jti I jJl IJla ^2j?J jl5j j ^JL*-*J l l ^JLp ^ £j Lok> LoJ I 

V- •» *• 

p p p p 

<J* o^~ o^'— 1 jr 4 5J ^-'j cf* •jjJs'AsI 

j L—j’) 1 * 1 4j^ <_9^-«jLw4jl 4 i£jJ l_5^“^ ^ j-A J-&J tw-->»Jl 

4~*-L; o^^l y>j yjjy. jn' ‘j^4i v_~>«Jl 

1 1 ^ . - j <LoJ-*-<>Jl 0 j**aaJI Ljwo ^jjl jJJ-iS" AjI 

•* 

ir-^ c> ^j* crr^J^' ^ 'M ^ cr 4 


Cn^ ^ 


j O LiJLtf' 


i. *Uaj>«JI : 5 ilj>l Ai^uJld Jjj ( 2 ) 

.(2002 t ^yJl ^UiJ! ^Ji :,UlJI j \ j }\ iojJ 


14 



L> Haj A^j Hj JjS <j^JwL>x_4 y LLoJo jloNl 

** ^ 

LuJ 1^ ^jp*JaU ^A 1» *lJ 1 ^SjC ~<±} I ^j>-j\sj * ^»Jl 
( j^> H yyS I j^Ia ^ llySGLjJl 11 a .^IjJU 
j- 4 (J L1 j V I ^j-*->o byS-A~j* A^t l g S j LwmjN I 4-JL*j*j I y I ^3 y^- ! 

1 4Ja>J JS” y <uSl^a jlJl Hyil ^J| J jJ\ y iJlSlI 

yj ^yLx^Jlj L y lu*>\J I yj ^jL^j^/I ^jyJl !1 a .jllj J5 jj^p 

bij-^1^3 0 -L>^ t£"^ J->^ Ll ^ISwL £3j a} 

0U>M C> J, j-J : JailS y oLJ^U ^>Jl ^Jl^l Ut*J 

c Syy. y-*+> i31a ^^1^>J| a^_1? <u _& *)l © 3 I*-** ^Jl 

Jails' 5 j£i ^jKJlj ^j>Jl ^ dj\jj J>\ <J>J Aiy * J 

j!y^ cilil <yLJl «y -1U£ ^L-JVl ^^Jj| 

•’“* *• «* 

2?^ Ji jTJ^ jj£jj j»L5 jl Jl 

<—kij^j SM 4jL~1aJI ( _ 5 1 p jl viJJi ^ <c>t>- j ^yLJUJi 

•* •• f» 

cT^ *4^ ^ ol tfoi-P SI 4 Jj ^Ul ^UOSIa y 

«• 

c^UaAJl 1 a (JjSj jl ^Jal-vvJ V A a U li 4 

lUi ( J^I jr 4 *l$ V I c-jUa>Jl IJuj llAj tJa-jlyll ^ jH I 

Zj*J JjH- ^Js.L-^/1 JS" ^L£JI IIa 'J x,_y_ jjSLj jli 

•• 

jr 4 ^ ^ ^ (_jJLJLj c J_lJ I Uaj>- lljjj j-jJ I ^3 jlj^/l 

#* 

•* 

^yJ I jy jJ I 0j-A-wJ» 1 I 3 13 j L>wa L^JL L^J juJu>t_j 

•* 

kljJUl ^yt-Ja ^J I (^ill f-LilSVl 4^131(^1 

jlS La y j-^pVl ^^Ln-ll ^jlJ jSUl Jl_p|j t^JLJl 

.(Jj— ^_^_Jl L< -> la - ^J I <J I ^y ^-. 4 Lj J^o ^J| fl- 1 -/a a 

J3jll J^-P jlj 4^aJ jl yj JS y*~* 

^>Jl UJi»j JbU\ oL^I 

cy L*^JJ ^1 4-wJLaJ) ^Lv‘Vl J £ y J ^i^iJ 


15 



OjIU—iJ! i (J J LLIj^ .O^J— xJL^a <zj \ j l 

l-A>- (^^AahJI j]o^ij\ ijU j*l*Jl !1 a .JU^>*J| JiP-li ^-Ul 
J* oLJ>l JbkJ ^ ok, JLi iUUJ! jt aS\ jJ 
^J*!)\JL*Jl J_s^3 J-oJ I ^ I Lj I J C ^1 I 

M «* «« •* 

ji l) 15" oitw'l Olj 4Jl«Jl Lo j\ i^UI 

«* 

<j\ JJ ^}\ cijj Ja^SlI j-2— AlJt Oj^i* LjL^-l L>J 

o j^jp I Lo-lS” t^jljjLoJl j^aaJ I Lg-j 
** *• ^ 

i 4 jj^^>,.>iJ I j>-\ JawaJU ^L*3 LoJT 40^\JL*Jl 

•* ^ 

£>*** v_jL£JI 11a Js -<Ul j-» 4Jlj j-LJl 

t A^jUJiJ 1 o j j wL; j-aJ I ^LJliJl (jljLw* 

‘ Jj^i «*L* oL~o^M ol-i-A3j l $ a ^ 3 Jj>- L^jljLi JaJLdjj 

4j| J-U-> j^Aj .Iji. «w» J \^ <^UxjJl ^JIp <• 4 : : k>Jl ^JIp 

J->-X>- 0L-soNl jL^aJo'y JL*j Lo Ijujl>- IjJU IjlU^ 

V* 

1 SfI^I ^ £jJ ^1 oiji; S^ak4 4jy>U ^ ^ij\ 

^ UJS jl 


t ^Aoj l ^5 ^ l—v-<w*J l i jj^ j .j o' >* J-*aJI< J— 4 ^ ^ 

<Lj L~J aJL ^^LJl 0 jJiJ I cA; : :..Jl ^3 

(. p p 

b i^J JU<^Jl JS" Ot-b 

4 ^ J j 4-xJL.wm-I 1^ C A^v3 LaJ 1 

«# 

jjJaJ I ]JL^J 4»*^L3 I jJ 1 Aj^-LJ l La> J C o AjJbj jj ^ t j^i j^S I 

t ^ LjIp L£J dJUJiSj t (diachronie) ^JuJ! j 

oj ci' Usynchronie) i^^UilL aJN I ^JaJl ^ 

t^LgJl jA 4L*x*o 0 ^ ^3 ^9 ^a 4P^»j>t^-U I 

^J-pIaU jl OliU <^1 \±Aj 

cf* jr?-^ ^ 4 ^J J - /> J-^J ^>j'-*- ^yrj u^s* V~-ij'-! ll’j-* 
jLww»I "-c- -r- jj>- L« <->jL>«-»j k— ~- j-a J! ilLjk <jL$L* c l$_£l» 


16 



j»l»l .ioLJYl iiLalJl ^ $ 1 Sj aJ^ j j j\u» c 

jjZLj iJUUJl olJUJ U5 pLJl Ui IJU Jl. 

£, £ 

t^atalp^ j-p~L*a tlr 4 ^-> I I LJ I SJUU^>*Jl as^j>x ^Jl ajlJl^j 

•+ 

p-*J ^ g : A j\ <-?i Jl *L-*L J-w 3 *^“lj ^ jS JJj 

f, 

<J" J> *-~^ Lr w/j^o -Ajjy J- 4 ^ ji «-Ui -Aa! .Sjjjij 

iiUiJl JS Jijb I^JjU ^JUI U-JLiJl r !>UI ^ J^I_>S i _ # *^Jl 

i *• 

<Lw>-^>Lp Jl*Jl i J L>* J} t Ail i ; «,<g a iJL*J>fi 

«« • ^lysbU oUjJj>- 


j3 cJ^-j>- L:JT 1965 4JL*a ^JUo? U-JL3 IwU^_ a^ 

J-* *y>- } 3 ^Jujji J y>- illLo tiJojlJl J jlj^p 

•T ^ •* 

(Yale) JL, ou.l> ol^Uw oliJl jJ jl5 ^LiUl IJl* 

♦* 

J> aJU Ji jl5 jA <.1961 L— JLwo aSjj**\ 


jS'Li ajIjlJI JUwo .1962 al-. (Louvain) oliJ <*^>l>- 

J-J^>*jl 11 J$*>bipN I J_p ^ j*s-i J 4 JI c-iJj-^Jl 

Juj j3 oUtol l.«.M. i . J I v—« la 1 1 ^j-a ^Jjl iJut t^^ulJl 

p 

Jj j ji jj^oj !i| -Uj J J to L2> j-aJ JjU->- 

ljLc%o\l ^P^J di.«.»o ^JJl 4-o jJ I -Lv» ^A 4jia La UC-wu JUl 

«* ** ^ *• 

oLL-^ ^jjjJJl 4 ^-JUjj ^*5jLa Ja_>- J-P 4 ^j-^.J ^ 

J jl J Jbjy jl ^P .AiUl olpLii^J dLUl I Jut JI 

jl pLJ» 4_i I tt^JaJl ulJUj-« ( j~* jLdJl *L>- JL5 j t li 

f, 

I 4jl~Lwa ^UjCo 4 j>- J) j I t 4o I 4-^--vw4jJ I ^ g o > 

4-^P l-4»-X>- V I La ^ftlia-a J5" ^a Lgj-^L) 43 LfliJ I J J L) J J LJ t^Jl>6-<iJl 
L)l cJ^ L>o^ tjLjbalo 4jLJLiJl 0lJL-a ^J b 4-i| ^1 t 4^Jo JiJ 1^ 4-u-uj3-J I j 


.1962 


4^mOlJ| ^^3 i j <JjhJ • *— i U-SsJ I 1-L^. S 4-oy 4.^ j>" jj <-b jJ Lstf (3) 

.(2003 i j JLJJ l i j jo-» I < u>-j <u> J> t Jbj 5Jji 

S. H. Clark, Paw/ Ricoeur (London: Routledge and Kegan Paul, : ^JaJl (4) 
1990), p. 57. 


17 



jA Lo : jl ^ I t 4 j jJl+] I o^^UaJl ja~j 3 j 

•• ~ 

jj^hj <Jli Cr*j L *y-!J <^1 *L>- y jy ?jl~jNl 

0 J Lu^ L® ^KmSiMmAj C (J L».V-I I Jy yO^ M 3 j* JS J-*Uj 

ti>vj>lj iJjl' AjJjj^xH ^ iiL* jl tj\ tSjUa^j jji (j^ 

•» ** 

Jb ^3 l oJb JlP dJ *}L> j Lj 1 g ~ 5 Jbi do IS <lJu j LJ I oJjb JJJa j 

j LJ I ©J-A ( JJL® ^JlA I|*-aVI Jlj-wJl ^JLo^ t L^-> a J , l a . vaJ j I 

^<LLk^-oJ| ©JL>- jj I ^A 4 j j LvAPxJ I 4JJ y%jj jLwiJ^Li 


t<*JJl ^Jlpj ddJjM jA AjJjJjaJI 4j ^jja-s^aj La <Jj)l j[ 

jl U! oSfjj cIaL^j JjJLJl r 4 .iJ jl jJLw V ^ 

^ ^^Sji oliLii^l ^ JftUaTtfl jiLiJ ^Jl r ^uSflj 

•« ** * 

JLi iJbjjiJl jl .iiUl pU L*J ^ V tcr bJl J;UxJl 

ji ajj JUo pi Laj_kj p> «j3 ( L_«woij I ^Jl Lj ^ ij) LoL»j 

L^Jb^Lo jujuJI jl J_, t L$_Li LlS' Uj> UJb ^1 

£ £ 

c-^px-w?! Jii v -o j 1 ojJLp j o-*SL)ij c ^pj'!AJI .JJjo y> l ^ * »a LLqj 

*♦ 

2 ** 

Jj>Jl >a ^jy oli ^ -*«oJl lA-g-J Ij J-O L*_J <>* '*>*- 

jju>- y Lyj}ySj'>}\ <• jlSb j_— U J-£J L^-jJj-5jbU 
-L^J to^SLJl <w-^L^ c^J L>t-Jl ^1 J^^lU 

f* »* 

Lo^J JL>«j Qjj jJa£ J Adjn L—j j-gj jl ^siaLw^j ^ j-La 5" LJ ^U-Jo ^JJl 

ubo 15" La ^J.5* ^ J*-* 3 La>-^Lj LjJ y°b jii L Ljo j>- ^y 

f, ut 

Jl jl j*S> . Lj L^>- j t ^tia^%J 1 y * JLi 

IJLaj t-bjy 4-1 ^ ^yrjlyZj)! 1 

«• 

iJj^- ^ yi, ^il^Vl 5 jj-^ ^ JJ<_A <Jo h\y 
•» *♦ 

LJu/Ul ^ C J Jb Jji iJjjb jb jJUJbj, .jl_*JIj JU-JI 

£jil J Ji^il dj jwP LjJajtj O-j 15 jJ j t4j^-^oJl oJu>-jJl 

^ia^LJ ,4 jIx]L yA ja^jG liLjt Jt^p'yL j-wwwjiill <_^jL>- t Ijspj 

p 

J_^x. <d«»-j Ojjy 4 j j»li J_ibl 

Ljfc -t.il Lj I ^j^>-l pjl -i j I '.j ^ 1 1 ( _ r J5 y y^d l^Jb *i - *^ji 


18 



oyUJl \j iyjlj JS 

t^.1 y* £Jr->.j ‘AaS 0^> Ja> yAj' c s* 

‘UP-j ^A LwA ^a jJ I ol {£jt ^iJ J* bl 4 <u>“ I 4J Jjjij La ! Jub 

4 . J 3 , LJ L 1 ^ j^.^-^-1 1 0 m\-1 S <5 ir* ^aLkdl ^ jJj J5 JtJLjj 

** «• 

^ij! ob-A 4^Vl ^-AlS ^ j 4 <L»P ^Jl ^Jw<»J J 

ob-A b! £Ly*Z*j I . J j - l a- > ^<J I I 4j^J^ 4 |»,lg,P V I j-«->sJ I 

J5 .o^LJl ^1 J5 SlyJ! jibb ^J! b^Jl 


■Aj J ^3 ^wwJli j-A lU-A L)j . fi wLa j I oJJLc- J ^J>- jJ Ju AjJuj jA Jl 

^li- y* 4 jPi (exegese) l^-i: jj&j jl ^ 4^0/V 


La 




J, cU^'bl! iyjl _yj y^Pjl J tfA- M ‘ 

•• 

^J] ^J bJ Lj j> 4 4-3 I ^^J j b 1 ^ ^- J y>j 

*» 

^^3 ( j-aljJ bi l_LA . 4_Jl^bL>tJ I 4-3 jJK^O ^3-Xj l *_Oj i J 4 4_iibL>eJ I 

^a iaj I jJLj O *V J_U ( _^a- 4 L*J I j-wJ I 4 43 I J O ^ jJ I <L_>- ^vw<J I 

0} .4jl :: JL>bil ^-A jJjJlj i. g la J I Lo|j3j 4 4-£*JL>xJ| 1»Ij3 

a* 

“j-—; jL y~- VA?I SL-U Jl jbjij J-fJ'j ^^-*>111 

«♦ ^ 

I uoijl 6j jJa-w-l ^3 4^>- jJ j-Sj^J I 4— Lo_*J I iwjl> ^Jl * 4 -~vu1j 
*♦ •* 

(ly*Jl ._A£j,lj J^ 5 o- *A~ A*-!l LoljjJl JJ-5J 

^ jbJ I bjLiJl 4^b_b I lSb-A 4 Juj jj J-j jJ U5 

M 

J Jv> U Lfw-y. ^Jl J_^l J L^L- yk U5 Uly 

*• •• *• 

yj\ **_-> bbsJ 1 jjJl^ ^LLt- 

^j->o I I jJ L> jbj 4 4jJbj^aj L)bV ^jji oliUljNl J 

I ^j_b— >X_I_] 1 ^J-J>c_-Lj 4-J Lj 4_a LgJ I j 4 JLjj 1— >x— j 4 J j->- /^o 

♦♦ 

. (6) UUj ^-SUJI ji d\s ^\ J i(UylJl) ISjyy^L 


Ricaeur, Reflexion faite, p. 36. (5) 

Magazine litteraire, no. 390 :a~wjLH ^ ^ iJLU* (6) 

(septembre 2000), p. 21. 


19 



I I yfi \j^£’\ ^ LajLs^jIj 4j j-jJ I d) I 

*U*i Jl ,JJ \j tAi-pUl C-> I jJ I C-)jyaj jL*u^l £*> y> oj 

4~aj \ — ^2 — o — 5 \j ^J->tJl y* Lp j_> <j U 

yi J /jLj! ^ c^!>UaJl ojjj OJj>*jl^ dUi 




J 


y> I 5 j^Si L*J I i j~jj L a*_* b- t ^ r « li *>Uaj I i LJ 1968 

t* 

^ytjy~^\ Ar* ^ jy^-tj oU <yJ' cS^! 

•• ♦» 
p ^ ^ ^ 

~^jri y yC^A jA*)l l a^~ AjI ♦ \$ r y *~.^yA Jj>-I Oj^jj W?H 

«• 

^ y*J *uJj Jij ^-J* J* ^ A J*'^ 

•• »* 

p p ^ ^ 

Ji 5 JjJj>- O^UtO Ixj to jA* JA (_*» 

*!>LajJl ^ Jpj-*->^* o Jjj LSjU J-jJ^t ^^-^Lr fj->- 

(J l$J' i^->J^Jl < 1)1 ^iljJlj .^jjj^LJI Jj 

<J^L>oj jUl ji 1 1 965 a^*< ajL^j 

obc«L>Ji O^l^J^l S * V a 0^^ LtJ I OmX^O ^wjSj f yM 

J J* Jtii tl954 i~. Juo oijJl l*J -uJbOj i^.ySfl 

^ ^Jbr ^Jj L^jJj-S'j JL oLoiU- 

«• t* 

£jL*- ^ LlJ I 5 j^3 Aj^^Lv* I jij C J L ^o j jJo j jj 

Ij-J A pIj^j J ^*-^— > J— 3 oJ-jJ»-P ^ j ->- 1 LjL-_<*a>! <j I ' * * 1 ^ 1 1 

<J U Jjj t Jj Jl>- JjN Ij JUJLskJI <^j>tLj AjcJaj j-g ^ i O Jl>cJ I 

fr ^ 

-L>eJ I c- [_>- J 3 J l ( 1 ) j-)j ^wvt -1 1 aJjj! j^>tJ 0^4 5 J-* 

«* 

Cette Sorbonne jLjJLj Jl Ula» o_p iia_s^ 

«• 

Ji 015 Jjii t^JJLlI y aj^Uj JNj t «poussiereuse 

J I aJ aJ_o_*J O-djJl (1) L>- jij t O J ji <U^wwwt< Ij ^JlP 

J^>- ja\ JLa clU . A 3 ji ( V^JjJ| jLp y JjJSxJI 

» p p 

/A* jiA <y J^y, - Ol j*j Uij-li ^-o 

*jr*± jj^hj Ul Sj ^J^JI ^ SIjJ jjkj 1961 jjU 


Francois Dosse, Paul Ricceur: Les Sens dune vie (Paris: La • j ^ : I (7) 

Decouverte, 1997), pp. 439-441. 


20 




^y oUj Jij t jjJuC J 5 ^ 5 iJl yJl <^i 

5 jL^J! oL^J e^jlj ^La C-Ja>-V JiSj .4Jj^L>ta *Jb J-J 

^LS" J>^iJ -°^r^ 4<LLyJl 4 jLJjL1I ^ : ^ 2 j yJl o Ju Jl>sJ I 

#* 

'I <_y ^ ^ (^i 

1963 dJJi ^y jLi 4j| fJ_AJ Jjj t^Ly y 

cL LS" U->^J j toly** 3 Jlp ~l*_> LjU oy dLL ^y 1 . L<L^ j 

#• 

*+ )S ^ ^ I j Lp ^ ^*LJ 1 I 1>J I ^ I 

S 1 '*— «* ^L wL*»j .S«Xj*Xj>- o L_>«_J 1 j > l _ - 1 -^*> 1 1 ^ 

**3 I ^-P 4^-bbU LpxJ LA-^jP i_^J>xJU^*; LLlS Jb*_> J 4 4 -JJaJl 

°j^h j : " a - l ^ Jy-^ <jr-^ oLjjw> 

.JL>Jl jb? y> 5jjj ^1 ^ypLJl LLkJ! 

o^ L*J I ya AllUiLal ^-tJJij J>\ O ! Jj>- V I la* y 0 -><J 

w 

^- J (_y ^ 1970 4j^*i <>— _»«»> j I ^y° JaJLs 

<_y jLijJ L*_aL- ^yj c^y-jJaJl yt^Jl jb_>-! <uLSj <, j.pLSL_*i 

♦* w «* 

“J ^dJJj-^ OJlS" olj^< oJLP Jl*j V} j^XiU Jjju ^ j 4 ISL^Jli 

j^-aJI Jlo aJjjo jJ CJ15 ^1 j^U^SlI jl Jiu- ^ 

<8) cr ^Ij| 

«• 

Ua i^lj oVUJl y JuJL*JJ £yj*J ^p ojLp 

^ I 4 tf la W.'..^. ! I j L, ^„ ) I J-S^ j j ^1 Jj*p ^j^sJU <U I <-*> L^J I 

\jJS\ oLy^Jl ^y cJ jL>Jl jLyJl li-A jL^aJli : (linguistic turn) 

♦♦ 

J^.15^ J~J ^ SjL^ iiUl jl jj* i^JL-jSlI ^ * 44 , L. jl 

(. * f 

yp ^ I 4j^X<>-*JL^u yjJl yp L»Lkj J^L^a ^J^jJl li-&J iOljLiVi 

ol~L>-jJ I yj toli!>LL?-l <-iJJl L _y 4 I 

«# 

A^lSUl ^j^-Jj (le mot) <la i IJl 5 JL>-jJtj 

#* •? 

UUJ £*J>\ j La jU^Jl £-J? j_a jl .^iSLa ^ yr j (parole) 


Ricoeur, Reflexion faite , pp. 42-44. 


(8) 


21 



Z* ]jS\ iJLSLuJl olJJl 4 JI tijJb,y»Jl olS US' 

** ^ ^ ** 5^ 

ij I 1 Li I <J^JL> ^Ul ^jjL^jaJI ! L^_*-aj & LaL»> 

J^~i J^H ,>“-> -,y . 7 ^ <_yJ' ey* oljLi)ll ^ i^jUJl <UiJl 
^ «* •* «* 

Aj I {£j± tAiLsb oL a 1 *j>*j ^£jJi j^p- j^Ll 1 J^P f'UjJl ^5 

*• ' •* 

^y> <uila— Jl 4-JL j llJlj ^ . * l a > Jj *)l 

y J>\ J\ j~t- .otiJJ J-^il (*-«i J^-' >>j J£J £\p>> 

^1 AjU dJJlSj t<U3ljLLll /y» A^3 J Ls-aIp jJij 4 jL J^*j 

*» 

jjti 4.w La jU ^Llij 4 La jj^oj jLp*j A*J l I A^JJ I 

** •* 

p. 

1 (j- 4 4 ijr- i o~rb 4jl 

•» 

Jhj-^ jp Nl M LaLI ^SLiJl ^pLJ >a^J 1 jli ^LJLj 

<1)15 La j t ^ 9 ^Ap*j>- Lp^J I j aSaL^JU aL> J& Jiaj ^Ul tJjjLjl 

^Jlp ^ ^Jjj L j_SL_j ajLLlL Ja^J jJ j I ^j-A aLLj Li AjLLi aj 'V J-> N 

jl dUS c jjl*-p~ j-SLJl J^-l j-a ^-a aL>- jj> J^SU *w^p" 1 «,< g <v 1 1 

dl!i5 c~~J j tOjLSLo JlLpI La ^1p 5^ La a$jJU c— J 

4-iJj-l UT* tJ^^-A A_j yJL La ^^-Lp ^J^li-P ^ 

•* 

»x^p a-a L5^/ *J c? 4 ^ O' 4 £ r ?> JJ 

dr 4 !i I ”'-! *• (_$-’ ^-^-5 <y i _r*- a 3 (_s"~- a ~~- 1 .j->-S/l 

V ** «• H ** - ♦♦ 

jJuJ I ^3 oJbJL>*J I Q> LJa ^ S-^ ck^ 2 - 51 J^-^ 1 

U..J I oL^ ^JUl L^J I I o| . a*j LjV I 

^UIa £j>*i jJl aa^!>L 3 dills' J ^y> oiyrj 


i s* t CIO) — 

L4l5Jj t 


f-^=i 


IJU 



c^- 





^JUa^JJ ^ylc- Jjli ^ <L SAj ^->yr 

.^lpUJ! olJUl 4 5^ U3I 


I *«— j\sS 1975 A-L*^ 


Paul Ricceur, Le Conflit des interpretations, essais d’hermeneutique : ^JaJl (9 ) 
(Paris: Editions du Seuil, 1969), p. 313. 

.322 w 4— <ii jj (10) 


22 



(La Metaphor e vive ) 

.(77*e /?w/e 0 / Metaphor) o jLaJoMI ^UaJ j_a j|jO*_> 

La L aJI sSj \ j - aj ? L>c_^o o ^-a o>Lm*Ij^ ^Ll£J| c-kJio^ 

*# 

cr^jl^J olijJj l-US' ^ a-*-«L>- ^ 1971 j»U ^ ' tJ -! 

^Jjr*i Oi-^ 1 £° ^1 La <— iJj^Jl .jaISLOj 

^jL>- LgJ V jy*j y^-o oJ->-j ^ yLoJ! <Lo_L$3l 

a-^LS* $ j>*~* Lgj I ^.Lp ®jl“*-o>Ml Ij jl>- I ^-Lj . AJLLk^Jl l-g. ic > j ^ >■ a 
jl bjj jUij a^I jJLp ^ y* U5 J^> flik; 

.A^»l^jl jjX«kj t y>A ^Jh\ y» (JtkbMl jjJLp y* y OlaJ I 

^-^P L<p l^j M 0^ I j jjj2j 4_-o I ^^3 

•# 

OjlxoMl jlA IA-£jj ^ C5 y*" 1 Aa^AS* (^Jli <Ujli AjksA? yo Lajcp <WjIS 
- SjUoMi jl .JlJyoMl JipIjiJ fj yo<Jl IJla ^^JLp 

JL* Ml J_*JMl UL^ Jl^L lay M _ yjU_Jl f^LSLil J5j 
^-Lp y* Lg^yixJ y-»>- J (Semantique) kJMjJl Jlp JOw? 
ol jUJl yo 3jLi ^y* (Semiotique) oljlAMl j\ pL*~JI 

V* 

aJ|jJ| a*L*15LJI a_L<»»>xJI yyo^* L^_> ^y>s_>j tyLo 

Av^pmj ^ ywi I a»wQ L*a » ^ t ^JLp 

p ^ 

JC* .OjJUl £yJyJl yP 21^1 UL^ yp 

I jj*> Lp JM->- y-® Ml LaIo^» \S M SjL*JoMl jl 

** 

MAILS’ Lsau jl L« JM^>“ yo t5jj>-lj aJu->- y» j^lj 

j\ SJOiiaJl Lg-<k_A I aa10x_a M I a>tJb ^Ua>J I l-i-Aj l L» lia>- j\ 

^jjoJl ^Jl j Lla .aJL^L L yL^JLkJl ^Ll^JI jl aJL5_4>JI 

♦♦ 

jLxpi ^ £\r^ bi tCyjliii) 

L$jJ*y.Sj LaI^AJIJ LaL*^ (_sb b J J J^ 3 C $J~~“ 

M 4>-j^y»Jl A^*j>- j^oJl o-La t o> j^Jl ^ y-^5 ^.Lp 4aJL>j>JI 
y O jlj ^JJI ^.sljJl jl oLgjJl y_ju SjL^coMl j| 

p p 

4 4J*4 ^yixj jl « ; 1 jT,„. i V 4 <ji ^Lo<j (^-iJl jJUJl 4 I^jOI 


23 



o* yy->. O I y t ^a 4jii.^^ i>L<xj 0 1 

J-tj^ J-P 4-J l_Ojj>-j ^ilj v.,..,fl u 2 j jl l j£-+-> L*-^ t^-^Jl j jiJl 

4j LgJ ^3 j liA . ^ya-wJjiJ I Uaj>J I J^j jb JP ^ I o y>- jJ I 4 -JlJl>tJ 
*• «* •• 

I ^-P vA_*_A 4j3_wsii ^3 4_.ws.ulj wLpxj i_J Ll^J I IJL& 

•• 

i J I V . yJ^]\y j^Ji] I Ju ? 4.jj....JjlJ I ^A Lo 4 jLx£* ^3 I o^-ukj j 

M « 

Cxii* j *a ■ U lj_A {£j~* (j- 4 jl 

jL/; U*Jtf jV J^JI ^ ;L^u ily ^1 

•4 

{jA p-P jJl ^yip jSHj t^jL> !>\j L^J LJoxjj 4 4jJJl 4 *oJj>J U. fruri 

jL>Ji j^JLp JJi) U_gJu> *>15 0*S/ tiluuP oyt l^^Jwu JJaJ dJUi 

jUpU jS^\ 

LfrJjj J> ^Lk^Jl cLLjl^JL.^ ^a Lla j^wsJo Lo o}^ 

V J LJa. AJ C 4 J|_Lj 4jli ^ j j«_a 1JI 4^-U . L^JulJj 

H M 

(Jl^jl J5 w j i V I oJ-Aj fc 4 jlJL>wU ^ jj jj ^ j g A a £-j 

j*J i \j OJ I jJ I j*J J jS I . jJ I ^-A j ft La | | 1 

u- J*lkdl o* J^Ldlj J y Jl JjjLJI 

^~odl <L.L,a ^ C5» J 1 *^ 1 ^ V" 1 * 

H f* 

Vl j51<ux>u U_Aj t^j^uJl J^“b 4uJal>J ^jt^ujl 

«# 

j-^L*u> L JJsjJ! 4Ja_>JJl JwiLlu ci-i-Jl (distanciation) 

u_j Ua_>J I LgJlP o j\a I Lg^juL ^jJI pUjuV I 


( 11 ). 


. o !^-iP uiwj>x_j 4j j-wL^j V L uj LlS" j^_^j ^J j JL s4? 1976 

( 12 ) 

. Interpretation Theory: Discourse and the Surplus of Meaning 


Paul Ricoeur, La Metaphore vive, collection ordre philosophique (11) 
(Paris: Editions du Seuil, 1975), p. 398. 

s_jUa^*3i ’^Jjjllll Jjjiaj . j 4^j L *_U U£J 1 I JlA jJLu? (12) 

: p i . .. 1 1 jljJl iOj ^-j) ^^4-jLiJl JLuu-- 4_<kj>" jJ t ^JL» 4 )1 

.(2003 


24 



1973 aj uwd l ^ a La UjJ I jls L) 15 I j I &j L^p 

Aj I (£ j%> 3J L> lwflJL>c_i 15 I I L~«5\J A-*-a L>* ^3 

•• ** 

jjjju I |»-^ Li-oJ 1 ol aJ ^L> 1 L<>-« ; 1,^ »*««,** LJ 


.^lla>Jl J j>- 

p, ^ 

j^uLoJba.il <sSJ I jtJhl ^ IJL>-tj jLojJl c^ll5 JL*j 

d- 1 1 JlL>x_/0 Aj ^Li ^3 Ll5 J-&J 4 L*J I (1) j-A^ 1 Lg->*JL> I I 

M t* •* 

jJt J 1983 4J— JjVl jJb>wJl jJU<S .^Vl ^^Jle- 4j\s>rJu0 .sJlp 

^lill jUJI Lol t^^kll >j~1\j SS^JI ^yll jl_yJl 
•* *» •• 

cP ./ij-^' e^j^' jljJjJl j-*j (*'-*-!' <_y* J-U^j 

t0 «* •* I ** 

Jii j 1985 o jJuai jJl>«JI Lol ^.^2.11 j^JI 

oijuji 

•* «* 


Lw*J I ajIi5 ^3 o lJu Jii j 15 lo Lla ^J^o 5L Aj 1 I jS yj 

M 

^/J LaLw*-* J5" ^]a-*_j V oj-A <jl c_3 j-*-) 4 A«^Jl 3 jI aJLm «V 1 

J^JI JU ijyJLJl ^j^i\ pJU ^1 L«J S^-Sfl iJU-)/L 

^3 Laj! ^-a 1 1 j> 3 J-.-J t jlj dU55^ . A^j L>^J \j 

«» •• 

jULi; JLp ^Ju V ^1 5l5U^J! ol* cJ^Jl SlSU^ 

♦* •* 

Lj Ja^->Q La J5 ( j*a (^JLlaJj 1^53 j 4 aJLju ^iljjl 

^j^>o A-*jLJ jp a5Lo-*j A-P ^ g j 1 1 AjL o ^iLj^o Ll* 5 oLsJlXj^ 

J*a>- cr® cP®-* °jL*“^^l <31 (^JJi ^JL*Jl 

^3 4 4j5l**o ^JUI L*J ! ^j-3 I 4jl^>Jl J A-^v-P^J I I 

L<hJ>tJ I tY^' La^^*,«_J I A U oL5L>e-^Jl Jl 

^ ^ •* «* 

cs-H (j-j'- < ^i <j' J-^r' O- 4 t5-^' J-o-*-^' l -'- k 

£)tkJl yt ^o-^oi iS^T"* (*-^ J-S’ U^i La y»j .<jL»jJl 

(jl j-* j/ 1 j} 4 y>-\ 4a*jL*%j^M aj j > cjJU ^^“j-ll 

M ** 

(_S* j' <_?* <■«- mmAJ U5 ^ aJLJ^/I aj^>cJI 

«* M •* 

jlj i_s-a Ly^-Ajj (>^' ^d'jj^ 

w «• 

LJL^iJ ., <? j jj® y«j _y yL-j^/l 


25 



a - ^ a \ \ jli ^JuLLoJl t A-O <L^ ++S3 > ^)Lv<SLAJLo j IS Lo-lS 

. Ao Lwvj N I Aj j>f^} 1 y Cj^~ iS^* 

P £r 

t j*-g_aJ l t# ip J 4 — 1 ' ^y-j— i?_^Jl y (_r~^ oL«y' Ol ^c- 

Li_j^»o j^i 1 y~ fj] l$J J -A V oUUa^u -1 Jl Layk <ul Jj 

C- 

oLiju ^». 1 k .^9 7 a o g a 1 aJjL>«_* J Sj n_A -J> 1 — S jAj jl jji jj-* 
J* jSJ <ul ^ toUjJJ S-b-lP j^li* JJ&J .iX,^ 

p&i SI i<Clilypl J j-k-~pi ijyjJ y> S/jl Jlkj ykj t^l 

J aj^-L-JI { j~-‘ 1 - 1 1 (j-'O J-^ *■ 4 - — rV k*^ i_yk^ W;* 

«* 

aJ I y& 0 La I 1S-& ^^3 ^L.^1 Jl£j>^l .aJL^IjJI L^^J 
cS^SLLSl jjb j ^^LJt Njl t 

I ^*>-1 .iJLj&j toLjj'Sl j\ AjJ jJl y^j j-v 3 L>*-i 1 ^s^L>- sJIla 
j-. p\ jk^J -Up iiLaj, . <14) ,Jjl j\ jUij^l jAj J..a:— Jl 

f, p 

^yt-JaJ l ^jLiJ-%&)1 4*aj} g Aa yft Lftj ^ *m i jl jLaJ-U 

•* •• “ * 

AJa_>JLll Jlp j*Jli j-*j jL*j ^ !*x^j j*J jLojJl jL -iS yj ^SJl 
LLaj .ilLjfc jl t aS y >* Jl j}j iSj>*i\ j^Lp <A9j^Jl 

0 jj-^ 1 1 L- 5 ^i ^ k— tf-sSj . P L<>-L*J 1 A_-w«w4-> ylyAjyS \yjS 

J5 J kb>U Jl ji±A ^ i^UJl 

W H 

jl ,<Jlj-*Jl IJla ^p Ajjl>e-a j ^Sw ajIj^L jjSjj ^LiS 

^J^jjl y —2 ? AjILcu j J-So aSJ jj j Li-^> ISjlSj I j 3 j LwwuN 1 

Os*” cy*-? ^ * J .S?*-‘ rP 1 y (^k'-Jl ^ 5 -^aJ' o*Pj iJjP'' 
♦» •* ** «• 

^J_P ^ ^Aj Aj lSs_>*J 1 a JLA . L^J J jJ Aj ISo*- ^3 Lp ApLw? 

^IJb^l ^J^jJl ^3 ^JljJJ JjAptJI jl AP L 1 1 jl A^^>«Jl 

lJUhj ; JLj Ju>- ( j-« jtJL*Jl ^jL-*-xy jL^jNl ^SJl ^JljJl 

oJLLp jl A_^^>- j^^ ^ 1 -LA ^»^wj ^jwajJl _ys 


Paul Ricceur, Temps et recit , t. 1: L’lntrigue et le recit historique , (13) 
collection points (Paris: Editions du Seuil, 1991), p. 17. 

.33-32 { y> t4^dj ji (14) 


26 



j—t j ~ L_p I La ^ * l5 _ aj (plot, intrigue) 

«* »* 

o\S La jiLJl jiJauJ (configuration) 

l i I La JjMl JlLtLLJ ^^p^jsJ! 

L* ^LJI J5 

^Ljs-wLl jLajI ^^Lp jjSLj J-SLo JLlJI L^J 

1 J L5^ A-Lj“^ OjLLi ^jLH 

j ^ y*** ^ ^ a^-o ^ j-^y^ ^ y y^ 2 ^ a^_pIj->\I SjiJ! a La 

^ •* 

L-s &j (jL-> L>LJl sLL^JI jj_L j Lajj^j^jj jjcJL)I L y * Lit 

(JLJl I La L Ja~H-Ll ^y^-jULl ^JUJl ^o IL* j 


.oJbJL>Jl A J I*1 J -1.^ I* 


«* 


J (J L jJ 1 L> ^L*J I CjIjL^jp-VI a La Jl*j 

J^Lo j La -uL$j L> LJ j-L I Llj^Jl diLj ^ ^ ,,<a„ L! I 

j-Aj <JjVl LL>wJl !LgJ ^pjLl 
** ** 

( j-p ojLp ^jjLSI jl j^-p ( J-^p L j-a <ulL>J 1 ^j-p 

p 

L jjL I j L L^L t j-LJi ap j-^>«-« l$i yu' o^JOcu ^jIjl>-I 

La^L Oj b I L o LJ j_>J I L*)jjba 4 oJLjJL>J! <uJ jLSI LLujLSl 
djJ^>Jl ^1 jj£jj jl ^ t IajLpI Jj. A^Pj LJj>JJ 

M 

J^P ^ pi £>jb)li .wuL J l aSL>J! <Ui Jsu^j t^jLl 

L^i!l JL^JL j*jj >!j J*LLj J^L 

a^LL! Lr*jj LjLLL a L ^L<Jl I jUjJL iS^L 

L° oJiLij 

•• •* •• 

tipLLl LL ^LLl ^jUaJl j-a I La ^ ^_aS/ I j JJ 

^|_j LL ! ILa^ (, £■ j^L 1 J_*_p ^3 LjlLJI LijLLJl ^ 

** i* 

t^^Ll o^jb ^ijjLlI LLjjLI d>lJ->-Vlj 

Jj^iJ ^ ^ j^> .Li ^yLjLS juJI ^Lp ^LL Lil>L 

a^L jL!l dj LJ ^>J 1 LwJ I ^jiLiJl ^jjLU jL^c-Vl ij*j 

‘ ‘^hj ^ I ^ I j I Li jJ I L» j t _ r Lf' |» jij 015- ,_$ JU ! j 


27 



A -^*' l^Jaji y j 

. (histoire evenementielle) ^StS^Jl ij** ^ 4 *LpJ^ 


j t <J j ^ I aJLxJ Jj>L* 1 o j-^-3 liJ I jlL>w>J I L o I 

*• 

^3 ^jJl ^>^aJ Oj^LaJI I 4 JI J^y ^l^Jl 

ij\ ^ Jcr^' d\^y» ji 

<Jj-9l ^-oNi -L^jJ I ^-JLp c*JLJ^-<>-] I <u ^ jjJL> < 1)1 

i)\y*s> & A-woJ L*J ! <J I J jJ I (Jjia-J *— 3 j ^vJL-aJ ' LoJLA I 

^ ^ i—Aljpd I JjLo 4^o Ij ^J| 

^JLiJlj il;^' lijil&l J/Vl ciiJb^ oLIjj 

crH L*_J>1^ ( _ rr J ^p'jljJ' Oli JUJI i-«-;-Jaj .5- 


f 


IS^JI 


’.I 


J 


L jUj iLJUl jL“yi -L^p^l ,-^u JL^I 

•jir^i i ~ J .j > ' 'j] 


^IjJb 3 — « ^ ^J>Jl 41L>^. ^Jl ^jVl olj^l 01 

•* •* 

J 5 .^Jj U^> ^JLJl A-JlSCJU {Mrs. Dalloway) 

1923 l^jir” j4~> j* (*ji 1>H J r* j " *i'j^' ^ 

01 . 0 -cJ cl.Ju ^ JLSi— 1 Jjb- ^IjJb 3 ~-a ajL~oj 

C Oo Lp LwJ 1 ^y°J 4jJ_*c« (^wL) O I <^JL3 yLi ^ 4-P 

(j-* ^ O'^' 9 ^■C"’^’ l ijZj\j-} 1 O ^ j-^ 

** 

f 

^^3 J^^jj Sj^l>sJlj a^jwXa! I cjUj^JJI ^Jj>- Jj j coL«4Pt^Jl 
jyC <y*J ^ Cf*^ JUaj^/l JL >- 1 

0^' C/'jj ia?-*>bjl JJ ^ apL. Olii -CP 

t4Jw®jl oJ-P ^Lol LJ1 .JUa-j^l ^uaJ ^3 

I «• •* 

j^jJ ^ ^y>j iJllA oULJl ^-JL>- ^[3 

«* !• 

jy*0 AjjL^JllJl L> 4 ^-Lo O^-Jj Aj j j_L? Ij^o^M ^y> j 

«* 

UjJ ^M? v yL ^-X>cj jJfc ^ ^ ^ iJlAj 

Jj>- 1 jji^J i^lL LJLi^J 1 IJla JL>* 1^ (£ JlI (J^LpL*-** 


28 



aJ-fc 0} JXJ o I Lj ^5Jl! I j ^ ./» sll ^3 

cr 3 ' ^ ^jJ Jl^IjJI g\ji\ oU%Ji ^ ^LjJI 

c^i *ul^b j* j! ^pJ ai^ j t^jUJ! 

cT° cS“^ J-* IaSLaj ^>>-1 ^ij-^ 

^tLfiill I JwA J-to j C/*J J o 1 ^jl^-sizJl ^ JbJuJJ 

• cJ>^r~! ^r 4 *>bJ 1 j 

^U^i ^Ij^U ji J^JI ^ idWI ^ 

*• ** t* 

oLj> ^l—aj-J K-jbSll ^-s J— >j— j « J— j ' — = r <■ j ; i " 

fr 

^Lal 4jL^jJl J j_>- ^Li\jjJ\ oJl j* ^ . (Thomas Mann) 

s' 

^JIp p-^J c J-V^ O^y 

^jUJl j^^Jl bft ^jIa!I ^jUJi j) jbjjl 

•* I ** 

^ ^J5* <j I J-43j 4 olSwJl < uL : -*j ^JJl 

^ p 

Ol ^Ja L^ j-& ^4j jlSL* im j*s y* J-Lp 

^ dL!i ^ r-vyi Jh c^ijJb >— . 

^i'jj e*“* 

IjjJLs j^jJJl JJjJj I J3* L^J ^y? j*jlj ^Jl olijLLjl 

j*j 4i*>lp a yu SI ti^LJl oUb jaj ^ys-jUJl jLojj! 

■ •■ •* 

N jjJlSI p-l^Jlj c^Jcj ^ ^JJI *L_^J| ijjbl tijjbSMj, olxjJl 

Ji L ^JaJi<J\ *JjllSl ajL^jJI ^ j l^i N U cJjl^j 

*♦ 1 •* 

4_,j_.! L^Jl > ^ 4 1: 7 jl jji ^ tjL^J'ifl 

•• 

IjUaIjI j >- LwJl o^L*jl>I l)*!>\->- (J ^ ^1j l5^*" 4 ^ ^ 

^-d'jj <_r-* 

•* «• 

Olivier Mongin, Paul Ricceur (Paris: Editions du Seuil, 1994), p. 154. (15) 

Paul Ricoeur, Temps et recit , t. 2: La Configuration dans le recit de (16) 
fiction , collection points (Paris: Editions du Seuil, 1991), pp. 244-245. 


29 



£JUaJI j-p Li-xu (Marcel Proust) J-w^jL* 

<-i ML l~b>- i-Lj-k 4 _> 1 jj j t (^4 la recherche du temps perdu) 

** 

4-0 \ jl tAJ I (JjJ>- «L>I JJ I l g « 9 (_£ I j jJj 4 l>tjLsiaJ I 

^Jt L-L-*j 4^3 L>- 4j y>zJ ^ i oUjJLo Sl>«3 IaJLaIa^u ^J| 

«* «* 

oL; dUi Jp J~r sj Jij .^Ip J J^*Jl 

*• 

J-laJl *(*-L*-» {j* <_$-* j-!l 

3lo>- <*-jLLl>s^> /^o 4_o U I cj ljLi\ 1 j I 

4 4^«wj>xJ! oL j>-j 4 <ul? I Jc^j V I 4jiJaJ 1 oL> J tA^^Lwc^Jl 4jtJaJ I 

4j I I o!wLa^*mJ ^ Jl O I «AJL*aj j j ^ 4 ^ 0 L.^j 

lAc^ t >A-' j; ^ > U-a Jj <. jL> jJi 

^ 6 Ju>J JlS ^JUl JT #&\ Jj^' JiLJiJ iolji'AJl S^lUi 

o-L>- L> (^-U I ^Jj ^ i^i j^ 3 -* ^ yfr* ^-L*-*-^ I La I c 5^-4i>tjj 4 j !jj 

£r4i J-jJl OU l-K*j, toJj Jj (J-JI Ji-j> -JkJl 

^ I j-A ^jLs^aJl J+S* .fij-A OljLi^/l pJl*J 0 ^9 

<^>- tOL^j JjS 3jJL» aJsl>sJ ^ o Jj>tj 4oL>t3 

6 Lw>J I ^^aj t LgJL jj ASsj 4» Lo I 4 -^lJL>«J ! 3 L>J I 4_4-JLx^j 

jl Jbu, jVl J VI cdU-L ^Jb Jj J.OJL l^U ^1 

* *♦ 

4 4_jlJL>*J I 3L*>*Jl l$J p-L*j aJc^la 4j \sS f-Lgju'yi ®jLi 

1 4ia>j ^9 4^4 ^Lxj Oj 15 SL>Jl oJwA J 1^ ^ I ^A J 

** •* 

4 ft “' . ^ 

(»-fr’' ^ i ^~’~ ^ J ^4p US_j 

' ** «• 

®Ls->eJl (jLj l-t^_Aj « l ^.^. p N V diJ^ 

Lr^j^' L)lj y* ^ ^UaJl H>- 

Lr^ oU^Jl ^ £j\-Ji}\ j^jJl ^ j^u ^Lc-^Jl 

* t f. 

ir* *^-*^~-* *-tjj ^ ; °*^ a A 7^*^ L)l 

«• •* 

^ 4^o^oowiJ I o^i_A t <^ss t (duree) 4^o^^j jJ ! ^ j ^ a * 

•iSj . j ) y^i) bljcul ^ L 4 J is V l * L^jj |jbt> 


30 



43 jJfc ijljjJl aJbA 4 JxJLvJ ^dJi ^j^JaJl jL 

jj ^ 1 1 ^j-^jJi o} • • . Ja Ujj 43 i_wvw4 ^ji -Lp lj j ^j^2_aj 

^JJl j_a jUjJl op ijlgjJl ^3 i 3 L*jo~w<>J 1 ^^jJl oljjo»-l 

^1p j L.<g.i> N L \ 4 j I jjJ I oJla L*j>sj Lo Ijlaj / ^(( 

«* 

^ $. p 

l »,/j j> I ^_a 3 l i^i iV i-*! r*rt ^ l <1)1 ciiJi .<lla oj^JLj oLajJl 

CJ j^>J I 


^3 oLfljJJ 4_flJjb>e_^J l UoJ I ^dp d-A jy^jj JLjJLJLj ol 

«* 

*UXl Jjo-I jJ jir L. j_J»LwO 3 *L>- t4— oVl ^2-^-dJl 

(Le Nouveau roman) oOjJu>JI olj^JL Lr *~>* L« *-* 

— X*' *» 

tOjjL- ^UUj JL L-~°j i-tuji - *-jjj oVL J-UJj 

u*j^y-** J-y^~ W-^-* (jr^* 4 -jIj^JL dXMSj 

** 

e^^JSLcJl ij-Jl odJl ^i\ oJla e(Ph. Sollers) 

«• M «* 

LbA .4jd*^*Jl ^Lp 4^0 U 4^23 j_> (jl ®^P]o dxX>t_jd 1 0 j^3j 

^P ^1^4? J jJaJ 4jLJliJl 3JU> JLi jjdoj Op Ld,j I 

.U^jI ^-oVl j%JIp 

h\y* JLii v bSGl lJugJ oJUJl jJl^JI u! 

o^S*jOj ol j-JL-J I ^ ^JJl odjJl j-a I j?*-* 

j\ ?oL®jJl J-S' J->tj li-A J-A .Oj^jXAj Jx>- {J>y* 

p p 

* « « ** A JtSd-l ^P»p 0“^d I ^Ul o d®p I Oj (J > ^ d 

p 

cJLio^lj 4xJb*J j_Sdo_j ^y> j\ Ijjjk^zS Jaii Lr J (aporie) 
<3^-k)M N -ol t pUa-«JO-l jJ» J-; <^S 

Uj^Jb lift j ,3jJuw» ^Jj^laj ^.Jjla«/g7 L^j V LgJa>*j <JLSw>J 

Jjj ^1 ^Ijj 0UjJJ 4LL*0 4jpJ ^p Lw 

H <• M 

^LJl 4>- jIUj ^5^1 C/*^ ol 

•* ^ «« 

•°* ^r*« j' £: Vj elds' d»ji>cj odjJl ol ^dll 


.285-284 t <uOj jX^JI (17) 


31 



•* 

I i — <wA >Q>. i*i** J*-*t ^ obJjj JjJJl JUUJI 

** ♦» 

^jaj toULJlj pLj^aJI pL^Ip ^iJl 1 j ^5^ 

** •> 

<J jJL L5 jl 4 jjLo-«J1 *S j>- ^jA UUI ^y*'j toL»UjjjJl 

p 

j^!xj j A*wa->-*j^ t ® L**J 1 j) ^J^-^Jl iS" y>%}\ 3«XP® Cy 3 ^ J 1 

(1)1 JlA ,aA 5 0 l aJ a ~/2 >cj ^>-jlp»- Aj V 1 l*A 

^-_ • v» *• 

^ 2 *- I J Jb>odJ l ^ g * «,i? >o j? <«— aJ^^J I La»a.-L>- Lj o La j) ^ o <y M 
•• 

? t- 

c L»U_i ^J-JLj3j ^ j i 0 L jlS'jJ (J j**t jjt 4j ^ U La ^jJu- 

^ Ll jU bills' j U^b ij^o' bSl N jU^Jli 

aJ^p old La ^1 J y^-i N 

loSOfcj .^>-^1 L_aJI^I L _ 5 iiL ^ (perspectives) 

«• 

o «„t> .> ^Jj I o^O cJo^l ^ a- * y I ^Ll La L>Ld 

Lrr! i_*V -W-H £^0' ,^i Jet-* ^ 

•tyrj^y'jjQ l b^'j Jb^Jl 


a*>* J\ ^>Jl Ji^. il ^ilkJl il* ^0 11* ol > 

* J-O? ^^d J t Aj3 j-wJ 1 <* - - 5 1 1 A^.>eJ I I /j-j-La 

•* •# 

cSjj^ 0^" l^ ^ y ^il ! aj 3 I ij jy^} I o\ Jb^i c a*>*j j 111 I ct-»lj3*-'yi 

** M 

P P ^ P 

j\ tl^-w^U 5^513 AJ^x-x> ^Sjy j\ aJL^- i^ai j^A. 


£jli jJI N JjSM jjjJl JL^JI Lg-j ^Ju J^UJ! 

Laj L ^J-v23 1 aJL j]oj I^^j ^.^.d ^d OJ I JJ I J-pLwvJ tA^>cJjlll! 
(-5^1 (_5^i J-* A^axllj ^jjbJl 

UUj L $b-P 0 J^ I 4 J Ajj^Jl 0 J-A j ijJ-^J 1 A-sA? l>“ Ajjj*> 

♦» «• 

aJlp Ld 015 Lr* 'A^j fli :Jlj-Jl ^s- iaU-Nl jjkj 

<Sjj '-^ (pb 

" b ^ » 

. Aj3j-mJ l Aj^gJl Ja-wsAiJL> J5iJLj AjijjJl oJLaj c l^Ju-S'L 0 Lj>- 

L 'V *^\j>- aJLAj ^ I OmL^>- I L^j 1 ^-A Aj I oO-A A^o-A I 

1 «• « 


32 



UUL. I4JI it ^ji\ *L i.*i V cUaiU o\S Olj 

bXb OA^b CrV 1 ' o* c^ 1 s ^ ii 

m ** ^ •• 

t* * 

(It 4 \ 3 ^HJt f-L VI L.1 

oU^JU .AiU^b £U U > £ U J ji J 1 ^!' ^Sll J^JI 

aLs>cj 51 ^?U- ^Ja ,~pl XP LjIj La J-P 

« *• ** 

*M 

u L>- -5 y>^ aL*j>*j ij. ^|liA»»-<^vi.^» 1 I ^ J 3/ti J! 

^-jjLj <La U Lo <JL^_Jm^M I j-A J>«_j L) I (J j L>- JjjJ .Js^2J>w_^ 

^-^ >J>t-j 4 (tOtalitc) <LoLv-L^Jl j\ A^ I ^ j^Su* Oj .£J jl! ^J-aLO 
J* Ji>j Jij 0 J ^jJl £AJ jr^L>Jl £A L fJ? LJI J5 

p p 

Ljb .ijj jJOj 01 j^P .4 j ^jJl cij-wJLiJi jjo J JiVl 

Jl* ^ ^ *^}t ({ J*C** J* U Ma 15 ^..vS-? 

•* 

0>jldl * a \ La .a aJLo 15 4i j-n-a Aj I 0|i ( jLlJL>j 4 Jj>tX~vwa ^ 0 1 

JJ«-a J_*i 1*5 SJ^j 5~p*Jl ob ‘jt-Aj ^ 

Op-Ij (*>$5* Jr^— ^' b j-^^xJtj ^UJl £-*p- «5*p- 

^sAL>ej Aj| ,s| 4 ^*-9 I I J^P O L*Jo I ^*Xa ^^Lp A«J LvwJ^M lXa ^-Lp ij^ J?* 

4 ^^>*-a Ja^a <talil ^ ciLj^JLt^ Jl ^tJjUl ^S' J5" 

^ jp**J I J 1 A^Oxjj LJ I <9 jO*-<0 I {* La I 4 jiJl*» 4 A-J 1 Jjj jji> 0->L5 l^|j 
(totalisation) I 3 JOL L^p jJOj 01* J^jjLJI 

jUjU i^J^Ll]! oliaj>vJLI 1 Ja^ux jJ 1 jj^ <w*-*-L» 01 ^JaJL^o ^xJl 

v^ly Ji Sljl 01 51 4 ^juI ^Lj>x_5 

p p 

LXa La 1 La ^Lla.0 1 J) ^J-otXwvk^O I j^-9 1 jptSSj 4 A^^ ^^s^L<0l 

AjLJj3j JiO AAtw^*-> ^jJl ^s<S? l>sJl (0^0^^ LJ?^ 4i-Ltaj 4 <UL^-i>ejJ 
^ ** «* 

lO-A L)t5 1-L^-ftj 4 Ll> jJa-wk» ^j-P 0 L*w>- 1 IwJLp ^9 A>-J 

. 8 1 ^*-J 1 ^^9 j lli 1 1 1 » M I 

*• ** «* *- V>M 


Paul Ricoeur, Temps et recit , t. 3: Temps raconte , collection (18) 

points (Paris: Editions du Seuil, 1991), p. 448. 


33 



Alia ajL>- J3 iaj \S 015 cLJU kjsl I \jS-\ iJU ^ 

Lg-J - A ->«-i o I ^ l a : — j j*— !j j — ~ ' I ti - ^ 5 ^ a,x ^ l_j ij-"* - 

Lil bJU caJL^Ij oL°jJI |» <J_jL>«j • I 

j! ^ J i^^Jl o'WjJI JS JlLJ bjL Jk*J 

«* 

j_a. <Jlj S^i a . - ~ll ^ J- 5 ” i>* ‘T , J-«-i <4L*jJI 

•• 

£. 

cK A. ^ )l» jlj JiU 


U jl> lo.^ a . K<l)L<»jJl ji j-^aJ JL-«J ^ I (JjJiJlj I ojUJLa 

•» 

V JsJloxj ^JJslj AjL& d)LajJL ja.*>c-» l)I ^tjjUl J ^a-^auaJl 

A^V-kJl ^V*-~^-»^Vl ^Ijcj V IJU&j ,ojjJ> j-y~* 

dr* ^ •* J ‘a* «« ^ 

j ^ ^ij ‘ ' j-* JJ^-iJ jl J jAj 

& f, 

c/^ a! VI tSy^L 

(20) -i i i 

Lj>-jJjjJu V I (J ^>- j^p\^- -Ls d)LS" 1975 aJw<-*> 

fj-fr* 4 J_p~ i ^U jjUj J^j^}\j Ll3L» U^^Jlj 

JjUj ^l lA^i^JuaJi L^^jjjjyjVl A^>-J ^ L>»y^jJjiVl 
** 

jiyl c?H oi j*t ^ ‘ty^’ cyy^ 1 ***L> i_s* oLj')/i <^1 jl 

M «* «• 

fi. 

-'-r*-*’* 5 ‘cr!^! J-?- 5 ilr 4 1 rr^^ 1 {*>*■*■* ^ ^ J-^ 

^Jl AJwJ Aj (1)1-^ J A-JLs Lw<k-J Lj jj jJl 

^IjJl r L^i! ,> IfjMj ^oxJl J Lyji '4 
cl^Jl iJUk ol ^->Ji .^va.aJl 

4jJ-Kj)/l 4^Ja ^ ^k. J L^-^JjaXiSlI Cj\jJ>\*tA 

** 1 n 

^ pJ j (.1986 ai^ VI ( Lectures on Ideology and Utopia) 


Clark, Paul Ricceur , p. 198. 


34 


.467 t j j_^uJ I (19) 

( 20 ) 



0* 


jSy-* jJ*J 


1997 


^1 

*■ 

(21) 




N ii- ^1 v-JL Jk^. 1986 1L- jl 

(j^o-ll 4jj I oj * 5 } 4 I nX^a^Ai^ 2 <i l Ofl* L^Jiiw' 

** M 

l_S^ ^ 4-*— *-4.*-!^ i 0 V! ^j-O 4-j,5^-P ~L*_J <L> 

4jL*_.wJ ■£** +& *\ 4 4jLj>xJ L^p l-L>- I^JLjI^I Jl 

p p 

^j^jJl ^4 4j llS* jjiCjj j ,J[ Jww» 4j— *J I lLLLi j^-ljl ^3 .<UjV O ^-oJ 1 

•• 

^l» *Iju»)M S^LJ! a-saJ i 

•• 

S-p j. I oVLLJl /^o ^ j j-p oj L_p LlSJ I j J<^uLJjl 

p p & 

4-*Jj^ L> 4J5 *)^LP J) 4-Jj^j LJ 1^ Lw>- jjJy_*-oy_olJ 1 (Jj|ljJ_>J| Lflj LwJ Oj^-^Jw^Jl 

L*j>-^J^_j wXj V Lj L-^jl3^_p^ 4-*^ I OJJu-S"^ t «-J L> ^j£> y.< ^ L i *- 1 1 

^ > l0->- 4_1_J L>*JL> lO^- ^yLP 1^ 

oUUiaI CaAmJ 

4 4_o I ^Jl ^JiJLL) Uw<»-3 ^J-Jl 4 t,^ LlSD I J-L <*0 J-flJj 

J - ^ » ^lJj 4 y^-lS* 1 $ ; .. p olJJl oIjJlp 4 1990 

p p p 

4-J-Qk-*-> ^»yL O' 4—4-1 JpoJ I f-L^i 4 (_£ 1 0 ^0 4-^.jLJjI 

LJ^ 4 aju-o-a 1 <— >1^31 1 LL& i^j^j ^ AdoLv-^LaJ ^-^->tj 

. 4-J 1 O 4p 

- p 

4-Lwn Jj>LaJI L^Jwo 4— j^S* oO-p *— 4.1 ^»JlJ c—> l-*-*-^-*»vw«— 1 1 ^ ^ 3 ^ 

‘ 0 

a_j2_1jl>^_^ <z~> i-.r * - ^ 1 1 cij I j**& L>*-o 1 995 

«* 

4j %* 4 4 J I JbJLl 4-o j g do 4— 4-1 £t-Jo 4 -Lj ^ 1? 4-0 JLio ^o 

j^SLj l^J j ( Lectures ) C->UJUa^ jl oUly ^ly-l 

JLoJl 4-LUJLS' L^-oj 4 4jLo1^xa! y3l JJ 


(-^j c 


^3 


4jy^j Jjj (2i) 

<• 

.(2002 4oJL>xJuJ 1 JLj-b»*Jl (— jI^JI jli ! Cjjj-j) 


35 



aj c-j 2000 ajl^ y j 

yllS” yj .jL^jJl co^IJJI jlyp C-^>xJ 

L^xmP ^)I-xJ!j (jLoj^Jl <uj IiSCJ opL^i Ji j 4j^\J p|y*-L 

j tSj* '* <_$-H oi-A (^J^o j .y-lS' 

y^ j ^ jJs> oLL*-« jl**j ^JL*Jl yp cJb-j jJ oJ 15" 

^jLSJI li-A <j14j ^ L ^-c- jj55j £>j 

.j\y*]\j ^^SUJl 

Jii jlS' LaoS bU> jl JjL~ <u! i,ljJl JU» jSl, ^U5Ul 

W ‘'^ d->!*XJl (jL^JjJl ^y ^Juo_A I ^j>~ A^3 ^lJj 

jUjJ! yj yk~-yo yjy_» j^ASLlj yJUUl jL^JIj S^liJi 

y 5 j^IJJI 4-^ljjJ yLiSJl y JjVl |» ~iJl ..y*Jl j 

t jJww 9 I 4.^P L»j>tJ I <L^>-ljJl^ <Lws<a>s_*I Jl 4_^*- LJ I 

1 I I^j ^ (_£jJi £jjLJI (_5^i ‘■--JJi JLaj 

<jT^> *y i j— * ^ ^ i j^>j j jL»jji j*j i+5 

** ♦♦ 

( j, +/2 - a J-j o LS" ^JJl ^_s^? U>J I ^Jjlo-j j I 4jjj_d ^_Lp (^y II) 

e>-^l C J -^' ** J5 jj Jj>- f J^ J5yJ toUj 

I ^Jj ^JJtlo jl ^^-ll ^L^>«_> C-> Li^ I j Jp L I yo JjJUalj 

jl Jj>-I y U_aj toJ->Jl yi.-> jl J->“l y *— ^Utjlj 
S^iJUl y ^Jli ^^iUJl jjy ySj ^jjl j>^j 

J-S' j Li Lla y»j toli Ji jlS* Lw» ^iLJI ojj^a}\ l5 J[ qJjj-^.<JI 
IaSLaj ( JS i ^yyJL y2_jyJ 4_>li5Ulj ^j_wJl oUij^J 

c 

y& L>Jl ^y jSjs^\ o jj*\Jb jL yJJl j-aj to^S'lJjl 

♦* 

A_Jl Oils JajL>«Jl j»b>l L_fl> 

jli £j> Jl 1 —rjij- I dUJL5j S^IJJI 

^ij ^-J>jJl La>_^«-J_p yi A^Jjjb ^1 UJj 

o j Lip I y oJLi^ Ji cL 15 U t ^ liSj I y y»i V I j ^jj ll! I ^yj 


ajIjJI y oL^lj Ji L 5 U ^jjLJI 4^>-! y JjJ^- y LjU 


36 



yi-*- 4 C^i yr^-i <i*^' ‘ 5 ^^' <y c#^' -W^ -' a -r^'-! 

j~al >r-l j^jb j~&\->*-> ^; . la ... P V I (_yH 1--* • ( _ r ^UJ-l 

^JJI ^slSJl li*J J^Jl Jb>j UajtJlj .J.J^..JI JlLuj ^LJI 
£fj iJ ‘ *T — *** O^JI _p«j yL. >® 

-i5j^j . L>*J ! l>sJ I 3^1 L« 

»♦ *♦ •* 

J5 pUa-pL j-JjUJI £-* <j\ j ^^s^UJl a-s^-aI l5 1p ^3J>Jl 

p ^ f p , 

.O^ljl *>Li jt LpjJa LJ I jl j** »J-^- ^w-OwLl A^wo«-A j 1 

.Llyip jl Ulw S*L-Nl OL^J jl bjp 13 Li 

^>-'51 <*31 ^opI ^1 I 3jj>-j 1 L?.zj jl jA * Jlj 1 1 jl jj* 

4jLJaj>cJ I ^-Lp jj53j ^L-5L> Laj .^-j^sM l_^15L>jIj 

v l5jjL ol^Vl JuL-Vl J ilL*i .jlyLJlj >Lp 

j jJl^\j .opL^^/ 1 j L-w—o j aj>b -a L* wL I JwwJlj ^-Lp V I ^^-LJl 

•* 

^li ^tjjlj ^JlP ^J^g-9 t ^L*J I j j3 j 15" jj j3*-*Jl 

^ jL^I llL-a" : y&-y> J-* jj-^j y—rn 

»♦ 

<u»p L->3 I 5 j5"IJl1I wL-o j Ll* I j_a £^jj L dJ a. ji3 jl ^JaJL^ 
o ^_5 IJlJI ^ ^ ^ " LUJu5 j 4 4^JLJL>- ^ y$5 J3 ^j_>j -L*j I j_a Lo 
t Js- J ^s- iy*_« 4j>l»sr ijSVi ^l£s (_ # ^-j Jj tUJij 

l-^--» 4^? L>3 1 Lg-a^ij I^jULp ^>-1^ ^**_*jJ Lgj 1 j -> I 3-^^j 

f. 

ijj-iJl OLfr j»L>l »1 o jJ>- t-Ly^S- ^aj L^l ,_y^> 

il .ill-bJl 5/1111 ^fals u I JLiJl Ji> ^ .^SM 

*• *♦ »• 

0 ^5b 4Jws_P d— 5^J I ^^3 ^ jl o^LvJ^_«Jl 0 j_5ljJl j^-So liLa 

. A : A A., S3* a 


±JL 




LJ- 1 


1 s^IJLJI cjuk liLJ jSJj 


C 5 * JJ^iJ ^y*'^ ij-^J 


Paul Ricoeur, La Memoire, I'histoire, Voubli (Paris: Editions du Seuil, (22) 
2000), p. 650. 


37 



I j <uL»‘>Uj! j^>- ji jl5 jjj t jJLlI Ul A^jLwwJLi JlS* 

dJUbw JJ^ jLJ>l jt trg J Ljl^j j&i, 

4 ■» % * ' 'j <• (j— J j-lJli / ) «^ tr >JLI LJU? 1 

^ Ijla ^ j^l 

»* 

* ^ A L^ I A^ i l T .A«. oJ 1 0 Ls^cJ I A -> ^ ^ O-J^Aj C l_ V^ JLi>“ 1^ 

’ «• 

^iJj^Jl (Happy End) oJL*-~Ji ajL^JI oJLa ^j j Jl* 

( _<r^ l ^ tf » »» ■ 6-^-*-*-^ o Ijt-a (3^ ^ 1*A_A I A j 1 - ^ a 

ijl C5^J 4 4j>«J^2 

•* ♦♦ M 

*Lr*I pUj jj i>_>L£Jl JS Lfiajjb Ju- j^cJ^s 4~pLj 

ij\i}\ o ^IJUI j 1x3 1 i "-•> ■■" i l^.i 

.jU^t^Ul .^>-T 0.jL: ^ oL>Jl labS o! jJ- .sL?Jl 


L^ 1 ^ 1 2001 «jl- 

•* 

jjL»- jJj t2004 <u_* ^IIjaj t JiLJl 

J-*^-. A_>wLm? «-SL*_*_>jI j_>^J *J 

•• 

4 SHj-*- 5' <^1 jJ (Parcours de la reconnaissance) 

reconnaissance <uJS <j\ SI col J ^ s i\ j ci^cdl oljl~^j 
c Lg. ^ p <_$-* L^jl Xs5LJlj \j frL.Ji'y ! ^j 

«* 

‘■—^3^ ^ **-^j**tJ j liSvJ I j .olJJt /^p 

jJjLU i-i j-^ -l^jgJ I 4_ij jL^aJ ^Jl5L! Li LwA ^ju <l)L 

oLL.- (Charles Taylor) jjJuU 

J- 4 ^L^Jl .1992 aj^ j^LvaJl ( Politics of Recognition) 

V^ 5 J 5 v^li-S ^1 iiSL^Jl ^1 JbJL^ 

olijjj .^yjl^jjJi 4^4 j jL^->I Jju l^Jl cJjjcJlj 

.2005 (jh» jLj ^ ^ aJJI 


.640 t <Cwv^ij jJwv<x*Jl (23) 


38 



wLLP LJLa L LA3 j_jj Ll-^ I Jj J O^/ 1 

L^j£>jJa>- ^3 ajLLLaJ 1 oLa j^r y> O^ (J-* 1 l^..o. a 1 

£ P 

L^jxjLj l^P- Ug> (j L> O' £-JaX~~J 4jww«-« 4 jL*J 3 ijU-A J-A 

.o*^M op aj 1 >"N 1 <J j Lo ILa V' J! 

(r 

•^}i JJ^-tJ ‘j'-> Ji £y'-~ ’ *■*“■'-* - II 

J* Ji <. L) ifrj £tmJ LpO ApApAbW.^3 cr* ®- up crO 

iiU* Ui -J J5 jl *J SjIj)II JP Lh£Jl J IJb 

LfcJl 3'jk; ^1 jjaLJI jl *J .aJL. Jt)l v L£Jl cJlS 

^3 JLaJu 4 4_*^o U- 4j J|J /^o LJ I X-0*J 4 |jj>- 4_*_^ I J 

J-LJlj ^Jjbdl Jj ‘^lJI Jj ‘tr^' P-* 

J LiUill U»- jJ jVl pLJlp j~S jIjj>«JI j»15Ij 

jl Li jLjSlI LL-*>U]I jJL j - urO LLJ 

^ ** 

^ lojp jlj ioJL£j)fl LJLJL^JI LLJuLl Jl UJL, 

** 

jLLJlj j--aJI jljj iol*-»l>Jl ^ Lj.AjJI J (vIpj 

♦* t w 

jljp- oLSJ <up-L o^5j 4 o \j-i\j o^*Jl jIjlUI ( ^a OjOaJIj 

. 0-> li IaXJ i J ^A V 1 4»5lL>x_« ^jJJZAJ 

^ ^ ^ «* ^ * V JjO'j '-^ J oj 

JL3 LoLwJli Ipj jJ^A OJLL^j 4j I JslA3 4jJ L^xj La 4 jAv*J3 

«9 

j.^ .3 .Jl^l ^_*_j LwJL^J O^L>JL*jJI ^ A^JlP ( J ta >- ( il 

Lf A^j jL^j ^L?r ^ 6 j-va-p ^^-Lp j-^Lt 

M 

.<Ju^^l <3^Uajl aIsjJj 4 A-3 j5CfljJ j*^3xJ 1 

p p 

LgJi (_£ I 4SL->«JL] f-Uap| 4jL«wJL<aJ I l)Ij JJ^dJ 

— •* 

^ Jj t ^ y^* c™J olJJl oi-Aj • l5 ^>j Ojli a!^U^ 

J_AJoJ o j->- 5^ t jj lIIJLj-j ^*-^1 ^ I 4 ^j-xjjJ ! j <L«u j Lo-<J L> 4-^%wo»-xJwa CJ 1^ 

jj£jj iiLJi 15 jU La 4 4jlwUl J* LAjj^a5 ^1 1 ^-xjjLL4 

^ «» •• 

^ y i i^O 1 J U5 ^ ^ ^.^i-l.^- l I ^ i I ltaO& ^yA t ii - d ^ ' I 

^_3 oj 1 1 oO-A O I • ®<5 1 I 4 j2«%**13 ^yA V I i 


39 



j* oliUiJI o^Ip oIa JJL>j jl» V olio ^JLil 

aJb^l i La jj j& ^ oJL>CUm.<>J I o^lj^/l IJLa 

5* £ ** 

4*o^^j !^»s>-l 1*^^- V-O^J <1)1 i)\S j t 4 jp^>xj 4AmJ^ 

4.* ^ ,*.0>Jl oljVl ^^J-P 4j ^.JL J Ij 0L*u^/I ^jJ JjLwO J [ *y 

jLw ol b\s ^Jiil P>>JI lJuh pj AJI .cjLaJI j 

J-S" jLs^a_L>lj t 1 ^^^JLp 4-o Lwo'V I S*l ^Jl j L a"J I 

4Uj-*LJ I 4^ ^ _la_ l I fl j ^ i ^.A <1)1 4 d*> 1 l «,<3 ^JLo I 

1 L s^ JtJ .j 1 ^‘ J- 5 (_r"JjJ' (_p'j^ ^4-“ jAj .<CjLJi 

«* ♦• ** 

^iJl j*ip jlj 4jL V 4jS/ oL~J)M Ol y>j 

\1* <j\ £-tj^ ^4^1 p-4^ ^'j j>-\ p4->' 

o j-a] I U L<^ t (0 J-s42j V <— « P ^i-P ^jIaJI J llJ I 

OC^ J-^ 9 4->LUj j!^*JLoL Oj-SL^ L* 0} 

£ 

1 4-o>s_^0.< y J 1 Lai .4 _-JlSs_) ^jJl <*L-J Li-! I ~LL>w*J I iJijfc ^3 

^^Lp 4w^iUJl J Jj® S/jl jllajl 4jli L^-aIU 

JwJ>-li 4 -^oL -L>*J ^o t^j-^UkJl JljO-^-Vlj 4-jJLoa-tfJlj c-4-s^jJl 

£ ^ 

j^liaJl <*_il>- L>t*Jl ^Jc<j| L. ^ ------- 1 O i i J U*J A 

eP JajlTj ^ Ojj ^Jl i^iJl Ai-JUJL Leo. 

•» 

j-OU— <aJl Of>«JI ^lp A^wtfljlj 4 ^oU ijl J~1 

JU jw y_?i ciUi u-i jw. tj-5-SCjLiJi y ub^L, 

’ «• 

^JJl JwnooJ I t4iLio5l 4JjL>c-4j 4 s ^>c-^o („5^Jl 

fj^L; 0^^' *^rk 

ul_j ol U_*Jai*wl L»J5^ lij'y c <- jI— jV I ^^JL*J1 ^1 j ] I 

.JOil ^ J 1 Ol Ukol 


-^j> j^-Jl 00^0 

^^iJl 4^>ljjl oOjk ^jf- J 4<oLj«- ,_yO*» ioL-iiJl AS ^Jb 

* p- ** ^ 

y* (jO ij •!—* La-^ L*^U ,_paj t^-iJl 4_-4>«JlS l^jij Oc-I^-j 


40 



^ Lp^bJ I 


j\y > Ji jL%j J l w^ijhl! (.1 jS UJ( <jliS jl ^iJL^aJl 

jl e-j <0Ja>Jl ijjl* Jj 

f 1- ^ 

<U>~L^3 jJsl> JivCo IcSsJ ! I j_A jb O yu ^v 3 J'‘ n ~*~ ‘ws^«Jl 

OjLftJC** J i £A CJ>ljj I 4 .<» ^ <» 1 1 4 _Lw«JuoJ o ^ I iUicJl 

jLJ5 .jjAZ I^p olJtfl J\ ^ i^Jtj jU^Jl J\ JcucJ 

I 4-*J>ljJl 4_b>- jJ I oJ_A ^LljLa j *)\.SbjLj V L> ^1 j I j I >c. j 

4^J5 ^ I 4^JSbll 4 4-J^Jl 4 JlL?-j ^3 JjSbj l$~> Lbl^L 

** ~ 

^ ^ (*ji ^1 SjjjJl jl iiill ( JjL; (detour) 

' •* •» w 

* ^ *■ 

^PJ^A j L 22 jj L»j 3 JJa jjibj jl Jjji 4-flj^jiaj ^wA jj 

jl jjj jl jjIjIjlU L>- jj jl*j\ Li I Jj 

^1® J-i^^l J^r^l j-^ 

4-s4*L>«— ll OjjjJl ^-Aj j-^-S^M OjjjJLj ^_3 I jl j_A ^^Jli ^ {g 3 1 
^\ 4-™JL <J^/^ IS ^-w?l 1-° Sai:.>rJ ^yJl 5 ^SliJL 

.aJJcj^ Jlj Lo JjiJl IJla JJLo jl / 24) «^ r lJl ^ 0 ^ 

oLj 4 d 1 la a 4 jLJL>- ^j-P ci llfl^v 1 1 4 j LgJ ^3 ^la-cJ Ji jjSbj jl ^_Pj 
ci j U-J I Ji* ^3 Ji^-A 4 j llS J-c*j j I J-A j t laj j IS Ui* 

p-S* 3 J^l jr* U-; ^1 lT-^ 5 j>^I o! .oj-s^Lx^JI 

J^-l ^y» oliJl J->-~^» jl <S I <■ ol jJJ Ju^il 
olJUU ! «> g 9 JS .^-ai c -iL sS diJS J-*j Jla Lio j 4jili>c^} cJ 

^yJl ^jjL^JI oJl* Jj'j ^ 

^-A jljL^Jl |j_A .oljLt^l j I J-^-» J-A 4JLjJL>fcJl 4_oLwwJ^/l 

p P 

4Jj>«j J^? V I Jj» ^A 4-oLvwj| 4 j^>bj JS jL jSjj jAj 4JtUl jlj^o 

«* ^ 

I v-jlj AiJJ! iLai\ Jf. ^Ju Jujji ^*S' jUj .iJLJ 
JJ^tJ I L^- j>o 4 J jiJa.l I jp ^3 a^j Lp Co IS 4^<tla Ip 4j j>H 

9* 


Paul Ricoeur, Du texle a I’action (Paris: Editions du Seuil, 1986), p. 86. (24) 


41 



£ 

I 4-s &\j>- ^L>«-j I <zj 1 j L* i^/ 1 j-^ jj ^ jl 

«* 

f. fr. 

jl ji cLlb j^a . I j j-d-H y 6 

aJJJ -Lw^LwuVl 3 ju»jJ! JJSLjlj oJub j (signe) SjLil 

** 

6- Pi*. P . 

(^1 LaU_*_* jl o jl Jb ^ y>^A oJL5l *Ij_** (language) 

s» !? 

^^vjJ ! I j»Aj i 1 ^ *« * > 4-^JsLwd c-jIjLJ*^/ Ij l L^J jJa.4 

•* 

Jl iU U IJuj O* 4jUjJ! 

^JJI Jl *Ul»JI J5 Jp o>L^ ^1 JL- i U 

«• *“ *• 

.aJ-pLaJI cjIJJI wL>-lj j-^a I L$i5 j LS j 

J U ^Ip L^u^-*)Lrf5 Lj~JI Jp J-~j j*J 

*Ui Uj ,iLi»Jl J5 dJULuJ jl IJp JLI J, t (25) iO^ JJb- 
cjUlII o*La ^JpX>«j cj l~U I jj*aJ o j^jwoJl cj I j III) I a>- 1 j aJI j»a L«j.> 

dLbj t J Ll>.L^- I ^3 I I ^ j JO 

OjtSLp laoljl U5 ^LiJLJl o^Ldl <i j L ApLiiV 

j, 

^3 1 ^ ^J-*-) j 4 aJ^Low^ o JL*-> j-A j 

y* La L>-^Lw*» I I 4^>llaj>tjl 4Jo jJaj <L2-> I j Lj*V L> Jauv^J I LiL>- 

«• »* ^ 

ojLp aJJlII cJlS' bU .(Emile Benveniste) J^>l ^^uJVl 


toljLi)ll oIa lSj— U-i oljLi)/l jj. j — i 

JoliL gji>tj {jr*" ij t l^_LSjj aJ<JL! 4~tf~i>sJl oJLs- _pl jli 

•Jb-jJl ^ il^Jl jli JLJL.J clJud'L L^>J LJU. 

1 cr 4 

*» t* ^ •» 

oL. jl .l.gi.d jl i,L5 jjj Ji ^jJl ^.UaiJJ i.i.iaJl 

«• * 

S* 

JUU ijj*. jVj J L»jj djJ>« <01 L^Jjlj (.jUaiJl 

^Uj^I ^ oJJl jl jy>- ^ 

«* •* •• «t 

UJI jl ^ yi\ SJ^ 1 i— Jl Ut 4 jl^UJlj jLojj! r> 

jl J ‘(J^i Or 4 (^Jl ‘^»'a jl JpL» l$I s^ 5 ^ 

>* ^ 

>c_jt ^Jl Ui-J j <L)| C|^JtJL>-l k * Ua_>- L. Ji ^_A t jl la ■d ll 


Ricoeur, Reflexion faite, p. 35. 


(25) 


42 



in 

VJ ^JI ^ V ^AJLw. JUU, 

•* 

dJUiS' Ju AiJlij kie ^jo V ^IkdJi oU dJLSJiS'j .Lgj^o 

^ (“J^i Oc* 4 i>*j L5* ^J- 5 M “S^l Jr* 4 

fr 0 <M 

jl Xi mji l» jli ^aJL-J ‘j*?*- 4 (*-5 Lp jr* 1 V i .rr*^ jr?*- 4 
kjj_d Ju>- 1 4_i_Ul OolS dLi 4 ^Jl 4-SJ- j-* aJjJLj 

ck^-dJl c^kll j-A <—*> Lk^J 1 d^j 4 J L ^ ^ I 


(26) 


iwkldt* 5 

• ^ ^ 

Lg-j kA djI^Lwn^/ 1 Lp jj jp ^ 43 I dxj 

Orr-*- 4 J- 4 - 9 * 4 cr^ _/r;'-* JL ^ jr 4 4 W lS-^' ‘-L^d' (*-5'- p cr* 

{jj» l$*AkJl dUi 4 ^ lid! I d->lj-Jl aJL^->" j\ l ( j*Jl\jl>%^ 

pL*J|j jUl * k as j I l$j| JJd*j <j IS* ! dj^-!! j+0 kp pk*— *1 

<M 

‘Lr*j £r- 4, 'J /"I t^- 4 '- 4 j-^-* J^ J- 4 - 9 " - 1 -" •‘■'jd'j (j-O'L* 

jJuJLS^ 4 _«^>jli^JI ^LyVl { j~a d-Ud-Sj 

dij .<LoJkj jjj d^_5CJl o L i - m 3 dJUJU j 

JJL. J^J 5^)1 1 U-JLi ^ ^SM ,^J! J5 ^ 

O a: '^ Oj- 4 -) t -5_a L j*J t jj-«jJl yjl> iiL-fc jl j~P . jj^o^Jl 
i^U iJLl*-. ULd JL*LU LJl J_> i-kii SJL^-lj iiLiL) 

f- 24 ‘-^'j <jrd J- 4 -*-! c#^- d ‘jrr*- 4 .d^ 4 d ^j- 44 

I dJ-P ^ ^ ^ 1 p ^ ^ "°d t A-^>sJ i I j j 6 Lo,^ k y # I 

<U 3 Lo c-jLddS'l 4 J j L>t>a 4 J ^jkLJl I '*w4-d5" JaJLd 
caJI LJl^ ^JlJI pJUJl ^JLdd'l ^! clyJl i.^dLH ^ ^ 
Cdl5 ^1 <Ji > Jl ^jiJl J5 J-P Lidd' JLi d dl JOy 


.OP 


JJ 


.^J-S^jjl JLLP cJj jjJJ SjjdJl lltjdb 

t t- * * 

j\ oJLwai . ^ ' AjJ ^1 4 oJLp UJ Lai v J 1 lo > t 1 1 


Ricoeur, Ibid., p. 184. 


(26) 


43 



**» e. * * $ p _ 

4 IJL>- ^ g * jj» I I-Laj 4 ^2-Jl <jli L-Aj .^LoLS” \. A * +0. a j\ 4jLL» 

f, 0 

Ll^iSvj 0 JLw^J AjI l)I .il C A~j 15 Jl 4-o—jJlj LoLo-) AJdJ *)LLb» I 

© « «• ~ •* P P * I 5 t * * 4 * • ** 

<iJJ-iSj t ^pLJLJI ^JajJl A^?U>tJl L^jLw>- LgJ ^Ky^sij j& L£> 

( j»p LUIS' j <lJ)j LU (JjNi J LJLl~o ^ 1 ^jS* *)LflJLw_a ^j/a \ 1 1 ^ j 
olUlj . LgU ^JLI ^iJl a^pUj^^Ij i_3j^JaJl 

^1 USfl ^^UUl L$jUJ Lf^3 y»l uU -Up ^ai yj 

^LS>Jl LI L^Jl j-p Utfut 4^^! l>U ^L 

*4 

jJLjL) ^Ul ^^aUl 1-LgJ <^ w2l -'J 1 A*-pL>U->“^ Ij A-w-UUi 43 J jJs> J 
^ *• «* 

clJULw ^jJl ^JIUI I -La , L*3jp j UjUijI ^*Lal LU Lp 

. ® I W jjA L-a L« I o o^S I 


J_^iJ <_yH V~^'-; <_5~M 'i® dli 

p f p 

jlj <.oJ^-j oU—. Ji l _ f A r j jl £ja. •WSM J — U pi 1 A.-* .1 * jij I O I 

L)j aUUjjJ I jl j2^j L»-p aJjp ^3 LUUJ L- j-n^ ^ -A-> <1)1 (J j L>tj 
(*jUl JJ oLia^j. j-aj fjU' j- 4 j'j-^>-'-; ^iJcJ jjiJ (J 
ollll J^>- ^1 jjJdj ali 11 a j -tijl'j Lfr-lLi ill— 

P p 

jUlIj ^wwuJVlj ^U^-'b/l »Ui e-j lfc» jj^-J'j 

t ol aia-.Jl JJUsJl Jl iiUJl 1LUJ! iUJlj to^jJl 

4 * 

** * 

LLS aJ $ j3 I ^jJl Jb J ji j JJ^JI J^p lUA5j 

L jiU lUiij JbJjJl ^ olil I. ^1 jUj iUu 

^ 44 

ol^Jl IjJ^Li ^jj| v.^ 11 aL-t olll iii^4 jlj JU 

l£ A3JJJ 4 4 -b JjS Lil> jj 

oljjjJlj o*>L^ j}\ oJla J5o c-^ali i jA\ olJJl .a^L-JI Li^JujJl 

^ - **«,**> 

^ 4 " p 

C5» Ji lf£S j <i~.*j j o> ^>-j cJ^I ji oJLxJl 

j^J i/ CfJ t>* ji -S^r^- 4 !**->■ 

L^Jl ojlHjlpI l l l Am It *M i^"" yJl UVl y» j\ Jl iLU 

«4 

^1 liVl oJla tl^'lj (.Ul iJ5 iilii jjjj jl «jl»7..7 

P ^ P 

t<ub ^Lol oJl liUl ^ **'■' 0 d ^— * ^a 


44 



iS A1jL>*- 4 Jystf A» J t<JLo° l*»*j L/AAj 

ol* j I j^j>- V I j ./? : >Q ij jj^ 

y* ^ypj J5 ol j-p 4 (solipsiste) ^Jljjij^JI ^]| Nl SyC V 

•* »* 

fr f, f. 

i£ Lo I Ja «,«o I ol i_ 5 ^i 

t_T* J>>--^l ( _ r Lf- j-sLi -U^tj J5j jjJjJjJI 

ot J-c-li ii'iU V U^li oli Ol U^li oli ii^U 

J j ^ 1 ]p 1 ^xp i-aA ".>x-^ j->- IS” ^j>-T jlp j j I 

♦* 

• ll^l*l** fl l) 1 ^ 

•• 


^b>J! ^_bl. J&s ^1 pliJl 

p 

si* JUol <1)1 j-r :Lj Si j-*j ^(distanciation) 1^15 ^ 

«* 

A*.A ^ JL>tJ I A^-nA^-OOI I AJL^jfc Jl*j ^jI^hJusJ I yA LtfJ 1 A^l^J I 

•• 

J-^jh' J*> ISUi .SJLjtJl U^UJI j\ ISL^O-J 

•# 

Lr^' ^ 0^1 11 a J1a ^Jl 

(J j-A Aj LgjJ 1 y> C-OlS jJ SiljVl AJL^Xt yo J j Vl JlLs^cJI 
UbU j»_U. iili*-; ^ ijjJLil Ob ‘ilsj-a-bl Cr* %y> Ol 

«J_* Jo_* jp tJPjoJl Oi ^i ^y^-i y (egologie) 

M 

cr* L^wJa; V Ij La^jJj>- IgJ 

•» 

J^ <__£■}} A2J ol L&J->-j *-la_" «**j 1 4_Ju j LJ 1 j I L^lo y^ua I 

•• «• ^ 

ii-JuaJl .JJUoJIj vi>bxJlj ^j-aJIj oljLi^lj jy> 

Oo _p-L» ji ) Li c- r — :,•?! oi oJlS' «JLa iJjjbJ! 

o*>*-*-^ I 0 c <^j0-a] I I j I aoj oJ I j.si'.W s yy* j_>o 

oij 4<uO J>-I 4l>l_p' J 5 ” 0^ J~^' 

AJjUtoa ^^lp ( _ y ldaX^j j}\ a l^jJuJl aJLA O^Jtl 

»• 

ol Of'Lt L^jI t ap 1 Jjj C-Jj A^vlj 

cS^l *1*^“ ^ |» ^-A o jj*> O^ l- 4 ^ 

.^a^^aJI oL>xJl lj 1 ^ aa-sJslII j*~ju Uip) ! aJ jJl j-$ ~^ 1 

(^U 1 L^ y?*-* Oj-Alia IS"^ A £> y*S^-A d » -^lal I 


45 



o Lw>- ^i\ Ljo a.« — l! 1 oLj>JI j I ^ c bfc^-^oaj 

AJzJj ,oL*j>sJl 4 _A«wAj3j A~s^ L>- ^-w« LLO ^*p J Lj J jLw«*_>Vl 

<ji t (*-f^' £* ^ j~~jc}\ jl J^ La jj£jj 

.oliisOj <ij^i 


(Gadamer) y . bU JLJS(I ^j_~JLiJl jJuJ 1960 

«• 

oIpj (jJiSl ij^JjJl J ^>- Jl ajUS' 

^ ‘ L*j3 f> J, la >,^3 <rk>^ <J ul ^J-* “4-»j 

Jrr- ^ “'rr^-fr^ *-?** £• to^-Ul j\ ^>jWl J jiJl ^ J»IjCj 

► U^Ml <L1>- <.LiUJ! iLoL>Jl ^ aJLa* J l jl SI tlfr-kk; Jl 

** 

JUxi ^jjl Ja>JI A*-J>y> Ji*j £$uJl *-^ jr*" J 

J’L 4 <_^l ^r~? **y>Ay» Jl j~T 1<I • *** 

^ ** «* 

^jjLJJ A«Jp li iiLwA 1 Ala ^aL>o 1 (1) I ^.lalotf 1 *Vj 

4-l5sJLa llA ^jJaj j-ai.>lp jL^ls^L . Lgla V 

Ol '-JJ^iJ ^ j-* 1 ' 5 '-*; jK* .iJjjb J J ejj^j jjljl 

»♦ v »T 

^3 Lgj <J <lJ Ul» ^jj* Lg_>- j - >t - j Al c-ojl ^jlI I cjIJlJI 

~ •* 

Ala ^^A t<L_>L*o^M ^ jJbJl L-Jl\Sj>^a CJ LJajca j^P aJL jis aJL>-j 

Ml 

H>-L*Jo I Ixk-lS” t ‘j^ r ^2->- ^3 t JlJLsj ^3 oj-L>wo 4_i I wLJ I 

«t t* 

j> Lo I iAl~~a j Lfr~Aj ,jP ioj-P AlP 

p 

L^Aj y>t-i I ld>l«jAJ c— ^ ^-A 

p 

As^ 2 _L>c_^ j l olijl C-jj-S* .L^gJlpJ l ^ la ■»■>*■» ^P A-O ^P 

ol jJ ^3 ^UJljI fj\ <^yfLA A3 Laj ^ ]\ L^Lwo^J L* 

til (p p 

^-Aa.l«.^J ^ Jj^aJl jl ^olilp jAu ^3 A+S* ^e±i ^ jj j I j 

aJ'^' °j^ Cr* 

p 

J ( jy^ > ij£ ^ 


jlj A-jxjjljl ojj j^«^a3l ^0 ^-^>itj jl ^Jalw^o LS^ j| 
j£}j Lo ^JLp I ^ £j Nl iIjIJI LwMka&J I 

^jji3 jj dJJi ^^ip JLs ^UjjLa j!5 j|j t j^^Lp 


46 



b ! wL$ bL? 4 Jit Jl* JbJUllJl j 

. «■ . fr 

j I L, « ^ Jr ^ i_^ £ * **A *-»■««-* Lj I J L.» /3 . L ^ L i ^ ■ •** UJ I 

^ j <-cx** Cr j ^ ^ sjL^- ^i bUij'y 

j* cpIwVI IJLa Ljvo (distance) <i L~o <u*p cJ^Jl ^ £+£> 

bL® j b ,4 ?„ « > - Lj .4-A^JL>tJl 4 j^JL> Jij ^j., y3 J ol 0j5 

y»bLp jl5 oU ^ ^jbcJl L& L y^ J i jj&j 

£-o->xd I <LoL^LaL> j^Soj bL® 4 ^^JwoJ I Loj^ 4jlJL>tJ I Laj <J yAj 

4~vOJ Lj * L» j& LlLa^xj ^ ^ I 43 ! o J*A j Jb ^j»P 1 - > 

^^>\^}\ j ! 43j^o 4^olil (J j-**>^A pLi OjjJ . U-^s4> La j U-wwflj I 

43 JKA 4j I (j I ^»^J| iw3 J*j Lj^Jj tOj^L-oJl JI^O^^I 4-Jl^P ^3 4 jca 

Op tJJ 4^L»<9| 405b»_4 _L*j |^J ( ^jk J-l 4<L»-L04 0_*J j»J 5^iL_4 
J\ tLL. (JIp J^b Lpj ^Jl LoiJl ^JJI jiLb cjL-UJI 

Jdj^^t ^ U ^»r •>■■ -^J C LjLoL. 1 ^y3 l-L~fl-^> 

‘«r~ J* Jb ^.a <—4...^ UjJ 1 \jjt ol . I^JUaaj j ^L**woJl 

I? J jLj* * LolJ ! y* <L>\ y3\ ^1 jl Olii 

•* 

bLi t^JLlJLjj •sl_*JL)Vl i^rt ^-^TJ LlJ 4«$L**wa 3j->-j 

Lilijj Lily^j jLS* Lo Ly Jo^>J jl l j^u JijbJl 

t ^-> l— *«— )| ^ _^. 3 ^1 ]p jS* jj& ^A-^» L^jlJ I ol . 

^Jd! ^JU!l ^ _ ^^>-jJI (j$l ^Uoo^l 5 l5 SLi^JLjJI ^>wadl 

UfrL»Jol jN 4 ljJ-3 Ujli O LS" 4jbd j ^ >tj OjZ>*j 

^ f / 2- 1 (_^ I ^ ^ ^ 1 0 I ^ j « ffl . «■<■»». ) j 4 L r ^3 L**«-a f- I 

^J-Oj I IAa Oj ^} 4 6 0»A L»jd I 4»J0>^J ^*JL) ^J jj 

^J_P iOJJ.-LS^ 44 j^L*J| 4j»JJ I ^ jJO^-a ^^-Lp LJLUp d)} dJ 

aJ .>,^ i 4o I b} 4^-IOjj 3 I 4-^vu3j ^JL>SJ 4j^L>fca ^ ^JJw^o 

[^jUJl 4 -^-wJJ ^Ll >*JL> ^Jj 4 4 j dw>- J 4JL-«*ijj La jyP LO 4-b^jl>- 


.5 1 (-p ^ 4 jjj (27 ) 


47 



t (J jJaj j\ j^laj JL*-> ^Ul j I aJ j. s,i?L*-oJ! ^J^L>x_4J I 

<L^«j L*J c 0 Lj>JLJ Ijl»jl>- La 3 I LwA Lo 1 Lo <. — ■o&Ij j 

d\j IJla SL>Jl ^JIp Jil j .(Lebenswelt) SLj>JI ^JLp J^-j_a 

c Jb JL>- J*S j»L«l L>- <j I Vl Loj^-j lii*j < 1 )LS 

olf- ^Jus^LdJ ^Sl ^Jl J 4j3*i>cJL ^i*J ^plUjj 0 -Aw2^JIj 

cJjJU ^ (^i 

•* M I 

^_j2_JLsJL$o (J I LJ tfjUl j^-A l-LA Lo-lJ I .Sj^s^-Vl 4jJ(L*JL>- 

<y '\> rf (j-' 2 -' Wr'l lT^ 1 

! i^cJi 

*. f • V • 

wda^JJl Jl<w 4 JI SI t^> UjJ I ^ 

c^i J-^j^' J^r' Cr 4 5ai '-"’ 

dUJb ^JLLl, U5 toli^Jlj oUUJl V J- J^l y 

P P p 

<j2-mJ13 ( J S 0 L> j^>- 1 Ij-A J^l J»E^ .k— >lj_v? ^Ip J-Aj t 
jj ^»J l ^ <1)1 J IJbj^ J jS yAj I 4j IU->eJ I L» 

^y£? j**** ^-*|^ t JLiJ I c-43 I ^-A {^•SJ I i— < ? ,.*> L&Jll I I j-A 

IJla oLi dills' j / ^oJuJL>~ 4-ia3L>«_>J ^Jl jJi>sJ 

J^jJl JSiL, a:} SI il£ J \Z+A *w*-*JL> L^jJ I 

. (29) ^>lt i^l hjy Jl £» J> ^jiji\ J* ^U! ^ ^AJI 

j J L>*^a JL>- 1 j-^Jl oJlA (J^-* ^ -XaJ^ 

.i-L-^l o^i 


l 4-u L**al 4 j (_£ ^ ^ j-J»» I c iv i L^lJ I 0 1 

^*^- 1 J <Cw*j ii ^ Jj (1)^ ^JLJlj tij-A-AlJl 4_lL>«JJl 

t^lJUl v^J S^iLJ' ^Jj 

L. jLi ^1 (JUJ J^S\ jiMi 


Clark, Paw/ Rictrur, p. 155. 

Ricoeur, Temps et recit, t. 3: Le Temps raconte, p. 264. 


(28) 

(29) 


48 



Ji* <ul tj\ JS y ^1 oliJl 

LJJwbSj L 4Jo3j}Jj>e-^ 4-Ls_P C-*3 J 1 ^3 ^4 -JL.I^j tpbftjj'^Mj L-vjJ I J 

•• %>■ ** 

^ ( jJaj <—JLu* L>jJ I I-La ol 3j 4 <uj LJ 43 yco .LS^ ^A L> 

«* »* »* 

aL_L>«J jj .4jwfl i*y>- Cf-b^li^l jj oUaxJl Aj LgJ 

OiUl Lc2jI La AAJb>*J I A^S Jlp 43 yea aJsl*J V 

Lg-> \ J^JZ- C~) li ULxJ ! jj\j>uj e^y>o LojJ I IjLgj 4 j>sJL*^0 

J5 j ! j 4^5L^ ^ UUa-Jl iiycJl jl oUgjJl ^ 

»* 

j Laj I La . tw-> I JJ *)/ I J5* bfabol OwU Jii £cjj III I ^ ^ tf 1 aJ yw» 
43^*-Jl Jl Aj-UJI SjaJl ^3j w jl il 0^ J^' 

yAj 3 y>sja yA Atflla^ll 


(30), 


y>\£ l i^i \ «ip olJJl > L_S” LSL I ILa ^3 ya _ III 

aJ! J 1990 jmJ <bl il J_^.J oLu* J5 Jjj Ui_j» 

A3 1 jZS' I 0^ LL U3 j 4 AAjyo y>_P ^y 3 Ajo Jj£j* aJl>- ys ^3 * L>- 

«* 

Jl5 oLS" L*J iL.15 oa^-j nii *■**_!. 3 ^jyo Aj L_o-j A^*o2j yA 

b) j_5o d«.L*.Ju I 4L5n_JL$J I I J-j Jw>- ya 3y*_) > L5bJ \j . 4jtw? 

♦* 

j->- 1 * — ^ 4_jLj 1_«J I o^/L>«— »» JjT 1 j j l " ~ 1 1 

Ij^l Ji 015 yi lilpliJl olJUl j tolJJl 

«* 

Jjj J LpIaj jjy+~*j o j_) Jj>- La jAI-v*i O I jj I . La3jJ>- j 

** e. * 

. Lwwwj j o ^ y>- 1 o j£ ^ j >xzS LSj L» La^LojU 
^yj L^j jJ 1 yLv>-y$bJl (j b C-aJ yoJ I L^>*j OAaJI JU^a 

t* 

Aj L L ^-Lp Jli 0 y Jli Aj 1 JLALP I ^ JlJ I A-*^u3j 

P W P 

IJL» 4AvA>- J^-SL /y li .yA j 3 y>r^o Jl aJ j aL^LJ aJa ! ji AjIJj 
^j^JLaJI jL^j ?olJUl {£ y>*i {jj^\ J^i I L^l Ula 

j-* *jb^ J5 j c^i 

jjj^ L^Jli J-p LLiL^a aJwwP cJji J JL3j ^ aJL 


Ricoeur, Du texte a /’action, p. 330. 


(30) 


49 



'y AJJ U 4_J j-& L 4 -oJ I J_P jJJ * Lj J I 4j2j jja_) j LajJ I 

^Jl the same La L oUlH ^ o™J 

•• ♦* 

L A^wwwj ^-*2_1 L L iA .^■^ O Jj>-> I <L j-gJ I 6 JLa . the self jp 

*» 

y* L# ji yji i-ojjJL LajpjJ jl y£L*j memete jl le meme 

(, p 

J ^ _r*yr^ f>f** <jrH vy' or*J ‘S* 

.jUjJl jj^> j-* (^jJl iaJ-p j_* U UiiL>^> JJij 

tj_y_^-jjl ( 2 r _a4l^» jj— JU- ^^Jl jLw jULaj 

^ ^1 .L^SlI JU jl ^ s-juji ^1 oi il 

«* t* 1 ** 

p p 

<jj-^J! jl J c*LU 1*5 LgJ_ I LiSL^j jji^.Aii 

♦« 

il^S/l jl 'yi ^ : L»:.-, V ^JlII ^-^Jl v ljjl 

J j>- 

l <-j L5\J I j J i ^ ,.l a.<u> L<>w^L>- j j^55_*v |j»A 

c->ijJ! oyoL*_5 Jj I JL*Jl J>-jl> j-&j yj I ^ j 

c^Vl yp J c^JJa^i l**iy ^ i^LJl (soi) 

*• «• 

u'yu . ,«, 5^ 1 j'y^'yi t<—>i_5j'yi ^ ^ t < l*ijuj jj >i ji -l-*—* 

♦ j/ « « *• ■✓ ♦* ♦♦ v • 


•v~^> 

4J.L>-i ^iJl ^j-^JL JJ^tdl Jl S/jl Iia LJ-^ ^1 

Jkjl JUiSI JLp Ll-I ^yG ^51 UJ^JI UUiil 

4j C j** 5 yp (J^ 4-JL5 >c5 1 A jLwJjJ I jj ij 4 4»*_U 

J*-*-U j L*-*J I jLjyi ^Jp y jLwvo^/l ^Jp J-SLy,* 

|j-oj 4 <L*JJ ^y LJl j JjV I */* a 1 1 ^5L^wo *Ll-d ID t J L-^J 1^ 
y> JJaJu ^ JlJ I L>o L m*» I L-ft i <*JJ 4-JV^ 

p p p 

JLSLl ^^iJl jl>-I JpUJI 

5JbJL>- 0 y> . j LSj 'y I J ljy>2jj l^j <eJ-A jJ I cL> I Gj>- V I ^ycL^ 4 1 ^,*Lp 

«« 

jL jj^jj c^JLpli o>li 3 y>- j yLJ (»UI ^ 

J* ^ J! l V J! >* 1^* jr"jLr~' ^ 

^- AJ::: cs-^* i^lj-!l Ajj-«-il J-^ J-MrL? ‘0L»jJl rj^- 


50 



^>UJl J aJ I La I ^ ' J 4-*JUl <J L o^jLwx 1 ^JIp ojJLaJL 

c— jUa>«Jl JU*! Lu j 4 aJJL a_J j I Ju <jj LLoJ ^-$3 

o-> l-U I ^j3L>t-) A_«_LwLj>tJ ^ L« i <l^>Lj o jj* .(J j*-*j*j 1 ~llp 

4^^l>- iiLwft* JS j! 4 <L»L^LloJ I 

.olJLl LI L. <iU- J\ 


<%-> ^ L 
ilLwA 


oLa-u^/I |»J Lp Lj^Lio l,» I jJlj <JuJ Ld I o^LsaaJI La I 

J Uj La .jjtJlj J^UJi ^jUJl jLJ>l |JIp Jl JicuJl 

jUbuj JpLUI JL; aJ^3 ajjLa^ r UI ^ UJL>J! iULiJl 
La JL$ Lj .^jl>J! L)j^-> ^d I j*# L*J I jl>- I ^ a) I 

w* 

f. f 

Aj I^_PU-j L-a ^-LjP 0 Lj— JL j Lo— A j .(J J^_3 1 3 ^ — > 4 _^> ^_SL«-«*-j I . I 

JJl>J I ^ J^sLj 4 <U3 U (^1 4 pj L*J I l_L I JL>- 1 4 JL>cJ I 

4_i_^jLwv^> a_*J!j j_a Jw>- JS" . 0l Jh > *-'-'^ Lo ^J_p 

(*J-«-^> cs-H e ->^' 0j J O^ 1 U^IS Oj- UT» Lik^ 

^ La i^l oU iijji *jjJ, bLj jl LU jii .JpUJI 

*• 

jl tjt 5 *" L aJj^ ^JLoj (jJLll ^3 L>bJ| OJj>sJl £3 j-fl ^3 

»LJ.Vl <~0j J* <JlhJ>^ jAS ( _ r ~J jAy > Jl £jy> J» yt bbj 

<iJ JJw^J I aJ I J| 4 aJ L>tS" 4 4jjJ^eJl ^jd I AOloJl 

^ i V— ‘ Ok J^iJ J^ 0 

J_pUJ| L^-j (.j^. ^1 jL— VI ^ O'* J-^Ls 

I W «4 t* 

«kA ^yU Jili jAj i ^1 ijy*' aj| 4^a*a>«JI 

M M «• 

“j- 4 -<Jj3- 5 aJL^ OW ^yioj LJlJJl A..-, i *■ *»‘i "hm • I 

^.A 6 I Aj^^Jl 4 AJk^P Aj^^J I JJ^P CL^A3 ao A-JlJL>tlJ I AjLwvJujJ I 

.aJLUI i^Jl ytj j±y\ o^Jl cuUjblj 

^dl A^s^s^jJl Ajj-gJl aJL^wO oj LI ^j| i^iJj-oJ! l^lkj diJi Jbu 
•• 

Ajj^A ^s^JJ 4 jLajJl ^3 CjIJJ! b_-*J>- 1^3 ) AJL>Lj ^a LLlo 

p t p 

4 1_Jl»5L <jL^>- a ^ ° (S 3 rt ol jO-Aj /C Jl] 1 t^iJLb Ls aJ /cl L ^ 


51 



crH ‘rO-*’ 

4 A_J^*J 1 4jj^]\j A-o 1 JJ I Ajj-gJl "j*J A-LxSvJ LjO ^Ju^2>cJ Lp . L*^JJ-*i N I 
<LjljJl Aj I i jj ^UJl ^A L_A ^JaJ 1 .j— A-lIl ^ Jlp Ji iSJ LjJ I Aj j^-A 

M jAa 5 (jji-H AjI il 4A-J*P ^ij4^ 

^|«.»| /3 . *-«.*> ^ ^ jj 1 'll i Aj 3 ^ Al»j I Aj ^ ^|1 I oJLA rn ^ ^ ^ A Ll 0 Ls^^ - [Cj .A/O 

J \+*c± ^JJl I oLJ>b (JUJI JpUJIj piS^uJl jLJ)fl 

Ja-^./ 2 -l L> Jl^ALja* A-Jixjl Aj t^AjJ I 4AaL-*ljAJl (jli IJJ 4 aJL<*p a_*-o 

^S(L ^L- ^1 AjL juji oJu J\ <jj^j -up jj^u-Vi ujuji 

vT U4 *• 

.4— o^*Jl ^A (_£AJl A**J 1 >>-blU _J v.-jjiJl 

J 1 J-J (ethique) cftUbll ^ j_A_j la- 

jJloJ j-* IaiJI ^jSli t (morale) 4 ^-ljJl 

»• 

l^jU <LJ 111 I Lai 4 <uJs> oL>J! J^c>«jij J L* 

tA* {j*ij i#l / b f'jJi v cSjAri oj —^- 1 L* 

( j-« o j_J/ L-* UpU- jlsj 4 ^s^-kjJU aJjLaJ! A^wL^Li 1 ajLw>*^L^ j L^*_^ 

JJaJ jlA^oJl IJla ^3 AjjJjNI i)\ .oAP (jJlla^Jl L/° 

•• 

(jl t iu** ilp JJtfj Jl i--L-SM iA^' oi^J J\ J^bU 

** '•J; «• 

l 3 1-1 g T --N \ <~JL>' jJ^j ^UL tAP ^Jl A-dJliaJwO A-jlp Lg-»l 

»* 

ir*J OCr*^' f-* *‘ x r^\ ^ SJ^-lj iU>o 

*♦ ** 

p, 

^jJJa.*«j I JlU o JU>«J I AJ^^-v»>tJl oLoxJl .aJ^Lp du L— ^^3 p_gl^l 

(J j-s^ L aJua^J I ^Jj I jLj^>~l^ u_3 I JLA I JU JL>cj P ojJulS 1 

<y» oL>Jl oJp tAjj^Jl ^1 L^JJ 

o| .Ll>1jL%^- ^3 ^-^s->tjL) 1 LljIJlJ jjJLaiJI 5 j^3j 4 jLsaaS ^p 

fiA^J A-w>eJ i ^l>tJ I jLocJl ^-A AJP ULsA?j^ aJLxAj L^J kjiMl 

.(J! %-> i^-U LuuUj LaJUjJ SU>JI 

LJLiJl iuJl U.^ ^LJLP; J, Uju-j M olJUl 

J^JIp jJU Aoa-Jl IJLa 4 ^->-SM ^-aJL1$o L^Jl 4 ( jA- ;r JcJLl A_J jl y>*S I 
J t, ■ I l^r^i |Jla j t ^ jj 4—iJl ^JUI ^>-bf I UJ 9 Uc-o IU3^-» 


52 



iL I jjJuL) . 4JL>tpj^ 4_> 4 j L*J I J«> 4 j>- \ Ij ^y*L>JLA| JaJi$ 

J^Lj j-* iJLwft. ^ y^Vl 1 -La j-*j (. j->-5 U L.I 

,jj>~Sl I Ula ^5La 

ig\ toJlj U! ii!>u fUt LLp^Jl ^ La 

ijlifc jl ^p .iilJu^aJl ^ Li 4oljL~<Jl lg~*iLj 5 Lo 

f- * 4 — *» 

jt o^L-a j> I 4 -^hj <_r~r® iL I Ljji 

l^>ij>tj La <i ^L*J 1 .jLL ^1 j_a ^Lll .1} 1 j\ 4~y * jj <L s^> 

C-> li 1 ^J-P <—43 yo V -Lw>«J 1 1 <UPj 0} 3 1 4<lJlJ-*Jl 

^ LjUJl dlL iJlkJU dJLL Ji iwa^Jl 

L^U->- ^ -^lj JS' J-sA>tj jl ^1 illxLl (^1 

.4i>,^vMj ^Ll <waJ Lip (j\ 4eiLaJ)M LIp Ljw 

4j LS” Ls^ y^^L>- J) . **^) I ijj>«JLs ljly>- jyS-)j ^ li i -A-4J 

^^Ll ^ ^ J-*Jl 43 ^P ^JJI 
« ’ “ 

SJ->cJl sL>Jl <up ^J l cJ^J <JuL>tj <. L>-La j*-**>l o><J 

.iJU.Vl ^Jl »-i> Ji* 

h ~ - 

£-« <L^j>- I j-a 4 J J_j c-3-L^Jl I La JJl* <^_>-^>Ls^ jj£-La 

iJLwJl L liLj < JJa.«.» I La jl . Lfllk. Jajli jlS" I <— -jL^JI 

jL* cL jr^ 4 jLLp i ^ ^-$c>tJu ^Ll ILI 

'y 4 JI ^1 LL-p *L5-p sjlj>xJI oL>jl jli^l I-l5Laj tL 

jl l-*>j ^Lll jL*-Ll ^Jl > tj <c^Sj!j t aL^_p v^->t_> Lo U JyL 

• H 

f, i> & ^ 

^1 Ui j ULp 4Lc>- ISLl ^_a jLcLl ILaj c LJ j+/ 2 ) L 
I La ^ aij ciiS^Vlj Ji C^UI Ji^ UJL^ 

oJLpILU ILL i QAi JjoJw ^jJlLJI ^^JL^Jl ^°'^l ^ -Hi jL*-Ll 

^ «k »* 

jJJo jl 1 4Jw^-P 03jJl 4 l^J -L) y jl jLL^-aj ^ I 

M « w 

JS ^ ^ ^15 ^->0 ^ 5^J| 1>\JH\ jl A\JS u>u 

^ ** 

O^IjNl oLa <ui I 4 4_>L l +0 1 1 0j»^->t_Jl Jj-^Vl 

w •* 

Aj i j» <lj>- (jiklJl (^liJl Vfrxjj^!> \4fyjaj-j 


53 



4 — . 1 lal.a La ^3 £*JL*<aJl ^I>01 ^L-xJl o^Ij|j 4^L»**Jl 

^L £ts~^ ( fcJ - p t_5* ^L-S/l <^>^1 J^' 

j^jUJl C^-^lj 4 cJa>^3 IgJ J^ 1 <olj| 0^ 

.JlS3! 

♦* 

£_a j_*j>Ol JLj>Oi y* ^jLJI ^--jaJl 

jljCoJ £j/2 >nJ 01 ^j-a 4-*p jJl o-^-gJ Aj V Laj t LjIj L^S" t ^>-SM 
j V I <l* „ *,a S 1 .J}JUa-*Jl L y*}L>-')l\ jJ* *>LS oJjwl> 4-* : ^J 4 Ju+\j>- 

mm 

^al ^Jj <LLj 4j*~y**0 y* Ju (1)S/ 1 La I 4 4^0-SLO O-LL 

Ju*il» I Ijl^La Jails' Lg-pL*a J-Sj 4 ^>-S/ 1 ii*>L*Jl ^ j : l a > » 

^ J* U5 4 4-tLj? >x- 0 iJLwwjVl <L*-a JuaL*J Jj>ej) ^J-P 

. ® <c-J 1 <Ju^ j 3 *y 4 Ci jJ 1 L Loj I 3 ij L*S 4 ll jsS* 

mm 

a ^J 1 Li-^-a Ll»L 4 a^Jij L^jL Jj>- ajIaS" oL-^j^I 0| 

•* 

Jus Li .J^uSlI J JLJI jL L5 c^.Ljj ^\ f l^l 

mm ' 

^a ii}L*Jl ^3 l_jLaJI 4 ., .,<3 3 j-A LwA <U_Lp 3J-JO 01 -Sajis' 4_^J>- 1 J 

SjjJJjShs-^Jl O'^LiLL^i'Vl 0.iljj ^y* *^L^3 I ^jLlaJl L_£l*Jl ILa 4jJ>-S/l 

•* 

Lili LLj jjUSfl J> jlS L <jl • U JLJ>M LLJl ^ 

** •* •* 

l_~j-IjJI li-* t<L : w^>-ljJl £j> L» (•'j^’-l 

jl JjU^Ml ^jLp J is ji-Jl ^ Li ^ill ^*>L-SM 

,<uJl P OnJU \ fll 4 _j0jJL 

«* P ♦ 

4jlj ^O^Lp dJ Lk*^-»j^-a ^3 l^Jl5 4 ^P^-.»->c-x> 0 1 ^-a 1 Lai 

mm 

J) L^jii Jj 4iJlajJl ialil ol^ <_/ 1^. Ll^L 

- • 1 oL>t_j ^ g - a ■ 1 4_j 2_LP ^-a 1 4 -^jLj La^j 4 *L_a> L--wvJ 1 ^3 

XP jJjj ^^^-aS/l -XXP iJljjJl Njiaj* j^SLj ^Lj 

mm 

4 _ 5 _JlP OijLaJl 4—3 1 1 ( ^*'LlJ1 ^j-P ^—LlaJl ^-3 j 4_JL^L-a| 

LiLw.^a ^yy yLAj O Lj.Ja.jJ 1 oJ-A 01 ^-P 4AjjJL*jJl oL^JajJl 
X>y N La £. Jjoi; N» USliJl ^Jhlll SJLpliJl 

p ^ 

<uLj«-Ij t _j iaJL JlXP 0«-L>- JlSj i#LL*_« ojJ^jij jl 


54 



gZj jl sa*U JU jJ U5 J*iJ» :JbJ| yj| Ju> 

.((^u^Jail JS’ j^ili J J vlLiljl JjJ y 
*♦ ^ 

jLjNl o j*j>- ^51 jj L»a ^jJa^au JaulS* 01 

juU UaJlSOl ^JiSLUl ^!jJi JfrU^I ^ V 

0 -a .(^jL-U ^w>j y-5-Vl j-a oi dJLli 

jl o-ly— I jl ijli-w jjio ajI^ y jjiwj jy 

•• 

(jjL-LJI ^UaJL J^lil! 1 5 a jup 

J^ t -’ lJI -0 015 (j-i Jl 

<• ^j*AS j3 li^J 1 d-> LOws^a^o y-^A» I cjIS .jJ 1 aJLjul UjLw>-I jJ 

«* ^jr ** ^ 

jl »kjji Vr « i Vi J j’ j-U^-ly" i^l" jl JJ 

Aaj L«j^ jJjcj 00 ~JVl jl j-A L-a o j-gJaJ 1 * 5 " ^^JLJl 

I0a3 ^-w^ 2 j 4 wbi s 0*00 1 0 01 jl*j 4 0 1 ^ V I d-> 1 

. 4j 0 >- ^Ls^ 1 ui O^So L**50>- 

j" 4 ‘V- 5 ^ 1 Cr* u — LiJI jl ! (j^JOl j j0 1 IJla 

J AyJl yj y y^J tjJa-jl Jl S.>yJJ j Jj j :y tiy-iJl 
0 J--L*_o AjjL^La Ljj J? (_$jjl jL**o^/l ^Lolj ^ jj>- Jl 

1 o O>0 1 1^-9 1 lj~L^ j*a ^_jL— > Ox jLjo» ^ ^ 1 ./? I 

0 y>* 0 L <L5aXx0 1 4-wL*-*J I 5*5l>0 1 j\ 4jJajaJ 1 jJa-^j 1 alpo Lo S j^> 0 l 
^jLsaJI 1 ^J-P ojJLaJIj jJaO 1 JL»o j w j «_yJlj 

c/ ‘V 1 ^ 1 L:J '~“- J 1 -H^-J aJLjOc*Jl j <W?L>0l c_ 5j Jail 

•* •* w ^ 

y^l jLjw yS/l i;L^ y iJL* .^.jlfll y £yj I 

<lp ^J I ( 3 *) 0>- 1 4^-L^l c5 IS" L-a t LjLpI ^.^->cj 

^lyJl ^A l^Jl 05j 40^1 

t^L^j j-*^Jl ^ 0 L^j jJJa-« y ->- 1 j 0 ^» *yrj 01 

4 <^5>0 1 ^J5 ciJUL^j aJ L> »— j jjO 1 frlpol 4 f y**** 1 >»\,^ 1 ( ^Jp 

1 4 ^p L»->«J 1 »A^«-s^Jl c-OJaij 40L>-*J 1 ^<>^>0 1 0 ] ^1 


55 



<Lo-jLa3I jjSoj Lo 4 L*_o 

o I ^L*Jl o IwJLj \ jjpo 1 J-S ^jL$ Ixi I ^ Lo 1 

l-X*->- C-w^j9jj I (jL*uN I iJ$jJL>- JL>-j 4 IjJLw jlJ Ij 

** It 

(. s* 

£-* cS' 4^JLJl iJL £-* LfJjj>- ljlj->- j-SL! j 4^ J J«Jl 

o-La jl L^w-3 cj 15 jl <Sj-* <_5"^ ^ LiLiiJl 

*• 

ojjlj L* I dl y J5 dills' Jjll ,_J | J i j-oJL^oJl oldJl^Jl 

•• 

Jill' l$PJj Ulk* c — J iLJU- Jl J^Jl J! ci_u^ JUJl 

«• 

j-j JljJl jlj->Jl 11* L*j^ji 51 (_Jt (j-UJl oLpUM 

jjl/l 11* tjIjNl 1*151 JjSlI ijjl^JI ja ^Li^lj .^^Jl 

.4, iiiJlj JJJI J* jUJl 


?ISUi .11* 4,15 J5 £bi, y* jly^l jl jJlj Jl51 jU 

^- — ~^d jl <ul — Li 1 >- SjIp j.* .1511 15 

js^l I J-=U1 J JSsJ jl JJ jLJ>l y* 1 JaJl5 J\y* js- 
1_J| y> jlyNl I 1*1 ^ ill Lp-jJJaJl Jl 


OjLSLo LgjLi j^LpI (> ^xJl L^/l o-La L^jw« I LolJJl 

^-LSLJl ojJ-aJL j-w*ju oJ 15 ^1 olJUl oJla 44_*LlJ LgJilj 

4-wO^_J I 4^*i j L*^J I jj 4-Jl^aJ I o L->sJ I ^JLp Oj.iljtJlj ^ ^JsLp^oj 
o-Ld>- L>«jvL oLj>- jl ji^iJ j 4 L^jLi>- L^ai ^^-vJ ^^iJl j 




J !JuJ I JLjjJj 4 La^-P y>~ ^ I 

j 4 o^-L>w« 4-P L^_>- Lo I ^jjla-a jI^j>- ^Jlp L-o-jLi 


j-JLJl Lai 

L ^~~ ' -5 1 dij «1* J S ja Jjaj'j ‘ jr«-^>l 

y/ p f. £. 

6-La 4^j-sij J-a Jilj ^Ij j-LS’ I 1 Lgj UJ I 

** *• ** 

^Jl UJ»JI jj* jJ>lj ijljl U5 ^J| Ip^^JI 

•* •* 

jl -Uj 4 l$j J-4ij jl ^>“15 Lg.^i.1 l^p olJJl 

«• 

Lj>- jJ^Jaj 'y I jP>J--_a -LaJ .1^4, Lol V I 

jJlj Lo l (sorge/ souci) ^U^JNl o_^ 1« J L^alil ^Jl 5J.L«Jl 

j\j»)1\ J ojldl ^Ul JjJjJI Ji^l LsJjJail 0^ lli 


56 



■tij lLLlU iiij 3yjj if h^f f- li-^' 

OljJl jl A-lSj»_« ij^ j*J l_S^^ ib^JaJl <db*- ji\ oJ L* Lj 

fr 

La^jp«Xj^ o jJil ! j I l g . a . ^ i 3 jUJLj L> 4 j I jlJ I -XL# d-J IS” 

£>** JJsu Lj^jJjJajS/l o-La J-L* j! jJr .-Lgj>Jl 

JJij cJj---wLaJI jU I JJ to^LVl 4JLJL>Jlj <uLUa^Jl <w>Lp 

•°J : ' ^ Jk 4JC* J^i 


c_4- 


jL5*^ t I jjSLij j3 Lw*» JjLl ! 

5 -^-'j c^i <LL*JuLii 4 ^— M i J lj i_L*J ~^J >=*-^' 

^ ' «• 

c3^" f_y ^l ^ ^ 0^-^-J O I ^ ^ l^c-i 1 ; Cj ^ L$ 

j l^>-J I LS I aali^ t Aj ' a • ^ a 1 A -*-a a- O — i IS" Ujfa ^ ^ aJ ^ - r! %J 

^1 oljLJl fUl vb^ 1 tii-^LiJl jis JS £> 

JJj>tJl ^1 ja if -tob 

elp jjosjlJ' ^! oS^ 1^1 V 1 -^ 1 ^1 

“'-! 4-o?l>- ‘ojJli L« tlrdj^-bU [£jli 

O j-wLs ^1 -O AjLJjlII /»Jo<j j^wb;- ilXo-l ^1 < j ^ 3 1 ^lllli jAj 

jlj->Jl jl .4-^Lw-l 4 _jlJL>- J^A Udo (JjJjJl 1 -La jj .JwW?l ,^JL-.<L>- 

•* 

1 ^ j-*J 1 0 U 0 ^Jl!I j.l a .«^» j i jj£jj *l**jij ^jJl 1 


pjj t O- jdJ <J L^- U~J JLij ^1 2-sA> » jjj iJjVl 

dlllA jl ^oljJlj .jL-^lj lj j-^dLj jj-S^i jl jJJi 

1^15 tj^Sbjj j-ij jolj jl 

( _ r U' --ijij-!' l_S^b LIa_-iJ I ^1 ol^j'yL ljo>- f£y*J^ 

f> 4 JU Li-a Loji (3^-laj'b/l p ^ a i aaal^ l^lj Aj I J C j>~ ^ I 

Uji jlS^ Jj'bM (j^d l5-^^ •,< - ■ - 

^ iULS' A£-yAf -bUJjaO £j*>*a Jibiuj ‘^>>-^1 aIjT J5 

aVj- 4- "L ^aJ AaaJ lj Aa»^V JV* Ai I O LlJLI I iJLft i. LoaJ I 

J5 JUfcpI Uo-%iJl 

‘r 4 ^ 1 (J! Jdj^ if «Ji 


57 



^ j->- 1 A-w ijU-A I j*f >- 1 j . LXP I o Cj IS" 0\j 
jJa-A'J U 4 A^j l *^3 1 1 <Lo^JL*Jl e-Li-Jl ^Xp ^Lj-LvijJ I 

«* 

t^y^Lll OijUl^l J\ UJ aJS/ <1 )>^I oiLx^l 

<_J LU j c 4 _«LaJ 1 N JJLxJl o ^Jl pLwj)I I jlJij I 

LwJ I 1 jjo jb 'y L> 4j 1 4jL<Lw*-Lj ^3 j ^_SCj j 

«* 

JaJL>- j»JOj Jl^>JI pJJIj t i.tj./ait 4jLJL>Jlj 

o' ;>M ol j^.j Jli JJtlj JJL^J I jw2j o_3 I C-> 

p ^ p, 

4 4j^Xj 'y L I ^ ^ c?’^' ^ jiX^eJ L y^S I ^ ^ „> La^J I 

U./UI J oLTiM ^ -W V ^ Ji V— A* 

** 

^^J-p jJa^J ! a*J^»-p <J j>J->- ^Jl (J^j 

Alij j^Soj aa^Jls ^1p <1)1 J+& .^-^Lw-Jlj -1 -* -/* 1 1 

1 W w 

* p ^ 

<LjL*o^M oJlAj 4 AI3 1 wLo2 J 4 A_*oo jljj>Jlj 4 Aj LdJ ^Lol I j^OJlA 

.A^jjU^) 7- i aJ olS” lV £ ]^ L^' 




Lt-Jl 4-U^Jl 


(J jj>- <JJ Uaj>- ^L* — IV 


£r p 

£-» Lj ^wjju j} I JbJL>- <JLo-*jl**> 1 J5 ^Jj ^ 1 ljJL<*j>- 4 J 1 J 3 

p 

^3 4_^«A Lvww^J I ^3 IjJL) j>*-> <W>!)L>- j->~ y> <1)1 <1)^1 l}j 4 aJ 

— «• 

^J-S* <1)1 <_5"^ J aJsl>-^\-«JI .O^-s^Ia^JI <Lo j-*-1 1 AjLw JOJI ^jyu 

♦* 

y>\ J-A ^Jl 4jJ jjJi JUlJ^I jl_j oS/ J-jli 

JL>" J <1)1^ ( j^L4jJl <l)lj 4 l— > l * ./? 1 1 Calls' ^ ^L<>03 

(_y* (>* •'-6-L<^~^ (ji Jj iiil' 

Li-.lt hj\ y^3 ^yjl UUlj Jl iiJ ^ Jliil iJu^ 

^ iUi-Nlj ^U»NI ^ Jb ^ <.1^5 JiOo *3U 

(j 1 *^ * : * t L5-^^ ('- : -d ojJ->«-II c ^ 2 - 9 ' (^l 

aporie LJio .jLo^Jl jjj* £-* Jm Ji oUJiIi-aJI 

Jr ^i\ ^ Jlij- iJiSfl Jo Jl-jI Jlo ^JiJl Lji y6 

«• 

Lg_) 1 .<Jl^-*A»Vl la^-*/2JL *Lj 15 J 4 4_o2^a Lp aJ Jaw* jJ I 






iKjL^ 


<_r~ 


I ^jjJl OjI jz}\ jJ 


58 



(^JJI Ji.5 tl$J oJl M L^ai ja ilgJ 

•Ur*' ^ (*l LitSLJ Jty_ J^i t^l S^b <u — ^ ^ <^-y 
.g\js~y\ (dilemme) IAS L^ JaJU- ij~£S I ^UJl Jb4 

^^3 cLLLji ^ { s j^ J L*-j ^ 4_^_i_$\_j L^_> j£> JLa_d kS j-i ^ L-oiM-j I Lo I 

ol^-w* •-> 01 ^ .166 a_>t a >./3 11 ^ 1999 4jww- oj^j 

** «• 
fr 

t 4j L-*J I ^ I 4 j^*-U 1 . l$j Lj^aj LJ I wL^-w*< . ^ j J I 

^liJLJl >5^J| ^ j^UaJl c^l JLiUl JJ* U_*bS J, 
-LLs jj->tj Lo I .2000 LjIj a^Js? c * L^wJ 1 jIuJlj tOj^j 
ol J-*Lj .^./ ? 1 JlSLi)/lj jl * [«.& 1 a^JLSo L^-j jju Ljji 

t^yuJuJl JL^waJl ^^JlP 43 j ] L Lji5 lgJU>o j 

. j LwiJ 1 \1a ^ ^UJLSLJl Lo 4 J jV 

*• 

<Zj L^j Lo J I -L I u^tfJLwv^j C.-Q IS jJaJl Lp^jj Lj ^3 <Lo I 

•• 

o LS* (J V I V Ij jl <J L»_*jl** V I <1)1 j*-& t V 1 

. 1 I 6«A^ A^J l*J ^y/9^ ^ ^ ^4j 


*« 

‘eSjj-*’ (formel)j Sjj-^s (forme) ^LJlS" JJL» ol5 jl LaL^*_. 

(universel) a^JLS' Jl!JiS j Jbbij t j£i iJS *lM, 

JL-o^VI fLii Jij <' { J'yr (particulier) ^jbc; ^1 ^JS 

t L j V ! j ^UKJl ^Jl ^JLS" ^uJLSL ( j 4 LcJlS" 

•* «* 

.(totalitarisme) ijjLJljjJl 

J^b &jJu ^ <. L-i ^jju oJLS" ^LL. diljjo 
j»! 5^^i<Jl ( _ # ic- .Uj)/I J^i t «~Ju j^Wa . Jl 

m 

ls* l g f - Js ^i ^ oJj-L>- ->L?ol J-sAiVl jyi 

tLjJb- o-Ju iJVjJl oV iUb iLlL-l jL^Sfl 

*» ** ** * • w j 

ji ii-sA? Li-^iiJ! ^ clJIS' pragmatique L<JLSli 
jixo JOJb- ^JUb ijiJSfl cJU-j L^jj liJUp^Jl 


59 



Cj LSo 1 4_iJJ ^ g H t ^ 1 i ^- > ~ 0 I ouv2j l« 

.l*Jl£. ^ l*Jl U^l Jij ^UJi oJla Jto JbJbJl ilbbj 


4 0» Lo-j 3 Ju -L>- cj 1>sJLLls^o lo I ! o j-So o ^ 1 

0~w>- ^ *Llj L^5 jl^jl>xl_j 01 ^j>-L JJO! jli JL>J1 oJl& ^ 

»* 

wii 4j| t ^y* jJL >cj I 1-La 0^ p 4 1-L^<01 

•# 

p 

^^3 l O jfr 4jliaJwfl 1 " *-_3.il y* 4J—P ^ J> ^ ■<>■ L ^ « s/S ) 01 

•fi & 

-Lj t L— «-*/? cJ^L-Ol i L-^-o-/0 -L-PtJ 1 J L./?-> ^ I 2y*-} 

LJ j L>C_>J ^J. - ^ 3 V 1 i J ya V 1 \a - */s \ <LljL>e_A yja 4_j L^jJ 1 

^CLa -L>-Ijj 4 JLm£? I ^3 TT-llz. ^g-» J 1 Lo-* > 1 j-Ld *V I 

«•> «* L, 

^ L>s_j^/ oJujlp jL>ij) c^-o li jl3j t<Jj-LSl <l>c_j1jJI J L*_s ^ I 

j j-SL>j A JH > 0-^J AJLo^>- ^JLa L*J 1 JL-*_«*i . LgJ <ZJ Lii 1 ya 

*• •* 

^iUiJ! jSjJ\ jiUJl ^lij ^.Ua^Jl : L/hJI 

»* 

^ 2003 4j — *j ^LOz^Jl jl^Jij l^j^o ^ ^^Ll 

I M t* 

1 OJLj (locution) j_i ju>* ^^JLp ^ ^ J, 

p 

.(41 ^) ^UL (perlocutionary)j (illocutionary)j 

p 

7- \ j>ti ^JL— V I . * li^J y 1, aLj <S ^ L~~j j jJ I o ^ j 




; JlJ 1999 to. 


J b 0 -^ j-sUaJl ^ . )j-» 


^ t ( 1 5 6 ^y>) ^^JLJL (perlocutoire)j JL (illocutoire) 

•* ** •* 

p 

^gj wj *^AJ 1 j-L>J L ! 1 a. ^ 1 - 3 j j yi'-Lll 01 >- 

(illocutionary act) JaaJI <l-« J^iJl ^JlSIj oUlSOI 

(3 1) 

OLi ^-Ls-aJl iJug-jj . (perlocutionary act) Jj-iJL J-*^Jl OJUJlS'j 

L<AS \y jj* l^pJLLjl Jt ij 4 distanciation a^JlS 

oOclj^L ULw^l j ^LOL UL^I c^j>“ y Jij tiiLw# (distance) 


L j j>*-A toLij 4 j (31) 

4 ( 1 997-1 986 4^^JI *UJNl :o w ) ^ 3 ci-yJf ii_UJI 

.1332 ^ 4^UI p 5Jl oJUJl 


60 



i£\ j* V 4 J V ciUi JLs^3 <jl y~>- ^y 

** •* 

^5 4^3 15L! I 4_3 Lw^oJ I ( y3 L*_> j_> ^L%aJ| 4*LoJb*^/l -Lx_J 

C c~A^» L*-» La Lb jS' wLfl3 IbJ C Lg-d> (JjbJLJ I iw_A3 1 

(j L ^Ju*a5 cJ L<k»*jb>» I 0 L t L^*-wAj 43 L^wwoJ I a*J 5 li^kil 

.43 j} U ^w2j lgJLc>o 

^JlSo Co/ jJ LJl^I bj& ^ jL^SM 

^ JLJLj C JS\ doVUoed-V iLJuli AJL5 ilLA ji 

*♦ «* 

<bo-LS" c-j y~o>- Qaj>- O— w^sJ o» jJa-ba <^JLSLi c jLS I do L>- L>- 
^ ^Aw^Lt J I JUocd-^l <y aaj^p ^ j j/J A<J5 ji i(systeme) 

4# M M 

(systematiser) jJL*J Lgd» jdLJ jl i! j^~u LdSLw i^yyJl 

M 

jJ Lo IJcaj <, (systematization) AjJL~J j (systematize) yJLwdw* j 

4j Loi 


VJ> L^oJl oJJlj S^JL5 doNU- JsLdc^l jl 

* - * J 

4»JJada JaAi LgJl 2o<-Jl ylao two /5I j L> «5 1 1 -La ^y Ae-ljia^j 

J! V J ‘ JV ^ 1 Ji J— • ** *1 ‘ 5 JU<JI CliUj f t^i 6J+J 

Lg-Jlp <i UJ I y S y5 y& j do IS UiL^I J5 jU La y j l j aJI 

*• *• 

ld_£j v a ./s'! i La J^a I cdlo I <Lo ^ A*_1J I 4 _j /L_£- ^Jdbb j I 

a LcijCwo^ 1 I y» j 15 do li Lacj L L^-aa jo *)L s <► i^—aa I I 

L>5 t <3 <l>- L> sJ I oJdJ Lo j+a U-l jj ^y^>L do IS Luce 'V 1 . LgdP 

*« 

olb—Jl ^3 4_1 CC ^15 (^L 3 l ‘djJ 0 J ^ J& ^J-^-aJ i a ^J-si 2 _>“ 

JuAo>Jl ^5 t(mondifier) J-xi yJ A-s-A-^Jui io>-L^ 

^LJb 4>-b>- i3LA J^i t (mondialiser) 

cr^J^ Crt i^od J y-T ^1 (il^d'yi 11* iiy Jl 

^ a 1 g ^ L)j-^o Jii doliU5^ 1 - ftjjj ^gJ L ?L>L>J 

U5 c JO^j ^jjl (meta) Lco> ^v^xJl Jda a^j o L wo>- 

t (meta-categorie) (5J j5jl Jbo L>) 4 ] yu> _ Lco> ^-odJl 

.l^Jl^ l^ip pliVl J 


61 



v t£Jl IJla k^ry J, J/Vl Aj I <1)1 
•* ♦* 

meme J Uj_>w? ^ $. > - \j Uj^UL ojji ^iJl JSU 4 A^UJ 

jl 4 oiJJl IjJUi 4<jU>-Vl c-JLp J Lo j->- j JUa! jJ j 

M 

ULJuaJl J IJl>- U^ meme UU5 jl ^_p .y^\ _a U_, olJJi 
jjSojj .the same j\ le-meme 5 3 j-p aJuJ jllp Sj^UUl 

( self ) j' (soi) olUl ^ ^ J5 ^ 

M 

olJj J U$U oJlS UiS Jl pj->«JJ 1 jlS Ua j .( le-meme )j 

r*-b o* Cx* ls* J 1 ^' Cr* 

^ ** ** « W 

CUP 3 UJS 4 UjJU yVl Jj J j!j 4 Ljl UjjjCJl jl A3 LsA»L) 

I Jl *jj>*JJI dUiS j 4 aJws^J I o3j-P J JLi 4 d-Ui J j U»~ L>J 1 
JIjUp jlS Ua yoj 4 (sameness 4 memete) JUU Uuu?- 

.y-T UlUJl UlgJ J 4^y U J 4 J-tS 1 $up olJLil 

# •• «* ** * 

# % 

aUU>*_>> oVU-O^I j^i-P UJjUl jl^_J Ij U>- 1 JUa 

4lUUs J U*-a 4 dlk 4-J.ks.) aUU«j (j ^ 4 Ji^-lj ^ J g 4./J O^JLOa 

Js^l 0 Jj>- 1 j Aiiix>*_a ol^jjLa U '^u Jl jjSJj L>Jj U.3 *U>- ^ 1 

UJUSlj morale Lj UJUlIj ethique ^ JLJ 

4 UJ-JVI I 4 SLLI J-p j*&\ ^Jl Sittlichkeit ^ UJUSl 

** ** 

J*i US' ethique UJSJ L &+*r j Uailj 4 JUy ^ l^uil US 
a^-w J L Ul J5*>UI aUS 1 aUSJ! j*UI .o^p 

4 A_wj>-ljJl Liii (j!>U-l ^^Jlp Lgy jujULiJIj morale ^1 

JS* jj-a LA^-Ut ^yJl A-oUJVl UJlSsJI j»Lolj 

U^wU 4jLi>-'yi 3 ^j>- j»U! UU 3 ^^Lp ( y'!>U-! jUip( 

aJJ ^^>JJl ^jSUj UiU-> Uj jU I <1)1 ^Lp jlSUU JaJLs Us jU>- j 




I iAJLP 


diUS ^ JUi 44^^^ UJUi V U^Jl Jl 53yJl J 

** 0 

LjUJ dJUi Jl UUJ Jij t J J>\ 5^jj«JI 

•« 

Jp oj J- i t j~>~ t J j~*jA LL-ii J5 Ljl c^Jo I 1 solipsiste 


62 



ft ««« A \ 1 OiAJl 4-5 j-*-° ^ J-g-jjJlj l\jJu^\j A_)j_*Ji £_jLL 

I ^ « » 4 ^ i A . 4 « . (- 


^ w w v ^ ^ ^ V ^ » 

jLS” ^AJi <L>-L ^1 c_9 j-vJ-waJ L Li jSL* 01 ol^3 t La^-JJj 

•* 

C A_*JJ La Uij j ~L>- ^_lj 1^ aA^_*J L ^jji <J j I 

t solipsiste a^JISO y UUi t«jJ-^uJl oU -^1 

. solipsisme a^>A^J ajJl>- y~° a*$AS ^ j~ a - 3 

\^k^> ^ a^ASGI ^^Ap *LL>^M ^ JDA 5 a yi> LJ I jJ> 

J-JziVl j-a epoche L+lSLi 

*• 

J^AaJLj l^_. jV 4 <U^-^jI JjjlSlj IgJtp frlJLVi 
>* (Pyrrhon) Jj^» ^ ^ L^^jJI L^AJJlj c LgJ 

(J j-wJ j-A ^Jw2j LwO La j .^jJLaJI ^*o*JI ^ (scepticisme) LS^SLiJl 

cjT* ^ ^L LjU 

«♦ 

oU-UJl bjy+i V jl .(phenomenology) J^LLa 

p ^ 

J-J I tl)l j*£> .A^^wwjJl ojjt £_» <J L>*J I y& LiJ C i~Lg- aAj j L 1 1 

tolj-^UaJl t <L) j j-^AaJ I LA^JLiJl ^jj j_a jAJi 

. a L. ^ .oaJ I i j j_gJaJ 1 ^0 Ip t <L> jjt I jAaJ I i a»J I ^_a 1 L 1 1 4 iL ^_a l la 1 1 

fj*j* \ M ^UA5 ^ 

(j^ u? 

•* 

{ ^ *~ , ^~ ,< ^~j j L»AJ ^JbL J I 0 L L>- 1 

JjI-JjJI ^jj>JJl jL? aJL>J| oA-& ^Aj 4 

•» ♦* 

ob>w ^1 Jjii; ja J& J^il JJ^ a^Jljt iJ^Jl 

L r~ J -s >u J-^ (_j-* oJ^-UJl ^Jl li^j tooLi 

ajLJJJIA ,£-j_J>jJ1 9 V 1 wL>Jl v J L>- j*lj-Jl y&j aJ-^JJAJ 

Jj tA^^jJl jJjj 01 O-^J JAbJl a^j^oj *>La?I Lo-^u 

p p p p 

j]j i*y>\j d)lj t^Ul jUSI ^ 0i 


JI^SlI jb 


1 ) La j L^w^a 


^-5 oJJ-jjJt i^JLLjj \ j la„ i I (32) 


63 



£- p ^ ^ 

jl ^ ^-U>j! Oj£j 4 

U_Aj 4 A3 jJ I J ^\ AjIp < j£> OlS' j-*JL) L_A U&3 (^Jlil ^ajJ I 

O l ^-oJ V IUa <j I jS* 4 U-£^^U*L> U^J.5 4a*U jjjJ I d»> jJ>- LL (j UL^ 

-bJj>- ^ki; ^1 l^jyu ^ W «kjk J^»«J' 

u-4 Uaj*- ^A t <— - 1 ll^J I ! Jjt La j j*j US' 4 ^jLULjJ I 
*• 

c5* jLJ)/l (^Jl J5L^Jl J=r' J-* 

c? 4 -^ p j ^'y iy ^'y cr" y* 

j>~ ^jJoLaj J-s^>2j Us LUi j-tS" i ^ wLJo J^UlU ! oUa j 

*U-LP *\jj L^J ^-*UL® l-i-J 4 4jw^*^a <Ly>x_> ^-Lp j^Q^JLi 

y ( -»y*»J' y yJ' ‘yj-^'-? -‘y^L? u-'y^' 

- «* ♦* «• 

.iLiJl 5^^ ^ ciy^Jlj fil^l i^,L>^ 

i^-Jl i-^Jl ^Ji ^_jLl£J! IJLa JJU ^ U_ujl*I :<4^J 

^1 Jl SijjJJ 1 1990 t-. SjiUJl U^Vl vJ^iJl 

j-u ULowsjj yJU -GLxJ-^j jt-yji 

*[J ,‘ -•i L -i W - • ■■ a 'mmi o3 


64 




^JJl j <_^S •Jj' <j| 

Jp* jl_^p C^«: o \ j*# l>i^® 1 986 41 ^ ^ylll oL 

*• ** 

O^iLJl O \ jJ? I oJu& ^0 (, 4 : ^>WwtJl ijj^Jl 4-L,^ «■< fcOlJUl 

. *w-> llS\J I \jjt ^3 o j 1 <Z*> Lv»/ I j jJ I 

p f ^ f P 

Cr 4 JJ — *Jj~^ i_rl i>* '~*i' '-r s “'j 


UJI 


<Lj Ij 4j>s_«*j 4j^p ^UJl ^3 ^izP I (j 1 t 4-*-a L>- 

L»jj o*-*L>- jSJ> Lo ^Jli dUi.S'j 

«• 

O^ 5 *eJIpI t_5^ <w?^aJI (jjjJl 4<MjjwuL* m 

*• - •* *• ** 

.1987 ^ 4tlll ^JJI ~LcJl jltl J ^ 

•4 •* I «* •» 


L^*^ 3 CS^i J "^ '^ ^ L^i 


oIjLjlp*>U oLj Lj>w*— wj Ul 

aLSM)) kiUij t I j-A ^5-L^ U-i i ^ i '-'-i cT^' i^jJjJaJ^M 

1 •» t» «* 

cJ o L^Jaj i ^3 5 I 

*• •* «* 

.1988 


0-* 


ju ^ji jpi j! >;\ i^ij 


65 



^ ->q~ A 9 0 Ap L^ vwc>JJ l>«-> 4 j ^j-p I b (SciliO 

*• *• ** 

LiijpJ (jLJ* <J Li ,&jjj3*-ij *s-~> ! I Ju&> c. &y .* & > 

•» 

t <cp <j ! 'u^j J-*j! <• ^ L a ^Jl iLLJi 

,5j 1^5I ^JliJ ^J\j <5jJIj ^Ij^aJl qjj ^i 


66 





2 UjQ]| 2 U 34 JI 


[ii] JLp J:>! jl 



oijl j»^£ L^p olJUt oIjJlp j~>~ 

y ^*>^1 i- -s yLJUJl x^UJl y*; iki; 

•« ** 

T 1 d 1 , S3 /> 1 1 I*ij& V_ aJ J}J I lL-> LwU 1^)JlJ 1 Lw2 


Ja^-yJl iJjl JLsSbJi y* Jj^l jl 


ob-*_l£Jl oULa (mediation reflexive) la.* yJl (#) 

y« oJLi-Ji' I <u j&ju A_*Jj^j t I o l^j i J_> 4 j ^jS ^y ^ j ^ 4 g 

IJd tLJU ^5CiiJlj Sfji ^ISUiVl :jl^*Ij jl y y y>l y*J yJI (reflexion) a_U5 
J-*^' J>^dJ 'Sjfiy* f >$-** y L jA>Jl 015 

Lg_»lj> g 4 1 klM-Lll Aj ^ yLi ^jJl ^ j ^ 1 lj_A i I _^JajJl 

U-*^ c W: ^ p cr~* ^ ' O^ - 3ij^ ir* 1 y*- 4 , --®^- : ^' 

u^! C-»lJUl y-JU Aj^otlJl . \aJJa_/- - J <<wU^ (J! *Li-*Vl ( _ 5 Ip ®yl» 

jJl .Jlp l ^ -j- ^~P ^iaJl JJ 

iLiU^I ^^JL-JI i^U-j cjJLaJI ^ iUUJI olill jd\ oljLi^lj 

^1 UVl jjy , J ^-Jj -k~,>Jl IJLjJ ^ lil ^jJjSlI ..j-iJl J_UJlj Ji. 

k— ii ^l>*_»l ^Jj iL# U I-La_j . tfrj l-L Lgjl^ Lj ^JIp SylS l^il yla* l -~^ j 

Lj>- iiljjb o~>l5" j-iLi t^soLJl l) j-iil y* o I j ^y ia^ j 

t A^jJ y>- j £-/> jjj\~*M iiLl-A i)\S j tLlVl t > _5^ : ' I ^y AJa^-i-*Jl 

r 1 0y-A«-4, Jl ^ olaJl cJl5_, .oU-jjJI Jj US!! (Ji^j .il^i cJ 

Ji Cr 4 f-*-? ^-V^3I y '-fJy- jl jj-^» y £* 

f' ^ £ fr 

= Lol .A-jJl Ls^J i— jJ j_oJ 1 a_» ki^ljJl <lj yj» L*. <■■»->- I jjJipl Jlsj c ijL>jj ^Jj j **» yJl 


67 


pJi&uJ! aJcwsAj JJu U5 4_LpUJ| oIJlU jJ> L<J! £_j> jJl ^^Lp 

^3 L$j?o -X>o (J j V 1 -Lsaa! I 1-La . ftJL>-jl Ul® ft ^^ 3 1 Ul» ^ I 
«* 

^^jIaiJI L*liL> ^>-^1 1 -La ^o~— > t* I <L> UJJ I y**-> 

^-Uj NLSL- il JL>-L ^-PJLJI IJUb .uSfij olJLJl 

Jaj ! ^1 *!jj .4-*J <W?L>jl oL^ j-s<a-> tJl 

Ul£Jlj «soi» LJiiLJi ^ ^UJ! ^JU^)M 

jli ftsemismo» LJL-'yij «se» LJlkj^l ■ ftselbst» LJLjS/L «self» 
o^-«w^o 1 g .«> d > cjI-LpLjJI o-La jl j-op .jlpLjj cj L*_U I o-La jlpI jj 
ty-L- j' J-° \*s>r AS t- Lf ~aS \~>- 

•* ^ <4 

JJA ^JL^J «soi» LoJ5 jli yiJl ijJLJl i y 2 s^j L# ^3 .^jJL jl*JI 

** 

9j^a_j ^JJl ^J-*aJI l ^2 j ^^1 nielli i^*i ojjji 

J5 <JlJs 4j ji ^JUl < _ y i~laJl <*Jl»j<^ol jl iiLJb>Jlj .J^-LaJl 

P ^ 

«soi» a^AS" jl jAj 4 5 l>xjJ I 4 -Jl j-wsio I jj L>tJo Lw*< I j jJ I oJla 

JaUJ! j^wi ^ ^_3 j-s^2l> ^JlII J^*aJI 4 U 24 ^A 

jj ^ij-j I I -La jl ^ I .(^*-A 4 ^A 4 ja) l_-J>L*J| OlwsJj 

Licwaj JUit 0 jjJu jLcu ^JJl (( se» ^~*Jl «soi» ^cJl L> jli 

p * 

. ft ^A ^P -Aj j I D 4 4^-vAj jA j I ; J jJL-3 - ' 

jAUl /*-JL*j <x >- I o~Jlj 4 li^a U jJij jAj 4 J Lq-ajum ^ i IJla 

* «• »♦ 

^ pj. ^ ^ Jjti-li oL Jji ci-Ul t (1) r> lp -l 

jl j-plijl 1 ! Li^aj jAj Jj>* j\ 4 jJ^2-xJl 4Jcwa-j 


* * 

4^P I 4-jj LJa. Ji ^ \+^ J * * jj OjliJl . Ua- V J Lift^a > — ^ : \Jt£ 

j I «J Lfj ^ & O-o LS l»5 1 ^ g *- 1 j l L& o I 

‘CjjSLdj j jS l g xt.la.C- cljliJ-i ,iljJL>tJl ^jJl«Jt ^ "j l . U ■ & 

^ g - ~0 - &">- I jJL) d_S 1 La a 1 ' 1 ^ “ a -^!>- t " ■ 1 ■*» > t JsJU O^J j^>- l " . ■a - j_>- 

JUJi -3 lil ,J a _v^jj t c iJ I 4 _0^_«_x_d i *-- J i_5^l ^ 


Gustave Guillaume, Temps et verbe (Paris: Champion, 1965). 


(1) 


68 



. 5 < J lj jl t <J 1 

j_a» ((se® 01 .<woL*Jlj ^-LSL^Jlj j t 1 j 

^UJl tiibkJl l ^Aw, 12 j JpUJI ^ Lw> J5 jp JjJUp 

^+1^, h^S i «>Jj>T-oJl yS' JpLjJl yfr l^-LSL<>Jlj <wJg L>*-^J \ J 

& £ 

Ijlj-a 4_jj Lo Ula j Kf-^-jJl® t^JL>-lj (^1® tKJL>-lj J5 ® 

[12] t ^SC® K<«***Aj jj-A® yS- ojjwLll oj_A . L> 1 p L^ 2JL**> 1 <J ^>- 

-J- 5 ' Ji c»- J+* soi y-S ±.*/2 1 1 (1)15 UJ t Lp j£s 

M 

A l a » >y * J I j-A® 4, Jfl, fl 1 ^J-^5o J5 (_£jJL>tJ ^JJl 

L S*\? Laj) ^<L***Aj ^^ip 4 _^Aj ^-A ( 3 -Xj jl» I jJL/ 3 -qJ 1 

•* "" 

oliJl® ^ ^ «^rr p,) iJa-J j^Jl t Li tlJL>- 

m+ 

LS ^J dLi Jl jjj ytj i^pSM lift Jl .(«I^P 

t« _ 

bJ L-*i^ I i <u-wL jJi] 1 <jJLl jl>sJ 1 (jL^ci^'y! 

<bi ^ waJI »w^La> _^w25 ^yuJUJl JLt<Jl ^ «4Jli yt>)) 

f. 

j-?& *1 ^j , — ■-' <j' Oj' 5 ^ 

^Jl i*J jU ,1L I4JI U jS\ jl I ^U^l, SiJb^Jl 

y^ UU. t UjjJj L$-Jp LitsL- ^ ^wajl JiC 

jl^i*Jl «ol jJl ^L-gJU ! 4JI wJILlJI 4 jLJ ij #0 1 Jill® 

L I4J *1a J 1 4J2j J k > LiU ^n_5 1 | 

«oli» iU5 J-i: j3\ t U^,Vl o_^: j~- Jl _^.jb 

•• 

w\5^j L5 t^L«v*»l5 1 4-^wSj 

j\ *y* Jl j» -^ ft j jl® .^-JLJI 1 yyj (^jL»jj! LUS 

L ^1 ^1 j** jl .«olUL 

iiJUl j *,& \ P J5 J^>xJo j b (J^-jlJ I t^jjJl -Xp l^i 4j 


c5^J c Wc^i b*-b ^ jj^ij i*- 5 ?*-*-* j_s^ ^«Xa <wl5^ detour (^) 

®JJ^ (J® k *-*-^-l^ (Jj>s 0 J>\ j>- I y* 1 j *)Ij t <c5L-fl A*j jj O^iUxkJl JjjiaJl 0 1 jp 

c5^i 1 jjjjaJl i y^-£' jj5_jj u 'I p Lo \ j^JlS j 1 JlIp 

.(^rjuJ!) U- jJ 


69 



L-Jjl : ( _ r o>- J\ uL-jJl ikklj J^kJlS 

J^iJl IJL* J ^LAjj ^L>J|)) J yi, 


l_~> L>- ^i! 1 I jjt /j >W9 I j l ll l C ^j (_5 jjJJl 

Jpli Oj iUu ipL-! Jl il^J! aJuaoJI J* I 

Jj^pO ...£j| «^JI» «oJ^I» «l^l» iUx^ jt 
J oUSM <4*5 L- Jit o-J>!l <*JUl <4*5 ( _ r J^- —.1 Jl 
^yJJl kl jJl Lw-J lit Nl (ilk. jtft Yj 

^yJl ojLO^/U ‘ LJ jJL. 4 _lp j-o«-o— l l iJL?- ^j- 4 Ls^A-kil 

jJU^Jll a— 1 t ylj . -..l- 4 ^j , 4 4_....,.a _i ^_a ^ jr _.. t ..a I Jla j i ^0-.1Jl1I 

p 

JUj La «X*JX*Jw-a> I c5^ * </? I 1 o -L a (j | .ft 1 t- ^<j l (1) I ® 

M M 

* -pXP I a>l3 1 ^ 'bf I 

^ 1 •* ** •* 


^ p 

I*La j I^lp 4j j^>*j Lo 3 c Ll) 1 ^^jLww-L&J 1 wLn^zjsJI L» 1 

•* •* 

drH J4 3 I ^,1 U^ C ^ . I ^pP 1 1 4 ^ I 

^ Jki ^ ^ 1 ) kilkJt ijj^-U 

** 

1x5" ! 4 Jjj Lla.X /0 ^xaj L5 L« ( ft L^Jw-p w L> Lg _3 ^Lp 

•* 

ipse ^J%i\ j\ (aj^p) idem LS ^J^Li\ 

*• 0 «l 

<J LjlSol l Jl3 ^9 0 * 4jLlial* <J ^-A I J jj .(<u!^) 

•» 

ik~, iS*>U <0 dJUS jSl lia^l ks^dJl 




(aj^p idem) J^UaJL Jli .L^uJUj lolJLU 

«• 

(J LL-*< I jjJ l) ^9 L^. - - - - - 44 Oj'VV-Xj! I jJ Lo I L^ ^j3) 

** tt 

jiLiJ 4_J_«^Jl LjJ^IjLLppI (jlj ^JLati 1 /'„>'■ IJub t(4^>j1_~Jlj i~4l_>«Jl 

ckL^Jl l^. ^1 ^s-skS/l [13] 

•• 

P P ^ 

(^li) ipse ijj^l oIj o oil] I lo-jj^l jl .<wJl&u. 1 I j 

LjjjjhJ V ol yj 5y^-y ^ySJ>t-j -L-<-5 U ^ I ^ yJ>x-i 


U5 li^l] lw V 1JJ| ^ ljLA J 

Li a i j| ^ 1 1 i y* LialJ \ ^»Ljl 11 jl jsS* .Jlp jJJ LLUtJ dJUil 

«• 

ikUl ^ JiYl Jl* Oj*Jl tialjdl J*>U LiJ. j!>* ^ 

«* ^ i» 


70 



aJI S jl . identique meme alp c5 iJ6' a™J yijl 

•* 

W-ASliij JUaJ (2) ^>^uJl IfcJbu, y 

•* 

tjL%JU ^P c £-jLU t a_aLi>^ t c ^P t ^>-1 toL-lS 

OJj ®ALpD jj LOJ I <J L~*JL^> ^ 1 1 Jla JL* A^Jfc> I j| .^y^^P 

(#) memete «Oj~-*JI» jlpI ^1 Ll>- ^ 

•* M 

tiJlJdl l^Jjlio ^ L_L>lj identite-idem OlkuJl a> ^JJ 

•• 

^JL* ^1 . identite-ipse aOIJJI aj^JI ^1 aJL>-^L dJUij 

? tfr^P olJdl Lilva^a jljLP ^ «ALp» ^ocjl ^LJl 

•• 

j-w-xJl! 1 j^^j L j JLaj ^c, I t iaJLs o j^> L^o j^P aaj j-Laj jJ-L ^j. *.& >t-j 

A*ojjxJ ol^JL w--J ^ L^JwP jLlJdU 

jjfc a c 5-*J L* jl ^^Jlp aJ^jUU ai «l$jwP» a<JL 5 jl 


^^^-v-Ls IvL^Jj) jl JjLlJI £_L> j- 4 I 

(( ^4* : ^ J l-^^ woljJL ^U^j^I)) o ^L>- 1 A<w 

JsLwSxJ I jli t di-L »(a!P LoJ->«J ^dJl J^Ul (J jjULa 
jyyxS . J Lj^ c ® I jj I ® A^JlS^ j-*-> AP I W L^-LP M A^JLS* Jflj jj Jl! I 

Jjb *X*SjZ}\ jl *ji-L .^2J3j tALJLJl ^1 1 Har A ] 1 

aJLJSMj ^ JUJl LI .ALyc* A ) jjt ^Jp Laj! 

•• *♦ 

tself a-oJlS' j -y>j L^jlo JaJLk., jl *)1 same a-<JLSL idUi 

jyjj L^wo iaJLyj V der, die, dasselbe, gleich aJLJ^S oLJLSCilj 


JjUa^Jl -j^ 4.4-15’ u-b c5 JU ^oj Robert yUl jl (2) 

C— ijJl ^ 5 *) jj^ t 4 Jup L) ji U 5 ) jjJJajl 

# * ** 

(_^jL-JI ( A .-^....... J 1 J Ja.5 1 j li^ ■ . /a t 05 L*-*) 4 jLO( j i^A—P 

•(^* u^j*’ C/* a^5JI) 

OwJ^L idemj 0 --J jOIL memete c<i_>l la * Jl o^^Jl jl (*) 

^AyjJl ^ t 4 N ^1 <ij + H ^ sameness 

jl ^ nA 3 S/ 1 L^_»yy (_$”k J-l I Osjl5 dJUJkJ JU-P 

N l\ y *yrj N self identite ipse /\ ipseite aJI-UI 

.(|*->"j^4«Jl) 4. ./a>«JLl 1 


71 



Selbstheit j\ seflhood hJS oLLJli ^ ^1 tSelbst i*AS 

•* 

ioUNij \ oJLa .i; jUJU Of'U* 

*» 

.iwJyijl J^U- y> Lw> Jil LxJ I jJLA 4 Lo_& 

jljJwP L- w > <Ljjj»u ^JlJI 4 viJliJl JL^a-iJl 01 

- s? * 

identite- a-oIJJI aj^^J 1 o! t U^xJ oUJLs Lo ^£.13 1 j t > Ix^J 1 

olUl J-Lx£J lo i-jwoJlj ioljJJ ULi>l t£Lx£Jlo ipse 

4 r*r*-^ *y ^ <lr‘ w? LS*y Cy^ Cr* 1 ^ .olJJl jJz y*-^ \j 

* I Ju-s^l \£ 1 OIJJI Aj j*y 

Uwll> ^ \ 4 AX^P <ul£J A>*jV ^ ip LJa >-*y 1^5 4 ^w2j 

p 

o! *^31 1 , " . > k^»J 1 j \ j UJl5 

Aj j^p Ji .iJlil! <Lij-jJl <uJLS" \jJ^o^>> ^j>tJ jJ c_dJlX>«J ^oVl 

Lgj| t LJlj^-p Lgj aJjLi^JJ JaJLd c. «.»«■. J tAiVl ^Lp aji1i>*-» [14] 

«9 

^s-LS 1 L^o oiJUl iJljUU' o^Sj jl jiUj 

^il l...< > ... ^ l.« - -.p cjIJJI *Lj o Lj aj!«lJ| jl^ ^>-^j 

5Jj>-IjJ| ^ ^-S^xJt jik-Jl ijH^i V <ul 

•* 

iP 5-^lj-Sl O) J^ iJJ JJLJ j\ c^Ml j_p 

•* ** 

.uS'IJI yAS cil£Jl UL_*i~-l ^>- tojl j_I!j 
4*~i 1 ^-p olJJl _ <,j\Ju> y ol Jswi liJ J il ^MaJl 

•>■' -U* ‘ '^-C p °'AJI Ujjl Jj _ 

t* ^ 

<u ^>-^j L# ^ \ ^.LJLlJl JjVl jLjlp^/I v 
^Jl JU j ydj L^rj ^Ui yk UJI JjUdl Ul VI tiiJJl 

1 1 1 JjLwj t LliJ l^_>x_Jo 1 oJjL>cJ] 

*• ^ •* 

i-jLJuJl ^yjlx-d! '-f~ p oljjl* ftLkp} io-JJi O j jj 

^ -uiiji; Uj iiiJl <o ^ y U J5 ol 

•* «• 

.i-j >JI ^JJ I ^UJI 

^->jVl ^ jl ^ I^j JiJ 


72 



^ja i*JoLo o I aJlpIaJI olAJl oLa^Aa! ^^JlJIj 

«* 

La Uarsxj a*^o> jSL] I )® 4 S j*a La>-^/ bLJ ol ( J->- 1 

. AaJuL# ^Ap ^ <_?*-* j*-^' <1)1 La jjail iLfJ -yO' 

LJ^ — . pLLI 1$ L ^ ^Lu- oULil^. ol 05j_Jl y* 

co 111 1 JloSA LjJ c <Cws .p aj a^J I t aJ I _ 4j I oAo^J LjJ o 

Oj£l^> y^A o'yip^Jl jl jJ> .^Jj')l\ \ J 

*» 

oLLwJJ j-p LjlJ15LJ.I Lajl^p cJL^iJl ^yJl iLiJl oL^J jJ 

•• 

.SIpUJI oIJJI 


15] 


oJl* CJI^I cUpUJI olJUl oLLJLs L5 ^jlpI L_* ^1 

•* 

aJL*J UpUJI uSfl cJl5 j\ _ j£i\ Ul _ U5LJI i^S M 

jl t (iJLa^Jy) aLU Uls" jl iijj, I UL 1 *^ 

A^-Aj j! C L^AjLiLa ^5 jJ>-l Oj^ (_£ I C J^.Ua.4 j£jO jSLj OjIS 
•# «* ** 

lyO-b y* I^jL" iUSS UkuJl (iyuVl) y> jT^JL If] 

UpUJI olJUl jU iJUs^Jl o^LJl oJLa JS J . ( * > iJli4pl ^ 

w* 

Lla Lmj aJLpUJI olAJl oLLJU j-wo^j oli IJLgJ «AApU LI# o* 

** ** J " ' * Sr 

* p 

0 I aS" ^^*4 o L& 1 *a 1 1 i J 4 J J • y*+^~ ^ I l o La^*As 

AO wL> C_A*-s^2-J I yA ^3 Oj L>^ l 0 1 £-+0 yA ^3 0 j Ij aJLp LflJ 1 U I 

c olJJ I iJlSLil iljJl JA jri&i ol jZL+j U LJ»] J 

m+ 

t^\ oj I A i I L^*j^Jww 4 ol ** A-^pJO L« aA>- I lij I c. I r /? 2 t ^ 1 

^^-^5LU Al. jiJlj ^UoJl j-u 4 jjL~i* Ailw* ^jAp jAJ Lg-Ljb ^Ap 
colAJl j. I \^j y^^> 'y I o| .aALa^I^ ajl^->* L^-4 

LaLo^ LULp-I 0 | aAj jJaj a a g Aj L)l (L^JlJLjjIj) 

<ij La^A s jwOj Lo ^Ap La I aAao_<J I cAh> jLJI LoL^^j 


y» jJLiaAj ^ (Intersubjectivite) (^) 

^ Lj[Jl±3\ OLa jl J\ t^JUJl o0to5l Jb Sj^UJl UbU 

c ^jJOJLp <ul>- 1 jJ I ^jUoil A-jlJLwJb t {jP TJ I <*J UJ b Ij ^ I 

/ % K , * fr 

-(^♦^-^^11) zyrj ^ OjS 1 ^y-1 


73 



<3 ^5 1 ^ 1 5 53 I 1 j 1 U-5 4 kH-> 1 35 I 

^ «aJlpLaJ| U^M» ^p «la*«) I «y J .5 Ul» ^Iflj^l ^s42J>xJ 

.lJLla 4<w^Nl ^p * «,M aJ^j3j Lo (, d jj&j (j ! LJLpI c^LLvwc-LiJl o5«a 



_ 1 


<*~j>j j»J jJ 4 ^ji JjJj. 

11* Ji. j! JUJIj .^LjJlj ^Sll 

•• 




Lji 


g^ 


<i5L* jl5 


b 

^J>t-*/2J 1 ^t>jUl ^jp d^y+ * * j * \ 

J\ APj3 y*j ;^jJL>J1 AjJ>x}la A^J Ilka ® j£&\ UU aJl^sJI 

4 jSH ! p-AjJl Hy** «Waiiw>j t Jj^/I iJj 

ajjJ^- ^ yU-^ Lr^^' y r^ 1 ^ <y* 

£* 4<^j ^\ -laJl-S’ (>* (*-1 <.JaJl5 ,^1 CJjlSLo j_4 

<_?^i aJ 1 U |jj JLi Aj 1 j_aP 4 4-JjLxjO C->^LaIj 4jLx5 ^3 (J 

«» t* 

J UP ^1 A-oNj jLSLo ^3 IJla JJ3L>*Jj ol O 1 

p p p 

iO*o 15 y-^T 1 A^o ji I (j L> AJjL-Ji3 0 1 ^ ji ^5 4 A-«*Jlj Oj ISCo 

. 0) yy>- j£}\ Ju5b ^ 

aJLp O ydl jSUo ^jLS^jJI IJ ~ r *h}\ r^JaJl ol 

m »• ^ - 

t yfl A >3 »s.«^ij *5 1 A 0,/3.S »Xj ! w-A-*-**-U ^L^JI £-;lkll y 'i/jl 

OliJl (_g j.u .,0 ( _ s le i _ r * (4) f_j J Jtw«Jl iJlSLolj ol .o}L»tdt i—»Li5 


Rene Descartes, Meditations metaphysiques (Paris: Garnier-Flammarion, (3) 

1979). 

y o- 4 yj yw->- y “j- 4 j-ij j^Li ol ^j-A oi5 ...» (4) 

OlS^ (jl i A— -I Al° -b Jl>- y» *■ ^ Olj W l^3JLs<? j I^UaI.T e-tjSfi 

Rene Descartes, Oeuvres de : ^iaJl ^ LjU jl j*--il J! ^ 

Descartes , edite par Charles Adam et Paul Tannery (Paris: Vrin, 1964 -), t. ix: 
Premiere meditation , p. 13. 


74 



f L*JI (( (^ I jJ I W ^ y» ^ ^Ul 

.^yLwJjJl olyJl j _ iJbyi jl iw^Lj oils’! _ jLJl 

^ ^ 1*^ Cr* ^ *1* jli Jpl 

«* 

<j^ll yoL*Jl oIa Jy-ta t 4 j ^ ui ^111 <iJLiJl> <cij iLo 

.6^ ^S’.x^J I 

jLSl^ Oj-pjj 4. f. ! ..»** ^-4 L j JLO ^1^-1 I ^!u_>c-j 1 <L-s^ j3 0! 

dr* c_/^ £° Jib ^ 

6 ^ J^' <>* £br^' ^ pl~ ti' 

tdJLiJl ll®> ^^JLp ^^ly JLjo *LLs^J 

#• 

<JpU<aJl aJ^U <jj-U» ojj-^ 5 yt £jj> j! 

• l£J ^y*-* ^i <— l£-*1 

*• *- «* 

y» ilLft b\ ^yju lip dJLllS cj Ja^Ji 1 £y>jJJ lift y> JiO jl 

. (6> JJLiJl iJuk a^L 

j " ^ i 1-LA J^f-li tjl J-S'^^Jl ^0 

iiLj. <j! j^. .aI p-Vi *j J is' ^ ^UJi o_l~^- 

•» 

J^ 1 ^UaO U 5^ 4 - > J1 J-ll jyl® ! J j-iJ 

•* Vp- m *• ^ TIT 

l/® >j| J-! . (( A~»Jkjj A^al^ ^ jl£*S/l o-U 

J^S y» <uJLJLjl JJLU yJl U'yi oIa j 1 . lyLP y_>-! 

•• 

lyj y* l^J! o^->tJlj aL^> ^ oJl OLojJlj jliUJl 
V a ji\ jl £_* _ ^^JLgJl c^>Ua>- iy 111! o^wll jLpliJ o^jIJca 

JLiJl A^i* ^Jl U^l jl . (7 ) o^UIlU J/^I j^Ul j Jl^ 

*• «* 


t* url' £y>! fy' 5 J^ ol ^b* 0j£> ot (5) 

.16 i jX> t jJUaJ 1 ‘. j \ iil . 

® L-J \ {£j I cJ^ ^jlj ^_>- U-L>- a .>- (JJul^v® (6) 

. 1 3 4 4.-»A) jJUd^J 1 

lT* a ^rrl -l^ Ji oj 5 ^y.j On (7) 

■ (*«iAj L^J jy&\ t_5^^ AiJsliJl .IjNl 


75 



yt U jJJL y* y yJlj 

«• H «♦ 

aJIj ^y L^jI ^1 .4jLjI->6^» ^1 4_^jJL> ciL* x > 1 \ dU-LS” 

, (8) ^i 

?VxiJl «5 JloUJ\ uSll» oJuk ^ Jji jl Ixle- ^ lit. 

kW Iflsljl l*x» l _ r Ji . Jl Ujl^l kl$jt> 


U^J . ‘Lnhajj A^J>-jj <U~iJ kiJJJ J -— 1 l jyJ j - -?^ 

— 

^Jlc- y^ll LJ 1 ^y j LSsjjJ \ cLLjuJ I 

«* ^ 

C5^' cr* tdiJi y Lr S-*J\ 

*+ *• 

L» jl jJJS ' g ■ ■ g f-Ls^i'i/l 4 _a-JL>- j_a ojL>tjl JUjI L«j t <l*j JJ j 

.Uyklt ^ j-U V pLJ.Ni j^SJ jl y» kxil^l ^ v JUJ 
«> ** 

^ l 4_3»A »,(3 1 1 «. . . « ^ « — L? 3^1 a/s 1 i I ^ 

iaL^aJL jjb L> ^iJukJi jl y y* d^ r; .>J I 

dLLl! J-aaijj j4^hj j^h ^ xW 

' r H 

jl J_;jl L. jiJj tbj^j^ jl5 py N ‘jL t _ ? VJ ^xil ^Li 

J<U5^j, 1x51 j_^5j ^ )) jA 0*X^- 1 

•• 

L_J*}UaJl (g * Jx>-I y° &j-*J>- V I A-la->“'>L*Jl oJLfc 0\ 

wJI 1 y*v>o : y LlSI y yJL> klLlJl 

y* dj^\ y^M jl3 dldJJ yr-y^kiSll 

* * ~ 

4^jJ? j3 4-Jl^ ^yL> Lo t y> I g ■ ■• P ' t J bk_P l - ■ J >--/? 

jL5 jl dJui ^ iJlxA ^^J)) : ^'Vl 5-^UJl 

jl (jjUsNl L# lf’ ^j .la : ... ^ <oli pLi L»-^p k J5 xj 


^ 4k^r >»k LgjSf yil ^1 J! ip-U^ OX ,J liA kjubl oU IV (8) 

^Jj ( J^ (^Uaj ( j^o & <uil ji-^ 8 (.$1 OJ-43 

SL»-L^ O L» .^Jjo (J j-4j ji ^ . Ja ■ *mj N UJl 

^ * * 

.<CaJp 3 Jj j Lkjli j!5 4jl . . ,-.' i j\ y*- ^ll P '■ I Ij 


76 



La Ul , (9) L j£i] c~o L> Ml Ul*^ 

** ** » 

oL*-*j 4 lfsJj ^kjlj ->>>^ -J 0^1 J^i jl '.kilyrj iyjjj* 

• (( y* lj 1 t 0 I U I ® ! J^JiLl^J I 


UL>J! i^t ?dLL, ^ JI>Jl S/jl Jaj^Jl Jlj^Jl jl 

jr* j-*-^ lSj^T ?j-SLaj j-* J'j— JLj ia-oj-J l~4>U-^ 

i>* >*J - ^Ijj>JJ Lr *iS\ ^~*Jl ^Op jl ?0^> 


j-* ^ — ^“4^1 *U~° cil-jJl <U ^-%*o I ^J UcoJ I ^UaJl 

1 ^ i 4 I < j -^A = J 1 j_»jJa_> J^l <3r* t Cj jLSs-O j\j .h * £ \ ^JJ 


j| • jj- 5 ”! L° Ai j*~a jjt j JuJl>- <Jij_^*/ <LiLj>i 

0} t li} . yy>-j£l J ojjJa^Jl <L*^aJ| ^J| LojJL> Jij^Jl 

‘J-*-* J* jt qjj ^i c^t p^ 44JJL; o~JlSJ 

?!iL» LJ!j^> J-saaj . jl ^l*J ^ j 

«* 

l1-->o j-ftj tjj-*U>*^Jl Ou>^Jl ^5 LUo JL45 


• 19 y> t <u*jj jJ.a »J 1 .' jaJl (9) 

^ jr 4 ■*• g#^J l ^UaP ^U 5 ^^JLp atj^Jl J^jUJl jl (10) 

HI tftiLil Ul lou^aJl lg, U 4:1 jS> A*y-y Ul iil J>S\ Ul# :S^JL)I ii-^aJl 
Ulj djS\ Ul# jU dUi j_~ ,jSJzi\ ^ ^JUJI S/jl :SJi* J>, jUi_, 

4 -’l cr* -5 *’ 1 ^ ‘ Ul I >-uU— « I J-£ ^>3-# ^^Jl lil a-*-L 5 j^»js> j-p jJLtJU 4 _L^l« 

Jjl jlj \jy-\j . jlj jj^U jl UJLaU jl Jjj-I ,j-<a# ! J j-ij jl I . 

jl ■*•*< i>! ■ <~aj y* Jj tj^iUUI ijji — Jl jji 

0! :ooL“ ^.1 Ul* ji JS}\j ji t^i *L_iSf l JJ ■- ji 

ft ft 

4 d iw -^^ a - 1 U*-^ K>%y>%^/> 0 jj j-s<iJU ^ y-y Ul t"Jl 5 ^ Ul ‘ 2. .s» 5 l l 

^ ** ^ *" 

O ila.) LU 5 # <ia-L>»_> LjU>- jNl ^UjJ .(<—aJ j J.^a.^-1 1 ) L^Jjj^au ,_^l 

<*j\ Li>- , V <u^-^l U> ^ tU^o Ijj^ l^xJLw< iai>*lj| IJla jl ^1 <( 4 ■ 

cr^ Ur 4 <jjS I U* ^w?lj l-J^pI *)} oJj Lo ^j| j-^p# (11) 

Ul Oj$\ lit- ^^jI Utj tc *5 JLiJ» : jJU j£ j jJl^JD **yry 

r* Jlj-^' jr 4 JJj^' -(2 1 ft jj 5 tL»Jl j..L.^a- 4 >Jl) «jj 5 l ^1 ci 

Ul# (jlJxfJl Jt*^i**»Vl yj tv-jlio j^SUl J»*3 JtwC-w«U Ji ?lit« Jl^— Jl ^Jl 

?ist* ij^j ^ ^ ** . J 1 ju»^L*»'yij ft*jj>-ji ui ft j^sj 

• 2 1 y? ft 4 ^~dJ jJ-sA^kJ I ( 12 ) 


77 



La)) aJLj jJoj j! 4 ^xi I Li I oJA ^Jj 

i - ♦* •* •* 

J5 Lot^j ‘■LL2J L'bl! oL I IJa J 2 p . fl^Xw^la i [18] 

4 I IjA LI AaJL>«J 1 .(^Litp) LoA li ^ I L* - 

J! .J^l Jij) (^^JD ^jij. NU 0*J t£*^ 

^ M *» •* 

aL lib ( ® £o-jJ 1 A*Ja3 )) | y*j* 1 <1^J>xj 4_3 j ij ^ LJ I J-a Li I ^3 I 

CbjlSLo op jIp 4 ^ 5-^ j“* > >~r 3 j- 51 ^ J^r* A -’^ >_ Lr* 

«• «• 

IjA ^A La)) I I 1 ^jJ^li 1 ^^^JlP Ja3l>o ©ilJ-xj 

yjj j^-v3 ^ j j t cLL*Lj ^JlSI a^-JLJ I 13a (^1 9 j_^j3j *^- 2LJi 

( ) ** ** ** ** ** 

<^i • *(Jr*MJ y-~!J AiJiS Jbo cS-iJ'j ‘-4.^ Jj .^!J <^dj 

^jLLo ^j^Jj 4 A-Lp LiJ I clblJJl 4j ^A A-L^JLa ^^Jaj i \ JLoj I I-1 a 

Nj llA L— J ij ^yj j***J>uO Aji ^*—il 4j^§J 1 La Lw 

aJlpUJI L>bU Li^jjL N LLii oiJu»^» aj^a La ^a aj ja ^Ll 

® OP _J 1 )) Aj ^A ^A Aj ^J I o Ja ^JjLa 4 L^j L-j L*-a J> Lgj LL*-P 

‘O 14 ^' i-s* c-jlili -jljJl ^jb: 

*♦ * •• 


(16)- 


L fjj* J* LV 


Ojs j>U-o aJULuJI dilDl j oLs LlI 1 ^J-*LJl ^Ll>- ^3 
JpUii 4^15^1 ioliJl LjLUaii^l J L^^LI 

L^JI J^>oJ ^1 aJLpLLSI olJJl 4i^J! 4 L5 i- r l^Jl 


.22 4 4^-ij jJUAaJ) (13) 

<2.1 liJ t I JJULll ^ {j* < ~ J 1 j IjLj L*a (14) 

jl t_r^^ O f )l L^jjla tJjVl J-aUl ^ c-Jl5 ^jjJl 

.«o/l uSn» iS j* ^syrj tj* «UNI» fljjfc ^1 <-^S 

• a^mjIj ^ V i ' f } <>J I (15) 

U1 Ajb pIaIj ( j J» o) llA 4j>t>«JI 0] (16) 

^ M 

jj> 4«. ( _ r Ji «^Lj^ ^r 4 (j— L j ^j- 5 ' 23-21 

jUb ibfc 0[ .(22 4 A— «Aj jJUA*J\) (3^* (J^T ^ 

^JLlIIjJ ij-*' L-SLLa\ ) <3 jr* .^a » L 


78 



jSJcS L jSp LJlJLJl jl .^1 iJ}UVl 

** ^ M \ ■ 

<^L 5^j>- Uj L*_jLU -Lp^jo ^JUl dJLlJl Ijla <. L^_j ^?L>Jl 

^ j^h^j • ** i-jli L _ r * i, j~sy I ^^UJl 

4JI JlASju ^jJl y <u j j ^jJl ^JhLJlj yfcjj>J| 

& ** 

^tji ^ . I— .A) <jjlJJl oj-A ^pJj j 1 4J^^_t c ^ ^ - Ali-^ ,*_LaJ 

J A t ••• ^ 1 ^ tf ■ ■■ 1 tf . l 1 1 \ « 1 fl j 1 Ld jl ■ l ^ 1 1 ^ j .. C ' j A | 

Ja — *Vt J-A-i-ll ^yJl Jjj^xJ oil) I oJLaj tiJUli oli «JljJl ^ 

jji Jlj b> yk iUa jSJci\ J*i ol J*i Jjsj J^—Vlj 

I ^ t Ci^ AmJ i <> _^i5o 0~L>«~* yy*y ^y^y 

Oir^ jli j^J c£^lji vJ-LtJl jlS LJj . LiJL* 

^ «I^LL* j^j] Ll» jli \±yj .dUJi C J^ 

^ ^ (j I t 

t* *• •* 


oJlS 1 jl iijju 0 J^~l 4— Jj ^J-Iaj Jlj— Jl jli Jl>Jlj 

i£j>ji\ 11a ^ If— 1 fS-X> x — J OjlSJa jlp «l^5Jlo J^_jl ul» 

^Xdl Ji> JP ^L* Jsyt J>\ JjH\ UyfcJl £j>J J 4 1 


«• 

^ r 




lJ L>sJ 1^ .yu>- jiCJ I 4*jwt h <y c SS^\ J5li>Jl JS v L-,Sll 

9] (Martial Gueroult) j^p JL^jU <lpU* ^JUl ^i^Lp'yi jl y* 

^ c ^ J^i L® (17) w-^Lw#^(I ^UaJ OjL^ji <uL5' y 

cJai3 iJli <>t^J <^a^>J| y oj • L y^ m M 

jl? jl 'csiyy 0 ^“ ^iaL^ j| 

J_^)| l-Lg_9 L ^ a > ^=> *>L5-P jj_$u jl (. Ay yj? y 4_4»wj ^^LJJ 

ol j-^J M . p-L*-U 4-J->-l3 l-i-* 1 jl tJL^I 

j^->. <c^i t ( JLJl IJla Ll« jLS" 


Martial Gueroult, Descartes selon Vordre des raisons , 2 vols. (Paris: (17) 
Aubier-Montaigne, 1953). 


79 



eiiJLoo ^ aJLj 

»jj» Jl UjLii -u, . (18) i$_~i; j^b iibuJi ^UI jl ;l_Jl 

f. 

aU ! j o La jjW cjj ISL o ^ jJ aj I j JLo 4 Aj ^. x-s^aJ I 
jL)l J JUu U5 jUjI IJL* jl JUJtj /'^U^cJl J>o 
J&JI flkJl Uu» c^ycJl fUi jl oLbSNl fll* JJL t jJhJl 

.ijJL jL 4 <Lj j ! Aj^Jb*- ( JS ( ^yi il)[5 jJ 4 0 J->-J 

«* 

Jl J cwbjl oUUl Jl J nJJl Jl UNI ^ 

j»Uaj y>-\ j*Uaj ^cJLsaJ ^UiJl aJ 1 .^Lwj>-Vl ^Ij 

aJJI jli A.-v*J>o j 4 ^LJ jj UaJ ^a^aLoJI ^ liaJ j 1 4«* cjr tJi AjLJL>-)1 

AxJ->«J I ^-^2 -> (Jj^l ^ liajJ 1 ^3 aJL^JLwv ^^3 cOjj i^j>wa jlS ^OJl 
Ji ^ U> Ulk* jjiL oi aiS^j Jl5 jl .^jSh 

V* * 

.£)Lla aJ 1 ^^Lp ^-01 Ljlp LLlj,* L> j IS 4d-^ijLjLP^l 

aJl*jh_> ^JJl 1 ^UajJl j[j 4 (J j *)l I Jl^-aJL* A^3 ^-A Ju>-1 j ^UaJ 

01 j-Lo JL>Jlj .Jj^M j-» tA-JLsJl aJjj^JI ^i\ £-=rlj^ 

£-n 49J ^3 Aj-%J2ji £^£*J j^ 5 *" (* OiO 1 4^-Lflj 4^-0liJl ^J_>sLl11 

t ,\A ** , dll t *\N\ ,*a.*>\\ \\ z_-.U. 1 ^ 1 *^ 

p^\ aa^» 


(20) 


N, <k 


.87 i j^y 4 <U-ii j-Ua<J 1 (18) 

.13 7 4 <u-jjj jJL^Ji (19) 

___ «** *V 4 *-ii**' ^ol j_^ 4 i)Lla jSj J c-jlSLo ^Jl 4 ^— jJ L» (20) 

J-o I ^JjC- ^J-Aj 4JL>v>«j 4 la-ft Lj 4_-^6J j^JJl J.»j J I Ol J-2& '<£' jJLA 

4 ^Jfc Lw Jl ^1 4^-jJb j-jws’j 

O ^3 LgJLS” IgJN oJL>-l J kJ jA L _ y JLp J iaii IgJji _ U : t4.‘Jl L^JU-J jlajJl 

^_gJaj Lgjli * y ^> 1 * 1 ^ -* Jl 4^-w-jJ L> L»l 4 Lg_> Ul 

l g - £ l j 4 Lfj ub 1 1 j^^su Lw 4 j j L. j LSo v i Ls ! J U^J l 4>* 

•• 

tj l^SsJ ! 0j^3 jl 1 <<JL j I .jL*J L® ( Jl 4^-jJU jl^3l Iaj jJlJAS^ Oww*J 

^ " * 

4._« .«< lUU N UlIoj J Jb>x^ Jj Cj Ij aJD OLmJjiJI o jLiJll Ij^l y> 4 Ij jJ l 

4jS^i>«J I jjl 4j^ 4 J® IS j+£> C#0l 4 j 

= j-* ^ILl® . J l l«L® . jl..~li <o>-J j »Jl jJaJL» jj ^.«jLp 


80 



20] j 1 ^ yj ^ A^wvdlj I ^Jl A*uJ L Ulb ^Uj bio 

\M £ 

i y~c>~ ^f\J I L& UL ^pi I l aU 1 5 3^ j) lS ^ ^ *-L) wb"tJ I I aa*X*jp ^j. Ip 

t» •* 

-V 5 *-* J-oJy CJjliJ Jij l _ r ~iu J-f- | J-LJ 

•* •» 

Aj ^UJI 0^ «/3 i J)L>v_iLj V,,*.<.»,^1| (^jjl LpxJ I ^>-^1 lj»& 2y>-y 
Mj .ijiiii a*>- jj jJaj ^ i aJ^ji ^i jJ^oj 

»• 

S/jlj L. ijujaj J* diL>l 

<^i : 4 ^ ^ ^ *• 

«* i* «* 

LIp . (2 °^li V <JL11 ^1 tt y»LuJl (*^1 J-i fj*il 

iy»LJl iU!l jl5 jl <UI jl J^JI jb- Jl bl ^j*X> jl 

*♦ 

Ul Uj tUI ^ iJ a-9 jj^J\ aL*JI aup oJjJl ^ ?wjj aSU tLSi 
Jfl-j ^<*Jl (J Lo«^J ! ^Jp 0 1 clLb c <J L sALAj a** 3 ^15 t J.l5 > OSIS- 
^JbJl ^LobJl ^3 tJL^-SsJl o j-$o * yj? ^ ^ dJLtJL 

t3*>Us)/l Jp ^-J ‘ JU O 5 ^ cU* U*' 

#• 

xiljJl ^3 JO>-) jOj>- j_>o I ^3 < ■.*,) 1 Ijjfc A^Jfelu# Ax^JaS 

•* ♦* 

<* j* 

Ja— t jJt ^j_i c UlUl 1 J Lo*S ^JL*-> JaJLs Lla-o y> J y$~$ ' lj— *-) 
I Ulbj clLLiJI yjj> ^JUI 4 Aj LJjLL+j dUSS 

y~y~ jSsJ I U I 0| .A^o^fcjjJl e- >L P j U-3 Jp>J I A*->Uaj ^jJ-xOa ^^bxl 

«* 

aJlp f jSi >^< Jl (Sisyphe) JJL« L^-JlJJ il 


^kL-i 4^JL> J5 jJ L . o j £. jli l oJLA <ip J J 1 LiAj 

Uli <JUI Ul .dULol Up ^i5l b yrj ^JLU N ^ ^Ul Ul J»\ Jji\ jl 

.<JL1^j 4^— Aj ^1 4JU-mx I jj { J^\^ sJl — j L^j l .~J ' 1 

I jLft^-Jl IJla y» «■ y>~ ^J -^- 1 <LiJL*JL*Jl ^jl'j«.,/ill Lla ^LsUt V ^jj 

y jUlj i LgJ ^jj~a Jl jlSojU y'jJ»y»S\ ^j^>-jJl yj y ^ * s} \ y 

aJlII jLjpI ^3 4 l y> <— w«ti— « a ^^jjJI <JL»^ >*lj L>- jLjlpI 

^Jj 4~«— li L) JJO^ A«j ^L«J l yi IliJ I 0 ^JrfLwP -■ A.S I ^jj] . li~9 4 JJ I 0 ^ yr 3 4-lxS 

Laj 'y ^JlH iJ I 3 1 t oJLa ^aLws^OI #^^3 aJlp o« jl _bxj i 4 ^— oj y**>~ 3 ^-i l 

.0 Uo ^y\££ 4 JL*J>3 li^U| 

Descartes, Oeuvres de Descartes , t. 9: Troisieme meditation , : j la il (2 1 ) 

p. 36. 


81 



j\X>x^i\ 4 4ja J-S’ ^3 LgJ <U-JL bj>*-+0 

*♦ 

4JU t i.JLq JLp JaiL>« -UJI ol5 U t LLUI .dLlJl 

«• *• ^ «» 

0 i /fri L " r*nVi J *)[ I 4*^oy^j*XJl ui 

cr^ i.r^i 

t* *• *4 M 

aJJI ^ Sj^LaJlI jbjJl ^ ^i -W^ 0-» i^Nl 

r}^\ S-)- 1 -*-*-^ ^dj'j y» t^li j_p ^jSLij 

♦* «• 

jj bJi ij£i ju y* j,^ ii»» jji! ,>u^; jiibSn 
0} i ciiJ^ ^Jj « ^ c.*.aL>- o 1 Ul Ob>«jo I j (OjJj 

M 

<u*)UJl oJla l5 1p o%*5 IS ^ <Jl!I o jisi 

O^pl oi ^bJL ^Lpj jj^fl Crrt <^L^I J^'y ^ 

M«*|« «•* 

ta Lgj f ^iJ I 1 ^ ..-tf) 4^LbL> 1 -La jjj .,/j > b .iij^l , ^ L» 


(23) 


«l 


a . .. a > 


L>ri (JT* ‘-^ i>* “ Xj V* V®-^ <j' ^-P 

•» 

<u-~JL dUS ^jUj ISU j£}j .-dJl ^p Jij&j JiVi jp 
4jLL>x_S" ,5y*j '')/ 4_j I <> JxwsaJL Ij-A ^UsL) 

4_ULjL*i| N OjLSoJii t 1> j}S Jj 

^1 c 4j*_Abx*J 1 <Ja-Aj ^Jlp (Jyv^y^l 4 J 2 JLJ ^yjySv-a^oJl 

dJLlJl ^Jl*_) < ji LS^ <Jj iyp-yJ ^iUJl 4 JIJI [21] 

^oUJJ iJ!>Jl b\ .S^U_* ^iSSfl 

L5-^- «5y>“ y » J 1 y>*Nl iJliLa Lg-J ^1 i!aj>JJl -U^» tyli 

Jl db Ub t LJ] i_JL -ul ^ ,UT JjLaJIj 

dlb 0} y& J b i 1 cjl^-— Jl Ob 

ilr“ j*J ‘Ojjl-bl Jbbi 1 — »L— uVl ^Uij ^ylapl l j-w>- OjlSoi 

JjVi l fj^j ^ U^l Obil JbJLj ijJUp 

.ibu m,. bUp 


82 


.41 L y? 4 jJL^Jl (22) 

,4u~jb jJ./3 O 1 1 (23) 



jjJLi jl L*li jJ j-;L Crri L^’-’ -? J -^ ^ 

* »|<3 ) I OwL ft ^ 4 ^ U 1 ^ 1 l -fj. 1 

^»liaj 4_* « la $ 4 L^-j jj* I ^1 (^UJI V 4^jwJLp 

ow>j 4 ,JJ ^Jl ^ Jl^LSJ! S^£i jl Lilj ^L^Sh 

t* «• «• 

<JLa juLj ^jSM <JLJL>*Jl jli JUJI oJla ^ j <.oLjl* ^ jj>- 

jyvi ^-uvi 

r\y-\ Jl OjliJ. iiL-^LUl jJ _^Jl II* jl 

^ wl 

lj_jj~— L«?^2 >-j ^ ol&jj Jl J 

4 vlJllil ^ U i ^U-oOj ^JJl N 1 

jr 4 ^jJ- 4 ojy^- 4 “V? 4 - 4 <*?*>■ <Sj~* J J 

j* '3j-~rr— ' '-J; -o^y. jr 4 -tij t ' Jk ^-'j' 

jjb Jl * ! I 1 a >- V I AjLlS" ^3 : 4_~^d_> L^wuLqnJ jJiSSl I 

fr t- 

jVi Ll * Lr w r *.U! 4^-J dLL-> oJb^j ^Lu^Ul 

LJU liiLj 4^15^11 ow> JULL <il J. 4vii)! 4 ^-jJlS! J\ J^3 
A-dj 4 ^>JLvwoJ I j l^-LP • 4 1 jr 4 J^* J L 

I *• H 

'“' J^L jUJ>/l» : 2 


4_i_ws^aJ 1 o Jla 




iJL-a 


J 4 


(24), 


c5^i JC^ 1 L>_L~<J| _ 6 j^2Ss ^ J 

^ a i ^ jL%o^M <laL« jl» i ^ j L lJ I l$-> ^ a ^ i j ^iJl p j-J3j>*^ 

* t. 

JaJl . - - - - “^ r m 1 ^4 L Lj ^ <► lSjj 1 ^ 

jl • ( (jl>- jj 'y ! 4 J ! U5 4 jl>- ^_ i ji oLmjVI 1-La ol 

J5 oU 4iJtf <vr J.J .Jl~ U!l JiSfl JP JUIJ oil!! iJLOl 

*• 

Ji^l ‘-J^* > j- A j J Jails’ <JljjJl jlo 

^>- ^1! iSL-LiJl jl ^ipI (iJjl$jjLjl o^LlJl 

Ji LLzjI ^ 4 JJI ^ 

•* *» M 


Benedictus Spinoza, Ethique, traduit par C. Appuhn (Paris: Vrin, (24) 
1977), livre II. 

. 4^~A) j .1.^3 -a.) I (25) 


83 



to to 


LwaJ I (J^ 8 L^Jita *LJlJL)l ^J>L>- 

^jL«— 1 L) (^->s_Lo LamU-p 1 y. \.«,&. \ i 

Jj! iiJb- J^J&\ 0^ LUlu? jA 1 ji5 lib .JjMi 
o~~“J-t cp-N (>^J ‘--^! iLL *XJt>- IfA-jJ 

Jaii (j— J t LLbiJl ^jJ j^L <cijlia <j£-*~i V ^jJlj t<u~ii 

^AP' v^ - cM ir* -^i-^i lil j^- y^j ^.>>^1 

J5 ^ jl « j£j I USM» ^ LJli LJLLa 

«• 

^r-aj jl • jr* Ji ^'-=’"1 J^ (>• 

jl 1 *Jp» ol JU^JI l^Lj^l J jSj ^1 UaJlSGl lj£i\ USll# [22] 

•• «• 

0| . ^ ^-> \j y «.<3 ) l S Ly3L> 01 ^JLp ®J^Li> 0 

•* 

(. 

Julia |*Ju HJi jl <, l» <uiip ojbjl jJj La r^Lj 

_ uSlI y~ ^ j) ^ ^ y «p0 I ^ 1 1 ^Jl50 1_^j Lo«_>“ 

£-<a t Lj 4_> j_A £_4J l L>*_J JuSO A-s^L>Jl O-J V I 

Jj>>i l JL a LJLp Jj* .<JjJ— <Jl olJJl 

oLj OjLSLj jJ V 1 < ^-Lp ^j-jJ-J 4j|jU>Jl 0J ? ^_SsJ I wSx-Aj 

. 1-L^S" 1_j2.aJ>c^o j~J>xJ ^ L* I L-^-*-y^ a 


j» la>t>»J I «->Jl — 2 


Oj^j ol (J jJaJ I 10 a 0| ! I yL*?^ j£S\ 

jl jJ- Ojl Jia y^~jj ^^ i pJ ^kUj ^jl 

^ I ^ I 10 _A ^0 4 i.pL>- i <utdo 4 jwl>^ 

LSOjl! 




J^!> 4-JiS-yJ 4_LJi f 4 A * 


jJLaJ! ^Jj 1 OljJ-jJl L^> 


4 US^J *-^-d ' 


<3^1^ t jj^ L**^J 1 4jLll5” jA»J L^JLp U j^>- I 

Cj 15 4-P OOJ I JLs<? 4Jotj 0 1 Jl>«j L La . L, L> I I 


84 



Lj C ^J-*J *~ji t ^... j -i j L 4 jLJUI pLp^I 


( 26 ) 


lT 1 


L.’ill 


J* 


[ 23 ] 


Jl aJJuIJ ^_JUl *Ui^l Jp (^Jl jl 

lil bJL jii jl <ul JUJlj .ii LL1I L^J JIL- yJl oJJl 

L»L»J oJjfcLjtJ Jj o I Jill oL_Ii jlj (Herder) I - ; - * ~ ■ - 1 

Li l )> Jl J L^^J- J_*j>t_; (.S-Jl <_£yJJl Ja ■ "j I' ^p I 

^ UajJJ .l»J I I jp JIp jjU-J) w I LI® J I _) ® ^ 

J SJliJl i^jUl oL^Jji^l JJ ^UJJ ^1 UJI 

•• 

Aj Ly) L C^Laj J^o Sj^JJLw-w^Jlj Aj I J 1 t A^vJwoJ I 


jl ^ j aJL>Jl>Jl o jSLaJ\ 4-P^LJl ^L-S* jl 

AS L Ju* Ao j V _ AjLJxJIj J jx-j \j o j V 1 _ 4 -o jj 1 j*j jcJ 1 

Lr^ ^ *>=r cp"* J-! ^ c^-r 1 - '-r’LlaJ- J| 

*• ** «• ** 

.jjU, IfrLjl »Ju»j .iiUl LUijJ LsLb P x i\ J*jJl J tZjA 


tj u r’-?> 5), J! cr 4 --^ Jj^' u^-Jjj jl oUaJ jU_* ( 26 ) 

: jJaJl . 1873-1872 (J_,jL) Jj L«_JLp «^}LJl 

Friedrich Nietzsche, «Cours de rhetorique,» edite par Nftusariun, traduit et 
presente par P. Lacoue-Labarthe et J. L. Nancy, dans: Poetique (Paris), no. 5 
( 1971 ), et en anglais traduit par C. Blair, dans: Philosophy and Rhetoric ( 1983 ), 
pp. 94 - 129 . 

4 aJL> J l J y>- : L$ J^ 3 - J AjIjJJO ^y Ul ^yajjl Lol 

j ’ LjS^ j-* I <• j->- jy^—wJ l_> jj$L« j — * & I j LS J_ 4_5 t ® ^ 'y I jj-p L>J I 

oolx^J jji. i <lL*^> jlJLw jy£o jl ^y^JLi-^Jl jy j LSj i H j y-JL-aJl 

Friedrich Nietzsche, Le Livre du philosophe — Das Ml l J : 1 1 

Philosophenbuch , edition bilingue, traduit par A. K. Marietti (Paris: Aubier- 
Flammarion, 1969 ). 

^ J^ «j 1^13 J «w*l>c^'Lt Jt g AP^jJl ( 27 ) 

jaJL 1 1 -tSsjfcj® : oljLoJl oJla Jli j iJLfe^wJl ^JLp J^>“ * 

j] J ( 4 jjy jjI ^S' ojL_p ocJ j j jJ L>- j jl o*A-oaJl ^jl 

— — oUSJl jl < < L«-P I j <L-j jj I j-jLujJl jS" JuL> JLs Lja ajI »t ~-*y 1 


85 



( 28 ) 


I i— »J l^JI j 4a*2a % Jl 

lijJLil iijLL. jjJU-JI JuJ ^Jl ^jkJb (1873 U^>) 

«• 

aJ j LU I oj-A . La Li-) a_o 15" LJ L j 4 J5" aj j L>t^J I 

Ji>-jp yJl 4oL>*Jl jli ^j'yi oUa^HJl jj-a 4^/jl t 

us? ?-^y cr^' (-r* ^ ur**-*^^ C J^ 

** *•«•** «* 

La 1 . I^jLL Jai l>tj Lfr L^ jj yJl j/ 2 y IS V I jJ^^a 

«* 

yj 1^2 i— -> JlSl$" AA-JL>eJl <Jy>- 4-wvjflb <U^Lo i»— J Uaj>- jl ^-^-3 ^>-Nl 

•• 

^jJi _^J! Ja-^U jA <ui^j jl , v ilS3l OjLL. 5> 
yj>-j ILLS I J5 aL*jl> La Ulaj ;ajL$jJI y>- ^SjLLoJl oX& aJ jj~~* 
(wULSLI Jj>-I {y* jJJij tjlJL3^l oL>Jl yp jyjl-L> yiJl 

aJLLpoI J-5 J jJLu>- j-5L \ j»lJLa ^ jjjJ 0 -Lj-Lj>- 6 jLiLa <JL*JL>~ ^jS> 

p p p p p 

A)Jjl>e-a ^y t aLLUj jL lj«£> j ji I jl -bjl ^ U1 

«* »• ** 

^^4 .JuJl>«J| jLj— Jl IJ-* Jjj> 4^_2-_p t_. , <g . i /^-So *J l 4_^a j_*J 1 

jJl dLS^Jl jS - Si I IJU JL* ol jl£~ W.SI1 

•# 

jyL jl ( y**»oJl I-L^j^ . aJL LJ I UL> jy L l-<L I ^J5 LgJ ^j -J s >^> 

3lJJLaL5 JjJ-J jl ^j-SLo-i 4-f^-j-*Jl AJL>«_>- jL 

^ 1 i t <j*_y>eJ I jJ I A*JjL^jjJl A>t>jJ A*.mJ 3J y*>-^53l 

aJLiJ j L jlS’j^JI ^5L j t oJ J5L LjilSL lj AjjU^J I a^— J i 

oi_JLi jl ^Lki^l cpilSLII aJ^ LL a o->tJ *u^iJ ( w?j 

.Ai^Jla Jij aLjL ojL‘i dJLS^Jl ^ib 14 ^ 


f, 

Ju^ jJL<^ ja-L>«J A3 j LLa yb A3j LLJi j] 


[24] 


jl_>«_4) <Ju»JLj J (J I o] i L^-_Lp jjj — fj y-L 4_^L? — 

1-^ - Ar4. » aU— -4—— 1.1 A-— -J jJl A*JNi tjl-ULsNl a-^Li . A- ..« 

Friedrich Nietzsche, «Verite et mensonge au sens extra-moral,» dans: (28) 

Ecrits posthumes, 1870-1873 , sous la direction de G. Colli et M. Montinari 
(Paris: Gallimard, 1975), tome I, vol. 2, in: Oeuvres philosophiques completes. 


86 



J-£ l ^ .m a ) 4.* « „ la I \ O ! . o L->iJ I ^JLp 4ja3 ! 4-«JL>- 

j— 4-J® I |j_A j-~* (^~ > ~ jV ' ^ 


UiJl IJla diU. oL 


jli oJUi 


(30) 


® ^ llAoiJ ! 


. ^L-A^J 1 UJO 4j U <U*L^O O O CJUJ ^0 J \ 

oJla JJaJ jl Ijl>- $<Jl j-aj .Verstellung ^UjIS ^Ji J^-p 

CpIa>-^M l I (^jJl I J (Jlio'yi JaolX>*J 4*JL<*jjl 

•* ** 

p* iS-^ 1 J^' r- <_y^ ^ 4^ J* jr^ 1 '■** O*^ 

~U*^aJ ! ^Lp l-s^zo ^ ^— - ^*Jll I I ^1 p t t j***^ ^ I 4j 

ejj J-*l^ £j>j UJU UiLfcj 

J—^' drri Jl j'j-^' L-^ f-^~! <_j' 

V 4jjjj .oL*-LSjL> * L_Jj *)! I ^Lp aJVjlLI ^y>- i L^> lj 

«• 

^JUI v ilSJl Jj» _ JjJLlI |ju» JJL. LJ jb>- lil _ o' 

Jj^-o J~>- l$-$J>-JJ» (jlJl oL^-aJL; Oil" a'JPwL^I ^1 f- l _ r ~i 

iiUl ~ JUJI jlS US^ j£lj / 31) «l^jLij j] oUKJ! U > 
*^rj «_$» >-iSj o' jfcpialvO OaJ jJ (JjLJI ^ aJl ^ ojbojl 

o<J i ^° 4-i-jJ ( _ r -J .sj 1 1— ol^Jl <u«J <Jl?*Jl i oi <uJ 

oJ iijJ j _ r * !_»_>_$ oJJl aSf to^^S L*Jl ^ oil5 ^ 


(32) 


oUlSJl s_J£ oLU^-j o*yiJL^.*yi oi^ Jto ^ 


^iij ^y> U- ^JUu5 owJaJI Jl ^UJ)|I JJuJl jl JJ AiJ (29) 

’jiajl ^ Aj j JLJ 1 oL^Jl 4i ^*-fr a (jo* iJl^J ^ 1 (ji^-j>- 

Nietzsche, Ibid., p. 171. 


.175 { j& <. <u~ii j-Uo^Jl (30) 

. AmwAj (31) 

1^1 L# I 4.,. : ,^-<e <lJ LLl>- I 4j>«_gJL ^aJLJI iJLft «-l>- Lla l j jt j (32) 




?4__i 


_>T l 1 


• VI ^ 

Oxi; oli^UJl ^ ^ jUai>-L ^1 t (anthropomorphisime) 44JUJI 

ioL* t (J L»_»cl^ai I J j_L jl*_i c l,^-.x„«!L.) Co JL3 L.P- *>Lj L »ccj j j oJ Ju j L c - j 

oljLc-^1 j ^ LXJ-LS 1 ^ j ' ^»Laj 1 JjLi>Jl jl : i^a^Uj OvJ>w? 

c duj-C- ^Ja.AS - Laj Lxp l Jlxj c 1 ^ *- A 1 Co JL a 3 4JL>^ ^3aJ <. I Lgj j3 CoJLa> j 

.(183-181 ^*3 t <CmJL) jJLaJD . 4-jJuoa ^zaS 


87 



4 Lla 1 lS ^ 

•* 

uSfl» ^*^^4-0 1 0 1 ^ Ofl ^ ^ -■ <> - * - ■ o — l 1 *«■ Ji »■»» 01 ^wj I 

j tjLSobU 'Sjy*# 1 1 ^SljJl 4 «I j£Ju> s y* US/ U 
<uJ L pI ^Ul ^jU^Jl Jlj^-M 1 4 jL^?1 jJ 44^1jujJ 1 L$^u~y AjLg-Jl 


^ jJlOO I j^wpjJ 1 |»-Ip < j^s 1 *^-^ d-L* 0 IS* 

l ^si\ y ja jusj dLi jli likiJij (J^Jl 
J iai^-^ jli UlfJj j -51 jJbj 4 ( 3 j-^aJlj 

jV £jjJJ 4 ^wiw bj^ ^^Jl o-U ollaj 

JL>Jl j ,<uLJL>Jl s jt y* j-* tjjk jJ L 

La ^sJLSLj L--LJI -'^J ti-^' J-® U 

LU <o L^LJl <uLui ijLJii ^1 <L~jJL LI ^y> L~L-I 

JliL^I p- 5 L>J obJl i j l a ■ . J l Ljji 

. i » f “ j 0 1 ^--la. >wmJ LU iLa- ajL j - Verstellung 
^S 0 > j c-iLS" Lajupj _ dUS ^j>t-^ ^JaJ LgJ 1 j! — ?L-jilSlll < 1 a^Ju* 

oLlNIj cjUlJVI Siljl l*. l> i^ ^Ji w ^ 

«* «* 

_,i i-i* ^ y> uj ^-b ^ 1 ^L? ‘ 3 >^' j> 

Jl 5 Lj j-^-L jl <LLwJ <ul jJuj V (^iJl ^j-L>JI 

* 

JLS J 4 AJLJl ■*»vwL -> cr'jj-' LlJ^ -b*-> L y ^-w’l 

t * j ■ A 1 1 f j - - iQ I > i . . ^ - l I L. j < > — a*«Aj 1 

(33) , 

. <»JiA 


[25] 


\j^Ju> L>-bjLo ^ Jl^i>-Nl IjjJ L» 

^ LaI^-L ^yi!! ijXiJl 4_$-^lj-<Jl JjjLs 1-U- 


J^j j^4^U<aj ^SL^uJl ^y-Vb I ( yj>-jUiJl -L>o Ul (33) 

Paul de Man, «Rhetoric of Trops,» in: Allegories of Reading : 4 xJU« ^ jU <£* 
(New Haven, London: Yale University Press, 1979 ), pp. 103 - 118 . 

= Jly^Yl IJu* UL^J UijJ j ^- i_i ^ i 1 i-ljj ( 34 ) 


88 



Crri tLg-j-Uo :L> *L5l jJjj; oljjjJl 

oljlAJ! oIa jL^-I jl JjiJl JiU . (35) 1 884 iu-j 1882 

'—a^c-V I ipL*_»Jl c-Jli' 

Ml 

I (_£*LJl jLbvJi 0 Ajj \j ^ V 

<2j XS' y^? I 4jP Lw-> <Lx jjW^. si-*- 

j-£- ( _jc , Vl oL*~j^1-1j ojIjV <La»IJ<J| 

t- i ^ f j, 

tj I yAj o Jj j ! U L~«l 4 j ^ j3 L^» (jjjJl ^*jLsaJI j! 

jZ+>- j£l] ^jJ } » 0j -JlbA ^p*-J A***!**} J^y>" j-^vJ I Aj\ ^jA jj\ 

^j^jjJi^]\ j LS" ^jJl A-*~*Aj <J l^**JJ >»j-A t^jLSjjJl 

■ •• 

^^-^l jr 4 l^' 3 « LI y>- aJaju jl j£i L 


ti>w?lj <i-L>- yy>-j^]\ XJ> JljiVl oJla jli 

J~r c JL uJI dULJl l^jU ^1 ii^Jl jiry | ^ 




jrij^* 0 ojJ-^Jl ^ I^A> ^j^xA3 1 J^Laj AP-JJ <UwL> /^0 aJL^J 

siL~°l ^l» : (36) 1 888 jlSI _ 1887 /^LJl 

<» “ ^ 

i >-L j jJ U L-pj L« JS i^^I^-IjJI ^JL*J| 4->jj&Uij 1 ^ . 1 


.La Geneologie de la morale ^bS (J**\f1 J^) Jl^b ^jU^Jl = 

j> ^- ^a _ l l -Laj jj .y>y., n ~ Jl jL*Jl blij <L~JaJl ^yijIj.nJl y_> IL> . 1^7 . 1 1 a. l . c. 

• *A>- ^»«l a . »J I y*J> I l-Lfc f-liapV y]\ i a’-.^^W Jj_A 4jl^j 

- <^jaJ iijL- 5 ^^.5 ^ oJl5 oIjJlJLJI ®Jla jl (35) 

L*r* cyj -Lij ^ f- 5 ^ ^ ^JbJi ^ 

La Volonte de puissance , traduit par G. Bianquis (Paris: : *j 5..J I JjIjI : jlj— t 
Gallimard, 1948). 

4^<>h1aJ| <*ja J I y «~ J u*«>c Q « -»ia. > Ji CjIjJlJJI oJla 

Oeuvres philosophiques completes , t. IX a \L^>y\\ jJl _ J SH, 

XIV. " ' “ 

. ^ 

SjJJl S^ljL (volonte de puissance) <^s>- y li_iL~. c- -b jJ oJLS” (*) 

j\ jlau'yi e^ljL jl jy UjU^jj^Jl) jj^buJl jL-J^/L (surhomme)j 

• 0 bb*jVbj SjJlioJl 

Friedrich Nietzsche, Fragments posthumes, traduit en fran 9 ais : ^ b ; i (36) 


89 



[26] 


j oj-^l <Jjl ^ U~~« <-4 jj 

.,-Jij i^Lrf-ijJi ; JJLrr _Ji j! - Jjfj 

OIUI ^ jJljlj ijtfiSfl ^ ^_J1 

•# 

^y> (_£ L«-> J J — L» L»J 5 L^o lfrl5 ’j^yjf yA J l_J 


(37) 


« JL^Jl 

•• 


7 _3» 


JbJi o* ^-A 11 ^ o^u>i oi 

«• •* 1 ^ 

^Jl*Jl ^JL*Jl )a>- ^Lp L«J I IJ-A Vjl 

L^,^a 1 L> t^iajlSsJl L> <-jPys*?y*>Jl jJt U? i-f**** ^ (^-LH 

*T •• m 

A \a A * H oJlA ^ ^ 9 Ju>-I ijLva^->“l c ,L «,, < 

j+s* jjb La ^5li jjJ I I <JyjL> aJLi-j ^ ^ y*^ -*^L^a 0-.«J 

Lo J^jlJ oJJL> y> Cy^~ ^ %j Lj JaA9 iilj-A 4 3 j >- ja 

A^Jj ^ 1 AjLs^JI 4jJL-» ^3 jJ& i. A^A ^>- 1 jJ I Aj jj>es} I 4j I ^P j_> 


par Freidrich Klossowski (Paris: Gallimard), t. 13, p. 248, dans: Oeuvres 
philosophiques completes . Dans Fancienne edition, La Volonte de puissance , 
no. 477. 

jp- -lJj (_£j-*UaJl ^^JlPlJlH ^JL*Jl ijjh^ liLa^jl I jAj y>*_i (37) 

aJusL*^® I jJJj £4 ^ lla 4 dJL Ua*4 (3 

yo j>- Ll 4 ojl j SJULM . IJjI ( ytJu *V ^>*j * ^ {_<Prj I ^ 

a j*M LwO 4-Jou? I 4bU? I Jl • LlP u^aAj ® 1® 0[ ... ^ y* LLdZ** t 

J>j> ij ils» Liai 4ja^-*>UJl i>vi ^yh _ jlauil JjuL U5 jlSoS/i 




U*_4 


4ju 


y»- jl I l$Ji>- 


Jly N a^Jl ol^>Jl J5 jU 


y4 ^ciij ii j j^laj L*»S^ s Ljli I. A ^ I t l ^ 1 C- t-jjjCJl 
J& j ^ 1 A...L<>-p l>- j^A/S' jy<-» 1 I*^a jl ■ Jadi AjI3 

ur^! ^Uisu^l <j$ i^yUl J5 

<*j (j AJHmJ p j g 7 i> U I Jut (jj * t-r ^ 1 1 t I jj I j/ ] ; i j£j& jjw 

a _*JJ Li^ Uj .jSU: 47! i*ii_^ Jl olJJJ iiUJi ^-'jUi l*J c...,,.,; 
y» JJUli olJU J~^J IjjU Ml OJl^. M MU-p JjSlI 


JLaJI 




l-u : yC\ ^Sl ^ j j£j}\ <> fjAi J5j J-^Sfl 
.(248 1 \ j I) A */3 Q *>* 


90 



f-'L* a* -L* H*rJ L 1 0 i^cj ^ r* ' 

ciJJjj^ (.5^-* ^-SL*Jl 4 j jjt>[?b jl . <ia4 J I ^Jlpj ^Jl>dl 

A_*_^^_LJ jl^-A Ja->- ^-L_P 4_^w<*— w<*->q_J I Aj ^jJL 1 La 

<sy ^ * p-*j ^ ^L? t a~tjI>Ji 

*• I W f* 


4j L^->tJ I o.-La aJ^ Ljlp I 5^A->-^ s£ ji ^ jfl.» Ls^i-i I Lla . ^LlajJl 

j} .JjIj^JJ o^jjiJl AOJjcJ I £jl>. C®^^AlJ|)) i aJL>J| 


<jL*3l j .\.* j2. ,a ^A WaLpLs 0>l3 A*j2 ^Ju*>«j I j*^~ I ( j!aj IjtA 

* •» 


A3 jL*J I ^3 Aj*y 4 La I I jA I ^AjJl iJlA jl ,j+£j £ Jl 

A*Jj L> I (_£jJl aL*J 1^ (wJuaJl ^jj aJLo-Pj JpliJl 

27] jU~Jl ^1 OJ AjIiSQJ oU! ^P Ll)Jb>- ^ LLL- 

ja La waLpLaII U'Vl^ ji^xp Ijl^a^ .^Jl*a j-^I 

LUol lil VI UjlS ^ ^>JI jl .L^jLw J^Ua ^il^Jl J 
A^-Lj- 4-J I 1 Ll^J>fcJ AaJ ^ «AjLw* 'V I /j-A Lp^_) ^1 A^wwwvJ I IjLwO £_JaJ L 
aj ^Ai ^JJ! JUJI <lLt]\ U^P s^iLJl ^il£Ji 

** *• *T 

A-Ajt>LA V ( (A-LpLaJ| UVl M jti V I oJ->- aJLJLJ 

Li^»o La ^aiL Li! JslL JjjLS ^Jj <.y^>-j£B 

jl y~^*T ^ J^y^“ j} t^ljJl ^43 .A4 jL*J| Aj j l>c-<J I 

O^Ji t Aj>-4 Aj^>c-j ioLp ^ AaJL>- 

^JJI «oLiijl ^ii)) aK^a JLp La *ju LJJ .((J^p Jij Jpli 

• A*^a k^jJ^ ^Ju3 Aj 


J^ 9 (*La^ l-i* ^ <Jli y\ j] ^\ 

Jij ilLLli {jis+1 J-* jZS*\ L^J ij y y] ^^UipI ^ 

** ** *• 

Lg-wwjJ aj^aJI xj> aJL 3 Ji j <. OjlSLo J^i U^o ^5*1 ^J| aJL*u! a «33 

Jj-Aj V aJLiJ .ciLtJl AoJ ^jl>“ L^_L*J>- JLi Aj I Oj 15L>3 ^Jl 

l !^\ ■ {^5^ /J^ ^ I CT^ ^ I j-L^J I 0 jjfc y>-i LLwj 

^j-A L5^\Jajl ^_jj} ^]^Sjki*A lyg-i I . Cjj I 5j^ -p * I 

oljjl t I 0 J-A JJLa Lkw^ *_£3 1 aJUcaJI AAj^iaJl oJlA J^a 


91 



!1a <j I <JjJL 'V 400_> . K<LoJ ta jLl£' IpUl 

L>«_> • *bo- 0 *-> ^a <lLp U I oil! (j L> _ UL^I ./? ^>t 1 

a_o~l*_j o^Ss_9 U 4_^-*l> j 4 o ^_£U I o Jla 

kIj^>-)) o->lS" L^S” LgJwo f'jLvajo ( t _f^ !i j 4 Ip 11 1 o>ljll 

v* W •* 

J lib c-^-O 'V b) I ^Jp cJjj 1U1 ^A j . o3 Ll I aH* JLs^ O.} 

ji lo U ^JiVl ^^iljJi ^p Lu^j L>- jO- ^5^1 lJ?jl! 

lol jp ^ ji iJISLiVi Jj^b 11 

.HJl JU* jiko Jibl 


11 


olJUU 4JL J U ^>cj — 3 

1 jJLi lilJLJl 1*111 oil! ji tiJLUl Up 11 1 oil!! 

^Jl JLjj-ll cpMIS^M IJla Jl* ^_^p J _1 jl U>j^ LwIp 

j! 11* jlS 1 a c^UUJl oil! V ^1 ^jUJl 

•• 

^j-1 (^1 4 jl % ^ oil! ollll SJL*l!l UVl jl ^ool 

jl ^JaJO^j (_^l ^Jj .^lialJ! Ji>-b 4 JlI! j H LgJ 

l*o*l 111* Jlo L^L 1 a La!«o ^ill olll <tljb> ^p <J ^1 
-L*_> I 1L (ojOHl <o!jll ^3 J jJLo 15" L_>- jJ jJaj I j ) (Lij^-a) 

?^blll j^>-j^i\j I jUJl I 1 a 

Ja^-sl L> I £~ll o>1jIjU b*_> j^> H yo I jj 

1 aoSIj (b^oljl) oil! L^o ^o > ^a 

•* 

PP— Jl t( yLJLUl ^Lk^Jl Lgj ^Jl ii>Jl ^ [ 28 ] 

•* +* 

Lgl| b I I oil ij jj>1 I 4l^sll oUJl ^p 4 j^ll I 
** «• 

o*yL>Jl (soi) 4Jlij (se) j tLLjL- 

*• %• 

ijy* UaJ ^ <c-p Jl i^U , j (SjJ.L^H jS) 

olJUl j~j Jajl^Jlj t(4jli) ipse jl {^s-) idem JjUaJ! 

£-3 1^-J 1 ^-‘- L^LLL. ^)VjJ I A^3 J .,(3 ' I _ CL-’Lo.mJI oJla . d- 1 1 JJ 1 


92 



)l I Lj JiJ di^JLll ^wmmj jJi I <i~> Lo_ 


tJJL>JL ojjy»j jJiLoJl ia^Jl J y*J t (detour) 

iJlJJl dJl^JLo Ujuoj i^ilj iJlUl dL^lp ^ 

^ * 

‘,. i • c L>u jJJ 1 ^ a .*'C'. .. 4_Ju^ UJ I o->L^~*Jl oJla . 4j I j 

IJL* JSLu ^Jl oLI jjJl J toUiJLt ^Ul /.UiJl 

^ #* 

Cj*^~ ^ - b 1 li_A LJ^ L*o l <3 - -,^ -> 1 1 

j^j ^ ji>jl oijji gisai auuJi oi-iryi j5 

*^,1 .olJJl _ JiLUl lifc 

^(riSo >J 1-i-SOt, ^jl A_«jP j3 <Z*) 

JJU*^> J*>L^I JpUJI y* 0^ i>* 

«• M 

.dUi j-^ai 

ji l ^j JjVi jaijjJi) a> jj ji 

*• 

•' r Jljr-* J 4 k * O-^J ti-i-LJl Li Li 

•* H _ 


(#) 


L!jL>^ L^jLiJl <s>-\ j-— Jj'iM ^jjjJl jc-o . " pragmatique 

ji t aui it}A^y\ aiaai lljoji ^ ^ t j-i j^)i 

LLJLUJ JUIjJI oLiliJJ <.bJj US' tUjJI oil) I LJL,b 

^jj <y ojo* JSU o~w Ji _ JjjjVi 

•• 

jaa ^1 oULi^l ,1* oj *_ JoSM J ^ 4 Aw^ij 

** I* M 

< ,AjhLl&\ 0~J <Jllll ^J^PyjJl ^ 

** 

Cryrij^ 0^*^^ 0^ c-iildJ <uL3 ©^jj J-^ 2 ^ ^ 

J j-bJ I (1)1 .^_>-^M ^j£* l_^-A, - bj>“| 1-L>- 

jl5 LJi jaiU ^ (Jj~~* <rbj ^°^1 h J_ht 

<lr£s c- ; -*j>tj c5~^ ^ <J - ^ J> '"'^ i_s^! 'jj •JjJ 


JjVi A^^Vl iidUJl (pragmatisme) ^ (pragmatique) aJjIjlJI (*^) 

! <Zy^>eJ <-_Jj_*Jl ^^-5} O— L<1_» JL9j LAjL-^_> 8 ^L>»jJ I I 

^4 J^dsL>t!L*j! 43^P ^aLw«J V I J-4 CT^ Ul 4 -oL*^ j^S I 

• ( j*->- jaJ I ) l^J I t^ij^ 


93 



.olJJl ^ <J^ Lr* 

oj_$oJl ol : «jj-tlL> <uLJui5 4 «JLj^1jJI ^J^'yi 

j*S\ ikL- JSL l*jls, J OJU iJJb>oJl iLLJOll Js. jjjAi 

<J I I 1 ol j-»-P Ij ^3 

£ 

^-L^-o 0^ ^3^ c^l L^j ?<j-* 

lT^ c$"H <*- z*0 i j-y^-> 

<jrH ?*L-iVl 

?(jjU^ 


(ool^Jij UliJl j L l^IjJlSI) <jL*J| <*j^J\ 

c, 

s?^\ 1<-La a»x>-l (jj.iJl I <uLJLL 

^A <UP jjjJ I I o j-A <j| <iLJUJl ^3 ^yx Lx I ^J^JL 


f 


♦ ^ 

-A— >s — I 0~X— A (l)l_3 l — a I g " d 1 1 . ^ Q JL-A^_4 4 _Jl_^> ^JLp 

» USoi jd\ LUiJl JUJLj Jly\M oi dJUi i^OjJUj ts 
j«Ji (verbes) jUil ^L-l ^^JLp Jbji JSLl, io—o L>jJI j-p 


J^LsJl Oli i-jliajxJl JU_pI <Lli LJJJLSj t * lL»^>-_j 
•* «♦ 

>*■1 *J-*-*^ i _r“->'^i l£-^' '■^ c#^-d J-*-*-U 

JUil ol JJUS cJjSII l*Jl ^ iJliJl Vv*Jl oLi 

Oj-Lpli jt-A ^JisUL)! <jLi IpjjJj t J L<*_p I l g — q ■ ^a ^ ^ l L> 1 1 

^ yJiJJ ^A (J l^-w- J I J S «»ii « > (J I I (j| jL>jw* 

j&Jla ££jIJL!I oti L^gj 1 b-A .Ia>- dJUJtJ 0 1 ^^J-<*-*JL> 

.iJLjlJlj LJLl^l U ~ JLiJl ^ s^ll ^ ^aL jSf 

5j ^i SjjOJl ^1 Jk J^JJ UJUodl ijlajl OU J^OlLj 

ol ^ la : — .7 jJ ( _ # ^>" ?laL*J tJlj^Jlj ?laL« Jlj^Jl jj ^«JLJ 


[29] 


a , ^ l a . L ^ -1 ' j - la -^j 1 eloLaJ^4 ^J_P v^x-aJll?! CjU Oj-iLpjI (^) 

O^^L# 4yia^«Jl j aJ*V 1 I j tii'Vl Ax»Jl^J|j ; l^i \j 

• (j»->"j^L»Jl) ^Jp ( J53 4o> J-i* 


94 



JlpLaJI yt> {jA <J* Jl j-~Jl 02 > jjJl is y>- JuJj 

JJL>tdi ^yi cyLJJJi ojjb O L* I 

^J»p ^ ■ ->IJl)I L^o^Jww ^ LwoJ ! jtS' 'y 1 

•• 

I 4^J l la-o ^jfl 


;< .:..) aJjjLII j UJl^iJI UJLUI ^LJI li* Jl. jl 

cCi-oLJj ^.UJI ois— b-UO ill till L^jl]\ Jl y 

«■ 

d&\jij aJojSj ^ I g --• a ' 4 . . . 4 . 1 1 <J Lwwo j li iiLjfcj 

5-JLojJt ikJ^I ^.jHjJl ilLw. jl .^..i li.ll ^JuliJl 

C~>j jJtiJl jJu>v<»Jl Jlj jU)Jl LibS^ IgSJi j--; 3 " lf~!l ■> y£~* 

Cr* o ObLiA^’ oliLU j-SJ j t«A-Oj-vJ! 4_>j-fJl» jljj^ 


A^Jk-P 4»<P ^-o-l 1 L*-xJ 1 ^3 


jlI I <L> I 


Cry’A 0^ LT^J U .^j^Jl ^1 

(idem) <c~p aj^JI ^ ^JJxSJLjdl c^i ***d ^ l/ 

aL*}\ J\ uU>yi t o> LU>- Jij .(ipse) a;IS k^h 
ollU iJUJ! ii^Jl i^Jl colJUL! ^IS^JVi ^ JJd! 

*> •* y **y *• «*y 

0^3 j^-<J JU JL>eJ I j^Ja.J 1 ! Jl& J j . L^l*-P 

_ IJla Sis'Ll <u LSJ>J 1 JL> jSssiij ~ 

4oLl*-* (^ j*****^ ^ ^-Ji) A-w*> j L^oJ 1 <J j Ja.^j I 

_ LJL>xjlI I Lfcjj-jj !j _ sjljljlJ) ijy I ^3 dUiy 

«• «t 

^ e^JLJl ^.Jl JS LfrJ pai*. J^JI (J-c- 

jU t ciUi oijlj^a <up oi jJl .iLLJi isPjiJl ^p j^j>^J! 

•« «• 
p f 

**w» J 1 j^ji j^u 


<cJLJL > ^J I jjl.l^>j ^ . 1.t ... t ^JUI g & *y 1 1 \Jut <, pj Lx^.J 1^ ^jU^JI 

.0 j g ]s3 1 j I *C-Lj IzJ I 


30] 4_x_>L-Jl oL-ljJdl) ^-.1^1 ^p> Jl ipj^>«Jl yi 

ju^xJlJ I J^' JJ ^^-^-1-1 6 I /*" J*"**-* ^ 1 (4_*.»mw llj 1^ 4j^liJl^ 

j^yu> Jt\ ybdL SJUI-^JI J^iJ ^-1 ji\j ^JjU-S/l 


95 



U^\ AbuSlI OL-JI J\ \XL*J cr*' jty'j 

«• 

4 ^/ ^1 I jlSM I L^-Jl jl 4»Lpli cjIjJ 

jLi^ljjJi oJt5 jl .dUS jj* l5 JLp L 

^15 jl j 4 ^^JjiJlj JJj>«JI a-Laju ^li Jjl V^'j 


^_Lp ^^wJj J_£jLj LoJ-j jJ L~oL~J! j 
•• 

JL>o 1 9 «<C^P» Jl dLlSllto jli 

• w V «* «* ** P •♦ *• 


L>*_J I jL-o-ljjJl 

•* jrri 


.^*>lill UjUSfl oLI jjJl J 1*1^1—, ^1 vLJiJl o*JLc 

** •» 

Lslp J lf-f> olJJl jli s°Sh Jj 

J il aup Jlj <Gli Jl jJLxSjLp dlJJiSj tiiiLJl oLJjjJl ^p 

afi j -W u* 9 ^' if <■'£*- y j tolJJl J^Jb 

•• 

IJla jI^ip diJJb U j-^Ju U5 j_aj 4 ciLiSllLjjJl I jjfc jl 

oLa»1jJlJ| ^j 3 Aj>- wAijjJl ^ 4 4- 4 ,.« */ 3 ^ ] I 

w *• W- 

cL>!JJl 4 -J^La^I jl . <_^l jJl j <j%>-SM jIjJlp c^J 

4_)|j»*jL>j) 4 LuJ ^JjJ I ^Jl 4jLPjJL> d.* lg « ) j I Jli J j-^JsLj 

.jLJi j£ 


^xJl oL-ljjJJ o li>- ^3 1 ^aJI ^ j-a-vJ I jj 

4_Jl>jLj L^oju ^JJl JL*-Ji S' ^jl o j&3 4^ i A n *, <a +3 I l-Lft 

^ m 9* 

. jl JjjUl V oi-Ui JjJLlI .j^-w>-j^Jl oLLJii ^ ^1^ 
*+ 

Sj>- jJ oIJlJI jl {j-y>- ^ LgJI jl jlj UVl 

olJiS! ^1 o^jjJI l^JLJL>o oLL<k-p ^ ^ j^Loj J^jzo 
jij^Ulo p-xia^j ^sSCilJlj JJL>cliJ dLlSJLJLlI IJl» ^^JLp .L^waJJ 

^jJLj j-^-Vlj 4jww^_J I JJL^lSL] jl-9 i j— j->- 1 j .O-*-*— J I j olJJl 




j^j>-ij v^lj_. morale j j^U-L ethique LJS Lu »>- y (^) 
j-/? I L/ 4 ^ Ja^3 jj A . i /» L»-j (jliuj-yjl 

0 ISLs l ^ jS-Mti 1 ■*- ^ i (j ^Ja_» 15J 1 ^ j ^ d ■<> 1 1 J-^' Cr 4 J! W 


96 



31] 


OjS I Ubu SjJ.LJt ^ylls. ^1 y^JL; JaJii ^-J 4 Lis’ jUijLo; 

£-*>* ^ Ul» j Aj^j (^JJl ^j-<JaJJ J-£Jj 

. U y] AJP Lj^Xpxj (j£jJl I ^y Ajj j}\ 


<LP 



Jjl' 




4* 

Jl jl 


y±rj£lS di SLU ^ ^Jl a]»L_JI ^-j>L yS ^ L^l .UL.Ijj 

•* 

iUL^Jl L y^ jj LgJl .AijjJiL^ is*-jj]p\ ^1 JUl' 

•* 

a ^> \ Lj p-I^pI ^Jl | +-L * v J Lv»u 0^ 

j# 

l ^ | ^a>oaJjJ ySjSJ; 


jJI *-jUaJl j! 


yJ-J^Jl yjJ! y* ^'Ly LjL-ljjJ 

l-A^^P C A « « 4^ £ oljji <ji> J *> <_j' ij&Jl 

•* 

^ Jtj 31 £>u olJLJl iJlSLil J^Ju ^ .JjS M i-ljjJl 

^jix-o-U *l«i ^jjl>*ji b->«j3 jj ij j£j i g ««p aS yJi idii 

JSJ Ipj USo y* .a^p Jlj Si I-4J 

LSjU I I ^AjISoJ! i£jy (J^^d 


9 ( yA _j I Lgj <J UL) AS'yS-AJ <OJ-*JL/0 L^-LS* S (J Jy** -# y& 

'y Lg_> LS^ ^ 1 a/2 ) I dJ-A 0^ 

A^/? A 1. ia^? -i.-q-.J i I o*A-A C A *<»>^^P ^j«P y s^j 

LwJaP I JL3 j) a . « . . L? 1 1 oUcLJl JLp1j3 L*^o J-Aj i O L*^JaibJ I 

(J jJLajJI lU— a ^ I jJa_— a» * y I -X_L^o ^Ll» l Is P 

o^**w« (J*)L>- ^jj-^JLaJl JjLvjJl jj j-j l^-w>-lj ^Llaj>tJl 

v» •* 

Ljb ^y> j C (J^ Lw*Jl) 1 A^o L>c_j j l; L--A ^JLv%J> A^Xjj U I oj liJ \ 

/ 38) a1Lw-V| q^1s> ji ^iSj^ 


i)\ y*& l< _L^ o! y~^ ^Lla_P'l 1 . 1 - .,/•> a 1 4 _^L<»_p ^ p^g ^ i-iJ I Ij>^ jl ( 3 8 ) 

* * t. * t 

t ^L»L^L^o (J^Ai Ui>-L>» jy* pU^a-iL—l JlS jl Lojw ^j>waJl y 4JI tJjJa 

.pLL) aJL>- jA Aj I ^5 Lo ^Jl jl A>-L>*Jl -LiC' L»^ 


97 



<j I j Ljli IJla oli ^J_i L aaJ I 

J . j O '.*1*2 \ \ 4JLj L*j>- oLpj-s j-a a-L>- j 

*• 

j L> (J^jIj jl ^Jal^vU La .CL A^v* ^aJl ^1 <-j lla^J I J jJij 


j 1 J 4 ^ ^-JbJ I I CL^ Lp jp° 4 J CL«>LJ^lJ| 6-i-A 

•* ♦• 

LiiSL j LljJCal 4 oLaljjJl oj_A <J^b>- 4 i wwvJL$b I a j 1 

4* 

i 1 a, ^. o_l I IJ& ^A j>*-> I AjbbLiJ I jli lJL^_> j .jl j^s^i L> jbbjj 
l ® bj \j iLJu5'» JJx~J jlj wiJu-p LLJi ^pjj jl 


^JL->- j^S I J-JL3 -Laj < 'y I I-Lgj (J-Xjj -JLi jAi La <ulaj<j (^jJl 

> .^Sm ^\Jh\ aL* oij t Jji Li5 Jibl^ jl 

J-*->=-« C> j^~r^ O j « /a , :J L Lfci ^J-ll jl 

^1 cr ^h l ^ jlSI sjl^jJI cLLLj c«-J LjLJ^ 

^ 5^1 *1* Jba ^1 ^ .i-PyUl C> UJI ^ 

^jJl c _3 j ^ajJ I la ./? *)/ 0 j*_^Lia ^ Lb SLs»-j jj>- j[L 

LLl^o j / 1 £j-b 4 LJLi Lo-S 44 j^V^ i-oJUo LwJup 


(40) 


j^ljJl 


(J^>- Jo La,} La ^Jo LkJ oJj>-^ ^ jAjj I jj 

JjVl jj-Sll ju^JI jl j/tfl jl>JI jL^I 

1 o* i_y^ ^-^LU oli Lj^^axU 

jjSL aI 4^^^!! ApliJl & j* jJ L^So a! ? 4 -JljJl 


[32] 


M. Riedel, Fur eine zwetie Philosophic, Vortrage und Abhandlungen (3 9) 
(Francfort: Suhrkamp, 1988). 

lT-^' iJLsu«Jl ^1 J-Ji ^U JJUj ij^j I Ljk o-Uii (40) 

f, tf p 

0 y*-> 'V _^SL J I oLi&pl ^jJl 4 j3a_^-jl JC_t- ! Oj')/ jJU* *-,1 - *>- js 

J! 4ij ^ (^^ji) l-j! y> Jji oa- Ji jsl < (j>- 

SJjs-j JLp jJaJ La Ljl ^_J>ljJl .(yb^AJl) substantia 

Ula 3 j-LL*Jl 4^ b-di ^ j_-V 1 il* J! .^T Ji^-si ji*- ^ J)Uj 

■v-.USOl 


98 



•• 

^1-p bJ s-Lol bJL j^ju^ -Xij 

— Slj t^L^Jl -.^^JLil ^LL>I J^ LjL-Ija 

^j^Jl IJL* jli »_~oLJl oijJ! ^ U5 _j ■(•Ij^flj 

Jjliil JiJL^J! J o^j 1 ajjLUJ ^Joju jl 

- * u -*" if f\y *if<r 1 ' 1 jU)il LbS' j* 

oLL LiJl ^ ^Ul <Jl^j Jl jL^aJlj JLilJl <LL_b j 

OO^^O C5^ (*^ l£OJl f'j^b ‘ J-»-*-U M^oJ' 

Jj^a 0 I « (( (^ J l~rp> J I ® ® J I ^j-a Li !>UaJ 1 t I 

O-'b’ ol (^i bjif ^Liij if ^ U~^ (*-Ja^Jl 

oJu Jl« jl .(^jJLJl Oj-^aJl oVMa 5 j 3JU«J 8jj~e- »LJI bSjlill 
1 j-aj oL t 4 j>- j jJa^>J I aJLvw^JI t 'V 4_}j_>jjJl 4 jLJ?jJI 

i<jUj ^ bJL* c. ~J il n—ib>^» <_/ ^^biJl ^j^Jl 

.^kJi oL^>-j £^>- ^ JjS/i 
^ 3 (J-LJo V I w-0^Lv*> V 1 l*i-A Lf I 'jl 

•* *• Tu 

jVI i- ^1 -U, l^p Jil J ^\ J aj^i\ i-ljjJl 

L 4j I 4-^ I juJ I Oijjb ^3 .^^LJL^Lw'yi Lg^jlL? ^Lp I 

*» *• 

4_j_tl_x>jJl oJ^-^Jl JjL^Jl Jj* jbo Jj ^>- jJ j_Uj| 

j^I ^ liiijUu jis - ji j.ljV ^ij .^ygi o^jj 

«* •• 

f. ^ 

o^>-j-M <Jljj>-l Jl>«5 .,^a * 1 1 ^LjLjcJI 

t ^ L^J I L -^ L>- I j N 1 <X«AaAmJ (_} L» A - ^ ^4wuJ o i 
(_j p Lmj Lwk» . L^j Li ^La .Alp ^ L&^j ^ i ^ 

j I xwrf j 1 3^>-^Jl <UkJ^J C-> ^ jJ 1 4j^ Jlxj C— > IS" ^^aJj 

^ " 

6 Jl>- jJ ! ^iLSJj Lw^Ls^ 0 ji j Lo-> ^ ^il i^Lp-Li 

jiO J .o^i^vwa i^jJjJaJ! 4 JV 3 ^JLp ^JUUjlII 

*A3^ o^La j^-woilJ I ojLpj (J*-' 49 o] Ja-s-s^aJL 

^1 o' ^ ‘ ys^^Ji _ i_^-jJi Jj>-i 4 j Uj 


99 



fr , fr *• 

j-* <r> j^=r j-^ ' ^P -*-*^> ^ L^» 1 

*» 

jL \-*->j-~> LJ jju—- ol dJJi ^1 .^jJl 

^3 Cj Ip lJbJL>- ^ t t Sjli o^JjJIj jJ I L>- jJ^iu! 

4* 

,O.X*JL-»Jl 4 ^_>xlj j LJ I o j-—> L*-> <J ^\->- 4JL«-JL> 4»..«.*-«,rf3,l I 1 

^" l 1 «"* 1 ^ t, z * ~ ^ t- <j^ J^j U^J 

Lj>- ^J ^. laj I ^*Js La- ^a*- ^ 1^ IfrUP cIj I AJJ L^-L>j> Ij ^uo 
j| .J^UJI J*a-b L ^ +~jl) ^j^j>vJ j! ( j^o o^JaJlj J^jaJl 

*_Ja1*ai 0 jsS> l*J 1 <U*>ljjJ! ^3 L^J>- jJlAw^ 1 4_)j^*Jl <LoJj*j [33] 

V-, M *• 

^^/2 -aj ^jJl 1 (£ ^ ^ j ,« j9 « \ \ L->-^J jJaj ! 

^ P £. 

oj La«.*J» 9 Lo^,^ 1 I Lii I ^^x>-L? (_5^ 1 ^' 

p p 

4 jJUa- j^J I wlJ Lj3-w*Jl 3^ IjJ^Jbj Ij o^_^J I ^Aj^L-j o ^j>- I <L<*-**> 0} 

t-S^'j ur^J 

♦* ** M 

^jJl ^JlUl LlJ I pLcoLj Ja.o ^<>J I j^JLJl a»owm<j L>- 4>aj^Jaj 

•* *1 

^ ^ 'y 1 ojLmuIjjJI <J *)L>- p J fl-o ,d^_)LiJl aj ^^Ll> 

^cJoAIjj 1 ^->-lj 4 4 la .j^JLoJ I C-J Lw*< i jjJ I ^3 4_JU^I j iSj-^ ^ 

4j (^.Ul jl i j-^3 1 0 j*>~ ^ 1 ^9 LaLw 

LJl>?jJ ! ^3^Ajo ^^aL^tJl ’jJl^VI ^ Lj <ja-A-A>tJl Ja-o.) 

^ ** 4* 4* 

4 4jw*-^J 1^ AJlJJ! JLp 4 

aJu jbo ^aL>tJl ^ jJL^ ^ I I J-A t c-j|jJl (^ii^SvJ 

I ^ (_5^ ^*^“ >,: "d j-9^ 1 O} L^.-«-JLj j CjljJl 

^Jl A^wjJL JaA 9 dii^j 4 4-Jj ^tx>Jaj 0^ 4JL)jllll ^Ja.“.^«j 

dJJl5 pIa^->! ^^v^^-SCL! ^3 I ' 

Aj LS ' j j\ j-3^/ 1 *° ^-aJL>- jJ 1 j A-jjLo -AJ^P 4J N ^1 4_wwjJ L> 

jiy>i 4U aJi_j.ii j>j .^lji ^ JjSn ^ Jit 

4 J O L^a Ja-waJlj <^Li-5 j-S" ^1-® ^j-^Xj 'y I j <UjLaj 

.(atopos) 


^ui jjlji ^ ^jUi, g\£\ J j\jy\ ju c^u ^ 


100 



^3 jL^_« L<wo jtS I 4_> s J LL_> 

^J-N-LawJl j-^P JJ J_^_U OjjjJl o} J+P yjf * Jl 

.olJUl j-JiL-cJi j^P la <J 1 Ja^ja.lL 

•• 

• Aj jXJ* a]o^k]S Aj I A^L<^aJ1 41^ A" i I <1)1^ 1 

£* o-"'--' J^-j j'y*^' <Jp j-U- 5 j- 4 i^-j 

.LgjIjJ 0^>-^M A3 j^_oJ I ^L*^j 4^Jl*j! lA^JL^uVi r ^3l 

^L-Vb ixu^Jl jJ>J\ JA Ji\ v — s-l.l a . " - ) A-ili |jjb ^3 j 

oUip'ifl ^ ^ Sljl U ^ ^ o} .jJ^\ 

oUxpV! - tiU 1 - ' — S' j,JJl j! _ Uj bUxpl ^ 4&J 

alfc^l jl .4»^*JI ^S/L j! JUJI _ l^y\ JA JJI jjj> aJ 

irr*- i_s* i # jlj J-i^l» .. .o^-ly rj-^! (^1^1) ' 

♦* ^ ♦* «• 

o^J •"-! jr*j'“ -^-'y j'y^' j' 

•• 

<uj^j LjL ^J-*j <3I-'*"* I '^I p~^~ e ' < ' J ^ (_^1p t «^1 g --■ 1 1 

jJL^LjdJ l*Jy ^J| mJl LUb ISI j\ oUxpMI JuLlJl 

•* 

y>- L^-^p c-> iJJJj tAJws^Jlj 4 -oIjJJj ^S^jLlU J ; *>lij I 

•* 

[34] I^JJ, i _ 5 i-pl A-3 AjI Jl>«J Ol V t I^Up olJJl 

. L^Jl L>Ju 

^ - p ♦ 


Lgjl a«xj jly>U 4 j j UL»J I 0wL& ^^Ip ^ip'y I ^SU^Jl 

i^LlJl jJ-P • jJLw>- jJxJ 1 A^JwwAj -i Lw» I JuCLj 

J Jji\ C jJ\ <i fjSi cil!! 

J-S” (j ^ LaJ I aJ>! ^^^-Lp ? (j ] lj ^Jjl>«JI jl*-> 

l)^3 I \ ^jlJas>x^\ o -L& ^Oj-x^JL! ^ jL^jjJl ^j-s<aJ I 

aJ^I a^jj LSsj jJ 1 aJISL^^I ^3 Lg^-olij jl>-I Uj>cj j! jJ'yi a_J 

^Ua J_A 4^iJ Aj c-JUaj \ U 0^^ 

IAa t aU I 3^>“j) (jLftijj o-Lp^i Ja-o O Lo^aJ I 

aISCwj aJ^>xjj I Aj L^jJl ^3 (^JJl jLwiil 

** M •* 

IJLflJ . Lg_> 1 jj Aj jJaj A_J_a Lj A3 Jj-L^J I ^Jc^jL t Ajl^jl^- 


101 



j-rM' li-A Jl* <Ua-L_. jJSNl jLi 

jJl iJbjbdJ (j j^-Sl I c->L-~Jl jl I lJL$-> -kJ^Jl t UcSfl 

C> Sj^UJli *l«Ml <j* jly>l Jtf>" JJi JJ l*^ h*o>j 

Jlj^Jl oWj jJI Lzj^z}\ jl :^>-S/ 1 ^^Ull 

•# 

^Jjlj tioC dJJi JJLJj C <LJ tXoJ 1 A^Jij (JjLxJt j&j ? £y» 

oUJJt -Lplji ^ dJUi-S' j g^LLil JL-jSM 

^-jLkJl j_P LLwd JJJ pj til li_A _ ^pL*Jl ^Ua_>j| j I 

0 L* « 7 _ <Lo LaJ I JJ L>*jJ I ^jA JUJLjcU t • t - ^ V \ ^JLSwVt 

•* ** 

^t j iiaj>- l* i a .p AS” L^-Jj ^_3 1,^.> <u 4_*^? l>- <d i a ^ i jt I 

^jIjJI ^3 Ll^J I oJ-a Jd* .oj cs ^aJLJ 

<LjjJl O-i-A utj (J jjsJJ i>-L>tJ U-wJj i <Lu j} I ^yt ^Ull 

•* 

iJ L -a ^ j .((tails'® jla L i jji « )} -LaLJ* 

*» 

I O Lfr ..* q5 l g .*. 1 1 U-s^ L^Jl L>«Jl) ^ ^>* I 4jLww*/j} 

(soup9on) Lgj UJD iL^. j ^ ijljjb j c I^l* 

<iyy ji^r j\J*\ <£y* 


iLliJl ^i oVl cJ-L jlyVlj - <JU 

*• 

Jj^ jl jlS,) jJUi5 Jj» jjjusiJl jU _ JJLJl j^rjSX 

^jJl j~)d\ siUJj ^j*y. U£ tiiiJl jj> <^y (jiii ja yj\ J& 

^ * ** fp ^ 

I-sajI j-A jl jit® U jjJ oldl^jCL^l 


k-aaM- aJLw#) ULp-I aporie xJli'j aporique (#) 

>Ss\ d-JbJl ^adi ^ l*^Jj (frUl *-9^ ulJlsJl v b5Gl ciiuiaJl i« li :>J! 
^ I i^J 'il (_j lSd*<i 2j^x*a JLaj ^ Ix*j 

. ( ^ A. 1 1 ^ c i . * T . 1 a I /i • ** A , H C .^ll . 


lS L* ii~A Li ii — Li J5 ^ 4^_- 4_dL5 (soup^on) (**) 

otS^ I — -*| V I j JjJUI Jj J ji J aJLI-jj ^^aaS'jL# ti-j^Jl ^JLvOxJI 

.(p-^jI*Jl) 4i^A>JJ Lf A>Jl ^>“Sn 4 (H-M 


102 



JJLLj jjk jl * laX^ 1 ^ ^ . . A. 1 J 

SjJiliL UJ ^bJL j jic— iiiJl .JL* jl .olJJL jlyl ^L-l 

«* •* 

CjUlJL c^il^p^i ^^JIp ojJLaJ Ljj EjJLflJLj tJjiJl ^Lp 

rU^» c> V 1 ' c> c> WU ^ 4-^-^ 

I «• •* 

[ 35 ] ^jJ <_^_*Ji -w_*Ji * !UL;i u 

oLp j U j\jy\ j j£j aJLp-^JI oJla ^ .(Levinas) 

•# 

Gewissen LJLJ^L la ? 1 L ^^jpJu ^jJIj cS i % >L>- V y I ^.»..^aJl 

~ ♦♦ 

dJJJiS' ^>- i jd\ conscience ^J^iJl ^JL^Jl ^ J-^l dlSij) 
l jJl>' U ^5Ju a.JLJS/ 1 Gewissen jli Gewissen j Bewusstein 
iJlSLil jL UJL lil j .( j^JLJl jl Gewissheit hJS ^ aJ^jJI 
IjJ I * [.-.szlq.i.-* I J5 l^.:.>o ^Jj L^j ^jLo^I 1 1 

oiiJi j^si jl o5L!i 4jl vj>J oi j\jy\ ju a^Uoij 
^Vl Uui Jbi jtftdl IJU Ji* .jjtsj J— J ^ 

4JL> ^Jau Lwu L» a5*LxJI I.La ^JJLa dl5^ j}^ # j *J-s*a 

olJJL jlyNl jl .oiJUL Ijlyl JJL 4JU iL^P ^4 ^ ^ 

jl ?!SU Jlj-wJL Jjljl^j jl ^clr 0 ^jUl jjb 

,_: ft I . JU^aJl J5 l5 JLp dJJij ?ISUJ Jlj-wJL 


fcA A ^ 1 1 ^ Jl i-jU_Jlj 

<J L^dJ) * *^AJ iwJ^-oJl ^\ jjiJ I ^J^ULoj t dJlta ( v^° ^-^Ss-*Jl 

Lo , Lo Ajjjcj ^jJljj oJi>-^ ^ C^* (J I o>L<-> jli ^(J 1 ^ 

.j\jyA J& M UU5 0^51 uli 


^ ji I 4JaJ dliJ-S^ L»-}j c 4i j jj-WaJ Lw 

•• «» 

L^j I JLS'Jj j I ^Jal^ oliJl l^djV 5 dli ^ij J5 

4. ^..^..P j 4_x>^j>c— 3 ^ I ^ ^ I (j"^® 4«JJ Iwvvww^ 4^ l * * ■ ^ ^ ^ I ^ L i ^ ^ 1 

[£jUJl j| 4 J 4-dJLo ^Jlp I ^ Jl3 1 

^ ^1 LJUwlj bJ I £■ 1 e-IIS' jl j I 




j)-o.lal I iJijb 


103 



|J_A jl 'jS' OwwL^xJ liLJ ^^£1 <jl 

4,LwJLwx L:.g > I yyJlJ! yyl L>*_oJ I ^JL>cJl ^ il 

.1986 4Jwk» S^oil ^y t ^yj 1^ 4 4 .^Ls^> V I 5 

•• «• 

4 ^yJLc^Ji i^Li^Jl li^j j y 0 LsA^^j Uj15 L) Lj j L j La 
t <j“° ^ -kij 

■» M «• 

ft^yjJL^J! ^>LSLll ol jja ^y ) JlJ t )) 0 1 y*-*_> ^r— > L ^ j o j* <J^I 

*♦ 

Le Grand ^y (N. Frye) ^ y . j aju J b ^yLp J*L*Jl cu5 

M ** 

^LSLytJ 1 Llo Lj ^JUl aJp-Lwi^JIj I f\y (J y>- code 

Am>> JjLiJ I 4 — 1 ^1 tJjJl>sJl^ jvjJiJl jlJ^jJl ^1 

4 ® 4-U I ^m>Jj ^^JLj C-O-LJ*' JL9^ .4-^~~<Jl j 4 j I 

•• 

p ^ 

y; 44 L 0 NI JL>Li Ml jyS ^yJ J*^- jy 4 oy yJl oJla 

L y^L> t iJl jl*_JI j 4-yiLJl oi_$J (kerygmatique) ^yuJyJl Jlj^J! 

M t* 

L»l .«o oJl ^JUl <u~i; ^ycUl .uJl J^b dUij t il_UU [36] 

jJLs 4 olJJl® o 1 y-*_> Ool5 yJ lj 4iylill o I 

«* 

y>-SMj JL>-ljJl JL^jJI ^y pLJ^I ysJ 3 )) ^JLJ.i oLS' 

•• *• 

OJ-S’ , (44) (jLi^j J_^> o~y I ^JUl J-^Jl ^) 

0 * JJliMl AijiaJL; oUJt y i* yi oUl 
jj^ jy p-IjJ iL ^J lp cjIJUI 0 L»«dL yjJUJl ilpL^oJlj 
iytfl iUaJl jiLiJ cJLS“ yl^l^lj *UJl yy jl .ol jS\ 

•O^^y ' y-j j-^> L>t^J I La L«j» oJ 15 yJ I 

iJLi iyL JA jijL, ^iil ^i:^.JI IJla ^y U^i>l J lit lilJ 


Paul Ricceur, Du texte d V action (Paris: Editions du Seuil, 1986). (41) 

N. Frye, Le Grand code: La Bible et la litterature , preface de T. (42) 
Todrov, traduit par C. Malamoud (Paris: Editions du Seuil, 1984). 

«Le Sujet convoque: A l’Ecole des : y sy>L>w*Ji «j i* oJUa^» yL*j (43) 
recits de vocation prophetique,» La Revue de Vlnstitut Catholique de Paris 
(octobre - decembre 1988), pp. 88-89. 

Paul Beauchamp, VUn et V autre testament: Essai de lecture (Paris: (44) 
Editions du Seuil, 1977). 


104 



^ lo I C-43 JJ I ( J I ^ ^ I ^ J ^ h^" S ~ > 1 4X-** JA 4X~wy0 

^a i pJ>**J> t— 4l«.<3 + I aJUcoJI a] H^/ I Ljl JL^J ^Jl 4-JLiJl as»l > Jl 

^ ^ I ** £ 

•<jj\ji J L-f* Ijj^ c-oJ jl5 jLxpN I lift It* 01 

** w * 


0^^-j j-ij 4^iljtU J>li j>-ft^ t 3 lx«JLw»» J^ Vl 01 

jpjy- V 1 ji a- * ~ } I ^1* I 0 L ^a l <v g ■> I ^Jj i *U 0 LpwLo 

lift dJjy I ^ J LxJ 1 C^UjjJl 0 } . ^Ll)U> w « L-i-vJj LjLia_>“ 

J ‘ ,>?-->» o* o^r-^ '-^-«a^-i' 

y tC^jJI) oUj)/Ij ^yja jy ^1 oUbli^l 

*• *•♦•** «• ft 

fi. 

^ 3 l^>J \j vl*p 1^-11 ^-w&-J I ^ I ^^Lp sj^> L p L ui3 'b/ i 0 1ft ^JjLo Ob 
J <Ll-S\JLx 4 Ju-L> I ^1)1 ^LoJLA^yi ^3 jj I (1)^^ 

J?\ Cj^ J' s* - ( < — ’bUl Jj <n£j>-\ 

«t •» ^ 

t3Jl>w« aOi il>o L> ^jUaJl j»jJj V J— - jl j-aJ j»Jil J 

Jl v-JL £l^l ji JjJJl jl J^JI <_lijjl lift 0151 
J> j>J_jjJl lift jl Il^OLJI j-aj ,^JuuJ\ l^LlSJI—; OUj^I 

M 

c^l l* ^ t^aJl a^Jl 

«• •* •* 

asaa t *u aaai a — ji . a xajuii , v ~u* 

1-5 t 4-> j3 I ^ Aj2j Ja-> AjLLx^o ( JLJ> 4-lwJLi J-Sv-JLa ^A 1_> dl 

«* 

• 0 bJl H jU l^\ ^ r la^'yi HJi L Jp JLgU 

•» 

I oL-ljjJJ o^?-jJl i!U»Vl o^i a Jub jA>ci\ oJpli 

s.lp ojit aJL,lJi Lp- a^jo. , jlp j-^j 

JaJL>- ij, I ( jl ij'H^I ^JLp j-P-X_j V ^^-jJjJaJl »l .,<? a,: ^1 

«* 


^JUI (Bemanos) JjjiJl IJL$_> ^yU-i 'V ^J ( 45 ) 

U_- J-f— »V I y<J -ol» : Journal d’un cure de campagne <cj\jj aL^j o-L>J 

O-jL* jJ .Aj"h «■ j-*Ji Jo fcl) 1 ^y 4 ^kOcJl jl t 4 j|j jL-oNl 0 j 5 j jl ^yUl j -1 

0 ^® t l_^Jo L^.p 4JI3 jl—oVl j L ~xi I*_ajJI aju jli t Ly pLj^ 

jl ^ L-Qn) I c. \ . S3 C* V 1 . ^ yA |j ( ^ | 


105 





ytj i.y^\ L-— j! v_. I I j\ 

•* 

*^vU«j I ^julJI >Lx 5 CJ 1 I j^^ju \-o 4 *<>j U 2 J I 4,1 3 L ^Jl*jl> 

•# 

jli .Lj» ^j^JI oL-ljjJlj >*>U Lg_Jl 

♦* 

L^jL LgJj 4 ^ .^, xl l 4 -yL^LjJl xil^l ii«i 5 

*• i* . *i__ 

jijJLjL I 4 JJU JJs»l 4 j^P cJ> ^Ji ^ ^yls 46 ^ 11^*4 ^Jj_A V ol>b 5 

»• t* 

L. IJu»j 4 ^ LJuAi ILHj ^Jj\ jUwVl Jl^l V ^ 4 jli 
^ ** ** 

J£J Lsl* Sb- 0 Uj>I lift JJU ^ >xl 15 jJ Jwa>^, jl 5 

ijllll ijj-fJl C 4 ^A»««^m 1 »A. I I 4_^_>- 1 *U 

^^b^'bflj wL^waJl 

•• •* ** •* 

^b_£Jl jL^j^lj 4 .L ^L L H 4 JL Vji JjJJ jl 
«• * 

oJ 15 jl .^JLaj N i-~>\ jj>- _ Jlj-^ (schema) jii\ (^yjjJl) 
JjLmjJI ^-Jxj «oju^JI oll)l» Jjj- S^L^Jl 

f, fi. 

<J — J I fj-fc»l '>* ^ ,j-l ' 1 * 0 ^ 

J*- <J'>- <y oi (“jV' (j?* 

f, (► 

ft'-l l#- 1 -* V* o' <>-*- lt* 4 J _4 I J_ A 4 ->-J ^Ja _4 4JI X -4 

•• 

Grand ^* 5^1 }~* ^iSU ^1 ^j->-j-!l iLji* ^ 

.^>-1 y>l ja «code 

^^b^SM JLowaJl u5 ^>- 4 j 1 ^Ip JU 5 ll!l tiUi Jl*_> 

«* 

U_S ^ M (^> 11 ) ^Ull JU^Il jti 

t* ** •* 

(. 5 * 4 ^>«-^Jl jj . j; J~ 4 -*J! ^jJ-P « L *> 1 1 
*• *• 

^JabtJL. *lk*Jl ^ ^Ls^il ^1 ^ 5^5 ^JLaUI <^L 5 UI 

<u>tw) (j ^b - 1 j L» (J j 3 1 b -4 

«* 

^A^) i 5 jZ*Ji~A ^^b>-l UvA 4 C-J LJLi*J I £CJjb wL^_s^? 


r- 


JLrtJl 


_j ^,La ».,JI w»Ll^JI J-LUl . aJ Le Grand code (*) 


I j J a-j ! ^ A ^ 4 i jjjLlJl ^J] A_j Ls^ LjI iiLlfc 1 (i> 5-*-**oj c JuJL>cJij 

Olivier Mongin, Paul Ricoeur (Paris: Editions du Seuil, 1994). 


106 



L*j£LJ I oLI jjJl J l*JUI jl JjU! Jl 

*• M 

jLwNl l ^ * «,/3 ± I oXj*>j . ( a-JL<*_*J I ^^IjJlJ j 

l a y jj 1 jJj t ^>Jl J_>xJ t J-j Jj>- j J 1 z’+a (^jJl) ^y L5Jl 

H •* *4 

4_«j>*_oJl wX3 (JL^-wnU l) 1-9 I |JL^_»J .®4-Ul 

jlj \*J> Jj/Vl jL^JVl ^»UaJ Jp J^w ^Ukl Jl l _^3 

J^l IJU (j^i JjjJlj iw^xJl J~i ilLJJLo dJUi ^y> gSj jj jl£ 

<_£i-Jl a Ua iJJ ^ip .!>- JS^ Ja3 U»*j <1)1 LiLL*- ^0 j^ 1 

oL~*iD J ^Jl J I o>*>LL»cJl jU ( _ y i^Jl l-J .<JI L J^J 
(Uk. J-.1- J Ux>>_ J^JU i-JJIj U^i 

Jua5 j-p <_iu<a^Jl IJl*. o*>LL>«J L^5 y Jl ij^Liu 

44 

c->lJJl® olyp o«>*J (jl5 0 I 3 t 15 Aj L<*jjj 4 1 j +>- 1 j 

*» ^ 

^3 L^Ap jA Jww*> 1 OlJUi da l-Lv^-> <1)1 LsA>- ^4^>tAl^ji ^AjJULlA! 

^j..A A.) cJ oAJL^J J3 J l ^ ^ A ) Cl > J L>J 1 L_4Jws<2_<J I 

44 

[38] 'y oJla Jl- jU ^U£J| Cil H y\ L «^JL J I i^-ljl 

4# 44 

C~lL» L» ijli\ I ( _ rr _-LJl £j_<JaJ J-.jl- L-LaiJI jjL»J 

iy»j <SLi Jl ^bS3l OUjVI <Jb-} jj .<bjU; UjUl UaLii 

44 

jl^l ^JLp J^>5 aJ jy~« OUuVl IJla ^yLp yLL t LJUJ w> ^p 

O^UJl 1 ^y 4JJ> Lo IJLaj caj ^Lolj ^ JJ 1 

£- jL-^-I J*^ <. j~o-a Jl cJj^J 

iUiU olJLSl 9yj2+ 01 .iijlijl oljL^tAJ j_iJLll f |^l 

L yl 1 A-^_>- 1 l ^ XP Ut^5 ^y3j L^_> 1 C LaJL^»x-^ ^ya 1_A^ 

A^-A^w_ 1_3 L-%-A U^.l Jl ^U_!l J ^JJI ^ jU,>l 

1*5 <-j Li I 4^«J5jl (Agspe) (♦) 

1 ji ^Idl j c j ~*jcS I l-L^J f-LaJo^/l jS y*} L»jj 

f. 

yjjJl Jal>«j AjJiU 4^J i£y>-\ *j* <-* ^ ^bS y ^C^rj^y Jr! 

♦* «* 4* 44 4* 

*(^*^'_^--ll) — 1-aJ L 


107 



£-*-+0 I JjjJL jg */9 V I 4 0 

0“* J->ULJl .^>-^1 jji j-&j tlj-pLt 

•» 

IwLgJ A.Ja.«.j j^JJl u^wmXj 4 Aj L-Ows/? 

j^L-j jl j5«j t I«JIaJI j~» 4 JJI ■oUS' ^yj Jj>«j^j .1 (j jjjJJl 
(•Ju; tiJUl ^ <jl J a-jLJUI! aJL/UI 

^ o Lo 4 i L -) LL.M.L 3 J ^ ^ - -- ^ 1 

•* 

£ 

jb»- ^ (_r! c^-i ^ ^ j ' M . J-*^' '-W3 

. <47) J^J j^\ OO 


Eberhard Jungel, Dieu le mystere du monde y traduit par Horst (46) 
Hambourg, 2 vols. (Paris: Editions du Cerf, 1983). 

hubris *-i j >- L *-*!£-! i jjiCj J*. (*) 


.(p->-j^<J0 ydO) <_£ \ jyj*}\j frb^SsJlj 


Jean Greisch, L’Age hermeneutique de la raison (Paris: Editions du (47) 
Cerf, 1985). 


108 



(Jj x) 

4 -ij xoJl ((^j^-^.tMi)) 




•• 

Sjj^Ji L ^~ju" ji .Aj^fli l _ rr «J f>fr»y *»b>Ji 

^L*_*>f! 4 S> i cJj j-*~l ( 1 ) I l ^» .»i W 1 J-*>o <j\ 

£. 

^^Lpj .aip- (jl iSy^ jl^l? y* As^L>- 

^jSfl iJU->l oJut J,> 

•* 

■S L^>- ^Ll <j I oj-A Lp iJi 3 J I Jl>- j*J&& ^ r ’_,» . w 

N 4 iJ|jJl <JL>“^Jl 0 Jjfc ^3 4 j j_gJ ! , 4 ^« . . Ulj <Lo LJ I 

♦• «• 

.«U ^53 _> ‘U^p o IjJl 4 j > -^-* J 

(individualisation) JU^oxll j :> ysJl _ 1 

A L..vlj-; Laj^w^J c5 lJl -Ls-I Si jl j-t 1 

V* 

^yip Lo Ijjfcj t 4_> J-^JLI 4jwOt^>J I djL>“^/l 

V 4 ^y*S 0 j*JJ*-)J t^»Lp Lo IjLwJ* Lgj 3 jJLi OUI I 

^ JSLjL, 4 jJJl jt y* Jl^Jli 


( 1 ) 


= lj? jr~*^ j-*j {j* V-Aj jr^> 0) 


109 



S-L*J <* yty * I j-r? 

ijJill jU t <up ^1*j ^fj ^.i-^jj M L> Ulj U1 [iljjiff [4(y 

«# 

.^lji^/1 Jju jl L _ r lp ^jj^li L1 *j>*J <w?l>- oL5y" iSy^ 
^SLU ^yiJt M Jbyil ll j^p <2JJi ^ jJ l^l 

oUl£L*)M ^jo jl oLoj-aJ! x±x>tJ jl ^jJj. j^-» 

4jp jJJLo j cO JbCLa oL>ji /^0 i^Ux-JaJl O UJJ 

jlJLwO ^3 ^ y >- 1 <L*J ( j r * j-y^ 1 ftj-fc * 

•» 

yt Uj ^^JaJ! oUJJl ^ ^ 4 0^ 

.o^Jl ^ <JujJI ^ I t jj yd\ jA oUllI 


^^Ujl aJL»*JI ^Lp J^SCjLj Aj Lj ^JUp jl Jjj-AlSl jj 

^SsJ j ^ j g ^JU<aJ <W? 1>*J I oi^Jl twA^waJl <uL*j*J 

^jl LaJlxp j~Lj bJli w 4*~S L*^>J I n ^^Ip U^J.^ jJ 

1 ^ " ■<> - ,3 *)1 J) t ^ <C^sP Aj I i^A-U 


*4?r (_^i l/ ^jLa J ^ .La^*j jr" 

ji ^ju V (2) ^5L^ <5 y>J\ jj5 jl JUJIj V L. 

«* 

j^jJIj ^Lu^Jl aJuj*j L^yftj dJUL$i~J cJlS” jJ U5 a-*Jj*-* 4JjJt 
L^«S3 w <z~) L L jJ I fij-A y*~*~****~i j“^ * ^ l 


ii5L*j .js*L+s\ t-\y>~y\ ^i ojLiNi jj>-i ^ja 'L r j>y}\ y juji j* l»_* ^jJj>«jNi - 
A^ti I j jJ I oJlA t jA JbJutJl Ll^L^IaIj (^-Ul J~zi 

P. F. Strawson, Individuals (London: Methuen and Co., 1957); \AjbS dy^ 

P. F. Strawson, Les Individus , traduit par A. Shalom et:L;-J yi}\ jiS\j 

P. Drong (Paris: Editions du Seuil, 1973). 

y * u yl J5" j* jsH <*0jA\ oIa yy>\ y\ .^>iyJl *iy> C/z*^ 

w 

J.-C. Pariente, Le Langage et Vindividuel (Paris: A. Colin, :c~Jl— £ jLj 
1973). 

^jjl ob^j'yi J* ^ o! (2) 

Pariente, Ibid., p. 48 sq., et Strawson, \ T laJi .oiUJi <j-5Lll 5j-w^Jlj y~> 

Ibid., pp. 131 [117] sq. 


110 



Ji [lS !il \l ^ jAi V bjj . jIL^) AjU 

y* j j£a-> OjVj • 4 . a~/3) <jl J^l y® 4 - 4 ^- 4 uJl 

yp 01 (_£y>-l jl a-*JUI ^^JIp OLS" ^yfcLL^Jl cJ*)L>- 

1 -^J '')! L^jI j+& .<Lo«^jJ^>Jl aO*o«P L^j 1 g “a->- 1 1 yj I 5 j 1 

** 

l l 4 i * i *i cs^' ' L 6~* 0 '*Lr ! ^* 

?o.Ulyr)/l oJi* ^ U .iaL->l U<^Jl 

«* 

01 y& L*-^" y*~-*~S^ lj) 1 *L&JLp 01 

(J J 1 — A 3 1 o 1 jLwv<^jX 1 1 ^JjLa 4 a\Sj>x*o O 1*1 y>~\ JL) jjiO 1 ^a | jJ> j_A 
— jJuJl *Lo_*»l _ .^cJl A_*_ 0 a^<>jl £yI->wo i j-o~aJl ^Jlp i y^ JS> (J^J 
. 0^1 4 l^-A l*i_& 4 d— ) 1 4 U I _ t d-> 1 1 4 ^oJjJ 1 ^vo j L 4 1 

& fr 

^1 aJ clOu y« aJL^^JI oijb y 4 ^ Jl 3 yJl 00 J-aJ 

«* ** ^ 

N J yj>- 4 Aj^liJl Ju yJl Jw*l ^p lOIw? 1 y* <Jl^> ^ ! y JLju! 

•* «* 

V Jj>- lj 3 y ^^Jlp aJVjJI 01 *\ y iS 0>5 tol^JLdl uiw? y 

** 

jly>-l y yyLJi 3 yJl jlyal 0 j tJbydl aJU^p ^Jju* y> -^p 

» ~ » 

£»'_? <>* cr’W - ‘ '->' t Jal^rS— *• J^-J Jjl - 

ijL»_pSflj ^_jUaj><JI ^^Jls-U oL ^> 1 ^*- J^-L; j j_*JL$_a Ljl 

4 * ^ 

y*-»-*-j 4 -wL<*_*J <Lo LflJ I ^J ^>- 1 j-oJl £- 3 Ll« ia-L— > y>«_>j OUJu ^ j_£j J 

a-L>- j^Jl l _ s 1 p tiJLJl oL^ljjJl y IgJwP yjl 4 AJJ 4 JI 

.U^X^u y>o yJl JjS /1 

«• 

4 — 3 4 — i^ojJl 01 .J^l^xJl y> JlS^ J y>* 0 j*s >- 1 ^u< 0 S 

p 

4 — dlw?l Jj>- 1 JJ y y? yp A>- Ij uO^ yL>~ ^JlP 

a 1 1 jJ <- 5 -L»Ll<>J 1 0 } .( y*^ t 1 J>j) <jLx^-> 3 jlx>t-a 

*# 

• tl **l 1 1 — < I V I t — t t I 

£* *->.j'j 




I ^ J^J L«J^ 


J 

i.> o- 4 tjj-o Lo j^-Lp L^jNj toV j-*->«-Jlj 

Hctiques) (ojLi^l oUJL5j ^LwaJl) ^»JLp *U-^1 

^Vl 4 a ; ., /? 1 1 ^i\ ^y-Vl J^»ljjJl ^Tj- 1 01 £-r^- 1 — WhJ 01 

nine) yl^S 0i5i Jjb- U5 4jJ Jl ojiA Jl^ ^Lj I^SUj J^Uj 



fir C* £ 

La iLwJ Lji SJLio JiSjj (Pariente) cdLjL jl 
t^*!A5vJl d^Ld l5^ L^-I5cj jl a*J 

.o*j^jLo jl Aj jZ&a Nl j jl ^ A-j^ LJa */? 1 A*J ^ Lo 1 JaJLs 

oUl^d UdJ Aij-*.d1 *_3 Ls^j^/ 1 c-ol5" ISli Id^jj 

^ fi. 

j**S- ^_j ft ^_^-l 9-X-A ^J*J>j dldi-9 4 4.IJ *V ^--*v. >* — <a — 1 1 ^ 4i -3— <-«.■■> I 1 1 

*Ls* 2-PI j .j3,.P AdjL*-* J->- I 4 4— ‘. ./3 «.l 1 J 4 .-> j--jJ 1 

p 

LaJL>- ^5 Aj^llad I Aj ^dJ 1 0>i& .frld-P^l A-JL (_J^^ 

«• M 

JslA3 JL>-lj .4— Al*jd I A-Jjj Jj 4»jjJw*jaJl ( j^o j » * J 1 IJLa> : i 

<OjL>tdl 4*3-LA jli ll-£j .^jJjdSll 

oJld jl j c5 jlp- (ostensive) ojLd^l j\ JUl<JL <d->j-*jdl j_a 

. aJ j^j>xa AAjjJaJl 


Nj j^j N ltd ^ jl ^yLdJ l^Jli jJUl Id 

4 d ^-o->e^(>J 1 (jj ^dp d*-^J jl ^1 4 jl jj).} ^wwJlL) 

jladl A^jj>~j {jA . ^Lo jL^A Aj I AlP ^Jaxj jl OjS { j-^ Jldl|j 

•• f* 

^9 0 j lid I A-db (^jJl jj}dl jjfld 1 ^ 4 A d>»s-d 1 4 M ..aJaI.d 1 

f» ** 

(u^N Ai>^ jjjJi iJl» jto) s\/i\ Js. •u-Vi (3^H 


^UaJl ^1 J*jb Jyu' (_jLdJ jj* ^?L>dl d^daj jU 

jlJ ll_>" N 1 1 ^- » LS" A 4 jo jL5d ^_«.^. Ajwod ’ ; ^-*-p j i L*-^d 1 j^S' 

& 

?4 JaS . aJw^p aJ! jLjj ^^/dl -Oli^Ljadlj 

p p 

l ~^..P A^j^ ^aJ 1 d-^d-^d 1 j4^4>b) ^ Ad*. A j 1 jj^ 

^j-^d j j d j-Aj j 1 ^da. »%*mJ J-* t5» 

LaJlJ I 4-9^4-*Jl oJl* ^A_s^ illjwA 


jJUJl *L-i jU «ljj (Frege) ^.y 015 ^JJl iJNjJl ^ Jl i_~JL ( 3 ) 

O Lj 111 J . ^j-4_o3_>*J I J? I jA- A - ,i I j-A tl la 1^ 2 . ^ B ■ <4..-0...d.>- >«^J LlJ H ^yJKj A , . , S la \ <>■ 1 1 

pl*Jl f-L**-<l lgj >- Jkaj Ai 5 lJL*Jl Jbu U ^ 4 — ^ -^ r * « »*< « j Li jj^sdli ^P> I 

. . . **_» j 5 U jSLm \j icll . jLlJl ^a ^Jl \Sj L.^i^JLll 

,(^j>- ^X-jl) 0 ^.^.t.l I i _^~JLj jAw-jJ Aj I j j j-j (♦) 


112 



jJ i>* (J d\ j-jcJI ol iiwiJL) 

(*—l • iL ^!J -£Lr^' c#* i>*i J jJ O* U^J i^La> jl 

J--4j jJJi (d— >L_}I j) 

<y 4-ulj 0 jj> JJ Ajj-J*Jl jl . \Jl>- N 1JLjJL>iJ ( y^ JJOu JLJL> j 

^♦-fb aJ^jI-AjloJI pL^^VI ^y* l*x>- 1 ^ L*»*J jl lyw^cJl 

jU A-JU 0 y»j . Aj b Ow2 Jl J yy^-S/l J5vJ lj> jbto |jb>-lj 1 3y 

jjjJl y« ^ybj ^*bJl (j£*iJl |*JL*Jl flwl jlo>l 

j) j^-j . > (*- 4 ~jlij c, J *L-y*Sll oJla AyJj ^jJi 

t La jjS L«L»j jb*j V <Lol*Jl AxJlJl ^y i ^JL*Jl » Lo—» I jl J^a>- 
V* J5 pLt^L U*-lj by IjA J5 J y*J jl Jk, lgi~u jU 

.L^p o~l>rJo yJl itill *Lypl 


y y>J ol^Ldl A^i ^ytj tJbyJl LJyJ AilliJl iuJl jl 

** ♦* ^ 

pL>-woI *, <a ) yJl objLj^ I (o->l c Ul) bLs^jLoJl y l A y 1 1 JLp 

(jJJLa t jJliA cLa) jl£Jl o>j (Jib iljuO 5jLt>! 

oUl dUi yJU Jlj ..£j| (!ju> c^I cj^l) jUjJl 

jj. t|*-L«Jl ^L»^l yjj ^ b . ’ <3yJ^j (^y L-w*> t^l) JL^j^I AOjl 

J5 J LgJl dlb Jl cJ-J ibtko> ol j~L* ^y* oUJLSDl oJLa 

•* ** 


t -j-t- fr 1 o ■ - 1 *£ y~* Lj jX> jaj V ioL*Jl aaJJI ^j dl dl^JI (4) 

ijl^.^1 .!*_, olybUj ^.bUj k—jj^JLlJ a^jla <jj \ j^l^i L V t»iJLJ j j 

t 

oti ^Li^b jL<k_p'yi ^y^jj <>-^_<»jij Lajj>i_i 

.j^jjJcj I ^jA yS I I 4 j^jl Ju jl>u 


J*-> jj 1^L*J J~*A j AAj L~J I 4ja>-t>bJi <J] (^jJl ^ y l./arll (5) 

g- L»->.«< 1 ^A JUJI l-i^A . A... ^Ja . ' ..4 (*~^* frL*-wxl ij^lj V] ( JL*JI 

1 J* ^ f-L-jJJ JbUJl 4jJL*jL<»Ji O k »* < -jJl jlpI ji 0] io^\jLaJI 

y_p (Jeanne Dupont) j yJ s jU- S ja. Jl Aa«» j Lo-J I ( ^i 

•^jjj j y.J^ j~> ^rj r? d-»-SM ^1 Jib) I 


113 



^jjl Jaillll ^a Jn^-9 j-A Loj .Aflio^a *lO I ® jP 

^3 jl^a #Ljb* .O-jL ^Jl*P jl (J^-^-Ol ^3UCS J->- JJ 

.aJL* ^JJ OJL>- LS c _ 5 -^i (( j S/ 1 w Lai caJL^jJI Lo jJ^2-o 

' *• 

U^o lo.^i^gj ap I JlS LJ L j I j ft O j U _J I j ® L I ® _1 1 

** 

^yi ^JL >xS AOj JaiLJl jU t aL>- ^<JI oLa ^ .JaiLJl 

j^Ju dLL £-a Al^Jj C L-U J P J*S> Lo>- ^ULj C^JLxJl I J-?- I 

JjUol ^^lll Ol^*JL<JI £y*->- Lli li-gJj t^yUJl ^ £*\j Oil PxS 
.AUP ^^ip IflS' Oj 15 t JiikJl _ OJ^JI Jl 

^ aL>- ja ^ J jL>- (Russel) ^^Ij ol a>- I -La jj 

o^Litj ®IJla® Jl a-oJL ol ^2L>J I J5" < — ^ ji <-) I *L>*j J>-ljP [43] 

^ p p . 

01 jS- JiijSy Ul L y>\j*-» J*j H*rJ o* 1 -* > jsr* J " 

^ i aj 5 1 «ljUj kiJu&m oi— > Cj-?^ *-■ * j W j 

li* , (6) iaiJdl IJU ~ iUOL Nl JVai-l ikUj (Jk** 

^J-P i—JOcLt jail'lLi J j .,* ? I *» 1 I ojLOVl ^-**1 Ok (Jj 1 

^ijJi Ji 4 j%Ui ObO J J%LII jsuji Ji LaJi abj 

.iJ^I iWJl J <■ J^iJl 

•• •* 

ol>bol JJu>Jl IAa ja { yA>^\ Jl 

AiJo&a A^wO. oJl A-s^? L>- oLl yr\ ^ ^ jLL 1 jj (1 

p LlIL- ^ L Aj>“ I j /j-L* i ^ ^ I A-wLaP’ j/^P 

. I JiiJ^ Jl 4»»^Ow<>Jl iJju^l iJL 

j P «• *• * 


|JLa ^jL>* oJL>-j Aj I LgJ C.^.J oLljJ>-^/l 0 -La (2 


.OJLgJ I 


o-j LjL) L^-ASL# o jjPlj a Jwj>- a»-LS^ ol ( 6 ) 

l» 0 j!>Jt UUJ ^-.aill 4 Jl>- jfi yJto iJlA .Si *<J- 0-l 8 J^* 

^3 ^«Jlj frlO'yi J^^a3 aL>-^# liJlJJl ^jP l~L>- U j 

.^Ull J Jl JiilJl ^ISj 



<Jl jr ^ (3 

i-Jj ^Jl a-~jJL jL^>l i/\ l$J j-£Jj _ «oJ^I»j «UVl» 

j»Jl*Jl lLjIJj>-I y l JaiJllll ^Lc- Lg->[ L»j oIjjLJNI 

JMjh-I iL* 


(particulier de base) ^L-1 _ 2 


[44] 


J5 j-a (_5iJl ijJJl ^Jl 015 ^ ,_$l jjy Jl >-4-5 

,|>VI ajLiS' ^ (P. F. Strawson) j\ j! ? Jb»l j 

•• 

a-L>- 4^Lp jLLjIS' LaLljj I I jjJaj 

^}i J-yy~ Jl JJUtJ 

ia - o-J 5 jLLo~« ^^l^*"' <J j-P ^^P ^ jJL> ! j-X-vrf'yi ojjfc 

^IjjkJl J5 j-* dUSj 4_iJj_<Jl ‘U^^j 

SjJu j! L^j-a jl J^-l ^ LgJl j! jZi+j jd\ 

L^jj5o ^^Jl \j <LoL>Jl aL^^VI jj .(o % ^-p1 aloJb>- US' 

c L**» V I l^>*-^ I 4 o jJb UJ I A^>t^j 1 V 1 oJLa 

jL^J! jl Ojl *^S> I <L> jJ& jl .« . Ut«m t LJI 

«• •* •* y 

oli ^5-^-^Jl 1-Lg.jj ' L y?\ j^>Jl oJ-A ^la ^ > Jj>-I ^>-^1 

iS^ (^jl) ^>4^ J-* (^^LoJl J-~J><Jl ^j^JLa ^^ai-e-jJl 

£ £ £. 
jXJU jl jj^ ^ 4 AJLa Xx^>\ jj jl ^JaJLwvJ M Lul 

• >-1 j^° a^xJLj l$_> l ^p JJ I L^yji) <j>t>J I 4 LLL*» 

*• *« »• ♦« 

V LoJ A^s>x^j\ yL^')l I oJ-^J <-j\ <i^j>«-Jl JL> V jlS 1 j| 

^j5nJj t^lill AiJl *^1^ JaJlS* wJ 4 JaJtS” 4 J I A-i ji_j 

«• 

( j->«-L3 ^j-«-iaJljj .^ia^u^Jl J -l i Jl JL2J ) — (w*->-L^? JaJt5 L»JJ>- 
^ Ck^ or"' ^UluJI JaLu^^/l \y 

^_) vjLLoJ j - ^* ^i 


LJLi 4<o~L>t_> Ljj-^-9 (scheme) 


_ I 4-y Li^_» aJo-a} ya ^Jh J i. il> Ufl-P J 


LJljI 




(*) 


115 



J jJl jjiJ 1 ^ L)l * - 1 * " ■" * 

.iJLJ^I ^ iwUil s^plOiM 


^a^x.. L - I I ^a LJL«L*_j oLj *^_jl ia_>-*5LL! 

ir~~ « — 4 J ^^JLp Jju jl SjjJ ^^Jlp ii-l_. ^ 

^1 SjOiOI i-^Jl iLUl i—ljjJ! ^ ^Ui U5 t U5o 

I cJ I J L<^9 l^A Lai L A^jjj ^Lp tJ-^J jL JajLLli I Jpli W^U, 

.pJLSou Jpli y* U-« ^-tsi LgJlp ^JSsi yJl «*LyVl» y® 

y2>*-^Ll yy j ULJ I yj La j-~-* j 0 1 L— Lp ^j— J 4j I <ui cLLo V Lo-« 
jl 4—-*^- j— a-J L> Ojl , 4 , -a- 1 1 * L-al— a—) L_^_JL_j j LaJ^.a 

jl ^-IJU! ojU^Jl ji to^+JU ioJi^Jl iJLp-)|l 

ji J~UaJl ialjL; JL^a tU^alal j! *_ULli .^jlJUl 

^J>J Js OjJL jvJLS^Jl J_pLLII Ol %\ y*>LJlj yULdJ 

^ is* i_^J c 4 ~ p *■ — iwaJ 1 y> y» ap yi» 

jJ <SLj j L t aj^>-VI j ^JjLwVi cJ-^ Lo ^jjlb yp o5 Llj j t ^J lSLij 
ijj-lij Ol . LaLoJ 4-ljLo 40— P ( __y-«L^'yi ^yi»L>sJl 4-0— P *-, - j 3 
4— js_: >» j- 1 **— 1 1 4-J ^_Ja_j ^_>3 4 »— jL> 6 j— 0 ^-I^L-AJLj 4— a< l—* ^ I ,y? I j_jLJ I 

j-*->L*-i ^1 6Jo-^J t5-LJl jj^Jl 4— dUij tiyliJl 

j-vjL*oJl jj L<v. 1 1 yo oO_a y* j c 4-<k_L$LJJ ^_p*yi ojl—iVl 

jl J*£> 4*Lj— 4_L/iO>J 1 jj l^, «,<g.l Ij 4_^y^Jl tQj L A,*/9 1 \j A L,xa a\ ^ 1 1 

<o*->- j^-Ll ^JjLukj5* ^JLJIjj c l>tJJ oj 1 j^L^S LoL*j ^oL>cJl oJla 

►* ^ 

y— j L-A j 4-J *5 l-OwoJ I oo jL->^ loo_J 1 oO-a ,4-j ^ ^ i 1 3 j>o_>*_o«JI 

0*^^' ijjLLjl M LJli j- ju u . J C> y I j_Jujl_L<Jl 


4*^J>- 


a^»a OJ I .LiS L*_w»j Jau LS jcs> 
i /»— — I i«Lfc j^' ls* ^Li*J I (_j| >0 1 J Lio *V I 01 ^ jO-^i t a]sl^u\jj 

. ( I ) ^ JJ - 1 *— ■ . L ‘* ■ ■">- 


116 



[45] 


^ LuJ> olJJl J\ <JU-Vl oJl S jl J 

4-IVjJI \*y>- ojLjVl j-*jLrj j\ 

•» 

p4i ^1 M ^ ^i Jr^ *<^Jl 

t_5^ I >^l j^- 5 O V I ^jj jJt> ^ y>- V Li 

(_£*aJI (_s^ri jU IjiSLaj .L^?L>s_JiI 

*•**“*. *. 

I ^ ^ 4-^p“ Cj^ L _ < ^~'~ i I W 4*wl«P 

.pJLSLJL 

tKp^)) i*!* JL^I J^p- ^1 l5 kij Vl jlS'LJL LJLp 

^ ^KJ I o~Lp ,4 -w^L^I j j^>lji^5’ ^^L>w>Vl ^ylp ^~>* 

^J| J J->“ (J j V I LuLs<2JLL*vl pLoJuI ^JLp <J*AxJ i 3.A3 

U J5 «p^» .i,^ 5 ^jl>wJI v^r^U oUJl AJlSLiVl 

M 

^Lc- ^-LScj |»-L^-> LJ I Jl>Jlj .a-JIp 

<>• ((pills')) l^JlP jJL^ IJLI j .(JUJI J£JJ ^Jl oUL&l 

Jx<J 

^9 l.-Lpj ^ jJLj jl ^pJa^wwj Lb jl jpL^jj jl jJLta LwU 

lP j' jl jj^ J-* ^^J^lJl fj+L> JljJ^J 

i jL**^Vl ^jA I A^jljj! I ^Lp SjJiLjl <, {£ j>- 1 

«• 

» £ ^ 

LlJ_P t ^j- 4 • <i^Lv w o L'b < J*> -Aj p Ja^j jp ^ 

•* 

t^l^p-Vlj ^p?L>«-j^Vl y?*-> jl ^Jax«v^ UL>- LiS* jj (JpLwwIj jl 

IJ^J ^J fl * *» 1 1 ^S^«J| /^w*J ^ ijljJl j I J>-aJ jl j j* 


^ .4_> j^JJ O^J^e^Jl App-^Jl O^prJ (^JJl pLJ-VI /p 

iJlJJl A ^ ^jJl ^Jl Pj^JUl jl J I Apt-Jl jZ^\ 

Jb" ^Jl 4^jjL C j jju ^yJl Aj jS^j-o Jl O- J jJs> V I t 4 j I JLJ I JJU j t La 

«• 

>LlaJ> ! J^r' i>“ t '-^W J ' 1 v-^- ^>4^' 

•♦ «• 

^1 jiVl pLjJoI jytb jlp-oJl lj_A j| ,^v*<Lwi»l ^p>L>- 4 jLs^ 

ID 

t4jl»Ajl kAJwa Lo^p>xj W J Lij jjb" t JL ^>- j ^Uj ^Ui 

•* •• •* 

6 -j-A ,3 ^.xjlJlj OIJJI (1)| .UjL^^a <LJ JL>- Li 1 ’. . .. tJ 1 1 


117 



^ 1 LgJL>oL ij*s> L* JiaJ> LgJl y? 4< w>jL*JI 4Ja^-*}L*Jl 
«* 

J jil Jl .^lyJl iJL J5 « ilS JL.JI jLaiJl ^yJl 

i^L y jJ aljVl ^L5 J olDl iJLw jl UJ» 

•• 

(jcL M jJl) oLLLluJI i_,^Jl kSL* L^>^ J_ij tii-J. 
<L I Jt>Ji>*j ^J} <tww«jJU jt-gj Loj .<LiJ^L!l idem k«CvP _J I ® 

**■ t- 

o| e-^jJl Jp o_p-b jJslauJl jl y> f .fr- J l 

JJI V UU ill* JJi ja, .SJliS (memete) i>o 

0 ♦* 

i*Jl) ,vjl i!L~o Lai Jl£j> iljJl ±-0 jjc- Ji\ Sjjl 
J_a iUJl jn» jJUj Ljl iJUi .olJUl J . Jl* (iilkx^J! 

La li_Aj t<Lal»*Jl J <W?L>Jl ^<kJl Ji>xj Lb.t'l 

. <LolJi)l 4 j 'y Lw»> ^iL-A o LS* j} d-**x>tj j! 

j-4-c- ^ L ^*' L^» I s>xJ+j V iyr^ Cr > ^ J 

0 0 

Jlli J Uj iL$^p JSLo ydl ^JjJl «lilo» Jp JJ j JSIj 
^yiaaJ! jjL>i J *-a; Ujl^> ..^uaiSM 

JS3 I ^Jl Jl JJL 4 JNj£-.}U (.UJI juwJI Jp t^L-l 

.<jjz>*j (^iJl Jljl jUw!l 

** HI 0 


ji olJLl Jl JJL (4^J|| Jl liSo» sIImJI ij/Vl jl 

o^Lp^f ( _y~<L*'}M jj jr^ J^“~? 

Jp Ji5jj lit ja J*ju j 5LL jl LJSj M it J1JU .i Jl 

£ £ 

4-L*P P^JtJl 4 j I ^JLp ASJjJb 2>X>zJ 0^ ^la ■umJ Lj^Jj kC-P ejJl 

J^/JU^-NU NJ J-APO V IJl» jl JUJIj .iUa U^» iyJLi J 
.a,L^ i^>jtj J'UI J -u-p J-. ^^jJl jl : JL.jJI jLaiJl 

0 W 0 0 

jlji juii jU^vi a^p ^ v-'-^i lu iiji jj 

0 M 0* 0 

^P . (7) <c~p jlt^l Ujo-J -yi iiba« oLb J [46] 

^iaJ I ^J\ ^jJL Lol Sjj&aj Tj j Uxp (me me) 


Strawson, Les Individus, p. 35 [32]. 


(7) 



jU>yi |j_A y Uy- b-wv^aj 1 y*J l g .1 j ^5b 

^b-^b-w^J L^j I t J aj L» ^y j_^Ja_— *>*» Lo-S^ t<JL>«Jlj .^JLiiLwwwo 4 ^ 3 L>- 

bl y yUJl L.I*y y JjoxJ yJl bu^SLl p-giJ jl A*^w> 

yUa» y lyiLoj oLy-Nl y» L Pyy Ljli tjlS’ y JL^>* 

•* 

y Jyj jl £-Ja^wJ Lbl .^Jl*Jl y boy- j AyS* j oblJl 

AjyJb OJ->t_*Jl Ay^-yJb yll>*J aJ lj>w>J ( y AjJ COLoXLo jj3 

•• 

Lo JUJI j Jia-w> IJ^Caj .ALulS v — -J>x->*J y?L>tJi JL*~>j| jU 

A-l 1 jj U - vaJ bb^2_ib^J I y l L> AJLb*JL<*J I C-> L -<>_-. vJ I (sJl^o L 

J>JJ J - «yu*U-» c^L5 _ iiSJuJ\ JU iJljJl ,Lw^L# 
^ t » « **^r» lJu» Jl. jl .olJJJ i»» r *}\ iJlSlsyi 

.iiUl iJjl-U jlty ^ 


^ jI>Vi j ^^iji ijwi ^j>Vi ji 

^yJjSfl orj-UL y; LgjV oL~s*-SM ^ i^L-S/l ^IjjJl jl 
I jL*jJl «^UiJl JLSJI J jl£Jl JbJbo 

(Jilji <»-*-* j^rf ^JLa jJJi y! Jj 

4 ~ £ ' j-* il5jL«Jl L» jL iw»jL>j jl x .L:...i bJj 

cA* J-^J ‘jr- Jaj-'A'j • (8) '-fr^j-^i oL Uijl 


i>^i J 


iJ 

.AblJi>j| aJIjC^JI 3ic_>t->tJ I 

- - - (j_ • 

a^-aS/I ajLp y yi y ->Ly^M ajjJjL cJlypVl I Jla jl 

«• * ^ ^ 

t J->o L# ^y U5 t Lyt^j jlS* jl AjV .ya>s>LJl ^»y_dV 

ybb Ly>l J* y^-lll j»y jL 


.[ 40 ] 44-43 & 4 ~Jl> ( 8 ) 


119 



£. f. 

US t ^.A. U>x-^ £>- jA ^Ul Uil ^ l^-g3 C JLwJSxJl 

f, 

I g‘---*“ b J p tjLi ^L«l buxlj -Up ^-jbJl 

ioU oV 

^ ^ p £ £ 

LnAj 1 ^a d)l . <U U^aj ijLjji 

^l*J! *wij^*jJl ^ Li?L^i *j Ja.Ai^j JUj^N 1 IAa jli 

£ £ 

,} Uj>- 1 ^A 0 J^>- N 1 0 -U t^_dJ 1 IAa v^-s~j>t_A C<L^L>u*yi 1 jS*AJ 

•• 

jl ^?L?X_J»'yi Aji_*_i_J Lo jA >A_a— >* (1)1 .1^Laaa->-I ULU-J jI 

(J l>- ^A {£j^~ ^ ^ 

aJj! (j^Jj^O ^pl-xJl <1)1 JL>cJIj 

4 l ^ < ^3 j ^ 3 Laa*J>*” 'i/ 1 jl :U}x] l$Jp loJLi ^1 iJ^lo [47] 

l g - - & 1 g 1 1 < jj— 1 g 1 1 jj & JUJL>tj Oilpjj l g. '■ JLj Jl>«jJ 4-L) Li 

«• 

.(Up iilkuJl i*]l) 

jl JpJl :5 Jl5! jujl^JI jlyUl IJL» jj 

** 

^-*S 4*U*23^M <U~-U>^M Jji ^^a 

i* •♦ 

4jl5o'Vlj tOljj-s^Jl (^1 44-wLAjJl J-jlJb^bU c 

LgJl ^ J- -la-^Jl II* <_^i <U^jJL tlALla->- 

•* 

UaL>- oN U^a-« LA .oU M 4— L>- oLlLi 

^ l AS Jb Njl ^>h <1)IS .JS-Ij Ab ^^LcU-VL 

. <L> L Ll La 4AwvJl3 IS ^3 ALZj (_£ AJ 1 0 1 oUl>- j-^S 

^ ,^-l^Jl j^ 1 £yJl l-i-*> JbuJ j! 

^ ^2 _>t-Ai_Jl (j I 4 _a_*a» I \ j->*S 4-aJLaSJI kS^I-L>-Vl 

*• 

«* 

^A US C IJUa^>- 4j^jL» 4, A a Ai 4-Jl 4 K^ctP^ 0 ^y£^S^ LxpI 

** 

a-UaJJI l^Ijla-^I oj . Juw^ajsxJ I j t j^jjjJl oLjLj AS ^^3 <JL>eJl 

M 

JaA3 L^xS^j 4 ^a-4_jcJ 1 1-UJ 4-Jaxj (^jJl I (j IS U-g-* 

90 

.^waStAJl (^j. j A-stf'UsJl <Z *> 'S I il^XP ^3 (1)1 

t* « 

<] jL5^ ^Lp jLS^ u ^JJ>\ ^ l-U jl 

,4jL>- t>U 1 LUUJ 3 0 y~S UoA l 

** L | j V»* * t* 


120 



ji ^ J/Vl ^ JJL- M ^yjl iJUJl jl 

t l g * P <1jAs>^SS^a) ^ I AjLjJaJL c A-J j v— ^JlJl 

•» •* 

i ^i *«^Vi i *1^? i^ Jaii a_1_p ^1 *J N A^yjfcjJl O^j-^-^x-^Jl 

<J J_la_> ^3 Jl>Jl c) Lj-S^ C3^jL<J| A^_w2_> c_^L>*_<iJl J 

•* 

UL.I jjL jl JUj L. ju 4 Jl v .,:; LgJl .^JjLJl JiildJ 

I*-LkIj Lo ^_a I jl* jl .<< 5UJ1 ) Ulp llllj 1 r ^->r -t 

^^i-P tC-JaL>o t, — 43 ^^3 p-L&j Lil Aj , 




Lr- 3 


t aJLp 


f, 

J^~ I ^A ^^-vwJ <±Jt Aj j*-** 1 (^LUl 

jl^JsJ! 1 -La ^JJL« La j—j o j**2*z^S 1 ^jS L-JL^J I ^a Ju JL*J I L) ! j+s* 
^LwJ>-'yi LLSLJJo J^j jb Jl LL^*-a Aj>*JL*-<>j jP^a N I 

6 -La ^jlj .X?-\j ^Laj Ls A3 jUtf>J ^^3 ujlijl A-vPj-si>j_^Jl 

«• ** «• 

t ! jJ I ^Jl 3^*j ^^1-^eJl a~sA3 jl ISLi^Jl 

«• 

1 *, ^3 tf 1 1 ^L5sJl ^ jjL I LoL>jl>I LlL-%^9 ^-a Lw -v-J 

|tJL*JL ^UJl -X— Li^Lp aJLv^wo L 4 -J ( j^L!j t-L^-jJi 

A~*— %J jji /k 4 J A^£L>c_4 <L*J>- aJISwI ^£3 .3 L— 2^- MJ ^Pj-s^j^Jl 

*• •* 

-L— >*J L) LLSLjL^J ^Jl*-4>ej I iiiljwA ^ C Aj— ) <L_> L 

«• 

C ^ J— ^>* A^-* *1 LjM I ^1j Lo oL-jL (jl L-JLp Sj t^^LixJ! 

J--P I-La (jl . v t-X-wO“ ^J_3 V I ^^JLp J-A 


LL^LjjL I .cjI-LU a ,4,1a. i oJ I o L 

«* 

A-J-A jj ! O I Jj>- *>U ( Jw^ > UJ I ^3 ^>~ I jJ I (jj ! Aollll S^j>e_x>Jl 

J^pLaJJ ^LJLj ^UJl *-J>j ^ I a-^JL ^ j_Uj 

*“ «• %■ «• 

o-La .ol-Ul LJLwJ Jbl^ (-^c^ JjUJI ^ aj^ c^ikuJl 

** ^ - «• 

dj|Ju>- ^ 1 j N dJLSij L^IjL^ Lo^_p aJLv^JI 

i L>*J I -X— w>«J I L^-jiaj ^ g - " a » aJLSLlJ! ^ j ^ * a^j-aJlJI 

L. j-gJ lj clLL^jyJl a-o-jL5 L^_i I j~L-wj ^jl! I a^5-o I A3 1)L*J I ^-a j 

*» M 


.[89] 100 4 j>«L^paJ 1 (9 ) 



twins' ^ jj ^ j o 4 _LSJJLa eJLA jl j-*P *A*j|jJl 

^ 4j>s_j j j^_Jv_! j 1 A_^J I JJ I Aj^-J I A-s-s^ j 5 *’ 

jJLj i| .^j^a^-jJl Jl» I U LS* jlS” j|j c 5 ^" ^ jlj Ji ^ ^ 

cJkilJJ IUluJI ajUJI 4=r ^ I^p jl LJlp jl 

^ s*-* <J ojJ^Uvo ^Ul u^^-lJl)) a^ ^ 

<*-A*S ^ -g-fl * jl ^ ^ J ^-A j-jj 4 _ww*jJ L> aLSCaZ^J 1 ^ . Aj^-JJ 

aLp li Uli j aAp J£jJ c a^p oijl J tjjij jl olJJl 

A^3 1 jg L>o JJ I Cx-9 J I t I A_ 1 *. 1-1 ■ J V'?_ ? i ^ 

Ml L$J-p i^-il jM cSui SIAl* ol* .UU Ua^-i 

l $l. 1 g ~ ^ \ a^JLSJJ ^ya \ g - • ^ *» ^1] \ sjl 5 ^ I oJLjLaJI jlLJ 

*# 

JiSJuJi k&i ivJU ^^kJLS 


uL5 jl ^ ^»- *y L> j^Sj-o^ 4 j j^y g J I j| -O-ilj U I c_JsL>c^Jlj 

JL>-I J *— >Ua>jl ^5 ^*^*0 jl LjIp tiJU L v<2j>x-j ^Sj*j 

t* •* 

0- V'-ill A*w^aaa-J I Jij •■** ol JAJlj -(JA. aJI JLe 

t A> jjC^ji CjAj Lo*^o 4 c_J) UJ I <U^ Jl J-^CLoJl Ai-w? 

AjU>JL> ^jjl ^P JJ JaLXj ^JJl Aj jAj>- j-Li j J2 

Jl AJJO UI-lJ jl ^Ja ■ fwO Ja \jJ^y : aup ^^laJJI ojl>JI 

ciJUJl IJla jL Jl 5J jl jj^ ^ (^Jlp ^) dJli jL~Jl 

Aj j>^ J-wo-j jo Jau-^aJj j I jl JUJl J S Lgj jj^JL j i,_^jl-*Jl 

A^JwAi *jj|jL>-l ^ y-^ I C diJ jS ^ I jlJ jl_ .J-^j-<>Jl A^flj 

oUL^Jl ^j-> Jl 1 ^aJJ o^y L*-a jl ( J j Jj jl 

■Mtaij I ' ■ ‘ * “ 1 A • . . /l 1 .. : ; ^ ^ g d 1 1 3 J 

IJla UL ^1 .JmIsJI v ,JJl 

•• 

A---J J«J I <LJwJ I 0 j_A JLlj Aiwww*jj A-jI cLLL^J ^ jr" 

^<^L>t-«jl ^Jl c^a^w-1j jl 1 ^ ^ I a-jlaJJI o I j_>- 
«* »* •■ 

• a ^^aa^i i aJIS t ALP cJ Jl 

«» *♦ »♦ v 


122 



(primitif) j)l I) JUJI - 4 

m m i 

.^^jJl fjjiSl J IjlJI ^UaJl JLp ijkjJl jSl ixj 

! vjlj %* J^Iaj JJP v is j* I j 

a * * 

L n a I^ ^ j K_y ^ ^ *—***k 1 I I c ^ ^ I ( 1 

— < k «p > j <3 i >T . ~ 1 1 4_>Ja_> (1)1 9 lj 5 v_Aj . A - Jl l ^ * 1 

(J ^kjJl jl .^~JtkuJl jJpUJI LjkJ fUJl jLU)fl 

o^_^^Jl Jl A_^wwm-^J Lj ^ ^ <3 ia « <> 1 ! JpUJI *j_^» j j_a 

*• *• ** 

^p->«-JLJI Oj l jt i- o . J ^ ^JJl S ^JjJl ^ « > X — i Uw&j «4_J I ^ ^ - -- • » 

j! jlSLw A-s.<>wA> ^ 1 Aj I * Aj j) -^■■Ll ^nX^s_^-J 1 I 4..^.„:>- 

^1^ La LwLi ^JLw> <JJ> I AJ I OL-wvw^j *w^x_>- O Lj <j^M JUw« .iJLJLj 

L>- ^— > LU ^1 *V ^>^ i J 1 I &J-& 

- 1 — ; — *• '— «— ! |*j— «-» (js-^' *— ' »L_*_J II ol«-J->-)M j_p 0 j_> — o — j 
J* ti^-UVl Jlp V jl .i~MA up l_J ALp 

L^'y y<»J>x_<iJJ oLp At ^Jau L Lj j& (1) O I AL^^j La JuS' 

We ascribe to ourselves certain things : a_ JLJ l 

%* 

,ydl SjJUI Jjl V Jl .GL-S^l y~ L-il Jl v ..,; : ^J) 
•# *» 

la >- ^_JL-p Lj. k > I ^_J 1 1 4 „ 1 1 ^ +& yJ <j jj__^_j o 1 j 

^JlP JbJL^J ( Jy» ilLjfc * Lo t_5^i A-^«jJ I A-Ju>«*J jl_v«-a 

•* ^ 

^ (one) 4_^Jl5 k-a fjj L^jl; LgJl l _ s ^->- j-x-l i-«JL^ 

J5 cjlS- J Lfj ^1 iJL^Jl ^ i_Jl jl .^jJUJ>l 

LwJlp .p^Jl! tJL>-lj J^S* tjLS (^1 ^JajjL 4 -L>-Ij 

C * ) iJ\ J k^\ ^ ^1 <( JL>- 1 j J5» jjjrtJl lJu iiLi^Ml 


(1 




j^IJUJ 



•» 

. (enonciation) ikibJi 


^jJlp ay JSj tjJU^UJl alyl oT ^y Ja.^7 ^1 distributive (#) 

.(^>- yJl) 5a>- 


123 



(.j-friSll; ik^>Jl jl LJliJ! ikiJl (2 

(“j-fr 9 ' j- 4 iS^ j\ - U (^jSfl) ^l-Ul 

(^JUl ■ 1 jl jr 4 e/ U ~ LolJb ^^aj^x-JLl I 

** *• «■ 

A^j[jJ^Ji}\ Aj^ LoJ 1 4 O ^ 1 i y* JJ 4-Jj ) 


^^Jl LwwjLlI I tjij*)! \ j 4^Lw^-*^/l *-/> I Lg_Ss-L^_) 1 

«• Vp •• 

Si ijJ oJLj JLj>- S^> <Cj>-1jJ Llj& jLv^-'y I 


0 ■> 


.al /V I ^liS' J idem (JjUu ^ iljLkuJl ajjJI) «aj^p» 


* 


i‘ c^! 


one’s states of consciousness, one’s thoughts and 
sensations are ascribed to the very same thing to which these 
. (10) physical characteristics, this physical situation, is ascribed 


[50 


^ i 


aJujsJI ^3 J ^J>*^Jl Ow? ^ Jj£ ojL^s Aj Ij ! 
«* •• 


one’s states of consciousness, One a^Jl 5 ascribed 

»• 

ojLSLJlj *j —*- Jl c5 _j p j one’s thoughts and sensations 

*• 

a_w*_aI ^>JLp ^ g la 7 aJ— _p oJjJl A^* 


olJJl (JLjLpI . l— >LL^>- J*-$j L j J j j_a L«-j <lJJ 'j- 


L^lj 

Jl 


xtaVUWQ. 


Jl 


i-oL*Jl 


f L.t i£JL* p.; .^J jU v~JL ^UJl 

I a_JI ^jjl the very same thing 

Lfji JS i^Jl ^ ^1 ^ l* JUlj 

^ *■ •* <* 

s» 

■ ,i'T*» -t-lj I’ °j g ill l*j^- \—L^S3j 


LJL5 U5 ^ i-^Jl ^ jjLkdl U_gJ (j^JGl i^>Jl jl 

•» •• 

t, * 

llj l La ^ 1 1 4 d)l 4 Laj 

(^pjJl Jl jl) ibJVl a *^0 j* J y>- 

• L -J I (1^^* 4 A*J Lj A ^ i-_y^ 1 ^ ^ J 1^^ 4 

oj .4^1 -Lj j\ S J 02 JI oJla dJJuKjj tlr^-*^ OJj 01 


‘C-wC' IJla ^Jj t L>- !_j UjISIjIj 4 ol (10) 

j A ./is a 1 ' ) ^ W 1 n- ^ t ^0 Lj^*- sJ 1 Aj j L*»J 1 I 6-L-A ^— ■»" 

.([89] 100 t A.w^qj 


124 



oljjJl iJljl Ajuu -cl ^ LUJl IJL» Ji. J iijUJl 

•* «* 

^-JlJUl Jl 4_~0» i-jtiJI Olj— Jl dLL- - iL-^] 
•* «• 

j Lj5 iJLSLiNl jijjl LuSL^j (sui-referentiel) 

«• 

jLd^wJL* .liLlA I Jja Oj2 4j>-j3j^Jl <dw*jJl S^Alk 

0 L) (J ^ISL) c-3jLp%-> (1) S Lo^, . JaJLs JL^-I j O L^J dj'V I 
olxJL^l Ujb (iJlUl o^l) (JjUsliJI ^y>) 

*• 

^j-P LsJ 1 dJdP lfll-.rfg.fl> Ij Aj j-g-U <0.-X2>x^J 1 <L^>- I dJ lSw>| 

M 

V'li y~ry> dUaS ^ ‘Jj^l P 1 ^ 1 J&lJl 

.«jl5 yt ^1)1 «*-Jl» yo iJL^U 


P P 

A«J 6-.J-J I / A — ■ - — * — - 1 o*LA ^ ^ l_j aJ ''■ ■) i. . — 3 1 I ^ ^ 

UJJ jU»l jl ilsttJl i>^L yLJj j! -Jx-C J*i i(«,lkuJl 

p 

(O JL»s-a jj& 4_Jl*_a_i ^ ^JLj j 1 Lg_*_-> X . Ifl T .„ ) J 4 jL> Jlj ‘ .AJ 

^ C ^J| ilpliJl olUl iy* JiC jl jjp y. yU^S/l JyJ 

•• 

4d~Jl oJla JS* Ol ^-JaJL^J Vt Lfl-Jl 

~ - - £ 

L. ! o I ^«a o^X-A d I ?<j^L<>J!j ^^w^a^-^ 2-^. 1 1 Aj wi-?^ $ 

M •* 

^UJi iiijL Uo ^ 

L^j ^yP \y^J ^>l»jJl Ls^LflJ 1 I 

•« «• «• •» 

^_3 o yaJL^swdj j L5j<»J I i 4_L •./? j '., -o u I g * * *_o -JL) JL>tlJ 

^1 d y.^C Jy' cy Ol JUJIj ^jUyJi 

«• 

U5P- f iU c lyJl s L ^Jl ^UJI olJJl yyj' ^j-y: 

.^Jjj^Jl yo 4yw? 4-ix>j J5 t y ojlLijl 4^yL>jl JLv«>*Jl 5 JL— -w 

?oli Jl XJU)fl d-wiS ^Jl iJU^Jl “-^^1 liUj 

•» 

4J*>Lp lildA : U^sl 0 ^ Lx5 yd ^ij^r 0} 

4jl]jj>t_>9 4 j^\j jL (J jJ3j ! <3jUjl <Px>sJ I La i( 

j r 4 O—^J 1 J>- 1 y» 0—*^- - I J ilyjj 


Ll5 l: 


J— i j-*"0 


r’ l >y 


125 



0 JA C — 


( 11 ) 




i>^Ji ji . (12) ^ r ji a^uu iou iiu j^u i #\sj jjlj a%Ji 
0^“ l 5 ^ ^LSvij Llo Lo ajaIj j~^-> 

0^ jr^ J^J J5 jp j*-l^ 


t> • 


(13) 


«, 


( JLS^J 


, *--LL<u (j® J-* < »J ' ^ • <v », ^l! L a^S' I I 

<j^UxJl AjjI j^L^t I ^JaJL iSb-A ?<J J.pli 

C-^J LgJl j~J> t(owness) dJUU^Jlj (owner) dJJLJlj (own) 
L J^j t one’s own <U^Jl <u^l>-)) ^L>- Cs*~^ ^uJ*d lil Nl <uJ*>Lo 
J5 4^1 jl Lw- ^JL^l ou olli! pUJI iJU 

La LL*j tJjjj>t^U iLLi a* 5LL> j*J J-^d 

j-wwj>- a^vJ ^a Li>* a-j j& <Lwwj . a^SLLJJ ajuL^JI ^ Ll» 

^ p p- 

ol^ijl o-La JI UL>-*)/ i ^ju ol LlJLp-j t <l*jla jl ^ ♦ ~ ./» 

.Lb* is^UJl 


jUJl f JJl JJL^J J i^_Jl i»Jl*J| S.LLJ I jl (3 
oliU iji; C ^J! jl C ^J Jl dUL' ^ (jj I) 

pjj (J-*—’ *b I ( _^j I •.^■-*J I <bilJL« 

J*j j-a- JiJlj iiDl Jjj— a Jad UiUalJl i Jl) JxJl 

A-»J LmuJ^aJ I ^ V .i 'J Lj j ^_l_*_o jJ* i ■■ i ^ I ' A A -/a La* 1 *. i,-.^ 

IaUJ Jl JaJUI jaUa-Vl jl : JLdl ^a J^Ij .JLJI jjp 

JILj 1 c^i Lwj V I o^LL^Jl A-J> LL> Lu 

0 1 Lw Ja„^.^J L J w ^.A JL<iJ ! V I UlA 

«* 

Jli (j-dj-^l Jl jl Jl ^- .— - ■ frlj— 1 “—r^ i_s J -^^'-! 

: ^ jl Jjij : (anyone else) l*J oLS - ^1 Jl ^1 


.IfcL Uj [90] 101 ^ iA_i jJlaJI (11) 

.[92] 103 ^ <. 0 i; jJLaJI (12) 

.[93] 103 JkXsd^J 1 (l3) 


126 



The ascribing phrases, are used in just the same sense when the 

subject is another as when the subject is oneself 


[52] j-&j t oJjA> <Ll L>- ^Lol La o>^> L* 

cjrH tj&J jJ 

.y^i\ Jl j\ UIS Jl i~Jl oJia cJtfl iJl 

^ (self) caIaJI v^l*J (same) <A*1S 4. : .ala.:. J 1 5 jiJl jl ^^4 5y» 

LjIJjj ^JlpUJI oIaJL j4-*aj jj * V I ^JLSl o*5LpVI i 

J OlS 0*X>t<aJl ^<k»U ^A***LlJl ^ L . J I Lai I ^ '• ■ c- 

oMj^Jl A cl$Jl ^ l. U Ml M iUUJl olJLl 

LI u%aau. 1I ol ..^.aII ^U- Jii ID iaoUI aj-JUaJI. aJL»aJI 

V ** 4 ** *♦ * V «i 

a-DiSj ( _ 5 i£j LjIS jl *_ r *Jl t Ujk^JU D>-L>Jl oJlj 
one self ^LaLjuu-M I SI a_L£_JL« a_>! _ r JLJ M self 




-I 


'j iS« 




.*jJL 9I 


J I t p— A 


I someone oJlSLj another 

♦ 

(15) a 

anyone else 


IgJ jj oi LaIp ^_Lp Aj aajl) I 0 1 0 ^0 Ju j I 

*• 

1 I I-La ; LL>-N A> L^-S* t ^ J 1 .<L>- j j-L? V I oA^J 

j' fuA* JA-A £*-~d ^ >® -^'j L? 1 ijl j' -^'j <_^i 
•-SL*-; jJI a-JL~DJI oMj-^JI ip «^>a_a ^1 (mind) ,ykjUl 

£jUaJi jL Aj>-1j J5 ^1 lg2U~J 

jMl a-^. 1 La J>-l ^ iSjAyr y* ■X>Aj JS ^oil 

A>> Ij L » js ^.lflJ L ^a ^aJUI o] 

ci' j' jl cJl jl LI jj-^L Ai Aj>-I jJl Ula jl t^LJl 

irzi Aju .A?-Ij 

AA* jJl j aJ I 'Vj t ^ jjJ <-Ll ^ j-P L^o j 8 j- 51 ^ A>- 1 j ^1 _ JL>-lj)) 


0->lA)l (A^" Ja-sAiJLt 4_A-4»^«J I LJ! (14) 

.([99] 1 1 I ^y> jJUAail) \y~C- Ujli OJIS ,1 l j>A Aa-lj ^ a[c-U3I 

.[97] 108 4 ) I (15) 


127 



o' (O 3 - V UJ iUJl 

cy* O- 4 o~j ‘Jj&J - L ^ •'- 1 -~^r ^-L>j 

«• ** 

4 la a i JJwP L*Ji_>-j Lil ilUjb (j— J 1 oSlI >. a - ..<S i j .4 -j|2lJI 

^1 ;l~J! jjUL (iJL^!) v‘ ,J -; >*^1 o) .(i'iUaJNl 

L$J iijjJaj ji qH ' .,*1 V <■ U-rr^ '■^'liJl 

L^l^it t I j! c <U*-P cJ jji ^ c ^Ja -.**> i (J 'M 

To put it briefly, one can ascribe states of : r-^' <*— Sj 

consciousness to oneself only if one can ascribe them to others. 
One can ascribe them to others only if one can identify other 
subjects of experience. And one cannot identify others, if one 
can identify them only as subjects of experience, possessors of 

. (16) states of consciousness 


0 } y >~ I o j* 4 <J*Lw*jl> 0 1 Ldd>-> di-ta 5 L*J ! ^J-pj 

i 4j*i 1 jS UaXoJ \ dJL) I Js>- \j di b*lp did 

^y> d LS* lij J Lp- ^3 I J~~j£ aJ (— 3 jju N u-^Ua>t-U Ja jJ^S 

*0 

(oneself) ^p 

jl ja ^w<J dl ^Ja^wd V Id! JU>Jlj .(another) 

j - ^w'x jd i I d Id dj cJ^i- 


jcJ 1 dJjjl>*J dl^ dj 4— dj Jaj I ^llbj) 

^U-Ni i Ad^>wJ I dj .(® y>~ 1 d L^jj (_£ i *— >jL>o^ 

^JJi o—i i — id i jS $ di 4jdd*-> Jl ^ 

I ^ tisdldJ JJl>oJL 

(_j^>- (JpL^JL) (jl La lLw2L/«L& P^La 4 j! . <L> l ^ ^.1 1 


[ 53 ] 


Ul ^ oil la- CIS J! M O N p ^rd i u)b j Lij * ( 16 ) 

lil 1 {jij*' l j 1 ^ ;* m ,mw l 0 1 I ^ -•■ d ■ VIWNlU -oi^ J\ * i I ji jjk amJ jld 

O j*Z~> dl jdl ^JaLv-j Nj . ^>wJJ ^ j-^l ^w?l^ jlj (j l ^ 

+£j 1 J I a-. 5 i {~;j ^ ia.a . ■ la^ ol 5 lil ^Jjj>-Nl ^Lp 

.([ 100 ] 112 ^ (A_i jJ^lJI) « l _ ? p j)\ y> 


128 



>- — b\ : JliJl J j\ j/Vl k_ii _J' J J«JI *-U* 

•• - ^ ** 

(, f 

l+j yA>j Lg-~^1 <ul y*j y j aJU,^ (oneself) O IS ^1 *^J| 

•• •• 

Uj. jl •Lfii^'y J j~‘ jN I Jl Lfr^J jl ^ J (felt) 

«* ^ 

oli i^JS JU JbJLjjJl Jl UJL i_Jl ^.U. J JUjjUl 
-*i *Jl>- jL J JJU (oneself) <olS Jl J (self) 

.(self-ascribable) l$s~p cjIJJI Jl jls„; l_J j*., jjJ 1 $j 

<Ji - c — i jrO or** ‘-(jr- (*^»' J ^ fy JJ 

o^UJ IS3U <u~^ Lr ^ i UUJ io-lJJl jJ...„-J| t L^p olJJl 

M 

-U-wj )) A^wiJl Jj>-I ,j» c lo50*-> c_jL 5 j ?<UPj 

f-Lkpl 0>lSjbL> J5 ^ <, lJ L& :>JU0 ^1 t« yA ^1 

f. 

I i y L* 1 ^J_P c 4_.^_>L> ^-Lp ^->-^1 IJLa 

IJla jL o jju 1^5 (L^ 015 01 

01 ^^i-p >>L5 ^^25^15 ^1 self-ascriber o^-OxJ 01 ^-'il 

^j>! jl* ili-Nl o-U J Jl >iUj . (17) <oli Jl ^ 

^ 01 <w«Ua5 olJJl jJz yA lfr««P olJJ 1 ooJl 

t 1 <«»>^L>t0l j 0 a>j . <Ow0 1 (5j^’* , ' a 0r° ^ j L wo) 1 0 1 

* *• ^ *• * 

LwO-P ^jLoJl lO-A 5 ^y*_A y* wL*j!j ^ 4Ji>* 0^-1 1 jl^oJl jLoc^j 

•^Ij y> caJL > jb LJlp ^ JJ I cbto3l 0L~~><Jt y Jl^U 01 

•% 

4 “ p 0-9 jJ I ^ Loi-P (.yA j^yJLjj .0->l y j-^J <■ 

i* 

tf i* \s > 1 y , ,5 t 1 J 1 o C-— <i l— v*— v5 1 

»* * 

^i^Ji Jl 4 ^I ^ij Jj 

jr* jrr! 

.o->l <JJ ^>“0U yjj t y*-*j ^1 olJJJ JjoJ 1 

«• ** 


«* * 


UJI 




^1 


u^J 


^iJl 0} C<i^, 


oL vJl^Lp'yi 


Jj JL>-N jJU .[108] 129-120 ^ ,4 ij jJl^JI (17) 

dUij lOjJl attribution LASi> ascription OJ5 0>- y jp s - . . P : 

o^.} (*-*-»-=^' J! ^j^Ji v-" ^ J-a»; Ji v^-ji ju^-Ni -jJ\ ^ 

.(.UJl ,>*^1 i_JI 


129 



N JaA^dJ 4 j 4j jh otiaJbo jl Jl ^ ^ 

^ij-*-<Jl <L*^>-jaJ! J jiio lailslj Aj ^J au JIJLl^l j 1 


o^LONi Jl5 o^J JUJ1 0 Jl* ^ Ljft co^jJLJ 

aj^jJI JjL» Jl 5 ^ j t (solipsisme) 

o jj j «&\ I \j>xj jl ^ V L> o Li^^o o| .As^l^jl 

♦* 

JsL, jSl J-.U ^ols ^L^JI ^ jl lilJb ULiiU 

*• M 

^ J A-^ia^Jl SjJjJi ^ jjj>0 Ol 4 JL>- 1 J 

^jUJl J k*] ^ JjLlij 4«cjj»j «UI» ^ ^jUJl JLp jJlSo 
J* OJ15 jU |jL* .4jy J5 olAJl > olill j* 

L*wl L>t5" ^2 ->s_*iJ| 4 A^-*J>- AjjLiLo 

tUjUJl Aal M U-^-9 AjjLL^j jl ^>*J 

* ( )<c c p jjk>cJl Ik* ^ jr^J 


j-£ Jj-"'^ & Lj»- (_ jjLjl 4 _i-Xj>- jjjj i (#■) 

* - * * 

j->lj^j| 0 -8 oJla U.I.. Ip Ju>- 1 j 

I) *jl~A>-j IjSM (_5^ c ' j*t JU 44>-L (^jUS" jlj^P ^^>8 ^j^*J| 

V^jJl j/ii. / f _*iS[ ^oiJl JJ^JI li* / /it jj /I (18) 

C ^ ^ I ^ J^-Ao- I 4 ^A-A>o j^jJl j-AflJl <-t Lfj ^1 JZ±\ 4 4j j^JJ ojJL>tOi 

^ s, ls a * j - *^ t o N I ja ili J-ijl J-*J 

f- t 

Lftj^p ^j-8 -A— **>«J till L fk 4-LflJl oJl& oj^ 9 (jj .([111] 124 L^^JU jJLaOO 

Ij'jpt ^*a2j o\ o} Jj'yi ^ isliJl 

t j*>o ^jJl (J l^«J 1 ^j£> i— > ^ JlAj jj *)l 1 t _yl"£' 4 IS" 

® Ijip \S J-^a (^A>«-^2l p g ^-<» 1 1 ij^fc 4 4^JC^2aJ I gSli 1 ^ ^L««_8 4/^” 

1 I i«a*^Lo la tft ^ (jl AiJliJl 4_s*<l/jJl jl .(j^S^JLaJl jJLA-jl) 

J! 6^ Iji (_5^ *2iJjS 4^—1—*! ^i>L >t£ ^aAJL ll jlj-1 

I J& (— JtJLSlll N jl L u Xp j^lj jj^l lJUb {jA Jl^uI J* 

4 Lfc4>*lj jj~>- 4Aj ta «J'yi 4 jU*JLj ^jA 


130 



ajfc)) 

&J 9 IJU 2u jli4 :2ul^UJl 2 Ulc.Ul)I olJJlj IVatill 


[ 55 ] L. ^1 t LjuS jl 5 ^LLJl ^ L 5 

A> £_A «X«A' AcA' u- SjS\ J^JI 

<J j 1>bj j . 4j j^.U <3 ^oJi j^\ L 4-itU I 4 jLwJU 

JaAilJ i t^>Li!i L*-»**Jl 0^*^° ol>sjL lJl>Jl>- IS y>- <l)Nl 

«* 

£. tM 

LS sJ\ (speech acts) oJJl JL*JI OjJaJ JlSLaJj .(enonciation) 
»♦ 

^ jJu J • 0 cr*^ ^ ^ {J ^ J ^ ^ I (J Ui I I 0 I \ 

^J| ^JL>-Vl Lp o*° A ^aIS (JiJjj 

SaJ^Jl oliL-Jl ^ J^caJ U5 UU Jl ^1 c^Jjljdt 

(. p 

lAl V ^ScJl ^ 01 .(interlocution) 

*• 

;jU : (trascendental) <JUaJI ^JaJl if>» j 

£ 5 LA A-^A "-> f A A Aj«ai 

cA' ALSL-A ^ > Jj~~‘. iS^-*-~i t $y^-^ A ‘cA'A' 

jl I4J V ^Jl oVUJl J5 ^ liiJU JUAtfl 

l^L** c_S yu < 1)1 Oj-i Ja* c j ? \ ^ oj^j 4 jLL*A*JI Ax ->~ ^-<0 1 ^JL>sJ 
. o jg UxO 1 j} I j j IpxO ! L^» 1 ^J^Aj ^ I cOL$»*ja^/ 


p * 

-obyL# jujlkJ 1 d\ tJ^iJl J^U jl JjUill Li^>- interlocution (#) 


131 



3 # 

Lyg J I.X>- JLP I J 1 J *1 yg4l,»N 1 Ja_ojJ I |j»& jl 

JailJl jiU j (enonce) ii^iJuJl <^Jii ^ £-v^j N aJI 

£v2j <Ljjl*Xj| jj .a!j15 L Jjb ^jJl <U%vi3j (J jjl) I (^1 

f, p 

(^jj j^a.1 1 1 ^L-l to j-Jj L w^j <aj jJaj LwflLol I-L^j 

. <—*]& i>^ii i jj Ou^ij u'yi tia-iiiii 

L*j oU*>UJU k 5 N I Ijjfc 4 j L^j ^3 j j 

*• 

y* J5j oLaLJI ^ a^Ij^JI tAJjlij Jaibll 

*♦ 

CjIjJJ aJl^o ISO s 4 j ^ iaj ^ J>j £. Jl ij^oxJlj ^*j>- I C^*->t-J I t bi>o 

aJjIjcJI jl jiw SI .( c ^— JSlI ^^JLp JiSll L5 i^) [56] 

%• 

J ^Sh IJu» jl iiJ^jLJI (Jlp jlSL. jl j£Uj M 
.aJjIjlJL ilU^'yi jji L^xjLgJ r^. ‘j' 

LJ jL> -Xi ^w*< L* I J Juol5vJl j^J-s»«jl!I jl Lo^j 

♦* 

S JLLP A**J I JJ I A^o-w^li ! ^Ip 0 J jJjj 1 ^Jl I j^3 tj* 0 'lA^j>eJLvwO 

a^SIaiJI! J^Ldl JJu^jJl jli dUiSj ^ j-iJ aJLpU oIS 

^C^-J (1)1 jj3 toljUo 0 1 lai. j 1 1 (jLx^'y <Loj^)jiJl 

clj Li Jl*jJ I jli ^UL j ^jh jr° y 3 a^*3 a»> o-La 

yS\ ^.L$jJI J> ^1 ^ jr-j-fj ^W^-" 

-- *♦ •* *♦ 

^ All L y<-JaJl J-* .oiiJl J y>- J->-i 

•> «* 

^J j 4 _w~jJ L) * o j_p Ljl* 03 I-j^J ^ I j l-v^ l-J j lo j Li^J I Jj N I 

^1 ^jUJl <UW2J I ^^1 i _ ; ^jJl jli JU-)M j-^J' 

** ♦» 

jli ^ j£jc}\ ^1 L^jJb Lol .aJlp 

djjL^, <y ji .«cj i» ^ p-iSLzj «ui» Si j\ j-* 

^]1 jl ^iJaJLvvo ^C^jI _ Ul^ jl (»-jL^S* A3 

^-*j jl OjJLflJl jl j^3 r-jL>«Jl 


locuteur locutio ^J^Ul 4-U5UI ja *jc-L* o^UaiJl jUi! = 

^~j 0 <J 1 ^ ^ - /**■ * ® y j ^ d)l 1 i}y} 1 ^3 ll locution 


132 



SjJb**Jl iJU}lL i^UJl /jj» Jl jl Sj u3-o 1 ^ « *> A > 

•• 

0} . I g «». j3j (J jJl> ^JLpli C->ta ^k-JL-*o <1)1 

jjti jL*JIj k L>«-oJ I j ^JlSLuJI jjL <>— ^? < v ? — j J.sLjJI IJ-a JJLa 

JlowJI JLp otJJJ LLl£iJl iJaJl ^ u ^ 

•* «* t* 

•• 


u^Uapcll JUitj !atfh)l — 1 


[57] 


LjjlJLa £-a 4J2 L~j ^JwSv-j ^jL*JL> V Lj ^JXj 3 JL) I LjjUkjl j I 

J Kj-k ur^ C 5 -^ 

jl ^ 1 k : 7 ^^iJl j-ftlj-kJl t olJL t _i_»CL$' t j:Lk oLkj_jLL*Jl 

*• 

jJt jlj_LP <Z**->t-j . JakJj. U 4Jws_j 4_pt_> j-s^ 5 Lj jJa_> ^3 Lg-Pj— *2_> 

Jjutu jl JJjLuU ^JUISU, JJJ {JJu JaiJbJlj UiLLiJl 

LJLLiJl ^0 Jj>-Ijli 7 (opacite) ^U-ip j LiliS* J~*L *5 jJLJ 4 _>^ 5 LiJl 
I ^^ 1*^31 i 3 yJ Ju>L*Jl I -La V jJj t^v> 4 -j> jZuLJl 

S/jl <jjiLiLJl ^J-&j jl j->L*Jl ^r-Jj • * * ^ 

t- • • - cpi *^>1 J*i J & *" - ^ Jl i-JLLJJl f L.t -LJUS 

c-j^ (Port-Royal) Jkjj _ jj-> ^ dJJ-LSj ^^JLiSfl 

La ^Jip ^ ^LL> 4—3 jj-jj I Lol l j_pj Ll*— Z/ f'^^S SjLj^M 

tl^Jli y> CL^J jl ^1 J— ojLiVl jU J-UJ jl J^rl 

L>-j ojLjj\J ^-w<JaJl I -La jl p . ^ Lg->L Lj j'y ^LJLj 

•# «* 

1^3 ?x->^ ^ jj^> ilLjfc .(j *>LkV I ^^Lp jUl5 ^ 

^-_ - ♦* «* 

^ yu ^iiSo' ^ .jl>J| 11 * Jl JU J>o- jl SjLS)ll 

; j; $ .til iijUJl JU UjUJl l ^ Lj 

*• 

4—3 j-g-kj ^JJl ^- 5^1 c_ 3 jkJl jl JL>J|j .twJLp jl—SCS' 


Francois Recanati, La Transparence et Tenonciation (Paris: Editions (1) 
du Seuil, 1979). 


133 



J Jg ^ aLoJI ^3 k 4 kl 1 <L)^ jJ* 0jL*iNl <L<OP 

^JJl JuJL>Jl oLgx-j'^l jl / ^4 — *-Aj oIj, ^ « +a> V I aL>*-Jl 

•• ♦* "* 

Ijujuj fcl jLj V v UuJl JUit JJU; £. JaiJdl i^i; <;jbM 

4_3j LjL^J oJLjJU>- oLj->- ^ la *J> O j..Ja iJ 1 dJLa . L>j JL>- 

* 

C^ri Jgj-fl-LJl ^3 ^j-^sLjJI 1 0 I 

M *• 

(o^pJj) JL^j — jj* Jlp I^jj o— >15" I c_d JL^J I 

*4 M 

.(reflexion virtuelle) j\ Sj-LSIj jl ^LSUJVl# 

j-JzLjLl] I jl ^J-P *LsjLa-$JI o -La jLi vO— I 

Ij^L, N U^r ji-1* k^iJuJl JaiJUi 

J SUJL o^UJl (oltjiUl) Jl ySlI 

. *w-Jg L>wdj j-J I 

(J L«-3 1 4_j jJsLj ^-_aL— J 4_JLj j}& 4_j Lj J t_5-^ 0-3 I j L>- 

OjIjLJM 4-*SjxS J-aLaJl I jjfc* ^1_P i*j 1 ^3 ^Lk>&Jl 

•• 

£r - * ■** Lajl— p . j^kj ^xll J-plkil o^l-i-ll (j lj> 

jjJ-fc ( _ r U I4JI UL*y yJl ^JUJl ojli. J->-1 y» 5j-*l-?- 

.olJJl UJJl UJUJ jlv *} I 

^3 L-j IJJ ljL>- 4-3 J *— J I k >bJ I JL*_®I 4-j j-k_J jj 

4# 

iJaiJ jl .(Searle) J yi (Austin) y— jl ^y> Ikjjbj J* 

UuS c_jL^ JjVl ^ SJI J yOl ^-Lj US' cJlS JjUaJ^/l 

t(JlyVl) toUiyUJl ja (3) oUKJL *UiVl 


« 4_la A.L j <—— U*>L) (2) 

( ^yL^*_j s yi ^«^-«L5 jl>lj La JL 5 L : . u ^ .(7 c 4—._a_i jJL-^-qJO 

«4 

IjJL>- jl5 jJ U5 - JaiJU l J_*i _ iaj.bJt <ui JL— ^ (reflexion) j~£Lai}\j 

yui j 4J »t uu>i 

John Langshow Austin, How to Do Things with Words , The William (3) 
James Lectures; 1955 (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1962). 

John Langshow Austin, Quand dire, c'est faire, traduit par : ^ 1 i*JaJl 

G. Lane (Paris: Editions du Seuil, 1970). 


134 



[58] 




(performatifs) oLUjiJLJl 


:> y>^* jS/ oLjlJ^U ^jSfl . (constatifs) 

4 t JLp^J I ^ Ja.4.1.7 L* ^ j Lw*u 

IJla ^3 U. Uj 03 V tolaJJ ^3 L-».^>>L>- 

•• ^ »• 

I c ^JLpxJL^J ! I ^J-p| Ul» jl . j l-o.-yj-'O—^ ' 

Lo y >- tAJ Jwo-pl j I _ iJjjJ 4_LiJj _ L* ^3 I 

j l^-LP ® L*-i3_ll (J^JiJl . o L ^ ! j\! <J ^3 1 

•* «• 

o L-« K U I ® j j * i^g**** I ^ 4-^j \**£ 1 LxS” 

J*iJl» iijUJNl oljL*JU o~J :<JL>Jl oJl^ 

1 j-~0-s*2-J frj LsJ-oJ 1 ^Ju*JjJl AX^wsAj Cj LS" 1^1 ^1 ^(JjjlJl 

( _ # ^J| lift <J «i3j J p| Ul» ^SlU jl «.u4 Ul» _^ocJli .i/Jl 

Ja d " ^ i A_j ''i Jla-j ft '* ^ ".] I d ^ 1 ^ j V 'j' (^U I i -Lp^JU I 

(, 

.LJt^ ^]l t Ux— lil j I t^^JJl ^aaJIj 


oUa^L. tijL^-)nj tjji^jyi ^ujyi 
jl . (4) J^-J V UaiJl JUil i,JiJ aUI Jd>Jl UJU 4_1 j^jl 

J^^l Jj (olt jlLJl) Jl^iMl ^ ^ Crn <_sV^' 

•• 

ij^^i j-*J tAjjJj>- jS\ 

«* 

tidjUJl ^Liil ^1 ijL>-l oJl5 *lj_ jUiSfl J5 J tft>l jl 


tfJ ■«J ^ li c3<5^ Jj^iJ Uaj 1 C « .» . > jj (^) 

4jUJLk^x4 k_Jti»Jl ^jo liA i<jL*j'iM jl^iil pJu Lgj o'y A^LioVL 

frUwNl -^p-*-' 8 ! O’ 4*A**JLl}I ! ^5 4-J Li* CJijj U5 

«* <• ^ 

.(fjrjuJl) 4 ( 1 997-1 986 

J. R. Searle, Les Actes de langage, traduit par H. Pauchard (Paris: (4) 
Hermann, 1972). 

^ dUij actes de discours speech act j ^1 

.Ijl?- ^UJl iAJ langage j~jc Jl ^ \ 4^jJL» ^»IU^ speech i^U- Jry Z\ 

^Ua^Jl J-*i speech act ^ 4_>l jj>S\ Jj j~Lj «^Lk^» Jl j! dJiJi ^j ^JlS\ 
jip instance de discours ^Ua^Jl iJaJL-j Oj^-. ^ JJ 1 ^JUl^JI ,jjJ 

M *• 


135 



oi-A Jjj j I I 4-JL3 { J^>- I s j-a i iSj-SJl 1 j j-A J 

U^Lp oli J^l o\S uU ,4jiix>e^j <JIa3I ^Lp ^ ' 

** 

^-L>UJ( Lla .Jl*jL!I ^->L*j JU-*jl^L J jli\ ^JLp ^Jl5^o j i 

<y UUl J^jlu :L Jb*N L^JUj^ ^1 J^Ji ajJu £> 

. LaUj Jl>*j U-JLp <J U 4j 5j » 4 I Jala>* i_ . 1 .si 


^L^-Vl I.i 5 La J^>-Ijjlj JLoVI ( — a L* 

•* « v « Vs 

(acte locutoire) J^aJl Jj*i i _^ J\ j~»Jl bJl ? JjiU 

»♦ 

(J-*oL>Jl) Ju«_iJlj (illocutoire) JjJsJl ^ (J^-LUl) J_*JJ!j 
4 _wL»_^Jl 4_;_L»_>»J! j-a Jj_5Jl J_*_» i (perlocutoire) s II , 

L*-*j -tlrr^ <-!>*■ Jj-aJl • (predicative) 

«* 

J^-|jJl ^ £* *>Ui jl ys> <lJ| 

l)^S" *Ajj3 IJ-SLaj i 4.wiL) 1 ^J*j 1 ^3 

^ ^1 ^ c. — . .1 (JljiSlI) c->LU j. i-LJi j! ^^JLp juJl^jJI 
jU JJJaS’j ^jJJl j*_a 

cJjj j! ^ J^; j£\ ^ (olt^iUl) JiySfl 

*• «• 

illli jl l-Lft IjJji ol jjj-Lil j»-A ( ( j-~»-L^L«Jl) ^jJjLaJl 

jli ii^JaJl o j_gjj .illJb j! ^Jl IJLjj L** ' 


f. 

J L*j V I a-i-A ^_p dj i_4_« ^UuV 3 jl»jlp <ij j L>«_a d Lla (#) 

^-ij-^-' <Jj_j .l_jLlSU .<Jj-aJI t V* bJ i 

•• «• *** 

j^^Jl ! (■ l. ^ 3... J ' jl-Ul ^ajLij ^Ua^wJl 

Ja-aJL locution x>- Jl* jJ t (2003 

^ <. jji'.LJl ^4^1) ^^JUJL perlocutionaryj illocutionaryj 

t y» £ jj->- I i— ’ ll5U 4JUs>- jj 4 <Ju3 jlS ’ j 4(41 

^^LiU perlocutoirej ^La>^}L illocutoire ^>- j jJ 4 ( 1 999 jb :oj^) 

-b U -^.L 3 Jilp j^^jJI uLSj 4(156 ^y> 4 jj5JuJl jJua^JI) 

\J> JUiS/l Jii\ ‘ 4 s. jsil j Jjii\ j^, (^JJt ^rsUl 

b j** jS Uai 4 ^ UJi 4 jlU^JI 4 ^LdUil ap>^mjaS\ 


136 



J J 


j* ^J\ J-*_9 J-s J j-aJI y (Jj^IjJI) JjaaJI 

L>5 J-6- 9 <JyM y (J^-IjJI) f j^3S^j La Lai .^^JUj>J| JjujJI 

J-*aJ 1 !*Laj v p-l^o y>- J^LiJ 1 aL*aj L> ^Jlp jJL <uw»I <uLp J Jj 
(J j-A-1 I O L® t A-) L>«J I l l g 1 «./3 d ) ^yj I ® 5 jJlJ I ® ^3 j g L i 

Ijlpj jl jl lyl jl 015 U5 ^ >^ (JiilOl) 

3jU 5 01 y L50w JyJl y (J^ljJl) J*iJ| y r ^l 01 .^11 
( J-<*-*-5l ^j.« *» . / ? > Olj c LgJi wL>t_j ajjLhjVI Lj L-Lj^/ I OLti^l 

J^-P iilLA L^aJ 4jjIw^)M ^UjJl y . JyJi y 

«• *• 

[59] c JLL o\ OjP jLw-Sfl ,-JU L? <Jbi 

*» •» 

•^3* ! - ; '* Jc^ -t^iUl J^i ^iJ j->- ojL^lil j5Uj 

p p p p 

oj-&j ,^_j JjpI Lil^ <LL<kj>*JLj l ^ ,:,.,) j iJLo 'y I gJLaj ®0L 

cr^ oj -f-^r J- 4 J5 Igj j! ^JwjJI 

J_j^j«^»J| 1 jL^*- 4 ^Us (_gl lg»J 

( _ s 1p Jl» <jl .AJtkuJ! aJNjJ! jjlc- ^ <u 

^l-C- O L> JS j\ Ul^j ® ( J>-j'yi 

aS > o Ji^L. (Jy) l^J J/Vl ol > .If Vi jx^il 

J^i LgJ LyUJl jl ^ ^ oIjl^I LJl5 

•» •» 

AAj LwJ I aL*a*JI 01 . A> y^L^tJl Aia-aij ^Jl L j^jC La>-^j (J^jjLLo) 

I o jA UaJ I ajj 1>o^/ I Lo Lio^/ 1 j*j LcJ I ^j-3 ^ I 

(aL^IoJI) JL^iVl I ^-m<0I Ja»-I ^ja £>j^S\ Ul^ 

.(olb^iUJl) JlyVl J53 J jiJl ^ 

•4 


J-^ cr'i ^ajLJI J-*->Jl o Jjb 

L*-^j 0U A_L>A>tJl Jy 4.P j_m£> j-oJl LVl ol OJLJi ^ \ <JlJ? I 

0 jiJJ y-*^Jl OL-j ^ L™. ^•iJl j-A iwJg L hjJL) Ijlajco 

0L Jj5j IJLla IjlA C-Jg> LLjJ I ^_A3 Jja JJLo y j t ( i? jjOlJJ ) 

L>w0 A-L LaJ ^ «--^— ^ I ^ * - - /^ 1 L ^J .-l - J 

J^-9 yo 0 Ll_A ( j-vwJ . aJ Aj lia_>- Jj'Vl a5-jj ^_w> 


137 



(allocution) (L+AS) l ; la >- jj.5 JjJLll ^ (J^-b) 

#* 

.^L ^Jl ^JLLo 4-Jl ^Juw*< j^^ I j 

0 j^Lv^J AibjJaJl j-A Jg J.4.1 ^ . 1 1 ^ L^^Ji Jaiilll jl 

M ** 

«CJI»J J_j-ai #U!» l*_* jl ^ ^>\ : ^ . ; la 5 oli Syfclii 

*♦ 

OpI uT» 4 «jl jJU jIp! LI# ^jLj #oT jS) I LI# .Jj^l IgJsL^. 
* . U 1 ^"U ^ j L — j JiiiiJl ijl j L.^g -.>- L . (( jL .iIap 1 Ul» « jL 

j }\sy^,j J^LJLiJ (theme) Lp j-J> oIjl> UlSLaj 

4* 

(iJ'-LH i^Jl) iJli oUJl ^ >JJ6 \S jl ^joj tioliJl oL-ljjdl 

«* I •* 

.jLj-iJl <J jlj^ f*-LaJ <lLUj JpUU jl 

^.IjjJl glkJl JLxj ^Lj j»J Jajl ^dl tlib L-jjd ^JUJI iU^Jl 

'r*^ 3 j rr^^y. jrr! <L-lL>t~Jl ‘‘-fr^lj-^l ^iJl 

^JLs^Ji IJLgj L-Ja.*J ^ v— jUaj>Jl jLol Aj^JaJ jj .^^JgL>sjJl 
•£>^' Lip ^ ^LkJ.S/1 ^ JiLJ ^jl^pJl 

■* ' s* ll oJ_A ■» j ■-»■*-■ ^jL^il _j> jJLj ^ jJLi jl Ljw^-o-j 

J^ jl jilij iJkikJl jljw» ^ jl jjp ja 

Z 5 ^! > ._* L*^JI jJ\ JaiJLJl cjUwJI jUi! 

m 

jj_A j c aJ V JlII JL*aJ ^Jlp ^jJL Ja-iJu J-£ <L^JajJl o-La 
<CL^_>- jjbt-dl jji^j j L> ^ jjJ 1 aL*JU - aj 4J 1 J ^ I ^3 
0 } .4Jj^o jl la tf Itl I iljl Jj^l JLs^ajiJl jlj -Lvoi Jj 

oLl^iS 1 ^JLJLj <LAj jJa-1 1 oU_g_> j ')y± I 

J* jl bw« s^.Jda.li objuaujj jljjjJl I -La l ^ */a * > 

<uiJL! La j ^LJ I Ljj-Jjlj ISLxj I j Jailzl I Lj jALoJ aj-^p ^ I 

1 -j i ». 1 . /a al 1 4jjl^>vJl 


[60] 


H. Paul Grice: «Meaning,» The Phil . Rev ., vol. LXVI, (1957), pp. (5) 
377-388; «Utterer’s Meaning and Intentions, » The Phil . /tev., vol. LXXVIII 
(1969), pp. 147-177, and «Utterer’s Meaning, Sentence Meaning, and Word 
Meaning, » in: J. R. Searle, ed., The Philosophy of language , 5 th ed. (Oxford: 
Oxford University Press, 1977), pp. 54-70. 


138 



^ Uaj>J ! J L*-9 1 Aj j]aj |Jj>- aLp JSLJLj ^Jti oJLfc 

o^ial^Jl j^Ja^ ^3 ^ j\l ilL^Jlj .olJJl JUJL>o 

»• «• 

c*> dr* i^r^Ji iJiJl ^ 

IfM® <_r^ oil!! jJjo L i iJiJl oUis-MJl 

JiikJI 


JaiJUJl Jpli _ 2 


.Jai^Ulj JaiJbJl i5t>UJl ^jJlJl L$lj j^l <b>- y~» 

jli .ilSw^a <5jl ^^Jaj oJLft j_LJ 'b/ ^jJjVl OjJalJl 

^ — •• 

L ^ L^i 1 ^ 1 iv^ I u?' Jj-aJ L*S Jg ^ iJ L Jl ^3 JajaJLJl ~i*l 5 ool 

- ^TT ^ 

iiLtSCJl f jja aj>- Jl>*jJ (Recanati) ^ULSCjj 

*• 

jJ_o ^3 (iij_i_L*Ji) JjJLJl ^JL>-)/l 4 _jJLgJl 

- JaiUl J>-b ^ j^\ _ ii*>UJl jL 51 a jJJ 

ii^p Lfjli -L>- <lLc-L»j j-* L*_< >»jlJa>«Jl L*i ^-> 

p. 

^*^3-^-1 1 ^J-p Li o Lj jZmAj L^_L*->tj ^ y~* ^j-a -LILla 4 


i 1 |^mAj 4j L«--<^-) L) 


J Oj-5 ^ j-Lj iajaJLJlj JiiJLuJl 

kj^y\ J^>JL! AiU>l aJISUI s .,^ 

^J| ^c)Lj ~lp I Lil^j Ljl))j ft(j| JLSJI U|w Aa» 1 ^. , /al l 

I o^La ^ ^^wJjl ^ (a!>-IjJ!) JUiVl IS 

«• w ^ 

a^LLJI J^->Jl 0 wU J*>L^~ ^Jj| ? U V 1 Lg^~iJ 

^ JaiJj JS ^ JSjj j! u'yi 


^JJl JiiJLJlj «uVl» ^ a^aJl SAJIS’ jl ji U5Li^ u>- l$J! (6) 

L T^~ L aJIS— »] N 1 ^ • o .. ^> 1 j 

5JLm-<JI oAa .^y^o^JLl! jLSJl 4-JUoaJ oN jL— I <i'>Lc- <JL$L1 aJ U -> ytS 


139 



iJL*Jl J L*UJl ^ U! dUS Jl ^.1 
•• 

oLkj-jLLJJ (intensionnel) Jl) (prefixe) 

(enonces extensionnels) (iJJuaJl) (oULJi) 

( « *♦ *♦ »• ** * 

l -fv A -o, la ^ > * *-— > w-_-_S” * j-^JLP JL»JL>- **-o a_‘0_?>c_) jl LljLx^L 

tUj UU^I jd\ c-jlkiJl JUil AjJiu tiJjLuJl 

•* 

jj>-\^ j I y-*-& ^- < - ,> ^ j ^ I ® ^-U La LJ j_j I I I I 

•* 

I Ij-A jj .A^u>- I |*JlP J J-k« ^ LJ Lj) & JLj yLJl 

Jlxi! J~i>*-> jLi I ^ jr* •jKr^Lr^ J/* <J^ 

cJ^” ^ 0^* *L> I aLo^LJ 1 <*Zj I ^wJLsJ 1 wL>sj <~j Lk>«J 1 

•* 

ol^-L^Jl jli a-JU a-^L j . la i 1 : 1 L (enonciateur) JakJLuJl 
jl\ Jojki\ ^ ^ J-vai^ «j^l» «La» «Lu» «Ut» 

c-iLs^jVlj * L *- * I t^jVl ^IjJlSI ^ « p UjlxJ 

i •• «■ 

^ £-JL ^jVl jl ^ 4 aJ^jJI ^JjJ LaL 5 y Jij oiJL>t-<Jl 

.aJjIjlJI ^Ui^I 

L> C-J I ^-LL^J I <J^*j ^jJ I *ljj jJ I ^ dLL J^S I Aj 

0 M ^ 

JjS/l ^jjl^JI ^1 ^ ji Lj^I Lli ^j^lSI J <y* 

kiJLJ I <lw LSL*_) L) I g - ^ -,^> j L>- LawL>* L oj-A^ . al^I ^ * AiW ^i 
«USn» ‘j?>- • < y>^ iS^. ^ 
cfH ^ ~ Jai-LJl aL^ 

5 jU t«UU ^j^) ki.U K _i A_kJ LS ^ i ^JUI dJUi 

_ ol^^Jl .c.JaL^JL i-^UJl «ojSh» U^Ijj 

:JLiJLJl J^U J_^>- - «j^l» «Lj*>» i«IJLa>» :oL.jLi^l 

«L_a» t iaiJjuJl jlj-r ^ J-S’ ^J! jrr^ *'-*-** 

•* •* *~"B 


[ 61 ] 


J 5 (intensionnel) JjSli LS ^j y> j_^L- Lla jj^Jj (*) 

j-* j' l^ 9 -H^* ^ 

U J 5 t _ 5 ip ^jLJL jJa^j 4^5 Lp yh (extensionnel) jl 

.(j*^ yjl) jS^ ^1 iJbA yJ 1 ^ya!i l^a.>J lj 


140 



J** 




[62] 


& j\ Kj^/lN lA-J ^JJL ^JJl AJJP jlSJJl 

.aJoaIj iaJJcjJl Jaj OJL>JJ 


J S J oJJLJI J~J liS/l c-^-J jl jl*j 

«• 

jl £j c-iwaj jl JUj jL5 J5 Jl a^^JL IgJ J 

(le referent) ill JIp Joj LJj «uVl» 

£, 

’ JUl j-Aj l l^ij jAJ AjI j J~j Lo jli iJJ 4 Aj jJJ 
«* 

Jr^ ^ ( <^-L5 uj ^>- AJli JJ )} 

t A-**j>- I Jij A^j>-jj ^ J l»*w J llA K U I B A*oJJ t_3 j J? 

jl <■ 8 jj ^J-P J~L> (_£JJl U j ((jj U l» 

Ol ^J-P .A-SJj A-ji t L>- jjk> J Iwlwwwu^ j/ I A»J»^_P ^3 JjjlJ I lU-ft 

^.y* J* o^i ^ oUL£)i fUi: Jl V j-^cJi 

-A-AljJi AjLJ^J AjJL^P A ^iaJwoJ I o I jj .A I J? 

^ ^ .* . J*t—4> J Lj ^ .<>J 1 ^ j , < / 3 ^v » « J I ajLJs>jj «L>Vl» ajLJ? j (index) 

JjVi i-i jjJl J ©LbLa ^ JJ I 

•• ** 


( 7 ) 


oi-Aj JUil Aj Jj JUjJ ol^-JjJl Ju*P olj jl 

A-J J I JjJ I O-J Lww%J^.J lw ? 1 Igj ^J^j>cj Ajj^j l>- Aj>^j > O I I 

SS yj A_^,-ow>^jJ I oJ—A > JaJtJ I ^3 J^pUJl J (J'* 2 J' -J J* 

J*>U ^ iijUJl Jl JpUU JUJl A,jUJl 

L>w5 I j j*-^ /^jj'laJI jL^ajjjVl j| .AjjJ 3 oJu>t^J I Aot>- ^<J I 
ajjUL^JI ^jJls . aJ .J I jj 1,0. ^ U ajJUcJI ^jA JlaJLo 

1 jLjLjj'^/Ij ^l^kJL» ^JJl j-A ^ g - - -- j L# jl (^oljJl ^JK>- j*<Jl 

AjJij aJI J^J>- J c J^lj J-S’ ^J^l 4^ 4^_A 

I Ja^J j/ ^UaJtJl J L*_S I Aj J 2 JJ Jaj J jl olj-JLjl 


jj t jLJs»^/Ij i^^L^jJl j-o c^L^twJtii jll* j L sojI illiA ( 7 ) 
<)U^» j\ [ 4 &~ a> jl ^ l«> j\ *USfl 9 ^jj jl 

L« I Aa iS j "*** 1 


141 



4 j ^pL ^JUl ^yoJl LjlaS ^y Jiy ^ .^JUJ! ^-w> LU-p 

Lw? J I Lo**s^ O ^ J fl J ^ ^ -fl-3 4 4—i « J La-J I -X— ^ ^. n <.m» <wJ3pO 

SUi 4— J L*J 1 ^w> U 4 L^U^I JJUJ ol 4 _JpU~J! 

IJla Jjl« ^JL^zJ ^>«->«Jl Ol ^1 4—JLiJl 

K lj 1 )) ^}ljj& i) ol IoJj>-ly ^yiXpxj ol 

TT - 

p 

^Ss^-j W 0^^ 4_J»l*Jl £_>* Lu I < y>- <y «4— >jg L>sJ 4— A3y> iOpOo 

4UL*j| ^1 Ul yj>- ol 1^*-*^ O^^d 4 4XP fy.\£cj (J? O^^d ^ 

44JOjia^>l <J j3l> y>- 4 I l-Lfc l a « a j+& jL*^-**il .LSIiaj 

p 

|Jla jL^ji ^yLJ 4^o L<J l£J I y* jojuJI ol 4 J->jj 4 4-.* >- j 
oLS" ol .^yJl 4 |»-ao^I 4j->-lj U y <y jz * * S I 

4 L y>c-*l5 J0>~ y ^ 4 j!A 3 u^l^ia-s^Vl y J.UJI fi-i* c 5 1 p yJl*Jl 

iLJL- SJO^ Jl^L ^JlSI oJJl JJL^J y JiSlI JU 

iaj y ^JLs^flJl 4-AjjJaJl oj, .4Jo»j>Jl ^3 ^Jj>Oo 1*5 iyUa->Jl 

W •* 

lajiJOJl t _^r l \ v— * lg L>g^»J 1 

jOScj U5 ni ^ ja»- j* ^uji 

.t-Lj.SM ii , > 

M «4 # 

jLLbJl y yliJl ^JJL>oJl lJul :J*L*oJ lJu LJy Jbo 

t . p p 

(((3^!^^ ttLob))^ ftlJijk® I i^»W 1 ^ o»-* 1 — iJl® Ij 

i;>;j JiikJl <0" 0^ J* J*^. [63] 

jSi\ :U>; oiL' ol 0l5 UU5y S'# j\ b\ y>\ 

JawaJU 4 jI : ^jllaiJl <Jbo! 4j j la^.1 j (Jj^l 

H 

J-^JI J^b Oo ‘ (agent) O^' J^Vi3f ^ ^ 


Emile Beneveniste: Problemes de linguistique generate (Paris: (8) 

Gallimard, 1966), et «Le Langage de l’experience humaine,» dans: Problemes du 
langage , collection «Diogene» (Paris: Gallimard, 1966), repris dans: Problemes 
de linguistique generate II (Paris: Gallimard, 1974). 


142 



t -C t (force illocutoire) J jiJ I ^ L* 5 y 

p p 

j I t f J u *^ VwAj Us>^ il La jJJ JaAj O L> La ® I 4*c>o I ^p 



^-sL>tJ jlj 0 1 jJj>tJI A^j>cj 1 ^P 

ILa Oj » lj L a > e-J 1 c-A ^ j-* Lip j_SJL» L) 1 l)j^ *wA-wAj ^ la 0—1 

«• 

Ll LxL I Jpj ^JlII ^w3-> ^ j_> ^iJl j-A L«x>*Jl 

l^_*-a J^>LL (depsychologisees) ^LLJ j + #,: .& Jl5 LJL 

^j^Lj Aj>- ^ j ,L1£LU ^j-L j (aJJJI) jLJJ oULLiS 

^ cJli j! (depsychologisation) ^JLLLi ^aJLj 0 ! 

•» 

?oL-^JL UJbM U! *JU Jl'J 

♦ • . * ** J 

jl ISLj ^ I 0} ^ L j«s>- J-jJj 0 jjp c_A3 jjo oIj j-al 

L cLl5 jVl l^p LJjl>cJ ^jJI (reflexivite) 

>1 ^ ^ £'j Ji Ji cJkiXJt'j^U Jl ^ tJ I^L 


L^” •<> 


j U LSL 5 LL^ 


(j-SLj) j_LLJ 1 

JLk*\ lujj <uV lJu JJL. v I>ju-I UJLp t (10) «<kiL- 

U .jJUJl J *ij ^J1^5 IJU J^U,J t iddL 

^3 o—*Jj Lo L>- toolj ^ I t>L_3 L j-L ojp-JL) L5 
^3 cLjl>- 4-*3i^S j 1 ./2i>- L> j paLJI ^ojjl ^ j ^LLaII 

*• 1 *• 

LfJl y>~\ j ►LjVi «Jlij <J ^JUI 4 *j did I 

jt (declaratifs) (Jl^Sfl) olkjjLUJl L)U t*iJi^ ' 


^vJ 


.(assertifs) iJUMi 


«* • p 


JLi j Lt^siS LgjJu> L>» ojLiVl j j-& s*^'J 

j jo c 0|^ tojL*»Vl L>-^p IJla (jl^ LL 


Gilles Gaston Granger, Langage et epistemologie (Paris: Klincksieck, (9) 
1979), p. 170. 

Recanati, La Transparence et Venonciation , p. 7. (10) 


143 



JsjjLLoJI ^ wJajLLJl {Jj.+s3j>- 

^ ** 

ol» :U-i ,j~J V lj L^j j 0->L>*-> j - ^ * oli ^ JLvflJ I 


JlS'Ixj (...) JaiUlM LajIj jjfc AlaiJu (Lkjil*) 

•• 

ol LLwLp <j LS" L<*->j ^ j" .*U» iJUJl , (l2> iob yr j^Jl Jl*\S 

♦* 

^ * 

^ jJl J 1 l> <zj 1 jj L> Lj 4-Lj_o cl*-*vwJ 4j ^.SOcL 1 <j L <J jLL 

(iij-a_L>J0 JjJjJl 1 <c*-* 1 1 <J*)L>- y* .olJilL 

*• ♦* 

(se reflechit) j?^S\ jl ^il j (j^Uj) (J ^^> 

U-a Lgi^L^J AijLLJl jl (se reflete) _j Jjlju^o jl [64] 

*• 

(^JLp ^w?) j-a ipseite iJli Oj^ y* sy>rj ^ 

•* 

4-Ajj-L-; a^p * Lr *^Jl JjLL> ^li }) jj-> <j-* 

*• «* 

j! aJU.) ^ JiiJbJl J J^dU Jl jU Sy.U. 

•• *• 

^1 £L*-jNI j^ (retro-reference) ^iJL>- a-w*^- ^ 

ijJJuJ! (opacifie) j ^J_tSL? ^jJl (factuatlite) ^A-^lijJl 

Ajj-SLfij Lc^JwO La ^3 LjLSj jl t A^*_P C*-9 jJ ! (cJj-d-Jl) 

AjO ! jJ >, 3 1 ^ \j L aJ [j^y I ^*jIo LgJ AjJj>bJ J5 ^-Lp S^j-^JLa 

J.UJ wi Ijl^jLvwLS” <L5^Ls*? La-L=^ j ^-a <cJs-v«J 1 _ £jL>- 

L>jl> (sui-reference) a-JIS a.^*.^- ^-4 

U_a A-olJJl Jjt j£] j .(reference ad extra) 

Jl~ 4 iJLpli Ll ^ Uj «USM» Nl ?jL.jL^ 

«* 

us* Cx^'y Uc* ur 1 * Ali>JJl 

M »* •• 

IJla J^o .JIjJI jj>tj ^ <J y* 

*• •• 

o LwuaJj (__£•!] ! ojLi^U 1 L>Jli L)15 


^ k2j 1 jl>- 15 

i 4j j&jeS 1 <j L> 


•* * V «* 

U_* i^iUl 


UrH 


UJ 


.26 C 4-wjSj j^s^L^J 1 (11) 

.27 t j-Ua^JI (12) 

¥ « fr 

L)JL>- ol 5 4, W . ... ..I ' 4jL*JL>xJ1 oJlA JiLAi Ll_& (^) 

i \j ~ JaJL>- Oj^^j Li—wj t LJ lp j 

■ ( 0 


144 



'ill Sui l> SU- ! ^LS JUJIj, .jA LlJ; JJUj ^ 

•• 

^ J f p (_s-- lSj-" 

•* r* 

L-Ju jjl ?^ApU AjUjI £A tJOjj (j~0 ^Tji iS^\ JpliJl 

: L-A j jaa.ll! I Aj^Iaj 1 a A I l— A LJ Lj ^*^P 


^1 ^ oUiiJbJl Vj (JljiVl) olbjiUl 0™J (1 
•* «• 

JU I o ^ ^ ' 0 L^jj I-'-Ia _? i *> ^ ^>- >«j 

I^Ll. ^ -u^y>J CtyUJl) J _j^Jl ^ oUlSL.1 
•* 


j^ULSLol j 


Lo jjJL> *)J \ I <Lo-*i aJ J c-A9 ^<>J ! o} (2 

tJ-*-aJL> J-s^L>sJl ^UaixJl ji? dUij c JaillJ I ^_m2j 

J_p- (v-frxilaJj (JUil ^ <• (*-«-*•>_} (*-f**Jj 1 £>.j 

P p 

aJI-LwL**J I-La^ .^1^1 ^ (JUJI l 1 ^ itf Jil 

.1 

.^>•1 <^_4$ Jjo 

<L^J>- <L-> I jj I 4^*_>- ^<*j! 4^JjljLllJ I 1 Jla 

lil Ml ^£*-> V tJaibJl JLp y» ^L-Sll jbJLidl 

•* 

oVl£J.)l! ^ J, olijUJl y. iJip j.L.1 wiiyS j! LU 

J _p- JfrL_ij jl U iJjljJl L^iii (apories) 4 . «- I 

— 

JajiiiJl Ju*i JJ-p <_ii jJo ^ j tj-pli ^ Lw Ja.iJLiJl J-pli £*J> j 

^JL*Jl 1 -La ^3 lpJL*Jl ^3 *^2_>t_j OJL>^5 ^1 <, 4>0 1 j ojL-lplj 

J ^ p’L^'yi aJI c£-^! *~? r 

1 1 V I j olijLLJl aJla <$->- ! y* 

•» 

c LjIj U5 Jl I*xa Ol^j ? ( Jl5o <Jlj-^Jl a^j^I^o 

.i*Jl JbJL>o aJLSLiI I Jj 

JL3 «UI» l jl :guJl ^ JjVl iijLUJl oi 

•» 

ojjj-iJL; zxA\ li^j '■'~r J .j* fLik 

jLJJi J^J ^1 ar +zS J..Aa^> j^JtS «Lil# .^jAsK* 


145 



4 1 a&.a \ . <> 1 1 ji L^ U I M I I *j>r (_<^ 

J I 9- I ^jUJ {J ^S> J-P t L$jSf ^jli JaiJ ^^-a-dl I-Lg-J 
d-dJ*-* 4-~dJ JLp JaJL>tJ ^jJl (generiques) 

«* 4 

Jd ^2dr_Jc ^Jl S^a Id ^_3 j-UiS 4 o M L*_*JL^ V I 

(>• JS Jk J-kJ JjSl I II* ^ i«uSll» .JuJ^- JUjc—I 

•* 

p 

4-5j Lp ^J-P L>~ 4_ddJ I oU^j k . /? ■> /^w>- J 4 ^Jdd 

uSh cJd UJj .c^xJ J^>Jl _^~dl clgJudl iidl 

J Lg-L*->*-> li»Aj ijiL^o l la a 1 SU>x^s?\ JLai Jli i*i 1 ^a L_a 
0 I ^ M ^ <>— w^T — I d a. 3 , l „ w I wlj j_X_I I ^ 

^jJ^->)M _ / ? c ^Jl tL; r o-^j ->>-1 -^'j J-V^ 

<Lv*L* J igjULdl JaldMi Jd dp jjLUl ^JJl (k«j jd) shifter 

'"Jr ** * 

embrayeur dddL d-djll Jl Ll^ o_*j >- y 4oLjtdMl 

•* 

d-o ddd I SjLajL^Vl oJjb lJJL>-l ISJ Ml (Jl-s^jJI iiT J^alj) 

Jldl Jj>Jl :(embrayage) JJI dT oy*Us> Ja-^aJL 

hie et nunc jMlj La Jd- Ji*i JLib- ^1 j JaiJLo Jl 

•* «• •* 

jjJLi ^ U-u^ .Jiikll J.OI Jjkl J (JstljJl) J*DI iji 

p 

(shifter) l-jj L« jl (voyageur) ^L~» ^dLS JIjli^MI jjadl 

** 

4-^->-^ Ijj^a jd .<lddJl dd 4 j JL>tJ ^LJl c~~d! > C&J 

L*Ml ol J ^ (paradigmatique) Jadl 

«• •# 

C-dj-d! jJa-1 4^_>-j 4 d A \ d I jj[ * , *&) \ ^jJ Jl 

Ml 3^ Jd J JJ M LjSM jl J JJ (#) (syntagmatique) 

— ** 

^pji**» . jMl j La ^-Lo ^JJI 6 jJ* jj^ -^“Ij JJ 


VdSfl ^ l^JL^o j* j d paradigme S^IS - jl (#) 

L$I># oIj>- 1 ^j I j^L-’ k .sJ jl j jjSjk_) I ,j*z*-* olA>- jJl AS' 4jL>Jj>Jl 

‘Lr’l s j r^Jj J^Lj ys> Is *s y>^> syntagme US Ul 

«• 

: jJi;t .^jrljdl ^ J Ut v-USll iUS3l y* JU^.VI JjSlI J 
(2000 Lijil ; j^lill -Lp ^J-Lcj 


146 



(13) 


[ 66 ] 


M ijJ\ IJL* (ancrage) I j— j '4 -s-jhX 1 jJ> 

L*-* Oi jJixU Xw ^yjl tJX*JL~o 

^IJLJ^VI *_;lkJl ^ jJbUaJl ^LJt k-^lL 

o^-ft LiaJ jS* ^ UaJ \j 


j* ‘ jX ' iijLUl «IfJ X~^ X~ 

•* 

Aj^X-viiJ I **XL4>tJ ^XL>J 1 L>«J I <J i j*S* . A. 


i X" 


cX 


IJla 




L-g. ^jlIj 

O M M 


(echantillon, token) ( 14 ) 4 xL*Jlj (type) ia-xJl (Peirce) 
(genre) I j-h <~j ia-LkJ Vt U^U ^iJl 

J5 ^3 ® 4X*-s^ ^j - 0 JaXJ I . XA LxJLl V 1 ^JLu 2 j 4j ^ (. UJ I j 

^ 1 ^-Lp C 11 JaJLd oX> I j o 4_Xws^ (^ 5 ^® 4_X*Jl Ul Ho 

•* 

t J j^i JJT < j-o i^UaXJl <UaJL~J Jpb**X>Jl ^JbuiJl 

bX -u^ ^ . W . O - J l 0 i—> (j l ^ ^ 3 Lj 

*» fc* 

IJla J ,Ja a > } 1 5 I JlpUJI 

t>~*XX' i>H X’XI 

X lX X~*-* £jX' (*X X XX' jX^' 

( 13 ) W lj I M <L<k-L^J j*A >% J I * UaP I .la.o I 11 o ^*o ^JlS” 

jj^ _ J jij jl Uxp IxSUj .JXai ^JL>- X^ij (locuteur) 

«* «* 

^0 Jaj I jXo 11 L) I # 4X_*JJ ^ L>J I j] I 0 L> & iij LLJ I ^9 ^jJ jJ I 

aL^JI I 11 lj \ ^ Ja xJU _J^lx!l >oLlaJ! 


Granger, Langage et epistemologie , pp. 174-175. (13) 

.c_aL^L< J l IJl^J I olijlX jl 

Charles Sanders Pierce, Collected Papers , 5 vols. (Cambridge, : jJL J 1 (14) 

MA: Harvard University Press, 1931-1935); cite par Recanati, La Transparence 
et Venonciation , p. 724, et voir egalement Charles Sanders Pierce, Ecrits sur le 
signe, - traduits et commentes par G. Deledalle, collection « I’ordre 
philosophique» (Paris: Editions du Seuil, 1978), p. 190. 

<— '^UXl I JaxllX I XJlJLl-l ^9 ^^jJl ^ Lp 4j l 4*s**j\ Ja>-X» (15) 

< c-X»_p ^ la.i^ Lw«ljJl I jL> ^J-XjLj ^JXxj 1 cu-X-j)* jli ( ^i X woJl) 

Granger, Ibid., p. 174. : ^1 .«J^1^J| 


147 



<*) 


oLiJ.'y! 4 -UjJLpI jl Lj* LJ! _ JlaLlJI 

JLiJUl jl a-i> Jajipl ^ l/Vl I^J *U ^Jl 

^UJl «0^a Ji' ^ I Ja_> 0 L* ^Jj^dJlJl I 4_j y3 jJs> 

»• •* 

1 iJlA ^LJu Jjfc ,4JwL*JL l>sJl KoJl^-lj ©y M j~j*zS L ia^ojJL 

•• 

dUJu dlU jl LUU ?UVb iijli, J 5 UJlj Ja*Jl ^ 

p ^ 

£U>- ^-oJ I L ^^LLliJ ^J-> j Lj ^0 L»U-> j»JL) 4 J I Lj j*SS>\ lj! 

ijr-^j ^^=-9 UJ^>- iy*-i fU-ji (^i ti' 

•* ** ** «* 

0 j jc®" i-kiiJl J*i JjJ jl £jkuJ .jJUJl ^ J-A»u 

y» <J toJL>-lj 0 jj* ^1 OJL>c_j 4 J Li 4 UaJL?- ! <L*_3 1 jS 

UdiP r A 5 ^ Li! .jLLk.ll I4J ^yJl ^L>JJI ^ Nl jyrj 

^y *)M Lojlp <LLi>o 3 jj>- I ji 4jiJk>s»>» cij L wj k<w 

ii^ ojLi^l jl .AJ^^P la o J : ; ^JJLo_> 1 g - ^ 1 7 c j l - 0 j— 1 1 J j L^-J l 

Sy£ 'i UJC* US/1 .Ul jS J*j* Jij JaiUl Li ^ 

•# 

jjWJ J^'- 5 jcr*^ ci' 

Ul»> « j 1 J 5 jl Ul» : Jj-a y^Ua (performatif) ^pLLil 

.^11 «ji Op! Ul# «jl 

A 

tJiikJl 'i JkJJl JjSM *iJj» UJlj J»*J1 j^l jl 

iU Jl ^LUJ JJUl UUJl oli UUJI ojJij L. |ju», 

t^UJI oJut .JJbJl oJu Jl. ^ ^j, _ oLJl 

•* 

Ul i^Ua^JI JUil J\ ^ 1 : oUaiL* ^JJL ^ 
^3 oJLvi>“ A^i\j ^Jl LJLw>«J L^j L> 1 g * (J jJh jl — 1 




r ^ r U aUtUI oi^j . (16) r JJl til jl^J 


[67] 


jjSL ^ (amphibologie) oLjiNl iUjit! (^) 


-m 


r << - 


Recanati, La Transparence et Tenonciation, pp. 153-171, chap. : ^ la Jl (16) 
VIII, «La Token-reflexivite». 


(<jL# ^JlP f-LaJl) aJl». > J I sJLgJ j»_A Jl>- I 4j ^JJl JaJJjj! I jl. . . N 

— j_5^J 4 Aia>J ^ 4 jJ jjL# 4 J jj jA 4 ULa Jli JL>- I jl ^-5lj 


148 



JmJLJI J*li ~ LUU; lil VI J^i\ J>\ V jS\ «jUJl 

O-X^J LA^Lj-^-j AJjLii^Jl o jwA (J 1 j+£r AS* y*J? y*^ 

Jjli J I ^5vo-> ^ll I 43*!>L*Jl 4 j I jk' Aj>- 1 y yy^ ditaj t iL ^1? 

*♦ 

<ij LIS-aJjlI I o*La C— j LS” L) Li . aJ LLa-i-L* io jl*_> o jji^j 

pLwJ^I yT^ LSia Sj>- L> l)L biJLl>t>o Lj jl>- I g - ^ o Jl>- I j 

•• 

£j\Ju>S\ 0 ii J^ pLLH jl dJUS ^5^-j Ju$J 

c)l ^ J y*> j-A y JCJ Uj| 5 j > > A j-A 

«♦ 

.«^SodJl ^SLil» ^ a\j£ ^* \& yj> y£ U^M h*-J>\ J L^aij 

Ll» OljLaJL^'Vl j*uL*Ju aJLL*«^<»J| C-J Li yJt^^J I ^j^Ja LuLS dills' 
Jl^-Ij yJaJsS UU y;\ (Ichpoi) (U-.L? Ul» j\ (ich-strahl) «£i*_d 
^JJl I j\ I ^yj v — gu ^ ? J Jo>-l O^ 0 

. 4 j Ua>- <J L*3 1 J~>- j ^JlSc^s aJu^? y& jyu 

- Ja*J jl . JKdl Jl y^LUJl iiLjb 

a-^jJL <Jl>«Jl diliS'j t ^5 ^>2jJ £?ljj! ^3 Jl*J iy*p 

y^ • ® I ^J 1 M UVl J <-0 j LwoJ I C j-S Lww-oJ I lj V \ i® ^L*J I 

£ £. f. 

c£ L? ,A-<ww*-S^ Lj ^ Lj Lj>«_J ! C ^jLi y*** j-1 1 * J) ^ ^ j^_A cl j i«v-J 

^ip <C^a ^J-1 aj >0 ^y>-J 0 ^Jfl *-j ol L-JLp A^jiJLj 

«* 

j%J c^iJl illS yfc L^a LiS^L^o ^iJl JLSid^l .^JUJl 

ajlSLwjj <Jl j_p (Wittgenstein) jjL-iJj <ji 


*■ f # ^ 

J Ldj c)l . l a j 1.1. 1 1 j I (Jjill UL«jj Ut^L* djJLsd! IJla ! yju» ot^-« = 

Ol t <jO>« 3 -L>- 1 ^Jbjj>-I ol 1^ (J^® & >-ljwLp“ yt *{_?**' 

Lw ,U j . L: . 1 I 4_o^_L>- ^^1 ®<JLaj ol lj ® o] .Cj^ou ol I oj ol ^olj 

(J^ij L«d K j J-^?L>sJl J-A i J-^I® (J - ^ (J^* 

.(153 ij^S^odl jJUa.»JI) 1 ^-jcJ I 


jJL>fcJl 


yj>j 


ol (17) 


1^ 1^® I g - 1| j^_aJ ^ 4 J Lmj< *Cj 1JU I <t g 1 1 (J y>~ 1 f 

Oj— » w».a_ ^— glj oJLJji oj L_>- j j_Js> I 4 — «1_3 L. — « l ^ p tw-jl— L-SUl Ij ft 

cu-jijL. dL^ cjLxj^Ij (aJlILlJI 4 — IjjJl) J-w»JI J yy (Donald Davidson) 

.( 4 ^** J Lw«i I 4 m« IjjJ 1 ) A- - Z3 -t, 1 i 4 jj^JI J jj- (Derek Parfit) 


149 



oj^f LI j ^1 I yLJUJi 4JLki<Jl 

Jb P J^aiVl Ljj^ *k* ji .>>J Jl£i)M 

Ji*Jl JSLiJ t ^JL5^ iJUli oli Jl 5 ^ ^1 ^JUl 

4_> i_P ^_W2 j 4JL ^la ;j> 4 diJS J / ^AJL jJL?^ J->- 1 N ^JlxiJ [68] 

^3 JajJjJl Li! 4 <U LJLv^o ! ^ 0 1 a 1— > LS" jl -L*_j 4 I 

. <—> LLi^J I J^oL>- ^^Jlp ^-Lp (jjOgj 4 dD j-> jJu Lod 4 ^JIaJI 
o-J Ulj l ^ls % )I\ ^JL*Jl j l>- Li! ,j Li! 4 j^j Lili J^jjJL 

yi3..0t $y>- L^J 1 ^JLxJl 1 1 jli ^ 1-L^j .-L>sJl 1J-& 

** 

cA^® : L A C '^' <Ai lT*- 11*1 1 

w •• 

CLUd jlj 4 ••*-* .(J ijji! j! Ldt j%*J ((_£j! ^ <l^j>tJl ^ 3 ) 
j-A .0 .4J j^/ln \ j>-\ Lvaj>«-Jj n jg L>- ! ^yy~ 4 (J ! j! ^ -*.l a - " .*^ ! 
. (19) «<J_^l j! oJLi U lift ^ Jli JJUS <.«U^ ^ j^JJl 
(_^U l JmJl j»_»«lj jJHU ^*a.2 1 Jj>- Lj*i!l (j-ri (j-; I la * l l 01 


js 5Ui ^ M JiiJdl Ji ^>1 jl® ! 1> L> Oo I j_P J jJL (18) 
iaJlp ^JULo ^jdl pJUJ! ^ JNml iki5 -Jbrjj N ixiUl jl .aJMjJI oIpL>-jNI 

g, 

.(Granger, Langage et epistemologie , p. 174) KjJUJI li_gJ Lf *e*\ ±>-y Jj 

j^U>- y* N] LaLi*-* jl>- l_j N 0 1$. «L z 1 U^j ^ g < ’. j Sxb L ttJ 1 LUj>JI jl 

^dL Aj (_)^" ^ 0^ (_5* ^ aJjU^^JI 

<u^l> .175 ^ t A^J jJLvO--»J 1 t 4~*j>c_j 1 jk' Aj .1^. ..t< .«-s^ ' j <v - <k - ; r 0 9) 

bl y N j . , j AJwtaP' J Ju jj N Ul 4 -oJl^J I oj® ■ . 1 ^ . 1 ., " ,*^ j 

.<J OU *oSfl ^-Ll JUl dyb 

Lwj j sJla 0 1 y^ l-i* ^i*u La ^J5” .0Ltli>w^ 0 1 -.^ ~*- - Ujh ul j 

'. 0 IjjJ <a> jj A*j>»j I ^P A^>- jj OjLflj 0 I I I ) ^ UliJ 

Ludwig Wittgenstein, Cahier bleu et le cahier brun , traduit par Guy Durand 
(Paris: Gallimard, 1965), repris en coll. Tel (Paris: Gallimard, 1988) pp. 145, 
147. 

I yi> jr*y I jy* ^LaJl t _ 5 ^' xJsbJi ^..r? ** ... o li (JL^iNl l-L* ^ tSy 

o jjb\]p 0 L ^ ji c-La jiall I A^>-j In Ul® ■ I A^j I Jcj (^o^Pxlll) 

^p LaLftJ jr'U 4|*UUbJ ( lijjJa l *) InJj jS J*S jLn« 3 I 

.67 <.66 tj^JuJl jwL^ J l .®Ajy>x^U J^»l53l < J-^>ljxLI j~*\ 


150 



C I (J V 1 -iS* ^J LlL%A?“ Ls^i^t-*-* 1 

♦* 

11a .ULUl iJLUJl olJLU ^Sfl ^y^jL-^Jl JlSLiVl Jl 

*• 

^L-jVl jL JjL ^1 iJjl-uJl J JL *La^VI 

LL'j J! J. 4.LLLJI Ul Jl Lb* SULi Vl iyu V ^JLJI 
j Ji JJ> JL-; jL La-Up- .JLJl J O-b-L J.LJ jJI JalLJl 

J-&J w A A ^ .< » J I ^-L>-jV I ‘r' J-*-* 1) I 4_wjb) jl Jt*lj ~kj y*~~p 

J* JilLJl j-w La JalLJl y* JUI jJLJI ^_b* Jl f-L-jVl 

Ax^ I Jv-ft> . L^JvP i ^*JL*Jl f- L-J> I ^ Jl >- \j ■Ia.->- 

JLSLi>l jLjlpVI JL^U U> tJjSM ^Ip t LiL^ 

^ij?* Lg. -s3 *Lj *LJuJ I 1 A_isL>e-Ui AJwO t ^./2 * I 

•* 

•tH' >-^ j W C*~> I — U l» — 1 1 ^IjP j t iaiill I 4*3 Ij ^3 (J’*"' 2 ^ ^ 
•• *• 


iiUl JUJU JL,> a&J! _ 3 

4» 

ji 4<_jL J 4 Lip JlSLiVl 11 a V J^-l 

** •• *• ^ ^ 

t I £_>- jJ& C4_*_Ul 

i i yy. J-^ 

4 ( ya>LJl U ^ j/Vl jJaJl lly J .JalLJl AijSJs jJaj 

•• 

* J. Jl ^Ij^l JJ ^ 4r“ Li J’^ 4 JJL Uj L L5 

«J| Jj ^Ulj aJLp- J5L JUl « jJ*» Jl oLS - : y>j 

jj^iaJl Lly J LI .aLL~L IpL LjLjy 

*• 

^-LLj JUI ^^j>«-LJI y* . 4j j-& j j aJ I lj_j ( J_p 11JI jli ^yjLJl 

iwjLJl ^<4>t-iJl jL-x-I .J_jV I ajc-o Ll$L (^l!l • ^ u A) I /j»_j 




i ji JLJij ., 




s- p 

( <j I wL*_i 






JiUJVl) ol-LiiVl 




jSlj LJj L ,4 j ^sL«Jl 43 JLa jl>«Jl ^J^f-I jj-* ^Vl i y* LJlp-L 
i. { yaJ>^LS <uJV^ J5 s — LL V «jh^JI» ^JUJl ^a^lJI jL 
aL-.| cuiilj lil VI 4L_ m JJ iijj^Jl UL-Vl L^liJ ^ *u 

< g Ji-P o 1 4 Jaj LS* a^JL . i t A-jj^ LimUlJ 1 O V 4 1 1 


151 



1 1 , ^jb^LwO ^ < ~ j I 0 j>^ji.<>» J I 0 <X— A 4 4mJLj A^wmJ 2 j Aa^mmJ 

jrtrf <3^1 ^ W" Ml iij, JlP t^jUJl ^ya^jjl Jl 

i A^li ^3 i^oLiJl LjJtt]l j L«* jN I l jj*-S/ 1 ,^j>-j^yA 

•* 

OpJI Ijl VI jVl ( -$i; Jbj J _^JI 5y*Ui jl ,«jl JSj\ Ui» 
<JL L» 4-L^>- $j>r~a J_*j ® j L JlS^ ^ L I H ^JLojJ I ya ft U I II <Lo_lS 
i yp L>*_S^ ^1 ■-• ^ Lg_>b Jk_>rj o> jlS* Ljj 4 J^p ( JIp J-L, 

«LiVl» ^ UiL-Jl oju .LJIp JLSuJ ^Jl >\pS\ ^ ^L-l 

l M V* 

J J-* iJ- 1 ' JJi»j «cj!» ^ Jbjj ^Ji 

<u^jj 4_w*_~J Jp ojJLtfJl ^yk / jjk f-Lkp| L>_*J ( _ r ~S’ L«_»J I oL>«jVI 

•* 

(objectivation) ujiy Jp o^jl «Jl» c-jjLLl!I jl 

Jaihi) UpUJi oiui « i; V i ii yu aiUJi ^ 4 jlj Ja^j ^ 

•4 

£. P- 

fj-6- 9 ' o! j-^-d ^ 0 ^ L-l L>- (^^Xjl 1 J 

£3 1 jJ I ^3 j-A ^3 LxSs^LJjj Jj-?—*' 3*^“^ 4^j1*UI £->“ 1 

^^Jlj i^SCidJ JbJb>Ji .l> ^Ul ia^UJl ^l£Jl 


iJUb jL5 j! o^J jl J^i ^ Jlj — Jl jl J~J 

i Ia..^*j aJ| ^apT^tJlj 4j ^Slall i U^M ^y> JaJl>*Jl 

L*jl* jju* y Ojjj oJlj ^ ^151 ^Sf! jl5 ISI ^1 

^ I l ^ 4^17 jl I j 4J-3bJL 

•9 •• ** 

<iUl <3~ls L _ $ ^j^ > ^3; jl ^^gJaj jl 

p ^ ^ 

4^LwwJl oL-L»-P li*>Uajl a3lP 3 jl tOl ( J3 

. I Jl>- 0 JL>t>» 


11a j- -0 ®*^*^“ 3^^^ aJsjjj Ui ® jN U jl 

^Ua^l! J*i ^aJu. jl ^^>.5 JaiJLJl Uu* y jl Ji!i c jU^Jl 

.U-^. JJUjj ^il_^ <JJLSl J*i All: jl ^yJl Jap! ^JJI y» 

^LiVl -j*Jl IjLgJ jUaj. jLU; L* jJLLol p\ dUi Jl <J>S\ 
** •* 

jL«jJl er* 3^^^^ j- 4 'j 

W M •» «* 


152 



ji ji tf *. *,s 3 * * 1 1 di-ta ^^3 oJ jL>- J-i3 jlU«^JI 

•* 

i_^' i>* 1>° «j^'® J-p J-LlaJ L. 

«_ij^»«jlU <LoL*Jl <»Jaj>«_L5lj i J-J i_> jlU 

J* fJ i V J*Jl I.U Ji. ji JUJlj c(vj^l) vr^jjsai 

L^>- c^Ua>JJ 3^^ e^i i y T aj^j\ ^>j S y>x^> 

Lo <oJj>^ oLI^p (* J~*d *>J ^ } 

^o^Jlj ^j^j^Ji jaj)\ <y ^j}j^j^Jii\ ja$\ 

•* ♦» «* M 

I i-* .(ojLSJj^JI) ^->j-iiJl jUi ^ 

ol-5 c (dstc) ^-jjU jj3 C?"* *a_ o-J I Kj^M® CwhJij 

j~£>\-*-A >L>Sj>- J5 jS/i :Lj3LjiJ J-la_> ^L>J| ^_A_>^J 

^yi^Ji £^y>-li 0^3 t$Jii ^1 l*Oy ( y T >- (. 1^3 ^-LSCj I ^yJl 4Ja>JJ 

U-^J Iy>Jl y*j-U J-^l>Jl > ^> (_5 j-— UL>JJ 

& 

Ck*- <>* 

t UtjjlJ ^^kaJ ol <-kku V'j^L? ?<>k {^ L$i Lf® -J^J— 
jS/l .oUjjjJl ^Ll -b>- i £-* j_>Lk^> y>Ji ^v^UJl J**k ji ejl 

.«jNl» (ijLj'Vl j-jcIJ o^jjki 


L^-iV .lJL^-a ^_4 L^-j! *((Llam ^>3 cLLUlS" jLstJlj 

j->«J I ^ LL? aJ ^iJa^J I jlSjji |j^ .U-Lw%l>“ <U3 k— 43 1 ^JUi j Ik^J I 
^ jlSjjL k>UJi SjUl^I jl t kikJl Ut JjU ^JUi! ^Sfl 

aJ-PLaJ| oljJl 0 j-^3 Jw^ I ^3 ^Aj t g- LsAaJ I ^3 4j>* J-ji 6 jLjC-w*<I 

*» ** «• 

^I^-pI aJLA-^J pLma-aJI £-aj 'y j5 j*S 

L tjti a» L^oJL^j jj ^ <u Ip y* j <— jlIa>tJi 

ikiJ! »Ju» Jl t jjLu? tjr* JL>-j I (jJJl jl5UJi 

?* ** 

O-^-J ((L_a)) jU .oJLju ji 4^j j3 ^yS'LoVl ^y^sJ 

^j. a/3JXj Aj3L>6-^J| ^3 <J L-o^xJLwx 1 oi-9 cLLl^ j . jL$jo ^| ^3 

AA» ! aIs^A j (^UVI A-il^PjJjiaJi A3ycJl ^ 3 ! Iju>~ 

(3^*^ L-5^i ^ 1 Lj l 1 * xS 1 ftLL-AW ^3^-» 3 J->~ I ji 


153 



f. p 

aj! ^ I a la a,) (coordonnees) oUIJl^VI 

•* 

.^^sai ^.jjl J Jl JUJI L5 oJlS 

•* m 

^ jJL> 1 4£tJjllJ! ^JjLo 0 1^-oJ ! 0^3 

I IiAA lammj ? . jy<JS I c— •J L I ^amj ^ ^ 3 A. fl, 1,1a. 1 

•* 

«L*» ^jLi)fl iL.l£Jl aJNjiSI jU ^.jkll Syfclk, a^I 

. UIS^> L*> ^ 


^1 ^ry jl IuSUj «La»j « o Sh » 
ipJL^JJ ( _ r ^iSM j^JI J_*LLS! ^ jl .ioj! _ U1B 

Or* c^i L *i j-6-^ 1 

*Xj J jsxjJ I J J txJ I ^jws^2J>- U5 4 I A^wJ^ 

4 Ij A^JL> 01 1 0 Ui 01 .OL^-^Jl-J ^3 1 j-*->«J 1 

*• 

Ul» • j-* j LlJLxa^3 0 IS* ^JU! j***s}\ j~t l* 15 *&j 

J^US* 0 0 j>- U Ojc^” ®ljl® 1 \ i'j+j A3^\jJl 0} . ft.twi .0 

f, 

A3 I U- AmAJ ^ j ^ • ** T 1 A^^-« ^ |^_LaJ 1 ^ 1 11 I J C Auwmw I 

^^1 iJah-J «ul» .iU£U ^1 „j^Jl 

»• *• ^ 

,y»U ^Ua^ J*AJ J_^l ^ ( Jj^ljJl) J*iJl Sy t^UKJJ 

jlji pLw‘^ ;uj*>ui Jlp 4 ^ ! W 

jt-w-lj aJljOOI ^-**1 P'Ufl-pJ ^..laJsj Jlp c-ij OcuJl 

A-sA? jJU OU (^^>-1 01<A1jj l**u ji c5^ lJL^-ftj) 3jJj^>Jl 

£, p 

1 |>^aj 1 LI 0 1 i-Lp 1^3^ 1 i-L^ 1 ^-aJ 1 — ^ 1 JLP 1 ^3 

j'S' ojll>tj ^1 c 5 Adjjiaj OLp j-^tJl 0 1-XJ 1 ^J I ojbj>t-3 

cy^i 0 ^ <-f® V*—^' '>^-fr!J ‘(*—^' ir° 

U La0*j aJLS0« ^3 ^-A» 1 0} ^ 

<lj *^0w>c_^j 3^\-^o O 0 ^-pJU L<*3 W ^Jk-sA2->t-) 

^Jjljj 4 LaIj^ 5^3 1 A^^jJl J-P I j3 4«-wwvv->c_J ^-*-*'1 I Aj*^J 

^0 O N J 0 L^Lo J £tJjLJl J-P I jJ ^^La>Jo 

^3 0JLJ3 O-Sj 4 aL*J 1 <=- Li? aJ I ^3 OLSw^Jl J-jJl>xJ jlpIjJ 


154 



IjSM oU oi^j cJ^- ji J-*j Jljpb^l O^UtL^ 

. JaAL b> Ij-A y°J .A^lSHJ ^aJL>J| ^l*-oJL 4 Jl>x_^wO 

«U!» jli iij^JaJl oi^ .«.. . .. .^jjLij 4 Ul» 

*>L bl Oyi> 01 1 -LA ,A^JLi O L* 0 <J ,1*-*)^ J 


I jj_Sb (1)1 'y% 

f\y <y° c b » ^ l JaiUi J^tiJij <j j^JU 

• jbJ 1 4-si-^jp wL<Lo c 4^uvil 1 IjaLlU b>- aj ^ jA-) i^y* b*~ 


b_>- j b_b ^ j) *Xj 


-I iJl 0 



Q ~ f - - - 
. ^<*p I 4 JLJL>- 


j^-sj <lL» Lo~<*J I &j^jt yj o I bj^SC^j ^|_a - 1 1 

^ip 4 j j£jc] I 4jwl*J L> <W? L>tJ I ® lj I 9^ *5 I 


0-* ^y- >il ^i j* <.dLb ^ . ku b 'i bJl 

(^kJl j jL^Jl 1 -La (J^>* A-b-M«» % yi ^jkj Li Ijl> j ^ obU I 4 A, *.s».l_3 
yt L_, «.ojJ jrjsy Jl iiJaJl si^j ol J k_. 

l>* LS^y ®j-*Lk jl .5 Jbb 4-lc-U C->bj ^yj?y> tas*^ 

jLil ^£jJl 4l*P oL^jVI ,oJj>-i LJlp oL>«j'Vb l-g . p\ 2 \j 

LiMUl l*Jl^>-l V ( jd\ aJ^jJI j-aj 4 JjLJI JJu>*iJl aJI 

J->- 1 j ^j. oi iul5b>! ob j^jjo bJl .^UJI JL^«j>tJU 

*4*“J ^<b-P U <Lo 4j^b> <Lob^*3 Q-> 'V 4 JLohj 

bob* bJL^i 4^45^5 ^ 1 4^L>Jl jLw^>JL! 

J^LJl ^ "4^^ b> AjLjJoI ^ 5 -Lpj 4 { jSi^j 

Ajl^>\+)) j] «^UJi iai^D o*>Ub ^45 ^UJi 

A^_Aj ^^>Ij>xJ| f-'y ^Jl (jl 

(j^ (J*^***^ ^b^>-j/l jA Loj _ UlW j*oJ I 

03 ^ -^jbu <jlj ^ J^vs_>- C^Ls^L^- j_A L<*JJ 4^JL*J| 4 j j_>tJ 

(j ti ^ l*JJ {Sy i i A-Iajij Lw k L> *y 1 9 

J^L>J| yji*S\j 4JL0-PVI Ajlij y* 4 -*jIj \m jl ^3 jjt> jl-*>JI 

^ •* 

^1 oU^^Jlj y>\yH\ Ji V a^U oil) 

•“ «• 


155 



yo JJLo-j ^Ujl I v^J yj I IJLa ol ^ ^ 

0^/> j-A Lo-> tJajLLJ! oj . 40J*- iajiJLJl JjO ^J, Ja^JLllI 
4 ^>-LmSl^J| CjISj^JI JjJaJlj ^.MadoJu j ^jUJl 

j-* L»-> L« I . <Lo LoJ 1 ^L«_>-Vf j * */3 a jJjLJLj 4 dJJJU 


4-LwcvJ j_A QO j) «/? 1 1 jU ^JlS\_Oo <iJL^. (^jJl 

V (^jJt j j la ■ o M lj»A U'yi ^Jl £>- jj Aj I Loj JajikJl 

.jJUJl 0> Jiaj ^jjlj nJljLl^l 

ji 4J lJlp ^i ^** wj I ^ L-^\_9 1 SwL^ 0 I 

^ <ui pUJI 4jJu UaiU- ^jJl ^jjJUl 

^ <>* (T^ 

j-*J I jJ I ol .Li^L« j Lo Ig- I y* ^J j V I U-JLJI «Jla 

^—s^jJl £_**<^l 4wJL5\_jj| ^Jl jl^JU 

pJL*Jl ^Jl ^Ul j-A ^Ul l-L$J 

* ^ — 1 1 — ^ i ^ 


156 



as)U)) 

03 ^ O- 4 lM 2J^-a 


[73] ^«_JL Aj^Ja J OLu-jiLo ^^jLo-ljjJI ol 

o«JJL oLiJj_«Jl t I IJL» oJLixjl 

m ** 

^ L-»-oo L 0 - 4 -.I .( 1 )^ j ^.."..xJ 1 !.j~a >t—3 ‘*_ £• \ ^ I 

iiJJl IL . JLi .JUixJl L> ^ SJU> ^Ul j-i-l jjJl 

•* 

jj- 5 J-^' UUj^p ^i 

^JJl jJl ^3 t Aj ^J ajJl oJlA <1)1 cilta . ( 4 1 4 la uj 1 oLjJj-fl) 

•* *t 

k^SL^*^S <L^>t^a\ i JJL>tjJl L>uJj I OjwIaj 

•» 

Oli aJU a^j>- U .<_->Ua5Ji (JLx-S^j t <L> j-g_U I ^>- ^-4-U 

|JL>- a1— I aApUj aI^sJIj t A-o^vlaP C->UL5 

Jc-r^ <>“ '~r i °^r^' J-^' <ji cr^ 

i^lii jl klUi ^jJl <_Ls<pl .ULl— oUJjL?- ^JJl l _ y L— J^l J~_L>^Jl 

o^JpI JLi 1 6 j Ij-^J ‘cM 1 

L& Jl*j ^3 tJjU^ <1)151 l A*JJ oJUJL>- CJ li Up 1<U~5L*-a A-J-oP ^3 

*• ** 

oLj_W 2JI jli A^P oJjJl .^^fjlJl LaAjo jl ^jjjjJl 

•4 •* •« *• 

jl^-ljjJl L*J| c^fL,\ j£\ o^l£-S}!lj olijLLJlj 


. L»_*J| 4 j ^a'.\ _L>Jb>Jl jUsVl ^3 5_L-b>- isl*jl 
^ *• 

Lo-*J i Aj ^iaj j A*-U 1 Aj A3 I ^3 Jls^ U>tj I XJL*J I <1) I 

aJVjlII j ^ i <lJL>*J| a-** I jjJl <J^>L>- Vjl 




157 



a-J^!j-> Li aJLJI <J^L>- O-Lta jl*j yi c 4-^A^vJLaJ I 

aJLpU j I J~> j— jj-p ly> J-S - .oUl 

«• 

Crri cA>^' U- 4 j^Us-v 

♦* «* 

^Alpli (J y>- Lw<>Jl*j |j>L» (JpIaOLOj ^4-JjtJjdlj aJ^jJI 

c_9 *>U £"^*33 OjO»^*j ^^3 a Lmj I ^JL«J I tO_A ^£wOo I 

?(idem) ao~*J| AiblkuJl aj j-§JI j (ipse) iJljJl Aj^gJl 


.i^-ljjJl oJLa ilJb ^ L j^- jLi,L- 

*• 

^jJaj 1)1 L^aj c J^j*JL <L5V^ ^S Aj I .+-L«-t tl)l S/ j I Uu- 

l$— L iajjJaJL J^alJ ^yLi^JI >LiJl ilL^ 

** «* 

jl Lis ^ t^lOsll ^lyJI JJL*J A » I*/?. i j/hll Li-lja 
(jjoJl oL*^JI Aj L 0^ axp |*-L^j t$JUl u-OL*Jl I 

*yjti UaJ I I j! j+s* ,A_i-ll_>wo jjl j ^o C->V aJ| C^v»J 

A^^jij l. i Ua><J ! ^Jp li Axlxwu !jj ^ jJ I U^l"l 1 Aj j ' ^ I 1 

. A_)J_^_1J 63 I aJU-^I J jS>- Oj y>*-*J*A A-J'y^ ^ LyO?^- I ya 

p p 

taj 4 AjIJlJ| JO* Aj cj ol *<—-*>«-> <J^ V I I i JLA 

Aj jJaJJ AjjJLoJl gSbdU I I A>sOj I Aaa>*j t ) L*jZj 01 

aJcJoII (J^j>- ojLvaJl ( J~J L>*jJ L aop Lgjl j-Jl ^Jlp 

' J-pLi-U aOj*^J| 

»• »* ** M *• 

Ol ia.a3 A»3 LaJ I A^ljjJl Aj L^J ^3 Ljli Aj5«wA>bJ I 

( Jl^uJI Jj^liU V iJl!i v^I lii^U i^cJI aJL^VI 

aJL>“^/I 0 jjb li? Aj>tJ J^O AAj j\a.j L*j ol (mJ lj-^jfc f 4 0 L*-U Lfllj 

• aAjSaawQ AP ^U, JpUJ oIJJI Jl 
illoSh >1^1 IJO JLJI ^aaJl L! 

4* 

p p 

aJLw» ^~j 'h ) ** Ljl jS yd\ ^ j^jl* 1 g 1 « j Jl 

J-JU: J\ 3 JiLio Llij JU^Nl 

P P 

oJ I I ! iLw^j I ^3 L, I ^ ^ ^-L.»^_ ] I 

• «- p 

;—■' *( A O, P (b^* 1 ^ ^ 0 _)_A (_j j »..a- | 


[74] 




158 



^-lUl J I 1 J-A (1)1 (J LxJ Ij . OA L*» j LowO AjL>- A^i 1 jJ> ^3 La^P*X1*a> 

♦T ♦* 

_ 1J-a oLw**jL>-« ^i-p ^jJ ^r htJ • £jLj ^ 

jLipMI ^ JL>-lj ^jJ LJli QJ t_ c-jLaJ 1 <, j <, t<uJL> 

«• 

^Jlp ^ jA^L Ij LJ ^»-v>j 1 cj L-*> j Lo-^J 1 /^o <i«j I ^jJ 1 c-> L-L*-*J 1 

y-~*y jJ 1 jl JLxJlj . I ^.1 L oL>*J <Lo 1 o^>- jJ 1 

J-rl L* <_ 5 ^ J-^J v^l^jU^JJ l-U>® 

•• «» 

AJ&jL>-Nl oNj^j>«-<Jl1 aj Jj^>ti] 1 A-JLojJ I ^Ij ojj.Jj J^*~i. Lx j I 

^y» A*Ji^*Jl CJ I A>- jJ 1 (jl ^9 1 jJ .<J^L*Jl j! jI>*J 1 4-Up 

^■■aJaL^oJ I Ju~Ju*jJl v JU- ^Jl t ^aUs* JlSLILj ^a^j\ 

iJLot ^ >!j ^Ji aJ 1 * iW* ^Up r K^- ^Ul 

jJLw ^.»LJ1 j-^2j>«Jl 1J-a .(J^IaJI j ^aa \ — 

oLUaj>Jl jj Lo-Lwo ^-ii5L J.^^JL ^/?L>Jl aJ^jJI ^~1p oL 

(— A3 j^a IS { jS' ijL*JLw« L^JlL>&j J t aJ_o-*_> La <jL*uVl *3 (J j-Aj 1 
^ ♦* 

<l)li 4J^P (3 1 1-Lfe ^9 j . 1 j ^L-oJ I j^o L*JL> ^jJ-a 

P ^ 

4_] J) Ju. *^4 Ob L**JLj jl I-L*aj j^-£\-« — ■» Jfc^Jl J^lj 

4~i; J^JI JU jL bl Sfl Jil Up .I^Up Louis' 

Vw * * „ t- 

.^^-Ul ^1 wL<»J 1 J-saj t Li!)U-l Jj U^3 ^Jp LaS 


JI>Jlj J^J) v^iJ! w>i! - 1 


43*>lp JjljJo J^>- IJLpIj p L/2.AU* V 1 jJLj JjVl iwU^SlJl ^ 

«* 

Jt oL^„ JL3*1\ Jplij J^JI .Ju±}\ JpU Jl J^JI il\*-\ 

M «• 

Q, 

JL. ^*^1 iS^ y* 

t JL^S t 4 »«Jlwh tAj^ljj N jl Aj^ I jl aS i ^3 ljA>- t wLsA? LLo 

^J-9 1 Lla j_a 3lJ->dJl 1-U^J ^jJLa^JI ^-jUaJl (1)| 

p p p 

OjJj-J Jrl ^ ^ « Lo (jl ^3 1 ^J 1 .A^-vJi A-w»-A 1 

(_5^1 a^-— J l ^1 ^LiJuMl ^oL^iJl oJ-a 1 j y*^ 3 

*• 

iJNJJ~Jl oli^UJl jl .45>-^l ^L*jJI L«_JI 


159 



A_*_J U I 


t L$J-a JJJ ^ j-s^J I I ^ b : 7 I ^yfc (intersignific< 

A& j*-° 4Sj^a (1 ) Lj (J jjij t «-Ja.'..„>) Ljl 

iJb *Aij]»j l+JL^l ^LOJI aIju^-I 

£. 

\ J ^SL>iZj ^Jl Jlp I jJLl ! j t AjJJ ^LSJvUju 
L |^>w ApIjiJl (systeme) ULJ JX-U 

Cr J^jJLJ 4_Sl_iJl jli Ji i -Lg_* .^T 


jU»)M Aj (jjJl A^*j3j ^UxJl 

Mer 4 ) 1 * ^LUl ^ ^r-^Ji J^ aJU ^Jljl Jj 
(aL^^' J-*) L^jJj-wJl j-* a_JL~jVI ^J-*Jl l^jLalil 
ji lg-LJL aSJJI a^Uj jU tC^Ld^-Vl Jp) 


A^Wtp«-iJLp, Jl f j-LJl ^3 JlLJi t Lo 3JL>sJ 

<5wiJl o JwA 4^3 L>- ji . U A-vP Ldo>- I ^jJL*Ji ^3 4 JJ--JJ 

^3 o ^jjl l ^ys->%-sA\ ^ ^ J ^»LJl jujl>cjl 1 1 ^Jl j) 

.jSfl JOu lu*i L. ^ t JjSfl ^IjjJl 


J^ldJl -b-L>dJlj ^ Lj I J>- 1 /^0 tJL*_J| (£jia 1 1 (_£-bJ j} 

J-w-L- Jl tfij-A J*JI aSJ> JI Lf cj jjt ^Ubu 

4 iiLa J<^ ji (j- 4 I J*-*Ji <Jj->* ^Jaj jL AJlJSjl Ali*jVl 

0! ?£Slxi aj\j JiL-j *A> “j ^ ‘lib Jj>-I j* 


<w?l>tJl a*JJI ^3 Jk-*Jl a5JjJ ^jLLJI ^v—aUVI 

i-* <_^3 aJ^JlSI J^Ld, *CwwM aJjL-*< I ^JLp l3j d--> l $ I Aj y>~ *)J 

*yj ?ISU ?liU V :l^o 


oi-A JJpxJl A^^_a J-Uj J J ^j^j- 3 ^y LjI 

U A*ia*j ^yui^-Jl J-pLLSI Jl jbu^J I Jm3jI J i ji IoJ-pIj 

-Li j j r -*^ J I jJL*j jl5 U (Jij— Jl ( _J3 : ' Lg-J 3 jj I oLl>^ll 

•* 

i-JL-jLJ! o*y 4_Jl c— _~J ^JUI «4jw^ L _OJl» sLc-j [76] 

^ ** * *• ’T 

jr^ ^ ^^-**^->-1^ j^ I «„a,j Aj 3 LJ I A_^j I do ^jj>tJlj 

a^Lj-^i (j-^ |*-Lj Jlj-^Jl 1 -La j| JL>J| J ^(j- 4 J I j— J I 


160 



^pJUfc wUp J La 3 j J j>- jl 5 US' U5 olJJl aJI£J.I 

*• 

J' 4^J^kjVi O^jIjJI Jl *? Jl ji 

♦* •• 

(Hannah (2) oJJjl Ll»- 1)1 . (Selbstheit) i-JlUl L$_Jl ^ 

*• 

^ j&l* oylJb ^ oyLuJl Arendt) 

^j 4 ^oj (travail) Jl*jJI p^jlo JJl (action) 

J <Jl5 ^jL>JI Jl J 3 laj> .(oeuvre) jJVl j! 

Jh^j J ^Ju <uU yS/ 1 U! *jJi 

p, ^ 

jj ^ La 1 1 fr l *Jz i ^3 lZj L ^3 j) 1 4 A-j j LS"3 j ^ i ^3 ^1 

4-^jU^JI ^Vj^o <L*>- LJ I o3-A ylb I (j 1 t A^a> LwwJ I 4>eJLflj 

** 

<_** V- 11 OU l*jj-bj .a^Jl ^Jl 

*• ♦• «• «• 

s^aHJI ^jiJl ^jJl .«J^-*JL| ^1)1 jjj^; 

L)L> Vi Lw3-p aJLjIjJI Lj^ jJ I j <L>jJaj ^j-o 

L)Ld jjjp . <L_> UJ I j j 3 1-L^x_j o^-AwLj j V I 

^ jljj^Jl J>\ «^» ^Dl ^Lnljb ^b^-jli oil) I 

jja JJa3 OJLJjI 4J*>- Lol ,4Jw^ ^y>- jJ j>iaJ V 1 lLLU 


Martin Heidegger: Etre et temps , traduit par E. Martineau ( 1 ) 

(Authentica: Edition hors commerce, 1989), pp. 114 sq. et 316 sq., et Etre et 
temps , traduit par F. Vezin (Paris: Gallimard, 1986), pp. 156 sq. et 376 sq. 


Hannah Arendt: The Human Condition, Charles R. Walgreen (2) 

Foundation Lectures (Chicago, IL.: University of Chicago Press, [1958]), and 
La Condition de Thomme moderne, traduit par G. Fradier, preface de P. Ricoeur 
(Paris: Calmann-Levy, 1961), reed. (1983), repris par Agora (Paris: Presses 
pocket, 1988), ch. v. 


JLiC' (existentiel) yt (existential) ^bj^Jl (*) 

-IIP b jJ \ (Jj-b i y Lo^j Lx_® y> L® (JjllXj j^>-')}\ !Jl^3 


CH-'j llJl Lol 4 jI i j Col y> bkJ obw^J 4 -JwO i ^jJuCb LJ6 

I 4 jjZ'Syi 4 .q ..^ aj Ui - b — j b_ft — b3 j**- (^iJl 

L>bo^/l 4 --aLo o')! ye- aJULw* I bl V 


'V 4j I oLobsJl ( J5" ^>4 oJL>- j yj _ 0^J>- j Lj ISb I 

4 A^i UoN 1 <LA-A>«J Li \j b ‘Co-LS" jJ 0 1 yi} I .5 1 ^ j\& ya 

AobJ^I 4Jlo>'yi Ijplp 


161 



U-b c ^ ^ ^4aJ h~*jJ 

^^-JU J^JI j-* j~>- t-Uj U ^ Nl L^JLSCo u^j 

•* 

. Ills j {jy** 0>5 t £-*+> I jJ I ^l*u>J L> ^JLo-*J I ^j| ^ « «/aJ 1 
i^SjHLo J«J It J^JI AjjHu UJtU j! ^l^Ji 

4«^s_l 15L~ | 1 ^♦* -iwia-a "’^ b * in ULp ^JJL^-j 4 LgJ jj,: L^> *)! 4 I Ju>- 

^Jl 4-^J I <J Lwo LU.P ^ ^iaJ *^lo 15 o jsJ>- V I a Jl*> j I 4 j I 

^4_Jwj__p < 0 1 p ( Jw>jj_p j ^ajUJI jlj>-Ij 

I aASwa^o (j 1 . < %^>tJUiJ S^wo^Jl a^->c^JL> 

•4 M 

ca-v’I i!L^> L>J-aJ dllij t^^^ol^Jl ?c..^J j! ^JJ 

^Ij-Jl ^ ii“>UJl jli tLJSL dUi jll ?i!UJl oju ^ L. .^dSL 

»• 

_ (SL. ^jLiJl j-i U5UJI ii^UJl JLp jJ\ ^ ?ISUj ?ISL 
Sf jl JUw' J-^t Ol ?j-- Jij ^ ?ISLJ 

0j>50_*a> A**>ljjJl oJ-A Aj Lgj ^3 JLjJj>t_j AjJ j L>t>J ^3 J_p JLsJfe Aj jialj 

*• ♦% 

j-* jL 0-U ij S' ^1 ^JLs^jJl IJla iwJLJD 01 LjJl 5LL» t 77 ] 

o jj-aJ I ^?l>«Jl ? liUJ _ liL« (J I j-wvJl (J g- 1 - ^ 5" . ., *5 j 

J^> t5 llAI Jij iS^i; Lfr^-l^J ^ ^U- 4 51 ->J-V <_^' c5^r^l 

4* •* 

?lil*J _ liU J _p- c-lvaii— *y I l*>jL>-l ji o_^j ^1 olk-^ _p!l 


Jlp jjijJl J~Uo ^ Jlj — 51 *Lbq *j\j j^Ju ^JU! U 
JVi J Lil Jji ji V ^liUj ?ISU -Jlv-Jl 

«* M M ^ 

4 Lj lL_J» wL>- t ^ r 5oo V— ;LLu>J I j I d_oL5 j jS> <L*s>%^S \ <ui ^-5L>tJo 

5 j^ii jij-wji j_p cjLu-i Ji>tj ji 'yi ljlp ^LJLj 

lijk l jy>‘ (( U LujiW J jL^j i5-^ o!AiVl L _ 5 i-p 

J5j-Jl I ^^iljjl ^JL«Jl jl^I ^ I 

UUj o^iwc U t fs* ^1 iJlSwl 01 

*• 

^ j~~jc - It IJL» j! jJ- ^Aja* LJ lj_w- ^_o-Uj Jl*. Lo IJLa 

4# 

i cy j - ^ ^ r 1 ^ I>r^ 

L aiJ L iajd^u ^ J ^ ■ -• 1 1 lj i jL t ® L« ^ ~ 1 1 )) I jl^J 


162 



^-Lp ^ LSCjlj Uls J-aJ . I — lil-« i»_J! ^Jl 

Sajis JJUJ ?j-* Jlj !L <-/>UJl ija^Jt jL 

c5* j--^' J-^ jwP^Jl ( _^1 p ( _ r J Jiiij 

. JI^Jl La . <U ^ U I I Ua.) (*£> ^ 1 

I JUjC-^L. j\ ^*-i-P C*~~* ^ ^} 4_>L>-^/l ^1*XA cT° 

£ 

sJj>TLji <-}l+0 j *UxpL> j\ (iIJLIj t IJla t jj&) 5jLi^/l ^^JLp Jju 

•• 

(.Ip JSlio U *^Jl lift J MU ip-Vl oJu» c(la5j Ia5 ^aJl) 

wbwL>«Jjl 1J-& > OJl5 jJ ^^->- 4 ^I^Lla lJ-A . li J jJU* lj-^-1 j 

O* 111 I ajJj) 4-o I JJ I I t (^aJLo J I ) JL>- I jS 1 4j 

(»L>I Vl ^aiJ j»J ij^S \ o-L*_j ,(lf-~aaj lgaj_^a> ajaj>0 ( _ y lp 

S^-wJ! «cj! - Ul» iJbiJl r^UJU o <j-»- 

^iJb>Jl JpUJU iJL^>fl ijUJl cJlS jl i.j£i j .cJ^UJl £j>j) 

Jj-Lw V I ,_jJlp l _ s ^-S 1 4^JL*J I o_L& j I J^_*JJ 

•* *♦ 

C ut> U^iuJl ^Uwilt JJ ^-jiL. JU ot iJUsVl JjLUI 

(w-oLiJl ^Laj jl OwP UaJLua I Ij^A ( j-A j t(.^xJ| 4 4 C-o I 

•* «t 

' r ^g- l a.*0 Oi (_£ I) ■$ -4 ■»■ H I -LpIjJLII ^_9 

»* H *» W- w 

.(< w Jg l>w» jl j»JL5ca^ iolxJl l>jl ^-aj QLll *-~£' > jA v_JU«JI 

aja^Jl JJ Jji ?,>. Jlj Jl jU J^JJ i-a^Jl ii^aJl ^ Jlp 

cjI t J-»-pI ui I 4_L./2-tf-L^J I j-aLows^aJl O LS” ^1 l..^. *> Ls^j ! 

** «< 

[78] , jj [ ] \ J5J J_^wwO-j 0 j 2 cJL^AJL^VI 1 J-A . ^Ju0-*0 J-A 4 

.5 j-iLoJl 4 A ; -y3jJ 4 4-^jLkJij l>t-<J I J AJwla 4-1 tf ^ 1 1 




J Lo l <_w -a>u a 1 +^ 3 . 0 .'*-**-] I j?) L»_^aJ I ^-la-lj j Lj <lJ jl-UJi J! j-*Vl -5^-vi (3) 

J j^i jl U-Up .(illocutoire) JjiJl JUits’ lfyi> o^aLJ Ji j t^alia^Jl 

Ojl ol :^UgjN! jl ^LjUI .. .^JUl Ul aJ! :i-JLL^Jl jl ^ 

wlaLl^oJ I o j_A o I I aJI I ^ J ^*«J I uio ^J I jl ^ Lg_) N I ^3 ( . . . Jill 

. ^k>- ^<»Jl L l>iJ I ^»-A j&- L> L^-lS" -t * > o \j I 


163 



J^jJl JJL>- ^ Jlj-Jl oLU-Vl Lgj^pxJ ^ 1 olilkJl 

♦* » 

^L; ol jlJUI i-ijjJi ^ iJl^J .^lj>i 

L^-j Li J-*-> I oUUaJi J^5y p-t-LwJo j| JL*-> t Li jjJ olilJL ^Jl!! 

*» •* 

xk^ju ?iiui _ isu jij n ^ olu->m jjuj 

^ l '~ J 3 t 4-J L>*J I <L^wljUjl oJUfc 4_t Lgj 4jtijC4 1 A 1 '■ % ^ 

** •* 

.<dpli ^1 J^jJl 


l^! 


ol ^ Jlj II ►Li>l ol 


?ISU Jlj 51 UJl^JI U~U3l j> ^JU! I 

0 -* (^J-" CS-^J Jlj-Jl £4 ii'Xs- 

4. ^ -Ls- L> w O’ LjL^wLd /^-o jj-iJ L) j g ^ 4 .-Y > t ./? o> L? I 

Ifjt il Lg-13 Lg->L) Jj-aj ol L^SX»_> t ( J_4_*JJ 
tjri — >^i (_^jJl U t^-*-*-; — ^ t^jJl L» 43 j*-a (J y>- 

J-<**-*JJ 1 1 -L)-X^tZj I .^JL*Jl wia I Ju>- 1 J^S" 

^Jl ! oLs^jVI 1-La 0] . J^2j>*-) Lo ^ j-^-9 I Li^UaJ! 

c^> ^jJ! y* C^UJI ^ ^o>- ^i J! ?ISU Jlj n 

^jljLiJl ^jA ^P ^J I ^^Ip dDij 4<cJ|j| Jo ? ^jA cJlj-cvJl *jA-^L 

ia>- L J& \-fr*-J> J Xjy Jlj^Jl IJla ^Jip La j-gJiJ I SwUa*Jl 

*• 

ol • . ■ /? . I 4-j*_i lia j |J_>- , g •* 1 1 0 -jJU>xJ| g 4 1 ^4 -U^lj 


JuoJ Ol Jl J-*: J^JI ^kJl ^ISU Jlj SI jp oLU-)ll 

jd\ iJi^JJl Jl^4 OJLJij ^ Jlj^Jl LjJLJalj ^1 ^jpr-Sfl 

H •* 

4 J ?!SL« Jlj-Jl Lg^i ^_>a?.>tJ 

aaa>sJLl (^1 .’ (ipscitc) iuljJI aJ LjwLw« a^jLo <lj>- ^ laj 


(4), 


J.^>xj U ® ^ aJ 1 c a Ip Jl^<Io 


^vU jJ I cJj->" L5 j L*4> LaLjIjj «ls Lx^ Ijw* Lia Ll>] (4) 

.oollSai Ua ^a 149 tijliil ^lajl 4^0-1^11 ^J>- j} jjaj V Ij 


164 



c-Aiil 4-U-l ^ jjJl i y~l J— 2-iJl lj-» 

Jti i JLL<Jl OJL>Jl L^JjJaJl <La~L Jj J>-*J 1 LJtSLij 

^j^5*LjC^J| olpxJ^i jLS C_iJL>tJ OjJ.Aj LSLw* 

J*jL> A^-3 4 J Lo JjJjPxJ J>-l ^LLoJ (Jlj-wvJlj LLo (Jlj-^Jl 

Lo jL*-o ^ ^iljJI J s^j>cJI i£ yr ~Li3 (?lSLa Jlj^Jl) 
01 .(?1SU JI>JI) J^Jl LJ^T <J J L^S <j^y„ u» 

[79] ^ ^ LlJ L I mL3 1 j*~**kAj ^ ^3 ® o ^ ® ^ 1 ■ ^V i I 

j-*u 01 L> < — j 


U^JLI jUU _ 2 


_***» jil>- 


. 1 . /^ 1 A C 


3ji 2) oU>-ji j-i j3li i 5>3 <>* 3^' c3i 

♦* •* 

_ lit. ^LiJl jJi \j^\j fliUUl jJb ^ 1SU jJ[ J (4 j 
** ** ** 

JJLdl L& pjj&i M .^^j^^Lil oJj>J I L>J Jajl ?ISUJ 

ULoj JCUJ UjL» ^Jl ^SJJI oJl5 Ob iLliLJJ 1 

JLl^ J^JL^-I -LLD jl j~P t <U3 L&jJaL* ^JJi j»Uil!l 

^ 3^"' 

•* 

Jj ^ 1 3 /^' yA 3i 

o^v<^ ji _ ii^LLL ^2^>t3 A-o li) I U! t 4J3 a/? L>“ ^3 ! LLj 

?1SUJj ?1iU ^ _ LUIS' 

4j J kj 0! ! JL>- 03*>Ul ^ja t Jj^I <l a^l L ^Cs>^j I® (1 

UJl>-L JL p JiiUo l«Jl ojuip! J^JI 

LJLta ol-S' JjIjlJI ^3 ^.«.ia 1 L ,oJj>xJl j_^_9 1 o>- j-o_U 

(J ^JLs^aJ JLx-j Lo ^3 (_£ ! OJ->JL <-3 jLu> 

^pjLcJ! ajIjlJI ^^3 . >L>- 1-Aj jwj 1 L3>jL*j oLS L» 

oL L>LL<Jl .<-LLv«-j J^-; b ♦/? J3JL>xJ! .^L^ ^«LIl j-a 


165 



tlj&j U J u ^ J^->^ La >* J^l 

^jLcJ! j! JjLiJl ^Ib>- aJu^ dJUi jlSjj LO* t ^Lilao> s yt ±SLj& 

1 t OwLA LJO* ^y ^ > yA yA ^J> La . ^ A^aJ I ! A j 3-«JL>cJ I ^XjIj 

La Lai l Lo 15 j! AjbL^> O^Xj jl ^jX-o-J Aj j-y>~ aJL>j>- ^y^0 yjn 
^3 J-jTLJ! ajXJj c L^15 j! UbL* AJL*_>tj 

.Lol5 jl U^Ls^> La| t 01 -L*J ^j-^*Jl C_3 jJp yA *— 9 j^> 

1 01 *l*j I 0} * a~w*J ^ jiJl ajOJI dJJi j-?*j L$X? 

dUOi LyLJL>- (j\ UbL^ aJL*_>- ol .(un fait) **^L*ilj 
A « 3 la ; <v 1 1 o jJiJ I 0I» ! ^L La ^_1L) ^jLcJl Ijjfc ^a .Jwo^Ol 
jJuuO oULi)M Lpjh^ < j ] a^jO O^iL 01 jX^-> V «La 

* l g - ^ I y>e. y AJwOCa 0-J I JL>- L 

LlXjLxO LijUL*JI oJl®> ^oLjs A-^J*i I t ^y» ^JJls! ^ 

^jj> C-*J>tJo ^0 1 aJL-ww- 0 1 jlX^Vl yjl*j A_]ljj £-sA> I ^iluOl oJl A j 

yA \j£jtj t^iJj^JI ryt wbJ-*Jl Aj ^li J-*jJl f J-^LJ *L> 

c/JI L>- 'V I ^y^JLA ^JJLa 4^-L Uj I LLoJ I ^o (J UJ I 

j-A O-U^LSj t ^ij>“ L Aj j Lx>- 1 C^lS" j»>tJ LjcLsA? LJl*j>*J 

♦« 

LjLpj ^ LU^xJ ^1 ^UJl i^UJl ^ JUJI 


( f ^ j, 

^ £ij jl -A-*j ( J»*_*Jl jj UjjJb t L, ^ . 1 Ao^aJL; jJJj y£> 1 y^s^j (#) 

-(p->“jXOl) 4 joIj 

I jJlJL« -L^_p Aj»»_>«J| oJL^J ^_p JL_s*-«^_» jl ^jLdJl ^ ■ la r ... ^ ( 5 ) 

A. T. Melden, Free Action (London: Routledge and Kegan Paul, 1961), 

Stuart T. Hampshire, Thought and Action (New : ^1 JL : _*La jJ_JJL S j 

York; Notre Dame, IN: Notre Dame University Press, 1983), 

Arthur Danto, Analytical Philosophy of jjJb l $ • & 4JJL*_» 

Action (Cambridge, Eng.: Cambridge University Press, 1973). 

4 _ 5 ^LJL* L fiJ ^1 (isomorphisme) UJuUJl LS l& jJUL , ^jJj^Jl jl ^ 

J^j>xj aJIj 4^_>- y*j *j* 1 J jU- a^j>- : oULOl 

jl UiJ>W> ( Jjc>-J l OjLuS K j yj ■/-»■>> T S(# 

• OLa t >^j JL>«j K|M 


166 



A la I O 1 ^_Lp ^ 2 la 1 ^ ) I c-wX-Jl .A»Jl_>-b IjIJL>-I 

i a^jUJI Ala^>- l j^j ^1p ao*»« ^ Ljfc JLJ ^yJl A_L>-ljdi 

ojl>- ^p JJaLJi 1^-wo ^_pju 4JL_~w<Jl 3 jXjLJI oJLa Jjo* 

ol ^1 Ujpjo «iJLob» aL^ l _ ? Lp La ^iSbJl .^jU-b 

Lo aLLI ^JL*j t M a*S’D i^JUl ^yJaj 

^LJL)L OJJjs 0 JjI® ! bJ I OJlb ^v^p 

or* ‘‘-Jj-as-J *,. 5 -^' J"- OrH >rr^' 'r’j'-*' c^i 

** *• ft 

*wL5 «i ^ (E. Anscombe) j£L+J>\ .1 a-^Ja ^jJl J^s]\ 

Lf »P Oj l«-L>- I L*JO C_A^S* A3 1 O] * 0 1 A3 

p p p 

o J j j ^ V 1 I Oa j ® L^_> Oa l_JL« o jjOj cJ s j-*j a L^j L» c--wo^^-v-j I 
1 Ol (J L>tJ I j) . ttA*-i-<>*P A3 ^jS' l ^ L^_j L^JLj ob 

p ^ p p 

1 ^_Lp Ol t 0 J-A LOw« 0j3 A3j olJlj>-l 

^ (aJjO AolJb j^j Uo ^Jp J^Jaj l ld>-N (Sj^ 4 JUa.a.1 I 

o3j_>- yA aS j >* Jl a jJU* ol .^15 y>- Aj 3 Lj j LsAp I j *_0> J 

*• «• »t \, 

ol» <,aJu_*JI Ai Jw^o LJ A3 ^-Jl oJla :aSV^>J| ^ 

♦* tt 

(^7 'i p * 

. «aJL*^ AOjvo * LJ. I j Jw4>-*j c_3 LI »} 


p ^ 4 p 

Ol j-P C ljL>- Aj^ 3 £*-;**->Jl oJLA j>JLo (J j I 

- ^-*-Jl jbr <^1 ^ijr^ {j* _ . 

(Jlj-Jl J^oLaJJ (jjialJl Oj3 J-^-*Jl ®liL«® c> 

p (- ^ # 

Ol 3 J_Aj ^L«l |JL>- AiUx-O IJJ 

p p ^ 

o^^j O I cJoj c 0->wL>«J I ^jt> p I^j I Ip I 


Elizabeth Anscombe, Intention (Oxford: Basil Blackwell, 1979). (6) 

^>-1 jLl?l Lg-i LSO -L>- IjL^ ^-p*} 1 I o jjb jllp Lla i & * jj\ ^*^3 

L.^3-1 OlJJl 4^j LiJ 1 4*>- j-ti 1 4**5 ^JLJl 1 ./» a 1 1 ^ j g 1 1 ^JLp j^ 3 j 3 

.OJbO 1 iJlSwil 
- » 

.48 ^j/9 l A^JL> j l /-»^li (7) 


167 



jA *-J-l>Jlj j~< (Jl jl jA jy>S I J 

•ty^' <_M i>° JijiaJl -l** (^JJ! 

•* «» 


H~>j| ^ <u~p ijjLUl ^“iUJ^I IJla jl (2 

Ji J^JI liL, jl jJJi .J^JI Lf^si j^\ iJUJl 

♦* 

j-* La (JjJiJli ?ISL«J 1 ^: 1., ^ <J^L>- 4»^wk»L>- aJu •< *)Lo 

J^J o jjfc .J^P 1-^LgJ <JjJjJl ,L*-*-ll 

»• ^ 

<d Jji jl jjj klUjiJ j^-VI jl LiUj V • 

j*' ^ 


*— L IkLj Lob 


^-£L^ i 


t 4 JL*_aj ta L<*J 


4 : la L a oj_A jli IjbLfcj . J ^,/3 * I coLo? j ^^woLJl o^LjJij 

•“* «* 

y^ ^"i Ls j jj L>sJ I I o>x^j ^Jbbijo 3 Ju jl>- 

& 

^y^~y* L-iiaJoi j-Aj .Jaj>-*>La j_a Ljf t J^oJJ jiL>- jj& ojiL>- 
\ Lol ^_*^ao ^kll jl JoLl<JI J-*-*Jl I ^ pLs^jl®! 

.ojib- j_a J-*-*-il jl jji jit>Jl ^JL j I £-Ja ■ l ^MlJ 

y -^>- ^ ( *V^ ! J-^ 1 c> ‘v^i r^* 4 

Ij^Lo j-Ui ( ya ^«*^*Jl ^J_P ^JiSJLj COjLl^JLJ JL>s_S" aLp J^JL; 


jl I 0^0 La 


4 o 


-Jl 


I 4 cJ jJLcoJ Ij 


iLJl Uka 

\_J W« *4 


^ j-p j-S'il jl la : .* IJlSLa j) y>~ S/ 1 jj^ LowAJU>-I ^-S'^l 

Ja.1^11 jl .(v 1 ^' H*Pl J* .pi 0_?^ 

jA jiUJJ j~*^jl _ yaL* j$s 1 _ s X*aJ| IJ^jj (Jjjj-Jlll - ^yly-ljJl 

** «» 

l _ s A ij ~*S\ ,_^JI IlfriJ iiJjj-jJ I rJ- ^s-jUJl iajl^dJ *JU 


[81] 


eJxo yr~*\ (_£-Ll ^ I ij - ^i.o- 1 1 (1776 — 171 1 ) ^ yJ* P-aP-* ^.---.^r_' (^t>) 

(It 4 Lf ** ?UjJ Jali^j (jl 41>t>- j iOjj^JLa Site- $ j>u* L^JLa>-j 

ir*- 1 v-r-^' ^>j£-t yy «41a fj\ -Uj Ujop ^jJl J^-a:^. j l U <uj>c3\ 

V e *^j-l jljwfc ^j^Jj a . S U : ^ ojjj-O’ iil_LA ^ -*- <y>4 - J .J ^Juubl 1^1 ^3^JL» 

.ajip ^ ^ri 4— Lx» o JJj+0 .^y^jLiJl ^JUJl ojL5w (jl 

jrw’ blil Jj iJjiU L yl*Jl £jl — j U5 tLi ^5jj 

■ ( yd 1 ) 


168 



I j\ vMiiJl O-UJI 


V 4- ^ ftlaJ L a Lg_> I ^y-JJ Aj>xl>l J I j^ ^(Sy 

** »• 

J' <_** t5>'^ 11 -MJ 1 4 • 6 \q i«i <> . 1 1 syjl jl ^ 

*• H 

o^ci* aJ j4~*j J jJj jl J^-aj jiL>Jl jl yUJl jl 

La-Up LJV ^^LLp j_a y L*- jL ^ jJJSj . . . L> 

liyi jl J-* j^L>* tiwP^Jl Ji 

A^«-n^ ^jA L.» *i».«. l I .(JllSA ^ j ^L aJ_^^ Ij ^ ^lp y 1^- 

A-^UJl bydi\ JLpI yti\ j JjA 4 4j I A~w j~U>J I oJi-A >w<www>xj 4 jJJi 
jp j y £~>j\ I^JLwc^li 4^yi>j^l (^Li^l) ((Wanting)) i*l£J 

envie dc j o^p^j Lj^j i ^ ^ L«j J (dcsir) 

jl ^ U «JS» U> l*i* (^il *5^) 

La jl 4 Lp jJp AaJw-v^J ~l5 La jl (aJLp ^J_m2J>cj jl jj^j) jl 
^3 I J J ~j 3J >x-A (^j-w I *)LjL>- <Li-j A^wLSj v^j l_!> 4 A-* > ,,/7 t j! jjL>- 

M ^ 

j-a ^ I jlS' l o .fraj .^^aLw*»l I j I <Ljljjjl Aj>- L>xJ I 

i^UJl JLpIjiJl jU i^L>-l (wanting) ^ocd J A>t^>waJl i^yJl 
<5 Jill y?yJl j-Ui £A Nl jSjj 'y p^yLS 0 j g »L J I jL i j LrT 4 j 
to) J^ol jL S j g * ^1 1 y^J 0 j.g JiJ I 4 AjwP Jv*«*Jl yl 4 6 j>*j aj>xJo 
Jjh^> L^5 4 0 j_g-JLJl jl ^p .(to get) ^-Lp J^i jl /\ (do 

^ f!> ^ ^ 

jl jl 4 Lg_)j^ p^y* J y^-t jl ^a^j>JI oJla ^>L>x_^? I 

<+-&£ jl ySy> ^ LgJLi JUJl ojiA j^j tcX" jl j\ 

J^Jl ^ykuJl LgJ!>U^-l dJLUJ oJl5 jJ U5 3^>y\ Ip 

^ - a L ; a (*L*^jl$I) ^g. j iSLl-a JI^-p-V! J-S” .JLyj^Jlj 

** *• 

^ a-«p jJl ^ (implication logique, logical involvement) 

# #s 

L ^ia ^ a . Ajp (J j . v2 . P xJ I LflJaLa fr l«^-^l jl .JLdjyjlj 

*♦ •* *• 

L>-a-L>- I jL>$jjj ^Jla>-*JIj ^ * Lg^.*.i> I LuaJ ^y aj I yj 

•• •• ** 

p l ^ I I )) ya ^yJaJwO p l 1 A l ruVi ^ ~i ** V-~ > '-! J*-i 

«• 

J-*-* (trying) ^J! tip^^^lJL, aUaJI »L I )) Ji U LS^ 

** ' w 


p ^ f 


LS^ 1 


.(doing) «J^JI» Jl \j^\j 


169 



bwb I LjJLfl-i jlS'j.) * I g b ^_Sb>*jL> I jlpI j^JLJ! oJla 
^*p bsL*^ I jj bJ-Abba ^JlSI ^L^-IjJI to w^Lolill)) ^ 

jl .<0 jx^Lj p L iau I LJk>o jJ jjo ^ ^L^uil ol .^JjPb 

Jjjb jp b) Ik cJlS jJ U5 ^Lgjoil i^JLSCJ b>Jl*_a 

J^Jl ^ Ukbo Lib^ iLl>b Ujl>- oJ 15 jJ US' bk^l 


IJj U5 44^-LpIjJ! oLLSbl g-Ls^aj! ol .boL*Jl aJ^JlJI ^3 oJL>sJ ^JJl 

Sr * - 

p, 

oubu J-^Jl ^ ^jlb ^1 jJjVl b*u>Jl 

%♦ 

* ^i<i« »** 1 1 J ^j 3 i^xJ I L^J ^ 1 A*o bJ I 4 ^xl>cJ 1 t y ip b^A 


(. 

. La_OP <«*_A3^Ij jl L^-b-P 4j>t>sJJ ^ j^- 1 bl b-A 

(3 Lw^ ^3 I j bb * 1. JflJ I ^_A bo Sjbl jl 

cPo 1 ^ cr^ 1 ‘*M^' J*j^> cS_p~ t£-’jl 

J-abJ Lg-J bpU->J I jjpj J^*Jl Jpli -u_p bSV^Jba l^jb 

*>Lbo ^vju' <1)L dJL Jl ^Jk ' ^ Ij^-aj? c <1p LL^ L^-jbl 

•• M ^ 

p p 

. ^cjl a^^^aJI oj L . J 1 frljj^S" ^1 j\ 4~j>%zS (_jju 

o»J> ^! Oj* JS JcSS ^ i*»Jl »Ju Ji, Ol ^ (P^l jlpj 

«y (iUUJl) JUiNl J> Lj&}\ ij*]\ Jl* Jja^ JJL*j jU»l 

JbJLj (. . JJ ipIjJ t i~>ej) oQjiLJL <wsUJl Jjx!l 

t JL* Lfjl N] tM-WtJI 4_JjljJi Si 1 .S9 “ -al.1 ^ g » 


J 




y 4 >ri 


LlJI 


by, 3 JL>“Ij l)I bi*J 

P p 

^ a^c- cJSjJl ^ .JjjLJI Jl5Lil ^ JP*^ LajLxpI 

-S^'j J-*-*-^ Jr^Jl l-U 

JjjUll j* J -**hj j^~^\j (*-friJ' cr*. '-^ <_pJp! ir^- 

i j a Tj ^ I i-jL^ ^ \ jA> U5 iJjjlxJl 0 } •(♦-fill ^ L *-^yi bo^ 
(als was) l^bo ^_A b»_> yJU ^ ^ A n ^3 ' ^_A 

b 1 bi^yj L« jwbL b j^S* b I jb] I oJ-A . La iLwJu ^ ^ ^ < 0^° 


Heidegger, E/re e/ temps , parag. 32. 


( 8 ) 


170 



( £ I ci Oj . S* I L; U I j fj^jS Jl^*J I Jo® L*J 

*■ .it 

^yaj ^> j I J-dJ^ j* yi\j^i\ jr° J^-P 

& 

* A3 L* ^ *o 

♦• • 

[83] A^s_>dJ ^jldJl Ja^gjJi I jjt yyj ^j^JjJl £yj> jj ^ jj LJJ (3 

A30j Vr^J J ^i : <Jj^' ia^Jlj 

J-wJl j y~-^ jl .d;Jj>Jlj J^*Jl ^jUcJ I ^ 

^^3 L^-ft yj UJ \j I , k ^J. *.& >x-j A-L*->tj » J-*-*-!! v_4^>j (53-L 

I-^kS^ ^>-Vl < — ^jL>sJI L^-fc I ol Jj-I j k . 1 1 >• 

£ 

jl ^wiaJL^j ^L*_oJ I Ij-^j ,dU.i-» ^wJL-jJU j . (g 1 1 JlJuJ I \jj*Jaj>Lj 

¥f 

{j* o J3 1 y>-j jj t^llJjjC3 JJjP ^jJl i J ytb 

jr*J ^/trr^ c^i c d?y*~\ A ^r > r jr* d;Jj>Jlj 

£*'■>>' *> o— L*_>- jJ a^wJLb 0} - [ ^ g * - 1 JaJL>tJl ^»jlp -t g ^ 1 1 

«* 

IJL* jU dUS ^oj .^^LuJl U.$iJ %d~o I j U4I0 JS dL-Lj 4jJJ 

^ La I oj ULJl ^J ^Lk>xJ ^<Jl*Jl ^jigj ^j^aJl J^jJ I 

U^i V^' cjr^ j-g-^' Jr^^' 

** 1* ^ 

oIa .LoL>j aJ JJ ^jJ! LgJ 1 ^jjjLJl 

*• 

^ j*x>- ^J-p Lgjw« wL>“ IjJ 1 j 1 yiS^t L» ^«a^j UJ I cdl*j>* oLp I 
wU-p 0^ 1 . LJ ^*aj ^ 4^0 ^^>1] I lJL-4 ^ I 

jl Jl^- 3 t^Uajsx-U LjJ I oJjb ^JbcJl aL>- 

A^*J ,>,v t— 3 j-vidJ A>t> t>*j I AdJ A^*J ^ll I aJL>“ ^JL 

«• 

< Aam>m4 q l ^ 1 1 

«*< « V 

A^aj5j>«-» dsLdJi ijUJl oJtf liUJ Sfjl JiJ ^Sjj 

.A2-I ^jjl3 y jl J-3 L^alSo-l oJb>- /^x> L 


Paul Ricoeur, «Le Modele du texte: L’ Action sensee consideree comme (9) 
un texte,» dans: Du texte a I’action (Paris: Editions du Seuil, 1986), pp. 183-211. 


171 



^ 1>L <Jy' <yi 

•* 

^ <ui *J j^JL. <uL -Ua U ^y—j) l^_Py~ay_i 4-~l 

%• 

t_£ j->- ^ L LjA j~Lo .( 4 JJ, »,<a > ajLvSjjl d^->- ^yJaloJ I Jloc-^J! 

•• •* 

iU5Jl Lp I 4 JL- 1 ^Jl i~lj\ Uji* jl 

•* 

JlL 4 laJL»J LgjLo ^*>Laj 4 J j-4^S“ LljIj (^Ljl>-NI) wanting 

4j>sJ>- ^3 1 y l>Jl t A^flJaU ^Lw-'y C lg-3 yJ I 4li>JlSl 

M 

jJb I bjj-yi 0 1 -Lj jJ La ^j_S" j[S L)\j L L y J ‘■ J * ~ ^ ' 

Jhi A- 51 4 ^ ^1 *Jut 

j\ ^->-jJ Ja - ^ , 1 ^j-a <LlL)L*- 1 I <— «-»-«■» J 1 ® U->- Li 0 ^ 

•• •* 

b)j> o}Sb l> i _ s ^~>^, ^Uljj <■ ^ y> y.^) j' 

•* «• M «* 

J* <~JLi J* J^u jl LJ jj^J 4 J! fj\ C L ^a J 

«■ ** 

tp* tJjlojJl j- 6, 1 <-^ tj-^-*-t tjjj-jJl 

Jiij _ aJ^JJ ^.yjl £lki! 11 a wiaUl iLiLylJl ^ Uaj! 

4 J JL>tJ _ Jlj j) j-2 Jjj>- LlS” ^y LJN^ 4 jl>sJL«-« LLL^ cJjL>- [84] 

** w 

(_£ I t I Aj^ii) kw 2 1 L t^ JUU <j L~ y>- A^Jij J.n.i^ll ^J_P lalSool 

J^p Jl JJUia till la» LJt .irtUJl iHJl jl,w> Jp 

jl J jJL^" ^JUI U# : 111) I J JjL L t?*J|j J 1 1* 

?«Ai>Jl olfc J^- 


ik-Vl ol* Jia £j i-WJ 1 15 1 y> (JJjl ^Jl 

( _ r k*J t >~»- y> JjS/l • 1 _ rrr ~- Zj t> Jjri 

«* t* 

'i Ll yr ?iJli _,! 11 a JaJu oSf l*ii ^11 la Jlj 3t Jlp bj 

aI^V I W— -a ilLa ^P j-y*->_ 

«• 

j! (impulsion) f-liJJI jp j ^ytHaJl ^^x-aJL (raison-de) 
^y) (pulsion) ^^Ul JJj^I ^ J jl U5 jl ^jIp <iy 
^-A Ja-ojJ I uiij-<Jl .(drive j Trieb aJUJ^I 


O^Lp tiJ— L*->t_j <J 1 ^— maJ I ^^JLp t ^-^oJ I ^_S"JLJLj 

wL« ^ I JjjJs* fc >Ly» jl ?K<jL»jJaJl oJL^j 


172 



Jlj — Jl Jk* bj ^b-l jl t cLJliJl ^la^Jl <wA3j**jl .bob 

*• 

^ ^-£3 b-®>J t®c_3l>-l ^Lb_>- L-lLS'W j L> bUbj>- ^jLSl b» 

»* *• 

I L bboJ __> C-jSL-w^J! ^Jj-ob-bl ^.3 b*J> t ^JuvS-j 

4 ^ ^ *~ ^ t J L^Aj 4^p^jJ ! 4*<K*»b I ( Oi-LA^ C l i». i -■ -i -i -■-■ I L I 

♦* 

c <L r -r*^ ^jb^bJl j ^bb jl <^l Oj-w-*j jJij 

•* «• 

Ow>j Ig.* ^.>^j l^o > jAj jl /^bbo Aj^iJl c^bb**Jl oJla 

^^Joa-oJ j (JUa-aj^I jl 4_ljJl j\ jJLJl j\ jjt> ^ Lp j I ^_lp 

^ * — a_» I _j_<Jl oJu» . <w) (passion) 3_«_lSJ p_,jJ_ll 

«-U x* ji -J-*-*-^ J-*^ ^ y> l _ s r'~' JJ* £»'.P' 

<01 jp- I _ L*ji\ iijUJl J>\ 6jAyr <oUj j-U. 

^jUp Jp-li «JUj<J <uk*j Jti ^JJl ^j^JI ^| <j_p>0 jl I^SUj V 

jl^ ! j la « ygj Li ^ *.«/aj ^|*<>-aJ| iJufc ^JJLa LaJLLp 4oV <■ ^ ^ ~>- -a 

^jUl jwixJ o-L* <LpjJl 

t^jLUll ^iUJl iJb- J> ^ <01 J^O jl LjLj,; JOO^Ij 

i* •* 

.4jb»l bill jr^ |*J jl J^A-U £3 1 ^Ao ^ £3 I J-Ul jl$ 

4A . *0 4*o Lww^J I I Jg.nj j ^>~ ^ jloi! I jj 1 I JL& jl 

*♦ V* 

£. ^ 

**-3 j-*j jl b>JLLP ^J^la^jl Jlj Jl bl . 4 J ^A^Jl J 4Jl^I>s**jl 

■i f J-f* J-^ arr^ 1 j- 4 -*-» 0-^> (*J j' 


A J 


•* ■ •• — 1 

a j-Sb 3 j->t>» ^j}\ oJjJw>-l I jibJl © j-Sb bb? a^b-l Sljlj-<ko 

*» 

^ N I ^jULj jl j-Sbw ikijJl ©jLA jl .raison de J 
«• 

^3 ^il>j| 0 ^b J jl ^Jj Uj>U JL® jj-5b (,5-lJl jb**<jl 4jLgJ 

w 

• ^■l-^^l l^l^-l j I 3^ 


jL^i>-Ij <j\ tjjJlj ^JjJlj oj-jl ^j-Jl ^ 5 ^ passion ^LJS (*) 

>Joj j j-j I p-j J-aJ I La Ll**o Lo I < j I jr j>*-> qJu J LJLI I <Ale> L*J I 

JIaAi'VI (_$l jJa.*»jl 


173 



^Ua>«Jl \ ^Jl ^ L^ j j V I e^So jl 

C Lo 4 J ^JJl L ojULJI jl 5 j oLii>*)U <Lj> jjt 

*• " 

<+0j* L^iCJj 4 AjL$-J 1 ^ oJ^j 

•* ** 

15 ^ ^JliJl jjocJJ jl .^jJk'SlI JL^wzIl Jlp dUiS iliijU 

•• 

^ «S 

Jiwuj <->* t Lk*~* ^r - * -^ ~ • *-* ^Jdlj tiiiLJt 

y» JpliJl Jl iJl^Nl j! yb JUJlj .JpUJI j -1 -i 1 ^, ,? C ^ -d 

“A*-?«J )) j^H ^j^yJl 4 j J J| i-jLajJl yo UjO^j ^Jl 

j-* Jo^' ^1 -v^'j j^j (( J-^^’j 

^j*~**J l^JwbX ^^3 ?«bLJ ^gj Lll I ^^Jwvw-a ^yl_P 

jl£ yjUJl t j/j!l o-lyJl Lujw jl* JUl 

«* " 

JkUiJl ~ toUl idLyiJl JL~dJl oMj^Jl 

~ iJjl Jdd Jl gjjJl i)UJJ ^U- olSC. J* *li>l J* 

AXl? l>- A>s*vL> jl .^Xx^Jlj oj^jjJ 1 ^3 I La j -/?■«, ^ A*j>-Ij.5jI 

*♦ 

j>-A J lisL.) ^ 1 ( ^j-P i^-jLp L<k-3 . L*j J->- J-Jb>ej JL? 

J^' JUJl Jl jNl JjJ jyjj _ *JLJl Jl V^J' 

f* ** 

I | H|.>^*2 ) 0 I Aa»*^iw*J I 0 *A,A ^ * ^.i-^ 1 ^ gHi.L»*j»^J _ AaaaAj 

0 L> ljl>*j|j tAoLa AuLj-s3 C->lS" j^>=J Ld*-a I j J r ^> * Lea jl ^3 

«* 

£-a 4_3^L*Jl LaJj>-j .0 j^JLj I k 3 1 t > Lww*> 1 J jjj 

^SS' y^p yA 0 Lo 2-0 AjJJl 0 L jj^J JLw^J LoJ 1 L>- 

«t •• 

^Jl iUaJl Si.. A - Vi ^Tii. 1 <j£lj Jj oda-ljJl 

•* 

p 

jl LajJj f jA\ J tJ-^>Jl ^^Jjl ^ 

j-^3 'y ^oj^jLjl j JJL>tiJl iij aJI oL-wj>-l Ls^ijl ^jt> ^ 3 Lk-j 1 jU 

j Lw ^jJl 6 j*s>- V I CjUL^JlJ jJ jiaj I -Lsjw2-Ii -I I 

** ** 

oJla ^y> jlL<Jli JjULJ! ^ j t J^jJI aJV^ ^ & Ia^o fjuS La 

«* 

LJ I ^JU>CLJ ^ jJ I I j I LJliaJJj j I 6 J , ^~ ^ ^ 

** «• •* 

i»KJ ^ycJl lij ^_LJI 


ULjyC^I ^yJl U^JJ JldJl r L_^l^l iij^ idldA jl 

*• •♦ 1 


174 



-lJ Jj^ J l y* Lg^LU ^ lL*jJLa j UjJlS 

«* ** 

^lyJl o ^■| • 1 4 ‘ ■-, ^ Jl ^ j-JsJ! JlSL! LajLjlpI j»jlp viUJiS j 

•w^ ^aLS' L^JLil jl oj>ouJ Sfi b-JL*i IJU 

*• • • • * ♦ *• *% 

^IjjLa <_j 1^-wJ I f ^J-p I 

o^ijj ji5 ?ISU J!j 51 JU >UJi ^ y%Jl 

lJuh .abjlj t Li jjJ LaLJU 4^-jJjJajVl .>yyJl! j-^1 jL~J 

*4 

£ (, 

^wJl>c-> 3 1 Lj>- aJ aiflJ L) Aa l_P 'u> aj oiflj I (J I wLJL^a* L) j Lw/jJ I 

L>*-j ^J„p *)1 1 I JLa jl ^-<-p . ^yaj^ J JU 

<LP j_Lj V 4_yj L* V I oljL^sJi ^Ua->tj I 

^Ua->Jl ^Jlyp JaJb>Jl jLxpV! jl>-L) j! .o^J, L* 

f, 

4wL>- jJi wLLP *. — <13 jJL) j I I ^A 4 J ci-> JL>j I <L>s-L vS^J 


.ibL^oJi Lg*>L.A*J <Ul>- yJ 4 ^jg^J 


iL^aaU ^^aoJ! J^Aa^iJI - 3 


[86] ^ ^ ls* J ^ ^ ^ I I <■) 9-^j j 1 ) la « U v. 

& 


A yj§ A ^wJ J l (jy-^o U I ya_— U> twwiJLgJ I ^y® 

l^JDl j-*» t Li? ly>- I ^3 4 j Lid jV I gLwJLI jjj tJ-sAjjJl 

•* H 

■llajl oULj>Vlj o^JwiJi oUj^iil jt-SL® 

1a)I QJ i » L.^fl.2 “.*» V I Jy LlJLL*_X 3 /y oLjjj Jjj 

~£J3j C 0 j* Si L»a 4^J>- 1 yo 4j | ,Jy i L^*> jJ 

JLvxiJl ^_a ^LlS' jl . ( 10 ) ^^Lp j^Jr Jl^JLj A^JliJl 


4 4-P^JJLxj 

JJ^t 

iJL-luJl 


«» ♦ 

4_d. 


-UaiVl C 


: J-^J1 ^U5 (J. L. Petit) ^ J (10) 

J. L. Petit, La Semantique de l action (Sorbonne; Universite Paris I, 1988), 

4j -XjAa J I I ^ 4 1 I t ^J| t luv>< I U.JL, jj ^ - I ^u» ij Ij 

-611 ol yiil) Les Investigations philosophiques aaU- ^JJl yJl Jj>-I 

olijULjl j] ..it.~ 1 1 <uy«jLllj t <ucU ^J'yjJl ^ j I (660 

^ K» 

4jLJUJI ^y L>wly^l Ui y Les Investigations ^liS" L^j y-y yJl 

AjUUxil! 


175 



£- p 

poj_£oL* LJ oLg-JLl! jjt* ^y> j^aJ * Jl IJl^j ( Intention ) 

o^o Si (impressionnisme) ^LkJl o jj: 

*• t* 

J^ajoJJ ( JuJL>*-> y* A^\ j]p j]aZ'«j Ljj .^JOJl L-LJj>eJ L^J 

•• *• 

cr^j\ • •*>* J'j-J' ^liUJ _ lib. £J)>)1 ^ v,>yu jt. 

0 L >*-> L J-* ! 

JJ^tJi jl j-A jl ^ 

•* «• 

aX-P JLs^aJI ol ! Lw>- jJ Ju<ai o j^,Jg jj Ju ^o^jLJI 

v* 

p 

aJ .(Husserl) y* l$J olkp! ^JJt t _ 5 jc<JL ajJu^JI y* 

^5^ y^^LOl cK^ <_5^ iJ^ ^ 

V* #• 

^^•Jl M ajIj Mi t Ja^- 

i_w>j Jj^is ^ Ml M l^Jli ^LJLj t^UJl 

** 

^ JlsaaJI 01 jjb JL>Jlj .(ostensive) SjLO^I jl JLlJL 

p p, 

. 1 . si a 1 1 iJijb ♦ • • 0 -Lm^aI I o ljwL>“ I jjJ A*^P 1 aJiP 

l A-L^P J^_*JL AJ—4 ^i_>cJo ^£jJl ^ P I ^- >C - J 4o>cJj»J I 

^ y j| lo . AaXaJ ^ ^ »AJ 1 A_M*j2j ^ J l ^jbP ijjj I y»^i OjiwjwQ A^" 

jli aLp jL^J L$J-^ J-^4 ^ 1 J^l^Jl 

i «* ** '•* 

-J. jlaDI ol .JUoill jM-plS Ml J i*_J M jl juoiJI 

A-w>tJa-wJ 1 Aj jo*JU 1 JLP I j-iJ I 01 ♦ . ^-A Lo O jJU N 

*\ *j3 fl.l 1 ^ I j ^_P JLvO-aJI 0 OV_pO/ 

w* 

j^>Ml ^jC- (LjijjA »JLx) J-JL: » Jl j-j-OiJ («J0jl b_~a.iL»p) 

b-^Jl jli 5^>Ja_Jl byJJl J^ljjJl Jj. JLkAj XjJ>y^ k-w.) [87] 

«• 

^ jl tJLAiJl jjUl ^ <3 _LaJI J> yt La ^.L-Nl 

*♦ W 4» 

/•^Ij^jU J,li ^ «jl Os^il Ul» ^Mj U j^ipI 


Oji^ ^0* Jlj^-Nl AwL»-p JJ La jJl>_ jjiwj jl ^ N (^) 

^ ^ p, 

= ^ y j ^ 1 lH o^ ‘o^y o^i ^j 1 ^ 1 £fi lM Mji fji - 


176 



I S LsJ>iJL^^3 S«&a\S ^a 1 JJUiJl O l*L® ( J^ 

•* •* 

\j^joj 1 4jJil ^l*Ji <JL*jcj*iVI <!)} t L^-JIp 

O 1 J i 1 Jl+A 3 ** ^J^-P ! wLs^2_3 LJKIJ V I 4j^L 

•• 

Oj-SL jl jl • (with) £_* <. I JU<ai Ju*-P 

^ ^ ^ ^ 

I ^a lip L>tj I pU-jI i^^l>x . j <*L*J LxJ I <J L^-^jl^ V I . o T * JUJ 

J-*-^' J i_JUJl y> ^^UJl Jl f-U-jVl J->l-iJl J .JJ~JJ 
»* «• «• 

£-JL> V oJ*j>-j vlJllJl (J L*-*JJ-*» V I jLi * I -Ls^23 

jVL>^*jl^VI L»i .^c-p j!>LpVI fj ^^Lp Vl c->«J 

. ^^j>L i LLi^-^L ol o L* j i li o LlL^ l ^.^.3 j I V i 

JU J iSui ^U: iJL^i LJ5 JjVl JU^VL 

*• M 

i-L* Jl J-Aii v_JSM J* jl JJ La tv_...^:il 

•» 

^ip L^J>CJ V JL*jCUa»V 1 i-X-A JjLo ,^JLs^ 3 Ju^P iJ^jLs C^*j ^^a 

. 1 wLP l^flj J>- ^ I 

, ^ 

(piece-meal) *jj>- JL*-> Lj_>- LLSL^<Jl ^^Jlp Ula 0} 

^ p ^ 

lJ L*-*jl*^ ! ^J^LpxjlIJ ^5 ^^5” ~L>- L . Li^j ^Jl A^ w »s«« ^i L I Jj>- ^ A 

^3 ILL t(4jb>-V ^yJKJLA j\ JjJJ 3 -' 0 (J j^Jlc^. S^ ) L> j ^,L? 1 A ijL^S 

Jl^JJI ii!> U ^Jl 4 _jJL U^j JiVl JL^jl^VI L*xLJl 

cLLLj «j i oJ^a3 tlr^ ^-Lo j j_Lo aS^LJI o| .^a^a>sJI LpIaJL 

M •* 

jli JLliS < j^a ^^Jlp J tJLs^aiJ I Jl ^ ^Ul 

M ** 

^ f. 

Ls V^-i j Lj_P I /^_P c ^5j>xJL) j I ^j-o-LU ^ ya.tf-1 1 

jLva ^i _ ^JLsAdJ I jL^a ol . JlpLaJL Jsj jj ^xJ 1 (^LLLqjJI 

oLU-^/l J l$_i J ^1 Jj-^aJl J-x-aJL j-* - J-»-*-J' ^liL 
^Jl ^ ?«ISLJ» Jl jli 11*, S'liLJ Jlj-JJ cliaj<_Jl 


cA? <A! 1 y ~ 

j^J L*J I 4^J6 L« jj .4j yC- L*J I 4^A L»J 

A^ali^y ■y ^ ^ ' ^5" <lJ Uj»J I yj» L« I i tt _y Ls->»JL>“ L^Sj^I 1 

f ^ 

.(*->• ^jl) Jl li L a » m JI*jI l5^^* (L^ 


177 



1 

(J Lj_x_*J la ■ va I Li Ijl$J j ^ M la Lt W ^ L ~ 

. Jl 


o-Lfra £UaJ jl ^ Lr-r ^ 1 ^jjJaSlI j! 

ojl^oji Ju_*Sm 

JU-pVi L 4 JI Uj» 


j L-oW : ol jL^Jl 

»♦ 

1 ^JUl ^i_,a_^iJl 

*• * ^ 

lil_*j Jlj JL ( ^*_0 Lg-jif J-Jaj 

I <>— » « ,> LJUwo^j l— «— > Lj>x_j| ^ I j US' j} 

<1 1) 




J! 


® c_3 


^iLfcjJl la j jL-*-*Jl IJla ^^3 

t Jjj l— J I UJ I <Lj Li! I Lk-^wLLJ 1 

O jJ a, * .1 r^jj j» Uj I _ iij LLo j-o'b/l lJU jj_j _ ( j-j jJaJ l 

Jij — jL~ jl ^ijJ! <y .^LJl LJL5 iiJU^ J^JU 

L«LI AA»Jaj ^La j <u*JU! J^Lxj jl cJjb ^lalftJ 

LJJi t 5aUL. Ui/Vj I o^Lj.-LP 4»Lia ^ ^hA-s^2-) *)l 

^L^iJL t^jUJl <jla j*Jl j J^UJl ^ v ^ L^U-j-> V j—- 

L^Jl ^ Sfjl oJb^J iiAj-Ji ol^>JL Ul& jl . *>Ui 

?tiUJ Jlj-^JJ j^JaJ L^J oVL>Jl JjLju ^JJl 

«» •* 

^3 J la ,aaij I Jjj LJ I ^3 jJL>cJl iJlA JLa) 

! Jj j 4_^o^SL~jI . oIjS'lj iJl>-j 4 J^->- aJL>- 

s' J. 

L-pIj J-pLaJI *J J-wJJ cil 

> ’ ** *• 

^ c- 

j^j L*v~^j> j2 . j <uL jiL jJ) 

«• ^ ^ ^ 


[88] 


Anscombe, Intention , p. 9 [trad, de l’auteur]. (11) 

^ L>- L« t^\ ^ Lj^ C^) 

IJl* o jl5j iL'Ethique d Nicomaque : JjNl J- yail l 

,jj J>«— I i(L^LajJLJ) 4 Li?^ia_^( j I . L>- La jJLJ jljJJ?’ 

106 4(1 979 4 oLpj.l a^ . J 1 <Jl^j lOoj^Jl) jl JL^- ± Cx^~ 

X^rj^S t) 107 


178 



^Jl «L>t 1 1 01 yS' . ( A^Jai jOL> 

p 

Cj'iUJI ^ _^S <jyZ j.L.1 La l y>^, .«_~JIj J-*jJI i>ujj ^ 

aLO^x-L 1 aLo^M .^j_s^2jijl O^LtJl ^^5 ^1 £tLsAl J V ^^jLjCJIj 

aJL^JM JS” (1) Lj »wwo jSL~*-i I jJL*j I JJ .^-A'yi ^JLs<aJl ^a 
a j\ JjiJL lil .*J**J> JOjJLJ aJU- ^a ^L^Jl 

<aj ^iaj (Jlj^Jl ^jf- » ■ 

Uj_L> (05^ LJI liL, LJLi . v . : ..,Jl ^_oJl iS"i> ob 

P f, 

fj-f 5 ' ’J^^ Jl £*•> ^ *P Jj ^ **iJ*iJ 

J-*-*Jl t^JL^jl yo^j ^3 ^^^.JLkJl aJULj aJ ^.laJlJI l-k w^Jl 

oljJa^kj 1 IwL^J (. ^ yJJ <j 

** *• 

AajjJJI 0 vJ^wsj>- c_OL*Jl ^3 5 J ^SLJl Cj*^/L>bJI 01 ,(*L.la *■« a 

•* 

1 oVLxJl ^a Jj U ajJ I j_>c-j 0 L^>cJu sw-w-wvJlj J^-*JL LUJ 
(backward-looking motives) ^1 ^iljjJl l$J ^.UarJ 

Oli J^LLJl. ^ .(OL^I jl f LLJNl iJU- 

•* ** i 

U-*-* Wrr* (_s^' (*>£»' J-!^ A-Li^Jl 

J-A? ^-U ti' <_S^> -Up-V 1-La Jls- .ui^a^i 

>*Lj tJ^xJL j»La)J aajjS ( J~^LsJl »L>«Jl <L>L»^ 

u- crl**- 0~^* ^ V^-J ^r-J 

*• A* 

0 AA^da.) 3~LLo Li ^A ?LU 0 1 I jLca 01 .(^jjl^o 

«* 

J£~Lj 


oUj-^Jal L5 ^JJI 4<0 ->jl>J1j J^-*-!l 0^ Or^ 

U.1 La ?^J1j >L>J1 ^ ^jLiJl JJ JiUl JJ^Jl J 

** 

cijjJJl jLg -tl Or 4 .1 j_* j! 

jA ^^W2Jljl J^_*J 1 OL (J jaJ Li 3J-1L) <U>-U 0t^ • AA3 jJ 1 
Jo-*Jl aJLx_L_> OLLJl OJUi ^ $ QL j 

A3 j-*-a ^^oJLLj JjOtJ! «liLa)) IJL^j IJla JLo 

IjLa ^Jl L. y .obis' j\ ii^Ls^ j^SJ jl jJLo 


179 



jU iJU 4 V 1 -44^' iLJLiil Uu*j}\ Jlp JbJLiJl 

M 

jj3 -jA iijywJl *LjVl Lp y Law? I 89 ] 

j! I j_A L*-pI oJwS” I c_9 j-p 1 ^jL (J^i ! ^ LI ! S J-A LJLa 

^ M t* 

(, f. 

aj Lj c_ 3 ^ .LLl-L w>wLa Li j^s w-4S" V .ilL 

jj3 ii j-x-J IJ-A .a_Lo_*_> LL*Jj J-w*-* L* jw-*-> 

A3 j*-* HJJlS" L _ r Jl j L^-Jlp LuJiSL j c 0 JwA LLo 

•« ♦* 

W33 j-a i^lLji jj3 {j** *— ■> j-Aj ( jl A3 j-*-* Jj c_LS" A3 j-*-°) A-s_L-P 

.A*_lJl W L*J 1 AoUj ^Jbj^o v <23 ^SL~j I 


j 'b/ L Jb aJLo**J I A3 ^jcqJ 1 ^ j-£3 I j L JJllxj *)! I L%lp Aj I jS* 

Lf ^ ^)\ J* dJUSj t aJLpLL J^Ji jLipVI ^ J^l 
j-w J-s^jLw® ^ iJLft jL LLj>yw-l o^LJ! J5 ^ 

oLU-^lj ?liLJ Jlj J1 ^ jWJl jl .J^jJI J*i 

4_^P jpL I A-*J>" IjJlJ aLLs*a 3 jljj_**Jl IL— A L)^-jL>j I 

•♦ • 

U Sj i. cjJ^ L^j^p cr* er^ va_U^L>JI ap^iJI ^1 cJwJU 
U J^pI Ul :«ijU. j^Sj N al& i^jSLJ I jJUS J yj 

W 

aw^LJI ^^Ip jujLLiJL 3bj_> JwjJI J-^Li ur - - <J* jl 

^ g " 1 ^1 w-Pj I 3 jl*j AaJ JpoJ I AajjUJ A-P y*>S I 

*• 

aJcw> Axv la.^ aaj jJa_» LajLx If I J-j oLj 

*♦ 

l5 Jlp jl jj3 ^a (wanting) Ju^ J^liJl ^1 

j 1 LgJli ! iijfcj t(I want) JUji LI j\ LI 

^-Lp j j.,,^ >eJ 1 aJjL>r-« j-A or^' : V^' 

*• •♦ 

La) 1 k»jw4>tj LgJ J^UJl LgJ 1 j (trying to get) 

J-&J 6j^S' fS I ^ j g -- 1 1 4 4JL3 Lk-iL-S' 

0 IJUU 1 y^Jlj t yucS\ ^ J4-J! ,Ui ^ 4^4' 

(jl (desirabilite) I ^Us» l j£i j tiltli oli U^j jj<-U 

JUJLllJl IJ i-A .4-^3 c— J jA ^ <r -^ 1 Lo ^A Uj dita 

_^a JjSlI : t > rrr ~J ?4*rJJ 4 ^^-jhJI v^UJl ^ 


180 



a « i N <_£jJl j-jOJLJI j_*_> y+-*-> 

<c yi^jUl JuLoJi ^ oljLipl JUol Oj^ t^yL^jJl 

*♦ ** w 

<L>- j^j Ljjjjjjb Li I **_^ww*J ! L« ! 

.Oi J-S<2^J (; J-<*-*Jlj} ( I J-s^23 Jjjj (^l) c5^Ji I 


^iluJl^ oL^a^I U ^k*_> w u.s/33 )) <uJK] ^>LJ! (J L »^1 a^q b 1 IJla 

** «• 

Ll^b U LL La ^Jj>-jj LSI cj j*j ol LlJLp j c ft 1 

*• 

<A^£>J J^l Cy*J Jwo-dl ,oJj>-j ^ya^A^xJl JupliJl blj 4 LsAj N 

'V 4j>xOOJ 43 I J g ~ * L o j_<wc«j1j ij\ JUJI j 

*• 

*}UL; <_3 J ■ >/?.", 1 1 ^JL>_P J^JLL-xl * I y^- Li a LbLi ! 

*♦ 1 

^ JJL>J I *3 ^3 Lj^P I ^lj LU £*/2j 4.L.P v^ijJl Jj, tUVa^l 

f, 

jli” iJu^ ^jl La jkojl ^ ) (premisse) 

** » 

^^Ju-Jl (syllogisme) ^LiJl ^1 vi*-><J j.ia..w*jl L$Jl J> ^kj jl 5 
o^Ljb Jj t4^jJu>Jl oMjjLJI ^>waJ jl LJLp olS* jlj ^>- 

4-^o -L>- ^3 ^J-L>cjJ I I.-La ^jLo I ILa ^Ai 4 _^jJj j I 

( j^LJjJ| 4j?^Xj ol £w£»ij JlSLLj j~Lj 'y Ck^~ L, & j**as>-j 4<0^b>-'bM 

Ol ^^-Ssj lko>«_l I 0 tj <— I (Jjk .(AjLj < _ 5 - a ^JL-*J I 
•* «• *• 

JVjjo^I 4JI /^w>- ^ S/ 'V Jju^l ^i^Jl ^LiJl ^ 

~ *+ 

jW £'J> J u* ^1 aui* Oi .J^J! Jl 

<1^p tjLw-<kJ 4Ji >- jA Oo 15 U5 4 ^Jl^Ovw^ 4 J L>- 

^ya I J-A J^sl L»l J ~ jojl ^3 .SiUl 4-L>- _^J| 4^a>«jkl (^jJl 

c> J&j tftUlM i<j5 L jt JbJLlJl dJljJ J^ajJl J^-l 

^L^bU ^U- ^ ^JziJl iL* ^1 t«J^^Jl Jj>-I yA* 

• 4i^b AjltJlj 4ijLu ^jVl 


?ISUJ Jlj-Jlj ?liU Jlj-Jl ^ J-^Lj^I p^l <wo «Ju La 

<-JL+0 jJ I ( ^j-o ! ^j-»-A L>tj bf 1 ^3 ^LoLS^ 6 JJ^ 

aLj^-Jj (^JJl j»Ualll jV ti_jLrfjJl Jl ^ ......a ll l ^ vliJOS’ 


181 



Ai 1 <-JU0J ^Ip jj jr{ 


4 _fi_i.-i_fl_> 


^ JjLjuJ! p^LJl 1 -La J ^Lij_Jl o^-. jl pi] 

^ JI>Jl Jlkjl ^ ^jkL. ^JJlj ?ISLJ J!>JIj ?1iU J!j it 

. J/yi ^kj| \ ^LLJ! s^UiJl o-b» iJUJl iiijla. JL ^i! ^1 

a* ~ 

^JJl j-ft ui 1 ^ d J I ^ 1 ^ - 4 1 V I l£^L> 


CpL»J| ‘ k^A-a^^*-*J I ^J-J*>*-l ( J^>- (^LJl ^L*JL 1 ( _y J | (12) 

,. *■ 

^JaXla Jj>-j p-A-^1 .*— > j-22J e-L*j LUj -Lfcj i »■*=> 

C~-Jl oLj JLi oJjJl jj-£o I y~>- N] sjUi ^ lal V fr^yJa-i p-~* jjj-L 

Ua.1 j^JL*j»j ^jjJdt ^JjjJ I <_£ jp* 6 y^>^A ^ Ua o L 

j->«J j^w Ja L Lojjj t fr«J 1 o^LL j j-» — j*-Aj L*-**<lj j i> _5^' 

«iL_-<l jU ^-LJl p^J-a ^.ja,>- j] 4 j] -Aj <j>jJ (^LJl •4 -j-^-ILp 

4^3jNl ^JlP O 1 1 A^Jl«_a jj^_JL**< ^Jj l jj^jK>*JJ ^*-5oxJ 1 0 

^mvw,! I ^ 1-1 hXS ^ 1 L ** * ^ ^j ^ L* L i. •■ *■ • • • 1 1 o *Ai.»i o L*^^ o *■ ^ *<a? j ^ 

AjlL^t.>« jLl la 1 1 1 aJ ■w--^'-) 1 L*< jl . A_>t_s2l^oJ 1 jJ-Aj ^-LH 

<Jb»-jJl *N>A ^ ^ * jju N jj?*^ ^ 4 _$^' i Owb-Lf- 

£j>> o\ : J^' i_r> *- . a. . A-J . L* jJLva^» (j jj^*_i N oLJIj** j 

L*s-U»— <1 e-Lis'yi ^jjju t _ 5 ^l (jJi*-) . J a ^ jj frL*Jl ^ .,^ 3 j 

^ 1 ^ I 6«\_Aj t A » «—y«L* 1 1 LJ 'bf I , » _ ) « ; i— ) 

N jJJ I <S” ^>vJIj e-Ujl I^ISvJLj 

jl jJLJi ^1 <juj3 1 i o 1 aj>-jL>- j-LJ aJ jJaJ Oj_>t_^ l _s-^- c ' 

IJla o- j 1^ ■ ^JJl jl . li j ^*- a LpLaj} j g I 3 " ^j^-usJl 4.1_ fc M . l ...« 'Q^~~ i Aj» t p. /3 - ^ . J 1 

(Jlj-^Jl jl I i^l^>«Jl ?aJl«-P LjUtf J j-fc L« ^ La i^LJl j^fc 1 

oLl«^>j^J1 ( Jp 5" t*jl l j>9 # Jj-L«kJj jJliJb La j J-Aj CjLL>-^fl {jA 

j^Jjl (Jj'yi a-^JLll ^j}\ 4-^»jJL ^j-w»Jl jl ^?L>- .jiJjS^ <>«JLs<9 

Jlj— * J5 ^ \jjSx» JpUJI j j& jl .sL>-^l«»J1 5^j>-NI o^uJl ^1 a^jJL jl 

^JbjJl *ui ^ . * i j (^jJl k^j j ..Aii 1 ^lj-i J-mJL- pvJ (_Pi ^ p+i ^ 

y_ • - ~^» *» jL oJL>- j k«_3jjcJl ^oljjJ Ijl* jl yA JUJIj .aL^ yuS\ 

." «l>-1j a^jjI jl cj L ^p 1 4-*jj! ^JLla o-tLS” jl ( ^_Lxjl«J1 

Anscombe, Ibid., : ^au\ jJLla.. tjl5L«Jl t g-ij 4 ^ 31 J-w 

parags. 23 sq. 


182 



(*) 


aJIpLs Jl J>_*Jl :>L~-Lj ^UiaVI y»u* Jl J<J aJL-vJI 
aJ L w^» ^Jaj JlJ>J! aJlpU Jl J*jJl ji JUJI j 

aJ 5LJL<>JI oJ-ft> ^yW? jJ I Ajl^A>eJl 4 J LwwO ^«-Jj j*«Vl 

*• 

LiU- oIjwj j (_£jJl -t*u2jtJl jj(pl JJj»o J_>»_) L« ^3 
oUo- iol£Jl *UaVl o'JU dUJL5 dJUi Jl* jajJj .aQLjL 

c l ^ tf > aJLJ <Jj^*- J*-*Jl ^_jLs^> *Uaj>-!j i LLw^Aj oL> 5 j .jjj^-'Vl 

J^~J lg-w>j ^Jl aJL>-IjJ| oIpI^s^JIj ^ Jl <J?Lj / (lSL; jl 

•» 

A-£^\_*Ji uti j «& >gJ I Ijl^-»j 

^-Ul JL^aJllI Lgj J>JLj ^JJI JajJlj AjIp _ aJL^ j 

t J jXj U J-p t dUS Jl AilJ ^.x>..^.:.7 oJLgi t <Uw>o 

*• 

(_siJl ( JJl Ji) (act of intending) J>,_<Jl JoLil 

(_)J-a!I iJLwo jL <J Jl jl Ua ^jz&\ <_J *<JjVl J yt Jl JO«jl 

olaj <J JjU ^1 iJlSj Jl ^i>Jl 0 ^ ^ki«Jl 

UajJlj C Jj^Jlj Ji£Jl : JljJl JjJl iJt lf~f- 

£- 

A»A«s»^A-A_ l I I o 15 1 _^*j j * I I jJ ^la/2^cj LjjL-S” c ^ ^ j ■ 1 I j 

jko L*-o*j cLU*i5 j c a-sa? jJ L> Lu JL* j+4 2->tJ I 1 -o- ^ * I ji a_Jl-Jl>«jlI I 

JJ>1 ikJ^Jl J5LLJI *LbM ^ I JJ 4 uA.a^9 j^J A**/i L*-»^J I 1 - ^ 1 1 
~L5 ULa^-t JlS^J J*>LpI cjJLs^j dJLlJl JLSJ COILS' jl 

aJo-sJ j-oJ I A^ 5_*JL>cJ I j ^ ljJLw*» 5 L> £• Lp 3 ^/ I JLmS> J 4 jJ I l ^ * J 11? 

♦♦ 

O Lj Ia J*>- j ^A j*i ciL^J L> A^j ISCoV I o-La <j I t jJ L 

*j' (_r^* cyJ! ^>-jJj-*-ll il^LuJl 

*♦ 

oljLj^-l jl .c-i-s^jJU ^^1^0 (JjL^aJLJ JLp Jl dy^ 

<J j-^J L> a 5_1_*JL^J I IjJLo^lj^ J^ 9 } 4_5-3 5JLl,> sAA % ^ >i l— <». ^ C { 1 1 


C 


^^juJ c-jjl>5 L^5Jj toLJIj •yp ojLp 

J>-lj^l c-o 5 L»-£>o o^-w>- I o Ji i y i a 5 j J ^-5 J| ^J-'Vl ^J 

♦• <* 


J-^Jl c^UJl ^L5LII itd-^-U^iJ) 


ij ^1] J-5USII (*) 


183 



dUJu iitufc .5-^1 L^, ^Jl P2] 

*• 

,6 «Ls H i j)-A La (J^JL 0 I ^Ja^Lwj ©w\j>-^ l)Lw**jNI 4 L^^Oj 1 

y* ol 1 j : ol 1 fj yo^a ya Jjlil 11 a 01 ^_p 

Ot L*U c^jUJl ^1 ^yJl ^UIjJ! oLg-JDl yp 

3*H^1 ^1 p 0 j-£-> 01 ^ AJ^SsJj ^ t ^jp-$ j3 01 j\ J-oJ 

• jZS 1 J 1 0 Lj 1 <L<>wrf LijjLt ii jO-0~a tO 1 y_P 1 4 Lp lOLyg? Lj l~a 

p. 

^*-P j,J 1 ^A»P oAAsLOwa 0^3 y*a 4 — « a I O^P^L) La 0| 

jly>l 01 JU Ji\j\ .11* jlji)fl ^Jju 


ia ^ 


J CT 9 J“ 


]L 


jO’ J-®-* uO *— s- 1 -«-5'-j 


ol» cJlS jl ^AjJji\ JA LOU cJLL j!y>l! jl . <I 3 ) «J-*jJ! 
ol (propositions) LL1> y» Ly~l o* Jr*^ lj jJl 

ULliaj y<_*j yJl <uLi^Jl ^*1 t_5 JLs^J 1 Oj .Lois' j 1 03^ 0 jSL 

•° 4) ^r^-^' J Osi 


^JL*-) 01 ^.la " ***J ^0 ^a j^Obl 1 ,J^l_>e_lJ 1 OVj 

Ll>c_j la La 1 *_^02 _j 0 0 ^JlJL -9 1JJ 4 <lLOLw^s 4_P jjt>S j 1 y 1 

LJj La . . . 0 L JLs^a-flJl ! x^a-S a^JlSsJ lOlJl <J 1J *^K^s,k a 

jJkj <L£j>-j ya ^ jjt jj>- j_Aj 4 J l~*JO 1 lift £y>tO>- 4 -j Lj jS 1 
olJL, JlLP 4jjSll LJ^oJl ya JuJ JLi 015 
LiJyJl 03 Ip LajLwo AjI^J y .AiJllll LlyJl y yojj 4 Jo>ll 
^tiU Jlj-^Jl oL OjOl^Ij JL^jo ^/1 11 a ^1 

p p 

l>0l JLs^all 3^"^ 0 AJj 5 ^xl^2 j aip <twt>loJl 4 j^>- 3 

p 

^a . 1 - /a a 1 1 Lg^lio ^0 1 La *)L p OL 11 a j 

p p 

0> ^Lp sT. j - 1 ( 3^^^' *• ~ ^ ^»a ^ 1 11 a) 0 ^j^LLj ^J^o2Jv-ww-< 0 L Jj-w-O 1 


Anscombe, Ibid., parag. 32 [trad, de l’auteur]. (13) 

frJa-o i ^ j-ia jjl; ( Lp» A^>0-*Ji (_5 JL*aII 4 JI— o] (14) 

IJla 0 <m.I jJill ^3 ^tJ L *j jl l”* ^ ll 


184 



-> iaiS (discriminante) o}^+~* 

j\ "V ^»! J «ja a l l OLS* 0} g-> *)1 oJ>-A j la « 1 1 

U J5 IJuj 4dUi J ^ j\ c^5 ^Sf :UiU iJl 

•* »♦ 

^1 JUAiJl JLsA3 oj_P.iL^ Lo iiLuj Jojl JL5 iJljLA 

^.iJl vi.-s.-k->- ^Jl^-a^Lwv^J I ^>o jjJ I ^liJb^l I 

ci^' ^^aJ^-siJl ^1 ( _ 5 jJa_^lj- ; J t 

j^b ^ ^U! ,^JI jib J.JI JUU yt-\ ^,_j ° 5) J-^ 

*• ** *» ^ 

l)LS jlj ^-Xj>* tApjJl Jj-> jJp ^^-Lp A^siu J-s^ajjJ I 

. ^tj jkiJ 1 i .JjPjjJJ 4-JLp c_S j ^U ll jLi?^/l Cjlil! JL^ajjJ I 

[93] Ji JJU^I <J>i ^JJI tjl JUaiJl jl JjiJl i^jU- 

«* ** 

^jMl i^-jjJl ^1 siJJUJl i^-jJJl ^J! 

** 

(r (. 

jA jl -UfliJlj ^ <^1 JjA, jl JLj i i ^j}j^>j^ r ai\ 

.olJdl jlyl -c^ oi^l J 


<L*>d>t} I L>- jj ^2jIj aJ'il.s _ 4 

-u^ ^ ?bLJ ^ ?liL. iiJULJl ip-jjJl wJL jl 

^Js - ^j-< Jlj— J ( _ s JLS^J( 4_-i -_iJu>Jl - (corollaire) 
Jl ? j 4-~Jl> <_£ Jj ?ISLJ ?liLo vi~j>- J^-*JL! ij^JaJ 

4_*^j!j 1 ^jA ^\J I ci-> Jj>sJ I U>- jJ jJaj I 4X +££j * I 

^JLiaJw<*_I 1 1 (Jlj«X_>*'Vl ! J— A ,cijlJL>-Vl « L-s-P jJ Lpj-j 

^5 c jJaJJ C-sjLLo ^ J-iULi j JlJlJj.} 4 j p IS jl 5 jl jia > V 1 J 

** I «• 


1 o_La jj I L^a^Aj Cs « 1 JLjp JL>*j LjJ (15) 

LfiJ I Lp^J JjLdJl idj£j ^.. y >~ I 4 j|D !^yjLjU_l 1 .S3 g\\ 

! I-Xa k—^Lw»^L) ^1 c_j ^,-vadJ ^jlj»ij (oj^j jlS" Ijl) I IJla j 

t- ^ ^ / 

ol ->*Jl ^.wJ j c s_a.^> jj ' ^Ju^» aJL>- ^3 LiIjl>- jl LoLi 

-(6 ^ jJUaJD 


185 



aJ O! y& Jlb>wo ^3 Jju La ^ 

♦* •* 


■A 

( 16 ) 


•mJ dJ I AP^x>J>e-a 

JL*Vi d'h 

gUaJl jl^L lx: Lgju .iytUi «jL Lw LJiJl Tjlj 

.kl^iJL>-S( I a^aj J5 j-p Jwo-*Jl <j£Jl!I (teleologique) ^UJl 

^yy** <_5^i Ld {jLp A*Aa^>^JI A— o— . *jJl oJu jl 

0- La I Aj jia-J ^w*>L>«il < v^Ssj AocjJ I cjjfc ^3j .^wwvwAliJ 

^1 <• a.*-; y> aLSLIS cJl5o ^/UIL jJj jXJ ^yJl 

K t» 

.a^pUsu! jwL^j ( JlJL>sj cj IS" L® j-Lij cj^JLll I -La 

(_ j L^ 3 l ^3 (_) — 1— 3 1 3 Aa^ L^J l ^A A^> I , g 3 4 0^^ — Lj P — \_^C— ) ^ g ^w— *»— 13 1 I^s- l l 

t* %* I «• 

i>* ^ rA?^u' A J-^ 1 

aJLILS! j-J& oULiLJl ^ja ajJ 4^?jLp l_3 ^Js» l I 

j-aIj_>JI sl jL^Jl ^»-L3 ^g-L-p Ll 

p p 

loJu L»-jJ_jJaji jl .oliJl (substances) 

1- Jo JP> Ji J^s\ ^St t d . . ^ -“■ ^ l g - > ^A j 

^ I ** t> «* M w 

*~ *LS^p 4j>sJL*-« y^S ^UJUj 4j^Ja_> Oljj^ ^ L^u 

l^i^Ua-j JJi^! ol y* LoyJ>jS l _yLJL>J! J*UJl 

p 

<yi J-^' 5i j-*-! J-^' 'j-* A cSj' Al •‘'AA A 
^ ^ %* *♦ »* 

A J^?L>JI ^AdJl Li *■ i j i <* I ^^-Lp I ^ \s.y JpUJI 

t oIJlU LJlL L« L>t-wv»j 1 J^S 1 Lo- jJ jJaj V 1 y*~^ < C^ J 

.aJl plij I j-j <^2^1 jlSUII ^ 

AP ^Lp 1 L>j j ^ lialiL jZi L Lo ( 1 

j I.L^1 1 ^j+j A^UJl A3^L*JlJ O ^a-ai-LJ 1^ l^^wu jS ^ll 1 

*» 

^IjJJl^ <^JL2-« jl /y ./3 a ll Iaa ^3 ^JuJ^ 

^ CJIS ^1 ilLUl oJla . 


[ 94 ] 


(17) 1 963 iL- Sj^UlJI 


D. Davidson, Essays on Actions and Events (Oxford: Clarendon (16) 
Press, 1980). 

.19—3 { j^ t <— aj j>iso.<J 1 : ^ (17) 


186 



^3 C-Jj L I ji C l <j! ^^3 ^JL»ca Aj j~J> J (^^^Uaj! 

C _ 5 ia-*_J i I -La lii j-« Oi^Ju j I O L _ 5 lJl LjLJJ JJ 

l*j>- i ^ 4j j La^*^ j^p (j ^ii i _ ^ i juji ojjt . ju jl>sJ i 

•• 

ij~^S\ iJUUJl J> o- 5 


1 - ..,-** 

s •*■ i^i ^ 0-3 A <y g * 


(18) 


1978 aJwwj oj^L^aJlj aj^jj^» c— • IS j ^S \j ap 

J^JI i^fcj ^L-Sfl Uiu~. ^JUj n _ 

JJ ^^3 dLta ^OjoJ L^o^Jj c J->Oj>J L> a-5JL*jl« Lj>- jJ jJaJl J 

•• 

j^vjcS I j L_*j o L» ^jLJL> iJLLjl 6 -La oj 

J-*-*Ji c-L-s^ j-> l ^ l a > jj jL A_-P^J I LJ jji L>s-j aJI 


'J* 


O J Aj jIaj A~g-A 1 Ju*jlJ L j Jl L j l JL/3. J 1 

*♦ 

*-J QaJ Lj c_ 3 I ^IpVL> l0_o Lg->1 ^3 ^-A L aJjLLJ I i g 7 m . . /* La JL>- 
LL JJ j* J^jJI Li <_Jp J^-JJ ^pUJl 

Lj JJo>-l jlJLJL ^a (J Lp *)l I L)j . -LsaJ I Ja—vJL ^a J-jIjl>-VI 

«w 

^ p 

A*-U I JLpI j3 ^Jp JLta LJ 4 Juu1>xj L-O j ^«j l g 6 js (j| 

■ * «.- > *-> ol JLpI ji |^-Lp (^1 V ^jJjj tjL*_d'yL> ^?L>Jl 

jr~* JUil ^]J ^ jUil 


*"*T Crrt jii ^JI 11^ .«j sj»j 


^)) 


JlL« J L*-3 1 


^-AJ C I Jji^ LJl J I A-vip ^0-0 ^jJl t. 'J . /3 <a» I 

I jL*-<Jl ^JUi ^a JLya-4-j 1 L)| . Lo I J->~ V 1 '°J^ J^ 1 ' 5 

.^\^\ VJ J5 ^ J^JJ 


L^»-Laj A-o-iS -U-L <j 1 <— ^>tj ^jc^> L» 

p, p 

oJLP ^ I AJL^LSI ^ jJl ^^JwJLj LJ jj-^JLJI^ 

t«lJUai» ...a-J /cJJl JLs^iJl : JL^ai a^JLSJ a-Jw^J! oVUjcLw-! 

■* ~ 

^^ip cJU 1963 au* LaLj A^>*-Jt^L^Vl ... jL -Ls-aJiJ I 

*• 

O J (l-Ls-ai I J-^-3 ^) L^aJl JL>- 1 Ju<2_3 J L^JO>j 1 J-wiiJ 


.102—83 t <-Oj jJu^tdl (18) 


187 



£- 

J jL (j-sAxll) oJJ-P l) <jLo-*-0>l 4»] 

jlp jLii <ui jl5 (jJiJl Ju^iJl ^ocJl Ld 

lT' 

** 

o-Lp ^jL—* 1 .ftU^a-i» L^a. Jl 4-ib>J ^J^ljjol ^|JLI»I ^ 

«* 

^ fr 

<wwajJl db*- ^^3 J-v2jiJl i Jw^ L *_j 'l/jl .<U^>wJl JL^i N I oJufe Jjja 

4.* »ax j <jl ( j^bo-oJ 1 ^w2j (4-L>-V jl ^J-Ua-a <Jjj*_a^-5') 

1 a x -4 ^_9 4-il 0-3 *>Lj I ^j-4 .£_3j O0>- J_A Lo-J uL^? jJ [95] 

jU Ju^Jl J^J J^oLJ i^UJl ^^aJl SJlI^SM 

p 

L>j>~* '-i>j -jJ! _/*■«?> JJ a*yjy. JUV 






Jl 


_P° 


4j>- 


r ^iJl 


«jl -LvalilD JjUj' ^ 5^ jJl^a 

f. «* 

^■— A *|M "i 1 1 — , ^ !■ <> — 1 1 <j l L ^ 3 t 1*0 Uj 1^ 

JLJuLSl JJ JjLL Oj— .uib :^>-l O- -%M Nl J>-L>lj> 
a L xJ I 4_o j-wJl oliLSJl oJla oL>^_) ju-LJJI > jl>J I j aJlJu>cJ| 

♦ «*v •* * *• ^ ►* •* 

4* 

U^ji 4 -“ J Li-li Cr* JL*-9^I ^ ar^J 

*• *• «• 

oIJlSjja-oJIj oL-PjJl jN 4 Lr LiL*Jl oju>J 1 

^L^l Ja^aJL ^‘\ — ^..d. I» _ l l f ^j^wLs j~*~' l ^ * -*. ^ ^ 

P P 

^ Jl>- ojbJJl oJla jl jJz .aJJLp aoo 

•* 4* 

t La L$J_p jt-L$Jl jjJ iJaL LJLj^J jJkJ 4 ^j«-j ^jIaJo 

l_y <j^ ‘■^■‘.ji ^ >* u~^ cr-*-^' ^JaJI ^j^i\ jli ^JLJLj 
4^,4 I I o yb J>-Jb jl jt oJl>J1 

.jUlj L« ^ Lgj>p ^^jJI (causalite antecedente) 

4*w>*4l 4-o— w-« j-t <J ^jlJI ^JLp o j JlLo- 3 1 Li L^jJ 1 

*»«*«• •* 

<jLp jl *c-waJl JL^ ^ «jua5» LJL5 JUjcoN jLu^l 

4# 

4^— > L— 3^-4a» L<a w»— <L—1 1 1 4— — *» ^ 1 ^ . ^ VWw Jl 

** H (• 

jSl 


cJl5 jl liLja LUaiJl ^ j jiajJl ^ antecedent (*&) 

(le consequent) ^JbJl l5 ^-0 a J u*j <o:Uj ^ jU : Q_..: : ll jj-Aj I 

I) 


188 



[96] 


i s^2jJl JL>- ^3 K i J.../33 )) aJI_9 ^>*^1 4jLyjtL>- ^3 

i.Xs*23 J jL Ji Aj L L^P <-_j2-s^ 5 Jl jl ^ L J LwvwO 1 

. A_L*3 Lq*j ^ LJLl I (J->- 1 ( ^y > ( JwP LaJ I l$j jj 1 Aj>*_>J L 6 
4->tJ>cJ I j| ^1 t AjjJLp 1 ^Ja_x_> Loj 4 j_>-i j 

f. 

jjJaXj (j j-^J-3 L <L>- j jis 1 jli *iJ£jij I <jJuLj 1 

AjJfc^l dUS Jjo pj ^ jW^i : Cx^°j 

cj jJL ji L^^oj j-wwvUllJ ' <>* ?J cs-* <->' 1_S^ 

«* ^-B. M 

^ p ^ ^ 

< — 2-2 j-* ^ ji e-U-P jid ji *lS*^ *£^>- aJ jL ^-AJb>-l 

Cr*"-* 1 1 >" (J ‘J '-*'* 1 Jr* j' -'—*’-* '- ii >* - My 

J-C>x-oJ i <^_43^ji Lai t^L^-^i t A^P jJ i J i ^Jk~oJL 

JpUJJ ^oUJIj U>UJi JljUb^l J5j oWjdVl J5 t> ^ <dU 

tiia-?-^Li tllijj! caJ^-*-*) ^LJLlpNI (5 y>- i ^ . ^^JLJL^Ji 

** 

lu£w) .JUpSM ^ iull oJut JI </ *=j J^UJI J^p jl (^/i 

JlA j^SnJj JLi ^d-JL>Jl LpLsJI jL Ja^jL ji L jt> 

-La_) ^Jw<>-P L.J <,<a 3 jL<k-P ji t j Lygj^>- L> ( ^ AjjSjJvw^a 

p p 

Aj2_J^_> ^LJi i ^ J i A_>t_>”W ji L_L^_<v-> * ® La Aj>xJ>c_L 

^jj i ^JjVi Aj>tJ>tJ i <3 J-*-* j]® i^LdLP^ij wL> J_oJ i c_A3 j_oJ i 
*• 

P P P 

AJb^i ^Ul -L^a-flJi A3 ^Jo t Ld ^_AJj>-i l l^JU-i 

. (I9) «J^J! Jj 

^LJl j. ^ a} i j jL^>-*Ji a_>«_>- aJ^Lh-oJI oL_a ^L-i ^Jlp 
jL J jJL ^ I A^vd^Jl A^j>~ j ! j j^»wL3 I 3 ^Lii aJLj-^I p^<jl Jl^p 

o-La a»J i <LwwjJL .^-^^vJi i j~^ ^t>5->«JL I 

3 I 3 iiU LwJi :^JLJi ^r^Ji ^ji i 

L® ji ^Jj (4 caused A^j»JL>tj^/i ^ 3 j) ® j->- j i p~&JL>-i 

Lp>- ^L l J5 £. L^Ji dUi ^i ^Ld>i ?dLd 


«To know a primary reason why someone acted as he did is to (19) 
know an intention with which the action was done» (Davidson, Ibid., p. 7). 


189 



jj|j4>- I j /*_) jl A-wws^*J I Lt_j ,jjJL>Jl 

sjiJl J cjjS\ jA\ i^>Jl tJUJlj ?iJL aJCu* k>j* 

t* •• 

Jjdl v-..»~; ^lJb-Vl ^ L-* J^Jlj jU tiiLJl 

£ ^ 

jl LjJU_, jlAJb^w. oCjls- L^JI ciJUi Jl <_i_J .(Jl l-Liii 

jL>X>- jl>wi y> L«-f9 ^jJIjJLj <.jj}jk~» j» g a « t G i j I j U_g_ 

•• 

oJl>«JI jli y- s*2->cJl li^jj t<JjJ-*-<dlj 4-L*Jl <_-*JlJ 

*• 

J-Lll Ja^aJL; <_Sj J J>jL*Jl JUJl Ajj'j jr* J} jJaJ I 
.^I5jl ^ Jl ^\tj J U J>* tfill jUiJl 

♦* ** t* 

Ml bil> yS\ y > I IJlaj tdJJi ^1 ^L^Jli 

(nomologique) <L_>- jJ j_* jJ 4_> ^Jb_J o^Ja-j iaJuitJ 

f >U jjjli j-* <_r^ .(^-aiJl y^*-t ^y^^) 

t LJL5 U5 ^ jLSb ^Ja^J jl Jl^I ^ 

* W ^ * } I J ^ ~ r, *. -V» J 1 ^ Jl ^ J^AJI IJL* jl .Ju»U CUJ 

•* 

<ua*JI ^1*jL (jr*^ 

I lJT7~^ \ (J-dJ ^ I c 1 AjLJ-i! I ^ I 

*• •# 4» 

. (20) i)jl. JiVl Jp ^ ojiLJl oJuo JL» jl JUJlj .^^JL 

L$d^ i>® Jl^ji ^ Ul Coeb JJa] [97] 


(humienne) <s^J> ^Ul li> UjL j^-JLib ^ (20) 

4jLtJl jp 'yj N LgjM 4_> j y L‘Ijl^I jLip^i j*ju Lxj? Sj>-\5 oIa .A. : . r L! 

jli IJLS-*j ^ ^UaJo^l jJUJLS’ l ^ 4# S' y+0 yA^ a jp'JL) L* (j - ^ 

** " ,. , 

. >— > . li^j y*-* A ' ^ - -^ " 1 (j-bi j LiJ ! j jl j^j jl* L io jl <l^ 4j*jA_p 

«Causation and Explanation» jj— xib 4jNU- ^Jb- 1 ^ 

in: B. Vermazen and M. B. Hintikka, eds., Essays on Davidson Actions and 

Events (Oxford: Clarendon Press, 1985), pp. 115-136, 

^3 1 g n ■ -,/j i jl 4JL«Jl>«Jl ^3 <j 1 j_j-^*-bib O-- j 1 ^ykj Jl^j jj L) 

1 jjljL^-l o j_A Us> jli 4 <j j LxJ 1 eJLA L..b».l 1 ^jjs- Ll> 1 Ja^»- jb 4j| a j Lg *. 1 1 

* 

J aLU (<jJu>«jl L .. U 1^ jjdl -Juu^Ul) 

jS >- 1 4 La^j-Li 0 jwA^J 4 A . 0 . la X.j A jA-J li J 


190 



p 

t j LJ 1 43 jX-d I ^ c ^ 1 1 ^ j-gJ I yP 

j jjl jlJj_^_jIjj (Max Weber) j-^-i ^L-j ciUJu 
yp JJii J~i o^^p JLi I cULli ^Jl v_U>l .(Raymond Aron) 
•Vr - - ^yLiJl 

<4 •» 1 M 

^.dl ajjJJUI U6\j^J\ Jid S;>^>~ (.LUL c~JcS\ U^ip yd_, 
«* * *• 

P P P ^ P P ^ 

JL*j 1 <w* 30 1 O I J^l »Jj^I . tw~> Lwo»* 15” ^3 1 y>*J I ^Ljlpl UL>” Lg,*3 jy>xj 

^yU^Jl jiUJJ £ySI ^ diii 

4-w^wwJl (1) A-wA-LO Ij 4_) .JajJ ~L> *>b- A iijj _>■ o_l oJ> >3 a_LojJ I 

.iJlS ji . La y& y>- (humienne) 

♦* 

yyy Jl>- L> y*Ju >^ Jl o ip lw? oLpI i 1 L .:." S 


^Jb jl jl y*Jl <_£ LbLj yjlji ^Ji 1 


o 0 1 


^ £ 


Jal 




*jba L*-<*J 1 JkS” aJ L>- oSj^j 4 l '. 1 *^A . /n c, 0 jib Jy«4Al ^OJL> jl 

A rt »ww j L A*J UJ ^ ^ A^^ ^ 1 * ^ ^3 ^ 1 •■~i"i ^^— 1 4 A^ 3 Lvs^j I Ap*S^\pkJ L^Ni ■■ 1 

yS A3jLL® A. <L*& Ja aa 1 jjui «Ck/>L>- Oj l-L>- 1 yo a JL ^ L>L I 

^<4 jujlJI jjz, s_ - -- -- 1 1 ^ I L U 4 bJLL L«-^^ .oj_— w> ajl^> 
^(anthropomorphism) ^L^JLJ .; y>«J Jj* ^j-L 3 jjL ^ bJ! y>- toWill 
L)a ^J-k^LAj jJ><_9>sJ I ^jS>x-j ^9 JL» Lo-S" ^_S J_» 4_j l I ^ j-i Ll_) Li JLaI-<Lj l g la **- *jL 'j/ 

LJu^p Jlp jJaJ LJl *LjfN I (transfert) J? j' yLyAJl 

^ L jjt 1 (j^® IJla aj^J^S/ I J ^ j Aj 1 j **** 1 o| .LJl L^-i^.^-1 L_i L>«J I 

^3j j* y c-j15"0 aLL^oVI br* c: — ^ A A. ^ A J j Ax-Ja i) I j Li J 

iLj|JL>-'yi yo A^^k—J I Ai^UU ^jliaJi ^3 Jo 4AjiLLl A^^vJl^ 

1 Jl>- jl 1 Ajj^wk^lJl A3 jA^JL jrS' ^UaJij A^a?I^J 1 4_9jjbaJlj 

^}\ ^JLi ^ I b)L j\ jZL~u Aj| JL>xJIj ,J^r>u Lg-> l fait a*j!j 4 1 ^ ... j > 


l^iSLi j a^JlSLU y- i>tJl yot^JL J^j«' N o N L>J I 0 J-A j 4 p L_J j jAJ oNL>- 

f. f 

j \ y~* yJl aSjjcxJI yl y^L' bjfc ^1 .Skijy ^ j ^ VloxvSu* a1l«1 

6jjl*J0 ibjlkA^-Vlj l 5^ t_5^^ frLJi'yi oNl>- yj A3 I i jA>xj 

«Events as Particulars (1970)» :j_JLL- L^J o^> jlJL jl .(JljjJi otj^-k-Jl 
:ajU 5 y- ( _ S J LiJ 1 y U_aju^Jj 4 «Eternal vs. Ephemeral Events (1971)»j 

Davidson, Actions and Events , pp. 181-203. 

^^JLp aj^JLJ ' oU^aJl (i^LUj Ijb y->o (anthropomorphisme) a-j^^^JLlJI (*) 


191 



iLJjl Jlp jjLrf ^JUl juJJ' tLIi US' tjLip'yj 

** *r 

o j^Jii <oLpJ jU <,J-*dJl Jl^-p £-« J^L^o 

Oi 0* 

JL^Vl ac^M 1 ^ ^1 ^ S^~£JI IjLa Uw 

> UJ| 0* >^. cr^ 1 jW^ 1 o~^~ > - 

V 

4_L*Jl 0 jJ>d L^-JLp Jj . la « 7 i od/L>Jl J-S” ^3 I tu-™>-J!j 

** *• ** 

^3 (Ryle) LJj 1*3^1 dJi*JL^I 3 ^io ^jl>- jl tiLpliJl 
«• ^ •» 

jl UJ? USUj UU 4^-U jj-^j • (^jJfc.iJl) tj ' Pji 6 a< **jjS 

S Jr ‘ UjUI pLj-iJl l^> ^yJl iUUJ! iLJl i fi jl Jiyu 

•* 

a^*^j ^ Ji «, juSM JI 2J*u ju o^u aJJu 

•• 

jL Jc£± JJ^L; jl V U^Sj ^ 

*♦ l» 

du>- j j L>«j ^ La 1 d I ^tldd 0J Jj>t^3 4^jji 3j dd 

t (J L*jjj ^ I 1 j SjJj ^~o& LLo <ud dj t iwwvd db-9 ji l>cJ 1 [98] 

£j UaJ 1 dd l* HaXj ^dl 4jjial*J! ^j^Aa AiJ j lya«>- L ^1 

"V Idftj <. <*a Ujo I ^jA Ja-o-j ^Lp 


(22) 


f, 

^ L^pl l ^ PWwjiLsj l 0 I 


^Uaj Lw Uad I <ui d ^S'-’ 4 j| j***wadi d> 

jL> J^JLili .AJli ^y> J jJl-a ^ LJa,.j «Jl .4— >- LjlJI ddoLp 

^JL>" d L.S" P ^J>dJ I ^ ddcS' cdA 4 J V ^Jw*^a_>e_J ljwL>" 
*• *• 

IJL^J 0 jjlij J— J ^is4? j -uSd j 4 jU U jl (virtus dormitiva) 

( _ 5 d 1 ^5j jJa Jl d^ t Jd~dl ^-d®i Ls^a->tj IjJL>- j} ( 3-* v -d^ 

'T ** ^ 

jl il^JJ J-^>Jl 1 ^1 iUJl oJl* r-UN ij^Jl ^ 0>^l 


G. Ryle, 7^ Concept of Mind (London; New York: Hutchinson’s (21) 
University Library, 1949); traduit en frangais par Stern-Gillet, La Notion 
d’esprit (Paris: Payot, 1978). 

: V U5 JJ-L.U jJjULJ ^JL. ^JLII ^ ^! (22) 

Charles Taylor, The Explanation of Behaviour (London: Routledge and Kegan 
Paul, 1954). 


192 



4-!b>- jl j-A jl® I j^AjIj jJjLJL> j^JL L*S 

1 JlA 9t^2j j\ 4 4— 1 9*° 4_>L*Jl 4 _*%X>cJ a L-j *>U 

J/3J Ul J~>- jL> (J J-A-> IJISLa j . ® 4-j UJ I O.A g 1 Lila* <L->Jj>«Jl 

J-* c r^-;j- : -J'-! A * 1 l 5-^' J-*-*-^ £j-* ^ <_r~ J '-i 

J*t 0^ ‘^js* <y d* o*- ir* ‘vA^ 1 

]es,A 9 (J jki I L5 JL^i^ j\ <Jjj L*> jLS LI i^j ^ ^ .4P^^- ^L*-*'} 

f, * (. t 

AL^u> AjLp j^JL>o Jj>- I l ^y> LjJJ qj* <L>Jj>- jj^j jl 4-*J 1 j j L 

L>J& I JL>~ jl 4 -*jIj ,cL>Jj>cJl Ij-A j j g la 1 J'j-i 

a* a* a* a* 

La ^aj * Lioco IS ^JLwtf) Ljj>- 4 -*^ 0 LiJajj 

L$JJ_*LL* J-S2-. 4-*il_> ^J-A AJfwjJ J— jl J^rl ^ 

«* 

4 4j Lj j /^SL*_> ^.X<L*J I Jp jLLj I IjtA (jl 4_*3 1^ ciU-iS^ 4 j) g »m ) 

.A~Jb vlUaJl £jij *l> ^ Ju^UJi ^LJl jU^Jl jp ^kJl 


^ j 0~1> jL iJ'ib jJLp 4^f* IjlJ La ^ 

i <uj3«s^jJ 1 L<^wJ 1 j ^jLiJl L j^->LLil {jzi 

i* •* 

L— jl5 lil Ml asJlA oy_ fjju M >UJl jL J j\l Uali 

^ g >a Jajl J ljwLlp j ^ L 1 ! j <LoL*Jl 4-*JJl .ciiJjS 

ijLs cJ j j/ 1 oL^-c-j^M 4 ^-A-A^tLj * L-^c— > "'j/ 1 ^3 ^lJLs^ cJ^L-jl^o 

^ *^P 1 * " 0 ' 1 i_s* ^ 1 JT~^ ^ OJJ-^ 

^ «• t* «• 

J 2 LjJw«^> 1 ^J lP ^JlSo (j 1 (J 1>«J 1 oLa ^JL° ^^3 LSUjj 4 *kZJ 1 ^ 1 .XaJL*»j 'y i 

1 (_£.} l*J 1 ^Ua^Jl 0^0 ^jA Is 'jUaj 1 ^jUJ! Jlxla 

« *• *• ^ 

^-A-> (j 1 (^ w.X.^23 4— A « 1 ^ 1 «/? ■> 0| . j ^***A*S 1 l-\-A 

4-*^j3j 4^3 1 ^^3 ij-A^j 4 ^^vU2j (j I v_^w>*j <l)^-» LaJ 1 ^y» J a .-». i ^ L 

•» 

jl 4 4^w-iJl (to rule out) ^L*»jl ^1 

JucJLwj jlj 4 j^^jjl ^Ssj>tj (_$L]l jjjLdJl o jy-P j jjj jl Ij-A 

^ j 1 1 jjfc . LJl Li jp IS j jjISJI Ij-A j^^j j L 4 J^wP 42* 3^J I ^3 

*9 

p^lJI ^a 4-jLs^jJI <is jl .jUjUaij j 

?!SL«J Jlj-wJl ^3 4jlJL>*J> (Jij-wJl jl I j ^*JcS 1 4—>^-Luk(l 


193 



1 jl ♦ jJ 1 j) L~> j^-p aJ L »» x w^ j L^ jj 

3)1 .Jl^JI aJI ^ jl 5 JJl o-L* Jl li^UaJl j oUl 

4 **P ^jj I J^JCo <LuL*Jl I ( A 3 ^*^<Jl ^-Lp ) jJ 1 

olpxj'yi J JjSJj .AjOL*JI 4 jJJ 4 liaj>fcj ^jLo-t 'y (jiJl £->UaJl J-P 

■ 4 i l Aa**^*** sAji o j j .,<a S I ^+£>jj ^iUtJl jlS' jl L*-*J I 

v UOl IJla jl LLLJI ^ii (.._J jIjucl-I) jpbJl ^lOJl 

«• 

*4^ A>W? Jj £jL>-jNl ' ojj-s^> Jj. j 

L*j oJLAj) ojj^aJI 0 Jjfc O - ^J Atf y 3 1 1 oJ-Aj t J<*j*Jl Ajj^zl J 

l*J ‘ Cr^ OjSli V^* Ji ijy*> ^ 

J U^> oojl J JS\ JL jt jlS jJi 

•♦ H ** 

jU ^>-^l*JI o-JL j ^^OjlLS ^L«Jl oJl>- Jl .jL*Jl 

^J,„P L Aj j^Lt ^jjl ^jS' I J I A^-^-J I UL*dJ A*uLmJ^M Aj^>*«J I 

L^jl cl^JjN UpU oils' jl JL J^li JL>- 

** 

ol_^Jl ( _ # 1 e- Jjj 'j~>- Lgil tjjjUJJ J -.k) i j*-a 0 - ~J ll* 

<uf f.j 0 s - ^ry JO oJOJl 

•* 

i-»~Jl 4 ij\j«Jl J IXA &s~ I (_$jJl JjJ—II JjjUI jl 
JU- J, (IJUail OS JLwCL-I J ^ M j-iOlj 

. j L . 1 ./gtfl l ,»Lol 0 J-j-A_>- LiL^k Jj i Jai^ kwws^Jl 

JO I JO O >4 Ol OOJl OJI jl (2 
OlS jl jl t^b j j j -**n\** 3 L 

^ t» *• 

** 

(.owajJl JL?- J IJLs^j oJl 5 J_^OwJ jo i j^^JI ^\ J} 

- 0 ~ 

jl5 jl JjLJl Ol ^ LgJl .vHJi JiO V j] lU JO 

«• 

Juodj I _ ^vJj>- LS' Ju<a-9 a^JLS” J L^-jcO I j I j lo iJ Lla 
J j-?uL>-S) owajJl JL>- ^9 aJL»-*jo 1 cr* p L>- J L<>-xO-*< I — jL 

.(^Ll>-N J y*-&* jl (j-U 2 ^ 




194 



b 1 ^oxJ I ^Jl^P ^ a1>“ 1 ^y* ^jJl 

^ Ojl>JI ol ^b L® £^^LLJL> ^JbJLj .JL*3^M ^si>Lo 

I w «* 

u* j «j' [yr^i ^ <j^ u ~£*)\ J^j .£>jj J-^ j~*-i J-*-^' 

y L. IJL», .^Ip JJUjJ SaL. JSLL, V J^LJl >Ju r +j 

P P 

U 5 4 ^| wwtf»^«»S*p' 0 « j 1 y&Tm) JJ O (0 L) «-X .< 2. 1 I I 4 _lx 3 ^ L-Spt^J 

f. p ^ 

ol LlJLp ^*-1 bj cJpLwwJo 0 1 b*^M bjbb*«j^ . I_l>- 1^ (, j *-** 

^ilJji'j t J.. /3 . 4 . U J~U«^ ^ jL^pVI ^~*-> J^jjl JjyJl -U-U 

*# (• 

^Jl (_£jJl ((<JL>-I j-saaJI® o LS^ bj <Jpb*jo 

a^XwO .JJaJ bj 4 ( Jbbjo ^ j-*^ ^j-^d (^ t(_£j-s^L<dl <xj Us 

t j Jw^-xJlj wLs^ia! 1 J-s^LaJI ijj^o ^JJl tOL j.. ^ 3 . a 1 I j ^xjdJ 

^ ^ ^ p, ^ ^ p 

^Xx_) I jJLk& li bl <J L>sJ 1^ . L» I ja\ 1 4_Jl L> 

mt 

A - 1 - si ^ \ 1 ^a ^ y j 5y>-J 4 JwSLJj 4 LflJ I lO-A ^ 0 -P 

^o *)! I \Sa ^Jx 3 bU < 1 x 3 jL>xj| Jxj LJ Lw*< bj .ajjjjsJI 

«<Jb>4 ^JUl _ JuajjJl)) Uil j <jLs 4 iJu^ai lib ji 

b^" ^JlJl t(l)L> _ J^2 jiJ I ^A <l_o»P <>t> bj • b L> JLs^Jii 1 <*j jA ^Jj 

** •» 

.JjIjcJJ cJjJI dJLU-j bl^ jJ 4 j& ji blS” jJ <Jj Jw ? jj 


^LojJl Jlxjl C-A-o3j>«J J-Aj 4 b J S I ^AyL>xSi \ Ijjt b! Jb>Jlj 
** 

J^pliJl ^L>- j )1 I *^JuA >*. j jA 4 V AsAj>cj bj^ ^ 

<-wwmJ b 1 4 « J I _ <j>t->cJlj Oij>J I — JuwiJl <P b-v^ ^3 

J^ 1 J! W-J J— > I 

Jj } 23) £jJ>y, Ifjl jlL* jj> ‘iUAS’ ^ ,_^J 4Aiil~4 ls-yj>y£ 
ol» : iJldl Kj&S t \^y, iJUJl ji\ 4i~*}\ JA KS\* 1^1 


i y» <_bj^ a^Jul}\ j] (23) 

ijlS* l^| JaA3 fc >. a.^j\ 1 L*.>.i JL *JCSJ ^yLJl>~ f\i I 4 JU-! 

p 

^IaxpI iOt« <u«^ L>xj I (JL<^Nl <JL*>- bpLaJl L^ *^ 3 ^* |> ~- J ^ y* 

(Davidson, Essays aw>UJI oJla diLUj «j» <Jl^> j Jl jL J-pUJI J^i j* 

= 01 UiS^ ^[a^uU Lgj jjUl yJl] on Actions and Events , p. 5 .) 


195 



L^-Ai* L- j > >>JJ ^~JI l* V- 4 -* o^i- 

•• 

JV> <Lb/ «JLp li ^Jl Jw*_*Ji <L~J ^-idxo c j^>- jJJij t OJ^Jl 

•* •* 

jl jjja £*ij J-«a^; o' jJ* 

?pLiNl 


jj» I^Ul j-^r-aO! yj ^0^1 JpUJI Jl £l *-jy\ j-* lg=r\Ju 

£W? ^jlJl -UaaJI AJ^*-* (J-* 3 p-AJL>j cJS j-uaj Lg_L>-l jj-a ^yi J I <^->- Ai 

I JLA ^yjLp Jy-^-»- * j^y-LwP J 5 ^! L^ 3 tjJ-S'-L^-Jl jJ-s ^a - oJ ') ** I aJ-j>-N 

w— o>«j iJbj^JI * ai ^JL3 (desirabilite) «L^py> ^ LL>» ^ jw JxiiL jSLL bf ^L-Sll 

Anscombe, Intention . : JUaS L$jL5 ^ w~*j£~Jl aiUjc^I i jjS\ Ju>Jl ^~>cJl 

^J-pLaJI ^Jl j)l 1 ^j» wa a.>ijJ I ld_A ^JLp I-L^Lj .Xj>s_j jl ^ -». la . ~ .«^ > (24) 

t (6 1-43 ^ <. a.-L jJua^Jl) «agency» a**^SLJI aJU*JI 

c i I dUl ...1 *>Ol>sj IJl^S” 0 1 y S- ^jA p j^Jl jia.T'..> Jj> . K<_S 1 SjAjB 1)1 <U> jj I j^JJlj 

wUS jJ*- *JljJl jl jJz- . t _ y JLJL; *Jl J»p L iJl I^SUuj ydl t (6 1 -43 ^y> i A*-i-) jJ ^ H) 

P * y. ^ 

(deeds and doings) JLobllj JL*_pbU jLj»_<JI aJLw> jJL*_j N y>H li .L*LoJ 

^UaJl j (happenings) ^ <_$a vidJ^-Sfl ^1 i-— -J U 

(J ^*_i (J 1 j*j» b/ I '- 1 l P Lll>- jJ& jA V I ^JlLo lP J l -^3 -<v.J l l 0] .{£- \../3.6 1 1 

! y. (_}^A oJLp L* .(Xirpitz) y^\ oLS" O^ 51- <-s^ *-lijL»^-j a>- jLJl 

4 . * ~ + 

JL>- 1 i y>- j AaUI Aw? L>- ii ^Ll^> l jl . j li— J I p I jj ^ 

olS’ jlj AiSl .aLSLwi ^ _ (agency) ^--xdl JL-Jl IJla ^ U 'Aaj _ ^3j^kll 
;Jw^ ^A _ J*-j J^3 jl oi>!- j. ljlp *y i £-*0 ja i j j Aj >- 1 *y 

j jl jp^»-d J-* .^-UaaII ^UaJl j_a tJjNl w-j yzS\ Llpj t La ^j A tCj L» jl b/i 

JjUo t APjL j^yA^j l j I j ^ I i Aj>t?“j . Lj ^ Lw ^A ld«A S jj^ j.- Ji m'i 6^3 jl LlA 

I jLjt^ jL I i j jwaJ ^,i2j>«wJl ^gJa.;.^.! I JJ^iJl jr^ 

jl aJw-*j L# j LS^ jl ^3_wP jJ-p 13 jA L« *>L>-j j|" . L-Awai t _yA-j 

^yip b. o \ rL 1 1 ^_LSLw^«>i (_|'^ »(46 i ^ I ^>Aw2wJl) L — i . , j s a)-*j>xj 
ii j-<kJl A>bO>- AwLil! AiLwj! J-o ^w P^J- J5 .(J^Lisb/l (_5^ b/ ? ( J-pIaJ| -Aw2J 

L joJb»- U I AA-A>- J A^O>“ ^ tA-Js-L^aj (^JJl iLilP^lj -UohwJ I 

IJla j ^ ' jl - ‘ '*»■ - ■ jl ^Xa T ... j jl w*.3 *))LJ I wLL 

jr^j jJ-^L-pJl (JlJ-Jwb/l ^pI^j jl Ja-I tjA c J pUII JioJo»jl (jL^Jl 

£A i. y>A jL^pS (j; I ^y3 IJLA jAjJasJ b/ Alii JlS bf I (_5-^- c ' ^^y^d-P > — ~~0 >xj 

jjL^a.-Jl jpo 52 ^ : ^Isl)! .(I. Thalberg) ^JL ejLcwl j-wjdl IJla jl ^JuJl 
Davidson, Essays on Actions and Events, p. 12. : Uajl i _>j5A0l 


[ 101 ] 


196 



(( Ju< 2 jjJU ^JUj AX^lo '^ Km i < —*~t I l*i* 

p 

aJILJI ^ intending jlji*j j15 j a~>-L< 2 j V ^jJl dJJi ^1 

# ** 

1978 ix- <d ^L-^UJl 
. (2? (Actions, Reasons, and Causes) - ^S ! lj £_>«_>. — '! j 

jU JjSfl <cJli» «>L^-UI L^c- j-e- ( _ s Jl 

t* »• 

<JU-*jl^I ol 015 XaIJI j»_j^il o^/U-*x-l J5 

iaJuUl ^ jVl jj-JUib Ol ^ .«lx*ai» v-waJl iJb- 

^ (26) 

SI t«I was wrong llk>^ oi£ JuJ» aip I 4 . w> j ^yJl 

#• 

<Jlws^ I oLw ^JLp <Sy- >f -i ®LL 1 m (j Lj <lip ^ *-J 

** ** ' 

J-! J-j ^ jj^j t J ^U- J 1 j^b Ja-^JL 

.jsSii Jlp j3j cLw> JpU3i ^jj xxJi ^-u 

i kt 1 dj L_*J I oJla 0 L» aS jp 0 wL>*J I a^-^ jkVl dL di»L ^-a 

oUipVIj Juj^Jl <Jd jjJ 1 ^ La_*J ^ L yflj 1 ^ wxwAA) 1 jA Aj 1 

>®J (.^.IjJl p-fiSM ^ J^b ^yUsI J^U bbj JaJj j£}j 
J^-Jb J-Cji IX, ^ jpLk_<>_J 1 ^ • ei J -s^Jl Aj>^ 

£j-kj iijU AjLjljj -k^jJl J^ 3 ci' W^4-" 

aL^P dl (*p k „ AM<I IxJl sjlp Ju- JIpJl 

V t^JJl J-o-j^JI lx* b> • l j-^-»-» j-«l lx* xaJL!I 

U a ) . j 1 U X 1 1 (jL*jl ^yi ^JUU XzjlJl I 

- ^ - /A A 1 I ^ j d - 1 Lo k ,^2 ■> 1 |J-A ^( jl) U-Pjji 

J-pLiJl t4^UjL>-^l cJI^-pSM jLfj>- 

j\ ddUl olxjl dJJJ^j Ail ycdo 

«# 

L*-9 1 (J^ 3 J~^ -A-P^J I 0>Lo-*^ oJ-A <» ^~ij^ ^ - } 

aJl»u3Jw»i J I t Ld>- Akokw*) L»j 5 LilP I A*.&a\ I ^> - ji > Lk>tJ I 

?dUi Lid ^ jl aL^ j\ ckj^Ul cJw>o LI 


.102-83 t 4 ^~aj j J-saL 1 


197 



L* £±. A. M J~Ux)l oi ^ Jl <~>/\ a^tdL La 

^ ^JLj 1 0 JlA i) y^J ~J>- C jjji JL*^ ^ 1 (J V I I 

L-a-LM ^L»l ( _ r a-j .i^jUJl ^-ijJJl ^L. ^ IgJl jLL^Jl [>°2] 

Ji i>^ £“ t* ~ oi J-*^' (5-*-" J-^J' 

C jJJ £*-***" ^ ^ JJL>wJl -^*“ L ^-L3l J-Ij>«_^Jl 

. ^ Ljj>- *>U 


jl J-A jL>Jlj jl Oj-^lJl ^3 Jj2 JbJljJ 

iiLft jl y Af^J- J>\ L ill «x^ai 

4-JLp jlkj jl ^SL*j ^JL!l p-Sj>Jl <L~- L <.^-£L>Jl y 
^^-Lp J JL+-> yj (^jSfl iij^^Jl) prima facie 

^jli^ jJ*> l S*Jb o L» jl {£ I (^1-LoJl j-L>- p (_5^ (J^l (JLLoJl 

(2 7 ) *■ 

<>*-> • S • ^ * " * I I ^JJl l— «.,,«.* >e-i t A-oj^ j-»-Jl 

^ g - j jl ) ^Ul ^J t w o J I ^_*_P I jJ j-A 4_*j Lj <L*->- Ij 

^UaJ I jl$ ^ L/?l £-®lj^l L-f 5 J-^J . LX^P S/'^-d-*»l 

tij— ,j~J -Uai <J ^i -J-*-^' J V 

^jLj Ljl 4jjJalJl oJlA 4. U ^>- jj .Jsj ^L<jl J^P p-^^tJl lX-A 

L L - 3 jj -/^ - 1 1 4_P"c-^cJ jwwj I I J) 

^^>cJ I jL>-il 4j La I ,4^P I 3 \*^2 A ) I ^sA^i-jl 

.^X^aiJl J-**Jl ^ J-S^1P yt Lw Jsjj^L^JI ^-wp 

^_ii j-<Jl y j <y < (J^\ L^i ^ W <> ~! JLvaiJl jU» IJlSL&j 

JjiJl IJL^I Z 28 ^^ ^Jl ajjLjcJ! (.LS^Sfl -UP ^ U5 Jt^JI 

.JUaii! ^^Jl ^ilil jU^-Ul Jlio 


Lj L)_^j Lr^ t L^*3 L y jA 0 j& >0 (27) 

.(98 t jJLa^JI) ^jA UlSo-l t 

.102 4 1 (28) 


198 



^jJl a-w*-aI JJL5 Jli j I c5 ^ 

.J^jjJL^Jl ^jP IJ.A AiLs^l JjjL*Jl i ^Lp <W? j-fij 

<Jl$Lil cjV! ^ Ll> o,.Jb ^1 

L -r* «* 

^ ^tsJi ^i ^Ji J\ OM v*w ^i ^Ji 

jSfl ijj<J tJ-A-aJl <_a-La J-pUJI ^1 ^L»-j)fl ^1 j 

^s I jJu ^j>%^i IJiSsjkj .Jpj j-^L*Jl j*s- ^La- Oa«J SjJL 

L*P jb 43 J •<> ' I J.A UL^J I l)I ® ’ i3 L 1 L 0 -U 0 j^>~ ^ ^ I 

jl^Sii ^ jA\ (.li^bu t it.j,yLji |»iiUbu 

. (29) «4j'ljli^l *yj> ^ J5Llx; ^\j JpUI! 

H M •* 

^jQaJl JaJL? j ^ la j J-*-4JjJ I ^3 ^->- LJ I I-La £-4 tjL>Jlj 

^ J\ L jS\ U5 tJu^i J£J pj yjJl 

jJ ^UaJl i j^J t ^ jjia^a ^jA li*>Uajl 

La ^ j^JL^A j j^laJ>4 <J*)L>- J^a 0 LJL 9 Lab* 4 A^vjD J-pLaJI 

j jL j-saaJ i ob Jls^^ ^LkJl 

^L/Vl JUj»x>-'4! ^JUI y» ^_~aJI JU- ^ LlaS i^K 
•# ^ ** •* 

JoJJt oU LuJ jU^JI J^JI iJL~ J> .JuaaJI p»4^1 

La ^-*-^>» JLuLllL ^la*-4 Aj LS"j 4 1 2JL& C-AJl>tJ 

jli 4 JUL» U5 4LgjJj JL^b SfL^pl jL-^pVI JL^b j! 

oj^Lw-o ^>3 .iILla ^a 0 ji3 aLJ^ 4 La ^jc<^ ^Ljl^NI 

j^j J I J 1 L)j}^ j L a^PxJ I 0 1 ^JaLw*i 1 4 6«AJL^»4 

p ^ 

/^p 4~*uti (1) ^^JU3l3 ^L^«Ja5 j I L^oj 1 j^s^j \ *yJ>9 

^i^Jl ^L^s: J^p J^l UI5 v_^5l jj-S"! ^UJI 

^ «* 

oJlA 4 .^UJl ^>Jl <^cS I cJ j L uij 

IfS- J^Ss-Cj ^yil oJL-AdJl 4 U))/ Oj^fJLil 4 JUJI tiw.LJl 

•* 

j* j Lj -^b -UaxJ! ^ dL^JLjJl JS ^-lilypl J 


199 



^ I i L ^ \ ^ « « *i I I :i3l jfc j.^a.z.>xj 4 lg-~oii a-JUjJI ISLlj ^JJI 
I jj 4 LnJa.fl.<a L*Jaj 3 » j 4 bio bio La l>e-gj I I 4 t^l^.S'lj 
. Jbo y* (^£^1 c5 ^UJl ol>ejL 1 >*J I jj* I 

J^LLSl Jlc ^JJI ^LL-^I ^LkJl L. ^ L<! 

p & 

A^Co j^iJl j-A (j L Jls42joJ 1 ^^*cll jl ^>j ® 4 4 ~«u3j I 

** •* 

<J L>- Iju^j C/^~ * I ^^-^3 V L*» 1 <J 


C l aAj CaP (^jJl J^jJJ j~j£ 2 y^-* 1 ■^ |J " jls ‘ •■'»•* I 

i_ill*u yH\ ot J-P -V^iwi ^ ^|jb-N y> 

M 

cJ| fjli\ ^p LAJ I ^Jj * L—« Ll*j>-jj ^AJl jL -LsAjiJI 

JLywaJl ^,-Jlp OjJj^I 4 J L^O jli 44 J^_p cc* jJ 1 ^ .jl^JLII IJla 

•* 

LJl>cj i a 1 i oJujlkJI c-> ^ L a-xu^ j/ 1 t ^>-^J 1 

jl USLl* yj c l fr u..A:7 yJl ilSLuJl ^1 

•* *» 

p-LoJul jLjlp^I '^ s * - L» j ^JLaj^o tOwL>*J I Lsj>- jJ jJau ! Cols' 

^Jl _ 4^Jij p-LwI ,yj — JuaaJI 

<c*— -a Iw*L*jc — Jl j — a ^ V I (jl — a j-J I lJ — a (3 

^ ** *r 

fl 4 _*-*-v*Jlj ijjJ->«Jl^ ^P jA Jl jl jC*J I Mok->xo I j^-w*/J-*3li C^'VlJLo 

«• •• 

jjljU-Vlj JU^Vl 4 _;Ll^ y i^jUJl J_SLiJj 

#* 

L^. : i ,< c _ 5 cJ I 4 o>^L>c-<JI LS* j! .{Actions and Events) 

•» 

^l-ls-Sfl jl O-j^S/l Js;-! Ifliij 

«« «• 

jl I y^ljC' L* jj LL Cj' oUL 5 ^i! ,_^^J jU^Nl 

^Jl LUaiU vJu* ^1 jsltoJl oLLS LJL- 

«• «* •» 

£r 

yi ^.J->~. d J l j*u ji y» i_^LJl jL*Ol 1 -La .LgJl ^ry 

ooLLoCj i y tt j «aJiJi>cJI 4jL-JuLJ I ^wjIjl® y* jujoJiI ^Jjdwo jLoco 

i* «* 

J-j-U’oJl kj^yr ^ J --~-C-~~-' 1 ty U~-: ^ 

v ** #* 

JjLskl; C 1 - 13 -^ 1 J^*^' (y 5 ' W L -ka.l.l j\ yCJ ykj^Jl [104] 

«» *• 

j^jl^c- iijUJl jli ^y> j^a> Jl IJl^jj .(truth-claim) 

Li-ly y UJi oJl5 yJl al^iVl 4.L5 y 


200 



Cr* >*-* i_r® JLspSM <jLl5* ^3 jj_^>Xv3b 

*• •» 

I 1 1“® jp 5 ^* -i ° L^->! *4-a-q*-a V 1 

<j-r! fj-^- A L^* ^ 

KJ j$\ JL-Jl o~o>o _ ^LkJiSMj aL-st-Vl - is-L-Vl 

«* 

A»aJ Lw*-&j I ^ ■ *) ! C Li^ ^p^a^tpOai I ^^.^aALs^^' fr . l ! ^y * * * £ r ^ >1 p ^l- i ft . 1 I 

Aj C-3jJJu ^J*P li jU 1-L5 aA J . 4j J-apa*J>eJ ! A^Lj5jl dj'y J-*J>L-<±} \j 

Uli JL*j AIa JwSupxj V (—■ >.fl.lJ I IJLa 015 Ojj 4 I 

JL>- ! ^5 A_OLo ^jo t O j_jLoJ I oJLgJ A . La » i ^JJl iJLJLlpoJi L 

jAj ^ll I AjcJaJjJl yJ 0 yuJ^3 1^ £0 . Lg-lP JL>tJo 1 

^5 <J ^ V I <JUL»Ji O l^JaP l*XAj — Jw^>cj A...a1xwqJ I 6 J y/L ] I ® 

«* 

OjlJL^Vl j tAXjLJl Li L5vJ I <5 1 j-fcl^->*Jl ^y> — 4£'yoJ>t~d\ O^La 
( y» l *» g > I j-A Ixaj _ A-*aJaJL) I oJla il> 1 JUJl j .SjjL*J 1 olJL^Jl ^1 
^V-ALvmJ t^JbpLflJl Ls^-jJ^JajI ^JWI 'y iflJLS _ j^S'yi 

oJUa^j ^JJl ^yjcJU jU JjCdjLj .L^a>t>tJ Ajaj^CO <Uj jhj 

- JL^pSM oSf I ^aIjh^JI ^1 ^1 ,^a jl jJl^ 

Lo Oj£j C d-lta ^j*5aJ 1 ^L*3 0 JJaP L*1 .^gJCO < Jm.^.>CJ 

f, 

jl yo U iJ— > iLoatl! ^ydauJl JJ>»Jl j 

^ ,^* ifj-vaJl .ij^JiJlj j—j JUj il— JjiaJI Oj£->_ 

W- 4* «* 

A. : >LsAJ t ^-Aj^cJl ^S^»J ^ ^-3 J-a-^ Ul .^L>J! d>aij>Jl 

(% ^>^ ^ ^L^Sfl ^>p) o^LJl ^L-i\l ^>p y^-» 

(1)1 ^-A l^»A ^._^-> Lo L»j 

1 ^_A^>tJ I Aj j 1 A^vJL) Jh^ ^ 1 J LjlP ^ lj cZJtaX^«J I 


*li-?4 i-J^-P pL^JI j^>j 


(30)f 


jl Ij-wi IJla 0151 


jL J^-Aj ^^jJl j J .^.A .. ib 4_JiJljaJ» ^ (30) 

0 S/ UjOJL (J a 1 1 . la Cp t ^Jljt Ju5 I — AlP (J^X^Jl P g L>- ta^J I JL>- ^ 1 

f, f, 

Oji 0 Ja>- l_jj l 1 ^ j ’- * (_£ I J J -/* ■ ^~aij 1 aJ^Ap# *)/ * 0L» lj 

a^ jLxp« a>- jJs 1 aJLs Uap# Lo l>- *_iU JlS" ii jj 1 j^j} .(175 t A—mj jJLs^i-«J 0 N 1 


201 



ijjSfi ^pJi» ou j^uu Uisij,y\ 

(obLii^Mlj HO 

f. & S* 

Oj^j 0\ <1)j3 ^y 3 t jJ* OJL>Jl ( yu I ^jL>- Uj-w> 

( J^L>- Jb-ULlSl ^ t_5^ L^J^ 1 

CjLjL» 1 (jjl 0j 2 y** I jj*> y>~ */7 ii i y3J>e-*.zJ 1 (jlj <SJ 1 Jj>* \ 

^Jl a-wqjll^J I *)! 1 >1 ^ jlJL.iJ I £_JLj 

^15” ^3 (^1 W l J*>- V I aIjlST ^3 I j_A 0l3 


^lp <L*3 I j ^a>0 Lo Lol 

La L j L) ^ I £t>t>tJ I L)L® t 

£j»l>Jlj L^Ip 131 ij LjlpNI 

<u.ja laJw».l 1 oj <jl ,*Sj>~jJb\ pjJuaJ L*>-LnP5 JJJ I 

L I j^ jju 0 LS" (1)} .ojL^jN (J L>x^> V 3 Iaa 

p 

1 ■^" I 4^V.M«^I»|J 1 *-|| - 1 LS" 1 3 1^ t f 1 ^ yM<Jl<J 1 Lr* fjt J* 

oJ_* O j£j 0 lj tljlj-5*-l JU_pNI Oj^Jj oi l ^y a U-> ^Ls ; L>- 

f^r j j <_yJl LLsaaJI JJUaJl A^i jj ^ t 

•* «* 

»A-j.A-*- 1 1 l ^ ] l*XJw**> U->«— > I 4j>*^ jb 1 oUtJb - 1 ^ ^ j| 

«* 

^ -> A L - Q 1 1 o j j ^ 2 } 1 JJl>o l ^.■A.«.ts'z $sj I 

*^Lo-P (1 )Ij <J jJb l) 1 t>Ll» ^Ia.t.A^j i_4.« ^ .i^ijL?-Nl J ( yu 

^^.:Jl ol oJLp Li^Ls^ jlSJ) j oLLp 3jlp J-^ Ll^« 

?L^L>- UL5 J,JLjLj ij£-z /♦-! j} (^ <Jup j o->«J 1 jl^5 


R. Chisholm, «Events and : j ,t . .... »» c _ 5 -*j L^jJ^JaJN = 

Propositions, » Nous , no. 5 (1971) pp. 179-1899. 

aJL>vJ — > tJ I 1 £ Q. .** J 1 J_>- ^ I 4_>-j^i?Sl l oJlA s . ■ ■ ■, ■, ^ 1 

^ jS ( ^jIa j| '. JjL>«Jl £-*j>y> A^d^d>«Jl oUL^Jl ^xll frL-iNl 

■i 9 jj* >t j*-* Lft3.x>fc» j <biL>" ^>-1^ oL if- ys?}\jiA L»^J 

• ^«jkJ 4 , ala.'..«»J 1 oj j*ja) L> ^ 4ja«< I (_J Jl^J I 


202 



JJI>*jj l olJU jULpV I JJbxJ jli j> s<a>Jl 

{£ J**~ ^ Uj \5jjii C J-J3 J^S L»-^lP LjwL?xj ^jJUUI jj-Lali I c-j^jhJ 

U Jjjjs yS\j . y>^ <Jl^>j}\ ioJju <_^i 

Aj L$ o w*>- V I o J_A <. ® o I O L> l! I _) 

# » V ^ *• *• • •* 

* * 

J-S'i J-*-aJ| oL; ^J-C- J_.jj jl L*J.i j j-Ss-o-*Jl ^-JO 


^ ^JJi j-J - j ^5ij jUjJlj jlSC<Jl ^Sij <. J^Ll^ 

li-^aJ' O' jjP J* tOj^JiJl 

Aj^-J I ^L~> j I Ja ^ Uajl A^V jlj J) .JLj 

iflw> jl ^ iJj^l i^Jl jl Jb-lj J~J <~*i J\ 

L*>- jJ Jaj I I - A I ^JjjJl AjoIj^ Aj j_5*A Ajj-^JI 

JL,Jj» iJjJ^-Jl illijl ^^Sjl ?r : .^- l*Jl ^ 

: IJl5U IjlJ ilULjl . (3 2 ^The Individuation of Events) 

I ^ 4»<LljL>e_>» ^iAJ L 4-d 1 1 La * JO i»ij I Jj>* I i) j£j 

ur* j-=*^ sl^tJl jl lS b'- : ' ur* I_5-^ -^rj-d 

t* «• «• «• 

06] l^UP ^A 4 j I j_o L*_4 (J I jjti I j->*J I . ® ? <W? iJxJ I CJ 'y L>xJ I 

** 

jl £ Ja .y^l^jJl _ ^l>SM t^l-b-SlI Jl v-JU 
Ju JL>sj Ja (a^LaJI jl /Z) 1 jA 0.J-P J*sA>sJ LJI>- o L) 

(*J jJ (J-S’ i. (.Ojs-Ij) b> J^e- (j^~s) £y^-" 

JJLa L^-l I a Lg->j L^JLP d)l LIJ^I cJ L^-P I 

s^^Jl JJ Igiio Jb^ Ol LJUjj) ^UJi 

U5UJ1 o.j>V ! JL^b ^ J^L- ^ J5 ^ 

JJb ^iJl y^lj^Jl Ji4 L^JLto (individues) JJ vl>!JL^S!l jL 

LjJl^o 'V I JU>- ^ I JL> j-Aj J 1 ® jl luSbj JULj 


A. Kenny, Action, Emotion and Will (London: Routledge and Kegan (3 1 ) 
Paul, 1963). 

Davidson, Essays on Actions and Events , pp. 163 sq. (32) 

.163 i j0 i ‘UwJ jJU<a>Jl (33) 


203 



J-j jjiJ I L5Liw<Jl j I I ol 

^|Jb-Sll jl Jlfc*; J" iJ^r IjiS T ^s>- iJ L a .ioUl g-iglll 

04) 


^Mi ibig^i g ^u^Sn Ji £rS}\ v u ji 

i>-j>jl iJl~Jl .ULil ^S~~± jl v^- Jh ‘iiJuJl jg J* 

jkgi jggi jp i^>ji i^u^^fi pggj :gui 

«• «• 

tjj^-JLJb ^ ^j^Jl isUJIj L.I^aJL cJ^Jl 

L*j t ^d*JL>« Jl Ap LiJ 1 ^yA>sJ (jL LfJlP La O— J I 

»* »» 

^ LljL Ula ^jL- Jlp jLJa jl kiJULo j_a 

JiJj .OU^S/I ^ i^Jl J_^ LjJ gjl L^J ^Jl i^iluJl 

•• 

f, Ji 

fj\ «4j^p» o jj* J y>- LgjgLgJ ^is>- Lg_: jIju ^liLw<Jl oj b 

{ j< 2 Sj*J dJUu ^ 1 4JIS Ajj^Jl ^ J 4 La jJ> 4JL UaJLoJ I Ajj_gJi 

•* ** 

ipLiJi J j *ll>ji uLft ji ^jaa g . (35) ai^ oig 

** w 

I oljLJJl 4P S" I jJ cU*L>- ^jLwA>*Jl 

.(JjL-gJl y* Lg-LS^ Lg->w2j (jl LjSL^j 


.180 I j r 0 jju^Ji (34) 

LgJ Oj IS I jl i aJeJ Mo j Ja.A3 A-fl.il Lr .a Jl*J ! Jl>- N l o}® ! twdjjjcJl jiijl (35) 

^jA jlS l^-aj .(179 ^y9 4 4 — Si jJUa*J|) * LgJwjP obljJj«-*Jlj k — > L** 'if l \a../a\\> 

ig-p jy* (^gp a^p jlsCJO a~p jjUajJJ (jijp'S/i ^i 

.( 1.^.1 P <jj l-ls*- 'i/ 1 £^5j) ^jl-lj^S/l A~~P ^ . 4.. J Jfl ^**3 1 

l ^JLi g_>*_J t e J lJsj O^LuJl O^-i j U5CJ l £_J>JJ oJla <j l J— j 

I-UjL; j-* jL^ 1 j^S" ^jjL>- JLd-J® !Kg^lJL>-S!l 

Cr 4 cr*?^ L>aJ ^jJl (i>r^y ^ o-j^bU 

us A ^ J -A-Sjj I t_j aju jl-L*jLxl i> _jp Ijl Nl toLiL5^ 

t 'jA 4®gU5^ J -4 1 4jts-uaJl ji^l aaIJ—j O-JLi L&-Up .oUL^Jl a J la 

j-LaaJO * $ jtcj* ^Jll a-^a-o j j j ( j^ JUj ( 2f 4 ‘ l LgJuLL# jJ jl j j * 

■• *» 

Ai—P A*i . 1 .,<3 1 1 l ^ ^ (_ji A^«jJlj I jl j^flj Ij 

. ( L^ .~... P <0j llal <. l 1 Aj^^J 1 g~P ) 


204 



«4jb r t ^jJl JU*iJl» J J5 JuJ 

O I jj-i t i^_AJJJ>tJ jL C^w jJ «jL* J A 1 1 » ^1 A-wwvjJL 

j-^-® 1 */3 1 ^AJl 1 i LoLoj a^*Ju j L ^j >*jj 

* - M * l_5-* 0-1-Aj .j»Li>Vl AJw^P J_pLaJJ 4j-ijL^<Ji oljJl 

,> c^i ^1 dlL- LJJ 

J! oi ^>j>< ^ ^ ^ ^Ul 

.JjSii jUJi ijla j ji; u ojui 

Jl>ol jj jJUS 

a_£ *>Ip ^JUaJ aApIaJI olJUi ^>t^o ^ jS jJ I 

j-* cPi j~*^' ■>>*-* ou^i 

J-P A^oUJl A. ^ . J 1 J)^A>- oLp)/ jJ 

J . UL L^» CjL I t Aj J-sA2JtU A-^jJ^wOjl^l Aia>tJJ I 

■cH' ^ cM ^ 

>^-P jl5 jl ji jLSL^ k^utS I ^ aJU \^\j 

c^I <J“*-*-^ Ckt*~! J->-lJ ji l j£’ w1jJL>cJ1 L^>- jJ j\a \ i 

• L^>" jJ j-laj V i o A_a Lg_*_$ oJj>oI A-Aj ^J aJJ A_>t-Jo aIpU 

JJ*-* jr^ (symetrie) JJLJ jp j!5 US' ^ ^ K 

p ** 

LaIJj A«^j>- l^oJ I A_*_J Uo ^ jlS ^AjJ>*Jl OwL>J I 

cr® oLlS ^ ^j\y^ 

«• 

^ Lj» ^ J^UJI «JL~. Ol .pL-iVl J 

<J^ j-* JAUJl J^P C->«J! 1-iA ^5 

^^jJjJajSl! ^jJL-^cJi ^1 p Aj L>-V i 

«* — «* ^ ^ ^ 

A^j^wL^t-J 1 Aj2_Mijj3_LJ A « <>■«.! I Aj I o Jjb ^JLp *. - ^»- i ^ 1 ^ ^ ^ ^ l*a i 

J*& L ^r-L^i L5^ ' J-pLill A^j^S" i!L^ JL^^I 

o j 2 A^ila L^.ii ojj^siaJl J_UJ 

ij-Aj .L^j a^?L>J1 \^ r : z J ? J I ^^JLp oJ-a a^j>- *^k,^/2 ! 

^ e>^ 'j~* cr^ L^» i j ^->c-j 1 k.:.j 


205 



1 I ( I L^ ) ,fcM.*.> Ij - ^ -,^ & 1 1 L^- ^-J *w^ ^ * .*J 

Lj>- jj ^1 sl> I j ^ jj>“ V 1 L *. >- j^J j.la.? ^1 1 o Jjb . Li j^jo] La Li jj I 1 

*• 

V’l-jJ' ijy» iJISLil LiU *J *,JLJI jj* J jlS 

»• *» 

Jl iJLJLii Jo»Jl>JI L^jJjiajSl U_£j>- U5 t(ipseite) 

•* 

.(j;lkJl ky>) 

^ Ijwjl i* I ^ j I yA i» Jj . )..".Sxj O 1 «LoljiJl l^jJ I d a g . (1) 

i-ljjdl i,l$J J UU. ULSJ ^J| 1 LpUJI Jl L»jJI 

jl Loo5j*j . ^ ^^j>-^M L>- jJaJ^I oJla j j\a.\,A J* t^JjSM 

^JJI jljJ^AJ (^3j-*-«Jl) ^>- 1 jjjJl jL ciiJj-S" [108 

.^Lw^Vl ^J-Jb«j £A dj V 1 Ja>j 1 ^ - ^ - --n 30^- 00> 1 jA <00® Lo jXs 1 

U-fJ Li LSja 1 JL>o j 1 j jcJaJL^o Aj ^UJI j\jy\ Vj aL->t V 
'Jut jjl* v^-1^1 aSi t j—JL ^ J* j 

•JLib- Jpli j_p iiM-i JJaj jL <uip jJuJl 


t ^Ui JiiLci N Ut jNl UjIjl^I ^L*: ob^-y^kiNl jL'U Jj (36) 

4.1a Jj ^9 S^Nl L.>«» > Oi5j -* 4^3 U~j j^j l ^yJ \j *• .w^>t-i t L»^jj 

P 

°-0a ^ Oj-*-Uib J-iLw. J-a . U. 4jjUL* 4j i N j| l l ^ g - a j5 

OjUi £*j 4^jil C~5 ?eL>-jJjiajl 4^wjJL» U1 oJl*3 \**£ to^jLicjl L>- jJ jiaJ V \ 

} ^ ft P 

^ *ls> j^i t 4 JL>*j Lf*^ 

4j j-l I-* j-'* (• « • ) jJl>«- 11 ljw<^ U j jl 5J» . <Ju5L 4«*^>- jj\ ^JLIl ijJl 

* * p p ^ 

i-L>- Jj* t . L^- jJ jiaj N Li j^*Nl <ix*~ y**L>~ 4j«JJl ^ 3 - jJ 

p p f p 

01 L^Slw ■^-11-*^ 1 « O ^4 ^y 9 t I J^- ^yA L«_» 0 ^ i 

L$w< L <>jla 1 j^..jg ) Oil ^>-i 05 j ^50>*_) ^y5 j ■,/».» I ^yi 0^50— » 0_>J 9 ^0*^1 

(oiLsO La jJjo 1 j!) 55 jlO^oJI 0j 1 Jl4I^» \ Jaj ^JLiJ l*-*L >- j 

i^JLlaJo 4 j jiajJ 1 cJlA jO>s LS" y^J t 4 j jajJi aJLa ^JJL» s * 1 1 ^ ■ 05 j .^ajlJLj 43^0sJ* 
4j jij 4j l Ju>x_> 4 Lij^^>- J5 ^*-P j 1 L< 0p 4 0*J 1 ^ 4^3 L>- Oj l Ju>- N 0 1 JLw* 

^J5 OloL>- 0jj5L—< OaiXlp 40jI-L>-1 0j^ OjJOo 1 wLj>- 01 ^L.0a 


4 jyw» ) 


oJLa 4j 1 ju '^^y^y* 5j l-i>“ N 1 00 O^jj ^y5 LjO>«jj 01 ^-0 | W*W L^l 

p p 

j-* ^JLaIj 01 .«. » OLi 1 j^c* 4 4J j-*Ji L# IJla j a-.^.*:; Jl>- M i^LfJl 

.(182 — 181 1 4>w jj jJUa51) 


206 





^yCuiseJl (J-4 Jl)I Q-4 

♦♦ 


109] I 4.J a,5^_*jl ^-A A^lj-jJl oJ_a 4_> Lp j| 

•• 

I 4 JI c~fj\ ^il I <J L> I ^cjLuJI J-*j l a1pI$j J&.*J I 

JLaJ .^IjjJI ^yJl StJJ JL*J Jju» J^-l .JuLl Jl i-ljjJl 

^isuj ?iiu ^ a^S/i oL 'JjS i i-ijjdi oiju Lk^ 

•• 

oNM-Jl iSLJ, 1 JiLS L>_*JU ^VjJI L^ Jl Ji.lkJl 

»• 

dUAS* -L*j La 1 **P AjL^VI x..Jal^j Lj! >*-> c 4 ^j LJjL<>J I 

jr* aaUJI ai-A Jl J-f Jlj^ J ajI^JI J-^ Sj-iiJi 

«* •* 

Jlp U^Sj Jj iiLJl i-ljjJl ^ LJ! tJUJlj .^UJl 

4 * 4 * 

»M J, iSLjJl i-ljjdl IJlaj t^lkiJL 
«• 

?liUJ _ liU -&Ji I 2 -jj «JUJ Jlj !l ^ L~jJu kx~l 

jl <—J Ug^J I aJ^IwU ^Jp I U*A-4Jipl ( ^>o jj t I ^j_A 

A..*-S<g j jl <,5 1 oLsxj'yi J& <jjwv*»'yi ^JlwJl^ jll>cj 

vU)l jl j^Jl _ Jlj M Jl ?ISU _ liU aju-Sll 

JJ>^Jl JLp 4JL^jLo ^jJl jbuiVl j^l ^l>- oJlS' a^~-J J 

lo j-*Jl J Jl*J t _jl OwL>tJ I L>- jJ Ju I J*_*J I J*jJ ^dla^.I 1 

44 4 > 

Jl 03j-*Jl jA*J J-i->w*Jl ^jjl Ij-A J-* Jj Jlj_~Jl Jl 

tjj^l Ljl— \j3 aj L^j LaLSJ ji LS* <• j^j \ JJ L>tu 

4* 

LiijJ ^1 ^^JJl oUj>Sfl jli J-*iJl;j .^LJI l J 

4 * ♦• 


207 



4 LfejjJu J5 J-r^ 0 O'* 

/ 1 g . 1 c . J_Li>i ^jJl oJl! oJL*j >- j a j-A Ua 4 I^J-JLj ^tajj c r JJaJoj 

•• 

oJLg_J j_Sb 1 ^1 ^1 ^I-La^N! %*< 1 4 C-iJ 1 4-yfr J «■«,«. , > *.J 

.o U-j Jt * N I 


4-j I 01 y>- L f* ^?i_>*_0N I 0J (1 

^ *« 

Jj Lalj 4 ^L~j>-I ^1 L»j iOUa,oJ I 4 jL^j ^ », a >x-j 

aLU ^ ^U-iVl ^Jt oNj^-Jl ^ i~J jl .^U^j.1 

..L^bu i— JS JijrcU 


_ ^./»1 ■> » -t yi _ (( 1 ^ . - £■ t-LwJiVl i— — ™— L-> I— ^->1 (2 

t j^A i <Lo U>J I A-o I o 'y I j A*^*jj I o V 1 

L, aJI U ^JJi jL-£Jl j_* ^a^JLJI jl [1 

«* 

jJjLaj oUL5 aJ L 3 ^^JaJ jLSjo lil ilLjt jj-wJ 

.ijLJlj A....-i-.ii SJbi 


kL\j >il^»Jl J JL^liJl JJL. V I jl (3 

.oljJl js>A l ^ o 1 JJ I 4 ^—**^ ON LaLo-j 

♦* 

.<C*p ^jcJL Jai^tJ UgJl ^Jl>Jl 

l 3 N 1 ^0 I ^A clJ I (JLj % 43 I A^-v-jJ 1 o*i .A jl 

' lBB,/ - > 

A-A>»Lwj»^Jl ^JaJLJ ! ON! jl*j oj-A 0| I 0! 

*• 

015 01 <-0 j-*-> 0! 0 ^.a 0 !j-^J ! 0} 3 j~~~* ^J5J 

<u! ^-jji! i; Jl JA w U>U UjO JSLi* N Jpli ^j! 

015 Op Iia L ‘./o J5 JjL~jJ! ^ , <g) 

^ J^LiJL J^Ji o*>U 5Jl — • fU ^Lco J^-Ji iJN^ ,Jlp 

4 4_~OLw* ^j-^rj 4 ia.tf-9 0-U^ 0^5 j Nl 


^Lol frbl5 4-A.5-P 4^J-4-«-^-Jl 4^->J->tJ! 0_>- jJ^.Ja,j I 

ON OJLIJlSi 4^^-^L^iI ^^>L>t5 <jj-a ^_Aj>sjJ! 

•* 

^ ^-Sfl IJL> AiijJL. J^JI iJVa jJLp ^ Lo I ifli j ^ 1 


208 



p p ^ 

^|i «/?3 I 6<_Xp aJ ^ 1 p^XAj ^j- ^ 3 * l ^ i-f>^ j {J) | ^L.» .JiA«.«^<*J ^ y S* L> J - ^ .-a 

?J^J 


1 ] 


oJbJL>- 4.L/I* a J 4^jJ3 4h,<?« a _ 1 

«A»%*a *^ 1 ^ 11 * 1 ^ 11 ^/^ JLaJj .SJL>JL>- Owc*J I44?- '>» eT^ ^JjJwaJl jl 

M 

ap^^^jJI aJlJL>sjJ I 3 j I ^oJ I ^JL»a j^^j jl j«& xJ 1 

x< /< 

£*J I kij~^ C~>J pJl 


. LlJl&Uj LjwwJ 1 Lv^ Uj>xj Ljli <iJU^ 


i£^L*J ^ j_>woJ I ^4? U>x Jl ^w*-oJL> ^UjlU I jl 

jr 4 jr^J c j tj-r 9 ^1 J ^ « * J ' 

( j-« Jl>-Ij j -45 j . aJLajl^v^o ip j_^> j^o-S* is^L*-!! oJla ^cJL>u 

i^afr^La ( j_a I j_aJL>&J I 4 ( j^-Q l l a A «~ , 1 1 J_*_J L^jj 4 ( JjljVl 


tj^JL^I^I *!^Jij aUa^Jl I 4 fli ^1 ij-jSf! oljUkJi 
jLS* jj Lo tioL*Jl aJJlSI j^JUl <iJLsJ j I di!i5j SL^la ]! j 

^-^>tj 1 ^ii_ aLp 1 ^Ls4l>-Ij i 

Lf^j ^1 JjIjjJI jli II 4 J .i^*>LJl 0 ju* JJL- Xpi^i 

<^L? ^ IfK jl Aj Laj ^*Jj aJIj^J J* j]a^>j\ 

*• •• 

.1*$^; ji\ UUi oUUp J 52 i^U- i> 

«• 

aJLLlS' ^ ciLLk-j j-£-> (%J j k «■* j I oL; I J^ 3 
^.L JU*p ciiJi wL>x_Lw 0 LkS tolj^AJ lju>-j-a La j^jAa i*3 *)L>- ^ i 
iiaij e-lkpl J>-l JaJL5j 4 j L$L; jJ I j OjLSLij 

^1 <, JjL^-iJLJ I ajl^IjJlI I ^ ^ jl^vwq ^JLp ^L^jj! 

1 ^ »*— >lxSLl! ^3 Ijl> Jui Jwo^Jl! SjLu^Jl oL^JJ 

\j~3 Ljj ^yu ^1 JU^-Vl J-J Jjl J-AAj < ' l) yyi-\j>jA . J 


Aristote, Ethique d Nicomaque , traduit par J. Tricot (Paris: Vrin, (1) 
1987). 


209 



0* {J** i jjSl) )t>\± c_~Js ^-P J* 

I .|(9 (3 > ^— > ^ 1 0^-^--*) ^1? L>- <- ■ - 

j! jL^I ^ JL^bU ^jJjSM oLUJ! olu, J^b oUj 

** f. 

Aj^j jJ I La—^O o.-L>*_j ( j ^«j j_>) ^y»L s m <Ja m Aj j LjL>- ! (_£ jj>- L> 

*• 

J jlJUU y L**J Jus<iA^Jl yo aLs-cslJ 1 oj-& l)} (<Jjl-UJl) 

C-jL^wm ojjJu aA.- yg. 4-U c_Aj ^jJ.-La.’-.-o.,.^ ^ JL>xJL^j 4_ij I j} 

/ 3) l $^>-I A— ly ^ LgJl iyc~- AJu^jjj 

*• 

1 <i «. <3 3 1 <1)1 ^^L-wbl 1-L& ^1 p c * j .j a . l ..^ t ^ i-5 

<_** iUaJl ol» J-P j^ajHS j~*^\ jl JpliJlj 

•• ■* ^ 

(arkhe 1 <Xw* ^ja-JL^cJ! t jLpLaJi yo L*j>&J aJo-s^? 

«• *■ ^ r 

JyL o L U juunj (j-^° <2JLta < j^J j caJI*j! 

cr^i >*J cpi ^1 y>Jl cJy^) l5 1p JU.pS/1 oL 

** •♦ *« 

/ 4 \auto jjjO a^p y* ^yy^Ji JpLaJl (^^lp 


I yy jJLn^j^J ^ j~y^ *L$ LaJ 1 aJ ^L*J I 0 j 

y: ., ^ j tolAJl aIjLp yo oljjLJj'Vl ^Jj>-|j ( Jws^ j ^ 1 IXwo-U ^L*J1 
_/>■ <_i j_/»j jLul y>- wi ^ Jj^ ^p UaU*i 

ij^iJl U j5 l - v 1 1 oJ-^J ljJL<k-ll I d)l ,j^b>wa 1 g 1 

p p p 

jl ^L_^)/ 1 o j- pfc ^ l 5 ^J Ug j Ja.-* j V I JjjLlU y 


Aristote, Ethique a Nicomaque , : ^_1J j_>- j y 4_^>- y Luh ^j! yl (2) 

traduit par R. A. Gauthier et J. Y. Jolif (Louvain: Publications universitaires de 
Louvain; Paris: Beatrice Nauwelaerts, 1958). 

_ 4i*\j\ % j yL* _ j j jS\ yr^ ^iJl t (Tricot) j&y y IfJUAslj 

yy. > 4 jL>j1 a_> .Ajiljl 

. Jff l>* 

^ $ y>- y» L- ® a 1 . . >a ^ 1 1 j^i (3) 

(JjLJO ^>-^31 y5_*jL la jJ J-*J w UjLLP 

Aristote, Ibid., 1987, vol. II, 6, 1106 b 36-1107 a 2. : ^[^j^ojy] 

.17 a 1110 tJjSM J^iJl cviJUH 4<^i: jJL^Jl (4) 


210 



i am ibjj JL>-b iJ^sJl ol>^l oJla jl .v-Jl 

jbl?- J~e- ^j£- JU^Vl (J, y~* ) _^S- <Cj|Jb -L* JJUxJl ^-UJ UJ5 

il*Jl tJw aU l {J r 9 ~ 

,U^\ iJfcJlj J~Jl i> 0- Jo' 

,j-p L$-> ^j-aJ ^1 JL*i^ll> jJa^.jl l-L-p 

j_^d lS-C' J^jJl* : jjixj j jl lj— » L»l ^ LgJ L> oj^wJlj 

f, £, ^ ^ 

V' J*idJl jl JpUU (j-Jj <• tip £jL>“ •’■V j* 

ju-p'yi ijl-Jim oii jjJi ^ ^^JLp j / 5) «<ui 

«• 

[112] ^1 X^»J| *L Af\ c$jj' [ji»L>- <-~l ? L«j ^yu jd\ 

( _ s xJt «-L-iVlj [en auto] y~s- L^LaJt L^b ^ y* J-»-*-!l -Lib 

«• ** 

£ 

[ep’ auto] <u*uk <tJip <0l$ [en auto] <c~p jLjVI UIj^* 

#* 

4_JL >■ j_<oJ 1 o JJ*> Jaj>- ^L> LjI . W LgJ-*-d-> V J I L^-j jJLj ^ ^ 

^Jl ^Jy>- (en) ^ ol JJL>dJl 

M «« 

JJ^JI dJUiS JJi N ^Sfl la* jl J± .(epi) Js. ^L_*Jl 

jL^jU (jJa—jl JjJL JJ U.S’ JSdtfl ^Jl i_j jiSfl) JaVl 

jr^ <_s'-~~^' J-rk**-'-'' i' .J-^ia-oJl 

*• «* 

<jl> U (Ip^U) ji>L>- Jj (oij5^lj ^~JaiJ) ^\>~ 

j-* V*r^ yr*-~*J i-V*-" fj-fr*' jrr! J-^J-" <_r'- p iJ -~-’ 

J5» i^Jb-l# :«uU* ^li Lo j! t«yk» y» ?j^> Jlj 31 

lJub jl JL»Jl j .ii4j^^p (autos) ^ ^ 1 . ^" *>- 1 > 

^»UJl J^aiJl il^ 'jtk J ) .17-15 b II jX^JI : Lajl ^1 (5) 

OjJL-a ^ (J? l ^ O Li UJ l-b^A J M . ( j\ 9 1>- ^ L> tj V Li 

jJwvO^J 1 ) ^4^-5 <UJ> L>««^a 4j I ol I ^JsJLo ^JUl J^-LaJU l) y^-> 0_J^ L^>"jL>- 

.0-1 a 1 1 1 0 i j^SjuJI 

^ fr <_$-~LJl j-* ^I B •-*-*-*! j->» ^^3 JjJjj (6) 

4_^?L>*Jl *_jj^_laJl k— 9^_>o Oj-^j L^j 1 aJ_pL5j t<i_pli 

.08-15 a 1110 O j t23-22 a 1110 O jJu^Jl) «J^JL 


211 



1 Jlo jl L» <loj>s L15LLo ^jJaj J-s^ jJ I 

^ p p ^ ^ 

0^^3 - ^-i 0«L>- L I ^ 1 (1)1 C Lp^L - ^ 

^lj>t J*aU J'U-S m jj u y^Ji 

y* 3 ^' lT*-^' i_yJj' yj ^j 9 j*) ^IjJl 

lij Jjjdl yjcJL (j\j2}\ jl) JJtJJl jLx>-*>U ^jU-Sl! Ji>JiJ 

«# 

j£J -il^l y ^ «Ll>» ^_15 jl jJLIi ,j~*A\ 

jl lil ^ : e-IIS' «, JjSlI pLJSIL 

i£.>l-<»Jl ybyAJl (_^yu_xJl yj J - a Aj ^ ?• 

** •* W «■ 1 

luSJw \Jlu, ^ U^JaJl jSf J IJlS^j ^jU-Sfl 

•* *■ 

^ la 1 L5J La. V I jJkI I jjt> ILa^j *5 ^>5 I ^ j -g 1 





15 ji 




(7). 


ikJ Lp iiL* ^UJI ^ jbAi tJjU-SMj (UJJI) pLyiJl 

#• 

I- 0^^-4j j^JJ.-L>eJ I L^ j^sJLa .45^->Ll^ (J ^->«Jl 1 1^ Oj^? ^>. sa1 1 (J y^>~ 

6j^-j N | j-wL I a 1 jls !JJ .Li#ji>tJl (J 

** M | 

ysSfi ^Sfi ui J^UJL j*-*Ji J*jjS j^\ ;lu=Ji 

P P ^ 

ojjju <J <j-jL>*^Jl jl ^JL>-IjlJI Ijl-JI aj-^1 Iju«l>*J 


Physique III, 1, debut, 200 b 12-15: :_>L5 J \ yu (7) 

z^a jlS l * « - - k* H i ^JLiCj Liipx-j jl5 LJ j t <J^>*j j aS j>- IjLwo <* « . . U 1 1 oj LS^ LJ® 

dJS Li 4^ jl ojj j-L*JL US ^ L JJiJl ^ ^ Nl f+Jl 

Aristote, Physique , traduit par H. Carteron, 3e ed. (Paris: : ^>\ jJUi5 

Les Belles lettres, 1961). 

Auguste Mansion, Introduction d la physique : ^rL <^d3-l}\ oJla J^l j_* 

aristotelicienne (Louvain: Institut superieur de philosophic, 1946), p. 49-79, reed. 
(Paris: Vrin, 1973). 

i £ ^ 16 — 15 a. 184 ^_«_*jJI jL LJj_S^Lj cL-Sj_L 1 l-L* 

ji^ijJl j^rc, i) jJU* L 4 J (^LJL jJbcuJl) (ta peri tas arkhas) 
oLjI^JI) (peri phuseos) « cr -^»jy c 5 yrJ B ^SjLJI 

L iJ 4a^La JaJi oIjja-j-LI J5jL«» ^jJL * j L iSDl j^i IJLSL j * ( 1 

t Physique ^LSCJ JjSlI ^L5Jl L^JUj L-S" ^jL^JI oJla j .(3 a 191) «Ia ^jlSL 

Sj^aJlj SiLJl ^yA 


212 



[113] 


o\ cUUi t (discriminante) oj^Al k^Jai\ oJu 


wl-ApLsiLpij cJ> L) I I ) A - • “ ^ \ I 

ci' ^iJl oliSlSGl J 5 J 

<5 ^>- IJLyo LgJlS cLlLw L^Jl la : *Js 1 L jJfe <Upll.la./?*y 1 oLSlicJl 

J 

0 1 c) L^dal^j jpxJi c_i y>~ ^ j M ! J~A D jr jcJ! ^*J cl} 

oJj>-j dUS la U jli JupUJU J^*Jl 

^ Cr* u* c r , ^ tJ cr^' -Xp-1j }-L-J 1 ^-o 4_L^Jl j_a 

•# 

1 aj-A i I-L*-a C5"* ^--^J col^ jJt> 1-Lw* .(-^-1} 

djl ja ciLcaJl oJlA ^ \ \ j • do*J 43^1*11 

«• 

Id* jli ^pLJl ^ ^^Lp Jt )a\ 


( 8 ). 


1 -Lv® 


or*-* V_ — -£-> (L.U) K^yU-l) _/JI J! « t y» >*J' >-^r~ 

*• 

Aj j I N 1 ^Jj j^~*± cl b (J j-Aj cl I . Ij-d! 


c-dAl c5* £w?jl JSLic jOJ ad* Jl4j 

c 3 ^a- jl ^yy*~ l-P-j-b 1 Lgj ^jJL> 

^Ul w>jp^ d*A (epi) ^n 51 


S J^JLiJ I OjLl>e_^Jl (J t *3 V 1 

♦ *• (9 

^wJcJl iJlA j^a | ^y> jli' U-g^» J . 


j-^ 

•• •* 

{ £j (JjIjuJI dju 4 .LsAa<oJ \j 


Physique II, 1, 192 b :^bS ^ 4jwJaU JJjJIj <Ju j*d\ \ yC U! (8) 

20 : * 

'CJ ^h-d-> i^\ O aS j>*JL3 j tJU. QcOaJ I (j|® 

A 

Mansion, Ibid., p. 99. : J & I j dj*yr J y»*^S l jdL* 

I j M * m i j~-ds3\ j J y>*jdS Q-o-^3 1 oU ^>-1 j^jcj j 

IJlA 'Jj* 4_*ljL-JI olJLs^aJi i jS' 0-L>CL» (j-^>- iJUy L- ^ (9) 

(>* o*y^ S^ 3 - 0 - C«J I j - ■"- - Jl AiUhj _ r lS’i iyd (i-JlllI flyaiJl 

j jiCj Jl k^^-ljJl jjt Jj&) .( «u tr * j_a j 4 1; ...a\ \ jj>d) (heauton) j-JjL-a Ju£ jd\j 
*J-JliJl ^|.^ a .4. ) l ^^5 a*...! <cjJLJI oJLa frUJL^>l J j£j ^ LC-*Ail LJ «■ li_u ^ \ 


213 



j « o. s/SlI L> 1*L*-Jl Jajj ^_A J 9jJ j->* 4 -jLL^ <jL <»J-A ^-Jl 

•• 

0" >B “*“^ ^ £- A L-> 0"S" > ’ * 0^^ ^ J* ,<:a “ >e,-J ^ J * « <> • 3 1 

0* p £• 

£-0>j ^J> ( % >LL« ^_AJL?J jl j-^-j L^J I JwJLaw I 4_J 1 J^^JL^j N 1 

ilpLLSi olUl Jjujcj ^>J1 jU (aJLp t LJlp) jj^JI 

0^ c LiL O'* J^j £* 0 y* J (*^j, c (0 >tJ ^ 

jwL^oJl ^^-^3 1 ,JJLLj 4jli «U» *S> j W UlP» <Ut3 jjJo l-L~Jl c-A^^3L) 

La . j!>U-Sl! ^^Lw^Ji Jl ^LjJi ^oLJl ^jX+~ Jl 

*« ♦• ** 

I LJ I I J 1 • iS y^ L 

jj> j^\ j J S j-* J*^> (W-~* ^rJjb (LuJl) ^jl 

cLLuJl JjjLSl I La J ,^>-S/l Jl 4-™JL J jJ-> ^j^cJ 1 o^^ 


jljJi j\ Js^lOJI J (prohairesis) Jl JJu>*Jl £* 

<j:>Ul ^~*Jl Jp t L.JI IjuJ J’!5bJVl Oc^^ ^-L*^ L>^Jl 
** «• 

^Jl ^^jlJLsJI ^£jLJl <Jb j~*a . Jl ol y Jl La L^ 2 j O' 5 ** - * 1 

•* •* •* y '^ ** 


la... > A jI ^1 t ^Ju-sAaMj lj jJ & Ail A^P cJ^Aj 

jl filjJlj, < 13 ) l^; Jijl iLp jlUa Ajl j\ ( 12 ) l 4 a UJj> ItUjI 


A^^Ljjx ip. J I e-i-* o] ft .’ a_*J1j 4 ; .^>Ll»-; <. Ethique a Nicomaque 

jb LuJ ^^jJ-JI y* t U j^- a jl£ 131 Nj 4 jl ^.,la^»j jl>-1 N 

1 111 <2 4 III) *S<~Jd J4>^ jl SUU jSL- Ji SI *, JpU3I JjLi, jl j5Lw N 

.(8 a 

<a]_>«_i j->j I I a5j: v~Jyji oU>JI ^ oUj\^Nl jl (10) 

*“j| j* jp ijl^aj ; y*** y~ y* w*ijju i_Lw*Ji o*^_? 

(Gauthier-Jolif) ±JlS y>- j <uJj^ jl ^ 4 «LJlp ^a3^j B -> (eph’ hemin) 

*• 

Ij^laJ 1^1*1 £LAJ <kL- jl (pouvoir) «5jJLi» J "*! Jl Jl^jl jl .«UjJL3 j y^aJLt 

* 

, 4_^*P I j_lJ 1 oJlA 4 j L^J ^j} 0 j»L J w< lJbJu>- 

«• 

Aristote, Ethique a Nicomaque , traduit par A. Voilquin (Paris: (11) 
Gamier, 1963; Gamier-Flammarion, 1965). 

Aristote, Ethique a Nicomaque , 1987. (12) 

.b 111 1 5 1 4 4 III <.1958 aJ; jJl^lJI (13) 


[114] 


214 



JajyaJi LS »L^y\ J-o-aJI c5-iJ^ J-* jLl>-N t 

JL*_pSM LJ ^jiJl j_a a-TV jt 

I j-A (^!>L>-I ^^JLp ^wJL> jL ( 4 -^jUJl) 

4 J j^-4j L»jp I S^-aj^ j-iS^ 1 43 Aj c jJa_**jl j^JLt ^-s<2-A<J I 

p p 

^Jl pL-J»VL> cjJLj L» ji*X,» 4 JL i^jiaJl Jx_*Jl J* 

++ V* ^ 

JuJuiJl jU JUl JJUuJl J <ul jlS'j^JI . (15) «Ui* 

*♦ «• 

^1 Oj^XJLfcJl aLsA? ^^Lp t O-i-A ^^sA>eJ I 4 -Ls4? ^*<-J 

lJ~j*-A*Jl 0 } t jL^>-^l ^Jlll CT^ t^JaJLJi 

P P 

J“~£ U..P J^~*~t ^ J) ^ . J I (J^-4j 

?iiu-iiu axJi III. uu^ju yi jjuji J5 

AJ131 J-i> Cr* )ij ^ _ ISL. U-aJI *LbM Jl 


J*. jL> j->-^; N jl jJe- .JJb- U-UJ ijl 

•# 

J=r' o* j' JJl ^ <_f^' jy^'' J J 

** ** 

JI^SlIj pjVl J iojjtfl oULSJl) ^J> jlJ Jl L*J| 

m 

(jl LgJJ> Ul ^ (.^cJl t^jj-*-JLSl oU jio- J 4<L»y>Jl 

<JL*i jl5 L. J L,jJ Lj! . (l6) u^ -y* jjj 

•» 

pLJt\M ^ oy>«jJ jl ^ la : ~J Lo j [ton eph’hemin] LlJLp 

Jl ►LJiSfl J ijl ^LJI j, ii Jj 4 JwJl ^ 


^^^Jl >- 4,^11 jl -Jft AmAnJ I A L^^AA>tJ j I j^-*- - 1^ - — 1 


. jJUa»J1 (14) 

.30 b 111 1 1 1987 ia-Ju (15) 

.30 a 1112 t 5 t III c a~Ju jXaJI (16) 

^LaII LlJLp oJiil jlpIj^jj aJU. I j ^jL^J Lj o Aj wLp Uaj>- (17) 

UJ J_^. Jl Ajl^sAj j^ytlll t ^y> L>- j^JL; V j 1 ^ Ljfc Ifj 

(dia) Lj yJl y>~ »jj ^ j j ^Jl )1 «ji>- L*» : (noeme) J^jJl 

<jy>*-> cjUJAS Ja_>-^\_i ^( L j_p) (epi) ^y--(l j?«-ll k — 3 j*- y* ^ o yJ 1 (J^LP 

£ £ ft ft 

0 4 J L^p I lx*, <3 1 I o I-* _jX*j I _i*5La h . <JJj ■!.■■> I . * 1 1 ^ Xu t ^ 1 "*w a 

Ji^>U .(32-31 b 1112) «4 i; JpUJI JJ j* jSi^ jj\ .LJiSb jLx' 


215 



[ 115 ] 


aa I I.xa £$lj ^J^JL I 1 jLx>“^AJ 

<y {\y*y ^i >} : *iJ^ ^ jr 4 ^L& ^1 

L^-j b^ii- ^1 b^j >* bJjAi^. ^ ^1 »bJ.Sfl j^, 

jj> jb>^Jl fr^ybJl j t bg-3 iJjj * Jl <t~<_^] 

i* ** 

^ 1 •d-Li . LlJLp I *LJ*^)U <lj> ^-o (3 

•• *• 

LJ j I j^o l_*p jj LxjLi c ^Jl jL&jC’j Jl*-> jl J jJ I 

. <18) «(l*jJ> 


4iLc-*Jl jJ au^ j I i^IjLjl>-^ ^*Jl IL-a jll>- 1 j! Jbj I N 

Jjj jJl ^>UJl ^1 j ?-* ^ o\ j j-> jr* ^>tJLj obj^JL 

jl libA .4-lplij ^LvoJl ajigj ^J-oLJl ^UaJl ^^Jp 

Ll^JI f~Aj JjSfl .L»UJ J^-i jLjU^> lf~j 

JjUJI I ^jJis>-5 ^3 L 4jj U wJ I <LS^*Jl oAa .Sjj'bMj 

jl / 19) «lj-^J Mj tlpji? Lloj Jj-^j (oudeis) jl^I 

j^^j j L ^J-3 I ® ^-A c Ja.^j 1 JlS'Jj i j^JLl I I JLa ^ » j j_-pJ I 

<L»->* jj LI) IjJ^oj aJ L^ p I ijLwa jLwj^M 

4_oLiJl L*l } ^o^NjI aJL>* j_a L»-S" t L^J 

I f < - 3 1^ ^kAwtj ^ C Oj LwmL L I 0 j-A 4 m^ L*u*j 

«* t* 

I J *AjL^i (...) LJ Lop I j4^«i j LojW i ^gJ LJ I 


Jl *_^»JJl till AS j t(hekas toi) «JLs-lj J5» (distributif) 1 jUjti^l ^UJi5 

. L^j U-A^JLw/ 1 ^lJ I j>- N l y~/3 \ 1 1 J \yJ l oi yUl 

4 .b_wP l 4 _u^jLj «A' . S' jjJi J t >.j UJ 1 ^_- <*. s^ y - P ^ * l ' <jl_j 1 j 

.34-30 a 1112 t5 till tl987 t <~Jl> jJLaJI : Jail .^i^j (hauton, hauto) 
J\ t^i-jijli o^uli Jj jbJLtdi ja^. iU>Ji ja jiili r Jd\ ji (18) 
jj jP y* y-> m j-J l JwsS^ jJ I y>t^J N <1 «,<a 1 1 oj»A jl tliLaJ- 13L# 

6 JbA j Jxj l 4la. L j l l JLp j^SLiJI t Lj l-^ijj jL*^-l ^Lil 

.(12-9 a 1113 t<~* jjuaJl) .»LiVl 
.15-14 b 1113 c7 till 1 1 987 t^ jX^Jl : Jiil (1 9) 

.19-18 b 1 1 13 1 1 958 t*~* j-UaJl (20) 


216 



[116] 


jl . (21) «[Kurioi iJj-jjjS] LaoL—l 

^Jj SJLu^l ^ Lp 4^j jJaj cOVjj L*» Ljj^JLs^U 

L^J Vl .JLaku iUU oli J\ iobJl i~Jl ^ ^jUJl aJIpU 

^j»^->jl) cjIjJIj (arkhe l-L-^^Jl A-iV-*-!! Ob <J jJl> 01 

*• 

W" 1 1^3 Lfcp I 4 j j I aj j L>«-« ^a (autos 

•• •• 

ojI*jl**V 1 ^liS LgJL^iil Ji c^S ^yJl «o! jJ 1^5 

*• ♦• M 

i ob aJ I b>or lwX-w<k-Jl ^ j-i 01 ^V-^-Vl <— .-Llg-ij VI Ij j 
ojjMJ j-jla^wJI j^jjLfC Lw-Vl jli IJl^j .Ijl-^ olJJlj 

L j^i 1 A3 1 A^iJl iwJL>JJ oJLs^-jJl AAj j\z 1 1 jU. d^L-vJJ j 

•• 

• IjuJl I jJjjJoJl) I ^vJ>jJ O"*_jo l'.iK 

>1 : >^jl ii_Ji ^ aL-JU s^SII iydLJl ^jUJl 

•• 

^ w Crr! jwLaJ' jjLJl ^-^SfL jl jjUjJl j_p 

J^Lij j^JI (hexeis LJblJbcuJ jib ^ 

♦* «• 

(sunaitioi) «^^jUj^>) ^ycJl jJa— j\ J^JL> t tg_Pj^*_x> 

oJlS 0b» jl l5^ 

b-*~Ajl b_>b ^^sj) aj^IjI ^^a cJLaj Lo*i i 1 : 1 * L a * 

Ob A^jlj A-w>~ U J^OJ t IjjbljbLLv^l OjJj^-^OJ 0 


Ob O-Uii t (OJJ-> jl AjlkJi oJa t- jb-i LU>J ^0 1 ^A bjcJ? AjCwJ? 

j-* wLvai 01 ^A aJUJI o'V A-pljJ ^A Luj^p 

•• «t 

p. 

tj j-luJ aaJL>- jj jjt* 1 1 * 1 . t. {jjz 

^ J [^o\ J v^' c5' 

*•**«• ** 

ol ^1 (> SU J . V lJu J^i, J, UUI jl JUJlj 

•4 

sun j_j~» iiLj>l »j aitia ^Lol Jjl> aition Oj^jI) a-j^p j^SJ 


.32-31 b 1 1 14 I4_i j^Jl (21) 
.25-20 b 1 1 14 t.7 i 111 ,.1987 jX^J\ (22) 

I ® Ljj U* I <J (j 1 Jju jia-M-j I 0 L La (J yJU 0 1 J J^JJ Ju (#■) 

.i ^ ■ * *-• O A^35 . ! L^i 1 ^1 Oy^J ] **dS 


217 



£-SJ l LOu I Lla / 23,) (p6s <*1S <h z JaZ ^jJl (jjliJi ilLjb 

.0 J* yj* J*£* <lJ UJlSsJ I uL» 4 <J 1 *1 jpl 0->xJ 
• 1 -JLj — Jy 4>2 -JLiS\j L« I jlA j 

o' l 5^1 ^Jojl o' yj o' OjjI Jl 

«* 

iJUJi <Jy>*_j ii'VuJl t I yp o^s^j ^Jajo 

** 

y» ^1 — Ifi-sP 4^>~ IjJ I <l0 IjJll*-*) I <L) \s>- ^J! <Cs^£> L>*J I 

4 4-w_djJ C- ^o»j I 4^w<>-vO) ( ^i-P o j-LtfJOki 1 ^ - ^ ■> <■_* . . 4_Jjt i JcJ I <L-->~ L) 

o-La UainJ I <JL*-Sl^ JajLLxJ 1 <0 jJaj o J la <3 *^0p k^ j_*_j 

p 

.^JxojjIj U ^Jb" L— j j I oy^s -^} I aJ^/jJI 

wUI oLL^Jl jl iljiVl 4 -,Lj? J ^j-Jl i>.^L J_*_«JIjj 

^SM IIaj ljA ^l ^1 ( _ r »jbJ UJL.jJl jJUlSj ^JaJl 

•# 

4J1 4 J JUj (owner) <2ULJI c*>0 y* l« j 4 I^SUxoj 

4 J! <J JUL 1Jl$Jj c y>-l Jl Lo L LLo OJJij 4 (own) y 

«• 

( J^SvJ A-Jajo ^JJl ^-So-tj ^y^L^Jl 0^3 ojjJuj . 4Sp <, 

Oil — L >- _ OJ-L^sJl oJla cJoj ! 4.1 \ y Lo^aJ I 

** ** •* 
p 

j^-oO ol jy y* .IgJU^ly 4 4 ju^L>- 4 LgJ 4 4 J 4clLu^L>‘ 

OJJlSj 4 AjOj^L; Jl j-~L> N yiJl on *yJi 

*• ** 

Jpj 4«4^?l>- J^lj jr^>\ J U5 (chacun) (jL>-ij J5) 

•* 

.Li^N JjJi US' t JbUJ! J!>UI ^ LU 

t^UcJl 0 Jla oJLS j! k_s jm jl ^ iJL~«Jlj 


k- uu A > uJLi U yjtxw (Pos) 4-0-^ <«_j Lstf 1 1 j *>- 1 j c *& ^JUw a 

»* ^ 

j^Ia] 1 ^ t« 1 o^>- L p kjjo IS <iiJl t io ^ - -./■*"! 

j! ? >».0 1 j ^ 11) «sunaition ^-y n : ^ <^y>- (23) 

William Francis Ross Hardie, Aristotle's Ethical :i_*JlJa_^ <.(a-J jj.^..^Jl 

Theory , 2 nd ed. (New York: Oxford University Press, 1981), pp. 177-181. 

J-vajjJij urr? ^^001 J ^aJL\ 1 j} 

Iua l U ^JSUjuOJ 4 Jl«S jA jU - jzai s^JLs^lj cjIjLp* yioi 

.^JypLij 43 a ] o*j ^Ol (^T 4 


218 



4~iJ jl IAS oWj , Jl C 4,^^" ^ ^ * /^ I . j? -*■ _ ■*_ ■*■_ ^ 

♦ ^ «• fr •* v «« » 

^Jua^lJLj La LjL>«J I yJ I d-> LJ L* j l .» _ L1 ajLwP I LJ L*jl> 

•• 

>JI c-iL U jli J*iJL, .ASM S jju y>^\ jl .J^JU J^fjJl 

•# 

I 4_5L-^Jl CA \$jJLa ^L >-j\ ^ \ j-yXj ^Ll**NI jl j_A 

JI^Jl yp c-^lj^Jl LJU ^^SUJLj J>\ J^xli 

[117] . . £xJl ?ISL«J ?ISL« aJLj-^/I aLwJlwJ LIjx- ^^laxJ yy ^ cy* 

L)^>LxJ» y-LUl yJlyJl ^\ A^vjJL jJLli ASH-+P *y> yiL>*lJl i 
«♦ ^ 

?ISUJ Jlj-Jlj ?ISU JI>Jl . A4 j LmJ I A-**< I jjjl 


t p p ^ # I 

jl Ala ^1 di-la jl Aj L A^JL> La-*-)! yp J jAj Loj AjIJj 

M 

L^jLs jXJjjS' . O^jiJJLa ^3 AjI^ 4 ~L>“ 1^ LS" ^.Lp L „ . A3 yi> Ajjj 4 L^Jx 

•* ^ 

p t p p p 

-U^ajj Aj L J j-Aj ^-AwL>- I yp j 4 ^*-AJl>- 1 JL^ai AjL J jjjj JL^ajJ I yp 
jijj , X^ sJ6 x^a-ill ji LxJa LlSL^j y>J .jl {J jX jl jL 

p p 

j! ^j . la z . . «. ) LJU 4 a -,<0 , >tJl> Jj>-I y* Ajjjx ^j-p oUL^a-d jl 5 L5 jj 

Aj ^ yAj La ^A lj»A^ . AiwP L>- Aj V aJ J^2jJ I I-La ^j**yu* L aJI oJLxj 
4 L^J^ ! Jju^j AxLal Aj>- yJ-<J I dJ 1 J L>J 1 ^aj>K-Al j A*~Jj ^J-P LJ 1 

jA.l.^j JoLpI ^^Lp Js^wsPlI L ^yj ^L^’V I jj Ja -^j I ^ju i._ . . ^ ^ i 

4 A-^J LwoJ I !»-.**■>- ^Lxj J I j-aJ I ^ L>c-> I j I • AIjjjj aJ j I JjJ ^|»P LLl I 

4 ^3 L>cJ I 1 La La! .Oj^Xx^Jl C->ljLjJl JL>- 1 J 

j£> L»j A*^? L>- j 4 Ui j-s<a-> ^3 oLo^j ^iJl ju^aJ I <i ^p LLLx>*»a j^^j 

*• ** 

^ J*X -J^UJI J! of-LoJol jl3 4 (rctrospcctif) ^^Lcwul 

^-A ^jJl A^*«j3j L A^iiaJwoJ I A^JL^a L° L<>j J3 IxxJ I aJ^^ ( V^a 

Ji 1 ^ U» (1?^ cH I I^L<j^ * j-**" j^L-vJo Lj I a wwn 

jl .JpliJl al^p cJjJI yb yl>J! jl Jxij jl 

jU 4 L> L ya . A3j LLj I 4 I Jj>- uu^ Ad ^AxJ I 0 JlA 




1 1 jjt ^ijjyjl yp I 


. Aj L>tJ I A^_^*j L O^Lp aJ| jLaLj I iJlA j 4j^pLLll JL>JL>&j 

L)Ls 4 A-yli A-.j>~ L ya j ,(ij*^Ld ?Ijla Jx3 


219 



{ j^ O’ l^l>*J 1 aUu» (1) V t M pL, *?<?"»,»> 1 jj-A ^J.^3 

! IaJ j^I jkw^i M 1 l^jl>Jlj aJ^JJI O I ^jJl olw? 

M I 1a <jl j*& 11a o jC * Jo aJM-p aJ I ^JJl>*JI 

pL^IoML jilpJU <^0 V (jiJt *Jal <~*+i J-^J U^ LwO L«<« AO 

^o |pjj>- A-^jjj»Jl aJ*UI oIa t ^p L aJ I <Jj-^ ^Ul 

Ml ^IJbJl JpUil :^cjl M JUL oloMU L. j+i* 
.hujA OCU Jl JoJl ^ ^JC jJl HSLl}\ Jl J-Jl 

A^oJl ^ Lp o I 0 L ^S^lu A^A>ljw^J! ^A Ali>-^Ljl oIa Oj 

*• •* 

^w*-> ^ (J-^ ^ ^ ^-g3 0 b J t A»J A»Oj Lg_U L 

.SSLiJl J>-b oLJl aJ ISJ J a^_J»j 


^ L*>*^U 4 I o 1 _ 2 


[i 


=* t, 

l -j L*o ^ LwsAj 1»a t L<^..w>^*j Aal 4’**** ^ I «*■ j LS” o !_ 

^ ^Jl (SJN-U-J!) *JiL=Jl 5 J^/jJ» lo J> 

iJ^Jl ‘iliUj ?1iUj ?^- JSLlij c^Jl oIj> J5 

c (J-*-*-! I 5 j _^iaj K~+0 i»_jiJcj>i-» ^ Lg-li^— “A> ^^jXJ I 4» j Li«J I j~~&j t-fl-S^S 

i.^UJl ^ jl V ^L^Nl o*>UJ jO *L A - 1 

** ♦• 

5^3 ^.P L-A^j ^lil kOJL>Jl Lj>- j^Jaj I c Aj^ 1J I Lj>- jJ jJaj M I t _5^' 

Jw^_«Jl o li M-*-I p L./3-4 ^ ^ I JlS* a^j L^_s jJ j j L^s£? I I 

ol UJlp b} i ) I Lu5C<jj * i ^LJL >* Jl J^pIaJL 

oj>:j olio jlUMl 11 a j^b ^ii cJ^Ji jJLp jlkj ^ 

^_A L»^>wJ C j ^ ,i - -- 1 1 • ^ I ^ . -i *■! - ‘i i*^t i* A— «— *-*< I—^a 1 ^1 I ^ I Ao j t 

^*^rj * (^-^ J t_5^ ^ (ULlMl^ {j* \Jj>- \j Lj ^yi c (. S*^ J* 

L^OaOj I Jli j JLo A**»b*>Mi I jJ>iJ I Aj j-Ij bb ! 

I j^>‘ t L->- j la ) M I oIaj 4^j*Lp U> Jl Lw>- jJ j_L_i I 

ojLL. ^Jl U-U LgJli ^>«JL oI^lpMI Lg^rl^ 

.aJl^a ^J>t>eJ /^SL j t <0-L>sJ I b>- jJ jlj I A» J Hj A^O 


220 



JalLJl SjS^Jl oUa^Jl LJjljG OL ^ iJlA Jj» 

** 

^ jS I oJjp Lvw w <kj UJUj aJIJu aJIJl) JsjLL^J I *Ln, 

p. 

u l)I JaJt3 A_Lo*_* A_lajlj .di-J* O y* i a~*j 

VJI 

i»VlCi)fl v'll)l V— =JU Jf, JjUJl 11*. JLp 




JUJI ,_*> U5 (.oVtSLi^l sJla .ilo-VL i^UJl -Jl 

^ f- ^ * «* 

^Jl iLlill j,Jb- V tlJLiu ^Sfl oVl50i}M S:>U 

oJLgJ oJLw^ <ia.Aj J^JLj O^ISw»^M oJla 4 tlUi yo ^^Sodl 

, (24 VT OlSL HI JLp oo.^ U5 tiULill 

«* 


[119] 


LOLJi o-j^yi aljLL.1 J> ^JjSlI i,_^wJl 01 (1 

«• 

aj>- j jju *y i o jla ^ ■- • - j tL*.^5j ILL* LJI ^1 


^Jl o^j-o-xi^Jl Ljr ~-*-» (_5-5j. Jjjvj Lli 

JC* ^ ^-. - *■ A -*■■* ■* ■ ^ ^ V aJ_> IS o L> c a»o Lw*u3_lJ I ^o *y i 

j t l^JwwP oliJl ^1 l ^ : ^ j ySl*j L° t Lg-U_P olJJl 

f. * 

V^Jl ol U>- oi^yJ! yo yJU- yo J5 y 4_y y*^JL 

^ ' cjr® JL>J| J-* L^ ^ Lx-* 

•* 

_ j»lp t-lkp Op*J ^LJOj - «<CO p^OJJd Jaii 0^50 

\ •* «* ♦* 

. (self-ascribable/other-ascribable) 1*>^J> y0| ^JL oil I ^1 


JUJlj .La LLJ olLS ji «?ISL» _, «^» Jl iibU 01 

iL-)M jUaLJl 01 .Ljlp Uey: 01 J^x™; ii*>Ul ol*. Ll> 01 


Lo ^ jLo)[I 0 L> ij’-y. >*■'_? ^jUI ^ 

•« 

c I ! l^a3 ^.j O I L*-4 a^wL^p 

I *y ^ci_>oOsJ 4**JL*0 J A-<»-w 4» ^ Ua_p| Uj>- I J ^ §AJ& ^Jj>- I 


Paul Ricceur, Temps et recit , t. Ill; (24) 

c, 

l tAoLoyj a . . t . .. j O' 0 A^j Li) I 43 i (^5^" aJl«-S"Ij CJj JLflJj 

• 4j0j-wJ1 4jj^-Ui ^>a LgoL ^JJ| 3jJlj 


221 



*♦ ^ • ** M 

^ ^>1 iX* Udj iJlXlj J^-iJl jL->l jlkui ^ i~J! 
»• •• 

J* JbtL* tiJUjL. Syolli r Lot tJl JUJlj .a- Jukj* 

1 M 

C_A3^J ^ Uj| ^1 4 4-LjLa I^L^jI C l-^-Lo-S^U 4J UL ^yL^Ji 
c^jL*-oJl ^jj>o ^JJlj ^JlS^JlJ «. ijLSoVl <w$lS 

j! OjP ^ UL>co ^J6 jA\ _ o^l *JuS\y b>\jy\ oijUJlj 

^jjJl ^ I l^xJ I J LflJ 1 ^L-Xp')/ I X-l 

SjujuJI oL^ljjJl L« 1 Jl& jt . j LSo N 1 &JLa * g . 1 j 

k. a '* ^ i ^jixJi ^yo f-ij_iji i c-> 'y l*_4_> *)/ s-ijjfc*yi (j^_>- 


oUJ_^. ^jJl J-oX (vi . ( * } ll>jjlajj t ■ I 1 j ^ j I 

^iySS M L»jJ ^.J-aJl) ( _ r SL^MSL!l ia * .*» jJl 


tjj^' ur*-'^>^' J-*-* J' ^ ^r*-^ j! J-^ 

LgJk>j ^yjLlJl j-*j t i»UajhJl 0 1 C — >tJ jJ jl UL-^-l 

.(j*->- ^xJl) 4 -a^Lwx 0- , 'yL«jsjt ^JLp i la.>«J 1 l- ^ 

Les Passions de Ojl£o <~j\sS jj> JjVl iJLLjl ^ \ ^ DU \jSLaj (25) 
jU JL>x>- y* J-^>*j j' t» J5 jL y?s > I Jyl ^li Ixl '.Vame 

4 <] ^J.. A> xj (_£>Ul JL! I 4~x J L (J L«jL» I la j 1 ^ Ltf- 4 *JlP j Jjaliaj 

J_pLaJl jl J — < a - > ^ l£-^ ^1 ^JajJL J-*-» Ja_4_!j 

t lj-«^ li*>(x»-l ^ olj^S\j i ^ ^ \ 1 yA j\\ 

4_™, jLw VI oil* <J '\J^\j Ixi U_^, Ol V) V JUijVlj J^i ol3 

Rene Descartes, Les : ^L>\ . «-J U^. bdtWLAj b I ^-JaJL mO jji_U! j-xLxJl ^L»L*Jl 

Passions de Vame, introduction et notes par Genevieve Rodis- Lewis (Paris: Vrin, 
1964), et ed. Adam-Tannery (Paris: Vrin, 1974), t. xi. 

^j-qjLa Oj^ y~* ^J>. iX-j (jl V CjVL*_d_)Vl IJL^J 

(^1 ^ 4^15" (1)1 jJr X>VL*j3jI oVl*jjjVl 4 L*-Ja 

oNL*-i:Vi y* SJL>-ij J5 <JuyC ^ « t ^jJl» jli Ul^J .«oJl»j «ljU 

oVLUl Ufj i>i ol jSL<yj .oVUiJVl x o!5 

Lgx oV^j <***XjJl 4i-»VL*jjVl oLijjjo a. ^ _> 61 457 456 t53 

JJL^Ij j! U^Jbi ^ i _ s L^ V jl3 JL-J1 Ua ^ij .SiJL^ ^ 

.cXliJl <*, y A) 4oXlj k_3jl>«» (1 ) jS y» 4 1 


222 



LgJ j-o— o jjJL^*>L£Jl jl5 4-JL »*i j ? i. < Jl ^IjJaJi jl 

•* 

jl5 tiSl ^ L jSf iLli SfUilj o^UiJl 

4™J 4jI £jL>- ^Aj jl JJ> LaL*^ jl J jai3 dlli 

(thesaurus) J>w> Jl oj^^aJl oi-gj IwJL ^ j .pJbJo'J 

~llp a^LULJI oL_a jj j^Jj jl J • 4«u Lm*jL« Jl oT^jJI 

<L-~J Aj I jj3 t LgJlS Jo J ^ g 4 7 j^/ ^L^jJl d-> N jpj^>e-oJ I 

c— 0^1 jl . W L~iJ I W o jS’Ju jl L» Jn_JLj t Jo- ^ A_>*_> j^p 

•» 

Jj L^vjjJ I Cj N L>tJJ l « *y g 9 JLp L*JaL^ IJLSIj JL*j L# ^3 L.«.la. »■.«■...»< 

«• 

£- p f 

IJ-A J*j>* jc^" LgJU^o 0-43 J jl Jo')J J I 

a-J 15L)I j! .JL^J! j-* oLwaL^j Jl Ja J. p-JJl 

t l ^ > ^j-P JajJ I l La Lj^> ^ £ $j A_o LviJ I j . a I JaJ 1 

CJ^^>->t^Jl A^xj'y ^A I (J y<0*-*S lfr«.y9j Ja^sAzJ L 

«* 

. 4L***a 43 LL *^J5 >( J 4 I 4,0 L*jJ ! 

•• 

j-* i~*j < jl »- * j i *-i-> i ^io-^y ^—L*jj i iJi* ji 
?isu _ isu ;k-.Vi ^ jij n ^ o-juji w-j-^ 

ijLtf jl «.k:..J ji iijUll oJL* Jl a^u 

f. 

jl bJlSkok /**• - • ^ Ljb ^y* / ■ j— tx-- l I l-Ajfc *-o k > I ^jJk k. . /> H i ^ ^ a ■ 

c^lkol kkLJl i^ljjJl J UI^JIp ^Jl J^JI ijk ji ^ 

cJpUJl kiL-J (w) (epokhe) o^^l ^l^-L >y£ jl 

“ P 

oJJl ^jS. . jLt- ^-OJIj O^fOJl £A >A \o .n 7 j| jj3 

(iij^Jl Jlp) I a^jUj ^Ul ^JLJI jj .^LJl 

I ^J^Jj^jjl j-^^Aj^xJl Lj>-^J Ju I jJJJlS'j 4^wwwj I 


p 

^ ^ * I 4ja_a_j i g - fl j c J j^u ^_A i g i L»jJLfci» i 3 Lp I <k-»_) JL5 <L-_> Lj^_> 4_»_LS ( ^ ) 

j i Oj Ljs_i j j-kp I JJLJ L> » - i I I^jj li _kj ^ jwwd jwosJ i 4jjj>*^jj> 

jp- ^jjko-i o j ^*JL*JL jJjCj j i jp vwAjjJU IAo ol 

^j^JU jJt La 4_tJLo2_5Jl J-) jJs> J_P Jl-o? ^_LU 1 4_1 jL*Jl Oi>“jjaJl J_a ^ j]o jl 

. Jj»J 1 ) 


223 



j ^ a <> ll iLSl-jJl lajLiLo 4_La ^....... ^ j J-j -itaj-t J*»_ « J I 

ai-.Vi ^ jij__ji ika ju^> dJUij 4 j^*ju 

tjyL^-o-i JbJi-iJ! fUi*Nl jl .J^*Jt ij * It IaJj' ^Jl 

liU Jl jJ-sAi ^^Jl <uli pLLLj ( j-4 Lg_Jl JUJlj UjL^la. 

a*UJ! ?lilJ Jl JUi5j <_g JJl tur JU ^UJI 

** ** •* 

irjiy Jl JaJI lljj .JoJJ aybJl *ja Jl JP jJ ^ISl 

j >i^>Jiji ju»llji ^ juj j4~, a^u ^ ^ 
*• 

( V^iJ OjLJi^M 4»>-L>tJ jj_^J jl jji ^j-a tA^L^tjjJl j-ftlj-laJl 
C5 ^J ^jJl (^2-wa^Jl J**>o aJU V-U (.yfcl^k!! oi-A 

•T •• •• 

.IjUJlj U_^J JSI (Jpli Jl) >1 jp ^iSj! 


.oJp £sljl ^ jL<tj bl-'jl ^p) I Jj jj 

Jii J jpUi Ha. ji aiaJi aaij -ui ^iaj ijj 

ton «*j-Jl» a>-ji Sf jl JLa :oL>-ji a^C JiSlI JLp JLa 

oilU aikJi aaaii a,>^i Jiajj Llj aa* a>> 

•* 

^ J i jlS J ^r-ji ilL* J iIIpUJI 

A>-ji I 1 d3lbA p-J 4 O I j I-LJwj ^ I (^jJl Jb ^4jJ I 

ij^y. ^ tAjjjb^ ^^a>J <_r^ J^ 

*» Sip — - » 

JLk-JI J^JI olft ,«J L. JLJj, JS^» J^a Jl JjJl dJUJL 


<_sU! Lj-Jl J»J ^^Jl L*->Jl \a../>\{j SJ_iL>tJl a*~JJ 
** ^ «• *• 

J-1 Jl }[^,y\j aJlpU Cbli Jl iLb^^/l AiJLgJL^j 


a-iJ jjJJ JJJlSLSLjJI IJla JL* £cJLJ->j .oljJl oJLa [121] 
jl < J^-i N Jl>sJl jL5w»Vl jl jAmA: ^J lj 

M 1* 

1 ij jJJ 0bJL>x_^J I A-s_*_>- ^Jl AjJaJ jli?l {j-o-J? *)j>- J->«-» 

Jl J 4^JI a L->l Jl oL->l ^ cJijJl ^ jj^JI Jr! 

amJ (J i ^uji ^ i 

4, < W W Vb> j l ^ ^ 1 ^ Onp^^P' ^ ,-*-*-^"1 

«• 

J'ili J-p ^ ^jjJl j-* a-> V Laa^p J-SJa 


224 



jLop'yi -L>- L> 1 ^3 <J ^j>-jJlj 

TT ** 

^ t ;Ui£uJl iJUUJl olJJl ^ ^Ju- £. ^ji 

/ t 
Lg_>- j j <_,Jb UtJ c— A3j-» 1 -La OL® 40jP 0-3 jJ I 

oJjIju ^1 pj^>JJ! jL5 jl jSJj .«oJUj 5 JLp L i U1 

V> — Jl oU>j^ J5^ -U~>wJ J*i --'LkiJl 

^ •» 

o/tflSUl JLi o jj; (^JJI Jlj Jl yo IJla JpUS iJ |JiJ ' 

•* «* 




Jl it-Ml 


J! o~^ .l-vi 


4-0 UJ 1 I oi (2 


,J 1 Jla ^ i\ Ui^>ji\ ^ j>lo}ll jlS jls .iuLsjJ I 

*• 

jJzj f\^y\ jl JUJlj LJU Jlj U fljJVl J*i ^ 

l3JL>«-a Ls<aj>s-o L)1 • dLo'^l j^J-^LaJI cT^ df c^ 5 

Oi ^ j-^ij IjiSLa j .dJUL jl o-La 1 0wLp IS <Jij oijwSLo 0 L 
•* 

OLk-pVl 4-sj>- L) ^-a j~& La^ ^y ><k-Mlb4 J_A La -L>- 1 j 


1 

Uu 3 -A— 5 Lol ijr *-*-* 1-dAj) • d-P 1 Ltf-) 1 4_*«>- Lj ^ l^j 

4 jlp i jji} o oi 4 j_>is <j Lo^p v i oi ^-aj> y* 

jl lu^w ,J^^JL«^I I J J ~* -L j^ ij&*i •j'J 

jr* Sljj — « J-pl# jLol a-O* ur^ i *r JI (O 

& p 

,4j>-Lwa j 1 4^- L-a L^oJj ^A 0 La-P 1 

jJa-^jl a U I ... JuJL^j jl • - 1^ - -- j ^yA^Px^j\ lj_A ( JJLa jj 

jl Jiijidl s_,SjL ^JujiiiJl jLiJl s^jL* IbL- J L»^ t^JJl 

♦* 

^l^> JOjj ‘^>1^1 ^Ijo. jl f4± ‘o'iUJl 

4 -^ 3 ^L>-^ll <U<oJl LoO>x_j jO L *-/0 40P Ow3^Jl ^3 ^A 1 j Lj >0 1 

^JUI iUu) O- 5 

I*«j ^P^laJl ( J-*jjJl jl5 jli .aJj^-^JI ^jA J I j 
%♦ 

.LiidJl J 0 jijcJi U ^ iS J-— ^1 

^»S^L>t-o«JL < j / °~^ F 1 La ia-waJ L ^-X>e_j jJa.oj 1 01 jjA ^-o> t . ] 1 01 

JUb l-LA J ( L 2 s ^3 '1)L>“ N 1 Lj^_jJ-io ^aJL>tj La j 1 4 LaJ->-j 


j\ ^.xJl 


225 



5JLS1J ( _ r J I ji ipjLJl <J j£s OJ15 

. L^—Aj lj_A d_*»^k ^y> <uJ u*_*k J t^LLwo^l ^Jj . q ! Ja~i 

LLiu JjjU J->4 (26) OjL* .1 .J ._* jli |JL5 Laj 

aJUlaJI oljljiJL L^_LLaj ul i«Lu J*i» .kj ^ ioUJl iilJ! [122] 

£. 

Ij-Aj C JJLp ^_2 s I j-A Li LjjJ I <J ^JL 1 

J-* jjs^\ OU \Xa .JLipL j 

ol jl jli\ J J I <U3^}L>4 4xw? j_L*J ^Jl j A_oL*J| 

*• 

i^L& . l a (IjLsAj) A * ■ ■ / Vn j i^ f l ? i * A-o ^ii* A 3 I 

La^pj c^ 2 -^ tS ^'j ^-JUaJ J^r fj] 44 J 4 cLLJ 4 ^ 

' — 1 J LazI I I J-A • li Lg-lS* L^->j l£ ^ 4 ^>-Sf Loj 

(j-^ 4 ^ l a > J *UjJ| 

OjLa 4^lL^)lli .^Jls^jJIj ^j-o aJl» LS\J I ijcJaJJl 

j-o iJU-A j-* 4 (Hart) 

^J Lk^J l oXfc ^j>-1j 4a_J>jL*jl^ (claims) ^_JLk^ 

LJl ^LiS* ^Jl c^L^jj ^LSl j'bl lLLSSj 4 (defeated) 

LjV ^j^sSj 4 w.i.la.oJ I IJla *.U I jl A-Lw*^>cJ! 

jV ci' ^ o! .oVlaJl al* JJU ^ jIIpVI 

*♦ 

M M 

*• 


iL-Vl ^ 5l_ji w<Jl 0 j_ft> t^j3_4j (^JJi Jl-sAL 

«• 


u 


J y 

>* ^ «* 




C-!J ( _ j 1a^JL) I y*j (J - ^ A - A j Ail~»Jl ’_^j 

UlS" Ji^- iiL^Jl oJu .^Ak'-Jl Jpli ^1 

^l-l-*-<kJ I 


H. L. A. Hart, «The Ascription of Responsibility and Rights,» (26) 
Proceedings of the Aristotelian Society , no. 49 (1948), pp. 171-194. 


226 



[123] 


.JJuJi ^^Lp *Lo~mjVL> J-*axJI jj J-nJL <w?l>eJl a> jLiV i 

3 JtlJiSj J^JL jj c <w 2 Ptj ^aj> aJI* 3I jAJLa ( J^p LaJ I ji 

<JL>sJ!j . I jS ji (JAj l*LS^ ji JJ| ^i JjJ 

jU LP JL^-JU l ^ A-oj_)U A-L-v2-*-a L«j3 jL> 1 -J *>lLl, ■<»«) I jl 

jl^J! ^UJl j^tili ^ JJlS A_A*>*j_d ^js 

«• ** 

p 

Aj U ^ jjUSj t JJ j_A Laj J-A La ^~-<Jl Jjj>- aLJL 

** •• 

ii~JLs j^iL-4 • — >1x5 ^ Jl Jj»Jl i> ^ r laj j 

, (27) J^ J~)l 

Ljy+‘y\ U-xJ! jl ^ dKjJ jl lxx52w >j| 

^ *• 

3lU*Vl L^3 J5 wo aJJ-o A-jJ ^jiVl ojj-vJi J-SwJ A-jjj LaJlj 

* ^j3 ^ 1 ^ ^ Lp I fcXA^ • AA* * « /3 1 1 0^ j y 1 1 

^ j . /i *> Ajj_?waj j - ^ 1 a^j U I c-> L) LJ I j j . (J)j V I . J I 

^ p 

jr* - <1x4* c^Jl JjJj - 

jl Lg- ^ J fl ^a ^-Lpj J-o-*Ji J^-=T cij^rd JU-P VI J^a 

{* L>jja j\J ^ L ».» J I ^»ap cLU jr 4 j-JJ I wLs^aJ I L$«*3 1 1 j 

jl ci-Ul 4 jj j-)Aj V I j\ ^^1— Jl j\ 

L^r-! £-* J->-i^ oIj t J“*-*-^ 

js^uVm ^Ji j^; jl .(aJ*^ Lucas' ^ ^\) hjja Jl 

Jl>-L> jr^ 5 ^ Vi jLw*~->Jl ^3 U>- V A^_» j-i JJ I jl 

«• 

Ia^pJLL^ I JU-P V I ^j-a J^»*>LJl 0 jjk _ VUI jLipVI 

JlJjCl) I ^A-P I ^3 jl ^-A J L>«J 1^ • <*Zj Lw*»^) Lo-a A«wOLJl Lw-^ 1^3 ^3 

** 

1 ^*^0 b-*-> ^1 ^<kXX-> »xx> l*^> j L»->j I o-La ol— 5 jI ^ ^-^>tXj 

jl_j ^J-*-*-" J-«-^ J-.-i ^U! d~^wJl 


: j\kj\ ~*Jup 4 J jr^i slLLw ^Jj>- (27) 

Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Principes de la philosophic du droit ou droit 
naturel et science de Petal en abrege, traduit par R. Derathe (Paris: Vrin, 1989), 
pp. 104-105. 


227 



LJL . 11 a >JLp Igj ! L^IjlJUJ <J jlJdl cdlL>l 

jl*j Lo ^Jj i-jjjLiJlj I ^j/2 Li I 

. lij L-j L-dJ i*JU}\ i-ijjdi 


^ui jU>y\ 


j-w 


o! 


•cr 1 


iUJl 


■ -*- -*■ 


J! 


jjJ ijjuj L. JU iiJ^iUJl oUUJl ti^ai jli tiJjUJl 

jJt Lo Ajj I j L&*X>-Lj I (J L-P ^ I 4 _J>IjLj1 AjL) jlh . j 

** 

J L»p V I L^-JLp 1 (J Lp- V I jl cJL*Jlj . ^LL*JLj ^ jJd L 

jli \jSL& j .LSb^L ^Ls^ai LgJL L^-Jlp 

^_a v > l la/Lc-1 1 <J L*-d I LaJ I I 

*• 

^^P ^Lwoj aI^P 2 jS>x*4 j^sSsj I A A [ . /j-fl! I ^ l^>- ^ 1 i o', .n 

J\ ol ^ Obi J*i Ji jl . J-f-li Jl 

L^jjjSo j-p I * > Ua>J I <J Ls I jj I J5 ^JJLo 4 LgJ do L^j 1 obi j>~\ 

4-U-<>»p j-L*j }\^>y I jlS* j! t cJ L>tJ 1 j . L^-t <u^? LLJ I IgJLijlj 

!1a 4 dj i */}.<}}> ' A LSd- 'y I ^jA L^J 1 JbD dL Lo 

^JUl ^^Jlp Sj^woJ I J! ^p LJ»p jL 

» Ua>*J I (J L*-9 1 

^Jcd L d! j(^~wwoJ I jJP La*_«w0 4^0 jZAj Lo ji ! dJ Li I tw-wwwj 1 

j*£- j>- ! 4j*l — ^yA ^A Jj>- ^ La! I ^3 *^L>- V I 

— Ia^^X>o (j ! LwJlp _ A^^jj 4*^. J& ^yO aJl^ ! 4 4»«*j3Jo 
j! Lip .^^d! J* j\j&y\ jl J^JI Jlp SjAaJI ^d! l^lp 
aLlp k, — as jAjj ^j^pLa-L! 4j| Juo.di j^p (J^-Aj L)i ^d?JL^o 

Aj L_S^ ^_3 (jL !«-L$1 a^ ^ ^JU I <J C<w>u £_Aj 

4Jo jJa_» 1 Jj 4 0*>Lp I llA j-> Ld j 4 L ^-A-o 

^JJI jL^VI JA ^L-l JdJ JJl>^u JjLLlaJI Jj^ 

^ jLJ\j (* >LJ 1 4jL*a ja LjIju L^d! ^^Jlp jlJdl d 
J^JL l^i-do ^Jl _ ^^LdL jkii LLli lkj> ^1 ^ _ 

jlJ^iML ij*y i_#^! ^ lo5l*j ._^w«Jl 


228 



ojjt y J I ljugj <™wJl aJ LiJl ^^Lp J> y i J I 4 _ 5 JLp' 

y* c I Ju JL>* I JL*_> i— 4i*LL J^Jl jli JwlJL ikiJl 

[ 124 ] o j j \ j >% j 9 A~Lju AjIJJ t ^Lp Ja^aJL 

.<GIS J> j£\S 

LaL! yaJu La jlJuiMl lit# j&j (3 

*• 

.^L^-^U Laj g q a aL L-JLM 31 oLxj 

^ aJL JjJLlI (jjLj aJLpU ^^JLp La *>L>-p jL Jj-Llli 

^ ^ (28) 

. ojjJUl* 


3 j_*_j ^-Lp OjJJiJl ^j-^jl ^0 aJ I t jL>Jl J 

.aJlJLp 5j jj *LjLJl ^JLp LgJo^i? aIpUJI aL*_)J a^j LIS ! 
^ yj aJlpUS! aJLJI <jL 3L»Nl aJ L cijJL y* ( JwA 

^ p p 

c5' 4 ^yJl tL*jJj^» c Lg -L o I y>j~* M ^L~~> 

>t ^ JLp jUS*J JL^JI J! k-kJL 

«• 

P p 

^ yy>\ y* Aj>t>- 0 L; c>La jLipMI Jolpj (JL> 

LI 4 ^aaJ ^.^.1 I jl>jl*J! a_^p l^-L a_> L ILa^ 

tLiLL^I j>j-LJl £-4 A^^^VwU 0 wLj M- 3 S-s? J^' i/" 

(_S y l*.? (historiographie) J^e- ^1 L^y^-j 

jM j_» L>!j 4 (Collingwood) ^ 29 \jyk^-J>jS jj^c- ^ilii 

M j\ y^\ jtfiM ,^u)i j^Ji ^ iJMi MU 

? (30) J^I J ~ JUJI y* U5 

y? yC3 sM j iL^^i Aj>Ju<a-<J LpLLSI aJLJ I oLp} jl jJr 

p 

M - 1 - ^ “ ii V i ~ I ‘ i Vn 1 0 y yb ^Jl-s^->c-> L-S C AjJ-^*_L > AJ>xJ>tS 0 ^ 


C 


a > <_al» jJa_— jl J j-5J 4-wwJj-iJl k^->-y}\ J j_>- LkLL>-' , >M ^_>-lj (28) 

,_>L£Jl IJLfc y 2 1 3 ^ fc(U:jJb ,y <, LJLp Miyj) «eph’hemin 

Paul Ricceur, Temps et recite t. I, collection ordre philosophique (29) 
(Paris: Editions du Seuil, 1983), p. 179, n. 1. 

.162 ^y i 4 — Jij jA.ja.+, 1 1 (30) 


229 



^j^jl j5ol \ ^1 .iJlJj i*j\j jl5 jJ U5 4 

** «• 

oi j\ UjL- j^ji ijl* ^ ijbf .ijijji 

jr* l fr Jn J^~~' jJl iuljJl ^jISjJI ^ i*-j Jl ^LC-Vl ^Jl^j £_j>l 
^j^JaJl (^JUI) L^-jJjjjyot i»L5l 4 _Jl^c- 

cr~^ a* ^L-S/l ^ J>\ i~J] Jl 

** t* 

4^-oL«*ji 5 j L5 > - <Jjl ^Ljj jLJI c3j^ tSjjLw>Jl 

«• 

^jrJ <^- j~*-\ < * ) [o> — ;vi 

Lulc- 4 JI U , (31) <ajU^J| (radicalisations) 4j ^jjLSJjJl 

** 

JlSLiVl 5^^ J^L, 1J_gJ .^jUJ jl JJ ^*>LJI VI 

v_^o JpUJI Xs- J^iJl JLp J.JVI jL JJipVJ 

bJ\j JjJl jl .iJlJb oJlj ^Vl 4 _ r ^^JJt jl 

Vl L-Ip s\ i dJJ^ ( jj> i jL& .UU 4_*3 1 j ^jj^j V iJlJb 

♦* 

4 J ^d ^- t ^ 1 *^ I <5 I Jj Igjl <uo I jj JL3 

** ** «* ^ ^ 

• ® Lw«j5 ^ 1 ^ " p j lloj ^>t>J I (j - 0 j-*^? J-*j 1 

(> <■ j+-t 11 a JLa 

Lj 1 J-J I ^jllaJl L^ul^J ^ J5 jj [125] 

4 4^^J| ^ 1 ; ^1 A-w^jJU dUSj 4 j J^HlL> ls^L>xJ! 

Cr^t jJ^L? jjL>dJ °jJj-^ IgjjLgJ ^ ei j i*j IJLaJI 

«• 

ti j->-'V I JJLiVl JJ J*UJL i^UJl i^ljJl 

-<.*5 1 

4-JlxJl A^dljJL kllj^pNl -laJai LaJU^j 4 LftwU-Pj * < L :: ,J J 

oj^LJI j5Uj 4 ^s- SjJ-l<Jl Ja5i ^jwwJ UJ 

.^J50J JLiVl 

^yA.1^ 4-J L , ^g tf t ^ \ 4jlL>“ 4 L^-jl$\JLo ul 

- ns ** ** * 

^ I ^ 1 p) c-> L>- jJ jj> j j5J ! ill LtJ 1 4 1 1 ) _j 45JL?cl<»J 1 <ulaj 15111 


43t^| (#) 

• Ul Awwljjljl i, Jlxj La ^9 (3 j ) 


230 



(32 ) 


4 « A \ U JUJL>* j L> Lla ^jj . W^aj>x^Ji ^JJL*_L 

tOt-wJaJl *wola_5 (, .>-«.^->x-J 4_-wwwwvJl$ 0 w>tJl 4-wwww^.U 4»*Ja-» L^J I 

LfljJ I J a_> IS cLLjL^J Lj 3 * 3 -*^ (_5-® ^ c) 1 j-A ^->-^-^-1? 

,oJL>JL>- -W Li) OjLj LS*^~~9 ULL>J ^9 4-q,,^.^. 1 ' 


jlaiSNl Si c^LiS^IjjJI ^jlkJ! Sfj 1 ^JLiJwli 

4j,} l *,^1 1 1 4jp L^a 1 1 ^1 p ^ ^ **-9 j^cS I ^ Ip 

Ojll • o 1 4»s^wwwJ I ^>~J J& i ^jP JijlS (J ^S.il ^ 1 ■ 4 ^v^2j J I 1 

^ ^ o-l I 0 I 4 ^wwmmJ I ^ ^ A ^i,. — **> -■ J 4^-«.i^3-^ 1 ^j-0 I yi ^.. . - * *■ 1 I 

t* *• 

4~~~ j Jj-i3l UAjI j* <ol .(JUJl 

/ a n \ 


1) 


(33), 


Cj I j-A liai I oJLa Jjj-1 0^° 


A ^ - - - -^ 4j .2 1. «i ^3 , > 4 _*_*_s*2 j I L> 4j>- 1 LjJL*_>- wLs ^Jl^>-jrJJ 4JlJl^J 1 

^JJl djJL>tJl ^?jL*-x3l Jjaj ^j-vJu .JajlS L^J li ^JL 

jiUjl j tw-^wwJ I jl C 4j^*_>c-> OJj>Jlj £Aj 


* ^ # 

^ La j I JC_p <Lv*JjL> 4 ^—*aJL] ^./23 LllJ I £_> LlaJ L> ll~*UP lil^XP I jl (32) 

jl *)l 1 t LlJiP <—A3 yLi j U £_jij>*-i pL^mI ii Lla Cj LS^ l)^ 3 . a Jl* llLwolj^ <j Liljj ^JJl 

j I ojj j *Jx j 1 j I 4 m ..la 1 1 ^ *■— * ^*3 0 ^ Ip I u > Lw** N L ^ 1 p L2t I dl L*a 

Aristote, Ethique a Nicomaque , 1987, III, 5, 1112 a 31-32. .j-UJij ii-LuaJt 

p t f £ £ (, 

(^0 jJj^j AjUi'y (principe) IjUp jLJ)/i jL jlS"^ jl Jbo yh^y 

*■_ jL^»N I jL ■yy P I I jl5 jl aJ I ^-pM .o^')/_jl jl>jl t L^J 

j_$jL«Jl iS jr*~\ (_^i I^JU^I JLxj jl N 'cS jlj < 4j <-^UJl 4jL»»pi 

(. f. 

I jl c LlJlp L^JlS” lj^3 L^_j^ L^p I j L»_P ^1 j L> t jw>3 ^ 

j-Xj JjJJl jli IjlSLaj .(19-18 b 1 1 12 t7 till tj^jujl jJLs^Jl) «4 ^p^1> 

y£3 I y - - la 7 ^Jj>-I^ jJL)3j t ® U j-^P I »— >Lw»lB £P L5jl^J Ij^ ^iJjLpJLji l-^j-P 

IjuJI 


Emmanuel Kant, Critique de la raison pure, traduit par A. (33) 
Tremesaygues et B. Pacaud (Paris: PUF, 1963), p. 348. et voir aussi: Ibid., edite 
par F. Alquie, traduit par, J. L. Delamarre et F. Marty, collection bibliotheque 
de la pleiade (Paris: Gallimard, 1980), t. I, dans: Oeuvres philo sophiques de 
Kant. 

.1102 4 _j^ > 1 ^ 1-^ *(j^ ^ I A*JaJ dJ U>x<3.^a 1 1 yi j ^ ^Sy >x ^- 


231 



jl ( Ja ^SsJj .J^-aJl <-> jJajJ jjJl 1 4_L>- jA ^ [126j 

1 -Ia ^i_P ^Jl>cJ I AA^-'y aL>- j^o ^3 I Aj L» ^\jU j^j*> I 

^^JLp ^Ji.<,/3.J*x-> I l»A»A ^ I ^■"■P * ^ ^ y I j ^ ] p A 3 I 

l^o L- 1 yiiz i^j>Sh Ji~ La jJ j Jiili 

— 

^_^>- ! mLLP ci-Ll^ jLS”! c A3 l_A j ^-LS” 1 (j£ j->- 1 jy^ O^tj 

tSJI^JI Jj^ ^ c~USJ 

A~vJb j ^-Jljta JllP jJji jLS" j\ tAiiL^^j* aJ I ^o jji 

Oj-^aJ o ji j (event agency) OJL>Jl S ji *-J 0 « — ■<> > LS* 

w 

V aLj?*,,JJ aoLoxI! ii-LwaJi jl . (34) (agent agency) JpliJl 

->*j Lo IJlAj tC-jLs^jJlj l 4 i I ^3 

C* JMO n I Aj*Lu JaJl ji i. ;r Jl» jl Jails' ~ J^iJl ^ 

i^»Jl ijuii Jy~ iailS I y jSfl L^-bJ JUJL^j 

«• ^ 

i^Jl* Jails >M|J jo jjb Aj j^sJij ^5 jwO jo I j° « A«--»J l >cJ I y 


s-LaJLj ^jA p JlJ I ^JLp Sj-XAoJj La^wI>xj I y AaUslo, 

«* 

^3 ^ ^a»,. ..lal I Iji <s y ?* ** ^Ij-^LlsJl ^JLwJL^j o l-j I 

M 

AjjjL*JU oJu* MlLo jl JajLSi' j L& j-Jl l 5^ Aia^^^L-^Jl 

^ t* H 



IjUfc iljL^I 4m*I b ^i ii /Vi I * I ^ 


I ^,L-Vl» ^ « L^JJ ii_Ll a_Jl 

w> ♦* 

J^_>o" ^Up o^i t Li>o yy ll LS . (36) «J^J! 

aJIJlJI a a , la.l I ^j-P t A-o-iSjU ^jJLaJlj A^-xJl 

*• H 

JjUj J^JlJ JJLUJI ^ ^JiJ! U .J^JI JlP SjXilJ 

LSL^-jlS ^JJI ^Vl <il ?UikJl hyutU Jails ^1 

^JJl ^JjycJL J>i\ y\ .5 r -L*’ill JU^SU (A. Danto) jSb -bo 

** M 

i» -p *j>xj j LS" ^.la.^^»j ^Jb^-P ^1 lJa,1 j j Lo-P I . ^XjI^ aJsl*_j 

«0 

Jts U~~ J>' y^' 1 '-^ J** lM (>■’ jr* ^ r 1 ^’ 


.(24) pij JL.1^1 i V l^Jl IJl» y 196 y> J&\ (34) 
Kant, Ibid.: 1963, p. 350, et 1980, t. I, p. 1104, III, 310. (35) 

.[476 B t 448 A] 310 till jXaJI (36) 


232 



[127] 


^ ^«oj J^JI Uuyu ^ 

+~ 't. ~ *> 

il L*-9 I xLAJ • l ^ I ^ M> ) C_9 ^-< mmmJ I Lp y J l ^ ~ ^ I 

J5 ^1 JUi‘^1 j^, Jl ^ ^1 UUil K v-U 
( _ # lc- Ja~^_j J-»-t ^1 *y>AS\ Oji y° c LgJl*-Aj *L^5 Ll* JL>-lj 

* f. It 

0 1 4»«Xp 0^5 t l _<^ K ~^ } ^ y**** ^ ' Jjl 1 3 *y I ^yLwyw^J I 

•• «• 

. 4 ^jltaX^ Aa 3 I ^ j jmmj ^ _"* *** ^*** 1 I ^ j ^ ^ fl 0 f ^*^x 0 I 

J-wJL! ^IjlJI p^LJl 01 :0 UJl 5 y*yi 015 liUJ ^ Ju 01 

oL^jjJi 4 l1i>«j ^jJl OL^-oJl * UajJ l L^>*j ^ s ^Lw*»'yi 

. *•*•■«* 

o j_0 Ly 4 -£j j-Lu o yj y>*J W I y_*J I JLy^^aJ I ^^JLp 

•• 

4-> I 0JJJ»5^ t L**» I ^ U>-P I .ill-LA 0 L> i yLjl^ 0 yO i O. 

. (37) «V-U ^ jup! 


J- ioU^Jl i^>Jlj) ^‘Vl JL^Ull lj_a> ^ o*>UJl o| 

j L^tI I ( ji>»jl N Lo U i<L&>- Jiaj JaJlSsJl JxojJl 


<juU? 


i cT*- 


U'yi yj! y I ou yju, .i—JJ 


»>* <j' <y IVMlJ <uU JUUj iLJLJ ilJb y» Lw 

j C 4j I J--J I 6 Oli ^Jl jJl . 4_l y~*£ 4^^>- <JL ol^i! 

lt>fcj ytj oApL^JI j^jc] 1 a 5 y~ Lai JJ .,aZ'l 4^JLJ| 

«• 

<u 3JUJ U j_a jjJl lJufc Jjl- 01 JL>Jlj • ii% i 1 ^ii-i. -i.-.^ 

c>j -O-VI 

0) I ^4-Jlx.z^Jl jl^3 % yi L^jj JbJl>tJL <daJajJl oJi . a 

^ 3 1.0, ^ , " 1 1 £->UaJ I IJ-A 01 ^JaJLv«j 'y Aj^iaj 

A^Jli <LjliL» J5 L^i>t>> JJaj 0 V y?yCL> ^JJ! pJlJI 

cpUdl ^LkM OLs ySM i4^ Jj .^\Ji\ J^J! fj4 i. Jlp 
ill o iiy IJla 0\l ^ JJaj Ijlf] 


Arthur Danto, «Basic Actions,» American Philosophical Quarterly , (37) 
no. 2 (1965), pp. 141-143. 


233 



jLi dLSi .L^j»JLx-; jl dji j_* J-pU ^1 

j-o ol<L*-)ll <»j>-IjJ j~~ JjSM l _ r Lc- jj-j L yi»LJl 

JLi LJLi IJl-SLaj ?ISL*J Jlj-^JI ( j-p aLL>)IL Jlj_~Jl 
jiljj>- ^j-P 015 oj aJL DU- LiJ Ji t LJaj*-^ 

j- 4 ' >* aIpU j-p jli 4 ^jrf—1 ^ O^*" 4 

M ** 

^—Lp |%w >**» I I £■ ^ ^ 1 O - ^ L--* ^ L^^l ^ O j • 

(. * * * * (. S* t # t- 

Jl^l J5 ^ l^Jli <• bJj>^> Lis^?j j I 4 *>L ^ ^ - a 1 ^ I 

4^1?LjLpI O U ^Laj ^ !jjbj ,4j^>t-JJ I wL>- 

o- jl v~^ ^1 oLl>)l jl Ji 

** 

j>Sj ?l-bk J^j J-A .LaULo oLU r lS’ <3 j-^-AJ tl^-Jajo 

fi *> 

Lj^ J^LiJl ^jl jo ij 5 La j 4e-j|j^>Jl jj5o cj^Ai .Jij^Jl 

p ^ p 

'•*■* *j' o^~ Lp l Vr*^' dr^ 'A^J3 £-Ai 0 ^5L> 3 ^JSh^o 0 ^ 
jli 4 4jL)jJaJl oJL^-jj .^dlJlJi ii>- j_a y>-\ J cl>- ^Lp 
a la a > Aj jJij ^3 j Jw>- J_) Jajl5 4_j_P ^A5 Lu ^ jJ I 3 l «. J ? « I 1 

.c_i j+x idl ^^pIj^j O (_^Lp SjJJLdl < J- s g-Aaj 


AjIJlJI o j5i 0} . Jaj 5 A>t>- JL*j J.va.1 Lil yS' 

j\ iJjj yjzi\ J-A ^^-J) a^L* A^>t_j Jaii 0J j-y> Ailia^Jl 


L> l ,i 1 L L_y*^ j ^ o ^ L^ jJ 4 ( 4aaa<w J 1 A-L-*»>^L<»«vJ 1 ^ j > 

•# 

4aJl«Jl*%JI ^5 ajIju o j 3 /^3 . j La jJ I uwap 15 Ljjj I a^L>«jNI 
*» •• 

jL*i JUUj N ^Lw-Sl I iJLJL. jU ^ Jji: [ 12 s 

•• 

L cy a A ^ww^Lim^p J I J^15» ^y; oUJI Jjuy jl oljJl 


I Jla 




ji 


( 38 ) 


W yju*-*} I yj» 1 -g ^ zs * i yLS*J I Lwwu ^ | 


p, 

^i i^i i*i i^*i 1 inn'll 1 ) 1 1 J* y - SI 1 A 1 1 

t» ^ 

L^jU^ ^i\ ^ L^p iLJLJl 5 j£i ol ^As^iJl 


Kant, Critique de la raison pure , 1963, p. 348, et 1980, t. I, p. 1102, (38) 
III, 308 [A 446, B 474]. 


234 



. a „ a \ 1 1 a^~j jJ? V I 


o j j ^-*JJ ^ VU I ^Laj V I 


(^-Li AJaj>-^L<kJi ^3 .J_*j Jl^iSo A , la i LSLS I Aj»x>iJI <j1 

^ S~L»lj tijIjJl in*y Lr^ ji^i I 

oJ_Aj t^-JL*Jl jL — w« j fl «*»J A_jlj-J ^yfii ^ j_>-Vlj t^JL*Jl AjIJU 
/»Lol La /^j>o t Ja_) 15 <w3jJL*j 4cJU>«Jlj , Aj j->«J 1 Aj I -L> ^A S^>- Vl 

’ w 

j+S' ^\ A a [\a a Aj ^jL*J I J-J_9 Jj* 3 *J jfJl I ^ g d ' I * j-*L jJLm2-o 

<39) ?«L~J ^jU LlJb Jls. Ol j^l L^Uj UlS 

^o A^5> L>- JJLJl or 1 ! J- 1 -^- 4 tJ -! *^r*-J' :^I^><JI 

•* 

L5^1 j ^ W l 5^° Lg_>l j-y^ L L->l-L>- V 


La ^J-^L V ^ VlSli LUS Jails’ .LgJL5l |*JbJl 

•• 

oJjtL. o^M^i iS^ J^rP 1 J-^ 4 £-^! . <40) «i ;r -Jl 

^ L>L I a • * « « la . 1 i c-j L^. V 1 ^ ^l"-i o I Ojs y-* Aw«L> 

AjIwL) Aj l-L*J I oJLA (jp) ! <J ^Jjj I Jaj LS^ JL-jlj j . Ojj^sAlJlj 

J** H*rj c^i A_*_**— _j Ij olytUiJl ^ J* Jj\ 

Aj I Jj .j-o ^ws^JLl I I J-A <jj * ®A™-,-Jl ^3 \ A-w— jJL {, ( jj*j Jl 

f, 

AjIJ-JI I ^1 A^^jJL <JjJty>- J . A ^JLJl ^ L>l-bj 4 jJLJ| 

AjIJlJI 0} .aJuISLJ! I g " ^ - la j jiaj a^>-^ La Jl>- li ^j^ >m aLL-*J1 
LjsLjVI ^ jAi V t(in medias res) *LL*Vl Ja— j LJLjJI 

^p Laj^^j j c^L-jVI o^JL>t^o Cj Ip j^j^a ^^Ip Vi 

f- ^ f. 

• ^ O^uI^Aj wLd 15 1 

^ 4 g pi 1 L A-^ IjlJJ UJi^Jl dJu 


an) ,no6 ^ a r- a980_, aso ^ a963 .-« ij ^ i .^ . i i ( 39 ) 

.([478 B i450 A] t 3 1 2 
. 4 ..... At jJU^JI (40) 

.1108 ^ a r a980j i352 ^ a963 :*_i; jJuoJI (41) 

.[477 B c45 1 A] 313 ail <.*-* jJlaJI (42) 


235 



C*3 I ^ ; U 4 * ijuS" L> 4JU LJ I ^ Jl>zj 

•* «• •* 

AJaJl^jl 4 *£+£>] I aJ ^jaj 

•* ** 

iUuJtj ajIjlJI ^ ^“>UJl iKd. JJg J^JI jl 

•• 

j\i>y\ J, SlJ L^J .UJJl IJLa .1* ^bco JJj, oUl 

w 

j* La^, us ^l-Sii asLiJi ji i^kj oj>ji 

U^P iLJL. Jl ( _ r »dJ JUpI Jp o^cJI ^ *LLL- dUi 

«• «• 

p 

43^*-^ 4J^LLJ|j . l g •« *> t ** ~ J 

M M W 

AiL*J I jSjcj IjJj Lo »oJUL*-<kJl 4 JUJI oJla ^3 ^ ^jl%JL><J I ^ ' 

a— ^-P ji ! 0 J-S” ^j^>- j j . >» I 4-I.la.P 1 ^ j_Jl j - ^ ' I 

1 0 1 e-L# ^j-Lp V I Jjj liaJ I ^O-Li ^ 4 >w2-a j^S”j^tj 

•4jjJ (J-*?" J Oj^-aL~;j jj^i> 11* ^ $ U.4.; j 

SjjuluJI op-Vl oJt£ oU ?JL>- Jl .V>a L;^1L i }jJu liLo 
J ji ^ J_^b- dUJLi iLjLi. ijj^Lj sll^_jl 

fi b _^U. JSLil ^1 _ j/Vl ^^Jl j\f 

e. * * * 

L^— i ^uJ jp I dlJb - *1 iLJL» (swallows) *Jdj _ L».L-I *>Up 

jk^Jl Jl 1 ~JL .L^iJl Uxp j\\ IjS-S I iiUJl jo- 

♦» *• 

Ji t JaJLS" Id. JLSuJ J- clL^LJl jli tcr U_*Jl JM-Ll^I 

1 «* ■» t* 

Ja^J (implication pLaiSI) 4 iMp J_> ^ ^p oJL?-jJ 

(JJ l 4 4^wwwJ I jJiJ I 4^J>-J ^0 4j 13 1 Lo 1 c 4j Lp — 4jL^ j 

0 ! tjJJi 4 Jd^ LLoJ I j \SLi LJ I Jj (Ol-tj'-'Vl j-l®- 1 4-g^>- ^ ^>3 

1 j ^L«.5^ 1 j J^l^ill ojJii<Jl 4 j I jlJ I JLwo 4 J 0 jj aJlwJLJI 

j! 3 1 t jLipN I 4_l_«j_wJ i oJL^j i ^1 — • ° ' ajIjlJI i g jt ^ ! 

p 

1 ^ U aLmiJmmJ 1 j+>rJi •X+s*LJ2 . 1 1 


(43) 






'j}\ ob;y jl 


^1 i Ad-^a ^L>^L> J 4JL*15^JI 5 I 4 J Lw) ^1} L* ^5 J (43) 

0 

.O«oc« 4 j j j~Jl I 5JL>“jJlj L» oL>J «Loj^«JI 0 Jo- jJl La>-N 


236 



ir° °s? > ~ c^i ^y- 1 l yy^^ 

*• 

La-LLP Jj>* Ij LLSLJLoJI jj ^ i^y 3lS-* ^ % )l I ^Jl ?bU )| i, <a x nj 

JLJLj ti,ljJLl jUiJl ^jldl jcu-> ^ju ^1 J! r^LJl JSLlJ! 

aJu^JuwJ ^ jJl^^UI £_>UflJ! \j ] q.'j cJ^pLaJI <LJj 

Li *-* ^j-v^Lp L>» ^js> 4-Lva-«-^Jl 6 -La ij^LoJl 

ol Lit oL jl J^L_ii Ljut LS' J :L^L,Sh JL^SM 

•• 

oSM LJLi c Iwx *>U owipL^aJl LJLJLJl ^JLp I ^3 <^Jii jjJ 

M 

oV j_L*-<JlJ LLul^Jl Li LJ 1 LiiL^* c-iij-xJ jl LlJ Lp ^_>l 

j-* Lpjj J^LLS! c^jLS* jj aJI JL>Jl j 

L,IjlJI LJl*i j\Jjj\ jli LLJL- lSy>J juaII 

. O V j-L*-<J 1 J gjUJl <£>■ /y> A^>-J ^ i— AA j jj.5 ^ jXj 

1 4j I — I -X»a A* . vA 3 l 0 1 i^j^***^ l ^ AwiaJ I 0 J La (j I j UJ I ^ 

•• 

^ Jj! L~J» LIjlJ ^Vl ^ UJj l+J 

^jjUaxJ V J^*-*Jl L» l-b o-> IS" L*J j ,tfpJl*JU J^LSLSl jL-woJl 
L^>> ajI-L J£J oLlJ-Jl <uS " jS l^_)L$Lo JL>- L> !JJ ^Jl*Jl L»Iju 

[130] ya • 6 J+& AXjjLLw o^j—XAj Jfl.^ vA ' 1 L L^i-P v. -i>g_i — Ltf 

I —J La cJ^>- j £ L— j (,„) 1 Lo2j>- 4 i — - > lj I.JLJ I 6 JLA 


A^jLyAs*- aLSAJl* ^jlaj Jlj-vJl IJla . aj IjlJI ^jL>- j I jjlo N ^ 1 

p p 

-^V •« ^ •«> Ml l l ^ I jjJUJl J L>-j 


tjjiL U5 SJuJl gSUJl ^ ^ JpUJU .o^j>JI JJU iij 

^ ^ LaJJ-p Ll^JUJl jU Ul^Laj .^LJl ^Ui ^ 4 lo l5 ^uj 

♦ LfrJ-.P *)l 0 j-JLkj Ol 1 d->IJ->-'yi aJLL*- ^jJL>- 

•• 

J? 

^ Vjl .SJbJLP ^Iw.V JJLJij (.J^JL ^ jl JUJlj 

l5 1*_oj J-sAAL> J^ - ^ LL^L*> ^ 

y^i A^J>tJ I <uJlSji /^P ^Ui>j! J^AAXj Lo-S” iJupLill ^P La 

J-^P AxjLuj ^ -AjL^JI Ja^jj ^P 

«• *• 

C A 0 La^* 1 *j (jl ^jLj ^J^JcU o\i .LIj^La 


237 



U_j JpUJI ^1 ijjLJ L> J-o J-A«Jl jl l J~?~ Jj 

f. * 

<JdP <C I {j£> L*j 4 — dLSd <d >- j L?nJ I I d> Uaj I y 

*lj->-^M £-s4 > J l) jl L^JlP 4_-sJ>-jJo . LL^ o-ljca 

l£ J J- w 5 cr*-^' ^ va.tf. i l 

** ** «* «* 

^ ^ ^ 

(systemiques) 1$ »^ v Q s *mJ j£-*i ^ ' J* '-Vyj 

•* 

U5 jiJj .^LjjJl ^yjj^il J— Jl V-i t>* v rr*-’ 

*• *♦ 

oIjuJ! iiU* Liu ^1 jli tu-^l jJUS 

*♦ 

jl ^JadJ N dJuLLJl IJLa dj* j-oj tj-^lyjl dLLU 

. L*J I ^3 d> I jy^> 4^lj^-l j-s^J I j j (J jJL) 

lILLJLJI y>A L P jJ iSLjb jl jJUi Vi 

£ 

aJl-JL» JpU ^1 s L jl ^wJl 


<-L>-lj J5 ( s J b ^*^' oiioJio ^»a lLU^^ 4<»ljl*x>- v )M 

t— ^Lj .e_3 dUi ^3 4 ^j>-T jlSJs ^3 4 Ll>«_>sJ I JuLS j . y>-\ 

•* «* 

jJblLu# <jL JJb>JL LpLJl S^SliJl ^ylp t(W. Schapp) 

LLLLo (^Ijjj) -1-9-1 j JS jl i (44) «oLI jjj ^ya-ai ,_yi 

jL^Jl ^iiJj^ (j^Jj t*L-J-jU ^yy^JaJl jLww<Jl ia-A3 
^^3 0 1 c a - ^ • ^^^***»J I .J^ 

*♦ ** M 

j^J_*L*Jl -l>-Ij J-^ ^j-*-d ^ J-*-* 

jJuSj ^j^>J I 4 I ^ Ttf ) Lwn do 15 Lo^S* 4 4j j^-saJ I oj-A 

I/Mjy (j^ ^ ‘^LaJl La 

^ v-J jl iU LJl5 Lpj ‘ J^iJ Uk^ oLiU 

do L^jJ I 4 ,1a. A.J I wLj U_>eo jL J^-4o jl I Ldi-P .^jj^jJl 

j I ji d o3J> ^ aJ jj-wa LaJLLp ub jJo ^j_o2-dJl 

«• ** 

^J5" lJj L* 4j>-j jib \ jj>- lo lofts i<jlx« 4-s-sbi3 L^a ^S" I J*J>cIj 


Wilhelm Schapp, /« Geschichten Verstrickt (Wiesbaden: Heymann, (44) 
1976). 

Hart, «The Ascription of Responsibility and Rights». (45) 


238 



[131] L~U ^ Jap J 5 A jSy ^ J Ifji 

«* *• 

JS J\ ^UJI vw v^' - 4JUi d 

jV ~Ll~^r (j- 4 ^ L-*^V I j| L> j-c-*- s ' ? L>g^aJ ' J/' 0 

.oy-l^a ifr^-ly £-j>j <y t^JJl J-^>L £» J-jLla^J 

^-jjjJ O-* w- J J a : _; £WS>J L-A-.I £-jj-<Jl Uj-S' jl J-?* 
(j I JLioo LJL*j>cj JuCUljo ^yO.X*JLa jyjLv? Cj LJ j I 

o j j J.J 2 1 L jl>«-Xj jf 4^^ j^-w-dJ 4-3 L*jl<J 1 LLUJJ wi-j I I«La 

(*-J 1 jr? *^*-i ‘Ojjt jl .5Jb)/lj ^jjS*sS\ J£~; 

4--J ^ ^woJ 1^ l- <J I 4^j^ ^ . «i««i ^ 1 1 ^ ^ .«»i> w^- L L a ^-J 1 

Lk-^Jl L : j? 1 L jjt» yjLo jf I yj £**>*-> La jl j-s-p / ^iy^L>-Vl 
Ij-A jU | ^J-*aJLj ^ Lwww»j j I 4jlJk-j ^ia->LSsJl ^yyVl jlJwSy 
(J Lo-pSf I oLlJb /y J yJ_P UJ I /y LoJ-*J L-<*_3> ^ j->x_j j-£3 V I 

4^Ljj>TL-^-J I c-> LLL>*J I La I jh L^..;j yjt yp ^..u? a.? j! ^-> L ^yJ I 
jl JL>JI j .U->-l j AS* ^Jj >> — jl y^<»j yAl SjjL*jL$Jl 

m 

ir^ jj - i_--A JL ^ j ly jl j/ <LwwjJ I 0-^J 4*P I I 4-J«J I 

Lr* cr^' j ^LpV I 4-JL_p iolil <_y *_aL~u J j y^* j\ y ^J-a JL>- 

j jjuLa jl .4jLal^JLa ALw-L-a> ^Lp ^JLSjj jl LU-^-^j ^ Lg->j3 

j^-p 4a 1 k^. M L^^-^Jl y jj* y>r j_a j tJjLp)/l IJl-a 


< yj I > Lw>>» I 4J^vA_«^J 3 ^ I j+s* ^LoL> V I Lu 4 2 JwJL*J 

.Uul^l UuaJI J i^5UJl i>j>S M l^JLku 


4-L>“ I ^y LI ^ tlj_A ^JlS^ LJ 3 jl 

^^JLp jIJLJVI JjJjoa J_A La jl J J L>cJ 4 ^Js I LjJ I 

j I jj£jj j jJL jl -L*-j .L-UAj V 4-^-iju JajIS ^ cj ^sAJL)I 

^>-j> I jA!j5j t LgJ L^L^JI o-j>V|j LIJlJI i>-j>l jl 

<*-*£^Lc^Jl -*>- j ^Ll^ (*ji->LjjSjL 4-s^?l>jl) <3>“ jJ j-aj j^Jl ^^LaJI 


Ricoeur, Temps et Recit , t. I, p. 265, n. 1. 


(46) 


239 



(47), 


j l <y* l )*^ y dl® 

CaJ[^X^\j^\) JJbcdJl jlSoSfl ~ UbJ^ iJuJz.' Jl*Jl J 

j\ ^yklddJl il-LL«Nl *-* <L*t> LfJ i _ g xi\ j Lj Lt> j*Ju 

JdLJl 4^.2 : ilj ^JjSM ; .i . i : II) SjUJJ cS _aUj^')U1 

** 

J&J ^ Jj>JI L * .( 

Lo ^ o 1 ,; '( - ^3 ImXm'w «Jl jlSo*)/! 4~-JL I 

cJ^jui jupVi iijb dUJi5j JjS\ JUJU iiUjuJl 

J , U 1 JxJl jl pJL*JJ 4i.Ua. J l JloJlj 

•y o l jA UaJ 1 <zj ^LJl*J U jJ 1 Ja L» jJ I ^y ® 4 J V LJ 0 15” 

w «•> 

^ Jpj_JLJl j~y£* ^ 

** M 

^Jl^j / ^ U-^-LJ I ( j~a Uj_j>- j_a Oj_^_j (^JJl -t? j-vlJl 

Jl J>- jU dJJi y 

jli J-*-JL>j ^} W ^i ^ 

Lo-» t 4j I C Uj^- N (heterogene) 

JiJ' ^ 1^0 l-Uk J C I ^jLa^ J _)*-*-» >* 

jJ-4j < 1)1 dji y» tolj^UaJl ^Ij lT^ tJaj^^d^Jl j~S- ^ - i -~9 
f ^.1— p 1 Ljb ^ l<M . !x~j ji t I lj ly — a DiJ I 

L$~SLe- J ia-j^ia'Vl dlj dJUi ^jS- g~-lj . ( 49 ) J>-*UU! IJL^O 
ir^-y—* U 4 - 1 K t^djo" dl jiU; 

t <uiL>w« iJLcu 0 ^SnjiS” 4j^>sJI ij j 


Cy «j-^U 




Kant, Critique de la raison pure, 1963, p. 378, et 1980, t. 1, p. 1145, (47) 

(III, 345 [A 501, B 529]). 

i III) 1 1 1 06 ^ il r 1 1 980j t 393 ^ <. 1 963 :4_JJ jj^Jl (48) 

.([558 B i530 A] 360 

.([559 B 453 1 A] 362 4 III) 4 «t_i; jX^. Jl (49) 


240 



I 4j^>cJ I oO_A ^ ^ aJL***JLw*< *\J£j I J* olJUl *UL- 

I ^ ( _ r L>-*Jl 4 a a !l ( j-^w-Lo (^JbJ^U-wvJ ^jJl) 

J j-yA Lg-JO -A-OiJl cJT 5 ! olj^M 


c^! <Jj->- LgJl ?^L*juJI Aj^J>J! U 

^ yA ^A LoW S/jJL*^3 LlOL^ 0] (c^'V 

^bJb jl5 Op) ! J jJ3j ^aJl <JUi0j 4^*0J j-A J*S0tj 

5jJi 4jli diL-> ^-^^>01 ^JUJl ^ oybUa5 01 Lo 


0 ^ ’ ■ ^3 -^. ww^ J 4 l^_> Aj I ^ (Jf***^~ 0 J *'^ >m ^ -J) ' 

<>• ^l£jl li-* ^ijO 01 Ujj^ LiSO^ toly^UaJU L^ 

^ ^ t ^ I C A_0ft — & ^ yj | A«s^*wn^_] Lj 0 -* -Q- ^ C ^ i>^J 

•* 

T j\ t ! j-A ^-L*_o -Jl *1— jjL) J t4jl^ 


(52). 




[133] 


^^>«-oJl 1 -La ( J^«0 * A - ,^ 3 . J '. U j->-[ L>-yo ll-& ^yj I <jl Jb J I 
*— • ■■■■■ * *1)1 y* ^~o-» *-. ^ 'yD . yl^ 1 y*^ 4*jl -Li A ■ ■ d > kj 15 

ol <cu*?l4 ^J iaU^VL. (^Do^Lyll) ^LcoJl ^yJl 1-U ^1 


U^'l: Ol y> p* ^ 5y>Ui; 


JjUiS 


t u _ rf k j 


,_y oliL ^jJl ^JbJl Ijjk y* Lo JL>J | j } ^i<5jjkUaJl oUJL 

w* 

^J b -j7* < t\ ( ^ Uail ‘y^^k *X >~J ‘^Uall =y>-b JailS ?Sy>UkJl 
<uL JjJj jl k : ... i lo*Jjl . ^ j.a. « .o_l I ^jUaJlj (^y-j^joJl) 

O^i 0-*ri I- 4 er-*-*-! t|l oy^Ui iJiLJ ^l^klii ^ yw 

4» k,< LJ I i^Ojk'ill ^-,.3-i oL (.. ■ 1 \a'.' Oj-axJI oyslii 


-1167 ^ ol ^ 01980^ i408-394 c 1 963 :<_0 jji^Jl (50) 

.([560 B *.532 A] 362 *111) *1187 
*111) *1171 ^ .1 j. * 1 980j *397 ^ *1963 :o__i: j .i.~,U (51) 

.([566 B *358 A] 366 

.1172-1171 * 1 980 j *397 *1963 j.i^JI (52) 

.1 172 *1980j *397 * 1963 jX^Jl (53) 


241 



p, 

Ai>tJb ^ 4j3j j ! ^L*-oJL — o jfi*\]& ^ 

*4 ^ ** ♦# ** 


f»(54)„ |. . ♦ ? 

"• o J3 U* Lfr 


^ LaJpx^j 0^ T' J*Ai I I jJt j+£jc}\ ol 

«• ^ - v* M 

J*3 Ja«Jj ^A C l)^-S-> JlS tOj^Lj! 0| .A^IjjJl oJlA 4 j L^j 

^J_*_dJLj ( J^>-JLlJl I*LAj 4^JL*Jl jLwvwO ^3 ^J-pLi 

^Ul 1-lA jj^aX) ol amJ ^ Cr*" -p-"-^ 1 <J 

JL>* ^Jlp jLwu* ia^»^ c p LwJj ^LJ j-stwJ 1 ^j-P LflJ I Aj 

L /0 IwLA^ l 4^_^wJ i ^ 3 L»%^ I 0 «»Lp 1 4 A**<j2j la.) LS" 

.flj^LwO ^A Loj I Ja-o jj* J^JoS 4 j>- I j-s^? Aj jJL (j! i— *->c-> 

p P 

£-* Jh^ 2 -^ j > ^ ^ j I oLi IJ-^jj 

^ Jjj-w^Jl caJjJ^J! ^ iijLl^Jl) (Sunaition) 

s? ** ^ - 

LJ_^ ^ J-*-^ (“.H- 9 ^ '-L- 9 ‘'>*“1 

• Ijb! ^1)1 jJUJt jSJJ, Ujl .^LkJlj 1 3 1 ~L*JLww» I JuaJx-JLj 

p p 

<jL>ob ALa 4 ^j3j1>&j ^jJlj) ^j ^»J t ^^-^3 V I l-XA aJL>o 1 wLlP ^Ja.*» j I 
0 t( La ^-^3 . Lo 0? ! (pos a^jJLS" 

p 

£" I 4*^^ L>J 1 t o *Xj ^Xjk* I w0 c I . 4 JwA- 1 » i 

J-^j s j jj** Cr* ^LWH ^ ^L ^1 oI>jNI Ua Jlo 


4j j>% JJ A^>- jpi>_~vJxJ I o ^^ jsJ I J> Lp^j I u)^>- ^1 ■/» »|W ^>9 <j j Li» (■ (54) 

t <u~iJ jJLsA^JI ijiaJl .([570 B 4543 A] 368 c III ) s tf <L*..laiS <JL5Ul ojj^iJij 
ii_^ JaJL? s^JL^, .1186-1174 ^ d ^ 4 1 980 j 4408-399 ^ 41963 

Lmwi Al 4 - ^ .1 ^_A 4 -^. -i ,i ,.-■ 1 ^Jh uip J | Li 4 1 JlJ l ^J. •»-*-! t )) /^_P ^-.u3->xJ I 

^ g d j <j 1 L..XJ <U I ^s L^J I 5 j JLioJ 1 oJufc ^y-!| 4_^-jJ L (J <C^5\J_j 40 j A lla j 

4 1 963 4j^JuJl j.i .ya^Jl i^lajl ^JL*Jl ^ 4.«-». JaJ I aLJL- ^ja <a 1>- s j>x-*S 

.([572 B 4544 A] 369 4 III) 4 1 1 76-1 1 75 ^ 4 1 ^ 4l980j t 480 ^ 
4_Jb li 4j ^>sJ I 4jtJt>J ^ jm^ 2>«J 1 j LaaJ 1 <jU J&ilS' 4 ^mJJL 4j I j^P 

|Jla j*^liLwu Li>b Lilj . I j 1 1 bkj jl ^-Ja-t oN 4 Jlp 1 ^3 I ^Jishlj o*)1 

O^-aUs jL wU3j 44jljl J-^9 4^^ ^ 4 frL>- <J?-U' J-s^Jl 

. I L^* **<- »Lw*l *0 j~/3~ J I oj4i»Jl 


242 



s » 


[134] 


oJlaj .J^JJ ooLJI ?ISUJ Jl _j dJUJL5j ?ISU Jl ^ J! 

L° ^ <Jajl I 4CJ oWwXJl Lg. A; ^A Of-l> ojj yjs . Jl 

•• ** 
p ^ 

<ul JwLo tA>-l>cJl 0 JA £>> L-^woJj .<U»J ^ a 4>J 1 Juo-jJl ( Jj >-|.3 

Jj?x-4kJ I liaj ! j L> Ja_Ai> 1 <J?JJ j ~ I 

*V (^-Ui ^-jliaJ !j t^J^pljtJi p L s^a-il-oa (^jJl 

^A *> — 1 ^1_P O^UJLoJ I j! .^-9 I^J>xlJ| (J pLm2-4 ^■^1 * I* 1 

•* *♦ 

Jaj j ^Jl 4 j>-L>sJ| <CJww>- ^jJP l ../? a.T.>.*>*y 1 aJLvoJI ^9 \ o ^* s \\' 

^ >UJl ji . J^JI ?ISL. J^U- ^ fISUJ H ^ 

. tt<CJAiJl -« jJ,j>cj <cJlp J^Uaj jl Lo-« Lj>~ jj>&j 

4- * _«. Ja . 1 I ^-Lp l ^ " l a . L «.*i U-, c_9 ^ ^ ~.l I ^J-P ojJuL^J I jj 

. (( Uj I W 


. t- ^ j^\ Ji IJla JiJ ^ yV I JJUiJl jl ^ jJLj 

■ ** 

p-P^b J - .--4-J I 4 -i LlS” ^ (G. H. von Wright) 0 ->l j j jJ * 

j I jJp o^J jUij c 5 ^(Explanation and Understanding) 
^ L , ^ .. C U * 1 jUbl ^9 jLclpN ! 4 J IS U CJ> jj>. 1 JLiJ j . 


Y\ ol5 ^IjJl ^ ^ . <56) ^,jliJl ^ 

IaIjl>oI jl Ju 44-J*jjbJI 43^x-<j I L>- jJ I .J-LP I 
j_a I I j[ *LoL*Jl 0 jjbliaJl jLjlpVI (i j-»-*-> 

£-aJ <-JLp pI^I J-Ma-> 4 JI lui f^o 

I ^ L^->- 1 d— >t_> 4_—i— j plj->-lj c I j V jlc^ N I 

J^L5-» jA 4 »aJL JuSjlu Ljj ; jjb Lo jl -vJl 

-Cr^r^' otH 


Georg Henrik von Wright, Explanation and Understanding (London: (55) 
Routledge and Kegan Paul, 1971). 


Ricceur, Temps et recit, t. I, pp. 187-202. (56) 

^ oLUJlj ^Lm.S/1 o~j£\ j^JUl JjjUJI UU- Ljt lJ^;l ^1 






243 



I I oJLAj C jJ LaJ I ^ Liij ^3 o 4^*3 1^ Ju L ul^JL>- 

^ I i O^L^ L i^j ij 

^ ^^JpUJ! o^j=- j! 4Jb JpLoJI l^i^u SJjA^. ^Lij 

LiSL^-a ^J_*_>x-j ^JJI L« <JpLw%jlj Ll>I <JL>«JIj .LjjLia ^jjJa Lg_>i 

p c5^ cM ^^L^S/lj oLUJl iajl^Jl \1a ^LJ J^Ll> 
** w w *• 

jl>- I |^Ji^L> o L> ^Jb-p LsJ ! lg_j \ o j aJLL I 

( L^Ju*_aj o! aj L ^Jlaj I ) L^L*jaj o I j^j I t- L-Jc V 1 

/ *)Lp| 1s> j oJla ^jl>*_j j V 1 LJ L>J I £~a 

J*sA>tJ V 1 lUA ^JwLa <jL A^Jl) C-olj 0 J-® aJ ^-L> La 


Llj 




i -i r -iVi ■* 


t(we feel confident) LabJl LLiJL 


LS* iil VI 


jJL jr^ o . La Lo LLo l3^>sj 01 ^»ia.l..*u L L AAjL%J| 

L5 t L ajl>-I (J-^^ri a~~vJI J^-*JI (* oL 

?^-S/l -b-l_pi (J Jai i Ja j£Sj .OjIj OjS 


JiLl; t>j..A'~>-\ (jJ-Ul J~L>*J! IjlA Jl« J» l is- C_i*>Ul JA 

Ojj / -Jij^‘ or 5 -*^' - £y 

M «* 

JL^-s^Jl ^JLp — ^Lla-tf-> V I j j L>«_) ^j_P J->«-*-J I ILa . LL_a 

4 l_>- JU lU 4 la «JL>Jl lIj L)j-SLoJ I ^j_*j _ jJ j-<bJL^jVI H35 

** ** ✓ 

Ja^jJl i_.iL.> c-a w>Ua>Jl ^j-a JaL ^ L>l JJjJl jA ^^Jjl 

•* 

LgjL LU J 4 _ 3 ^i>L jl iaii L^5 L>j La ? 4 JI L>JL l 5 -LI 

O- 4 J-*-^ La jl ^L^Jl ^UaJ Li V^JJ ^j-L^aJI jJ-s^JI 
4P L>- j I c-i Ua-<>J I Aj l^J ^ j-A y>-\ L Lla>- ® ^ la^«»i I L I ® — 1 1 u-j Ua>- 


tJjNl j1>»-J1 ^ ^ Lg-~..a-> oljLxJl LwA -C^l ^ >\ (57) 

ULaJ l» ^-T Ua^J J-wJi jj» ’.Temps et recit 192 ^ 

^ ^ f ^ «. 

kIia^ia La.L»-^ Llmwj oL> ll_i i^*- a -t Cj^~ 

a-*-L«Jo 4 l-Lj ^ > ^ ^ ^ -*y ^ I jj jJalJ I oLoli^l 

4^jL 5 t^JPJuJl o -L a w-L ^>*jJ I 4-1 j*s> L)j . L^Jj^aj ^ j i ill?- ^jA li^UajI 

.*4jUI^*Ij jJl JbpliJl olj-ii ^> LaJ alaa > 


244 



t f. 

t yA ^Jl I 4^^3lj>tJl .XwM->tJ ! L*^“ ^Jaj i ^Jl 

j»Uajj 4 . n ,,. la'i 3 L~*j>-VI j»UaJ £jiyJ)\ 4j ^1 ^ i * ■ i * • ■ ~ i ~ i / ^ 

t Lfr£JLu-> /^->s-j w_3 j-vajJl ^_Lp 6 j^Ls /3~JL -<v 7 <ia_4j , ^3 C-AAJ 4 JI 3 

L^-jJ_^._^i y Jaii LSI .(JUl flk; ^1 
( L>sJ i 4-*»>- Lx-^J I Lj>* ^ jJaj V I f £& y l a-La ® ^..Ja-1^ I L) 1 W 


C-AAj 4_j L 

•• p 

** 

* T ^ - lj> . t?- -. 

L>sJ I 4-*»>- Lx-^J I Lj>* j-S ^ 1 ^ ** ® ^.J a-lv» I Ul» 

. <o I Ju 4_*3 1 jS j.+s 2 r. 1 1 ^Lp o^)jJL^J I y LoL^j d..,.t > 0 1 Lu^^j 

t <lLp li j I ^ ii*>Ul! y^£Jl sl^Jl II* il«J y 

** 

oVl£d)/l ^yJl Jj^kJl yyj jl ( *^-Jl y 

JL5Li>U sUly a_,T jl .iLL-)fl Sybil 1 ^_,jlJ yjl JJl^uJl 

«* 

<Jl ywiJl Jyu *yi v-^o *Ua I i * 1 

** M 

0^ cSy tj* ^ .>U— Nl »y>U» jl .<0 ^ j JLi 

y> .JlpUI olJUl Ly JVi <JI ^JLI LJ 

•» 

4-^P Ujbl ^ ^J>t-J (J ! < ^ ?xJ 3l-Lwb»^0 4 - -^« •••■ 

co^pI IaLm^jP L5 t*^Ua>Jl 4 j yiij j3 I 3jJ>Jl 

*• 

f f 

li)} .djI-i-U <Ujl*Ul 4 jj_^_U <w» 

Ja^J I 3^— 3 I <•«•»* 1 1 - i 1 ^ * - ■ 11 I fr L/? X<W b ^> ' 


* t 

i !' ^ J I t^2 * ■ - -. 


Jl JISJVI jl 


^1 LJU-b SfU^I 

M «• 

.iJjljJl ^j ^NJI jp y. JUiSVI ^1 tiyjSlI J±l\ 4^-j 
‘cs^ 3 ^ V~^ ^ 

S' fr ^ fr 

!-L >-! y ****£*> ^.-qw^j o I ^IpIjsJI 5j»aJ ^-A 

»* ** ^ 

JaJ l>v-> ^Jjl ^y*— ». J I y>Uaj j^>“ I U-Jlj jl .e j rS' 1 

dilii - j olJl J\ iL->l J JUUI o^_^>«Jl J> 

«• 

JL&NI IJla jl5 toUJl ^p jj>-T ^1 ^ 

OiIJlLJ ! 4 ^^.^,7,1 1 3 y~— > <!—->■ 4_i_U Jj L<JLs»»P oL>*->! ^3 

•* 

.Lp ^Sj'j J/VI 


245 



J J-* ^ JlSLiVl jj 

** M M 

y^j ^ Lo-gj>- Lg-g->-lj oLjj*-s^JI o\ .ijJ^~j> 

w *• 

oi ^JNl Jsi isl—Jl O I <j ^ lj^ jJL> 4j*_JlJ I 

i 

L^lj-JL*_> v l ^ aj>xjj I a*1^j*J ! ]p L*j 'y I (J j->* La [^36] 

** 

cr^ C *-tj^ * J ^ 4 *.y\a.:J j 

^3 ^J_o_*j pLs*aJLL-*>I <L<»^_o o| »l)^M (JS?^ °LlL^-*^L-»j 1 ^_£»L!l 

Jfl lJL> j-wJ l) 1 t_ 5 ^ 4_^L<*_*J I C-^li 4^** j Lo-oJ 1 <J j Lju j La 

«* 

ur*-^'-! ^Sj-Jl uij-AxJl J ^L^ Jc-ii- J*^! ji^Z ‘■^~~~‘ 

** «»«»•» 

‘■Vrj jf- j* ^ ^ ^ (.$' ‘^'jJ' cP 1 -^ 1 

** ** #• t« 

f, 

(jl Ljw$L<w Jfl.A.9 La-LX^J C LA-LLP . l «. >-^-a J ^»J-La y& La C^m>u J 

4jcslJ 1 i y^j ( J-vAjL>jJ I jLjxp*V! -L>-lJ 

-Jjwj J^l 


ojJLLjl I ojUl ^JlII dJtiJl ^^.».:.w.<J 1 JlSLiNi Lai 

IJb -Ia 3 cJpUJl J! L~~Jl aJUaJI ^1 Cei^Jl JlP 

aJojISLI 4«sal~ax)L j j Ij .lLUAS" JjcaJL j-^j .4><JLc<Ji! 

Lol j^x-a ^L Aj j*~*& j g ^ A 1 J j) ^ la ..1 1 oJl>- ^a ilj -iS LtJ LJ I 

aj^LsAj A-nj>e-J)l L 1 o-La <j L jl 5 LJ 1 ^p 

l o^ UJ 1 ^.A Li’ 4 -/* 1 1 l< L l Ll 1 4j>t>*J 1 ^ ^ ^ 1 4j^j L>wa 1 g ^ g a 

w «• 

tSJ.I iJlJb iJI, -L.I Sui USl .iJ j! iJlJb iJly *UaI , 15L 
^Ijl^I ikU J\ 4 J^jJt ^lL- dJLU-1 Jj^UJI jt X5LJI 
iU^Jl J\ iJUiJMl ^ jj^JI jl .JUJI J ol^Ju" 

liL» 15 ^_3 j 1 ft . a & ^a 4 J — JLi^J LjuJLi a . 1 1 . & > *)1 ' 

iSj- * * * A Jl t J^Jl JL* Jl* jlJUJI IJl* J r JJJ 




JL5LJI 


<J li J-A3 l _ 5 JLp wLS” 1 Jj-a .^JlLj ^ j&JL> 

*T *• •* 

5Jlp La L — aL 1 0 j£> LLL ^ 'V 1 ^ 1 ^^^Lp I ^ j 1 

p 

oLaIp! i^>t-a L)j^^L-a LJl .jljiVl O^A \]fi <JL)\jA 

*« 

Lo15^»»j aL—sJI Jl* bJl jjA 5jjjt»Jl Jil 4*L—> 


246 



ol L^ I (J L<k-p V I jJl»I^ l ^ ^jjL . j I 4-9jJLqJ| 

•* 

SjJ^JL ^^uLJl jl5j>*JI iJjVl aJIjJI ajJIjJIj ^JI^xpVI 

^ jj J-; 1 '-: — >** ‘J-*-*-!' 

J5LU d> jr ^\ J* Sj^aJI ^ iJ/VI iJljJl 

•* 

J! ^1 UUJl ^sli^JI ^ ISjS ^ Uyr 

^j-p UjJ obJj L»j .o^-jiL^Jl 4^*»ljjJl ^3 ciUj toll!! 

«• 

^ J & L>cJ I A^J>~ L-oJ I Lw>- ^ a - ) V 1^ ® L" I U|» L>- ^JwyJ 

O^Ls^ Lj Lj (Jj-dJl L«l .aJijfc olJUl Ls_>- jJ jJaJ I oL>*-jI j -. -t_> 

I Lj>- jJ jia_> ! j ciLL ® ^-La «,«..«> I LI)) 1 1 L*>- <L**> 

^-LaLp L<*_ > cjIjJI L»_>- jJa_) I L L*-*jlj 4©Jla 

*• ^ 

JiJ^ J 1 ^1 “^j *-* jJ UU iaJL . j 

J V I oLi ^.«.*_^ J ' Ij^jj . L& jj L>s_ij ^ 4_*_>l*\_ll oLi-^JLs j_^p 

Si'-f ; ls* ^i J-*-^L; yJ uL»)U cJliH Jl 

• l«X>A \j^ ^ 


247 








* A 


ill 


Jl 2u*j)l 


[137] JupUJI (j-o cjLS^L*J1 <J y>- I iJLs Lx^J I 

aUa^ I d-> L*-*» i j<jJ I I iJLJL- iiLjfc 

I jwU I ^3 . L>- ^Jl j wii t a*JU ^JlJ^jJ! ^>j gjj ^ 1 1 

J-^> Jl l4-^d eJ 1 A>L>~» u^i OJ/^ 1 

#• 

.illifj iJ^JLlI JL* J^UJtj J_^JI ^ SjUL*_JI oli^UJlj 

^J-^L>*_x] I ij_A J ! JL*-> Uj>~ 1 I 1 A--^ S 

Aj jl a . lJ ^jwL^oJl L^P t 1 Aj ^J aj <jl IxJ IJj 

^^xJU ^UJl oU~Jl Suiw LlJLwo cUJJl 

oIjuJI !1a .aIpLL aS}U aJL^I j ^UJ>I 

t _ 5 LI^iJ I *jj I jJlI I I JjJj>- LiJ L>x_j <^.«.lJajj aJ I LJ iJLi aiJ^Lai-^I 
*• 

j ouji oi ^ 

* «• •* 

ijjUll ^3 £-Aj ( _ 5 J I O ! Jj>- 'y I A^JL; ^j- 4 Lo A3 jJX-A 

^i-P 0 j J-AoJ I Lw^w 3 L^-l ^xi I JjljJl y^*~i 

«• ** 

AjjJi) ij-y^ .^J-P LaJ Ij I A-Lu2_; ^^xJ I 

jjwU jJL jl ^j. la" «^ 7 LfJ Ool5 ^xJ I iU jJl T^ 3 J-o-*Jl 


j^IJJI aJL^ jti JjULJI .-LjIJLJI c5-U^J 

^lp A^j>«_*J> Cj I jy^^j aJ Lwv^« cJaj>o J 1 JLxj t aJlP LaJ I 

. A «.vj3j < ^ ^>»wwvsJ I i- 3 j - ^ ^ 1 


249 



0 1 jJ aJL> UJ I ^Jlp 1 o j Jao Ll^aJ 1 

j^-JL ^-J>\j ^ . ■•> Js . 1 1 o . 1 15 ^j-ll ^ I I 

^aiOJl Jj^u jl .^Ui5 <u^J J^JLj oljJL ^UJI J^j Jl 

•» 

^J-P LjJ I 4—4 -> ^«*o ci-U-LSJ t Aj^_^_U ^Jl>- j*)1 I j^JaJo* 

‘J/VI i^UUl pbil l -<».^ « & ^jyUl jlSj 4 J*jJl iJVi jUs! 

jjJl ,^2_>x_s^ <1)1 4oO Ij jLsIP^I l xy ^ ^ j! -L>“ Lj 

^ ^ 1 4 I A-JlP 4..,d.,9 Jo 1 ^j-P L<iJ I 0 1^ 4 4_*_i_P 

4-4^JlaJ 4-o liJ 1 I dj 1 jJ 1 4_>jtjLo <j| . Lo-^o L>cJ 1 U-p^jj \j 

*• 

J ol^Jdl Uu Ji; Ji J tJiiiJl i*>J til 4 4iUl 

la « * l g ■■■ a j ( _ r *-~j jl LS i^- ojjli SJlpU oli ( _ 5 -l- e ’ I jaJ 
•* •• *• ^ 

( j-*o jo Lajl^o ^ JoLp! ^ <JL>«J1j ^JL*Jl 

4_j j £ 1 1 <LJl5ojM y>J 4 L^JUy-S' lo <LJ ULj (j LS" AjjUj 4 oJo j_P 2 Jo 1 

^Lajj! JooJl J-«— Nj J-M*. A^ - O 0 1 a-.*, la.*. »■«»■> 

♦* *♦ 


cr^ty^^ J- 5 ^ t>°J L«o^ 1 $yrj\} 

ft* *♦ 

jjJaL* Jo L ^ r wJ dUSj 4 4-0 j^vJl 4j^JajJl 4-Jjj L-& -Lo*J <1)1 ^J3 I 

0 t_r* <J“ sAP " 4 ^Lw-o^l 1 j 4 j-1 ^ Lg-»Li^-^ 

•» ft* 4* 

jl .0)1 jjl LfS I 4 " » ft l— Cr* j r^-b ‘ij— -llj 

«■ 

4j J 4 4-ws4L^l*I*J I 4j^gJ 1 aJ Lw<a <J^->- 5 j^p L*-<yJ I 4^ ^ ^ L>to<>J 1 

tm 

aJlL- Lulls' j ox tijSL^Vl - i;>Uj>l U-.UII ^ W 

jrr! j e t- 0 -' - " Oj— )L_*Jl <^j>-lj^Jl J ^~\ jr» i-*jlj ‘Utfji 

oLol jjJl ^ Ljp o^j L5- ^JJI (!li) vl-^>J 


f, 4 ^ 

j JJO J l ^j/3 '. 1 1 IJla ^3 0 L^ux Lrf I i) ^ ^ a ■a HAjljW WAJw-P® 4 j^^J I 

JtflJj ^3 jL^jL L^JbU->- j-^J -U-a ! jA -L9j fc jl ^*JL« xL 1 \ 

IJla Jl Ujj >yu iSijA I UJUJI ii-JUJl J5J oiJ>Jl ai) jl Lli^N 

a (■ 

JoO>«J 1 1 JJotlJ I jJ-^ A-*jLSJ| 4j— JliJ I O-La J>-* JS' jL ^jLS'j 4 I 

p-P-j 4 l^jli J-P ^Jl A^oJl oJlA Jl 4 <10> jA U J| Lajj X jj->o 4jJj| 

t^lj 5 -L>-'j »^* ojXj- Lj-iLSj i Oji LfrOe- ^ ,_f^j tol. ,U: . l l 


[138] 


250 



0V1 Li Sj .aJL op li^LUl o>Jl*J USG j tiiLLJl 
£-UaJL-*u Oj. 3 I 4_> jiajJ I jllO ^3 o L> t ..**■> 0L> 

I ]gg i ^vwJj _ Oj-U I j iJlJUU jUc>*-<>Jl 0-LlSO L j jJ I 

• l)# u* J^is'j oj^k; 5jji j! _ jii* jc; )M 


y>Vl 0^L*» US' tl jr ^aIO> U^Jl L^Jl f^$il ^jr>H O^ 5 " 

4. : >,q .>«_JLj I Oj^Jl oLSLj jl 4 « g >- 1 /^o ^^-3 

^ ^ JJ p ^ 

^^J-3 1 j pL-> L i j_*jl mj 01 0 ISU^/ L 4 l^jlijLUj 


C- £. 

^JlXjJ O^-^d ^yaj>t^» LfrO^C) O' t JaAS oJL»l>- AUj 0_.~,.J A>tUl .JjVl 

^ c- 

ljl3 dJ L 1 - ^ - | y^jt ^ ^L?t4j ft l—^O I ^3 ^— > LlJ I AJjwiiJj acJaU ajl»»jL»-a (J jL^- ^jA 

J^Jo' tow jy^j CS*^ J~^ 4-jljJl Alj^A ^A 4 4CU*J 1 AU ^jA ^P 

.(^>JI) oUjJI ^ 

Temps : ^liS' vjJll!l jJi>wJI ^ alLp 31 ^JJl A3^Jl o^Jt j] (1) 

( _ y >*jjliJ! 3j-Ji j** aJLjjJs aL?-j <A+, ^ [fj j>.\ iJliLiV ol>kL^I jl5 et recit 

p 

j L aLaS" Oj^kiU ok OLa Co 15* j] vC-J^L*— > ^0 La<J I --a - a j I 3^-0 Ij 

ApU^*J jl U^-lj (( ^ r A>wJLj A3j~Jl O^JI A-j> yj cJi LaJUP .^jLU 

y— > yj L»cJ Q (J^LcJl_j s Lo I jl^a A—j> yiJ I ftJ^A - s > » aj^^JI oJLaj 1 1 ^ 1 ^ ^ Li 

( _jOl AytJL>*Jl A3 ^A-o-U AAjLOI 4^,JL>J I A3 yK^}\ j .^^3 ./? aJ Ij (JLj>«J|j «_ijUJl 

P P f t f. — 

Ij SfrljAiJ Oij Jac*J U-J j! t«-L^i*yi aJ L>xJ IaJCa 

ft L o^tJ I /^p l ^ .-.St Lj L^j>eJ l oJla j ? 1 ^ - p LxJ 1 j ^_t 1 ^**-1 Lj L^>*_I I *■ _ - - ■ . *>- ■ 

Cj L^0>- 3 Uwl ^ I t 03 j**~S I UkjJ ( IgJLp ^ la,.) |» 4iU Q-g I ^~- y» J N I 

La -Up ^0 lx ?(oljjJl jl Ul jjJl) JU^Ol d-> Liwaw j\ L O j Ul ^jjLJI ^y* a— _ca^9 

p p p ^ p 

j*-^3 ij] ! Ot*>w? Lgj C5^ OlJUS'Ul ^jA aJUJI aL-JU-J I 0^ ^ I ljL>* ^v^A-Ol ^jA Ail 

* . p p 

*A . si a a jlc-ab Aia_-*| I J 3 j -— J I ^y3 -U>«_j ftj^jJL r t-Col-iJl Oo^LjJ t Lo A*Jl^P ^A olJJl 
L« jU-o QjjhJl ^j-o 3 ^— Jlj oCoLajA-^J I j oljL-i-Vl a-o 


A sA3 llU- 13] _j I t A— J L->* A.^3 > ftl—>- ^jjLo Ij>- 4 A_J L->*J I ^jA^3Jl}\ ^jA 

^ k— Lo j-^—U i I o_->0o— ^ I LS^Li 4 a— >*_ i j lJ 


jA Aj3j—vJ| Aj^O I aIS-JLoJ 0lj3^/l Ua 0^* tjL5^ L* ij] .aJUJ! aJ I jJ 1 

^yj-P l ^ a • la j i j-y > ‘ t ^dJ-0^ jr^ uLa^JI y* y* 1-0 

aJ LjO I o I j 1 j ^_j j U I » jJLLJLijlj ^0? tiJ 1 a)L— * j] . 4i-> Lp L«jhJ 1 jl j/l 

^yA L*J Aj _J-0 1 a)I— *- g-J AaIalO I 4^w>jl UC L yA^g} I \P oLUj'yi 4 La ^^yUcoJ 4 -L*-o 0«j 15 

.aJUJI A— ulj-Ul LL-u jS lZj L jA^ja.1 1 oJa 0~* A>«31xOj .A jA 


251 



1-Ua 4_/o-XJU« -A-Jw-a L^-J— p LJLpI ^jJl Aj>- j j]& 'y I t(j!JL>&JLI o LpJ-» [ 1 39] 

** 

I^jI^-j I Jh>-I wL>u 40 I 4j jJajJ I J)b cJ ytu 1^ 4 c 

J-«->«Jl J_p- _JaJ.il *-^rj in< ‘^-"j'- a - : jj-Jl 

>S~^ ^1^' >J» H-JJ ^ 

ij^JLp Lg 4J cuo> jJ LJ^C .ii^!*Jl oL! jjJl ^ 


j-w^j Jj jJ UJ I lU-A <2j lJa->*J <jaj>tJ 4 -j L$Cj>sJ \ j 

4j jl a! , J \ 0 i JUJI j .olJJl CjiJ 1 Sj> J*j 4^P y 43*>Lp 

l) 1 (j5 1 C 1 lj-A (j I £*JsUaaO 40 j-*aJ 1 

jl t UjIa^IjJJ 4-1 <>J 1 4JLvvJLaJ I ^5 4 3, ya.La 4»*Ja3 ^ 

40^-~Ji 4jjiajJl 4 -Ja*j ^JJ! ^-LjJI ^JJb^Jl ol i 4x>-U o 

» l ^ Iju J 4J*V^ 4»^ia_^-j ^jjl ^JJL>sJ I a J | jjb 

40L& |» lj« > I c) b-C* V 1 0 l-> j^j 0 I L-Ji-P <Uj \j AsJ>- L) ^y> j 

'b/l i 4-LiLkAua d- 1 Lp y^P j-<±LS LgJJ>tJ L*-« ^^-oj lLUu>-> 4-JX^>t-4 

4-0 I 4_j jJajJ I jlj y>-\ ,4_^3*)l->-l 4-tf-^Jli jUsj 

0 LS" ta! | Js-wj^J I jj-L> L5_>- f> 

L-4-s 4? Li 40 *}Aj>- V I I l i 1JL>«J1 

** •• 

l jpA Jj-L*Jl 4 jI (J j-4j ol .4 j I j jJ I l ^ ) 4-JwJl 

*• ** ^ 

.Lg-L*lS\j o Lj>- ^Ip- L^o^-a olJJ! oli c-> L I j jJI 

4-fljL^Jl ULJUtJ tgj <i^JcS ! ! Qj« «,a a 1 1 <J L^-p 

«* 

^-LScj ^iJl iULS” ^ Jws4?L>Jl iajl^iSij 

y tiJliJl J j>- *jj iaJl 4 jLIiS' ^ (Dilthey) 4 -JLp 

L5* J! Jl Aj^laj J^>o" ±Jl*s}\ j* ol>j: 

iJ 4 j| Li^wa cJ I l.^.«,.Afl.) 4 -Aj j]g] Lj . 4 j^j-wJ 1 4j jiajJ I 

•>* 

(^j4>«-> jr^**-* ij* *— o^[l oi .L5!^l o Ju L>^-4 4-Mai ^ja 


Lx* Jajo yJi a^.S/1 yi j^jj ujuji 

iJLJu^Jl ii-JuiJl j] .iJUuVl JU- I ^ J^> J* j 

( ^ 
y O k O-P lia^.v I t <w>L.-J I j i-s V I o ! j Lip N I 


■UJ (2) 
JU 




J^U 


252 



.iiljwifcjf j Lw^->*jLw*i ^ I ^L^j>-ij) <ij L<k-s-oajJ I j 1 j_j JL iiJ ! 

0 J J a jJ I oi-A : ^ o J JJL>t_S* Ao^^-wJl j»JL>tJL^J 

[140] J l l ^ 4 L ^L*-*Jl I oUtJl ^3 A.O L*JLwh 'V I 

•• •* •* 

j-A I a-ooL^JI { j r +> l ( ^^ks>~ s i\ Li>tJl oL>Jl 

•* •* 

.aJI>J| oIa L^ajly J& 


4-0^ Jl 4^1 il^Lo _ 1 


J I j LSj<*J i 4 J . 1 Qp ^j9 4 A jJ 1 Aj j ^ 1 I ^Jl_SjjL_> 

p 

^ I .j^o A^->-lj^JJ 

a p p 

jj>- l— Q^^->cj l_P 1 jl jj3 0 d-^l j-A IwO ^Jl 

^LH-^ Cr° * -J-^^# 

(Gleichheit aJUJS/I ^ j sameness j idem 

♦♦ ♦* 

Jj ipse J) kZ\±S i*Jl iJliJl 

♦• «* 

1*5 ^Ji iJlJUl jl .(Selbstheit a-JUJVI , j« selfhood 

•* *• «• *• p *4 VT 

*• 

£ f, 

^wvwj I _ j I Ij-A j^j .oJjJ-P <1*> I jA ^^JIp C-jJLS”! 

AiLc^Jl JjJUJl jU dJJJJ _ dUi ^JU- 4^ijjJl ja ^ jJl 

%• 

j!5 jj .cJLji jlS ^3^-Jl juJI cJLaUj ^i\ a : ^^JI ajj-^JL 

** ♦♦ 

I I jLi J^>xJ I I j-A ^ jJk>jJ>- OjjL>-'yi lJi_A ^JjLo 

?->& /*J Aj>e-w^ j I *_a 4 j *V I ^Jo3 P' j-sA5 ^g»5* ?nj L*j aJ !^ L*J 


* 0 ft «r 

jj to] J 1>«J Ij . LaU>J yj L> JLP ! ^9 I < U>LS' I j*sA>- t& JL^J>- 


(Jj^»- 4jjiaJl oj-j 4 j ^AJl ^l>-ljJl -LaJ| ^9 c5~ >_ V-AJtad 1 lj_A ^j] 

l | OL-jU^Jl *y J_j] JLoW ll) <>“ L>TJ (^lj .J^*Jt 

J y>- 4^9*>t>-l Ajjaj aJJslo i ^jL-oVij ^ji-iji j^x-Ji *y j 

JiVlj ia ;SM JUpV I ij] . *U _i I JJ I 4j^j L <4 j jajJ V I -I 3 ^la.>t-i I p— w*< jj 

t . tf- *■ * 

^yp y&£' j^” J ^ w I — O LkV J I J Lk^ V 1 ^O l J j^^dl ^1L _ IJl»A*_> 

J5 451 jjl ^^9 (J I jJ *V 1 V l oj^ iO*<C^pN 4-»l-jdl Jjd 

.Aolwtll 4-1 j g U ya 4j jiCLi - -£> l -,<a a 


253 



f, * 

J Aj I L*L<>o Jo>c_p ^ . j i 1*1 '■ Vi .1 u>wii ^jai ^j£- 

5^1 AlL^' c-aw! JO- Ml iJl£i)ll o->> Jl Oy. 

P ^ P 

Ag^-Jjl C^w?l J-Jl J loj-*ojJi i!L~« .Jj^M ^ j^vwoJi 

.*1*0*^ U>- J-J 

^ oj^jlJI iJLu. jl c^JI^Jl J> J>ii\ s^iiJl J> (1 

•• *• •* 

^ > 

1 - : ~ J *'A? -1-^3^ ^ Lr^-iJ tA ~r^ - W.r^ 9 " jr*j-^ 

l ^ +,& >tJCL*j>> I olojill jl® i laiLs 0 JLo>- jJ I 4j L>j I oJla 

•# 

. Lgj aJLL*.i»J I oUjLL^Jlj A^A/ao *^*} ! aj j ^} I a! Lwvw« L*J 4 Jl$ jl*j 

ltH Jir^ ej" * J ) ! J-^a-iLk-J I L*j^> jSjjJ 

. jLajJl iJllA ^Ul ^jUl j 1 

•» ** 

^-1 j£Jl ^tj JU> .oliUI ^Ub iiUt p*L. Vpl jl 

4Aol*Jl Ail! I J j JCj N Lw! JlP U.5JLUI jJ i^pJbJl JjUaJl 

•* •« ** 

J3j j^ASlio U^jI Hi LJ <-^s> 

jfi 

j-& ^j~SLx J I j . A-o IUj>- J ! ^L*o Lwft A^JL> Uajj 1 Aj jJ I . KaJL-o*o 1JL>-1j 

•* 

cJjVl 0 1 il-A L5_) j .(oJ»p jl j L l> I ( J_j 1 Jo>- 1 j o^JlSsJ I 

f, 

jP 5iLp i ^ <y> J^i\ 

^lp c-3 yd}\ A^1<*_P A3 I A^JLo-P J*j>&j lljfcj) C 4Jw3 1 Aj j^_ft 

.ol y> oJ^ j\ jZy> Alp jP y»^! 

#» 

ajL^iJI ^1 j^*Sj j ! c auLJnJ I ajj^JI loll! I lJ ^ ^ \J 

•* •• 

(_£ 1 .> HJl U-goU j IP’ 0 • ^ ! 

* ** 

IP ^^4^^ ij^-L <>-j* ^\ 1^-jL*^ LLj jloJJ^j U-^Jl 

A-J— <>-P ^ol^Jl j j-SLJl ll-A Ltlioj (, lo ^1 dUU l) u)! 

.(salva veritate) aLa^J) caJ^jJI ^Los» j j* J* 

U5 L^-A*X>-I^ (JjJo>so N Aj j^JJ o lo ^SU I oIJla 

IJla jl jJ> A^i Jl l^JL Jails’ JL1P JUJ1 

•« 

jrr^ -la^-O-ILj ->>-Ml L^aJj^I oLj^ M 

** 

ojlf-l jli t4 J— p c - ( _ y jJl J J •/? >■ oL-L* ALJl-J LojjL« 


[141] 


254 



1 \j O^JL-ll j-* JL) <jl ^ 4_L*_P )) Jl 4 j ^_Lp c-j I 

0 I 1 jl ^jO-^^Lo» 0^ -^*4.22 1 4 jIojJ| ol c ^L>ol>- N I j 

U lO-A^ I 4.0 0_*J 1 4 j I A— s^> ^3 4 j jO^L^a ^~s-P J Lw*_oJ^ J<J>- yj 
^1 ^ t^yz*'*** 4j0m***^«J 1 4_o L*J I <b j) - g J I ^ ^Lp ( JbL> i^jj>tj 

L~>> Jw^-aj V (_£*i-ll ^LJI J-?^l ^^-Lp <-i ^oJl oa^? S I 

‘4*^ o- 4 0>fr^' (^ *Lal>-Nlj Jj-6-^l 4 21.jy^'j 
^ 4jj J j>- (_£ jSJ»j L2 L>- LSIj^j OjLaj Lo V iwL->o ifJLzJ 1 ol ^-° 

4JL0^J 1 /jji l Ip ^O^pl ^Vj.4 ^J_P 4 ^>t-s^ l— 9 Ol 

L-^l e$^ 4 o?^ 3 ciLlJl J 2 -*^ 0 ^-<jo 

oU IJlSO&j .-Lia^Jl <iL^<Jl o_pLj £o ibjj dJLLJl IJlaj c (J ^aJ1 

.tl f . * * » 

4j 1 ^^-Lp ^j^jS-^j O I ^OaJL^j A^<k_Ss_p>x_^J 1 ^j>- L® I ^JJOkj Lq^JOo 

OjLa> ?LaJJ*p J^a> liL» . (i Jj>- % >L< iJ 1 ol-WJl 4 )w*p ^j^ap^-oJI 

^3 JjjLwvJi o^jj>-jJ 0^5''^ I jj 'b/ 1 L^j 1 JjC^j 40 Lo oLo^L*j LpxJ I 

♦» «* 

p ^ ^ p 

^J. 'V .-i-. L ijliJI y ljL>-l <JLjJ^>*aJ t yA ^A 

j,Ul J^L-U ibbc L^D ^ jO La ^«l>3 jsZ-^-i c 4_-_o^ oj b L^» 

oLJ^l jlS ol iiyu ijL^o ol * v jJjlJI ^ ^Jdl 

4x*_> j->J ^joLoJ I OaoJ ! j c <L*S sj>^>J 1 ^j>- r UI La JJLJ! 

v'j-^ <0 J-° *J' o-^H A ~-*-; -^-'j '-^-® ^-d- 1 -* 

oO_& <w?^j 2 J| ^Ja^j k — ) l _ 5 ^° oUib^ 0 } ^ JU5I 

«• »t 

£. 

. 0 1 ^_3 iJ 1 La j - ^ & t*_3 yKj 1 1 I I 


40>»j 43 Lw«_^ 5jS^-j l) L>- ^3 4 iJLfc 4 j LooJ 1 jLooo ^_j 3 « o} 

«* 

ijl r^ jO-* c^! '^- L > oL LJI ^yi ti-i-!l y* <-iSj^ 

♦• •* •* 

((Lasi^Jl y* L J t^, s iM)i J! ^\ 4 i_Ol -j^iV LJLi j j£JI 

''■<r* ° j~~ Cr° 0-?^' Crt 

[142] ^ j-gJlj ^-ooJ 1 L^o 1 L>J I ^3 jLsj^Jl 1 j-A 

^^jlp (par implication) I^Lol^Ij 4 jLLJ j»JLp ^L»lnS 

oOj 15 ol ojl® Igjb c 3 ^° Lg-> L> 4 jL»jlLw*< ^p <J ^a-> L 0 I 3 Ijl^-Aj 


255 



4jw^p 1 (J yL> klJL) JlSj ^ I 4_L<vJi^4 0 ^T « j j 1 j 

yp iJLA (J^Aj L*^2_jI ^ A-L^>- j C5^i J 0\j-^>~ y*P 

^yJl yo AJwLp i y?x_a J-* L*j “ y -P <Jy>l Nj — l)LwnoJ 

jl ,JLuM jLjc*5 ajjIj-4-i— Ml oj_a> jLg-lSI j) .(^j-^Jl 

•* 

C5® AjLw> C->1 £-^J ^ ji jl .AjUjJJ 

S* 1* £. 

■iJLgJ IJLp-I j I Jl>- I J IaJl^U y^>- ^ I I oJla j 4 4_xJilLa <U-w*_L^> 
L~aI yp bJjj^ y>ej cJ bAJiJ t ^ AjLLill 

p 

LoIp y* L& yyJl jli ^ y Uif j 4bJL>- y> yiLcu jL-p I ^y 

iljCjl^ C Aj Lio A.AP 

IS! V| UL5- Jj>. V aJLU, ^JUl JbJLfJl jli l-L$J 

^Jai^JI ^ AjjJ^^Ij AjLIxJI ^U J I^laj jl L*ia^l 

jJe* <~jl Jli*Jl L« ,J-p .jUJI ^ 1 4 

«* 

A^wjJL (Jl>Jl y*> cLUJlS' j ^ l ^ xLs J5 yj aJS/ o 

«» 

<* £ ^ ^ 

* j ^ J-* V^y jr* '-Vr^ ./■*' <yi 

*• 

vJ s j£i jl ^ l _s~‘ y j — > y*“ ^ i_y^ ^ <4 -cr^A?^ 

p 

(_£ y ! y&j c 4jyJJ ^ ^y^jo i 5 yLaJ «u/3jl*^Jl 

4 4_> yg-Li ^ytj^LaJl £j UaJ I iJl-wJo OjJx-flJl g-L& ya La 

JajL? jl ^_P 4 yb y>JJ iftjJiSJl apLwjJI ^laj y5j 

j ! A_ijL-*Jl 0*V j-A-a y y>sJ 1 i A_L ^2 y-w>- UaJ 1 l-i_A C-^j 

L>- y> IS^ j^SLaiJ 1 4»ul5La| jS> yt Lw 4AiLs^>^[l 

lis^j .j*j>J\ Jl ^jbJl jL-I ^>J J JiSfl Jp 4 Jo V 

^LH-^ (yJLjc^j) 

*• 

1 lJlA j^_>- 


i^J £ .. /}" ^jJl jJ i^J-wjJl jp 
i — tJl iijjl JlSLil J5 ,°yjoJl [143] 


yj fj y~..,.*.] 1 jj> jjt y*}\ i j£i J-5J j! iaJl5 (3) 

1 ^ l) |»Lw*J 1^ ^ ^ ~4~ • ‘ J 1 3 9 ^ j ( , yl ioJ »L‘«..i.wJ J *. J 1 ) t j L w .i>. ^ . l i 

jJl*_» ^lil ^ww*»jl 31 4-LLaj (ii^LsJl) iiL^^U aJja^JI j-*j -((JjVI 

= J j^aJ jl JJUJ ^1 t^jjl y yt^Jl (Beharrlichkeit) ^1 ty-jil 


256 



^3 Loj^jJlJLJ Aj jJl}\ <jLU_pI L _ ? i-J fc >Lp /j-P 

•LrV^ 

t4-J-o*Jl _ Aj j-^JJ ^oa j ^ i^w 1 1 JJUtJl I -L®» *X*j (2 

•# 

: UUJl iw»ljjJl oIa y |(iv>c)j <_ 5 ~^ <Jl«— «Jl ^yJl j j*j ol 

JlOl ^ S^l L> iUUJl olJUJ v iJlJi XuhsJ' J-* 
^ lJI {^*H ^ 

La 


?y*_pj| iljJL. J\ -kJlS oUa*l (_$Jl)I ^JaJ jJl 

** •• 

f 

^ 1 ^ ; y 3 j j L^j>~ Lj 1 

Jilj (jiJl j-oL«J -U^-l ,_yUj ^yKJl 

** «9 «• 

J^ajJl ^3 J-^wi ^J-*j2j ( Ju& ! AjLL-*J| LoL-vIjJ> 

** 

^ JI^^J J.IS ^ ^ Lw V JI>JL ol 

0j-^Lj ^3 L^a j-^-j-XJ I tj L_Ss_-Jrf I ^j-4 ^yLS ^I^La (J I j^ai 

** 

?«UI : Jtj Jl j* Uj>- 

oSl *J Loj t ij^wJl i> ^ Jlj 31 lift Ol 

*• 

CI^Jl y 1LUJ lots L- Ul ( jL5lj ^ .UUi 

:«jss> , jj o^J JiJ^. Ujo^al^lj c^l ^ Oj^jJJ 


^ j t^U JiLlj jo»jJU (^^~-«^l) c^vT^' (Substract) lyS jS ^iljJi '1 a 

Emmanuel Kant, Critique de la raison : j£u\ J5 jJcj j~>- ^ { _ f iS iyS j 

pure , traduit par A. Tremesaygues et B. Pacaud (Paris: PUF, 1963), III, 137 [A 
144, B 183], p. 154 et voir aussi: Ibid., edite par Alquie, traduit par J. L. 
Delamarre et F. Marty, collection bibliotheque de la pleiade (Paris: Gallimard, 
1980), t. I, p. 889. 

jj'y t aXj i ) 4ij i i **j* JoLJsjj 

LL-Ji j i 4j— P ^\y j-d I j— I) Uj b LL--t Co I j& IkJ I • (<jj^«dJ 

1 1 7 7 1 1 963 jJLqa-o. ll j-y -*- j 1 j- >oC l < 

JLj jA ^JUJi .919 ^ a £ 1 1 980j «. [ 1 8 2 A] 162 <. Ill 

j-UxJl HocJJl Jby 'y <cl-* 5 j tolybUxU ^-Ju’ J5 ^ [beharrt] 

.919-918 ^ tl ^ 1 1 980 j t [224 B] 1 1 77 ^ d963 ljjS JuJl 

L^JI J5 x— o ^JJI ^L-Sfl (substrat) S^j (^) 

jjb ^ j ^JjLaJ Jao L 5 -LLP llA fc j cT^d {.?**-* 

.(^yjt) ^k-jl jip (substance) 


257 



f. <? 

y dL Uyi? jA> bJl .(la parole tenue) (caractere) 

•• 

f ■ fr (■ , ^ 

O L UjtL) yw? y 0| . L wwvwAj ' y>tJ L*d L^jL 
•* 

- I fl l I i_3 I Lj ^ I ^. ^. .1 ilJ ( I AmJs3 

yiSLSI i 5 Jb-i l*. fjZ j^\ <L.l5CJl 4~i JJaiJl jp ^ 

*• f f* 

olJJJ iJUSfl j! ^ ^ c^^bU ^JlJUl o^lj L-*Jl 
»♦ #• 

J^SLiJ (parole donnee) Ap j> la i *J I ^JlSLSI ^^Jlp ^iaiU^Jl 

UUj yj ^JLdUj t ^4jw«_pw _J| c-duJl 4~a y*j ^ ^ * V 1 

♦* 

J-^li £jU -O^t «>~JlSLi)M cS-H Jl^l iJbli f Jbo 

^A^-Uj y y LJL^jLw** I L>- Lwo ^yd ^ 1 o| • ^yL-v^ y 

»* •* w 

OJJ-A. tiwai-iJl «j^Ii tX*^' X “Si'V—" -Su-^' X 

** ♦* 

iJliJl <U*P 5_>_j-gj ' b~~»- ^-Jai ^ ^y Ja~*y 

yy^\ <L~^ 4 olJUl JU iiaiU^J! t JjlkJl ^1 

\\JS A^S3l J^l J\ X*)l y* iJlJUl 

1 to# 

U 4 J dj£ i J~*~° tj\ J> iUS' y> y: ot lit. 

Aj L> <J yjJ I S 4j ys j A^3 j A^JLytPj <L&~3 Al*P 1 " „ 3 ^J 1 ^y I 

to# 

4_>j_A (. ^_JLj y jJ I Lo 9 M 4jw-*J I ^ O-J lU 1 4-i jjb 

^.JaJl 4 j JSL jy*j CM y* oljJl <j j-y 

4j y^ 4A>Uajj 

^yJl 5yw<>woJ I I yA? AoJL^j Lla ^y_p! <> y} 

t- 

^.A 4 J I ^JlP ya 3 y 4 j^j*> ^JLp -Lj wL>- yo ^ 5 ydJ L 

4j^yJ ! J yjJ I Ij-A ^<^>0 LA^jy-wo ^yJl 4*jLyP j}\ <ZJ L>w wJ I ^ a ' . 4j-^P 

.y»jj| ^ ^Jaiu.n ^UjIy^Mlj v^lj iyJoJl 

«* 

.yO>xjJ\ Ajy>J ^ij^. J^i ^ U^J 


.yaJI Aj+i I Lfj Lf j^\ iy> jjl o— —J »1a 

Vtor' I toto to* to* 

U-JLi ^ Jj^l jlU«J!) ^U^jUIj ^Ij)M ^1^5 ^1 o_5 

^ ^ to* 

<lu 1 yj «jjikji ^jiji , 5Ui» ji_^p yji ojw?j t(«aij^i 

jlj-aJ 1 fUa-: J^-b yj\j^JJ # csr Jl ,_5 jIjI*5L)I» _, 

** 1 ^ «• •* 


[144] 


258 



^ j-A L^jj ^UaJ J-^b oijJLiJJj 

AiioJ ^jlll oL^Jl _ ^ 43U>J 4 oj^pI 05^ 

** M »• 

tU^JcJ jl maJ ^ Lbjj>- j 4-fl-JaJl oJla Jl coNjJi 

oJ^UJl 4-*JaJi Jl 0^1 Ji C^5j .Lg-> oi Lul* J&J 

P^aJ! Jlp LjJ*>LU)[ J oLjl- ^jb Lu £-JaiJ 


L5 3 




J— •* 


j dJLb J-*-» djJj^ J-dJj . LjIjJlLS UL 




iJbi^ JL., ^ LUJI ^jUt J\ a£*Jl jUJ>t 


^^9 ^J5*JL»o j!5 t (_£ jjJ 4jJl^ > Q Jt .>- L» ^jJl A- j a J 1 ^3 jj^>*Jl 1 AA 0! (4) 

A^JcwJg - >^* I aJL ^Jaj (_£ ^-> ^ jj 1 <. ^ UaJ I ^*JLp I j l-L^J j L*_*<aS I viiJ j 

<JjL>*_a j-A 3 ^J?L>w»Jl jJUb ^y# j!5 L* j I j^s* .^JpLapNI ^JJL jl 4-^oj-idl 

aj^oL* U IJlAj .^liJl Lo j ^jA aJLiaJl a-JLfJ J->LL* *Uapl 

U5 ^JaJ I £A ^i?bcJl -L » ji j!5 £jLLJI ^*-Lp j[3 ,4 La*JI t_5^ 1 

" J J •■'* J 1 oJL* ^«5-JLJ wL— *_j j!5_J {J** <A jA ( 4j jjj j-i ) 4 . .. 0 j!5 


Jjutjl c Ja LJj J 1 ) Ool^iJl a >^Ap ( j^j oUajlyJl ^a L*J 4.S a ...**l jj 

oU—Jl oJa Jijb j* <y*ji - *** ** J-*-^ 1 •>.> » Jj^' 


ji 


cj LJL»-p kL^~> 15 L*_$_* j . L^j 4_c- ^-s4? Lo jj 0 L ^Lo5 L5 a -»_ ) L a ..., ' .. . ^a . " 

aJU 1 lu^-1 Jbu c ^jLiaJl L^j r U I j5L*jJ 1 jl ( J-^a-jJ! 

<uJ 5 tj| • ^ . J J> •• ^ 0 J*X%S ^...ifl U 4j^a ^J I <L<oolJ 1 ^JLp t 4^-uflj C 1-LA L«>< (j 5 




(Heraclite) ( * > er JaJii!^J S^JJl <JLo>J! ^ y N L^5JL aJl* jJi 


: ^JaJt ^ ( jl la : 5 jl (daimon) Ojotoj a^JL5j ( *_ r U (ethos) ^-jJI a^J15 j~j 

Hermann Diels: Fragmente der Vorsokratiker (Berlin: Weidmann, 1903), B 112, 
et Les Presocratiques , traduit par J. P. Dumont, D. Delattre et J. L. Poirier, 
collection bibliotheque de la pleiade (Paris: Gallimard, 1988), p. 173. 


4-Jl5Li! $ y *~ J Lgo V t LlaLjoI o5io ^jS ^aSo aj_A jjJ 4^J5 0} 

0 j_A } jj .jAiJl j£j J I diUj LaA>-_J 4 4 ( Jj 4 y*p ya 

iiijU: Ijiv ^JLil ^.LJNI oLJaJi Uj^i olocJi J! JUy ik^*>Ui 

4 , < <yfl Oj^o? t 4». 4».i t ^J>- !j ol J 

* 

oL^Jl ^ja y .Lot^i?- <-j* Jl jj5o ^ <aj j]c? *2iJ j5 ? ^jUJl ^jA <aj*ajA 

jjJ ?JL* .JlJLl^Xi 4 JLI 3 jJ* o^l^i ^ ^ N o-> jJ— - 1 ^4^j|jJl 

,4j jl l*^A (^1 4 LI ^A 

4 J Ua_wj jL»«ol J5 ^yjj 4-^-jJlo I 4-JLJl ^yA l a 4 1 5 l 4jw»->“ (#) 


259 



0 **cr*~*^ 

** ** w 

cij. ^IJJl JL5L-L ^JJ 4JL5L^Jl jl*-J, c^J [145] 

j^j jjlkJl ^Jlpj <. «^w^Ljl!I ^jl*_>» t[l 662 — 1 623 

t J y >- jji jJL I aJLLP *-JaJl ^ jL Ji J j ^LjJl 

»♦ »* _ H *• «* 

jl^iVlj pLJ^I ^JLp ^ys-LuJI j^JLp Jj olLLo 

} 5 ) { yp\J~S'i\j yi}\j 


4jLaLJl j; JajJl ^jyL— *Jl ya jjJaJw»JJ li-A <s>-\y+0 JL JLaJ (5) 

_LfiJ IJL$La^j ^ J 1 ^Jl Jlj^jLl A_J ^_**i j_^J I Lj>- yj y . wwd y ..j J I y>* ,1a, ,...^3.1 L J 

4 a~p J jup JLU) JUjJI ^J-J^ yUia J5J L^^UxS” 

a_*a Ljl*J I <ujLJi 5JI ^ Us ^Jlp jL> j V I S y JJi ^J * L* IJ-aj (c-JjL*JI 

oJL>-lJ y^>- L-*_sj JL>J ^Lla_» 15 ® la 1 1 ( Jlp 0—oJ-5o J_43 1j^_Aj I £-JaJJ 

La cjl L'Homme faillible J U jLJl Jl Ula Xas^ 

& p 

jJJJb I jj Ll« 4 AJLO^*»>- ^J»P J® ’ L**j>- ^Jp Lwj jXta j LSJ 4 £^JaJ 1 4... ' . — P 

JLaJlS IJL^Jaj . L^_~3 a L>- La ^Jlp < L®J | I J-<J l_J Oj-A LJ I (AlSlfl) jNl y«S3 m \ yJlLAJ S f-\ jAj 

Jld jL 0 yS-\ 0 1 1 ^jJl .illjiJ/l j^JrL..a ^*^p ^lp L J yJl} 1 JL>* <_$^I k *— ■— ^ J 

® ^ yi L>J I J L>w*JJ jj L s& J— ^ ^ L^_i ^ j^~ Lr 4 Lla -L*_j 

.(80 j^?) (( L y«J9 j* Ljh 0 ISLi J— * U» ^ jL diJiS' cJi JLaJj .(79 ^) 

aJuaL>- 4j*.-.]aS )* ja.^wj jLjipI jji t^JaJl ^_Aj jL^LoVL jlS” IJlSLaj 

^<»J 1 (jL^ajJl OL® <; '^ P ^3 . ( jy ^ -^ — o L I j«Ln^ 2 -^JI) ^^jjjyAj 

~ > 

2y>- y] 1 yL*~A ^JaJ I ^ J->~ ^ LS^ ^ 

j!» : (^^ aJ>ry La Jl ^UjLI) (miennete) { j ^ iy ~* l>- Ji ^_Jl <ui j-sJ .1 
jL (J jJ I ^*J-Jl ^\ -(72 ^ l _^ ::, ) La ^SyZyy} ^-A Lj w » J I ^LlAj N 1 j-A ^-..la.l I 

jJ ^U-'Vl LIS' L'Homme faillible J J yt ^ : la)l 

<Cj u :.j I *S3 ^Lp 4 _ y r^ < *~’ ' ai^>->' jJl L< JlP t J I 5y>-y}\ <-^>-L y« la. 1 1 

f ^ p 

jji)wa (Jt)L>- ya tJtJLlij teiL«— Jl ^j^iL oljl cr ALo'>Lil v JaJ 

( jt)L*_)'yi <J| 4.w^> j J L ^...laJ I OL^ ^ JJ I ^LJjNI Jj . L*-» jl ( ji ^ia_)lS"j ^Ja-^uj! 

L>- y> y>y ^pj\ ^3 0 j yj La <j J (S' |J-A .O^Lt— J I I. 1 ^ ' yfii y£sS\ ‘y>%^ 

* 

5yaL»“j t LJLw> Jl)I ( y «Jg ^.L-. J I ^ L>«a 4^y^jJl kSjj»JA ( jl a-^>-L ya A-g...,,’..^ 

y^i Ltij j L •>, 1 1 jJ I A-Ju li yp (J ^J 1 LjJ I ^ jlp JJ t_£ I a^j>- L ^a 

JjxJJ aLj Li. ^ 1 1 JJj J»<ka*o 4£»o 15” ^ j^^J I aa*«jxJ I Jj .^aLi*^U1 _ ^a Ljl<J l ^jLJI 
iJUJl A^w« I jl .Ajiy>-^Jl a^xiJ I 5y>-y j L^-a y&J ( la **>y *)l I -XaxJl) ijJLJl 

Osi Ja-w«yJ I y*J 4 Aj L t^a j J Aj^j— J l 


260 



f, 

J JL_> 0 bxJ *)l I ^3 xj Li 1 cJj Lo <U~x» AJb JkLij 

•* ** 

4-0 j_>- J 4 « « Ifl 4 1 Si I iwJaJaJl 4_j LSj t Ls^a-jl ^j-Jl t^-JaJl 

j j-k’-k I 4_Jl^Jtl ^Jt>-b £_JaJ I jj «j2 i 1 <jl (J-^-> .4-w^k»/l 

4. r ^Jlj La 4 J 31 ^[3 Li.l I o^xpIj 

•• ** 

!Jl* JjuJ v-L-Sfl iJUiiil jl .L^JI iJl5Lil ^dy> Jl 
^ »♦ 

i £: -kl 1 j <J^->- ^pL^vw^jJI ^ ^ lS* ^ 

a Jl& (jli xi I j} I ^3 . 4_4j kJ I ^Ul>cJ ^3 k-*^Sk 44*JL>tS^ Lg_) 

^-1 «* «* «• 

iblpl ki-b ^1-P ^ 1 k-^ ^<2 L>- ^j-' 3 C->j— > 

Oli ^ S 1 I-L& ^0 . v, 1 ^ lwLxl~*» ^ I j+j Lxj <Jk_xl*A>L £-*kJl 

P P ^ 

.4j b ^Jj>- ^ AS* j**S £^JLxj (1)Li ^xJalJ ^jajjl -LxJl 

oblJ_*JL~«Vl <Q^s?-A Jl j-y^-i ^JJl o i-» J j-»\ f_j-j' U r^l 

jU JjLaJI o-Lgjj .j4>k lil J-C- LgJuA i I Jl J>-U-~Jl 

«• 

iJlSLil V c-~- ikUl JSLLj jl jSUj JaJl 

J! Jr*-“ jr^J iJISLij j* ■ J ~^> <LJljJl 4 jJI 

J*L~Xj jl ^ - < J' <jli ^LxJbj jj — 1 j^s^jJl ^-U- 

• . ^ ^JLJl ^_A -i-*_Jl lj-A jl I ^ I ^>\_l ^^jjl -X«*-Jl (J^>- 

V- ** *• 

s? 

(narrativisation) kkb^-^ J-jj-b ^^JLp k H UL^M 

T a.. r >»rw All 


4JL3 L5v_j <bL*Jl ^j_^-3l ^IJLxJL^'Sl J, 1 1 Sljll 

lA pj tjll. US' ^L^aJ Jly N bU5 (valence) 

ii U^J II jl JUJlj . <6) U,L- d........:51 jlS 


^51 ji 


[ ( 

4__Jj -/g -a ^ wLlij toLxJlj la Jl *>— J-* j la ^ J 1 jl (6) 

5iL*Jlj t (ethos) ^ j^-i\ ^j-* la ll i>JL 5 b .i-JUj-Jl ^.L$UJ 4_«Jb»wJl 

3IJU1— 1 ) (hexis) j-~jA\ ^ J J-^c_. .(ethos) 

<Ld— JLi <JlP (__£ jJ 1 V I I V I I 

a-JL*jl*JI oI^Ijoc— N I »J la ^y> 0 j L p ^JjL^ i aI I jl iiJ^j>-'yi 

- Aristote, Ethique a : ^1 .JiUJl jJaill jLJNl iJ I jA J 4 ^k. Jl SJlpUJI ^ 


261 



C^i £L>^' y* oUJl : 4-fjJj 

<Jl (J^i lT^ J-! IptJl -L>Jj>lJl J5 ^yiaJu jl ^Jl <ui 

•# 

p 

aLLajJI ^jp ^1p ^ Jj! (Ravaisson) j j-^J 1 j jl 5 jlSJ j .ajUJI 
l 5-^1 jr* L 4 -J ^ij L~->- oL*Jl! SjJLl! oJla aLo! 

oi .«ol*J! ,>» jl>Ju ^ di!i olSj 4^_k!l 


»♦ 

A*a^-^»J*L l ^ l*i«A £_JaJ I ^£«iJ! ^A L ~ - I IJla 

ij^Jl aLuJ^j iJlJJl Ajj-^JI AjaiJ l$j| ^^Ip La LgJjjl ( ji\ ^ajjl 

*• 

:jjJlSLi)[l ^ ^-s'^Vl ^yds >} UaJdl »Jla j! jJ> .i~y}\ 

*• 

oiDl Aj^^J ! LI C UI jA jU L>L AjCwJp jA Lj Jj>- 

•• #• 

. I p ^ 

L^O-L-i O Ip Ji* AOP Aj ^ 5 U A-j I JJ ! oJla (j I j-^P l .," ^ L>- 

L* ya.lL — A^-Mki ^JlSLl L_»jli*wo LIjl*joI sT - ^ I j LpooS'l j 

t L ^1p j-ajU ! L $ 1 *, & ,a.> 5^-«-<kwa ojLil I _ 

>■' %r 1 '! o~r “Ar* ^ ^y» jr« c-Jdlj 

. I o> L *)L*J I oJla ^j^>Kja (£ j*-*> 

a^~i^L I ^ j La L»jl 1 I ^ ! >x^Lut* *)! ! L j^>sJL l L> L 

JjkiJljj .«<U*Jl» ^ y-^l\ y I f d a . . * \jj A>-X) ^l!l 

“ - 'tr 

^ t A py^« Al*^ AP L->- j I L 4j jjt L) U 

P P P p 

jl ^iL<J jl Lip JJ-a jl j_$^La j| ^_J ^ oLaLjJI oJla 

jl . ap I Lili j! c Lg^i a^Lj ^a>LLSI jl>o ^ I JUul 

•* 

jl J ^ I ^_A L«_» A-**L-> a- j_x>J I Jl>b_j^ 1 1 [1^7] 

♦» I w 

^Jl «1 a ry^jy. jr^H ^LojJl 

— «• ** 

^LJl ^ Slats’ oils’ Sj^aJI oJLa jl -p t Liilp Jlp La Jl>- U 
*• «• ** 

Aj L>- j LlP I (3 J* ALxj ® Oi3 11 ^-Llj O 1 l$A)I j 


Nicomaque , nouvelle traduction avec intervention et notes de J. Tricot, 6e ed. = 
(Paris: Vrin, 1987), III, 4, 1112 a 13 sq.; VI, 2, 1139 a 23-24, et VI, 13, 1144 
b 27. 


262 



^Jys- <Ja3L>wJl ^LJLj tiitaSlI ^yJl J_ptlj *1aj>ujj £^k)l 

j! A ;ki-J V bjl IJuoj .jUJL, Ju^Jl LkS La .olJJl 

Jl j^3 Lw«j^/ 1 4 j I 4jL^JI 

•* 

IjJLaj oJ^p-ljJl ^^--jlJJl a_j I ^-9 

♦* *♦ 

^J^-jJ I J>JL>o I I I ^A lia» ^.Ja.1 1 ^aJJu 

J-JJu pjj |JLa j . <7) LJl£JJ <>^1; ^•^U-S/l 

^j i jiia-jL^'yi aJ-^-*.* ^i t o^Lp l—-* Lwvjls" * y <l>^i ja ©j^ 

J\ £J^J' ^ c> j' J/V ' a/^I 

ola ~ LgJ J^SlI uVl J_P- iJUj^iJl i>Jl jl .J^bJl 

.^^Jl JISLil ^ SlSLi jUaj^Vl LL^. j£\ SyklkJl 

*• •• 

tJl*j>*J 4^J ^kj Cbl^jJuJlj ol^tJl J tbb jtw^jJl I JJJfcj 


^Ja^J ^1 Ajbl-bwJ J-JiAj Jl 


jl ^.Ja.; 


WW«J 


t JLa 


o^>i jjb N ^_3 j ^ i (j£ I jli l-b^Jj . <jj_jJ-AlJ I jl 

^ «. * 3 I J a ^^-«*-J Aj l_> J jM. > l— J ^ I .j I -A— x— wt* I I 

P P 

A_jj ^j_> l A^«j2j ^-A -Lxj ^_1 ^_»_>- ^ I I JwA jl^j t A-J-P |t— l-^-^-> ^jJl 

. Aj b L>- I 


oL-aUjJ|j obbJl ^1 2 j-*-i (j£jJl jl j^L^^y I 1 -La J.-yb.jj 

<> £_JaJl jli t O-* b lb-*JL*v V I ^->-1 I 4 A— wwJL^-^J I 

4-0 ' N I J A-^J-Jj I a j ^ llj <Lo JL*J I A-j^gJl JL>- 1 j O-# j 

c jr*>^ 4 _ 4 j^jjJl Ul ciUii'j l<l~Jl> JlJI ^ ojaj-LoJ I 
%♦ «• 

Jjil ^Jl X<^ ^ 0 ^J 

M »• i* 

?ISL JL»J| j_p *_JJI oy oL L5jli« j jJj ilSj V 
Juo — > ^^IjxJl ?bb> -Jl li>* ^_A ^<JaJ I j| — 1 

^ y>Sfl jL5 U5 Jl rjU Jlji V ^JJI bU Jl JlwJL 

JL>- 1 JboJj bo jl JjLP liaJLwo b jU cjwj>- J^-xJ I 4-> ^Jij 


. k — > 1 iJlA ^jA 4j»j l— J I A— aIjJlJI Jtaj I 4— ZS' 6jL^pL **4xJ i (_] j>- (7) 


263 



4A>-U*3lj I -La Lblj J-aJj) JjuIj ^JLSl jJJij t^Ul 

^Lol La J-^-aJL LJI .(-iL-^Vl aJjxJl^ ^J] o^iL^o .ijJL <ul j 

i y° ^lj^-> I*Laj 4?«lSL#W _Jl 4 L,.»* I J_J _Jl 4. la • 7 

?Ul tiU :JI>Ji Jl ^ :Jt>Jl 


*>U15 ULJi o~J aJIUI jl ^ 

j I ur^ W-*' ^Tj- 5 Ji 

— JLla La Jj>xj ^a I 0 l^g « ^.. /a . 7 .) I 1 j^S \j Jb Jj>ejJ I 

“ ** ^ — 

d L bj 4 (J Laj $ " i, 1 3 t o L>«-j^Lj • 1^ 1 1 d) Lj Li jSJj 

dr* diS Ljt jj>j .4_,L*I j jLa^-I <_*_L£J 

l-L*-> (1)1 ^ ■> Jfl 1 1 * ■ U a U d) L» (jl g ■ ■■ 1 1 

^1 (j^j\S) y ^ dJJi <j y U5 4 Lo j*j> 

\M 

4 « / 3. a 1 I j li »ww» I AvSlL La j 4 4j^ y L/23 ^ - yajax JL 4j j L*J 

Jlj b^j-^-Lw>- L$jlp ^ib I ao I Jw*jLw *> 1 a*JUIj ,ojL.L.i )1 ju*J j! 

The Concept of Mind Jp-aJJI $ a * ^LlS ^ (Gilbert Ryle) 

ZJj Jl f jM » oi^-^ o^_; i_. — ;^JJi ^Ji ^ — >■ — «) 

jl UugJ ^Jl ^yfc (La Notion d’ esprit 

»• *• 

<j-* JjJ-*Jl LaJ^jj ^ j-mJ t AS* jj>- ^--JaJ I S.ilpj ^Jl A>-btJl 

jj^i Cj^" <. aj^-^J I <J^>- 4^oJ LaJ I Ax>-JL*J I cjN ! JL>«J ! 

^Li^-s-d £-5 Lp .A-J^jjLJ LpL> 4j j_A jLa^JI 

j-Aj) LLdentite de la France L%mJ S-jj-a (Fernand Braudel) 

■J (^ 5 -^-^ klL JJb -La_s (a-JlS" JL>- 1 jl j-bP 

^Lp Lg_! ^^Jl A^JloJlj J-j 4 A^_)JJL^^J| S^_Jl oL-Jl 

4 <ZJ Lo-^*J I aj-A jl - 4 - ./a '■b- . ^ _ 4-^-j L^J 

M 

-U^J ‘^r^l ^J>*-11 to l-Uj 4 Lj I ^JjUl ^jS- 

dr* , ^ li;; (/ w>>!l 4^U- J J r _a ;! l l^vl 

jl^pjl ^ £-JlJ jl ^A Aj^ ^J! Ajj^JL A^^o j| .L^JLap 

L^i ^ °^- A U-f jrd^ cr^l 0-Lab>Jl bbU-wJl 


[ 148 ] 


264 



[149] 


ol-Ul k,y> J~«J Jl oU~Jlj y L^U5L 

.^k)l l—S. Jfi 

4j»oJl j $ L jl j^gJl y> »-L y J>--^ jl JJ (3 

d\j i*s~* Jl ojjkj iUUJl oIjlII oyh ^*JI *JUJ 

oliL-#Jl <L j_gJ ! a j^jS r Aj ^jJL> J-Ll I JP JjJL>Lj 

U-fjl y^l U-A-Xp4 aJaAJ JP Aj^gJl LpJ lfj3 jJI 

* . * . 

J« JJ i CjIJJI A*j I J l La t Jy jJC* LoL&j j ^ ^.Lj 

jj>-T L>Oj-<*j d]LwA jli I jJ I ^yj .A-J-odl 3JLjL-»-« j 

iiUSfl J* frUjJl aJI y»>5l y 1 

jl*ca Aj j -^-1 AjJ>jJ| 0 jj-s<3 ] 1 f-lijJl I -La ^y J j 1 ^Jl . Lp JaJL>J I 

M <• 

jl J-i V oUJJ *U,L Jji, J^iL *lijJl jl .^idl Lki 

tj»Lp J^wj U *<_5-LJl -L*-j ^y t^JaJJ U-S” 

t -Lw>- CjL<>Jl5sJ| jL> l yflj I Ljfc — ll Jl*j ^y iaJLs 

*• 

j-g-*Jlj 0 l.. k . « -<J I L^Jl£JU pUjJ! t ^ ^^JaJl j»ljJLj 

, J CjI— ^J l 3 c * t ^ J aJ 1 ojl «*/ 1 jj ,j_>-T Jl 


^Jlp (Heidegger) ^pJLj* jp :>JU<aJI IJl$j .y±A LilJuJ! 

*» 

^i-P aLlS L^txj I 0 jj-P-L> L» Aj jjt jpJ I jJ I Jo J^j J->- > p-/* 

Selbst-Standigkeit ^1 J-iJLU ^yJl (Selbstandigkeit) oUJl 
«olJUl ^Jlp 

Constance a) «ol-Ul ^P-p oUJU V (maintien de soi) 

lj jUjJI cJliJl Ul Ja 3I US' i(soi 


(Martineau) jU L$ j 


iiU>U JjSfl ijyjl) yh ^>Ji Jl ^ ^15“ jl JlJU W cJ^UI y- (8) 

Ul* jj* 256 ^ ^aJl .(jjlijj L* ^1) das Geharrliche (iijUJl jl 

.(3) Jj t . — 

Jl S J 5 yp ^L-l J^-JL; tU^JJajl t(Dasein) yjljljJl jl» (9) 

J-p JJj jrr*^ j^yr J-^ ^ ol j\ bjj^aS c->L 

Martin : J&\ .«pU^Jl 5 4JL5 iijil jjl jb j I^lp _ oliJl J+ *U<>| 


265 



^ j - * ^ i-L>* ^ a . 1 1 ^ww<k-Jl l*,X-A tj| 

pUL^M JLaXLwvO tcl->^<>Jl {* L« I 4 ^ L J i ^ww^-s^2xJl® 0 1 

^ Ijl*- jLu ^-iij-Jl IJL» Jjl«j . (10) oIJlJ! JLp iJiiU^Jlj 

ji-Xyk 1 ..*> |_yjl ijJ>-jJl OLJL*JLttJ (V-*- 4 iS-^J-^j 

♦♦ ** 

pUJ £ij-* 

- - o-* j' oj_^Jl j->^J - *j->-jJ\ Jj-^ 

^3 A^o jJ \ <LJ L^_*£ j <_$-*■*’ ^*"' - ^ ^ ^ ^ 4 Oj-<J I 

#* •* 

£> j,lks V S^SlI »Ju«. <Jl^jj il*UJl olJJl iJLSLilj t(> ._pl 

.<c~c- Jl 

«• 

LJ-1*Xj U ^5 3 L^_S^ 4 i-Lp^J 1^ L> p L d^J I tl)l_d 4 3^X^aJ I IJl^j 

^ :j~ixU UI_^Jj j^ji! Lo>«; U ^Js- J^A; iJA» Ji 

(_yM # i_#^ c#d'^ tct*-* iyj ijr*^ (J^- 3 ^* j-* (*A^ 

«• M H *♦ 1 

jl LfJ Oj£j ^ ijZjjj-Ji Jl ^ ^j~J .#J_^*Jl ^jLe- 

J^-l ^ Jil Slk*_Jl iU£Jl Jy-z 

f, p 

J-P ^JJ I ^^3 ^L>- J-J j-^xJ ! 0} . I _ jj->tJ ^1 I 


Heidegger, Eire et temps , traduit par E. Martineau (Authentica: Editions hors 
commerce, 1989), [303]. 

J&\ ; Selbst-Standigkeit ^USM <^>- j> 4,jL*Ji lwc ^JJl 

L+S <~JL> ^ Jl 4JU (F. Vezin) oijji LI .^LJl 

(L yLt> ^a U 1 U-«L«1 iiljjh 0^ ^5— ^ X**» I l^>-^J^Jaj 1 

_ olJJL -w? L>sJ i oUJi oXo Jj i j* j*r *V oLi 4*3 L«j 

t [303] j. i ^ * 1 1 ^ 15^ o.JT j j 1 jls c.-> 15 1 ^ - ■ p 

Jt>Ui-'yL y-JjU yj Selbstandigkeit La Jjij ol *(363 

.Selbst-Standigkeit -Uj JUh Jij ^J j 

Jpu V [die Selbst- Standigkeit] (^“Udl oUdl J* *lL>y \ (10) 

o»<Lt 01^ .([322] 227 ^jLsa^JI) (jjjL-Jl 1 1 j*s> j>~\ L***< L>L^>-j 

_ * + 

‘lAJuJ* ^ J> LJl I j^' ^ L > L»L^3^-_j [Selbstandigkeit] ID 1 

(Heidegger, Ibid, traduit par F. Vezin, (Paris: Gallimard, 1986), pp. 382-383, 
[322]). 


266 



4JajL>t-<JLj ^^J-p j oi Lo_$v_*_>j tAJli jl>> ^j . LSo 

’ ** M 

l ft * * /3 2 I AjOJ I J OlJJ! i-w^^JpO ^JLp 

‘>*> L* ^-}t Crr^ xO' Ol .^Uj 

*■4^ <_$* Ow> <>* ojLp ^ J iu^jjl AO^Lap /^P 

•• •» 

4 jj^J I ia » a# 1 L» L^a .£j 1 a ' I 4 Jcw> £-4 a^jL*JO» 0 j£j jL 

ur*'^' oU ^ .JjUaJl j* 4j-4L? 

•J^d J? 

•* 


[150] 


frOL^Li *-JaJl A-J^jP oJUJLpxJI aJL JaJ I oJLa <j! 

ol Lo-Lp ^Lxjo ^jlaJ tJLpjJl * - p _ uolJUl ^JLp 

A^jLaJI <uJajaJl tAOJjjJl A^Ul {jA C A^lO Jl>c^Jl I JLA 0 } . 0^-0 

*tL)Mj ^iaJl (*l>»Jl U_a jUjJl Js Uj^w-UJ ^ 

'— *- > '-r-' ^i U J-P ^c-’UjJl ^ U .J-c-jJl ^ olJJl 

«• 

4 A-Li-J( J-J ft l a «»»jJ ')) 1 -La ij\ j_a JL>J| J .Ja^jjJl IJla -P 
jjJ jL^-sA^Jl IJ-A ^^3 oLjw ? j O I JL*-> .Aj-^JI Ajj-fJl fj-fr 3 ' 

LS ^f\ ‘&A>- 0 ^ <i*j~}\ <U4 Jl ol 

((wU ^ ,} — ^ JaiiJl ^jJl ^3 Jl ^*0 0~w>- J-^l 


I d' . ., <3 a ^3 l ^ -•- ■ ^ j£* ^yOl ! j^j')1 L LaU^U ^>«-< 0J o-Lj-L>- 4 jL> j]a]\ (11) 

OSOu* J-SOLj jJ>0 <0 Volontaire et I’involontaire ^05 ^ .aJLLOI 

•■ # 

0^ (r j'^-& i j La-Ulp I C.--5 c I 

^ ^ j -r~^ ^ ^ ^ 33 jr~— 1 1 — \ J J} n • “ ^j—A *X —*—£- 1 y~. ). 

<j^ 0L«0! ( _y_j ^ ia ....■> — >j J. ^ ^ oLv-J)/!* : (Maine de Biran) 

. # . i e 

U jiS I . «(Homo simplex in vitalitate, duplex in humanitate) 

lia am j LiL 50» jLS^ C^ljJ-aJlj ^OIjJLj ^i?L>«Jl ^ J-* 

«JL5l LHomme faillible ^ Ul . ( ^kjLj 

aOUL^JI jl50 jjfc j ia-^jVl JL>Jl iOJUJl JL>0l <J1 jU -Up « *.,_. ^rj l 

Ol u^-O^P u5 ou 5 ~ LO^j . < L »f ) L> ^jj-JUOl oLaj y* u^>«->-s^l tjLu«L 
J-~*-d O*0l (^jU«_Ol ^^a-^-UJl ^IjU^-l ^ OjIj JU3 i ybLuL»'^Jlj ^JhLuOl 
tOJUJl JL>Jl tiJ 1 — ; > 1 5 ^0 Jails’ JUP ^UOl JjP * Jl I oUa**^i I 

.o^U-Jlj ^JOl ^JiP OJaX) ^JJl tia^jS/l 


267 



LgXjP aJLwO A«j lAJl ^jJaJ ^lp I ^s^23 1 JL >*j tA-JlxJl Ajj^Jlj 

. fr 

„AX*jl oX Lwo jl 0 jp I il) 

*i*J» oL>J ^.jLp jl dUS JJ Lip AJ! > 

»* «• 

olijli, > >1 ^jA A-O Lg>aXL I LjIxJI 

«# 

Aj^3 j*j l*X l_g_>- oj^a LgJ 1 g * - C' Xj Lj jiajJ I oJla c 4 -^z? 1 1 


ii^il olSjlio _ 2 


J u^ri ^ Ja-X*Jl Jji (1 

4_j ^_g»J 1 aJ L*vh*4 (j Lj 4 (^3 ^_^vj I \a y 1 \ j L) J— & jjP Jj— 4 Aj^—g—U 
4^»XfllJl to I oUjlXjl J s_«P lyg./J 1 jlXJl ^■■■^.i A*^>XJ I 

LLUdl iiLSJl, aj db>*J^I XJJI oli olAJill dJUi c^JLX xilj 

H !• ^ t*y«, * P V 

^ P 

.Vjl (Hume) ^ yj* XS'j (Locke) i] jJ Xp 

^l^JJI X^gJl ^ AkU-Jl JjMl ^ ^i^Ji Jii>- xllj 

LiSx> ^jA aLL**$JI oX& y 0 ! Lip jjSsJ j .5 ^Slxllj [151 

^ p p 

^jl J jLxJ .^jlxJl ^JLp JJUiJ V aj>iu>JI ^3 

^-gXJt ^yuJlj ^LJi £Lk. ^ :^>J! ^ LiSUlli 


cr* 




(12) 


^XJl Gu*Uil) JJU3I Jp- JULii iJL- j ^L£J 

<# 

<>* Ajj-g-U Lj^-A« J>-Xj 4^xJIj jjUaJl _ 

<j L> .i3^J Lj^X Li x*-3 ^Lulxllj ax-j<J I J 1 UjLp ^Uaj 

aX Uaj j I Aj^-gJ A*j I o jSLJ I L>- X Ajj LX A>tX» Lj Aj ^-gJ 1 

¥* «• 

4JjXJLj ^(sameness with itself LgJli ^ Lx^Jl Li^>-) aJL ^ 

p p ^ 

ij I UJUP aX^X^s AXa j I ^3 AjL ^-a lX_L OjLX Ljli 


John Locke, Essai philosophique concernant I’entendement humain , (12) 
traduit par Pierre Coste (Paris: Vrin, 1972); (2 e ed., 1694). 


268 



jlS* 0} j^Ldo jjjUaxJlj IjjL^jl oy>J> 

* f. 

J cri J?- 5 £fj 1 ^ (*' [same] -c-p y» j~>u> *y 

jlS" aJsl>*_UI j-LL ^3 AjL jjJ^ldo ^jJ>*_>J 4 .3 -L>x«a jlSjoj (V’j 

.«([the same with itself] <ClS ^ a^p j_a) a jj LjL~o <^JL)I IJL* 


<L. ■1 ^ i i ^ JH J-a 4_w^*Jl /ijj-$Jl Ol/L^ U_» 

U U^Lv«aJ jlSo Lj JwsAaj a^JIJlM <L> i oLLs^j 4 aJj UL j I 

<Loflj (1) I ^_P i jj y* J aJLp Ja3 j->- Jij 4 Aj 1.3 ^9 

Jj V I A-Pj-^t^Jl ^j 43 . JjUaJlj A_j j_gjl ^ ji ISo d^SJu JwJL>dJl 
.l^ki J5 o^J ^1 JJ-Jl JJLa Ui*bU 

t* M 

jl a_j>- d— > IS" j ! JJs.4 La^w ^j_ 3 I jj ! aJ UwLLwvJ I j 


j** 


3^'V^Jl y* ojjlhj (_£dll jj^uNlj) jl^~>jlj 4 A3jlj 

ii jd d<>J I « *J li ^ ^ (jS*^ A_doiJ I jl 4 SlijJl ^Jj 

!• ** 

lj>Aj 4 ^PJJLw *V ^jjl ^JadJ I i*j-4*_0 j-A A-ldo'yi oJLa J.5j 

£ 

y£3j .(substantialisme) AJly*jj>- ajI ^Jl * y > JJl 4 L 5 I c x>- 
O-J d- J^Uo V y\ ^1 J| yS\ 

djljJl <d-d_*JlW ^y Sf I j-^-Sl-d Jl ^Jl A_>L$ jLw^j^M <L> ^-A 

£-y*y jl iaJii ^yLj ,^l*Jl ^L^jdll ^ ^du L^S" 4 « Lg^jLi 

^ jl tf ijjJlj dd-^l Jl iWJl jSja 3dl 

P £ 

:> j-*J jl £^kd~J JU>- { ^ai\ ^1 jSJcM gpUd-l ^ IJLdo LS' 3 /IJJI 

Ad^xJ I j Ld W 5 jS\$ ^Jj Ij-A j£j £* Jl J^>xj ^JuLij ^^^Ul ^3 Aj 

*• t* 

j idxdj J^_i> jl (( 1 g — o > d^lJjl 

{£ yt*-* A_*-jai ^jj>-JLl (J I ^L_ » A_J I i3J JO^I -jii liijkj 

j-^ o* J^J' Jl y^->, <j' jj - 5 j -* 

0 Jljjl _9 j&Ju . ll ^ dlan^ jU jili J . <* 1 g ■ ■ ^ 4jli ^ 4 . 5 *^ 

J^a C^a, JIUI Jj L^u LjUJI ^ Jl J Jd 

• i^xJl 


152] jJLvLaJ (_5 jJL-wa Ju> tijjCJl »^r*«-!l Ji J iJJ jl jJ 


269 



I <J j->* 01 


^ Lot-J ap I I a>*J 1 ^ ^ ?J 

<U^> j L*j 01 OlP LLaw< L> OjJ*xj ^y> 4 <Lj 0*00 1 4j^_^J I jL*-a 

*iljJl ^ lfJ| cJlS” ^1 4 jJ-^j>JI 

•» «* ** 

* £. 

jr* oJa-P-^Lo ^ : ia: 7 ^ 

J. ^ *L.oJ 1 dita JL*j Jl 
J j^JLli Sjl>“Ij ^^JLp j <w?jL*ji>» 0 U 3 \ <Jj^^ 

ojLs^jIj lijJ <j>-Ij_j *>LLa Ij-SLaj .dUS j I ^ L ^J 1 I Jla ^cJlwaJ 
ajj^j wu^Jl 4 _w 3 l»:..~.<J 1 oNl£_d^l L) ^I^pL ^UsllJL 

<LwwvJlj 4 . ./? ■ L&Jj>-J ft 0 .}Lg-d ^ip 

*+ 

(^JLa ^ jjJ I 0 *)L>-) L^j L* \s A j j 0 jd*ljJJ f^j. «,<g A 1 \ <Jj-L*-lJ 

4 ^>- jJ jJaj I 4 _...^.^JLwwa C-^Vl 5 w<^ d-UOiTj 4 L^**u J 

^ t*J fr £ 

j! jS" jjj La J-UL ^ 2 ^t-aIJ 1 OLj l)j-Aj 01 (J~Uj I^J-*JiJL 

P P 

1 ^Jj ft Lj I j yj*-» 01 


jlaJ . (J. Butler) ^-Lio cJj L**^-> OLS" 1J— a / ^*-a-L. 

^^JL^Ld^/ 1 x— : jLJaJl 4 tOJLJi J /2- A l 01 0j^ * 4 iS jJ 

*• " 

^1 ^ J^*l p OjJi ^^Lp Jl^-JLj J .A^JL) 4jj»$J 1 Jlj-^J 

j£3j ijAsr aJ j^> ol dj * y* LfLi ^1 oUjliJI jA 

^50>-> V o!jLjL>-1 ^1 L*jJj->- oJ-aj J-a ljjL>- JJ-^1 ojU^jl 

^^ISOd jl^ww>- L^-pj^jj 4j ^ 5^1 3 1 l->* 0>- LJ . L^j O--0 1 

%* •• 

^1 PARIS' 4j 1 jA> jSJSj ^JJI 1 lO-A ^t-w2j 


4-^Lj 




d 


(_r^! <u ~^’ ^^r*-^-! c r l ' J ^' 

»• 

ji ^ .JjSm j^>ji ^juj a^aJi ^_^_>- 7 ^ vJij ^a 

p, 

^ ^ 1 • z 3 - 1 1 0 L^s*" ^-> LJ 1 0?"”^ L^>- p 1 ^I^aJI 

c-j l _ r Lp ojJ-LJI j»J^- ojjjZj t^w5>jl>c^ ^jL*^ ,j~; J-a»L»JI 


J. Butler, «Of Personal Identity, » The Analogy of Religion (1736), in: (13) 

John Perry, ed.. Personal Identity (Berkeley, CA; Los Angeles: University of 
California Press, 1975), pp. 99-105. 


270 



o 1 a. ,^,P O Li 4_i2-j j ~ laJ 1 . A * «/a. >3 1 1 oJLa Jjwo 

^-pjJl ^^Ip ^^JLp ^3 ai iwajci^J! (puzzling cases) 

. !j_a ^ A^i^j j 


[ 153 ] 


A_^j jJ 1^ cLLJLJI j^QS’ ^ j-*-^ l~^-> 2JLta cJ"^ 

el yu ^JJI I *JUa_4 ^3 Aj^^JI A3^)L*J I^JLwZJLo Lo 


julj lji» 


(1 5 )«. 


i, -Jl bJl J 

*»y ♦ «• ♦ 


^r«-^ 


j!>U- Jcu J Jli, f\yJ>y> je. Sj~w> i>«jl 

/ <j ^ 1 ! La^-pj.) o ^5oiJ I aa_&j i y yjLA 

•* 

lil ^LjJI iJLjfc . «(sameness) Jl jl j^UajJl 

A_>j_gJ| tAjj^JJ a«p- 1 j ISLla ^-Lp 

A-Ll»Vt A-L^J-o^ ^ jj>z ^3 ^ j-J ^Jl *»3 L^-Sj ♦ A-. *.-^nJ I 

Ji V*j .oUl^Jl Jl IOULJI J! J-JI ^ U^JI 

AJl 1JL» I JUw4 c ^Jl_>- JU l] j-*-P I 

0-> IS* jl t ^La C 0 I ^3 ljj>-l t Aj I i^uiJ ?xJw« ^3 

* *• 


1-Lo j >- 1 -Lwj?“ ^Jj Lg ■ - ■ t <J Ucl> I a_*J> j5 <^JLL>- jJ I j>-l I o] (14) 

^iiU^ j _y^* (£ I AijLt* ^ j>%^ aJIj Jj£*j Lw» ( J3 1 aJ I ^1p ^ f* 

OjS\i <Jj£ 3J .o-Uj IjjL>“ j* Xs* Jj <~Jl> tS j] Xs> i(sens commun) ^.JLJl 

Jj 1^ (" A^XXaj AjLa^I j Aj Is" j>~ J j~£> -L JW> C5^ 

iJlSwiI I U 0 ^*«JU ^yJ| <~k~jJL> ( ^jlSw('Vl ^JaJ ^^UJI ^-jd! ^s<4J 

aj i * aj^-^_U j— » jwftjJl a*jI^«| aJ] A^jjL ciUJlS^ ( V ^“^ -1^1 JL*j 

0 jA Ll? 5 ^SIJJI j^jkj Ltt.S' t Aj«Lm *>- \a yf'X I Aj^^J A^t Lw»aiU a j£'X+S\ 

A^ji-^Jl iiL>Jl y\ AiL^Nlj tii^J AJjU^J jU y .AjJL- j>- 

Aj!_L>- J -XJ 1 3 IjJ I ULitf^ J I ^3 J ^.S^j t AJL^t^- 1 g - 3| 3 ^ -Aj I A L»^ >w»3 1 

JLfcVI 


David Hume, Traite de la nature humaine , 2 vols. Traduit par A. (15) 
Leroy (Paris: Aubier-Montaigne, 1968), livre I, 4e partie, 6e section (1739). 

^ 15 ^ A**w l A^*J>- Jl] I «. jjSoj *wa 3 1 A_<^J>-- o JLft . A^~JLi j Jt. 1 1 (16) 

sameness ajjJ»>*-> , V I a^-L^1! a— j jj bj^-A) (*“^* -P^ ^ (Leroy) 

. moi <J L^j self L<J5 j (345 ^ <. 1 ^ tj^S'JuJl jJu^Jl) .du-meme _» 


271 



j l_3 j Jl>- L> j 1 lo U Lj IS k .../j" ^yj ! I 

.LyS VV jl jl JL>Jl IJl» 

•• 

j jl*j ajIjJI J-3 aj j-gJ 1 aJ L~ o (jli 

t ^^Lw*' S il J* c_S^L>- jl jsS* . i j r &. yi ^ 1 jl 3 j_y> ^ 1 yujJJl jl>- L> 

ir“ Lrr~ v4> ^ < *- ; ' ^ £* 

*L> j->*j y> L*jj .aIpLLJI olJJl ^Jl A^>tJ I oLxjISHIj frL-i'yi 

90 

d)l <— *- > c-j A ) 6 y^3 J5 iJL# ^L^iaj I iiljwA j^bj jb ^-.Lko AJli 
5 J-Ss_9 03*^/^ *1^)^ (1)^— J (^-bJl . la 1 1 .ijLj, ft j^__$s_j 

((< J->-b c3U^I )) <y . ( (( * • • vb^*- 

C^W ^ ^biajl 1 J-L pJj C4 jlL^J1 r^a £jjJ 

fi. p 

• Q.".>.*<.J 3 ^ ! O-Lft 0 b £tX^U-*< I JLfl3 W aA-P- Ld ul-^b 0 j^JL 

*y l* ^jj <j 1 jL>tJ 1 'y ^ v 1 1 Jla d)i 

p 

■) (1)1 (^1 ^b^Jl JjJ 1 lU-A Li.AjvP L^P (JpL**JLj 

bj->”j cii- b -»-> 111 L ^y? jZaj jl J iJlS'lyl ys" y 4jy& 

jr-** J* (“j^ jl -bU>- js 5/i J^b- ^ki-o ^ bU 

yij cLfriO^i yi i^l^Jlj ob^Jl olilk JS o^Jl 
^1 p 4 ^ 1 LgJ U^j <z~S jj y tSljl Jaj IS” ^y 1 1 y 1 <i~£ Jj 

Lo-A 1 4_Ju>«J 1 j ^U-A, jlJuJL>* (jLoj^Lo A-oJ .y>-^Ul LU 1 ys” 

j 1 Sj-LiJl <JLj>tJl ^yi (— Ajy>J 1 .^L.Aip'yij (Jly^Jl 

Llju<p Lo. ^ 1 *, j jl5 d)j ^ y*“ 1 j^l a_j y* 4 J ^ > 

lPW (^ i_p! ‘ 

jb L. bUJ S>-*J JlbJl 

4^1 cr^. J'>- ^ (•_*■* j^ y y .^UbNl ^yaiJ 

^ Ayi: S^i jL uilyLpV! jli (154] 

lo j-^jiJl oJla jbi I j . ,t_ST ^2-5 -Lj (4 f'b-kjNt 

•343 4 1 ^ 4 4... jl j.A.,<a*»jl I ^,la > I v 4^>- 4 ^iJ^O l 4^j>- (17) 


272 



ji o 15^« L^J 0^5” cl-> I li 

jl*J L5^i LoLajI jJjJ 3 LdlP 'V 1 o L Jjjt)! jli 

•* «• 

oJLa JL*_> ^ 1 a >xJo .(^Jl ■>/?.,,> V 1^*1 i <ui 

j-5Cj J}l 4-> j j) ^ .^vJ ^c-j 4^ws*2j>x_JL! I oJj>~J 4 ^wJL> O L ^^LAj j t4-JL*Jl 

<^-1^ ^ j-ws-ijJl j-p ojLva-pl wiijjo V (Commonwealth) 

•# 

<~IP ^JJl j_A JL*j U i <ullJ .^Ljli <5 jLl^Jl oli'ip 

*“' 7 " - * Sr 

4pI^> j IS^o jlS^j^M <Jl& ^ y^» o-Up il 
^ '-*- p '-^- >v ri f J?* (*-^ : J-*-* V->-> 

J — 1 1 j*—> ^ A_^L*_£- 4_)^-A ^ y**t Sm *1, ■,■>.* J 4«1_P Lj ^**1^ ^j£* . oJL^w tj I 

<U^ Ij^Ji ?l$J_P C~^> J-S^! (J ois ->_^-j> UL- 

► L-jVl ys\ y* L. pj! ^ ^li t( ^Jl 4-. JL» :L^LAfl 

•• •• 

f \ * . fr *• ^ 

J->-Ij_j L«j^ /»jJa_^l ^JLj lJl ©j-p^ I Lo 

■ *» *• «t 

tJJaJl j! j^lJl j\ 5jljj>Jl 

0-* ^ ^y! jl jl 

Lj> Ji^l oi £-J^i ^ U5 cU i5i>>i oUi^jJi 

-L>*-> ^ <uL j-Aj ^U! iij ^ j — p jS>-\ 

^L (* 

c#^ j-’V! (*-* (*-* t 4jli (JU_p4 

^ V Jtj — I! ^ .ISVJ ^Jl^! ^>-0 

oljJl Jjjo - ^j^-d tlx^i Xs^j M i j^-*x-j ir°j 

A*~s- Jl» (j-*- liic-lill 


f 

L« I t I jj I j^J I ^^>0 >»j jr >x ^ > 1^5^-*-* iSj+* 


i3L^ JiVl JLp . (,9) 


! <lL L»-o < 3 j LLo L^-> 4j>- I y^-~* ^iUJi JlS* o} 


• 4,mJL I (18) 

Roderick Chisholm, Person and Object: A Metaphysical Study (19) 
(London: G. Allen & Unwin, 1976), pp. 37-41. 


273 



jLjco I l)IS ol 43 ^jco <1 L^vw* ^ to I c-A9 i ^Jul . oOp 

P P 

• O Op" ^ — 1 Lu^ ^ A I w L . v j^ ^ J awJ I jr* 

+• I 

<_y!j-* ji t^jLaJl Jjts-I jl Ojj' N t^i ^j' 

«• 

^j^>J! t aJI JJ I 4jj_$J1j ^. ~ .a.«.\ I jL^-Jl jL^»L 

•• •• 

I 4 J 1 *j* L. jljijui <~> 5/ijuu ois’ ji .^_xJi i^Jij 

J_^-JL>j to ^5liJL 'y I jL^-<*Jl ol t -L*-> Lo 

•• «* 

4 JL>JI j 4^-JaJl J J^>- oLJl9j Lo cLUi 4j?x-s4> ^^^ip LoUJ 
ol Oi ds-*-* ^-bc>»j U jiS\ yA ^JaJl gi\j ji 4 ^}jj Jr^* 

JLi j ollll _y OaJl ji liii jiiii .ijyJl obyUi 

dUi JA ^-ijJl Jlpj .(oltil ij~*JI i_yJl) j^A ojjdl 

iJISjil ju. L> j^5j ji a^A> ja ^0 ^-L^JI jUcJl jli [155] 

y> l ^ ^ « p b | (_$jl«-j>- j LS" L<j C^IUI * j g I ' 

^1 <dj l_LI I LjO 1 J'j^-I 4-^Sfl 

^0 Ij-A jl ALA — 4jljJ LgjLjLo ~L*l>- ^yL [.» ^ A . «UJL*xJl i^l 

^ - *♦ 

f, 

^ Lwtf jJl OjLfi-J ol ^jL5n_)J 4 ^-*J>r *.<3 1 1 £_3 I^J I J_A 

£, 

jU-Pl ^ <U~ 1^ I *1 ^ l ^ ^1 |f> I*! 1 ^ ^Jt (Rembrandt) oJl^-^lj j : g -* 1 I 
•* *• 

4JLj^_A LSLiLj I Oww%^J O Li! I <LJ^jhJ I 4j I 0 [3 _ 4_aJLL>c-o 

•# «• 

4^«jij ol t_ 5 ^i ^jLoLiI 4j| L 4<0lJJl 

** 

,oJu^j>- OXLw ^jJl olb 4 j I 


j-w--^iJl (J L>-*jo»« I (J^->- ^j^JLoo j-^*-^Jl dJLoJl oli JOo 

«• 

j^^JL U U yb jU^Jli .SJUJJ SdiLJt JU^ jL« 


C 

oL AwK I jJ 1 jUtOi j ^-Lwd»xJl j L-*-»J i ( v^j 4_^_>- 1 ^0 1 0} (20) 

.4—* — 1L_I — !l ^*_J>- i^J i (_^— 5} 50^— *Ji 0"^ iJ t 4__ lj — «— i 4_i_JUl ^ * oJL_>J_P 

Amelie Oksenberg Rorty, The Identities of Persons (Berkeley, CA; Los Angeles: 
University of California Press, 1976); Perry, ed.. Personal Identity ; Sidney 
Shoemaker, Self-Knowledge and Self-Identity (Ithaca, NY: Cornell University 
Press, 1963), and Bernard Williams, Problems of the Self (Cambridge, Eng.: 
Cambridge University Press, 1973). 


274 



Cxi 0 “*^ a? (JpUiJ' Cxi <— ’Ij-aII Cxi 

lil U i± y*-A jjt> Jlj^Jl j| Jl>Jlj .JjL^aJl oJUJLP 

~ *TT 

aIjLwo AjL jJaj jU-4>u AJws_*J I Aj I j Aj i jJ I Aj 1 C^ulS" 

! 2>Jl>t-a ^1*-* j L-*-oJ I jy**sS <i)j£L> Ajj^JI a!L>- .^JUaJl 

** 

i^UJl oULJl v Ji5 j\ ijl srk ^1 

JU51J LJj L*) ...Lo-j cLUJlS^^ ! AiLs^j ^a L*_> aj j ^ 11 » 

#» 

j-A^->«J I Jaj IS* JJ-*3 <, AjjLao A >%~JJ ^ Lj Aj ^ 1 L> f j-«-A j 

j I LaAIP LU-SLa-J .((a«wwvJ>J I) A3 La>N I cH->V ^JLo ^jja aJ ^JL a Jj ! jJb 

A^-> L«-»V I Lj 1 ^wl.yg3 1 1 o La jj IjLo^ ^ /> .—j 

•* 

ajj-^JI JJLw» JL>Jl J^aj .A-j^_*Jl aj^JL a-v^L>JI ajJl 5LJI 
p-Lp Jl :>j-*j ^ylS Ui J^ll ^UjJI J j& ^A^JljJ! 

J-*> (21> ?jt J J)/l J_L>- y (jy>S L gJLj Vl ^ (<lf) (criteriologie) 
^ cf* - 3^^ l _ ? ~~iJl jL*^Jl l*i y^l y)l - syi-Ul 
jl bkw ?jly>l JJb- y ^JJJlS- ^ *i- VI ^‘V jL^ 

I jUcJl LjjL*» IS! t 'y j I 

J-r*-d oL L.L3 jj>J jl j ji 

jLi^-i ^1 ^Uij ja ciJL^Jl ^ Ja>^U yd IjLx^i 
0 1 ySd-> ^ A^ljwoJl ©JlA JjL* 0 ! Jl>tJlj .^JL^Jl ji (jjL^Jl ^0 

IS} LaIJ-a ^\ jJ-vflJ 

oVUJi Jja^- J5 ^ cSlji ^Ji 

[156] jj | 'V ^*3-A^ . Lo.^ I L &A>\ ^jj L>^aj Usu ^y* 1 a d AAbi>«-«Jl 

.AOj-Jl A»j_^Ji J ^>- IoI^SsjAj ljJ^>La Ij Aj L^j 

** 

Jj->- ^LflJ J ^_>~ jJl Jj^j tJ-voi \-P OjJL>*1 JLaJ (2 

** ^ 

• ^ l a... ^ . J I *.. . ,~j — L>~ ( , 3^) 

N 1 I4J ^yJi ^jS/l S^Jl IgJI (21) 

yu <1 ^ 2.1 1 ^JL*j O .» — J I 1S0 1 iJUb ^>1 206 jJaj I ’(JjVl ^yj] 

.6 ^3 4^J>-I JA jl «_ljjl 


275 



j~S i.. £-a I jl 4 : „,< g >x^li 1 4jj-$JI 

o j*St Lw« 4j>- jJL> j t^JL-«j>xJl ^-wvulJ I oL-^w>- (Jj->“ 

** ** 

iJlk« il 5iU ^1 «olJLijcJl» J\ 

*♦ 

* s 

c~ijL dJLj-o ^jLlS j-a OjJL>Jl j-p £jl>Jl IJ-A 

jJLi } 22 ^ {Reasons and Persons) 

I ^^ipSM _ ^jJlp 3-UJl N _ <ui 

jjJJ J5 J-*j>- dUij ijj-g-Jl J^ 

Vc*Jl l5^ l5^ ^ ^ <Jy*~* 

*• 

s. ^ * . 

jsr*-’ c£' l - L-a3 aLL>*; ^ ' <c c p 

- j' iv- i£' (^ ybc^wvJ JUUj tAjl-iJl 

\ j*t£ J 1 1] j_L L) «*- .£ l 

OMUJI ^1 Ajy^i i -i ri ~i~i~n < tS/lJOJ l^laju jd\ ^LSUJl 

^ *• 

A^S » Q - --- J J ‘ ^ 4jLi . <ZJ Uj \jL*> I 

J5 j L ! o ^>i^J I oNL>Jl jl 

^ * •• 

JLaXxj jl ^Jl ^*jjJ L> LOjjJSj I ^y* ^jJ3s>^X} AAL^ O j o 

diJSj) t ^i*-o ^\ i*J L>- UJ ^-LJo Jj l g . g i <Ll L w->» jb 
.^c» j** Jl SI tolijliJl ^ Ji^ll L J^ 

^ M *• 

a\Zj* l <1^3 j L> tj^Z jl c-ij^-> 0 1 0 <Jl^wJl jl 

A++J \ 1-4-P -li 4 l)^ 49 

jJ 0} icJl Aj>«J' Ajj^I! 

t L^Lf- iI-jx-j J ^jjJl aJLpLsJI olJJl i_^>-j LiL- ^y> yJu 

U J* Ji i*L-. a,^ ajb ‘J>yc~j j.,- ^-L-I JSLlj dJLJij 
^ •# 

jp> ‘ j L> L 5^dJ j 4 « /3 1 1 Cj LojjJJl J5 

)(( ^i ^ ^ v - — ^ 4 jj^JI 


P 

U £si> j j-ftj toJ^j jl 


Derek Parfit, Reasons and Persons (Oxford: Oxford University Press, (22) 
1986). 

= 01* ♦ Lfc L L-j 255 ^ 4 J * |-> ^ i^ i (23) 


276 



[157] 


«,<a ~ ± I A^un V l ila I ^Jl 0 «-w 9 jIj jl 

•# 

0 I t { ^ ^yJ C_ . * . ^SK* .1 l J • I _J*“* ^ ^ 3 ^ ^ ^ 1 ^JkS” 

<ZJ Lp^<kJ>e-* <L*> 1 1 Aj Ij A^> L>xJ I 4»0 L*J 1 00 1 Ojl^Oc-aJ I 

Jjfcj L Aj jjt A^qj3j <j I C^vPxj LkJ ^1 j V I . oljus'lli I ^jA 

L^>» I jJLs a^j Ll! 1 Lo I c o^jjJJ slj^jJ I ^jL<LoJi jJ l 

** *• 

3 j-j *-~ ,, ij-'*“ ^ i j. Loj .3 .iltlA O L> ^loidVi 

I ilL_JI jl JL*ii itJlill W «Ju J*, 

LaJ I jj ^Jaj>tji (j L> t, JUaj *ji ^^2 j>«_oJ I 

oU-j^>«^Jl OiJliJ J^ ^»ja> c-Jjl> a->w!^vI Oj .J^I^-SM 
Jl U>- Sy^iyi frl-Jjol ^J>S M -Uj 5.1^ Jl ^OUl iJU)fl 

f. ^ e, 

C ^ j^*~ J I 0-^->" I^J I 71 .A* fl CJ Lp flfl.,1 1 oJLa (| c fr U^>- 1 * I 

.aJWI v_JU- Jl oJt>-JI is- yj> y> ^ Lfeflft j£\ 


01 «jLiJl j>Ui*VI oi ^ j/Vl oJjL ^J>l 01 

^Jl iijl^jl ^J>S[I oljLoy J\ ^ oljlyo ^Lsu 

01 .Uj^l ^j>Vl Uy>JU ^Jlj Ujl^ U^_ 

•• 

^>‘Vl lil ^OJ ^jLuJl i^j>S M 

£$lj ^i| la 4 3 3 j-gJl 0^3 <LJijJL>-\l O^j^ia'Vi 

oJl» cJl5l 0 ->Ijl>-I o?*- 4 (connectedness) Jajl J 

01 .4_0L^iJ k ’w* jl i,J ^ ojL. \> -r* ^.1^‘VI 

^ «• r» * ^/ m • ** 0 # 

kL>>A>- ^W-ISvj . I JU>- ^ 1? oi cohj llA ; * wJL» jc Jflvw-»J I i 

• * ** • «• • 5 *• , * *• ^/»* J * • 

J-S3J 01 0j5 js> 01 0^-^! '~ > J^ (»-«-^ 

O^LLo 5 UiJjj i <-0j L>cjJ i 0 L_> l 0 Us> 4 «Aj -» 

0 M 

£ £, 

^^>tOJi IOa 0 L oi Oj^ 4^A>«0lJi IJla 

J-A > wJj *>U i tw4-*S>jJl ^5 -Lp ^jUJi Ja^-A^Ji iJlA J^ 0 0J .^-*0 


Cj* Jl oS^j c ( 1 ^ . 1 1 245 ^ ^ 1 I - 4 sO. ■.•,»•■•> i Ujo 

.(Ownership) i^JLJl /\ ^UjoNI 'S * 


277 



diL oisi kj\ y Syrj JS ^ jl 

•• 

P 

I i^> Ji <s— 1 1 jjP jl k 1 I— ^ 1 ■ 


ji 


•L^ 


j L*jii 1 


JLlJI Jl>- Jl JbJL^ ^ jLJu J J^Vl jl 

cA>' a^a U-^j^ I jj jJ LS" ^ jj I tj->JL>JJ -L L>w>J I 
j^-^-Ljili jJljji ol>j J? 1 <LJLil-L* A-w-*> LLoo i, J*»*J| Aj JaJ jLUl 

-Llp JL>Jl jLS” L»_Sj . ^Ll>-L>JIj J<*-*Jl ^yj aJs-jI J l J y>- 

L$jJ ^ I aJs*? ! LJ> Iju L^?j I La ^a I jj^o jli t j^^JLjL 

** ** 

^j-4 ^j^*Jl ^Jp JLLL^ j L^J I aJ JLoJ L^-alJL ^ 

ol ‘jjc^ LjL LI jJ' aJUJI ^gil 

p p p 

Jo-LL> ^£-L!l ^u-*»ljl ^L*-<»J I l-L^j oj_>-L jl JL*_) 4^^-jJL>tJl ^ 
Dl5j>L Jj-Lp ^-4j t^-L-vwj! ^LJl Lj-L>*J I j L%jj I L^jl>sJI 

jl» : JLJ! js^i\ Jlp iJl^-Nl o-jj/y I ^=J jl 

A-*— ^ L J L^ t JL-v->“j ^ Lo ^Jp L ^ I L ^j2j ^j,/3 

J iiuJJl JlaJlSI j ioUl iJL-^Jl c^U^SM ^ Jp 


(25), 


Jlo L> 


lLl» : JL L. Ja^lL ?jj^l o^j>Nl JL^LL^J LU 


IJla ^ja LpJj Lj 157 i jpP tillliJl L-iljJiii jilt (24) 

Parfit, Ibid., p. 211 [trad, de Tauteurj. (25) 

I ^.. — > «J I LJ I jjp N I O-J Jb *>U jjL^J C.— tj b jl 

^^LLjl jli ^liil \ j>«j H ^ U^ii olJj L» iSj^ 1 j/ 1 ** —11 jli J jN! 

» j- ^ - A .. a o L5L I IJLpJ ol ^ c.tl*.>^ oLS <j 1 l) I 

I 1 cs^ ^ aLL*-«J1 ^*L«I JL^JI IJla 

Lj Ljjjj j j L—^j j L 1 L-i-$L^_) ! Jl^_a j ^ ^ * - 1 ^ ^5 j ! 4_> j 

L^jS»\y» j* I>Ljo LLuajL> jl>- y N jl ^ J jl ( _ r U j i(Rusitanie) 

e jaj t _y*j A-— jJL lj-& ^1 1 g ' 

(-_A3j-<kJl lj-A ^3 ,<J IjJLpN 1 < L>-jja'yi j_>«_> N ■> 1 IJub jU 

•* ** ^ 

- (claimed) Jl>-I ^y» a. LJ ila^ o j y^- j ijj£j L) I Oj^ ^ Jj 01 , ^ 1 ' I 


[158] 


278 



(26). 


V! Jl J^L, 

4-1 a\a 4_*_i \j JlSLjLj ^aj>r-«t>-] I <jL$ AJL>t-Jl I ^ I A * J 1 m w A J I 

* ' * * tSV* aJ. a:«.a .(a separate further fact) <-JL^I 






£Lo J-P 0 

£ 

A^w*-vwJ Lj . (his experiences) 

-i>-l U^M aJwo J->Uaj 

»• •* 

lUjji jsS l\ i}y. J| LgJl jJ> o-j,! 

^ ^ lli ^ diJwLS' La ^ ) LjwSs.^»j aj>-ji j-L? V I oJLgJ <LoLa a->«_**J oi 
i*ilj <jL aJuUJI l j£Jd\ jjt ^ yt y>^i\j 

y>/l ^l» .aJLjUI jl A-pUl Jl 

. (27) (Further Fact View) «aJU>V1 A^3 I^J I jy/2j j I i JlA 

j 1 C5^i ^ 1 t LJL>«j Jaj 1 iw-JfcJLj Ol 

•• 

o-j>\ I OLi ^lAM lJub ^1 

4-*3 I^J I) O-b^J t»J (a^Ij^>-NI) A^ijjJ Uj L*_a (jl ^3 O 1 1 

o^jfcliaJl ^ua-L>cJ iJLLA ^ jJaJ ^ aJL> ^J aJ I oJ-g_>j .(i-iLv^^/i 

*• *• 

oJ^J y>u> yz^J, ‘o}iy yj ib~j J \> % )i\ 

«• «* 

£ 

• A *1 -^>^1 1 q 

'-' V * *• w * V ^ «• P *• « ♦ V 

«* 

<*— 3 J->- *bf l-> 1 o*i« A ^-23 1 " I ! 4 ^ ^ Lj 

y» gj*- oJL>t-M ^ j . (#) (la miennete) 


.210 t <uwil jJuAftJi (26) 

j jl>4^. J I (27) 

*>1, t Lla J^.*.: >-) .la miennete jJ ^ (#) 

Jemeingkeit y & j <.Etre et temps ob5 y * <sA ^ U# g iJ J> i 1 . * 1 .t 

( * fi. * £ 

j l^L-t Lj I 4 l 1 «U3L Lj ! «l.«s L^»— > j 

LiSfL iiJU^Jl Ichkeit i-JLj'NLj (moi'te) ijjUVl jJ* y j tdJLUl L »j iJL^LJ! 

.(|»^“ I) (_y^“ ^ LfcJOwj aIaJ I L^JlSLIj 


279 



ijjiJl 3 Jj>- J 4 G-i-k £^djNij c_$d>«Jl 4-_L^_P JCj* 

^t-waJli 4_JljJC>-i N oL»_~~<Jl ‘O-jjJsVl Lol .<U3L^>J 4_x_3 ! j ^ j>x^a 

^Jl ^LS ^ ^Lilp SJL^UI oJlfi 

•# ** 

iJl***Jl OLfl JUJl J .4 j ^jtjl ^^LiLiJl IZj ^ I Cd*3j 

4 xjlijJl iLJL* ^J] Co IS* l^j U 43 

*- - I* I* «* »• 

ikp-*Jl o^O *2 ^Jl ^j-IjSfl (iiyc jjp) UrjJj. I Jb 

(_£ ^>- 1 o jA . vCo Jo>*J I L*^- jJ jiao I ^^oJCj 4j L^bJ I c 5 -La LJL^J 1 j) 

*» «■ 

t. * f. 

I ^ ‘J ^ ^ ^ — 1 Lj i^cJ I 1 I ^ L^ I J L^w i ^ fl j I uL^U 

j^j .(Cd 1 «o_p» Ji C^b V IJJ1 ^..d' 8 C 1 ^! 

UJ^ oL»! jSo pJ ^ LcJl li-A J -$>o cuJjL 

j^jlSI ^jc<JL jljI j ^ij L>eJ I o jjt > Hi jd*j o^ t_£ ^>-1 

V* 

.0->-X>«J! 4**jIS_j Jj <u***JL lO-^J 


J JiwJl ^oUJl Ji«Jl J-fC' lo-* J-* ,j^ '^pS 

ioLiJl J JuSM U^oO jl*J iJlj^-l ^ SU~Jl o-j>Vl jl 

Jl dj-J' fr,L-j U5 LoUo iJuujdl ^LjI^jJI 

o-j>\ I L» jli ^ Jj .dJUS JU JLStdl 

✓ ** •* 

j UdJ L 4jLL*JC*J I L>«Jl 4 4 J j I 4 jL sAJ 'Vj 4 ia.43 jJ*> H ^9] 

•* 

the experiences ^>jl>cJi) I 4»o LUJl 

^ ^ ^ 

4j3-!LxJL^J I 

0 0 

J iwJl jl >( p 1 wCws.^c_j . ^ 

0 ** 

(_M cb*^ 1 A. ^ ^jJl ic-J^<JI (_5^ r ?-'l/lj 

^ ^>Sfi ^ <>^1 ci^^i ju iigjj .^uJi jl^Ji 
U ^ JU jjUci ^ ^j>‘Vlj 

i_y* J j^yrj ^jj j*yr <j?i i^l-i)l iJLiJL 

<Ju& j J! 4(mienne) L5 i r ^L> ^1 ^1 <^Lcc^ I 

•» 0 « 

(jli do U JL>- I ^J^-do I dw->«J i o) jJlid 

•* 

sjtLJl drl_d ! J ^ V^vi C^b dr'd* 


280 



C J 1 f ^ l l 4 xLm*^cJ I Jjj^ J .9 ^ ^ 1 ^ 1 

tcr ^l IJL* ,<J\^\ 5^J>\ I jl .*L^Vl ^ ^>.5 

( JJL* jl .jl^ J**~p>- (^1 tJ»-w**>sJLj ^pL>tJl J^w%^«Jl cJlj^L^-l jiLi; 

t UyJ u^ia^. ^1 hj&J] ^jUd! J 5 JL^^I \jjt 

*• «• ^ 

^UjJ» jli J^AJLj .J~^>JI J_^ Ljlk>- ^ iloJl Jj> ySyJl 

& £. 
j_A Ioj waJL^L JUvw>Jl ( jPj cJL~j»J| ^jA oJj JL p *l^>-l ^jP 

'■ ir r?f > j~^j~? £*>J <S%. Lw tiLlSd* i,^»«: 

<*1^ £UJ| ^| .JLy^y- ^1 S-L^Vl iw ^ >&* 

^1 (jwyJl) A-S^ j_>- g- l s**? p 1 L»-» l.*^a_P L> 4_Ji> L*^0 

** t* M 

dJJui ^jI ^*P . ( O I ) jl (<_JLaJl) JU>L»I jl (^*J|) 

•* 

^wOcJl jU <JLJL>cjl J .^P Lo <U-wwjJL> <Lil*C« 4j ^>CJ <lL^ 3 4j I 

*• «* 

:S jdLj> 4-LjJa-; Ji‘Vl ^J-C- ( _ 5 1 p J-L. ^ "^lo* 

a* *» 

J\ ^ ^ flo dL* ulk. Ui>i Ji5d 

^-LwvJ>- uLAjj t JLw^>- 4 ia - ^ I jj i A-LoI^JI SjjjJlJl Jj ^jp JaA3 «4j 

:Jyl jl £ JaJLw*< I c wLvstw^c-l I |JLA \j LsAjI jjt 

^JL V ^LajJi (1) N y-yjd Jl 1-LgJ JlsA^Jl £_)UaJl 0} .^pLo 

I ^p I.A^*_> L^S^-Aj 1 <1j Ip y& jaJ} 1^ yp 1 ^p *)l I <J jju* 

#* 

<-JL>-IjJ » j_*J I UaJ I 4 >JLp (_J^ ^ y o] .^j^L>*Jl 

.4j~PU> wP 

M y •• 


^jJsu ^->[-9 a^I^ajJI ki-> I jjb UaJ I j yc£*>t-) U ^3 Lol 

L>- jP- 0 I 4 (J 0^ Us^w^Lo-j 3Jua ^ I I 

J-^ai 4jjl>t^» ^ £jyL+]\ J5 ^ 

^JaJU ^k:~i jJ jl <iL o-ijL. Jja . { J~*> l>- ^1 »LwVl 

C I ^t>4vsA aJsJ ly ^yj jl 

SaJ-i L^i^«J ^^-Jl <jj_^JL J-Lcj ( j_ r J» jJJjd ) _ rr J j^>Vl jli 

«4 

^U j_^j j! Til LJj> .iJL-s(Jl /\ iJUiJl i-jl^-^L 
j' y* 1 L» (J! ‘jj- 5 y° *~yy^ 


281 



jJ Ll) I Ijl^3 Cy° .4i^L>- ^1 ciijLs^ l>- 

L® J ly3.«.>- L C l>- ^ LoJo ^a lJL>- Li^2-L>*j 

o 0*x-s,%J Jj-b*’ l«*la««a 1 US' lLU.S LuSj^j .^^L>- j>a [160] 

(■ , * — * 
<w^P*!>Ul ^y> £yj ^Jj 3 jju j^ol IJla L*J^) ^>-Vl ^La3 ^ j*-AJL>-l 

4-L*-JLj (^^1 j l^aJ 1 wL*lj La ^3 ^ j^*t Uj I j*S> (. & La jJ I ^3 

<Lw^-A^J I 4^jL>^xJl ^3 4 .^_..,..mJ I C->Lp-*}LJ! J^_a o j-uPjt ^s-P^\jJl IJla 

•* 

yS f ajjL^ d/IJlJI jl Lajup Lj^L>_> Kc~ijL La^LJ. ^1 
N La_Up .aj^IS j\5\ ^-LScJ ^^-Jl 1-L$JJ 

.jliNl oJl^J (replique) J^SM jJ* o*-~J £_JiJ jl £-a ^jL*Ju 

#* ^ * S. 

6 ^5^3 — 4»«iJ L*-v* 1 j La j_£ALa c_3 j I (_r“ L" I 14 a l ^-j 

oLjl Liw5 (jl /Lp y> Uw> l*J| v-Jb ipbJl S^IJUI j ^Sb 
j_^Sb jl J-* . (28> wUl is<sUJl LjjL»cJ oL^SjJl 

JL i bbl ifiljJl ^ y» u wy iJU ^UJI 

^jl»j L>sJ 1 ^5!iil Ui w^ I /^j>- LllJo La Li^m^ajI L_>cJwo 
0} .JuU^-Jl JLJj>«Jl <LJt^Jwj ^Jl 3 jj*j OjjJU iJlAj) (. j5\S}\ y *)l I 

£~a L*Jo j L> Lj ^jjl ^_A I IJLa ^JJL/0 

jzi L^ ^-^L>tJ! ^.s^LoJl 4jjj>t_> *jLaJI yS I Jaj! ^lSI 

.i™Jl io^JI 


JU ijUl jiS'l I i!UJl Jaii 'jA S^IJJI ilu jl 

LaJ 1 ^*0 yA yft La ij} . 4^j LwwuL’aJ 1 4j j I y±l**A V I 
c o^j Laa*_>“ 0 ^^ ^ ^* • >| '^ ^ o 1 L<^SL^»j Jjb . ^ ^J| I 3 L«_<k*» I 

^y\ ji Ujft\ ui» jx («jU- ^i» /\) ajju ijla» 

s * ' ~ 

bi u«^>ij jXj i^jiy-A v— ^ ‘•j^ 1 cPh ^i4Ji ^1 

.^-^^*>01 ^^Jl oJ oU J i^/J LIS ^ 
** ^ 

oL ^La^-pNI j-a c^-vijL> a^-L^j (jiJl ^UJI ^La^pVI jl 

«* 


.220 t <— uij (28) 


282 



JS' jb Loj^ 4-luli <Li ^ <ij -$ Jl aJLw> 

** •• 

jl <c*iSL jl ^jjcdJ aJLUJI ^-e- oykUill oVUJl 

*LfcpNl ^ U jlS ilfcp^l IJU JjU jl ^ .V iU5j 

iJLU sSUJl o'yuJl ^oj uV : JjUI 

O'bM-^JI jli y*a. jrjl I jL$JJ SJLb-~< 




t (Science-fiction) l _ r JL*Jl JUkJL. aJLcu-V! -bo to->oJl 
^jUj Jl 4 JLw> (indecidabilite) aJjo j»wLp jlS'Llj 

4 < ? « « /? a <*jJ liJ I t C*<J j L j j ^ A ^y yrf U- 4^>u*J I I 

ilUJl Wiij ^^SUl 






^3 LgjV <LJl^I>-Nl AP-j^JsSll ^ yu \Ju\ jl Q.L.r3* JL ii 
.UjLjsJI o^UJl pbj y ^>tJo ^ 


-*_<>- 


^LaJL-fc^M Laj.5 C->j Lj I J-3 A j J g 1 1 LSUwO jLi 4 Us J 

<uLL*jj<Ji a-J ^ jfcjUl j A-jojJi oljlij-p^ li .olijLLJL 
H61] JLiJtJl jUx-4 L>jj cJlS* vI-juj ^j.aJI ioUj ^jJUJlj 

^oJjJl dJJi ^jis' J-fcLi Uj) iri I ^S\ 

I <j? ^ ar^ o~^y. 

iijJ ^jl^i^I a/L ULL- Lojj juJ . ( *\oJuy Uj 3 5 4 15 

jr* J&J t jLw^l 4JjJj J^-l £-^L> 4 4ilia aJ L>- aJ l>- 


J^ii j£Jj» -JWI Aj aJI jLit ^yalli (#) 

^! I V Ool U j! J^U- L t j jjj^i J— ^ 

iL^o>-'yi ^jjl I ijjl.1^ j_A ^m_J A S’ j'jj . \Zj \_a 

ojj^> L— j U tSj •• L y^ > “JJ -L— J>- fjAjJ \ ~L~~>- ..Awijl jL> l j Ajjlo^rf 

\!ijj jl j U >l a: .. o *)/ ^jJlj p->UJl j] ...^jU^Jl oj j-rf? <L> y* wliJiS’ I 

cr^r^ ^ -Ua»LaJ 1 II4J Xj N aJN ,..jl «~jl> cr -J U V ^L^iJl o\j caUI 

^Xe- jl c^jL^JI ULjj j L^t.1 1 


283 



to a 1 4j 1 l)^>" ai>-j y ^>o 1 

'j^p- r® 4^ -^v Cr° 'j 3W- .iijLiJi jA>-l Jt 

* «• 

OljlSjjL A-*a>«Ji Jl A j_gJ I c-Ol jl . o a! L>- J| AlSjLLa 

4. -4 va ., 1 A4P Lj 2 -o 4 ^II jlla^jM I c j->“^ ^Jl £lo JL \ aJu L^j 

\-$-^j-*-i I o*VL>eJl y& .JJL ^ ^LoJlJl o jS 

AijjU o^l> ^ J A^lj^jl jp { ^f\iLy ^ *LtSfl 

jJ$j Ljj>&l*^ L^s^Aj I iy*^ -A^-wvJ j-aJ I AxU I jj^.^-o. >- ^Jj A— w«jJU y^\ 
l c**j j L jjp ! cj V L>J I J^Lxj Lo ^J| A-wo-A I LJ j\ 

Af>-lj^Jl jl Jj .4~<a>*jJ\ Aj^gJJ {S^y* jLt i diJij 

ajjJJI Jali-Jl j j-^jLw- o^>*_<j! oVL>Jl i ; au 

jj : aJUI Aiip-*>L»JL jS/l 4_iiSoJ . ln^-jjJal < jp LpU^ Li^jl^a 

L>Jl ojUI J^-l y* JljJl ^1 fr^>JJl ^3 JjfcJuJl 

J£ju iJL^. j L> juLixj LU^j JbJ oL AiSJl 

^ J j-ii jl IUp jlS' Lwj jU.L blA. 

«■ ^ •« « 

Lj ^y jl y£i+-i Jj 4 LgJ b_*^> V APjli aJL^JI j! 4fli>Jl 


0 J — A j I — A J ^ j 


L; — a^ . I j — >- 0 j 2 J-* Jlj-v^-S" 

. 0 Jj yi} I A^>t*jl y-^ ^ I 


A~j> jJl} I A-sJ ^t-Sj>rJo o^w>e_^Jl oML>JJ C-w3jL jLjL>-I jl 

.ojJL aJlp jlS'LJI b r ^j j, | i_A j t Lji! LaLJJ U aJ|j^>-\I 
Lfrp ^y-i o-e- JUxJ^J jNlj 

. ( j^>U«J>'i/ Ij uLi'i I ajLS’ clJbJl 5^*1^ ^ijjj^jl 

Aj>x-wvJ t Aj oJl^J j S-/L) I 

y~* jJ L» A>t^«jJ ! oj-Aj 4 Lo jJ A>t*>t-sA?j A^3i 

•4 

0 J-A o- LLj ^ j-Aj aJT jS Ll_A vj^w>- J->“T ^w^_S , ^JLp ^ J_j>- J^o 

III Lj 4 ^*^aj LI ^] L«L>j aa-3^ ap^_**J _ LSjij S^LpL dj Lo a_Lc<>J I 

«» t* H 

P 

a_^j Liiio Ja « ^,<g 1 L) L^JI -*- ^ -Qh ^ A Aj UaJlo 


\ - 


^_pUo^ jLi I aJU>JI . I ^ la » I jJ j wi->l-L_>- lj p'L-ij'yi 


284 



A3 0^1 aJL~w4»J| . <Lj Ls A fl. 1 1 O l-o-lg-^dj 

w+ ** ** 

J>\ jl J iilkJl ^J! SL*JI oJ If- c-i Jj 0-5 jl 
»* «• «• 

: (indecidable) (Lg-J JLJl V) SIL ^_p aJL>J| . JL» oi 

Ui tlil y^\ ^ Op ajXuJI ajjJI J \ a^-jJL 

** •« ♦* 

iLli JbJLj /u^k! ^ ^ l^JU LL&I aj_^J! Jl v«JL 

•* t* 

^Jj oS/ \ JdLdJ .^jL^o jj>- L> (jl <J I .Add* ^ 1 <uL)JU ^ jJL> 0 V 

^ ^P Lo Id* c A-o LxJ 1 aJ L>sJ I ^3 Jl 

cri'-Oj ‘£dd' <_d lT^ cj^' • hX^tj ^ 1—1 

♦ t * (I - i fr 

J**~ oO c d-> L* L ^ I . 

(• M t* 

^»l d^^ 4 L»* Ja ? I ^a Ajkj Jad I bU ^ LLo ^jJLd* J L 

?J A^jLLuJI J Oj^J| Jlp ^JUul 


o ^J>s-<>J| iJUJl oJla ApLw? ^_$L>sJL> ^<2 I jd3 i J 

dr**-* ^cSj-^l dr 4 d-* 5A ^'j J-Sj oMUJl '-Vc-*J 
jlj ^ 2}I^>U JiaJ U-^> o^U « SfJ La J,dJ 
J Lollado ALj>d^>> O 'V I l^JlSO 3l . IdJL JjOL>dJJ aJLU |%J 

<iy* c3j^ J 0 } jlj JJ Jlj-vJl 4 JJjr* 

Lo ^3 I-1 a J| 3j_*_d* .^A>j^l c_5^ 0 l-~~J I jd>dj JjO ^>-1 aIIsj 

Lo^> LlUJl JLpVL ,^-LJl JUJl OjL- t Juu 

•» 

aJIp Lj>- jJ j_l$o op%' j>Lal Ljl viJUi Jl ±JlJ?\ .aj3^-JI 

oLa ; ^3 j j .LJ ' L_jis-U Lj^ L^ o^jLilpIj ^ LjJ 1 f yL J Lj 

Lr^J^k:! ^ .L^olij iJlj^l ^jLJ olJJL ^aiJl 

•* 

I dJ Us^ I jdU ^^a^xd> *!>U I J I b->- J I J J t OJl>J| 

H t* «* 

Lg^3 I AjjUaJl ^^2.9^1 (jli Ajj^JI ^Jw<>J>tj 

I 5 y>- j JL Sj^Ui> A^j Jaj Jj>- ! L_-JUaj 01 

p 

c~jjL c->Lljj jL ^s4>ljJl .^LjJI yt. l_LgJ 

JlSL- ioiVl iJUJl oLlj^l ^y. JL t iJUJl 

L J-i^- (_s-li ( _ r ^- : -L oUL5 ><_* JsL»Jo ». LLs-N dj-L^ 


285 



-I Ji cJlS' aJI Ll aJLwwo jli La 4 aJ ^p jLSl 

.ioJLw« A^>"lJ y 

•a # a* 

oj~IaJ| j»Jp jy <^1 ol 

jlS” jJa.^.1 1 (Jljj-H (1)1 ^-A o ^>tL I 0>NL>tJl A-y-^l? I ^Jlll O— J 1 

jli A-J^*J! Aj J_gj I (1)1 ^-Ipl jJ ,^ju» ^1 LJL>- 4-**^ j-A 

Lj oli Up- /SSM o^IUJI y* JjtiJLj ‘fjli V rh^-^l 

! <J jl>t] I ojjtj t (J jjL* ^*P A>- j jLoJ 1 Aj^H (J ^JL>tJ 1 ( Jy> 

•• 

^ ^Up Li 1 j^^j 1)1 1 ilL& Cl 

t* ** 

*:kij>d\ <A^g. ^jA j^»-jl>Jl ^j# J^-lj ( ^p lil (^_j 

'•urttl Oi^* U > ( C 

Jl, V jlS :L^JI olijli. ^Jb-I (»UJL ^ La iijUJl 

J -r* i_r^ i_#^i J -* 11 • jrriJ L*^-< j-^ l^J I j-J I J-^J I j I j-* 

111 ^AJl 1 ^j-^p —^Iua ^J^aMj) ^ttoL>«Jl 

cr~. J- £r^ WL- IJL* JL. <y ?«y> 

~ «* t 
AjLJL>tJl •(_£**** l-P^li OjLpl jLs^I>-L ^1 4 (J l^**J 1 jjb 

a* ** 

(J 1 j-**J I jli 1 lJi-A ^j-^° ! (J^JL L»^J>- ^ LJLp jli 

JjUJI ^l^uJl ^Lju-VI ^y> oLjL jIS' jU .^JL>«^ ^p 
A^o-A ^ 1 f ^yi jLLll ILa ^lp Ijj^ 5 y>t^Jl O^LJI ^^lfl-fcj LfljJJ 

*a 

VjJl L'L>- ^ ^1 oU^SLJl S&c o^LJl oJla j^i I 163 ] 

a* -a* 

A^aP^LJl ^1 4ljjli? ^wJ LgJwU -tU jJl (jl L| Jj 4 LLSCLj ^ 

1 l^j ^£-Ul ( L>^?-) 1 ^x^Jl L->j^) ^wajL I L I jzS 1 

p p 

_ frLfcJo^L Jl t ^ ^ ^ V In— j! 

jl Jiis JL^Ij yi - oLyUl Jl JnSLLj 

^ iijliJl k-isUij (_$Jl^-J jl .L^SUL aJI <u-ii ^4 _nnj 

a* 

w.yjl iJL~o r > 3 jUI jyL- ^Sll JUJIj ^.LjJl JUJI 

^a 1 ** «• 

P P 

0 JA J 1 ^-A 1 A_wOJ 1 L< 4—^3 j.jlL», I I 


286 



^jUxxJi UjjUtJ N JiSlI jJlp illiA oU^Jl 

j yLJl aJ Uj o~J caJUjJ! ~l*j ^p jUij*>\J aJI>wJ! 
jLjlp'VI *)! Llo L» ! JL*j ^P Jj. l ^3 I A*o U j 

jJ jL~j>Jl L« oli ^LojJLJ A>t-**jJl A/«p*}Lo Sfj 

(Jj-* 0j-£o 




A_-_* 


JL Lol 


t (29). 




«• P 

L3jJ jj^ J* JJ-* 1 jL-^2J>tli Jlkj J_P J j^JwJ! 

t L ^- j3 —t ' jl o^-oL*» cu_L-^ jl JpL^j! j t jJLjl j ( j_^j I wiL^I 


4-j^L-* ^ jU ^j^aJl .*-£jl jl ^ :>L j 

/ a ^ ' ** 




(30). 


sUJt oJ JJ pIaJI JSLL* iiSL. Jl s/UJl J5LL. 

^j-Aj jl l*X>* ^JwaJl AjI jXj ^Ul Ouj U I J^j Jl>oi 

.aJ ^ <^.a ./? j 


jJxo ^^Jjl oJJLj OwijL 4^-vfipxj ^jJi dJlill I jl 

•* ^ 

wLiJ .ajj-^JI aJ L^J L^J j_i ^jJl A-s^?L>Jl A^o-& v yi ^JLp ^ 1 ^ ^ j 

& 

Lo ^ J Ajj-gJl» : qj^Jl. ) \ ajuJl^o ILL- oji^LjlL 

jiJl ^LLlpVI a_L*^? jl .(Identity is not what matters) 

cJl iJl>^-l cJL jl : aJUI ^ jiLJl j>UipVL L* e~ijL 

•* 

y>\ li-Aj c jla. Js ) LL*j>L j L>t_Pj LgJ Mi aJ ^LL j-^P U j - LJ 


I Cj 15” j\ ^jL 4L>sjjl 4Jt>«Jl *Lj ol Li I (29) 

lS ±*jj[; jUT ^JU- Jl J>-2J jl 1$..1 p jl£J iUlS” ^ Jl-^Vi jj? 

ijl j ^A3 -L^l)L L» O^I^LaJ ?~^. •.»■ ' - j ' j ' ^y>i_» j I" ^y^Ljl 

^Jjli jU JL^! <ia>J jj^i ‘.ajj^aS Jjj U -U-IJ jj^i IJLa 

o| . J j^£> LJjo>xjj t lj_L>-lj 'j ^**** Ll» 

'J*** J -^4j ^1 l ja^ J <_ii J-aS/I jJa 


jI^jl-NI 5L>Jl _Ls 3 frLiJl aJLSvJL^ (j| (30) 

Bernard William and : J oJbw UjuhJ .rli ;: <jy»J 

Derek Parfit, «Personal "identity and Survival,» in: Perry, ed., Personal Identity , 
section 5, pp. 179-223; D. Lewis, «Survival and Identity, » in: Rorty, The 
Identity of Persons , pp. 18-40, and G. Rey, «Survival,» in: Ibid., pp. 41-66. 


287 



^lp *UJl 0 La^J I C^VLxJi J5 ^3 I j 

a-^pxJI (1) !)^3 j \ a « ^a .; L5 oU ISU * oL*>«Jl 

" 0 

|j-A ^j-P L-wUxlj jlj . I J->- LijJaj (L y3 J_A ti ^-Lp [ 1 64] 

Li! ^p .c-j! ! ^p ^_ii LiU 4jj-gJl iJL^ ^-aL ^£>Ji 
c _ 5 -Lp ? t : * ✓? > o ^w^<J I oV L>J ! Lgj>tJLdj oijLj>xJl 

4-lL>J! J y>- <ui L* JS i_j j-*J LJL j^J__jJl! ,>Ij_*jl^.I 
j»-L*-i liljjk o*y_j iL-oL«l ^ U « 1 1 


(3 0. 


^ JS ^»o~ 


p p 

^ J^>h ij^Jl ^^Ip l-i-* oj 

* ^ ^ ^ 

. g3 j . L^ bJ 1 aI^S^Lj i " ■ — -_3 j i_j 1 * ' sy a . ._j I^J I 

^ L^liL, ^1 USLl. ot jl UujoI Jii LlU ^iljJ! 

(_$-* o^- jJa a_ ; j , >Lp : -I <LL£_JL* J_s- LgjJ_* ajL 5 ^j.4 ctJliJl j*_~JLJl 

U5 ^‘jUSfl jLiJ! «v^U*» JJK-iL. t^LJl 
** «• 

ikUi ^JIp ^ SJljLJ! v^J! uy^i\ <* li.ll ^ >; 

l^-J-p jjJJao j oJ-A ^3 a^j tj | Ajt^^ll c-wJj L> 

.(Self-interest theory) (32) «AJliJt j\ <^UJ! <>Ju^Jl 4 j^iaJ» ^-! 
o-j^-L>! j} .U-A jLa^JI ^^a c5 3*>L>-V! LaJLuj oliJl j! 

oi V jLoVlj <-oUVl ^j-sj pjLs^iJl o L (J j-aj c.*-«-g j L> 

a fr ^ 

aJLm- 4 t j-4 LiSj^j UJj>-I Ji jt-J 0} ^ ^JJI JLjwiJI ^j-Lp 

jlj-Lp o 15 L_a rj-*j) V 1 ^a oLL5lll ^ ^ I 

I 4-j l . z? - a 


J^ ^'jl ^ J-^ 


! 0 .U-V 1 ol 


Parfit, Reasons and Persons , p. 261. (31) 

Jl 03^5 i^kJl J«; V J^J : l >- U, c-ijL U^I^. (32) 

j.l. /i^W ) 4JI jl — Jl 4jL>J 4 . .-..I L 


288 



lil jJaj S I *_5>jJl (Jj>- AiJsUJl 

j, ill Jl JI>JI ^Jl ik-JliJl j* ill il*J ^ Ojjb 

o^> ^1 ik-Sfl J-L‘ 15 oU LUJl JjVl 

** •» 

|< l•l^2m,AlmmAi c±Jt>j .o^Jl ill . jMl £jLw^»» O I 1 ^3 

jj \ ^jfuAs>~ (j*-jl!i oL*j 

^ cy <~j \j J ^-^■ > ' J-* 

J-A jl Lwa k_«.lia.j _ 4^-lSUJ i _y~ A iS ^ *4 jJ I - <-i y 

j^jJI M *jL jbj ,>* ^ _^pI ^sJl i^l by* ^ 

^yJl yt aI UjlaI J N IgJij ; U^-Lp 

JS ^ fiJlj^l i^j>V 1 31 jj ^>3 i l£jb 

A H #• ^ 

t>r! jy t ^-A>'-! *j^-» - Li ~*-' bSf Uj^Jj 

•• 

^-J IJlaj .SJliJl J^- ,>• bU tbyJlj io |jLjl 

(jV I ^P-b j^jJl p^JL)Ij (3^LlsN 1 ^JlP 

^ JU koJL o-ijU Ai^U-^l I A^Jb- ^jJl 

(bbUJl Oj+Jl) by-jJl jLjlpMI -^' 

£* -U_^Jl ^jj jL ojbw 'i/l tkili Jjol. yyj .^j-^UJlj 

jlj.jJL-1 oSl il-L*^! ^ c-jl 5 ob i,jN ^U^Jl .L. 

[165] i_^JU i.jl ^Jl ^ Jl h^l J_^ iJL5j| oboyJl 

c^j-Jl ,j;y.~Jl Jp i,>Jl o^UJlj - l^p iUUll iJlAJl 

V ^1 N) cULJ 5i)S J£y, cU^V J! jJ! 

«• vT 

j * A A .l 1 C->NL>*Jl ^3 t i ^A^J>xlj o I ^ j ‘wA^S* 

** ** 

l)^>“ ol lu^<>-» uL^ ^3 aj Cx^" 

** 

V j! ^1 Iwi-A A.xw ^.j cJ L^-«j o I (j '^l ^ 

cr^i ^ j' (M-d ^ J JjL~jJi jl 

L) j_$j> ^j- 2 ^ L>«-j>ij jJl-o ^JlSI o I jJ Li ^ La..g. j \ I 

I <jj liJ I I LXjc2>~j (j^ 0 ^ j|-^^ ' 

^yjl Jj"Vl ^yLw^Jl Jl dJLli Xjuj tJllSl 


289 



L j-W> ^ LwwJl c JjJS J L^p ^ jJjJl 

•* H 

C-jLj 0] I ^IxZp'Vl jAj j.^’.c, (_jUaj 

LiUaJl ^dl iJlj^-Nl jU ^ 2 >. iJi^LJl jLwl!! 

♦* «• 

u^i j~~i. ^l :^»-l>wJl ii-% J5 ^ ^1 ( _ r ^ij L«^ 

^-i— 4-Jw* \ 4_lj L>r ■»..,! 8 (J I jw w_ll ^L« J l_4_» 

^.^Ui 


(33) 


L)U oUx<Jl i>LgJ j 

LjJLjjJpM LjLw>> *. S'j Lw^jl! ^jc^2j ^JUl 

,(JjLw«xll ^sL^>tJ! ajjj 



4*JljJL>-i ^ J-P ^JLs^aJ j^o ^Jlp Lxa 

iijJi <uJ> jL 4 1 iJljJI ajj^J! iSLvwo ; Ip Lh wO 

«* 

^Jljjl 1 sy>~j (* ^>L^J 'V C^-JjL Lfj Jj-Xj 

p p p 

4 L»-d ^3 1 Lww.iL) L g Xj l) 1 $jA LwO d^ww3 j L aJlLl Lo . <L«j2j 

^Lp Jj I <u^waI jJLu j I j 4 LJj^jj Lj^>- LwoLowgJl dUS 

p p p 

Jj ^>1 *. — J j L>tJ jl I tjUdl 0 ~La C^IS (1)}® A3 j*j* <L Lww« 

! « Cj I jp^>- i^j-* J ^ ^ g * - » j 3 JL>- 1 j C->! j-^~->~ Co I 

(_£ jj>- V L> Ll» L<*jla I j-*-^ jl Lwo c— « 1-Ia-j aJIJ ^JLJL>^ 

%* 

^JlIjJj jl dJJ-iSj . W<u*» *.,_•* . 1 • />**» ^JJl )) ^-vwJj 4 ^ g — d » 


OwJjL) 1 pJ j j* I I LuJ 1 UJjsj ^J l zS (33) 

V} ^^oJL>- iiLLA <j~y v ^*-r > " 217-216 1 1 ^ 

^ 3 L«w^J I oL jL-N I (Jl^jLw»l o| 0 ^"-^ LjjL^sl® 

* 

I w— -JS" jJ A, ...✓a. 0.1 1 ^y 5 IjL-i j-~*-i #tw-JjL>«jJl oAa® 4 #^ 2 l>*_JLI| IJla 

! AJV j ji? V I j^LL>x-t (^111 JUS jjt ww>j^S? 1 uli iJLwaJl . kJL) L j^j i 

(, p 

- * j*S> A_ 0 j ^JsU J 5 " <— d, .ya j 0 1 UJU JjZ j^-jji>\ jl» 

.(217 ^ ,.jjS Ul 
.217 t Awjjj jJU^a^Jl (34) 

.341 i jX> ipij (35) 

J. \../2* 1 1 (36) 


290 



[ 166 ] 


L>L>- AjLL>wa olj-3 ^3 Lwo oL3*)L>- s y! OLt (j-* 

•• 

p 

^JUJj JwA L*Ij (j 1 LUjS^ i L>^L>*L 4a*q \Zj j>- ^Dl 

j JbS' oJj>-jJ ^ i 4_*_x*_A I ^Ja^J jL ol^s-Jl ( j^o 3 jJj»tJI La 

V ^>VL Li® *)L-p Lgj^p UU oJi>-j Jl*^-> ulj coL>- 

^^uSfl o^ijL L^pju **il . . . J *>Gi^L LJLLa 

*• 

^ L^\J I aL>-*!)LJ 1 p | jj L^Jw^p <LjIJJI aj I aJ L*a pl*Jj 

✓ 

jLSj - (insouciance) ^ l ^ g j N I j»Jup ^^wJjl ?LjLj>- 
oJLj jj La jJb _ I ^i-P 4jLa_P ^-3 4j j_JL JL3 <L^w-j3-> 




Lu>- ^ii ?^U^JNL» aL>jL*j La ytj La C~ijL> 
aLIJJI plijJl ^ aj>«^o ^SL-> ^ Lj LLp I yl > 

•* ^-IL »* •* 

Jll^ O^JL. L> jl .v^l ^J! Jlj^Ml 

. 1 ^ v'^' i*Ji c> ^31 i.M' ^ J* 

M ** 

** f- . # fr ^ 

•U-frr° Cl <_<r! «-Lwl ol ^ 

** 9* MM 1 M 

^c>iLl LwaJ L> ^A C~ij L> A3 A^L*~j La (jj 4 .il^Lal^ li^La! ii l«^9 

I <w? L>*J I 4 j>cJLs^L I 4j>-j ! ^jJo ^Dl U VL 

- ^ 

f, 

or* ^ 1 - i - !l jr* cJ^I j- 4 4Ja_>cJ Q^w^J J I ( Vj_^J J . LaJ_ j Jw<kJO 

M *• 

^■■■o.; ji jo- 1 jo jy! ?iJuAh iy 1JLU yy»>=r iJipJ 

L>- ji? JUaJ ? Lw^jJj V La aJL ^iiJ 0 1 t L j-s^J I C^IJ ^ J-A L>- 

M 

JL>- I j iiU-A J^j jj CsJ LS" ^ I 4J L%*-a I (J !^w*J I 


j LS" L)| : oVl *>. ' a ^ ^ ^<-Ji L> <L<>^«a ASJ ^-A <J L*^a 

Nl Lj 43 ^y» ^^3 Ji 

r>(37)- t - t 1*1 - 

: <L^-A 1 Aj I <Jj^ ^y 3 L^j I ^A 


p p 

Ij LaJ Loci LLa Aj L^j ^3 ^ — C aL<*o» ^ I oLa 


L! 


c jJLaoJ i !jiajl t 4j J jJ 1 j Qa.9j L» Jj-j j.aJ I aL< 3 ci _j>- (37) 

M. Kapstein, «Collins, Parfit and the Problem of Personal : ^JlJJl_5j 4 280 ^ 
Identity in Two Philosophical Traditions - A Review of Selfless Persons,)) 
Feature Book Review (tire a part). 


291 



I Jl LgJ ^ l_>- Lsiz-j I LgJ c ^ y~-* Lo-S" o j_^- 3 i <j j ^ 1 ) 

»* ^ 

jj3 Jij-^5 L) L_>- !j _ 4**-*J>J 4jj_gJl JLsS L> 

4j ^J suJ I jli la^^iL 4 la fl/J 1 o Jjfc ?4JLJL>Jl ^3 1)1 ^ I jJ>- 

** ♦* 

L^o cC^ijli C-> ^ j L~u 4*g_>- 1 jp*J i I 4j^^vJl 

** 

i^kJl ^ UajJb- >.4.t<i^ ol U,l ^ 


292 





[167] .iiLJi LSJj LtlJjl 0*3 J* s^bJl i-ljjJl jl 

VI Li^Jl i^Ji jVl ^ jJ .ukJ*j. ^JUI jl jj> 

<Uw2j 4jL^jJl ^3 j 4<LJI>k-wmJ| AA-wMaJU 

M •* 

. L^ipb o\ JaXZ b S i\y N ol^Uxjl oll*^ ilL* 

L-<w? ^^>-j^J! 4^JwoJl ciLxS^lo ^ij 

.^-P cr^' J! 


I OIJJ! J *Uail~.Vl Uojj- ^ ijUl 

•# 

I4J ^ jJLi j I Aj.9 ^**3 I Aj j la *. 1 I ^ . la" «~ > ^lJ 1 Jaj L-*^J I * 9 LJL^JL«*) I 

l*J j^SL- iJUJl 0 ju .iJjUSlI i^kJlj J-o-xJ! 

- (*'>W'j ^ I j jJ I IjJLo^J t^i ^j' • oL«-=rj 

0j5 s (^jJl JL^Jl Ji>Jl J> J* Vjl J*L-^j 

*mA**m} j 1 c_3 I ^JLp 0 <L)j 4 _o I 

0“^ <jr*J 4-Ajj-U ijL .^£>«-<Jl 

JU j*fj>ru» <JjlS” (^jljJ tLJ*>L>-l oJu l>t^> 

4j jJaJwU 4^3^V5*“Vl^ JU^JI jU->tJwoJl l-Lft 

«* •* 

.vlalJJlj J-»-*il JilwJl L>5cU~j 


293 



iJlill dlsSUUj *o-JI _ 1 

«• w «» # # w # y V 


4^ ^iij C V <LO j-wJ I 4j^_g_U 4_ul^JL>tJ I 4_»-^Ja.l I 0| 

** «t 

s^Vl oJu jU c^cJl IJL^jj .io^Jl J v' ,JLil ^ VI 

.olJJl ^ i^Jl ^Sfl i^L-Jl j Ls 

:^5bJl o Ui«- <b^^. ^JiJ! » lliJl jl 

oU>Jl loL5 ^ UJl^J iU5o dUij tSljl jf b-.- (1 

*• 

£. 

^JUl kl>lJU>-Vl iajl^jdJ ^jjjl jt >-jL5’ Oj-JIj 

L» ^ jv-b ol U £.*. ^W lO iSL>Jl UUj <dSLu [ 168 ] 

j»LlaJ (_J I t4^Jw>jJl _ Zij g il ^«UaJ OJUi ^-^c- j0 — j 015 


■ol^-Vl jjJcJtj £jdl 


i f. * * * * * * (m) iSL>J I ipLsi- c^il ol UuS dlb Jl*j jC b:.. (2 


5 ^1 Ool-U^Vl 



<JlixJl 
iJl OJuiSCJlo 


jJ^j .tf.Mg-iJl i j—Jl C. 

«• 

d 1 *o j-^Jl ■ * 1 ■ ~ *C \ 1 > s la , Q I Lj (_$JLJl 

oVUJl I I j C l] 4 <L~w«Ll<*J| oO-gj_j . <Lol.iJl 4 j 9-^-1 lo 

ob^oJl Jl^. bob /ubU tSJLUJl ii-JLiJl ^ s^^^l 
^wiiJl o^UD tijLuJl, iJloJl dLxSaLj -cjJl iJUJl 

v I* t» ^ «* ** *• •* •* M 

«* 

oL diSbbJJ 

.ouJjL jop (t$L jibw ^ ^1) ioJl oVUJl £» 

4^o>- I LJLj 5 j-A Lj LwoL«l 0 IJLSO&j 


f. 

Temps et recit <jL£ jjt JjVl ^ j^hj nSj-> (mise en itrigue) (#) 

( a.aa\ I ) (muthos) jj ja j I jip ^j U^J I 1 ,_JLp Jjjaj 4 jl 

4 - 0 £JL jjJ I L d 1 Plot 4 _i I 4 _LL^J I 4 _i JLsAJj 

historyj story) L*^ ul histoire yUl 

Paul Ricceur, Temps et recit , collection point (Paris: :^JaJl ^ 

Editions du Seuil, 1991 ), vol. 1 , pp. 66 - 69 . 

• 1 ) 


294 



a^->* \j~* ^ ^-JLJl JL^>J!j <L^I u ,a A,a ^ L <-/> L>J I oliliaJl 

*♦ *• 

.a«^>»^J I aj j-^-U LoLkj I ^UaJl 

(Zusammenhang des Lebens) a^ j- 4 -A* O 


(*>«■ 


d^~~i 


JjUJ U yfc Jajl J^S LJI ^NjOJ JjSfl (HS^I I -La jl .SL>- 

C- (. 

^Jlpl ^^Lp t aLs*2j3j jl A ^.« /g . > wjJ I Aj^-^-U Aj 3 J I L ^.la « 1 1 

;_jLL)L ^-P-i-) O I Lp A^o j) ^ i x>...l I A-j jf ^_1 1 <1)1 . J I 

-L*_> 

H M ** 

^ lg I',. i ^ dUi JJ Lll ^ .olJUlj «<C;xJl» dL^LJlo Ji>- ^ JJJ 

•* 

I -i-A <jl .A^-<J>«Jl A J ^-A (J LsA2_j L> ^L*_; I Aj^_A 0 1 

Lo Lj$* ^-3 Ja-A3 A-Lj L jS> I ^£-L)i j_>- ! Aj j_A ^ LjJJLJo V I 

♦» ** 

> L Lj L«a c ^^>mJ I ^ j I 

oJL «,^A-> US’ L. Sfjl 

£, 

^-*3 Lj L^j I ^Lp A~a Lp C->IjL*j 1_AJ^j Lj| ,A^j>LI AP Lw^ JLow? 
Aj I oL_A cla I J_j LJ p_JL~I_!l j ^J_3 I j_j i^JUa-a 

Ijl.4 ju*j! LI jily UISL .L^JA\ SjI«J ^ dUij ;>^JL 

A^*-L^jj) c ® L^J I j)Jg-..A> j I o^pJU Lo ^*» I^JL> ^JLJl ^ UajJ I 

I^Ju aSL>JI ia>Jlj yfcjJi olii" ^^pI ybJ 

*• *• <« 

iXl •cP L « J fpJ <_^! "^J-^JJ c^->' Cr i>J Lr* ^^ aj * 

p p p 

UlA wL-1 LJl ji (configuration) ^ j j I jjy^Z 

A-^>- *yLsA> -Lai I^L I la*^ j^J I J-WU ^111 

-U-p p-A^I ( J_L < >J! JjuI I ^ o £. a .<>.. 1 1 I -La 



4A^J>X_LJ| Jil A>-jJjj aJLjJI L-U^I^Jl Jla J.AJ tjJa^-jl 

P P P P 

[169] u-LLL ^-<>w<>Jl t j-sLjL<>-J| I c-3 ^-pl (1) L ^yJLjl 

-X>-l (1)1 l-^■g- , (J ' i/i jX X <ejy 

/^o Lilij . aSL^J I Igj jiJ ^1 Ldx>s-<Jl olla^ jLl jLlP^/l 
oU ^SUJl ^ 4 ^^>s_^-3 1 a . d 1 1 oJL>- jJlj **->(• ^ — • V ' 


295 



j UcJjLs^Jlj oLJI) a^j LjuJ 1 

^ p 

— 4 - 1 * jJ I 4 -»..,< 3 )l oJb»-jj ^LxxJl I j~>- \ j 4 Ljajl y j <uaa 1 I 

J! ^jJt JJLJI 4 _-U; jl .Lid VI .up 

Cr^ 2 AAmJ 4. -0 Lk^jJ I 0 j-A^ 

l£ ^ oOwL*jl<>J I Ij jl! 1 o Jla o} .ajL*JI 4 j>- 

IjJlJ 1 I ^3 ^jl>- ^-na?L>*_JI 4 j L*jl) I Lg_>l 

Aj-U>- jl}\ 6 j 2 i\ J 4 ^ 2 -HJ 4 

*• 

.(Poiesis) <C-*j y«JL)l ji y> ^jJl yy^i\ Ui IgU...., 

*• 

LJlp 4 aJL ^JaJl oJl^j 0IU49 ^jlll 4 ( j:> J ~Jl 2l]l IJla 

a^-j j} L-i^jJl aJlUo ^jJl JsLjj^I jjUj jl 

>■' J^" Lr* I /^LJl 

j>a>- oJjU-P ol jA Ala LL*^*- ^£jJl uL>JL>Jl £-J>j J JJ 

O^Jii o^LaJIj Ojl^JI Ol ^ ^ . (l) olJLSl Li>oJ i,|jj| 

^ J ur^ cT 4 (T^ J 

j-gi . I f aJL-p Jl a-^jJL ^-ij> iS^j * -Jl ^J^Jl jli 
^L>JI ^1 JLiJl jil yJL! 5 J:,^J 1 j* ijJl J iijLL, 

*• " Sr ^ 

C- C- * 

Aj I Uj jJ^Laj 4 0 L>t_0 Aj I Loj Uj j JLs^o jjb l L^i*p 

Igjl ^o*> A^-j>cJ I AjP Lw? A 3 jLLa 0} . ^JuLL) a a 1 1 


A— I jO-ll a1jLl®j AiJ liJ I A^ljjJl j^_**<JLsj|j aJL3 Ll« j L> » 1 (1) 

ol J oljj_la_Jl 6-i-A C^L---«JL^La I^ 9 jO-C 1 1 *V ^i .4— J >Ll^Jl IJLa « UJ I 


J ^ 4 j-; (J->«-ll <3 A 3 iL^j 4 -J jiaS” w»JL>Jl 

jl jA <Jyi U V o^o jl ( j^»-ftJi l j-<> 4 j[j 

-Liij t^oO_>*Jl jli AJwO«_« <C«JW < L^.^ a. -* U ' 4 _^ii iS " ^3 ^J_>- Ju 


^i ^-0 4 _j O o>xiJ ^ ia * <» 1 1 jp 4*Jw^P ^-^*0 -* ^ ll 

^J-pLaJI -L>-l t 1 pJ j] t4_-_*_s<ajl ^a j J_«j>«j ^Ul 0ijj_>«Jl 

j_y j Lip Vl 


^Lio jiJU oj_p (Ursprung) £jyJ\ ^ kji Lla ^iJl ^1 (2) 

Entstehung a^J^L S^Ip U jjfc oJllp (Walter Benjamin) 

^ jlS" U^* ol JL>JIj .(j^iaJj ^LJLjl) Entwicklung ^iUJLS" (jJjj 


296 



1 j! 1. 4 j (jl l)IS* L« I^jLhJI j-jU 

jl ijj J Ji}\ jS\z*>' fSy^ j\ **ij^->. ‘^‘-^ J~- t li^LUl J— a>vj 

[170] jjUJl jl\ ^-JLi jl . (3 ) jj _^i_<J| J^iJl ^JJ! _pL>Jl 

IJ-A 0} I OJj>*Jl iwJj ^ o Jj J*J> jj\ (^^-ySydl) 

•• M 

yl 

oUi^Jl v i£, oL ^ye^. A^-*** ^ 1 A3 .5 l 4 ^A Uj ^ ^ 

*• 

t >::JI ^ Ail i^U^bU j,LJl jL~Jl IgiL- ^1 

«• 

fr ^ 

j*-^ l >r > ’ *i ,>• ^ '*>>• ^ y*j tjyrliJl 

Aj j_*_P J_9 (j j_$sJ 0 1 ^ I w LgJL-9 <L*-i I jJ I j j Jju 

jU- ji JjjuLJ! oli ojj^aJl Jj <cL>j >-j 

»* M 

o*^Ij I A-jjjjj I a-jL1^J! ^ja U^UsjjI L>^l> 1 j i j^jcJ I 

La Ll*_a j*j L> a-> 3 j+a a jj j " 1 oJla L) 1 tJl^sJI^ 

«• 

CT^ ^ Aj-5j-*<Ji 5^^ j-*AJ 1 0*LA (jj .lLUU-S^ ^_A Lo»j Z 1 1 l_*-$ 

•• M ^ 

ijSLjjJl ojj j^aJLS a^~S L*_oJ 1 aj^L^JI a^jLj^uLJI ^_*J I 

. AjO 1 l ^ *« x*. " ) Aj3 j*a A+*J> jfr 


jL-^pl ^5* ^J*--3^ tA-^^tJl ^ j Ja~~J \ j~SLUl l-i-A y« 

jL L^ij jJLo y^j dJL^JLjJ 

yJl A-wobujJl ajj_^JU LoL>j tAw? I Lo j4^> j jiaj Aj^j-Ji aJujJI 

«• 

. 4* J}9 U^4 ij jJ Jj IS I ...4 1 ^4 ^ . 1 i ^ g - ■ > L»^3 ^ycj L^2 j 

-^J'j J^UaxJ! 


N <j| ^y»\!>CA ( JS ^-Jl i^L»Jj>«JL] ^^LL»Jl jjjS\ »«— ~J jj *w~*-N*aJl 

OLj ^...Ua. " jjiaJ oLJl5L»l 4 j] ^ 1 4 m . la ij I j ^JaAxJij oL>-l4-«Jl U <u^dj 

*s> y*# j* j-bj _ jj j-J I 1 ( Rettung) ^>3 *)L>»J! 1 -La .k^aL>*j#j » L ijl ‘J 

^ I e-L ^3 ^ l 4 j ^ _ ^waLjwf -JUP 

Jean-Marie Gagnebin, Histoire, memoire et oubli chez Walter Benjamin : j L J i 
(inedit). 

yjj.d L jja — vj I L»-^Jau^_> jL^JL^Vl ji ®jj ^.^a_) 1 (3) 

1 1.1 g .^.: . ^ 1 I jla .ij\ J '•** * I ! j i ljl>-i y l (<i-aiii 

«> 

Ricoeur, Temps et recit, t. 1 , pp. 69-70. y b5 ^ Ifj 


297 



c^! ^ ^ s** ot*~ y^ 

jl - A yo ^ i \ ^3 O I Jl>- N 1 j^wvnO ^J..lfl ->^.j ^JJl lili 4 »«,< 3 > c-J> ^g.0^0 
4 .,/?, a ) 1 ^3 L& J j3 J ii jjLa ^ 111 L uLU -LS" ^A 4 : v ta ., > c^zJ 1 aJjXo 

.L^fti <5L>Jl l$Jl ^1 Lf^p o^fijl ^1 *yu 

Uv^Jl il^LJl Lo 43 j-*- 4 ^-A 4J Lw-^J I jli 

H M *• 

^yu La U^J>I jl .U^aUUJl i^Jl J^ SUiluJU U^uuJlI 

(transfert) Jj^xS J<> U>* oj 

•Ulllao 4_Ugjjl 0 JlA CajIS jl -L*J t -A Ujl A^axJI ip-Us^ 4 aU^- 

» #9 ♦ V «4 ^ ♦ »* •* 

^a 4^A>e-jJ 1 j Lj <J yZi> 01 Ixx^w Ia^jj ^ 4*^>«-oJ 1 t^ij->-Vl 
** 

» ••..’''vA^tS' t. .«. -,^ l.^.< AKitfi) 

jL^^i ^ i^Ji i^iJi J^b iL Lu^ 

.4w2p-«-*lJ I j lL)!ji>-V 1 0?i 

j la . „j 1 4_>- ^ U 1 j . . ^ 4. .:. U^a 4 .,/g 4 1 I ^jaj iajl ^-Jl jj 

^yJl aJlp jit I US' LLt*) ji <oLS y Jui uL-^S 

•* 

ojj^? jl>- L> 4 J I 4»>-j3 ^Jl Ja_> I jsJ 1 ^3Lla^ .( 4 -L 4 J -Lxp 

^0 4-*SC>w<»Jl 4 >^a.<a.l 1 ^J->-l3 ^3 4 JI 3 ( J-*-dJtjJ .^jL^Jo'y I J 4_a_x.-Jl 1 I 
4^wL>-p L^jIj L^Lojj ^yi^lJiSl Lfliva.i <vjj L^jJj>-jj Lgj 

M *• 

4 Jjjt ^JlP 4_*^a_dJ 1 3ljcul ^^Jlp 4 ; A^g>^lJl Jai L>o L *£^> Jl 4P L-s^ 


(4) 


^ ^ 6 1 I 4j^-A ^0 aIu I 


jl i5L>Jl XJjl Temps et recit Jj*N I ^ JUJ (4) 

•• «■ 

^1 L>JUs|-l ^dJ •(<— *ii jwLw^a^Jl ! 64 1 t_5^ 

(dianoia) a^iJlj olwa>wJLll JJ J jS \ XSL>JL ^UJl ty»J I *lyH iu- 

I»Uju l .a Aj j Lj . ^ J I .wj1jL>-Vi 3 15 L>fc. » J — )l I ^J^LaO i 

L> JUr^i^ jj-J (mimesis l ^5'L>w) JJUJ LJLj»-lyJl» : 0^ <jj ^ 

( J_^_*Ji Lv<Xj I {j ^wSvJ jl A_aaAj»_iJ 0 oL*^«Jlj olyxJlj 

— l (...) *~JlS \ uXjIjl?- I j j-* (<i->ljj>- V lj <i^j L*-<»J I j 


298 



[171] IJ_gJ jl J jU Jj ^l*Cl JU jl 

<* 

J^uJl ^ U ^ L^ W ^ws^ li ,*~* *~+ .■«*«- ^ I «A^_4_j 1 , ^ . y3 j 

«• *• 

£ (, 

•*'*-> J\ V j.la.^j i JJLP J ® <L^ 4 1 1 )) ^0 l 

•* 

^jJ! <L^j\j lJUfc Jj *>UaJ! Aia^J (Propp) Jslp! JLaJ 


p f, 

<01 JJj j^jJl ^ 4-iiUI I f-Liu £y~~* 

<6) ( Morphologie du conte) 2jI£?JI J^Lii * ^ liS" CJj^ jl . (5) L* 

4-* L*J 1 kS j^e . Jl ^3 {J^\ C_AjLbjJl wJu-SCj3JJ I Joj 

** ** 

y.y° J* ^yn o' J*-' *>* dJJij tolwaiwJi ^jJj 


I oJL>- jJl So L*JO» I JjL>o < v^j>- <*Sdj .JaJis c-4jtb jJl JJL-J 

• 4 £■ p ** 

^jji jjjJi jL^vi wL>- L ! ^Ja-v£L>3 A-wJb wL>&j 

<o>LSj 6.J b- l}j I 6^ <J I *L>*. J0m* 3 ijL^A^ . Co Lws^2_>«_»lJ S 4JL—*J 

f. t p 

wi-^ jl^>- !j L^*> I ^-Lp *Jb 6 -L.a J? L<wj ^ <wfl^ j-sfl. i 

OtoV ^j-P 4 -LEjLwvw^ jlj.iVi 61 6b«Jlj . LajIj-^o 

^1 Co 'V L>s^o l^.«.^..wJ J? Ijjj oJLP ^3 6bbUilj 4 i^JSj Ug ^Jl 


Cl Cj^~ cP (ko^>-ljj) SL^*»Lo ( j^ r « -1 )Ica Cr* Cl 0JU.5 

*“ ( 

: Jkl\ .«L *Jb l^A JS JJOC Co l y ^2 j >*-*j» jj 61 ca ol 

Aristote, La Poetique, texte, traduction et notes par R. Dupont-Roc et J. Lallot 
(Paris: Editions du Seuil, 1980), vol. VII, 1450 a 16-24. 


6* r~* b 



(■ U^>- 1 


I4JI ^ jju*ai 0 j*>- V I C^jCJl o| 


^6) SjLiVl c5 JU Temps et recit ^U5 ^ (5) 

c UJ I l LwJ t j I O-A L 446 1 *uJla k * . 1 1 ^ j * j - - 1 1 I i I 

. Lxa ^LJ>J *V aJuajVI ilLwo oj .JjVl IaJLp I 

| » ^ A 1 1 ^** | <*^J I | t $ 3 1 1 l“05" L" I o_^>«_» l ^^1 

V A »%■ J 1^ I t ^H-Q Jj LaJ 1^ ^ I 1 I|\^ ) I 


Vladimir Propp, Morphologie du conte , traduit par Marguerite (6) 
Derrida, Tzvetan Todorov et Claude Kahn, collection point (Paris: Editions du 
Seuil, 1970). 

(o^-«— ■ «Jl jO : w-o_jjj ^->x_j ^K-i 

Ricceur, : ^JaJI isljjl J k . 1 1 t J k . 11 t I t^_ojJLk>Jl ^a^«JLll (j^_LJl) 

Temps et recit , t. II (Paris: Editions du Seuil, 1984), p. 60. 


299 



1.. dJa.» » Up jJ I ya JUJOulM 1 jj \j2 

l _ 5 _J I O l ... ^ px-JLJ I *— a ^J-j l. la I j j-j I j jJ I oiwkj .jJiljjJl 


(8 ), 


L^iJ j lla jJl «j j jj AjLSv_*iwO Op* • ^4— JJjLkjJl 


ojj . «oL-m 2J^JI £dJ>> » 

( 10 > ij— Jlj jL«)Jl er* VJjO «-M-! I 

t>“ «3Vi ^ ^ r 1 '-’l 

•hjy i-^il cw 4.... ^ >r J: J jjjk; iS-p-L* 

ui 

(Frank Kermode) *y>j£ dLy Ifj Jli L fl\ 

t* 4 ^ 

•* 

p . » P ^ ^ 

(£jr> 4 “*^° jj-5 tlr 4 ^ 

44 ^ •• 

' " - v f * 


( 11 ) 


s * e - . 

^ (Claude Bremond) j j-*. jy> *jl5 IJL~>- Oj-P ^ ^-^*0 

•* 

N jji ^1 ol 6 JaJ .-i* 4 -m3jlII jl *5^**Jl J (Jj-s*- 

~ tst 

_ ilpli oli j-A J*aL>- ^Jl jlLw^j** o U Nj 

^ j^y-* 0 ^-^- J Jls (J^-o-j>x_>o-J ^ 13— t ®jo ~ t yQ->*-*n 

li^ ^3 ^y.jl jl 

«• ’ 

iKJUJ SJLLJl oU jjJl J, cLliU ^JUI ^j-Jl J>JI ->L-}M 

LL^I J5LiJ iJlrL* ajI jl J^-L* ^1 J^-*JI ^U-ji 

t ij ! dili ^Jl ** ■4~g 1 .Jajl ^Jl l-i-A ^JJLa {£ ^ ^ 

aJlp- ^a 4-L>* I ^3 jjjJJ otOjjl <U«j 2 j ^^3 

jt>*jVi y* ^-J i AjiJS' j\ ^J**J2Jl ^Jl *Sj>~ j*J 

Id-* ^L-l C5 9 ® 4 <a-LP jl 


Propp, Ibid., p. 96. (8) 

.97 y> 4 4*Oj j-UaUi (9) 

Ricoeur, Temps et recite t. 2, pp. 60-61. (10) 

Frank Kermode, The Genesis of Secrecy, on The Interpretation of (11) 
Narrative (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1979), pp. 75-99. 

Claude Bremond, Logique du recit (Paris: Editions du Seuil, 1973). (12) 

.134 4 a~Jl> j jua-J i (13) 


[172] 


300 



LJLsI \f-y>- J5LiJ ^xJl (sequence) iJlxuJJ 

t£-J a. l» jaJj jj<*jLSjo jj_xj o i ^Jl-^wJ! 

oliUVl ^ aJLoLS^ aLJL~, oLjlp! jiS j^Sj jl ju, dUij jlj/Vl 

— Lj j J-pLjJI _ Jw*L>*JIj L*_* jl JjJL*aJ 

♦* 

<JjVl ^1*^1 ^L**a>VI j^Sj jl La>- 0 ^ 3 jUl { ^y i j .ojj^wwJl 

^^jla^Jl I J^a! ^ 0 y+j j»L~a> V I jjs 

ur* ‘^A'^Jl jl ^Lsi>j*AJ o j-*j*-*JI iS y >* Jl ol 

*4^ jr* °bj^' ^aJl ^IpUJIj <uU 


j^5J UU IJlSCaj ^ ^sUJl iul^Jl dUij iiJLi 

f, 

jl jjbj LjJCvp ^JUI Jl ^-giJ I jUpNI UJbM ai 

£ Jjr 

.-q jJxix-w <jt JxaJI I-Lgj J**AJ jjoUs- jl*X" 

J^UJI ol~J>l J* JL£rI jt L.JA 

Lf — ; ' ^ Cr* 

' i* «* 

J^L- U5 ii^uNl asUuJl ol .(JLJI oLjyij ^L-Jl 
jj-jJ ^Uxll ^J-*j oljXpVl £ilj j-*-^ t J_*j U 

«** ^ Jl J-*i J^i tfUl dUij J*ii ^JUl villi 

J5LL, hjjA i.lJb-1 jL^; /bi\ j! .^SUcuJl jiJUiJl JpUJI 

(j-iJl ^lJb-l JUixJl) jikJl jljpl ^ <1 LJ JLj! IjlJI 

J M ‘(*-fc^ (j^jU-Jl J^xl! jb 

‘Jj^i 

>Llp| .iSUa .JsLj>-VI jl <LU->«Jl ^3 t oj jjb jj j! 

o U ~Jx. i l ,_ji <tU-aJ jjjJl p^iV l-U- (*-$-» 

JL>*» ^ ^ U^xl UUi ^1 AjjUaJl Ol^^-Jcdl 

*• * 

^ I 4j 0^° la^-Awwio0 1 jJLo l>w> wia LA><ja>% w »>J I 

«* 

^ l>liJ LtfJ I cLLJ.5 S I j \ y.x±~j j . 0^ x^SLA .1 <Uo>x— 

c iaii U>-^J| ojlA aJI t c—>l^sA> t Jaj>-jL • lj Ia*J \ j 

«• * 

^jj^Lojl^ i ^^L>t^*»'yi ^ ^j| ( Jl^a 1 I j jJLpUJI 

-U^aJI ^JiS' c La jJ c^o la^jj .jala^'yi Lj^JL 

•» 

(JUxxj O U.. ..axl I JU«-»j <iLxX«Jl jlj^Vl ij^J L iS U ••• ' I 


301 



<L> i Jaj 1 j-lJ \ t CLj I j^J [17 


.ll-^ <u>sj ^Ji ^ l iJlaj wLS'^l-Vi 


LgaJISLolj ojji ^-Lj 4 : .,^>tJLjlj 4 */g a ) I a$L>- Jajl ^Jl o} 

«ulil (^jJl ^IaaSI £jL*aJ! ^o l L ^^>- jty^ J~9 LlSSj 

j£3j ^^Lp ^Jl5o La LU IJl^Jj .(Greimas) ^LjjP 

I ^ ^ LLLj (actant) i ^uL ^JLp 

£ 

olS^-j Jl*iV J-4L-5 oG J upLLL! (anthropomorphique) 
.’ ^^Ip j -wL LlLLolj j! jL^Ji ^ y*y 

** ^ZT 

Ja->Jl ^j-Lp jL~_<Jl <Lgj>- tJ^Jl L-* 4-g^>- 

J jJ I 4j L5sJ>xJ 1 CJ L . ./? l L L L .1 I o L (Jj'S/ ! 

:oM5 ^L*i ( _ 5 Lp cJaaaJ ai 

JUuNl UuJ jl j! ^p L^JI Ll^) LJ^Ji 

J^LJl J^JI c(jJb.j Ju-^. J5 Tjl-.) 

•• ^ 

La L*-<*J I j /^ap L*~L I Jjj^J i ^^jLLl la***) LL3LU 

p ^ ^ 

L^L Lli Jli L ^j-iLp fW 'M 3^° 

LLJi L5^Jlj (actants) Lj*JI ^.jLL? 4Jua>*-<Jl oli*>LJi ^ 

j\ l ^1 i la * ^1 Qj [.> 1 a 1 j) | i^ip ^ L> oLa vja*P«^ 1 £ I jp*x 3 L-P ^Li 

O-J Ijl I Ja->" y^y ^Jllll iaj>JS ^^Lp Li .oLpIj-m^j oMLsLj 

*• 

^Lp <LL>j ^JLS ! jlSLJl ^^Jlp ^jlLI jl ^jl ^U 

p 

^^A Li.-<>J i 4 _LwL^*< ^(3 j* y*^ * ^ i 3 4 a<,^aJ ' ^yy* i 

! oL>«-U LL^LaiJ j Jj>-i^ 'Vj OLL ^y» LgJ l.5^^ 

LJL«-vJi aS’^LJI {*yQjiA I ^ y^ 6 ** -^La S/jl 

^jLJ La j _ Jp-lij i yy{ 

"St- ^ 1 1 ^ ^ i_^ww<L i ^^ Lp Laj Lx oLw^j Ji3 L3 L^o ^ L>tj| 
^.ppjLj ^_a ^ypLLJl L)i^ (_J^'^ J y^ i^j- 4 -^ i 0 i 
JpS* wlUi <~£up I I UL>-1 Li^Lo j UL>-I LJ L^ 

JjLJI (*a* - JaJI ji oLi*^ 


302 



[174] 


j 1 j_ ■>- LJ tl)l I 1 LjwJ — p L_j.i ^-~»> ^ j 

^SUI _ ft ^jS” L« V I u Lg ».<>.■ si? «.> I ( c-L-Ju 'y I 

l^o Li^UaJI ^Ij - Ji^Jl oLLJ 0 I 4 JI ^Ulj oIjlJI 

%• 

. ( 14 ) ijU;i iJl=u iJLJL. jLp jl b£*i 
j, 1 UI JL^JI ULli ^ jj 

UU <l 5 ) (i jr Jlj jU>JI ^1 <JU>I £.) IJbJLi IjUa^l 

LJw*-P J Jj>J A_0 j_a^ LJ> I J Lw-» J I £_J Ls^J 

j L-^wo-S" j fria 1 Aj J 1 LJ I j L^ w oJ I d)| ^L>- iS j**' ^ ^ l-<w frL* a Jl>- I J 

LLJ 1 (»ll>- J^> JLC- ol cjl • A* ,«.v.l 1 

Lr* ^ or 1 ^ <SJJI ^ lift loj^! 

jl* LiL l*» ^-51 ^Ap ij* ^-d ^ v>_ j 

^Jjjl jl • c Lj-*-ll l]yu> y J 4,Jj«-4Jl ,*jUaj 1 

JjUJl j! c-j j ^ JLp ^yLi LJxj ^^JbuJl AU*j*Jl ^bill 

»* ** •* 

£ 

I 1 & C ^yi LoJ jp JLP £_> L/gJJ (J^ ^ I ^OjhJ I ^ ^ba^/l 

- oL-^i J 'eM ^ fjsSX L^I Jte* JM jis J^JI 

j-> 1-0*5" A-y j5 ^_^Lp- ^1 A_*P LoJJ>- 1 j) I A.O LJ> U L*5" <i)y> y£u J 

j j*yu - ( Deux amis) jlL>JU<? 0 I 0 ^^ A Jl i^aiJl ^ jJUi 

«• 

( *-j>j ) > v— cJ! jl— <L»>« j-* ^j-^JI ^ 

- (l 7 ) «Jj^l J*iJl 


J! J-* 3 ' Jp ^Jji <J\ V- 43^1 ^1 L S (14) 

^Jw« jJ i I 1^1 4 .JL»-Kj ^LLjjoJ I V I L>^JCstfJ I ^ L I k— A3 jj \j ^yi Lj 

^ i L— * j>JLA I *)! t_$ ^>-1 6 jJ* .4j3 y ^} I ^J^jj 

0 

1^ y*~*A Lw^jl>* ^ JlJ ! a -.«■»■>». .M 1 j 

Ricoeur, Temps et recit, t. 2, pp. 71-91. (15) 

A. J. Greimas, Maupassant: La Semiotique du texte, exercice (16) 
pratique (Paris: Editions du Seuil, 1976). 

4-J Lw»-w» J I AjjLl*Jl) 0 Jl— >- Aj&^Sy kL*J*-LJl JU>t_) ^63 t jSj j*X *A A 3l (17) 

P. Hamon, «Statut semiologique du personnage,» dans: R. : ^ L.aLJJ I iJ jLJ 
Barthes [et al.], Poetique du recit (Paris: Editions du Seuil, 1977). 


303 



ijJI J^u IJlS a/L jSJu jl ^1 * I ^ I jr* a 5 ^. r 1 

4-JLo_P^ l0_>- *)! I 3 ^->xJl <L*-Lo-P Lq-A^ A.*j3,A \ 1 aSs»->- 

~ •* 

^ "-J \ C. I I ^->eJ 1 I iO-A . 4 . I 

•• 

JL ' j <ui jSM Ji^a IaU^JI (apories) 

?ISL il^SM oli >JI ^rj ^ ^1 cL^ 

iSLJJi ^ iJu^Jl oljloJ! ^J! ^JLJ jl .^Jl SUuS 

CjLU-NI jli 4~Jl^Jl jiaJi j ^0 4JI ^P .J^*JL! 

I £l3 1 L ^ J 4_1wUmA_^ I 0 0*_A ^Vj-P 

?liu A*i ^jA JjJLi j I J^jSAJJ L$JJ <31 .A-^dJl ^ Ls4?L>J| 

^ « ** » 

J^.|^J| J-«jJl ^ Lla — ; JjjJa ^ dUij ?J_«i UlSj ?liUj 

•* 

Lol di!i5 U*~>w? .oj-A ^iaJ! olf rj ^UJl 

p p 

La Lj 4 4.0 L«wwji<<j I 1 J 1 S ^ji.^«M>J 4i — * 0 I 

J* Vi ^1 ^ yb IIaj) ^ J! C jU 

£ 

4_P Lws 4? ^ L*J 4 ,,<fl tf 1 I l*>-lj ^3 4jI ^JLj 

4. -/a^*r .t 1 1 J 4SLj>sJ 1 jU l^UP 4jLjJaJLjf ,4--w*jJl 

* - * 

^^p <J0j>*-Jl JLjW? t _5^- C ' ® jaJ L olOX^ L*-« jl ^ ^ jJL 0 Lj 

f, *> 

.^_A-X^-I 4^»vjJ ! «Lw*»s 4? L*J‘-^-w « 0 IjJLo ^j-A ^ 4 l^>sJ i 

Ly> Jlp oydJ vrj^>J! U-^Jl ^ o^\jcj &a*a>*A\ jl 

«# 

c. 1 1 1 yt** 3 4—Jbj 1 c- 1 ■ /* » " - ai W 1 j . d . . ^ ->t- .?. 1 1^ I 

jl .^LaJl, iwa^-iJl jJLoS^Li , j iLlkJl A^J jl>u ^L>-Nl 

p • -> «> •* *• ^ 5 4 • •• p 

«# 

Oi J jJLj 4 JI 3 ililaJl 4 : ia 'A £\\ 4^ : ^ll l 4->-I^J ij-y^ Ijla 

O-J 1^ 4**m*»^i 4^L»**.L»*-*i 4j IOj 5^ £*aJ ^1 h-jJoS (I ^ (3>J 


Aj! jjJ Jajl^o J-J— : ls* S cf^' o^Ua. 

^ ^ A^JJI «JLft l*ii> Jlo V i^l jl .f-Uail jl ilJb [175] 

jr^ 4_l_a_w_l_<^kf 4 j | bXj ^Jlp ^1 Sj^LJl 4 ^a^ 3 >wJl 1 I 4^ 


U 


4_)|JU 4 4 4 1 La >a <L> I JL> 4 0_J I lJl_A ^J_Sv_aL_) 0 1 ^j-A 4vJalJL>-Vl 

4 la 1 m> 1 1 j\j j_a Lw i£j\ lS 4 oL«jJJ 

*• ** «* 


304 



4. ' I jli LiJaJl oJ-gjj 4A«,a~+A j J*_*J| 4jIJL> J Ip 

eJV cr*J Sj^L* JjUaJ 

fjp&j j i 4~>-jj js? 'y i <_i_ i Utj ji Oj^ 

& 

4^0^-**J I 4j ^ ^ 1 1 ^ 3 I 4»Jwo«^tj (j£-Ll I jj Cf j£* L.JlJ 1 ^ ^_J I cOi-\-*Jw£ j y • /*> \ 

•Jl ^w-C JI JUjClJ J-s^ai J-P JL-pl Jl I ol»U,A^^ 

«■ 

^UjJl ^Jllll jlL>wJI J 4iilU ^iJl ^ 5 ^UJl 

cJi JLiJj .ijj-Jl jUjJl cjULs^jc— I ^ iijLJl JLp 

oJlfJ L~L»L LjjJaj LI V 4_Oj— Jl LLJijJl jL I g ~ i j 

** 

LiL^JaJL J .4j*JJ jZ>-\ ^3 4s»xlLa 1 g. 1 * >XJ L^^Jj O U L^*X-x \ I 

•» 

aL->I ol.L I 1 ^ 4-w*«c£>«-JL1 I ciJ^J Lo 0^3 LgJ^^P 

P P ^ u( 

J Ij <Lo ^-Jl 4 j I il)L (J Jb <1)1 l^SL<»j Lo-* L 4j*LZLa 
•• 

.<_$ ^pLtJl 



4 »,a a ,1 


£~* 

<AJ V i 


O |JL>- V I y~* < j-u Jaj I jtS I |JLa (2 
V^JL j*j Jl ^JL JU-h JLiSJLo 


4 pLw? jlip ^JlSI jj Ul j jil jii\ dJLiiLJlo (corollaire) 

i^LJl j-oS/l j* ^yjlxj dJLiiCJLjJl UUj .^Ijl»-Vi iSL^ 
•* 

^-/o Lg~olJ J-*JL**u 4 . ■»,<•? ~>x-JlJ I <1 )L$ Jj-3 I j-ZJ 1 Ja_>- 4 j 1 j_A j 

c LgJta ^a j^u 4 _j^o j (totalite) LJ I L^jL^- 5jl>-j 

LI .^1 v^L JS ^ >- L. IJLj 

fi. 

4^_<Ja3 j^J Ij Ow>sJ o^wLg_» ^waJ 4^JL^>jJl I o -L a (jti Jill) I 

t 1 j_>- c oUUJ) L^-pLaj[ L» 4-*Jj»^>Jl Jl>- 'V I 

«• 

^LJ ^.a>jl W. y> LyLJl _ LSil^Jl UJjJl jl t (.*Jl 

®L>- rtjjL JjLjj Jjj«L^j L Ljli Sjjj-L ^ 

— ♦* 

P 

t_j^j>xJo 43 JLv^J I 0 l-LSL-.3ij - 4.^/3 :>r ... 1 1 4j ^0 Jjlko I 4 U 5 L 

4 >,<g 4 1 1 45 Lj>“ ^3 l3l>«J I 4 ^ «,/? >c->L] I 4 j J-A j . jjJ j Jl 

«* «• 

^Jl Lj^Jl jl .LJLiPILjJI ULft JjU ^ VI jl 

L^->t t (»- c '' i ^ t?~* ir° LJlj^l x? 


305 



^ 4 j! . *>ta Lo l^JO JL)Oj 

•* 

oli villi ^ ^-SUJ! P-e- .((-ujU.J)) ^ oLil; 

4_va-dJLj ^yp L>sJ l 4 -~+JLi LLj^aJ I 4_j j g 1 I ^»Lla_Lj ^JOOO 

l ^ « *» >*» > j I ^JaJL-wU I 4 « .,<? >x-Oj I 4 j J-A ^vJ 4j I j^J 1 0} .4^SC>t^Jl 

** 

4j^jfc <j| ,4_*^J>woJl A^aul} I 4_) *^JJ^0 4 4-0 I L^Oj yjt 

*• 

. 4... | 4j^_A *.**& ) I ! 

^-i *• *• 

jl oVl ULp lo y» UyUj w^^JLlI Ji\y dL^lli jl 

o^ Lp 1 -v'^' 4^*_*_^J I 4 j^-^J I Lp 4jL>x_*^j 

•• 

LwO< Jl Jj-3 I jOJ I 4_>- 1 yj Oj L« l ^ 4 ) ^yp jJL> 0-L& ( J^^>s_~oJ 1 

^ 1 (J-S" ^3 1 ObjJl ^ <La^<*jOjl <^A.la^) 4. y3>gO^J | 

:^U1 ^ C4^U1 JLp IIa^ JLi LS ^JJij 

•• •* 

4^j Lo> Apli i]llA <Lj Lj 4^j>- ^y*J 1 1 40**P iiljjfc 4 LJl3 L^S" 4 4-^>- 

ol ^LS jl o\l L^Lpj .iJLpUJl olJJl ojl^^.1 ^ 

4-oJ> LdJ I ^3 4jli \>*^~jj L>-OJoJ L> .1 1 1 lLLiSCJL^ 

4^^jjJJ ^-La ^ 

«• M 

<L-u 2^JLU 4_0 I 4j^-^J 1 l.^.*,^ j Uj 1 fiJlA Ja^*i jJl 4j3-Ja y j| 

## 

J5Li. Uj5^;j O J-friJ iJlllI 4j_0'j V^*J1 4 j_ 0' (Oai ^ 

•» 

4-0 I 4_) J ^ 1 1 oO-A 4.rt^ a . ^ J I y^^X . J t ^sJ ' 4«L j^ lk .^ j I ^ I^#^<L^J I yA 

•# •* 

oJu Jaii JJL- V i-AiJl jp ^1 ^Jlj .10 *0^' o' 
V-kiS/l jli ,_yOv^Jl '*Oj .lf^ Vi~>«i>j UiJO Jj O 1 O ^-J I 

1 l0-& (^5^0 t 4j^Ss-flJ 1 Oj l^e»wU 1^ ^Osi>e-4 ^yfi' Oy L^P 1 ^ ^ - ^ > 


jUoLo'y 0^-->^?J>- ui j 4j^ 1 4 j jP 1 1 


joLJlSLol 




JL>«J 


jL^-Ul ^ oijb oJOli jl .4-^aiJl 

9* ## 

SJ^IjJ' (i^P 0-^ Ir'j-" (O 

t* «« 

jUV-Jl jL-U s O^' L-O 'O'— ^ 

## 

JL>-I Pp li^Aj ‘^UaJlj yi> 

V A‘ ^P 0 4j l LH. 1^ V *UvJ^ j I l 1 - 5 1 j ^3 l) oJXj lj L? 


[176] 


306 



[177J 


I <Uj J 1 4j I 3 1 ^3 j-J J* ^Jl CJj IS Lo.fr.a 

•■ *• *• 

^ j J. J I OOl Jl JUt* 0^3 *)1 I <JLc>*Jl <W2 juJ I ^3 . Lfrj c_3j-*J 

J J-* ^Lla . J>- J5 JjJ jcd O^U’^LJJ 

m 

(j~S\j\S) v^uC jj 3 J* ojLp ^ J iwa^Jl J~> 

♦* 

p 

.^u^p ^a>«JLJI <ul JJ^ 4 jl»jj& JJ v-i ^*JI oUlj <JLp <J j_*JI 
cj Lj L5JJ I j c-> L*_l>sJ I c-> L> LSJ- ^3 2 j>t_*zJl LojJLJ IJ^j 
iuLIS' 5^1 iljj ^ _ aJJ-^JI Sil^l Jl LJLiul Jj .JycJl 

O JJl J ^JUxJ^/l 4 jIjJI JJ (*\La Princesse de Cleves) 
•• 

ol Jju Ol *y l_ Jl J t/iP 

Cr* cr«j 4 o Ja. Jl JUwJI 15 05555^.1 Jj oljJI 

*• ^ 

Oj-j*> J-jJ— >*0> ^ ■>«• .:. i .I 4_^o— fr-^ 0-> 'V Jws-j p- 

wJaJJl J-* ^ yoL LJl . Jjo^> jl Jj 3 «4Jw;_p)) Jl 

•* 

P 

J5lj (apprentissage) y*Jl <j Ijj oLo-sa^JI 4»jIj Jl j— I 

L^JJI 4JJ^ ^ ii^UJl ol .yjl jLj oljj £* dJUi 

Ja— *0^1 ^ij-oJl Lr JUl J-*i : L>UJ ^-JoCJ 4^ai^Jlj 

IjLa <-> j-& oLi LajjwPj . 4 « ^„>oJ I 4 «oOj>- ^s lfrJL5 4 JJJ I 

Jlp iJiiU-Jl J Lfr^Jiy * j LAii\ i$L>- Ji J ^ oJLi: ^Vl 

•» 

l _ r A»Sfl v .kLll iJLj Ljb jUco.1 J U^ *jJ (.LkJl 

Ll,U Uj, j^ik- j! ^ wiijJLJ ^ ^^Ll 

o^L>Jl ^.Jai II IJl_a j .(caractere) (\ j ^jl$\j{J) 

— w 

p p 

o^UJl ^0 A-fr^lj-J ^ 5 -J^^I JLwkJl LfrJj LaJLLp it t^j-s^aJl 

Jj .JlJUJI UJUJI J ULJJl ^Jl (puzzling cases) o^>^JI 
•* •( «* 

lj 4 x^sa) 1 ^Lj dJ^A 

I ia-Jl 


(Madame de la Ow^Li M ^ 5 ^ ^Ijl* 1 ^ : 4 lj-^J La Princesse de cleves (^) 

' ^ 

jLj^olu jy l ^LJl jyJl ^y y yJ^I y* Fayette) 


307 



I co L *Jsu\ ci-LL^j> <Lo oj 
JjMi -i .«y ^j-Ip o L*-*J I aj I j 1 j 1 

^o ,ajj_^J| oImL2l3 (J j L ju jAs<ia5 c-> L>J I o^La ,JJLa 

d> ol>^ bL ^Jju c^ (Robert Musil) JjJ^a o ^jj 


LS* 





a-i i 


( ohne Eigenschafteri) 


yu 


> JW» 


Ml 


laSjjA -L>JI>*jj aA^- cj ' LL >_j y Lj LI (_g j .,<g..aJ I aJ LL I 

«* 

<1)1 ^ (^^jLs^kJL jl) olj-w<JL *^^1-* (*JL* 

*)Vj I yf~S>- £ - ./* » Aj I ^fj>- Aj oLpJLo «.s<2j pJLxJ I ^wu i cJU-wJt > 

^ Cr° ^y ^ -i **-. ij -* t>“ O^ 9 (^ 0“* *^5^’^° 

I.X* I oLa jJl Ja_— s<aJL> .5-L^j ^SsJ j . AJL--x>wv*J) 

^jA A./?al 1 ^13 1 ILL Aj I Ji>- ^0 0 l LJlP A~jO>tdJ I Aj j^J LiJ 1 

oi^Jl L^jLLsaj dills' oil Li j j}\ oU aUJ! ikij 

L^Jl ii^JL t .^Ut LUi US' t LgJ^jL ^ iUULJ! 

^9 l)!-L^ aLLj a . .,<? L_L l 1 4jy& dl-Li d! .<u£dSl!tp yS^\j l»t>- 

•• 

. A*&js}\ ^llX>-l ^3 A-aj! j *4> J? A-^XflJ I j) ^/ 2 j 

- Al*P (JILU^I .i^aiJl aSL^ Jl W^lJl i^Ua OJU* 


(19) 




f 


U>-^l 


jll^ 'J iyAjS dl> 


\Lj I jjJ C I L>- AjL^j (^i I 4_$L->tJ 1 AP L-s^? k^->l J_> 

*• «* 

_ LajJ I <— (1)1 . L^a I j Alo JjA>tj g — ^ ^..XJ I Jja-Jl 

« «. 

(figuration) Lm jl ^ c--w«^>o 

«* 

dp J-dj>* aJL- t ^ls IjXaj ia£~>JI j*--ijj A s . <9> ^lJl 

I Aj^_A o I JLajjJ ^ j i ^- a^J I I I JJl>«lj 

p, 

j\ yr crJ- 5 ^' j^J ^ — iJj-^J 1 


Ricceur, Temps et recit, t. 3, pp. :^_JaJl t oJl_a ^ Li:.P N < 5 -Jl J j^>- (18) 

35-48. 

Frank Kermode, The Sense of an Ending, Studies in the Theory of (19) 
Fiction (London; Oxford; New York: Oxford University Press, 1966). 


308 



[178] 


jLS" jl ^J-L^Jl J_J -Jja ( j^wJ AjU JUJUS' J .aJLL«J1 
(Leiris) ( j^i ^ JL>*J1 j_a [^S to^s^LcUl AJijill Jl 
£>UU JlSUiJI j^p IwL^aJ -LaJL-j c jUL* LJIJUI 

JawaJL jjfcj t(le moins configure) Lwj Ji^l 

•• 

.iJUuJl 


Ll»j (Jp\ (_J^I jy^jj ?i*Jl jljJLjj llA liL# j 

•* 

oj-A UjU (JjJtJ jb\ jl ?JLs<JLAJ Aj j--g -1 1 JsLoJl 

®a^*p® — Jl JUjuxJLo j L b> j ^3 4_>^ j ~. JJ o I o'yi^Ul 

«• 

Ajj^JI <J j-*-j /j-a L^J-jj U JLoci jl LaJILP LllSU^j tfiijliJl 

O j/ L>j 1 o-La jli UL^j .<uJw-Ul AL+* j I JUb Jb LJlJJl 

Ljw>^» j-A ^^Lp ^_3 jjl JJaJl V la.4.1 J^UuJl b U 1 J^LjJ 

j^ 1 -JLtj La ^ 1 c3>9 oJL^I jJl A-J^^aJI Aj I j Lj I Jj 1 Aj J ^ 1 1 

j Lj LU o— j 1— S' Uo a ft a_^_s^ L>t_l 1 ii j l^jt_p cl- >*_j 
(caractere) (Ujj^) U ^S'ljlS'j (personage) Awa^JLlI 


(*) 


yi 

0 


OwIa 3 JLi j j5b> aJIJu! 1 Aj I La /^Ssj j 

«• 

j/ L>J 1 A-a LljULoJ! oJ-»J->tjo bJ ^-oww>jl^x La IJla ?Aj—Ul 

.oJjL jj-p 


Aw>- jJ jJLSjJ I ^ a^ajlW /^P L jAy>- < — LLu>eJ Ao^ j[ 1 ^j/a^/aaU j| 

jJ 1 ^ 1 J y aU>*^4 o«>Lp j*j JJaj ^ * V 

oL,A>tj j} .pJL*Jlj olJUl A_Oj_>- J A Ja ^ 1 J_S” ^La-^JI 

^J^-***J ^^L>eJl jlS LJ J . LU-Lo jJLj Aj 1 J j] 1 j 

J y* jjJS ^Jl UU^lJI oUyjJl jli AJlJUl ^Lol *w« IjuJ 
«• ^ * 

a-LpLUI oLL)I J jj>- ol p j-Uj *-3ljJi ^_a x-si>jJl 


J-iUJl jl 0^5” ilLoVlj Ji« Iflto AL»C La jjjJl *Jua (*) 

JS' o^ 5 '-b* ^1 A... N< a.>tLLl i L I fc (JUiJl ji j ' 

.((-TjlJl) y-T Jl -jlS yj t-jji JS_J 5yi 


309 



^1 Lja-w-yJl LLkjJl tdJUi ^1 <-SUP I .4-JiiJi IfXjJ-Aj 

•* 

^.w O^i 4^JL*Jl ^3 4-aJu c5^ JL^>Jl Lgj ^»jJL> 

i)^s^ji O LS^ j-A Lw ^*JL*Jl Lj L ^ll JS^j Lul-L*kk>«AJ <LulJJl I 

f. t * 

U * ~j wIJUJlS" L*-> 1 ^,a.s^.i I 0wLa . Lwt^> 

M « >* 

c Lfj <^1 (existentiale) LJbj^-jJl ^J^/jlSI L^jSM S^iLli 

•» 

S^JI .j&Xjjkj t^JvJLy) y* ( J S i 4-iLLij>wo JLSL-*L jjj 

^ ^ p 

• * y>* x* Cr* er* ^ 

*» •• 

^_a L® I La j .^-JL*Jl ^jl^>J1 LL-* 5j j.la am V 1 Lg_>J_ 

f, ^ 

v, a ‘ a Lo-j <. L*-ol a ^ i LS* ^ a_) Lg-Jl ^3 ILL- ^jJ> yJu> 

^ j I dUi .^Ijl^-VI a5 ,j>“ 3lS"L>t4 L^ju J-JsJ l>- 

LwaL- di!i5 y* Uaj Lgjj LaiJl ^ (imitee) «JilLj!» I 

^ •* 

• t ys ^ J ^ 1^ 1 1 k^A^J 


l 0 ^j^woJl 0^)1 LfcJl 4->j «ja > L® 0} t<jL>*Jlj 

” if 0> 

^si>jJl I La Ja^aJ L jJb t^LSLolj Jk5woj LLj LL> j-^ 4 _L*->*jj 
j.g-9 V Lj*)LJl Oy^- jJ 1 4 -LjL a jx*-* (^Lll 

jjugj JwoLLl j_A La J .4 . la >tJ y^o-> ^ iwL>“ C^JLJIj 4— -jL_oJl 

^Ljj_a ^JcLa ^ jy*^> ^ ^ * 1>*J *>\J yLL 1 

Jl*j ! t Lib ^j-a ySi Ju 4 Li-bLJ I Aj\ ?^L>«j a^lpj) 

pi>Jl jL^-L ^1 <. cLUScJl iJLa 4^aL>JI dLiSLJl ^y» 

<J^ L* <aJ 1 ^LajJl oli I 1 -La jJ jJk^LJ 1 

L^j^ScJl jJa; ^ jL, ^JJl *[*jA\ 4jI Jl-L^^l 

4 J3£> L^.-o-l 1^ pL^2_pV 1 ^tnk^k^a ■ "i i ■*■ 3 1 e-jjUxJ ^ .Laj-iuJl LLJl 

j^SLa-J ^j15 j-A Lo-J ^jLSLI ^La -Li i Xaj J-lJlj 

^Jlj>«J 1 li_A j (manipulable) 4_j <- r -p'>UJlj *-> lJ j ^ : ll 

0>xJL*-kaJi j 4-^pLakLl oLp*>Ll1L LjLa>JL^J 1 ^j>- jJ^Js-^llJ 1 

^ ^ *4 

U^Uj ,>l*JI IJl^j .^^Jl Jlp l 179 3 

♦4 

0 1^-JC-a ^A ^JuL 1 <J LJJL LJ Lk->x_x>J 1 CJ> 1 I jL J j-Aj o 1 


^y,y> 


310 



•* ► » 

<L_o j 1 ^j/3 a 


Zj\ 


V 

ol 




^-9 i A»»JL^*_J I 4-j j g 1 Lj 
♦* 

J j\ C<LuljJl 7 

,a*j»%*JI 4j a^J l l jlJ i 

•♦ ~ **V v « •• t* ** 


y>“T jl JJb- J^ta * y*^ ^ LaJLip AJLJb*Jl lj *> Jl jl 

Crt c ^rcr*-^ J} jr^J ol^sA^J! J j2j>- ^ 

^ c-5^ <j^J ^ ^ ^ t jjj^U j^>tj J-a 

V] ‘L^wflj j V t ^U_***j>Jl ^vi? jJ I 1 . i J-*~i V 1 ^jO j j_s^2Jo 

e^P 0* c£^ jLS' jl 

I I.1a A-*_9 U I <JLj L»^rwJ 1 ^ * l A^_-0 ^J»JLo ^ <^> r 1 ^ 

t(*JLlj jl <J J ^2 : .) <ul Jj-iJl jjiv-oj V LgJjJ ^0 ,_^xJl_J L yf\J-Ji\ 

J* jlS* jj (w3^-*J JI^Jl <U~uJ ^Lp ^jJaJ JJ^I ^^JLp 

.Sl>Jl JLi 


'V 4-ollJ I 4j>“ jjJl /^O ^^-Aj ® j-^>J I oJLA OJlS" lg*jj 
* «» 

0^. J Sui ^ .jli JaJl <J| UL ^jijl JU«J| Ju^ ,> 

r^J' <> a c;jJi ,/^-Sf 1 wLa-s^J I 

j^ Ajj^JI A^-Ij^ tA^ljjJl oJngJ 

J— l «/? i-« 11a >7 1 <^^>*^1 ajj^JL c A-J l JJl j 4-jwoJl 

•4 

A^-jJ I ^gJ>x-» ^-Lp OwLA {J^\ A-wk^jJ L JsL A3 J .AJLg-P^ 

^UUj Awi^^Jl aj^JI JlJ a^pUjlII oLp*>UI jl J yu jl 
aJV^ j| .OwL^>- o^l-^Jl jL-*^>Vl ^->- c La>- i * i ^ * * ' 

^^Sjj tioUaij aJ jl>- 1 ^ aaJI Ju^>J SjJlLJI oJla 

j^Sl jl C^I^JI ^ t^Ul ^1 aJsL^p! Alj^iaj ^ V 

4_5^ A^Jij^^Jlj ^IkJ! ^1^^-jJl ^JUjUl 

^LJ^Jl ol^-JcuJi aJ jj>- jjjj ^JlJI t (mondaneite) (^JUJl 
^^2Jl ^1 p 

°jj^^ j ^ j-^ ^Lg^j a^j3 V 1 ^ ^ 5 1 1 

plojJl aJLJx^JI oLp*>U 1 U jl ^^jJjiaJ^I 

•# 

3j^-j 4^j[SL*y 4_I| ,(jj->Li .oJLpU 


311 



ijLgjJi ^3 fj\ tj-jijij j-piji 

•* ** 

\ La • ^jLk-a J-A Lkj L yL^ i y\ 

✓ ** 

i<u-wp Jlj ilpliJ! olJJ! i j-yj ^jLjJI jjt ^ Jji a5L^jl5I j^SLo-) 

^ <Uj I I ^ dJLa dLta j] 


. <Lo LlJ I 4j>-jJlJl ^a 0 <£ yj 4 j^PO JL9 La LtfJL*_a jj I ^j| 


>Ji ^Jdda'y ^1 Jj ^Ui JU^J! 0L5 oi 

it oU wiuJi ^^uS/i ijuJi ^ ^i ^ji\ j 

•* •• 

bjlL <C-P ^cLu'iUl lJUt jfju ^llt JL^JI n^S LI Jj 

'■<SS s -\ cr* l V^ ^JJ-M r^> d' 

LJlp <u! <ui dJLd M L^o ?^Jl>JI ^ Lw (j I 


d L ^^jL*J! <J Ll>bJ I La ^Lo -LLd 0 1 {j** ^ ^LYf 

? jjJaj>t*J I j ^jjw<kw<>-U L5*L^ijl Loj^ ^JL>cJl I p-L>o 

l _ 5 1p Yt j-*ddb jiLJj .dXdjL lil 

** #. 

Ls^> y+s2,.>- j c L»*> j^J I ^Lp ^ Y 1 od.^_j d j-^p I _ d^- 5 *" 1 I 

. 4»Lj>*Ij d L La Lw l>- L*a La |^J»*Ji} dL I ^JlP 


ilSUJI : f y?lj _i*jll j- - 2 

jL****oJl l-ijfe ^jljJl .^..^tf.l I ^ ^Lj 

bL_*UJl L-ljJilt J Ly Lap! ^JUlj .LUJl LjLJI J oLoJi 

0 " 0 

1 *. ^1 .,/13'^N i_ 3 i_SJl j l . ., ^ 1 1 ^3 ^J_ « _.. t - i Lo j-«Jl L^iiJl o 1 j-® 5 
^ ^1 J :^'UH\ L>Jlj J^Jl L>j ^ LL AAA Idjs 


oj jlmj L» <J c- L^*L w* . o.-«j j L iJ ^>* 5 j^j>- N I Jbu ^3 1 (20) 

^ ,. ^ a ., ^ 3 i j ^yll LaJ ^A-AaJ| ^jA •iidA 

jLxpNI d**"* -Lp U ^5 N| ^ y*y* ^ (JUPJl 

^ f fr 

g 1 1 jj ! ^ t ■ Aj ' /^u Lj.i’^P j LS Ukjj b ij ^^mJJ l*^1*. . * . ATI I 


•r* 




[180] 


312 



[ 181 ] 


aJ A-U^P 4.^s ^ . > xJL ! \j A^^PxJ l Aj ^JsLj ^3 (£ <1)1 lUtP- 1^1 

•* 

JpU Jl <L^Jj J^ii Ji ^ 

?i*~Jl ^!j Up ( Juxl^ 


jj>xj ^ lla7> ^UJl <Jj^l ^Jp • J I J-wUJ <1)1 ^s^ljJl 

J Jl ^ Jl (J <• iiiUJl «aJLk*J 1 _ 4 : tfla,ull» oU jjJl 

4 4.«,. /?> x-jU I j aSU>UI 4-0 ^wJl Aj j)a«\ I Aj ^ JJ I Jfljl Jl (^JLa 

aJLUcl<U I oLj-«-vaJ! jJ-p lpJL> I oJjJL>Ul op I Jl A3 LJ 

«• 

u^u L^wi LijlloI ^p.u.-, 0 a.a>Ji -lull l^Ji is^u, 

•• •* ^ 

j' >mU J ! JoUl J Lp jIS o! * J-*-*Jl 

oL! j-Ul JUj ^UJl ^tUl i^UJUJl JIp L»l .(_$j j^Ul LcUl 

oLUL-Jl aJL.^ ^ ^L^JI Ob t olb JL- ^Jl 

** •* M 

.J^A^-S/I JjL-jdl JLp Aj3^JI AjJJI Ip- JiS Jl oULl^V I j 

*• V# 

JU SJbJur *lj-0>l ^^IL- V L r ^jJ\ J isL>J| ^ o*5UJt 01 

*• 

Jl JOJl Ji>JJ j>jlj Jb Nl aUUj J^JI ^ b%Jl 

^5 A*Jb Aj jg . .. ) ^ > 3 l a ' . * 0 1 I 1 g ^l] 1 LjJI f'\^>~\ *\jj La 

O-*-^" J-*-*-^ o*>L~L~a *ljj L> Jlj Jj tJ^*Jl J-^>- 

J-^' 6^ J L j^ U ^» J I ^^ A, l g .i«.A >J I Jsj !^J*J 1 Ia^j ^^3 I l ^ ^ « /y A I 

t* M •» «« 

4 J ^JJl jJa^j\ jl JajJU oU*>Ul j~+J aJI .(praxeologie) 

^J-^-p a-<U-^j x^aJL i oLS'U^ Lp I Lp L> JL->- 1 jjJ ! 

jl (sustasis, sunthesis) 

«• ^ 

jl» : tajL>c_a J*- 1 .. .g . l l ^ji Jja-JJj Iglal^J 

.j^wj ^3 Lpo jj ( LwLw>- I L> 4 »^l>Ul) oJla ^3 Lo 

** M 

j_SUj ^LUU [mimesis Sis'Ll] J-JuJ ^ UJLp -^ ^ UU 

•» 

^^3 Aaaa^ -o. 1 1 jl a^*» L cJl) ojL^-^JIj (bion) o LpJJ ^Jl^UJ 

Uaji yb [telos ajUJI] 3j^JwJI ^3JLp]l jli UiliS'j t(J^-«Jl 
^U! j! JL>J!j ^[poiotes] _ (qualite) ^UoL5 j [Praxis tis] 

O J-> |» p I V} 4 ^-P*_U? ciLlj j\ A A *,/3 1 I oJlA 


313 



(21), 


J ] p 

I y* 4j I 0 L \ 


AAijk* Jy: 01 IuSUj. ^ 

4—. 1 Jfl . io ^L y Os*^ i LaJ I j I ii^LOJ 

j-vaxl I (_£ ^1 4*3 I {* i-oJ 4 _*j>- I j^o dUOS 

.lg_L5L o ^ a>3 ^1p 


ZJ LlflJ I jjJJ wUa i j > t-A ^yi JZS I ^X*J 0 1 LJlP 4*J>- I jja <C<»Jl^j 

#• 

'-^- c ' J-; -J-»-^' J-*^ - ^-Z> l j£\ J-*-*-ii *\yZ\ i*5i a. 

•» 

^(unites praxiques) iJu^Jl 4 ^jL>_<J! olju^l ^ j-fJaJ 01 

c, 

^S-> yj Ja_ ‘ -j i^X-wfl 4 L&I^JL^w« ( ^JlP 4 

«* 


UJl 

^ w ^ w - • 

•» 

L»-» J I 40*>IwL>- 1 4—o I jj 

JaJLi Idya 4 La1jJL*~^» ^^.Lp ^ l£ J j>x ^ o-i-fc oJl>“ I j 

.<uikl<Jl ollajl jJl AP^JJLa 4P 
—-I j^J ^1 dlL" ^ LSsJ>\ Jj \ M olJb-^l jl (1 

I M *4 

4(pratiquer) ^jU J^uiJl bJi oL-jU-Jt 

p 

^ 1)1 ^ I 4 J I j-XS" I «^»cJ I la 1 1 ^*j^Lo 4 <w?L>j 

.(practice 4 j^Ji>oNI id£Jl <_^p ^ *^Jl 

O^iJlj ^ dUi JLp ii jJLJi Ul«SM ol 

M 

oL-jL^JI ^a Li-p j I & i) y>ij 01 Lx5L>->j . 4_jl*J*y lj 

** 

j^Oj 01*3^1 c-ja_s^j ( v r * Lilia j I i j j> 0 01 

^yi)) 4iL0>^ll 4j3l*Jl <jLfcpVl ( yA 00 ( J*jjJl L_9 j*J jJo 1^ 00 

(jLk_pVi dllJ ^1 L*> *)/ I 01*3^1 La~l*_> ^JLJ .ft 01 ( J ->- 1 

p ^ 

LO-P O^^J 01 Oj2 ( y- A *^1*3 LgJ ^1 J 4 Lgj 4-^i*S 4—5 

oj-Aj ^ Ju-«-4-J Lo 01 O^ 0 f J-Aj 01 

4jj-v«a>0l jL^iVlj ol5"j>«Jlj oLLw^/1 4 ^L>j>-J 15LLj jL^ai>-L 

•# 

^ L50 J 4 tgjp L^Js>>j ^vv J J ^ ^JaJL |Lx^Co ^0 1 Aia^^wJ I 


Aristote, La Poetique, vol. VI, 1450 a 7, 15-19. (21) 

oLa 4 jL> (<L*_jI— J l A— -IjjJl (^l) (_0lOl J..../3 0 1 ^ (22) 

A^O *- 1 dLiiS 1 t jJa-wj I jLj>- ^JL^Jo 4 A — 1 LlJ l JL^ jJ I 

Lo L*J I 


3 i 4 



[ 182 ] 


I AJb J5 (jL £-$ 1 I lJ-A LJ L J . LgJ J-S^> I AaJL>- ^JLjCj 

^ ^ <>' ^ J^l a-» uM <fi ^ <>- JI 

« t y»» LJl — J p-i; jl V _>l siLJLp « ^ _j 

f_H** JU-^I ^c- j! L* . ,l a - ,, jc 5 " 

t>* C5^i (*-” -{SjJj~* 4 ->' 1^-^ i~>jL~Jl 

p (l 

H^r (j- 4 4 Jj»J jl-! A-^*p j Low^J i ^ I * j g a * 0 1 j L~-a Jl>- I 

j . y $. » xJ \ i j2U>J I v *a 1 c-J-*-9 Lo-S c^LkJlj JjL- jJI aJl«Jlwv 

J jk~° <1)1 Aj l A^J>- t LiLL* Alp L*Lptj ^LJl JLibjJl Lulls' ^3 

«* 

jlj toa^LaJi ^i^Shj i-jip-jJi oaLJI y^-Ji *1^1 ^ 

J^ 1 - 5 4 LfrP jp/3_i 

j y^iill ajUS’ ^ o*j| j o ^ JJ I di!i 

(Jl_AJL»Vl (j^-Ss-J L»..« J >- \^A AjL J_L? ^JlP La Jjp 

AkiJ J5 ^ v‘USi Ji V-JI >JI 

*• 

_ / fju jl Jlc. Ijjli o^ 5L- J^UJl oSf kiLJuJl ^ 

•» 

jli J.ULJI cjl>]| l*J JU^-I <_J| 

•* 

C Cr 


(23), 


•* 

^ ^ A J^aJLlI Jki^M ^ aJLuJI ol^Jl ^p j\ ol^^Jl ^jLlJl 

ij-A (j| .A^wwwkX oAjJm>- l_^_2i ^JLA e- L-_Ju M] oJUJL>- C->Vl->- 

q. A A^A»»vJw l I Ik) I L I 4 Aj J^ajjJ I ,'ij 4 A~s—w*J j 4 A-o LiJ I ‘ wj db LJui I 

v •* ♦ v ^ •* *♦ « » » > •« L ^y ** * * 

^P tC^L^jk-<kJl ^A 1 OwLjU-^J i aL ^kJ 1 (J Lo jJ^» 

*♦ M 

^ p C- ^ 

1)3 ^1 As^J ^1 t Al^o ^Jwsi2Jij^ ^kjb 1 y+fiZfS 1 3Ju>- j l g - ^ » A)! 

.JlxibU ALjkJl J^^LJ! dJlA ^3 

M 


kj d-J kpj k-k I wljwL>c_) ^3 ^A Lvj kj 1 1 4 k Lj Ip (jl 

oU^kJL J-*j pj La yi ^ I .Aolill Aj>- j jJ 1 /jA Cj I Jl?- j ^A 

Li jL I^.aP L;A>cJ k>- ^^-Lp ao! jJD A^la >ij 1 


Georg Henrik von Wright, Explanation and Understanding (London: (23) 
Routledge and Keagan Paul, 1971). 


315 



JI*jl<JI ol .(enchassement) y oli!>L*-> 

<y> oli^U jp ^jIj JnJ ollaJLJl 

JLpI ^ jx^^aZi ^jlj^Jl oli IjJ^ftj VJj-w-OoJl OjIS^Ip 

< 1)1 0 ^>Jl J**3 jld ojjJjj ..iLa^Jl j jllJlj 4 jI^>J 1 JjU 

<J LoP V I ^Jj i a « g > ol jjj l~L^_ftj tj! jj>tJ I J>Jl 3 jJb 

olft j-l-i I aJ^Lp ol <J 1 ->*J lj .£-djJlj JLJlJI j y>x Jl j!L<a y° 

J^JuX V JISJ J^P Jl J-*. JL*il ii^ JLS J 

j-J Nl *JrVlj Jli-l *j/Vl ^ J r ~::ll aS!>U Jp 

lOJbj? ^ Jill HJ'j JjVl HJl j-o oUjJI jj: U 
Ll)I .LjLu jlj-H ^Jl ^ ^ 1 1 

p p p 

Ol U-5j .^^_>-l LO l—»^) U -* ^j-P ^LL-s-P fr^-JL-ll Ol ^ *., la. 

P P 

o^LJ j I 3 ^>*-4 Jjjj Jl OjL- ^ APljjJl 

•* 

(oikos) Jy> iU£J ^U^Jl Jy« ^X jii JjJiS <.j\yr 

k- ^-vAO o JL** 1 " *. ^ 1 1 j\ k 0 L^g. id I ) y» jj j^jI a<i 1 S\j Jl ^j->~L) I 

** #4 

^Jl jl^,^ - -Uj L. (_yi Oi J-^> j-aj - ilj-kJi <y (»Lp 

~ **1 

A^tjL^oJl oOj £_> U I i 5 ^/ 2 jJ I O^So Ol O ^ 3 Lo->J 

^LoO>-l ^^3 k-jUaj>- *LaJJ jl <U_>- j j^yg_?xJ ic-JLUl lift [183] 

^3 jA Ijo y^ l-* J"^ oli <-iJlilSj> 4 ^ Ip 

oc^“l (J* .dlloS* ^J 3 1-9 4-*Ja3 ^Jp 0^-1 £-s^>j 1 I 4 I -*- 41 Ol 

^jJalJl i*ij Jp Ja I^iUl Jjjl Jhij J-^ Jj 

A^jLo-4 Jl>“|^ oOaLU yp- I^lSvJj t a£ y>- <£ y* 4jb JL>- J ^j^-J 

** 


.A^JUl 4JL) l^w« j> 4-IlAj 




*£ j >%. Il 6 -La oti JajlI I <uj*J 


I jJy^ssS I 0-b>-J ol I lift ol 

^Jl o*>Ull tc5 ^JJ 1^1^ o^Ap Jl j Lo^o 4j 

«* *4 

y« la - .,j? 1 L 1 oJla j c <j jSL^] 1 o^LpLiJl a J g < I I '. c . j '.* ' 

t^Qa^sJl JLol 4 -j j l a i JJiX il)l jjy jU-aJl 4_j^_laJ 

j^jdL. .i^jUJl hJX co^l u! J*il U5 tLy 


316 



lq*X+>-j 4 jib j L^J I Aj^^oJ I o*Ap LaJ I 

gj >uUl ^Jj JLp JaJ aS ^ jl JjiJl kui C J5 
oJla c a^*-LS* Iia 4 JJ 3 -JI .g-’ jia-^JLI oljLw« aJJLj ®ij 

jl t o I j Lw^J I ^»o LJ ! I*La^ 4-1 -0 1 

L>~1 y> Jj* aSjz-j^S <ULLj I 03 ^-* oJLpliJl j j* ,^y> c IS!>U*I 

43 Lm 3-* C.»-w * I Lfrj I 4 -Jj-SLo oJIpUJI 4_5_> Lwv-^ 

jlS" j! ol5^>- jJsu ^frj^ 

<Lo jwiJ I I (JL>tJl j-A U5) l^j ( ^?L>sJl L^Uaj L^J 

*(^ AS' j j fr ft *,.* j^ajL-JI 3^° <_$^i 

oJj y>*->- JLL) ! <S y > tJl LaOj^ j oJLpliJl jl 

s^UJl jj_£j jl Jll* sjlpUJI jjljj 5JNjlI 1 jl ^ J^jJ\ 
oU-P LaJ 1 ^ j_ft3 1 j| . (( ii _J caJ^VJ-U Ja-w^JL Ajj^-® ! aJ ^S js 

e^i U^i-J jLk-aJl ^L*Jl J-l* — ^ -* m l~^ i- _3 I j 1 

^3 L>_> i — a L*J VI 0 1 ^-A Ja^^w «» j l..— «.* 1 c ^ 1 c-> Lw*j V^-A 

f* ^-ft3 V 1 I AA j I ^11 g >■>.«» 1 ji <_J jli 1 .J Ll* L 4 »JLo«P 

Ua j 1 -A 0 ^->- V 1 o-La j 1 j Ljlp L > Ua.>J I (J L*_3 I j 1 J-w<3 UjU 

♦• ** -V * * , *4 *• 

«4 

(iuijji) juiSn ou tiiOkj ^ £_~* jl <JL*3l 

‘ <( ^^ ,) Ij Jj ju>tjJ 'j J^* C5^ 

*# 

^^jkj JLP jJi j Li j^Aj ^jL 1 OwLP LflJ 1 1^3^ U3 IAj jJL 0 *La j 

♦* •* 

cr*' C^ 1 0 -^' L* '-^ *j' ‘J'h 

. 4 JL 3 U 


O - — - 1 aJ ^SL oJ 1 JLP ! ^_aJ 1 jL 1 JLv>* Jsu>- ^L jl I 

Lo-S'j i AJwJO® ois aJ £_J> J JaA3 J LgjJ . A-3 < ^L>- 1 JlpI j_4j 

aS jj>- ^1 a3 jlJ! ^0 aS" j>- Lgjli L5 jL» LJL 

J^JLJ 5 jJ>- ! OjLw^ 0 li LL>0 jl Cj y*0U& y^\ J ^S>xSS 

jJlL A3^L>*i wLpI^J L^-0j jiaj Aj^SLj 1 J_P I jjJ 1 jl Ix-Jp ...^J| 

j .aj^j*l>» aJV^ jL a!^5 o \j> j oJla <j Lo 


317 



oL>*Ji ^3 ^5 y^M J^JL» V IJla 

^ L^J *■ LiL> L*k La LLo Lck-S" c Jlp jJJ aJ I 3 Jjp L 4 J i 

<Ji ^^Tji ^ J^J L$Jl ^ J\ iJ^! 

Ju^aJI 3 ji Aj a_L*aj L» 4 jlp j 5" La ci^*J j L 3;C _7 1 g *.i 

*• 

sjlp U Lg- >jl Cj&+-i cr^’ a-j-s^L^VI SJLpIJLII jj .JjJjJi ^3 

*• « 

LaJ->-j LgJ t Aj LjJ»Pj La (i j_ : JL>sJ L-L-P oj cJ^-Aj J ;c-lijJl 

(24) l - -M - I 
t5rHj - 

(j-* a_L>"j-4>J! oJ_a ^3 tAJj_5LjJi SjlpLaJI (* j^jljd JL>oJ 0} 
aJVjJI ja i^L>- oli^p JLol jJ* <j jst- \ aJ c JJl^J! 
a^JUj J->Jj (jl!i\ «J^LLJI» coLjjU^JI a^Jo 

<jV t A-J^Jj>sJl31 a_j j-lajJ I oj^J V ^jQaJl !Jla .oL^jL^-^JI 

ol .^U-^Vi l^Ja-^o Ji J^jJl ^-Lp aJIjlSI J^>Ji 

cS^ a “*“'° (_$*-*-* l5^“^ jjA oJ-?-j ^JjljjJl ^_&IjJ! 

L5 iLJ' ^-La J^a ©jjp ^jjJJj (j L t JjL l g la <?1 a_j? L>- aJLoJ 

! (, £j-~* (J-^LLj ^ L>x-J I (j L ^JuJl ^0 IJla .aJl»j>*J! aJ^.3 ^3 

cg 2 . : . a . > - L^-a-3 JUp! ^jJ-p oL jUjJI 0 } .J^xU i.tll 

' ** 

t ^j~S\*a d)^i I-X^a^ * I o^Lj^pLf L5 j_^> j_>- L> 

l5* J-^J'j J-*-*-!' df'jr^ 

M 

LJjij cr^ Lr*' - ^ • l 5^ ^ J I j iLyaiSVl ^gJLJl <uisA< 

Lj^jL>- *>L^p dUi o IS* ol ^a 1 ^/) liLil U^aJ (Handeln) ItLll 

a^-Lpli j! a_LpU ^ 1 3 Lo (!>L^->c_j j\ "Sf Li-pJ jt (r Lo, ^ ^>.,?»- V ^ c j| 

(^l!l J»LlJl .L'li <u1p 

— w* 

fj, 

J-Luj L« oj_Lpli jl a-LpU oJ-jaaj ^JJ! ^ * A $' ■■■ : 

6jLvJ> A»J| A™JL A>- (^jJl C ^>''^1 <-3 j^pZj 


[184] 


(25) 


« 


• j 1 Iz^J I 1 -La 4^ujIjJl)I t ^J l— * L« jiitl (24) 

Max Weber, Economie et societe, traduit par J. Freund [et al.] (25) 
(Paris: Plon, 1971), p. 4. 


318 



[185] 


jLipVI J->-Vlj 4-j jj-Lo U U y jl 

4-0 J-*J ^jS> Us UJ 0 J_) U>*_^ j I ~L>- UoLp <ULj jJa-* jr^-i i 

^JtJtjaJl d/ J->-j ^ jJL^o ^_Lp Lg_gj U^? > I JlpLojJI oli^Lp 

»♦ *♦ 

p ^ 

JJL 4 [ g [ " a i yj jl < *-~* 1 La. 'J 1 eJLk (j| .CjL-jUwJI 

^‘jUl J tiJlJJl U.UU ^xJl ij Uii!! jUiVl 

*- •* 

ol . i,, jCJI o! . , » _5L» s~^Vl oJuJ i .,* 

^^JLpUJI *5jJL- jLxp^I J-y*- 1 . “i^^LJl® «L^jUJl» 

jjUJl ^1 flj-^aJl oJcu^Jl o^UpUJi ^ L^sxUu 

^ ft 4 JL>- Uw L 4$*>U jJ-iu Jp-LiJi jl .^UJL I JJ J-* 

*• 

IJbjj 1JL>JJ l $.*S3JL+J L ^jl *JUcJi 4i*)Lp ^ ^KLa _ 4jJa : ; 

*♦ 1 •• 

£, 

t a JL>-^ iw--*Jb jl jl~o^l ^ .4> IjSj&j t 4^*jSUJ I oe-LiSjl 

p p ^ p 

j^jUj (jl j-LU j^S I Ju t dJc>-j Uj U-~*j OjS^j jl J 

o! jr^ t4^l5U j\ UsU LdiU> ^ j! ^ aJ^j 


>s _ 


H M I* 

J-*-> I 1) < ^5 j U oL^jL^Jl o-La ^JjLoJ Lj jUUJ I jlpI jJaJl 

4 * 

P P p »M * 

L^«JLsCo j\ 4»od ^1 4jw^o ^1 ojl^s <*^jU jl i Ji-^jj I JjUU I 
^Lp j U^JL> 1^ 1^ ^ *\j>- ^jLo-1 1 I J-a Cj*° * ^ 

(>• Jr 9 J -l ^ k - J ^ 

^jt^Jl oJlidl Jj^ jlSUJl lJU J oLU U J5 

4 * 

jQ?j aljL«-« J-5^ U-A -U>"U Jb«L>ejJ I j o I yi} ' a- 

Jl ^ J — ' Jl .(interiorisee) JipliJl 

Ji y>-^\ ^ \ J-pUUJ J-UJl I -La 

*jjji J-iJJI ^Ul JUI ( l !> la . " 4 ) *)Us^JjL^_« A^+*JL> j_A 

fi. 

Ori «— — (*-U- (V>^“ Lfei l - 9 J r*i tJ' Aii>JJl JjUj 

p 

^ i £ [ I t f y^xS^Ay ^i_-_iJ>T : ^~® i ■» > 4j?" Ll> ^ I 

^Jl ^ • I JijjJ ^ws^Jl < J^JL 

M •* «* «t 

£**/2->t-i JS jli (<L«JU/?) 4_iiJ^_^ t'jS' /vi UJ 


319 



^Sfl jli -JUoJl J>\ U-JL, <J <>JI iJN-iAJ 

jJ W A^lS\j 1 4-wd^A>x Jl <C 0 ^ a. 1 ^vwJ J i 4JLO ^JlI <Lo^lp Lu ( jjJ I ) 

ybu iijjJaJl »ju* jl , (26) Jlj^l ^.Jl ^1 JSjj Jbot 

LiLl^Jl _^JJl ^ Sfl y!5 ,_^- Jj «Lw -U^_J Sfl 

jl c 4*_i_lj>_oJ I j j-> V 1 Cj*~* 3j_«-^sJl 

. La Ll**oJ ijJ»>sJl J*xj 1 j ^5j> 


4j^iS0> aJ j UL« I Ul jj ^Jj L<kii I jJ I I ! 

^ j*-$«d ijf^' li^l aj-fr! tJpliJl oljL*j 

(Unterlassen) JLIpNI Jl>- i~_L* JL>- ( _ r U - j t LoJl iJli 

•• 

J ^~3 JLLp)M jli ^oVl ^ilj ^ ?(Dulden) 

iSlj^l ^L5j Lo ^juL J-pLaj ^Sl5j Lg-lS ^JbJlj sUl*-<Ji [ 1 86] 

j-U*xSj} (_ 5 ^ ^ L LJI j^Jb 0 } .^Jli 

^ c. 

. 4-i J+-P-* LjjJ 1 <Jb J.*j3 " 1 1 ^-LP jj^So ^-|jj| H\^\ 

J Low> ^i-p 

LaJ J-*-~ jr* JU-a)[1 

£** ^ J** <^i \j*\ <.4y>\yr\ 

yy*-* p ( _5-*>' ♦ y*~ ^ I ej j^aJ 0 jJli 0 ->tJ 4-Lp L, .../?, p jl Lp jJ? p ^ oJl 
** 

p p ^ 

oUU-Jl J oUL*-« Jj J& j^p 

J-« ^Jw^*Jl Aj jisu JJLoJ CjljJU aJsJjJ 1 0 j_A ^3 j . bJ I ijJL>- ^Jlo 


j < r ~«jJL) ^Jli oi (^IjuJO j-j N I jl® (26) 

t<ulSj 4 V^J^ (Hh^l ^j>-yt 

^JI^Jl £A tlfj aJo— J^ i diiij 

^ifLyJc> ^ ^ C" ^Jj>r \.^A (3 li j>- ' J* 

I J 4 I IjjgJ A^i? Ipj I J y. Jl Aj>T.i..^3 .(V ! I J^S> OtJLs^S 3/ 1 

(^‘^') <r^' *jj ^4/^ P J J~ >z ~ > Ijl& 

4^j^ 3/1 Ij l$ j ^~ ^ ^ ' Jo LJ lJ L t j **- ^ j+jt 

Georg : >jl .«i>»^ V a^lj tLb.5 AjJ iJl «ilj JJL^, _jVl /^UJl 

Wilhelm Friedrich Hegel, Phenomenologie de Vesprit , traduit par J. Hyppolite 
(Paris: Aubier-Montaigne, 1947), t. 1, p. 332. 


320 



«U>}M oJla jl .^iuJl ^-Ul ^1 ^bJ! ^bJl 

j~£LaZ Jl j~> LgJ 

Uj lwiLL*JLj) 4^-AJIsJ ^J-P ^*-A~^>- I A*»jL^j ^»l ^A L*J t aL-LJL 
t aUU OjL ^ J ej j.^ * 1 1 Oj-LLJ ^>-1 J->-lj Aj jJL> j». J a. > gj ^-A 

0 Jl-P Li ^_A Lk-> t Jlj-*Jl o j_5v_d 4— JLP j o L-o ^ j-Aj Lo I*Laj 

/ ^J*ojJJ ^j^JLJL^Jl ^LLpLjJIj ^-*jL*«JI ^j-o SljL^Jl uj ^ * «»« > 

.(a** j^JUJD o j\ju£j> j ojipli aJ J^p J5 jli 

O-aL Aj.5 J I aLLo^-J I ^ jJLj 1 Jw<w*Jl olJ~Jt*j 0 -La 

^ ^^>tjl C-A3 ^Jl Lg»L« <-JLAj La jl*XiL>-> jjj.3^ C LfJi jiajJ I 

_jfc> L*_> t ^ 4_>t-j oL jL>w<Jl j L N 1-L.aj . 0 15 L?x— J I 

*• " «• 

** 

1 g *» . la « ) j j Ju t LaLkJ 0 J_A L>- <Lo j— ^ CJ La^_j j L— — ^ i C-> Lw»/ j Lo-a 
jl jjp AU>*J ILL* LgJL»w>j JL3 C^-Jj 4AjO^ J-J AjW? Ig-Jajtj 
A3 jL*_!l oJla jj ,(^_£3 j— Jl (jj LJ I j_> j_^aJ I jl 1 SUUt-Jl) 
L^L^JI JpLLJI oJ J^J iSjte Lp^Ji UUJI £A iSJ^Jl 

AaJL>k-*JI AAsJ I * .si a 1 1 ^Jw<^j l ^ > P iJk>Lk-*Jl o~Lg_J . «^L-*<jL>-JL 

Cxi ^ 

A>-j3 ^JlP J A-sAlJlj A-wj jjl Lg-U-P A3 jL*J I jj (2 

P 

jr® ^ 4 2 —> ^JjJl ^ Sj^r *^J . pJa-J I qa j^^-LpI 

p 

:(bios) oL_>Jlj (praxis) a^jL^JI j^j ^pjLaj j^->- 
j.JL.11 (mimesis ol5L>«^) ^ LJl^I ^J l jU 

j-jLuJLa Oj-PJb La jl J-J .«...oL->JLJ 

dUJu Lk^ t (28) «l^JL5L oL^J (MacIntyre) 

La jli t tt© Lj>- Jaj I B ^JLj 3 AjLk_*JL » # I (j£ JJ I j-— -*JJ L^ L jJ 

tit ** 

1 1 1 -J Lw«*#^ L^J I ^y*»j L 1 ** ^ ■». .a ^ ** *** ^ ^ ^ Lp AA3^ L»*4 


I Jla i— iljjJi J-*j u ^5 (27) 

Alasdain MacIntyre, After Virtue , a Study in Moral Theory (Notre (28) 
Dame, IN: University of Notre Dame Press, 1981). 


321 



jS' J-> Llj 1 c I \j _ l) y^J I j V I j 

3 ty*5 l^Jl j~Z*> yJl j 1 4_x_*» I jJ I C-> 1 Jl>- jJ I oJla 3 Ls>- Jaiaj>- 

•* 

-L>- L> 4 jJL Jl olijlj 0 jl 4 <lJLjLp 3 jl 4 4_J^>3 

_ ^JdJ Jj IS J i! j>Cj> J5Li J_£ J> _ Lo«_a 0 Ju!s a L>J 1 Jalas- 

oV! Lip !>US J IjS sa^ Lip Jjl ^ Sjj .U-l J [187] 

<hJ*S LjL>- i$jL^>j jiL j~j Lxij li-o j 4 L^_p U-j-L>s_j 

L*_l*» yJLiJ! .oLw-jL^JI yyL«,wa ^.Lp 3 L->JJ 

oJm^j 4 o -La 3lyJi Jala?*- JJU *LjL3^J L- 3 *)L>- ^ I oLL-JalJl 

AilaiU JlJL^J ^Jl 4ybU S^LJ o^jj 4i^L^J! 

Jjy U 4^ki!l) (phronimos) (phronesis) 

0 j5Lj ^Lo-*J I JJL>tJ I 0 1 4_L L-a-u jJfc U-A £■ ^-52-1 1 4 -JlP { yjJb 0 1 

** *♦ 

v-~ j c-^Sfi JI J 4 -.M 1 ^ is -Ala; 1 t J*! Ji Ji-t ^ 

Lwn V I cjb*3^M yo li^UajI JLp I JlJLcJ 1 yo 4j>-jiya LS" y>- 

p ^ 

yi^L*Jl Jji^/I y« li^UaJ Ja_) L a yo j 4 o L^j Low<>J 1 yo j 

^3 Sly*Jl iijJj yL I j LuJlSj LUJ 1 JlJU Li 

*Lj J^ ^ .a.aa.1 I o— ' * LllS’Lo o j_pJu La jLs iA 1 I-M-ij -Lyo^j 

p 

4j5Lj 4-JU_^l 4 ^..a.a^?,j oLjjLj> ^«J>cJ yo la S3 y l» V 3 L^>eJLl 

^ 9 c- 

4 L j^+Js a 15 j>xZ~a i) 15 l xfc.^, a 4 3 L>* p j j-jx-o y* ■ < *-JLJ.L5 ^y L 

^J5LlJ L>y 4 L^J ^Ws’L^eJl J L^J Loy>- (JXj L^u J L^O yo ciiJj5j 

1 ^-Lp 0 -0 ^gia-w*»^J I 4-3JaJw^Jl 3Lw>«Jl JaJa->- 

£ilj t-5^J .olw-jU-Jl Lr° ' Jtr*^ 'j c ^ ^ 

(J J 1 j-5-<L I 0j5j ij I JiLJl I j-A ^y Ji3 y ^ I 

3 1 3 j-pjJl CIl ' b/ L>- ^y J^.>u L5 4 ,<fi j "j ^ 

yo oLjI JLi yli aJ I ^_pJuJl y-^j LaJlLp i! ^L>JLJl jl 

.^JLcJl 4ioj 4^-* 1 yJ 1 ^Lwj y LJ I L^.i5Lx» ujLw^^L^^Jl jlaaX3 4^^L*Jl 
dr* 1-V* - 1 - 5 -? 1^-*-'' laiLaj 

dr^ (j' 1 3 ' " ^ (Jrr 1 j-r* ^ dr° d ^ r***-^ 


322 



[188] 


I ^3 ^~Jl jjj-v£ 2jJi v ^ .*j>®-Ilj p£Jl <lr^ cJ-*LiJl 

.£-j 3J^J| ^j^ocdJ <oJUl oJu ^y* 

SJL^yi)) fj+i I UIS Jj^j ^ cui^Jl j^l ol> (3 

* ^g3 p Lj j LwoJ 1 {* I C?J^ ^jlxxS^La <uwij (_^jJl HoloxJJ 

oJu^ V c^S/l lJu» jl Sfjl J yii jl t~U .SUJI .Ua^ 

jpaL* J^Lj .^jU-<J! ^UL* <_pp o^^-SM a^-jJJI <pi 

•* 

5 ^^3 jL t AjO IJlJ I A^j|j_\Jl ^3 *^1 Lj p3.‘«.a j ^po J^JU« 
jLiL)jl A.,lfl„tf,, «jT P— <1— j 1 l— g-J Lj ^j-A j A_y2- 3 0jj_-s<2_) oLwH_3l 
c <U3 jL>- *bl 1 C i-w w l g ^LofLa W o jp>cJ I o JLj>*J I ® o Lj>J 1 c_3 I JLgJw \ 

£$ipi ^ i JU i <JiS . Ujup UJUU dUiS jp?^ US' 

tA^3 *)L>-I AJU0 l Jl^S o 3^J>- U t L^jL Aj U>- jl JwO-P ppU 

t^sL«_Jl Lg «L? x-> ^Jj jJ oL^Jl oJjfc i j-& j*J jj 

^ A. ..<^3 UjJ->tXJ L (tai-U^ jl jl p'J>Uj 

i^Jlj ^jUp! ^ J JJ>\^ J *>U 

^ L^i 

♦♦ «* *» H ** 

jl AjjI ^ ^pl i(After Virtue) a L,,/a.q,)l JL*-> ^US* JJL>cJ 

p p p. 

^2S>rJLi I j_j3 £•'* jj Lalj ^jUlS'Lo jL-wO j Li j pSI 

(*-A^* ijjj-Jl ^^a-— a_«Jt J£-1 j sjL~*J • j^-\ 

JiSl I ( wl> w>l Joju Vj t^l J^u Vj^' 

»♦ ** ^ 

L^^jLfl-U t AJ^Pxj jJ* ^3 g- Lya.A“.*Ai ^ I ^Jl A_^wv*jj L 

C^Jlp (j^" I JL>J|j . JLsA>tJ I ^y2-^2jaJl J Lo^ V I ^j/s./sa ll 

V* •« 

^Uaii'ifl jU tA^aill ^3 olS’U^JI Aij? j 


I J^* j>t '‘ 0 c5^ aJ Jj>- I J3 t ^JjL>- A-^aiJl 

•» 

<uj Ua^J I P? oLs^Jlj ^3^1 {j* A«<kj>xJLJl 53 Ip I jj 

a_)l$Ll>» jp ^.jLu^Lo ^pi a^-^jJL .Ijl>- aJxJ> L j A - ‘,^ 3 L i - ^" l * - ^ I 

^ L^d jr^ 0 ^ >5 -^ I j~i j-*Aj o3 Lp| o j^sju aajL^.-»J I L jjwaj I 

JjU-l t J-^ax^vu N Ajli puLioJl . jLs^ I ^p^j P-jx^J I 
I A»i»^>tlj I jXj Jj Lj I J-&J ^j 3 j-o-i I ^3 Ip I i (J~^ ^ ^ ^ 

jp t I ^^->^^1 C— L.y?, -oJ I ^3 P^ Ly33 L ^Aa-A>xJ I Alplij 

*♦ «* ^ *• 

323 



AjJj 111 jUdU cJLLuJl 4->lgJ ^XJo c-oSfl 

•• 

.^-^>0 j/ 4ju>tlo o! 4_oJ>s_Ul oj-A ^Js.'> U Cd~>- 

^ LgJ AjjjddJl ^.aJ I j--Jp jj ^_U OjjjJl oJ-A 4 j*jL>J jl 

H 

^jJaJ j-jLu.S'Lo L^_3^_*lj l]ll-Aj l ^ ^ > - J ^JI^JI 

La »-Jlj jJ 1 aj J jj 1 ^jL*dJl ^SL^j <, — LJ *<u_]LJl ^-a j . I g a > 


t L^-j j->tJ jJ I 4-^3*>L>-'y! d> LLw<>-siLiJ I J5 t AJjddJ I ^ j/7 s/s a 

_ olJJi ^j^2->ti ^l~J L) I t ^J-^-Ls ^ $ JLp jjlj 

ji sd s di ^jis ou (29) ^ia^! ijji jJi sdJi ^ 

*• 

C I < Ljx3 5 L>j I J I *,&a\ I wL>eJi Ij-A 

0 JL>- jj I 0 ^_$Li> 0 1 C A_^ j L^<kJ 1 d-J Lj J d* w O Jj j^P ^-Lp 

(j LS" ^OJLxJdJl d> j/ ^ I I ‘L-j I j-» <LoJ> ( ^ 5 -l_P o L^JJ 4-0 ^-vJ ! 

4j<J ^ L a 1 1 iL jiij Jj ® j) ^ 1 1 L jj L>tj Jii LJ L JdA j 0 1 I 

a^s li| aJu jLoyJl LxS^ sjJ L3 1 jJj>s^J I Lgp *- js I I 

•4 *• *4 

^1 oLjJwaJi ji . LSjtiH 


J i, /g . ^ dl ls 4 . x3 a 1 1 t ji*<.<> J I i. dd$ a^-LS" <—* 


(29) 


Louis Mink, «History and Fiction as Modes of : JaJl .«a_Jj y> L^SJj Ld u» 
Comprehension, » Atevv Literary History , vol. 1 (1979), pp. 557-558. 

Ricceur, Temps et recit , t. 1, pp. 219-228. : jaJl dd J^- 

^ Lj jU ^_) £tjjbJ 1 a_jLw«-1-3 J V t dL^_4 d5_ l 

: J_^ij A_U>— ^ L^ LJj-^ Oj_4 d-*_. o j — ~ — '>j (Brien Fay) 


Louis O. Mink, Historical Understanding, Edited by Brian Fay, Eugene Golob 
and Richard T. Vann (Ithaca, NY: Cornell University Press, 1987). 

jl ^ j iTemps et recit ja dJliil jJc>*-ji JJUiJO Ua dpi (30) 


l g •. C Ij c J j^... S' p I Jd-L-LJ a j_>ws ^J— ^ — i "V A— *_JL2a_« — Jl 

j'j Wj olj-gd-Nlj 


^ f. 0> 

^ JLP ^^PjJaJl ^JUi jjJJ)) W jl Ij-j-L? IjJLiJ 

j _ r Lp Jju (Coleridge) «Willing suspension of disbelief» «j_>JdtiJl 
J_A <0 1 N i^-^1 iaddC S l^J ^»J-L (_5^^ Vd < 4->dl jr d» lj fc A^J Ua o . l 1 

nAjt Jl .jLa. KJ J I \ g . ... >t_i A 3 1 j_i AjJ'i/A ( J] ^y2_Ul (^-Ul 

jL lJ I jj-* d Hi?- *>Uj I 

Ui t j _ ^lji dds Jp ^ j v*^L 


[189] 


324 



iJUJl dJ I ^Jlp ^ ^ •/** --» 

.4jJ Ux<J I JuO ^y» lawalb 

£• ‘V^Jb lO' 0>J a- Sfjt ^ U 

U5 tAj^liJl LaJJLP l) 1 ^Jl^ 3 o Lj>- i*i j*j bcO ^,»,^4.t ^ 

^ iSjl^l Oj*t- ? <31) V li 5j-~ i^i ,J JUJI y* 

4W2-UI oU-A^J. SLw- j_p iili^ SU>J tdJLi <jjp 

tJI^Sfl *-t J ( _ y iia J , l+iJ^. Ul c 3 SL^J tUl^juJ! 

j£J_, . (32) L^i5j^ dL^S ^1 ^JliJl \+Hy Ul ^k-jl J^S 
^ £-4 j JajbnjJl lijfc ( yM JL>-lJ {j~>- 

^l>ji ji ibai ^-UNi 

•5 ( ^ *1 1 1 ^.».M.d.i 4 j «S ^ -».< i<iJ I 4j » « 1 1 ^Cf wP t ^ I 

** 

4-^0 1 jU tSL>Jl j 4-vaiJl ^ ^jL1i> 0 O jio jl LgJ 


p p * 

A.^a.a.1 1 Oli J.L J I ^3 L ^ jJ 1 ^j-uiA) .(j-U^jlS”) jj-Ll AjLu? O-’L^^v* Jj >-1 i L^j L UL»L^ 
dJ ULo j.\ij 1 1 4 AP 1 0 «XA j-> 5 ^ t 

H. R. Jauss, «La Jouissance esthetique: Les :a-jJJ 1 A_*jd«Jl Jjp^ ^ y>- -j — * 
Experiences fondamentales de la poiesis, de 1’aisthesis et de la catharsis, » 
Poetique , no. 39 (Paris: Editions du Seuil, 1979). 

£b~^' jLLl ^ ^ L« 0] 

^3 _ ^^AUkjJlj) ^ 1-r J| 4-x../a.; ( ^51jl^]l) jjJlll jLcJ- Cj»w j c <xJ lia.^.1 1 

. ( ^ -11-^ i. — O f ^ ^ wO 1 

Philippe Lejeune, Le Pacte autobiographique (Paris: Editions : J _Ja_Jl (31) 
du Seuil, 1975). 

^ jAziSl* gji V .^U5J1 \1a j* 216 ^ (32) 

jAs< aiJl oU-w- oL ajjjw? aj! 4//^r Virtue, a Study in Moral Theory :ajL5 

jAs < 23 ^ ^ w>> 5 L>*J ^ aJ| AmmJJ Ls .oL>xJl 1 ^ ^ * uL. j 4 JLjLjuJI 

4^9 1 jS Aj Ijj 4 ../ 3 J Aj^PO O-J^S" Lj 3) .^iljUUS"L« J Li 0 1 JLm-i Aj 1 
aJ L jA . j 01 t_5^1 j ^ ^ - (215 ^j-^) ® La^OJ^o Lwi-> 1 ^~a j ^ ^ 

Q- 1 L.,^. ^2 - -> t_JlJ 1 OLj ^j/3 » . 1 1 (JL*-p! -./j ~>- 

A>-j^ ^3 Aj^-L*jJj LJ AjJ 1 d » . . 1 1 ^3 0^^-* N A^A~i>«J ) t.1j 1 . .ss->* .* 1 \j 

- (C*^jiJ ! A^>- jj"\ j- 1 ./a 1 1 ) l ^mJLj 4 « . 1 3 o- 3 g 1 


325 



aJjlJI ^ ^JaJL .ajI^JIj ijlaJl 

L&~& ( Jj j a->^ j~oJ I 1 4j!wL> JL Lo-& 4j L^jJ I 

Lr^* jr* ^ 

Q, - *t * ilu ^Ja o ! S I 4 _]l^j>xJ L I wL«j d. ^ jj ^*-j L^aI I 

Ljc>- jj U LoJ j^»xj I ji Lo L^A-JL) 4-)b ^-LJ 1 5 ^laJ 1 o ju& . ft I ^^L 

& 

f p 

a-L* O' J U* jl .^AiJl ^Jb Ji-y -'-§-£■ y\ 

s*% .4i>y ilJb L^t ^ ur* iL^fJI 

»* W 

L*' -*■ ^ <jT^ ‘-^ ^ c5^ 

ft^l^JLw-Jl jr*> UjJ] ^ ^Sfl JU~JI ^ 

•* •* 

<UlS" ! <LL^5* i ^J-LLLw* w* La I lJ LJ I ^t S JL) 

• JJ»' Oj^Jl ^ JjL — >j y^\ £* yy £-J y> y C~l>-i Jbj 

JS jl , (33) ^ iw'U lf\ l^uJ iy-\ 1 >Jl^ JL^i dJS yj 

.1 GjS'Ju La a * x La LjLj l^j <^-0*^/1 4-^j L>tJ I 4 L>tJ I 6 ^La 

•* 

L*J>eJ ^lllj 5 L>JJ <LO I 0 Jj>“ jJ I 4 4L«,r^flll JLftJ <uL^ J j,\xS\a 
^ «• «♦ 

^ SL>JI j! 4_^>o SI .«SJL>JI SL>JI» Jsr\ ^ Ifc^ 1^ 

^j^l 0} .4^oi»JL>«Ji o Lw>«J I ( Jlk J Oj>o Lf^Aj ^_Ls^2_j jl 
jl IS^LLj I oJo j3 LJ ^} L^>- -iij^l jl ^JaX-^l 

oLw»*Jl ^3 o I JL>Jl j . <LL*>jL$jo j o^_>- L) 5 L*_>* j^_$o jl I 


-/> i o /UJI j| ^ I AjIJlJI 4^a3 4J P^ju < i _ < r vl ^ 4 -u3_*-4j>cJ I 

^ J^JI ^LJL^ oi iJjM 1 iJ^kJi ^ 

«* v v t* •* •* 

ti-^b i^i ur»J cs^i ^ 




** - 

Llgj jj <uli A;— JL, L.1 . Lil U^> j£ \ l ^J^I 

♦♦ ** 

jj>tj Loj^ Lil £ ^JL*_> jj^.aJCw»» LJ I tjJjJjl ^ 4_j j jJ* 

** •* 

• Aj^^ AjlfJ' aSjJ jl jy L> l-Jxj ‘Jfj* 


SiSLi-o /.Temps et recit :^jU? y jlU^JI y c— lili (33) 

• L^J^JL j I & l..,.,!j I <1 .■!.,*> _> j lo i 1 g~l.l«_- avaj 3I Awl>- \*i 


[190] 


326 



[ 191 ] 


oJl* 

jL^_*J| cr L t- ^SSt Lrf £—A Ja — jIj « cu— wJ ( _ # — Aj 


;jj\ 01 L fj^\ c OJLjcLo 

** 

l I j-A W t <LoJ> UJ 1 j Lw*_a l ^ 1 S 


L^oLal j^Li 4_j i j j J5 01 * ^-JJi (^T 4 1 <w*-AJjJ 

** 

^_JU ^ ol Oj^ Lg-j U^L>- LJLp 

JJaJ J^3 (. 0 j^p oLljj ol£L->- <JLs^ ^_Jsj 01 0L?-V1 

<J!j L> I^^Jl Oi-i-P LaJ I oOa *•— - L<>~>^^ ) c La^-w*_j 0 j Laj oJb j$ 

(J L>«J 1 j^a L*5 c Ct.xs' (.J L^>- 1 Js. 1 

♦* M 

J 2L~*J| i-Jl jji JU ^Ij tjU ( Buddenbrook ) 

*LVI ^ 2 waJ j-*J ^-i—p c^i; (Jules Romains) OLajj 

U- Ax**j J 1 ^> 1 I *»■»•* Lh^Ji . ^ 3 I 

^ ** 

LoL^j <0 j>- I JJ-aj 4 ^jLLx>> ^ya-^ai 0L$ <L0L*-aJl ^ 2 ^ 2 -A 


Jj>- J^wJ Lj>- ( ^a LgJ-alSo ^L*jl iillA .^>-^1 

t t- t, ~ 

<_s* L5*^JJ J>\ix~a\j ,_yUI ^ t,>!>>-l SLfl- 

M K «• *» «* Vl 

j-p- LLL* oLJJ ni LJ' L«j .c->ljU~)Jlj oLajjJI ^ j L*_*Jl 

w 

u.S'j-j LJj OjL*Jj ^-LxJ olS*>Lc- ^ y >t - i La j 

•a^ J ‘ p irty^ £j.J^ £* ^ dLLU <>w^ 

t La ^^cSj jjt j t oj^JL L^wLp Ins' L o iwLwj Lj^ ^ 1 Ij ^ la a \ 1 1 
*♦ 

ciijLin>w cn>cJ 4_nS ji (, ^ Li ^JL^JL3 o\S La t^jju 01 

£t-jj1jJ 01 jL>tJlj .(/« Geschichten verstrickt ) ^ 

OjIS - ! t 4 ^j 3 ^ 1 Jl -iawaJL l ^ - ^ 0 L>*J 

^ - wg.i^xJ oJla 


114 tl ^ t A-wjii jJUaJI [jiajl (34) 


327 



£ 

pjl&j jl IdJfc Jju .4^3 jib ^jjs ^JLaJwoJ I L^joLlaj jJUJlS^j 

?oL>JlS 4j3 ^Jl sjl>* jJl ^Lp 

oLS*U>wo J J— ) OlJJl ^ g 9 jU-sfl-a ^_9 ! j-w>1 I ^JL_P I 

^ ^Jl iU^Jl Vl ol AxJIsJLwmJ V 1^15 j j L<iw<kJ i 

«• «• Vm 

<x»^wok < y >*j cj IS Ljj^ V 1 «/?.<?.> j I L^-Jlp j 4 oL^>«JI 

4jL 5 ^y (R. Koselleck) dJLJuj^S' .j yjl dJUJ y« i-jy 




jJLiSLSLjJi 


(35) 


( Vergangene Zukunft) ^^UJI 
O j I *•-** I -^->" V 1 4 LaJL) I Ja_j jj K £_3 jjJ I I B j ® 4_j I * l * B 

yjoJi o lw La ^Jl ^yJ I o- , l5LjLwkf V yL 

. Lw« JL>- Ij 

^»-Lp i 1 a a ^LjJ! \ 4 ^ ^_>e_>fcJ I oJ_a 

l l dLj>JI iliu LU i o L w>«Jl] JLj^VI 

yJi VI ^JbJl jJLiSLJlo ^ SL>J! L yu*S JW 

i* 

JUJl J^JI jjtf Sjo J IkjL C.-..-.1 \^is Lfrjl JLispI 

riL p+i* ^ VI JLJ V ol_j>l jJLpVI J5 jl .SL^Jl Jlp 

4-J L*>«J I ^y2^2jsJ I I'J-** * 1 (j^_LJ I ,a ,LJI jJUS J t StfU~JJ 

j/Vl j>» 4 jIjj J J-a>- U-S t Lg — a j, i-^aJLlI J->-b 

J I g J J Ift AJ - fo Jl ll>o V oLi>l ^I pVI oJL& 

jlL^JJ LJisJJ Li jj5lj v-ajJj J>>i J Lj^lol Jl 

j-w* I j* ./>j oU<ilyLpVl oJL* J* jl .(appropriation) 

( _r* , '-r^' .(^jlxJlj t _ r <iJl LLL- eliy! t^iJl ^Ij-aJI jli»l 
^ ?J>o jl J-b Ju, jl J^bSfl ^ ^ ?^J>JI 

i^-jJl ^1 v^jJL l^y c-J Ul sLj- L^i ^JLl, -^il 
Jl v~JL cJJlJU ilj Lwsn-^^ I k_iJJl jjX> fji I JU Jl 

1 I* I* 

Jjr* jr^ 0 iiXsAJl ^ ijJJi ^ J 


.313-301 ^ t 3 r ‘1985 c*_i; jX^Jl : J&\ (35) 


328 



jLS^ t L»-*J I oL^xJ'yi ^3 tal Sf-L-^Nl 

•• 

oJL5 jJ Lo^S" 4-jl-^^JI oLw>Ji c Lgu^aJ oLj>JI j^J jj_> Ij^Jl 

Idyls' oli ^LlILj iy y-j ^ JjJj fbiJl 

^UxJl Jy J^LJl lijb o! — J-v' J-* L. £>-l yu 

^ 1 *LlpI i—Aj jp*J i w c_iJ j-« ft 0 ^ hi 1 1 

.AajI j}\ <U*ljjJl { J oLJLsL (^jJl c _ b I \j ii y>x . iJl OjJLiJl 

9* ** 

\£ y jl U-JjO SL>JJ 4,0 I oJL>-jJl a j£ a * ^1 <U<w«jJL Lol 
^L^Ji £~jJI ^Lws^Jl (mixte) JaJj-Jl j_o Lp jj <ui 
5L>JJ ^Jj-fjl (^UaJl V »^v iU LJli c L...^.lLj ,^>J| i^yxJlj 


SlyxJl oJla ^ 4_JL>Jl ^1 rb^j ^Li»J! 

J^-l J5 b\j J~>- i^-lxJl jj y> X*j 

[192] y. j\ JUJI pJU ^ oUyc^l iS^»JI >ly Jl£bl 

kii j~~}\ oLIjlJU l j~)C~~j \j£jt> j .ijty-I^JL! Llij oJj^ ^>1 

y hiUij ci^L-Sfl ^Lkjl JJiJu ULiJ! ^1 


~ ft • 


^^*_*JL» _ c-^lj^LwoJl L^JUx^w I <Lo2-*x>sJ I o»L>Ijl2 

•• 

I yy^sS 1 jJJ jS" (Jj-Lftj y>r->j . L^J ^ ynj I _ ^oClU 
o ya jl Ju*3 jL*~«o *LgJI <LLJ.i X* LgJl ^t lc ~ J jJL) jl 

^Uaj Jhj A_>s_; ^^Lp Lo <x**^*~i L;J*pL*«j ■ O V I jl y* 4Jwot>j 

^J jl UU o^Jl Jl Lol .iJ>Jl oLLgJl oi* 

a 1 , e pj_^s>j_<Jl iJuh / 1 j-^>“ lj^M I L^ Jl er^. 

LJ-*_>tj A*Ja^j Jj-^>«_4iJl aJL*JI 4j>- j ^^3 jjJLflJl oJL>- 


JiLUl IJla ilJli jl oj^Jl |jjb JiLi 
j^-L*J ^3 jl ^ja-l^o 4j^>sJL<)Jl <U^2jj| jli IJL^Jfej .JL-*_s^ 


w l ^-)_ 

j?S I idj jJaJl o Jh^j i L^? jJ I Vi ^3 JwoLJl jl .Cj I 

jlJli j\ iy>y .o ikiL .‘Oly- ^1 iop «_yJt <>«>> ^ 

^1 I J^} ^ ^ LhJLtJ A^qJLS* J 

jj>tJL! _ ^Ls^o ^ Lu <jyC Jl jl .oIJlU pI. 


329 



I JCwP JJU <Lj>- U^> _ <Lj>- 4JL j jl 

£ 

v ^<J^ ctalj J-Maj>tj j! Ll* .Lg-Up LJli ^jJlp ^1jl>JI 

/ ( y^j jl) ^ j>- jJlj «— oVl 

£ 

dLLU o-O^/l Ajjju ^JiJl gp^^Jl ^iJl ^Ip Jjfe 

l/ ^ or* 5l ~^' 

i 4-1 0 J 0 J-P <l!JLo| ^3 -L>s-> jJ 1 j ^ ^o>- 1 ^3 AJL^ixJLa <W2j 

»• ** <• 

;U JjunJ J5»- iU^. i^ai J5j Ui^J 

^J-p L fljJ LxJ ^jJL> ^ I <. L^-L>- 1^ l ^a . o SjljJlp 

?Aj3j^%J 1 I^J i Uj Jj Jb jij LjjJ I 

^ ^ cr* u~^ f-4 3 c_r-^ ^ ^ ^ ^ j 

4-s^i.i 1 jL v^. Js ^p jLiL*j lj} .Laj3 <cJij} 

^^LJl fr^>JL ^^^>0 Jo>U ^\ Nl jl V 4 j3 1*1^1 

H ^ 

Vl ajjL*jl-»I c~~J a-j/VI i-s<aiJl jl JUJlj .LjLp- {j* 

j- V} ^UJl ^ d^joo jJ oj^Jl ^li^l jl : W 

- *^> ij-~Jl cr j>l-« jl .sAj>-j i^jIjJI j-liJ i_fj*-j 

•* ** 

<y ^.j^Jl ^5li jJl Ail JUJlj , (36) ^^l ^Ul 

fir 

l^l£o> jb-Lj Co IS LjO-n \j C- 5 L*3 j) jUj iilXA jj Lp j^°j 

1 1 ^1 1 « A,».w>v'a ^^,/SLA.iJ A^wvwO^J I o«0 L - - ,/? '***?!. - , - - 1 I ^ ^ 3 

«y> ^ iiljj ^ S^-Nl OU^JI dUi JLp jj. 



4j ci^Aj Ol LjS? 1 t — S I O j-Jl _jl (♦) 

«lo* '. ^ l o ^->«-b Li Lijjj Io«a *-0 i y>*-i SjjL^h cjLoLS^ Ll»I 

I 4 JV N aL*. o^JI ol <UUi Jlp ij -'Jj 

— 2y>-j}\ * j£a l 4-w-jj jj£uj .^jyA JUkj 0^-^-*j 

4Ji>J jj>“I SL^Ji ^ jjJj>Jl ^j^aJ I oIaLw-^/I ^1 Oj^Jl _ L>- 


Ricoeur, : J^\ t^ULSo—Vl ooLW ^1 
Temps et recit , t. 2, pp. 131-149, 


* 

• ( 1 ) ^P'vL^J 1-0* * l * ^ ®^l^l *■ * ,j£ 

jj^\ tfiS\ JjjLJI I Jla (36) 


.148 — 147 ^<9 Lsas y^>~ 


330 



Lg-LP J3 j i o jJL ^A j c LjaJ I I 

, ... — _ * 
(£jj* 4 * /3 .£ J I jli <. j>-\ .<L>tl^Jl 4 -s^aU P L^j LS” LfljLw*> 

<Sj~* iSJy P-P L* .^U^Vlj ,4JI ^JUJlS- 

t aLw>xJJ Ji oJj>-jJI ^^JLp *Jl£Lj jl vi-oJl lipj 

L .v~- J- ■* * j l i. a -^-, -^- ^ ^ ^ ^OLA Jl C^J jllij 

.otplj JoLi^l 

i-j-oSM ^ ^2 -aJI Jl ^ ^iUJl IJla jl 

p-*} ^p c (J^ jjL» J I pL*JNI 4-Pp-P j^-^-> Lo JL*_> I ^A oL>Jl 

♦* 

lP ^ 3 •U j ^ L H <p jr 4 pP' P* epL^ 

jl oL>Jl Lj>- pLj L^aiJl jL U piL dL^JLjJl 

5 P^ (Pi Pi pL£Ji p P ~ ^ P^j spJi 

•» %• 

'bl 4-Jl-P oljjjJ Oj Lj| <_>L~J>- ^Lc-j jJJUjJJ 0iJ_*JL«Jl (j j la i t 

,U}J lx JLi US' cX^J 

oLwdl _ 3 

t lx L v2-Hjx» ' b/ ,_yjli!l jX>*_xJ I ^J_p 4 ci^-Aj tj l * • Is " • • > bU 
^ j\ 4_> ^JaxJlj o^JiJl ^ o!>bJl J_^ 

ii> it, :LLL- UL^xl jJl ^bdl t U*xJ 
i->u Jl iJ!>USfl olx~*Jl ^U>l _^U olJUl ^ ii^Jl 

?JpUU ii^U-Vl J~Jl i»J 

J L ^ 1 P J— P L m U A-J ^ I 4_j ^ 1 1 ^ J ^ *a J | 4 I- * I lj_A 

C^oJ>tJl ^3 LLP j-Jj (J^>-'yij Aj^ I jj oU^Lp 

llA A^>3 pL> AjL yi} jl Lip 4 jI jJz- L . JJ jl jj^ \J3 
** ^ 


9 f. 

I ( V^waL s Xs (1)_J-^ 


ixjl UJi/l jl 


331 



Jlp <, ^ 1 jwi^j A-Jj 

^J|H <J jj>- o j« ^ -"*> aJLLo ^ ,4 .,^g d 1) ^L-aJI j y^az i I 

•* *• •• 

^Sh <uj_^ ^ 4jLS^- jt> '-' J r>4> 

** 

JljjJl J-.^ ^ J tS-^Jlj ^ p ^ i 3 i ^ 4-Jljb 

Ju-aJL ^ j-*j u- ijLhjJI JjLJ /ji «_A tijIjjJl 

J t4~<*l*Jl 4ia^*^Jl k-JjUJl 4-*ASo 

OljjJlij ^-JLj jl ^JS' jJo N 4 ^^j>tJ I oJ-A j I JUJij .<LwL>-*J I 

JljjJl ^ Lg-P J - s* * — <LoWj 4-0 Lp 0^)1 jJL* Cj»o *JL> oUowoAjj 
jl <JL*3*)M ,J-oL> 4 -o2-aJ I 4j {^jJl j L>sjJ I (JiLo ^3 .4o»iLflJl 

,<Lo^Ljl jl J-»JJ jji^-liJl ^^0 k y 


[194 


J^w> JLp La^jl*J ^ li^Nl ^UJI jL JjJLJ J-a 

oLsocJl ^JLoaJ JL ^’ i £Jj~Jl jiy ^ 1 1 

(jL^_>tJl ^ ^ ^ a ULw-l Ji Lol 1^-* j} ?4 -m 2->*-4JI 4^JL>o>tjl 

<ZJ L^-oSLJ>x_*tJ I j - si * £jjo ^ 5 jjJ t jj • 4 ^ww-Aj 

c> jtio- ^1 jlJ-o^l jl ^JaJ^ j^” 

. tS I jLjpl jJJtalS* 4-3 <—A3^o J-l I 4j-£- o l-3 ^J I 

^ N 4 * 111 ^JIjJl IJla Lot jJ> 

L>*_lj I j| L>e-j< 'y 1^ j i-^-P I ^v- ^ y-AlJ 0 J-> J->- 

0*}L>“J Lo2-J 1 ^J-A jLoix^Jl IaOjJL) ^yJl 4_j j-5^-aJ 1 

«# ** 

^3 4-*JLwoJl jl .j-*lJlj j-0>k J l 4 -^n_L<>o> Lgo 4 ^L*^sJLo»I 

*• ^ 

j*-^>«Jl jl Uaj I U-A ^Uk-^dJl ^—>10 J I I 

4-^>l>Jl aJL^uJI olpyjJJ ^vi>i Ji 4 ^a) J-A (Jyi-'jlj Jj t^LL 

.AosiJL 


Walter Benjamin: «Der Erzahler: Betrachtungen zum Werk Niclolaj (3 7) 
Lesskows,» in: lUuminationen (Francfort: Sahrkamp, 1969); «Le Narrateur,» 
dans: Poesie et revolution , traduit par M. de Gandillac (Paris: Denoel, 1971), et 
repris dans: Rastelli raconte et autres recits (Paris: Editions du Seuil, 1987). 


332 



f. ** f. ^ 

(J I \ I I ■«*» ■) A «i^3 0 1 1 .A_ja»J p..w.^ A i<_ l 1 j L ^—> ^Ji «/?. A > 

t aj j.*/2S*j j ^jliLil ^pLJLoj L)Li>tij J 3 LuLiS* IS" AakJbj ^*>jL<u 
•\r^' l^j ^yj ( j^\ J^jJIj iS j>%i\ jiyA* oIpI aLs *ja Jz di3 ij 

jL> t^JllSl jlUt^J! jL^Jl JjiJL oJjL*- jla] 

** *• 

IJL^-j jjL^Vl Oj_$Lj j I <JjL>«-j ^JUI ./a a 1 1 L^LJj 

** •» 

Aj>-j AJ I liMk! ^t-Lu *)I L I l I 

j\ 4~aj>- j^-aJ Iwa^J. jl jjJ> A~* 

J tS I 4 A--J J-Jz A ) I aS j^*-> O i iS ^ ^ L)Ls t ^ J_>- 1 

jlSj a^Ju JL>tj c pjLJuJ ! j jl <JLiX->-'yi ^Jl JlwoJI ^ j-^ 0 

lg-L O — I ^J| iL^JaJl j-P vI^Jl ^1 oJU A^*_b 

•* 

C I oL^>«Jl J5 wj Aj I IS' Lo £jJU p g - * - -*» ^3 

JLjw? ^-Lp ^Ji 'y I ^JLp ULx>c_j AjJ .aJ IjJlJU3 j 1 iiJU^ I jJjJt>- 

.AiLwo^J I Ujlo L w^j| cMj-* ^ ji? <J L*>«J 1 

jJ I A3 tA-P L»J^ jS jjo oi <— ^->c-J £t-> j LJ I Aj l^S" jli U-A /^o j 

ir~~ Ls 0j^-j t _ r a-x- ! <Jj .^-j-UJl JJjj Lg-k-.^ 

•» «• 

C Li L>t, yS.1 1 j LJ *)l I 0 j ) I yjt> j l ^_«. P ^>«3 1 Jp* J I A_>* l^j 

, (38) jL-Jl ^op ^Ij Jl J_p^“ sJLa jjoJI iijU jls 


L5 l)I . o> j L5J l 4 »»«IjJlJI ^3 <u«5 L*_a <aj ^_I a-i oJLa (38) 

O I Ijufc ^Jjc j ^3 1 ^3^L>-Vl oJLA 0 JLi L^w»J I J? Li» J5 Aj^j j_*J I L> 1X>J \ 

JLC'l^ill J^a JLjoU ?OJLA ^y*i I y J^i ^jA AjLSLOI J3 J) p^L>J ! 

L *S iJllA o j&Ju jl oUj^JLJIj oLaljJ'Vlj ^oLic^Jtj 

A-^J l jl a-v«jl J_a L^IjL* t jj LuSL* A^_Jj_> (jJU I A^lJj>J| o L_>J I c_i 1-i-^ - -^ I 4 <J j-il 

AjjJ «^aj 0^ 0^* ^ *■ 3 ' -1 ^ N I iJLfc 0 1 (jL>«Jl_j . A^j L q-^J' o I jj 


4 A & y^j* Qj ljL~* L^-3 ^7^*^ A^*JL» waIp^j 0 L 

^Jl5Ll» ol ^.L».i — > ^j^j^aj>eJ\ l-Lgjj .A^-^ljcjo l j~+*sSS 

P. Kemp: «Ethics and : .(_pj— 11 JL^JI j_- ^xks^ JL-P ^^JLp 

Narrativity,» dans: Aquinas , Revista internazionale di Filosofia (Rome: 
Publications de l’Universite de Latran, 1988), pp. 435-458, et Ethique et 
medicine (Paris: Tierce medecine, 1987). 


333 



[195 


db ~ i ^$J| LwJLJ I o*>1j*aJI oJ-a 1 j+s* 

jjj>wJl L^-S" j . 4_o j-w-J ! <uLi» jJJ <-3 *^s>- *)1 1 l ./? o. iL 

** 

jj^Jl £-1? LL> aLiJ ^3 W>U^ oljjJW? O J^J>- tJjVl 
0 L>*-3 J g jg 7 4-CLwa oL jJW? jU i I 4_J jjsu J 4_Oj-~Ji 

.V^UI Ji id^i ^ 

■t t* 

^3-1 1 i_l 3 l */3 *v 1 I C i^A. l « > *— o— I 1 j-/a! L 

- 5J1 Jt .^UJ! ^ iufcl jJl i-ljJLU iPj-^Jl 

iJliJl i^3l jl lJL Ji L5 i>_*J! 

•• 

( _ r lsJo- JL^SlI ^JaiJl ^ Li'AJaJl c/WjJI ^ LL-U 
•* 

Jl*/> a/J> jj>“ Si 1 ^1 1 twJajJl ^Jl ^j-s &j -Cws-P J^j l la ^ 3 1 

^JaJ I 0 j£> Ui 0 y> j j IjJ I Jb <J J ^ I I . 1^15” 4 j j^} 1 cli-L ^j-P 

Si Ip] 4j^a ^1p *— ® j^c] \ ^>-Vl IJu& ^Jiajj 

* . lo J 1 1 L. 1 - A j jj g 1 1 Oxijh t _ # JlP >. 3 ^joJl 

Jl .oiu’l Jl* ^iiUwJl ^1 y> LL-I 

lift Ol ^ oil!! UkiUJl oU 

•* 

p p p 

Jb>- 1 i) *)[ j .<ulp ' J*"!" 

rr^ <^i -i£j?* fL*' L ^'-«- c '^ L—L>^ t^w 5 ' cr 1 ^ cr^ 
l ._ , - - 1 ... ^i-P 3 Ujlp N I . bJ I l 

J^-P 1 jj>- 0 j -^-3 LjU-ijj 4 l -f> ^ ol . . . _J 

(w-jl^xJlj * - 1 j-J«Jl 4j>-jjaj ^AJl ^(C*. >1 1^ !(Jlj-«Jl 

w ** 0 " 

^.1^ ytj . <39) «!ljul U» : yb dJUi ^ 

.olJJl j^Lp 

L5 jiii ^JJL olJLJl ^ ^aiU^Jl L-Ui L^jLp 

L Oj I JJ I Jl ( ^3*5L>-'yi JOcJU ^\ e_3wLg_j 

•• 

^^Jlp dJJJu LUi JL» j .^JaJl Ojl^Jb^l jLjLpVI j**-) ^\ j J} 


Emmanuel Levinas, Autrement qu'etre ou au-dela de Vessence (La (39) 
Haye: M. Nijhoff, 1974), p. 180. 


334 



[196] 


cillS t jLojJI ^ jJJ L^l>*Jl Js> lol I 

. ^40P _Jl^ 4j j I j^SL^j 1 j L*Ij <j;AJl d-> iU 1 ^^lp L>t*J 1 

(>h ol^-JcdJ ^LkJl l-U ^ io^' ^1 ajL«JI 

*• Vfc ♦*■ 

4 .> ^? _ > ^»J 1 4_o!JlJI Ijj^\ la.3 j t ^wJsiJLJ <l*_o-*_J! _ ^ g 1 1 *■_ - ka ^ 

?oljJl JLp ^iUJU 


jl : c« : ,1a pi jJ LgJlSj jJLJ Jlj-^Jl IJla j^p 1jL>-^ 1 jj_ 

^JaJl Li»>* k - 4 ^ 4^0' Ajj^' 

1 o*->L5" ^.iJ 1 ajlS" <lJ] -L*_*_> 4 *a<l 1 1 jl_3 <Sjj-t ^ 

** 

^j^J>- J ,oOa>j> 0<*JI _ 0> L-& LojJ 1^ 4_wwOSjj 1 O* 1^ 1 

oLJl 4 « la.^j 4 «,c3.dj I jlS ^ 4-^4.«-1>cJ I o L->«J 1 ejjjfe 

p 

jl .4»» 1 J I <Jj-*>woJl 0> Lw2->s_aIJ 1 l$J ^l>eJo I 43 J 1 

•• 

^JaJ ! ^^3 J-l 1 4»j-w3 . ll^l^vJ I ^3jl> £»_>*_» 4 j3 I 4j^-^J I 

.OlUl Jj> AajajZj 


L>J 1 ( j r ^ ^y> l_J 4_> 1 (ji ? kj J^Wflj l ISJ I 

*♦ 

I o> V L>j 1 ol-A t LJ ! I Ip L^jl I o 1 

4j^-^U oJ-jO>- 4_J L$\_JI> j ^jJa-j Lp 15 j jJL^j 9 1 JL>- C-^VL^- 
Jlp liiilx-JL UiouJ! oS^Sft 4^1 JA Ipyu N i^-Jl 
Jws<? LLSl Ja>JI La .ojjl^wo 4iaja_j JlS” L^o* ^ toiJJl 

oNUJlj iuAl 4 -aaJI ^ iiLj-Jl ULU1 o^fUJl ^ ^ 

' M 

Lpjj 4 j-a» j L d> oil? 1 (jU JL>J! ^a^al ^3 5 

•* w 

l^,laL>- k^» ^Ip j l 40 lU I 4 jj^J| ^JL^aJ OPlijJl li-JSjJl ^ 

^ ^ ISUJ cJ^AJLj .(op ijiui ijj^Jl) 003 JI 

4a^> jAOj I^LoJ^ C j^a 4 j1^j ^3 <Ls-^>tOj 1 4j^Jfe ( jJL>tJ La 1 j Jb 
^ 0j LsA_» I OlS^AJl >J jl 4 -Lw^ ^ 

*• I ** 

olS^Jl ?i~JLJl i^JL. dUi 015 Ob tiUliJl olJUl 

< jUajiJLJ iip UJI olJUl dJUJu U^Jb- U5 ^ (< Ji V c ! 

4 ♦♦ *• * ^ •• 


335 



tUuJ jA\ v'IJJI j* Ulia i*i JJl jl . < 40 ) L*iJlj 

** 

jj>xJ ^ IjlJ ^L-oN I 4 ^..ll 1 ^3 Jl oN Ldi L$_> 

t» *• 

^ d^Ul lsjUJI -X^J SUJI Jl i-AiJl >y* tL «-^ 

P 

t 4»> 4.^3 UJ I 4JL>^-gJ 4^-%^!L) yA 4j j L <**J>- (J LoJL>- 1 4J I 4JL> jA 


L JJ* JLoj^-^l |ju* jlJui) Ichlosigkeit 4 ^>-Ijj 

wr 

O^rfe l 5-^I <Jj^' l «bJ' J j^j 

Jb-X>“ yA \a j j.*j2 ) 3 L*J L»A bjiJJl 0| ,4 jL 4Jw2-^ ^J-P 

•* 

d)li ^JaJL j .4 -«-j1j L^JIP J LoJL>- I 4s>-\jj ^jljl t_5^ *W2 jJ I 

y \q < i .4_lP 4j^JL) LlwLLP ^ (^JJl * ^ 

•* •»**»* I 

f, & 

^ jl £k * I M <J L<>»4 ^JL^J I ^J Lp Lz# Jw 1 t _JlP 4.0-s^^JJ 1 oj^ 

JUI JJI k-jjS' Jo utUd, 0 4_o L>x-.^ diJ.3 ( M $k' ^ ^ - - j 1 •> ‘T C I g ^ 

Jki^J jl «*,_J N Ul» iU^Jl jl .oLb 

4* 

KpJS V» Jj" jj lit UJ j-oJ jl*J (J :o J LU-S' 

4iL» LoJ I djj jr^ Ul dlta J-*j Lo ,®UIm Jl ^ ^v«io 

«■ 

J-r^ U5 t4_*_Ju*Jl 4_j 1 0 Jj Lvws^a C-wO jj>- Ji j olS N 

•4 

N J-IJ'i/l 11* jU ^j-^Jl IJL^ .JL1» .oUjJj dili UJij 

j 1 1 y+j JlujJJ Lj ! 4JL>w? {y* 4-0 y>- jJ I O I A^aJcS 

y± j ol bJ ^la.N^ 1 Jli 4^ .ll | 4j^-goU j&'i I ^>tl3 1 

Ijjb o t 4 j^^J L i 1 4 j 

guji O^jd 1 <y ^jldl ilUJJ JiU^Jl [197] 

«4 *• 

Jlo J-£ J_p<jJl oJuJl& ^jO^a . 5 JLg-iJ .(Levi-Strauss) 

j>o c^LWLJI <,Ju J .J^dJl i,^JS J JLUI oJU 

N ^L»t Jlj^Jl JjP ^ jU ^JLdl 

.4^*i Jlj^Jl Jl J Jl Jr^ 


^ 4 

J. Coquet, he Discours i<uU5 ^ <u£ ol> 1 la../?.* ^-1 J (40) 

et son sujet: 1. Essai de grammaire modale, 2. Pratique de la grammaire modale 
(Paris: Klincksieck, 1984-1985). 


336 



o-La Ja_-L^2_]lj j_a aJJ$ LwoJ I ^jja- > L» jl tcJL>«Jlj 

<wAa 5 .«!Uil La» i Lg .^,^1 j jij Jlj-wJJ aj jjcS\ 

I ^Lp V IU! Lj V I ^ UaJ I L*-« ol 

U ±JLa jl*-* JU ^:L;>I ^IkJlj 

dS Lo/Vl Ls^iJl ^ aS^J I o'yUJl jL J jJL jL Ljaj 

«• 

l^J-L-l ^1 i^^UJI oIaj 

w 

6 j— >c-<vJl t-U ^ L>J I ^3 CU-Jl ^J-P o^-AJLo-JI ^J-P Jj-s d <-,«3 j Li 

L* L» ^ c™J ajj-^JI jl ^5^ • UjUJ ^yJl 

I *» «* «• 

-li US' I dd i-U t Aj^A jJJJlS' j£J J AL-*J i Aj jJt Jfljg .9 

*• 

j] . Lo l -L a .^JjVl ajjLS* L^jI U-LaxpI 

^a ., s^g diT jl LJ>ljJl l LJ jj I ^a-M 5 usJl 

** «* 

L^Ji — * Lj L*_ * I a.« »w> jl Lo _JI A-w-v-jJ L j oj-j 4 Lj 

•• « • *• *• ^ •• ( « ♦ •» 

L* oljJl (apophase) JL-j . (41) olJLU ^(apophatique) 

JS Jiii Ji ?jjl «I 3 U» Jl ?UI (1^)) Jlj II ^ JJjr J\ jl J 

«* 

L *5 c ^^-a J L_*_>LlJ! nbLo)) !l jl .oa*t>L-® 

#• 

oLaUjlSI j L^-vJiCJl oblJUcu-Vl Lp (j\ t^JaJl tULL* 
^j-P ^j^>c*S> ^J-P <-j ^ jC-U AAJlla^J I aJ L>eJj-j I jj .oJ^uJ I 

p 

Jo" J Ujj k-J^alJl^ jj^jJlj Jvilll J ‘CaJ* jj* 


* + 

^jjl apophatique aJL£J t^>yb^JL U^Lp L>JLL-^ La jj^jj (*) 

# 

(theologie ^1 — H Oj^aMJI i jL- ojJ c.-L<-h-: i jJ i 'y Jj-5Jl ULL^tl 

~ ^ ^ *• 

c Lj^e- yd I ^ U-^* I jjo v_-*J (jiJ I negative = theologie apophatique) 

^jlp (negation) ^ (apophase) ^-JLJtj 

UUJ J ^ <11 1 jp Igi yi, jd ! JjVl aLa^JI jj Jj t(sceptique) 

LJ lU5 yu> y* A » y6 LlSj j t Aj ^Ju jl ^..la :...,'> ^ 

aUI Jkj I J,tf > ^jj (_£ I <jjL- 1 1 *JU0 J^ lj A) LfrA > cJL» <uL>3 (J 1 ^-^ 4 J 

. (^>- JuJ I ) k-3 1 la <>,) I At L^j ^y ^Jjxj <Lj yt >\J I 1 JlA^j . I ^ - * JLmj I 

«Le Recit interpretative: ^^1 tA-JLjLJl l -a a ll <J j-L» (41) 

Exegese et theologie dans les recits de la passion, » Recherche de science 
religieuse (1985). 


337 



Lt ytU J3 (J? 1 <Ll L>J I Lj^J J i i^*y2-l>c-) ^ jj 1 

** w 

* * 

jL_9 ^ A L ^ ^ O 9^ *5 ^J^s<2_>v_J (1) I 1 <±—3 • L> ^j— 3 0 ^^i.ii*/3 ) 

0 J— A^ 4 *— A J-^“ I ‘^-J^ — A Lp ei *- jJJ ojj-£L-^ a SJ_P a 

V-JL iJujb i*J l*J ^1 0 a^\ oJl* SjU jibi: oMjU^J! 

•# 

. L^j Lp j colJJl ^]| 

J^\ tj, yLv^Jl ^jJlp JaiL>*j ol lil LoSL*-> ^iL5 
** 

j\ J> Jji JLij ^j-Jl »b«^ ■ *^2 1 I ^-Ip jJ-J oIS 

M ** 

01 <>SU_Jl ?«!ljj| u» idJUlSj «?UI j-*# : L_* 

knJ' ^ jjUJl ol«Jl ^ 

%• 

»_ 4^5 drr 1 ^ 0^ er*^ tiLiSHLjJl ^JLmsJ 

•j*~* jy Oi lSj' 

j-Jaj (_£ jJ I ® ! I Jj I La W 1 0 1 y dLj> ^<0 J 4*>- L ) /^o 

*wi-3 JJ 4 J QJLi ( Jj>c-w*J C ( J^J>eJo j JwP LiS" 4J^>- ^jA 4^vU2j I 

ipj^r^ A^l y y^ olUl <Jl Ji ^U! <loJ1 J>\ i~~JL 

Jl AJ-> ^SLojJl dj-A yuuj toLj>sJlj J*o~*Jl ^oL>J y* oJjCJs 

. do Li ^.JL/? ^IjJl ^ LiJ I ^1 p olJiJl o j Ji jl>- 

® fr l jf- i y'yr^ J ij^I® cJJ' JL^J' 

i_rJ <J-^ ^ j-r^ 1 *Ly“ (J^ B • <J cS-^ O j 1 1 j 

•* «• ** 

IJla ol ^?l y I jJ iJLa t«[dUj jJdi :^\] UJL^> 

ji £^k^1 ^yp) * tj*\y c^i j-* ^Ij^I 

. « ! i i5 y\ Ui La» :j£ij cUJ? JS ^ yrl 

«* 

j^u (_^jJl ?UI (j_Li-<>J! (J I j-*.»J I oLi 4 <l*jLj 4^j>> lj ^_a 

4-Aj jJflj L y2~*ajd\ ^3 4^j ^4»J I (JoVL>*Jl LoL<*J 

•* 

Li I Ioa» :^jV I o!>Lp^L j! 

I l5 1p ^ ^ L .« i ,w. i t ^ L « 1 & « o 1 1 L I o^^ I y* ^ * La jjip 


c £j"$t (Jlj-^il y*j (Ojli^l o\ ®^j^Lp J-<0-*j ol t y* 

i3jj_ o->^l ^jJI UpUJI olJUl I 0 I L- > J I 

*• * •* 


[ 198 ] 


338 



l> ‘— J~^ Lp-X^? ^w2j 1 g \a ^>-^1 O^iaXo Lo t,__^.-~ i 

*** 

$y*-*0 £-sA?ij-> O^X>- j ! J^LLj ^jXSLoJl ^JLsaJI IJLAj .AJw*P 

<JaiJl o-La .olJJl ^3 <. « !.✓? 1 1 oLjJJ ^3ljjJl j->*jiJIj olJUl 

*• *• *« 

* Lj .C~%ij L £» oLl*-*jI ^jJl J^j jJaJ I ^Js> I aIj JawiiL 
(*L^I ji) il^^l ii*>U ^ IS^UaJl iJljJl iJfJl JbO>J l)U 
j 1 ^ > L ^1 <jlj^lj aJ U>_p!j ojliol j ^j^aL^x-JLlI aJln^L>*J| 
o-La ■ ^L>- V I -A « * . vaJ I ^yi-p LjlJ I L^° t ® a->^ Li>*-> ® 

^j-^aJl l _ 5 -Lp g£ I l $ : » Li^L^Jl 

t(.rJl <CUa>1>- caJ ttiLLs^bX tdU c L _ s ^0 L>- t^) 

■ \ - i ^i i i ^^Lp i. LS j^JL* JUJI jiL! j 

Aj^-gJ L <U/? U- AjL— J is ^3 • a^-j 1-LJ 1 L>LUaJl -JLs^? axS" v, ** - l i 

** 

Jj. . J jJL> <ji £-Ja2L~-^> oi l^->u Ll*-» <jL>*Ji j_a t4-J>lJUl 

oVL>Jl aj ^y-y L* jl .^j U jjfe 

t jlixiVl j JJlLjJI dLiSLlL^ yb Ji JL>JI Ujy L 
J^iJl jiJbJl jli QSCaj .olJUl aJIjIj olJUl oLI tSVL^^Uij 

. O I JJJ Lo y^j ((L*jiW oiJUJ 

i^wL>eJ ^JJl ^olSJl 1 -La ^JjL« jl LoL<w ^>sA?I^Jl 

JL» (Jean Nabert) ^ U oL>- J JL* jj-iJLx^ j j jSLLa axp 

ijj/Vl ^ li*U <1 ^U-iJ Jj^jUij (Gabriel Marcel) 

J%. Ol JLi .\+~Ju oUJl JU olJUi 

jj «• 0 .L* jjsl^j <U~*JI ^>-b»- i^vulS^ £y>-lA»J! 

.olJJl y^Sli J-iJ oliJl ^1 ^^1 

(»l>^l JI-ljl^I iJlaJl «^jl» ^jl; j jSj VI ^>«_, <uV 

.oloJl V >1 oliJl 


Eric Weil et P. Landsberg, Logique de la : ^JaJI to.jVi J y>- (42) 

philosophie (Paris: Vrin, 1950), ch. 7: «Personnalite,» pp. 293-296. 


339 




hAjslb 

H 


[199] t Oc<kJlj>^0 Ss>- yj> c lift 1 J-O I O L«*> I jjJ I ol 

•* 

IjuJ v'ljJl ^s-lh iJLwJl J i,yjj! >U,y\ J! 

J-Jl® Jju <to»J L w- ^jJ! j-woajJl jl^j ciU^j) Li^^l Ijujl?- 

yb ijtfc yS ^JUJI ^ Oi-Wl ^ 

«• 

L*>» I jjcJ I ^ ^ *^~ £ d ^Uuu I ,_$! v j' jLjJL>* 

.iiiLJl 


^Jl gj\l oU_^Jl jU ^ Lli L^J 

0 1 0 L*J ! <L~-1 jJlJl 4-JLP 3_X-P iwA«4j^ &i^ 


J-* : M>* <J'J— iij3 t^ljjl ^ <.J->Uj' 

^JUI J^\ JpliJl JA J* ? 4 ^*i ^ ?J~u ^ ? ( J^=i 

jjjU L*o U> <LjIJUI i 1 .si*-* ^y> ^y>*j V hJl ^yL>LJ 

ULlJ j£\ <*Jj}\ Jl jl i!L^ «1> ^ 

*• •• 

^Jl <ajL*J| a^p ^ iJl o L p I oNl 

jli IJl^aj :JuJl>»jJ! jj^-* <L^L*S(I SJlpUJI 

•• 

J-*-*-!! jUlkj G^ljJ 

«* 

^1 v-jJL, will ^JUI <u~iJ jjjJl oUdj 

jj£ j I t 1 g la 4 1 j> 4-**uaJ (^33 i 

\j^\ j\ ^ j^liJl ^^yLJb^Jl JlpLaJI £-J>j Jl 4^jJL 


341 



Oi Ajj-gJl yjSLi ^J| A~~JL AO j^Jl ^^dJl Jj3 

L^a J^>l*d^ Jl^jJLJ (morales) a~j>-Ij>J| /\ (ethiques) 

I ^J-P Ltfj L^i ^Lp J t j^>-l ^jo» do*S ^o^>e_>3 d-o LS jJ L*_S 

. l^l.P do IJJ I j^xj o3^-*J i J^> ^1 p Jaw> ( Jo»Lcd*> 


' Lrrr*^ L)l 


■» J JLa j_* oN aL ^Ijh 

c-^i ^i ^ £* L*-^ 2 - 3 Lp <( ty°^l ,) J 

IJ-a <, ^j*£i o j^«_LuaJ I ya t.£3Jl (_^ j^vjJ. 3l O l^lJ I 

(*-* jL*_d (jj_SCj jl v — L») ^^^-IjJl jLj Jj-aj 

^ Awi ~ p jLiol (£ I jj3 jr* 

f. ^ ? * & 

^-9 d->«_> (j 1 ld_>- /^-SL»-^<> j I il J^-P l— 1 0 La^j LjS— L d>«— a 

^L-^aj'SI I J-a ^La u Lww^ 1 5 jlp aJL LwvJ I d-> Lw* I jJl) I 


’L> 


bill 


o Lois' ^a LJuol; j^a cj LS ^iJ I ftoLoL^JU jj 4*Sjl 

♦* W' M 

^A Ail 4<jL>sJl^ A^JlSLl^ d-> Lo LS \ ^jp\s>- ^ yJ ^jA 

-^->dL) I dotaLj»jVl ^ La I A>ddlda 0 j I I 0 Aot-wJs 

I 4 L^c-L I Li d»wa^*3 lO Li«-Ia-J I ^ I As^o?^J I I 4 . ./3 1 1 1 y^ 
Lg_LS _ obLSj>l jj .oLildj j_9 LlS La I joj>- jl 

aj-aj doLLtjl j jSL jJLs c vlLta ^o ^*SoJl ^1 p _ aJ*>L>-I ^_JaJ L 

U^S\ jlpIjaJI jU JiMl JLp 4.^J! aJU^ j! ao^I^I j! 

LLoj 'SLo2_jI J-s^di I oI^LJ<j^U aaJl>®JI Jj^-jl 

p 

.La j^ppxj jl \>*j j 4doL*jL-Jl 


^ ^ ^ ^ uu 

1 b* LL^ Ji LJli J-jJI 

^J4»l ^Lku-I J M lASUj 4j.|jJ)/!j jy£- iliA> 

jl 4 AAj LJ I A^aljjJl ^jA 6 j-y>~ 'S I do L>t-Ao2J I ^3 4 AO^*J I 4_> j-£ _J i 

<* 

j-a L» ^1 aJ_^*J| oyljJl y jr 4 ® jSliS 


[200] 


342 



jLi^j ^-3 l »> — & I 1 j ^ 1 $jJ>t-A y-A JL*— > I 

oj-& o I <AL«*_pVI j! jL>jlj> ^ I oL>jiai3l 
^jUaJl olS oliL^^L A*l*Ji AO j^. A I ^y3 aJO.qS I La y y./2 > «X»*J ^A I 
f UI «-U<ai jAA jl Jj*. jt :J-J JLiJ . ( _ # i!>U^I 

aJ» - yj 1 A i^n -■ I L l*J 

*-t '-r’jU«j 

.wl^l 


J^U-^I j-h oU^^Lil ^JJI j— ^Jl oUL, jVl lit. 

^ jl (JU^J.'yi As. y f.y V .(morale) a~j>-IjJIj (ethique) 
♦• * •* ** 

j- 4 J^i jrr^ 

A^w^wL>eJ I 0 j-SjjJ I j Lo IwLoO LftwA \slS J L A_sJs_0 j\A 1 ^jji ^_>- I J 

<>-j5 j-^A I a^_*^J ! il^jJ! ^Jj AiL^VU jJUiJI j obUJU 

y^yAj Uj Lp%J l«X^- jy^-i t^\ 4 L^-^^j3j jl dj ^yA I 

cjjUl Jii^l tU^Lk^l cbl ^1 .^I^JI ^\jS A i: 

M t« 

!1a J-v2jUJ Ja^I j-* a^IjJIj to^a^a oL>- ^1 ^JJalJl Jj>-I ^ 
A*o j_xJ 1 4_jj\A I L^jL^oL l_*_4 (1)1 L _f$ p— wnJo j-oLjo> jL>-b ^-i JajJ 1 
c*-SjJ! ^.s) La!^-S"!j L^JIjJL^-Ij t(j-JLJl Lg^-jLsA*) 

q 1 1 ^yA » ( I La ^AAl La j^JL<-«^» c.* «.>» L l<»J I 

C_5-^-P jL^-oJlj ^j-o j-wwt>-Jl J y^J>- y-A <Jby*JLi jl l-^>- 

(j'^’S/l a!~>- ( _ ? ^Us^Lu-jI Oly o?\j in’. 

<-~-?r \ jAi c3*^b>“! cLw*->- ^Ja-jLS' o I jaj t^jL^Al j^AaJwoAl La^w^ 
j]kj ^LALj t jL-^JA £jUaAl La^j^_j 

S^x^ju aJs^j! JL5ljJi ^U.gJ'yi .(deontologique) 

J_> I wL^-AjJ I (Aj^ jbLJ j t DUALS' A : la j LSLj \ j A-^-flJL^a 

^ ^ J, 

Cl « ^Aj b d-«-o 1 L) L> ^ 1 t ^ ^-o I I Jl^A a^v<_<^»^^<>A I j -.- /> * ^ L 

I jl o JJ (2 cs-^P (jjL>-Vl ijjAjI 

^1 ^j->«-LJLj jb-^-^oAl ^a>“ (3 jL * 1 jL>j-p j~y^ 

f* 

4 Lj fcXj A .. l . A < f. / J I i ^j3j * C c_d 1 ■ ■ -j I 


343 



£ 

4 . * L/j ■ ? V I (>^43 I j-oJ b tUJLalj JbJL>J! ^ I Ij-A 

Lj_gJl LJL»b lg_$>-!j jl» jl£ ( _ y xJl LLLj*-<Jl (aporetiques) 
«* ** 

^IjJI jli i^pj\ JOI w-y 


♦ 1 
j**' 


. Oj 


;IJJI 


^ ^ Jj jl5 j|j o_j_l>«^> Jl«j V 

.^-IjJl ^jcJl Li* t^J^uSfl ^iU^jU 

** «• 

j- ^1 4^-jl r LL. ^ J^15 ^ ^ iLli La j*j 

^j-*-> ii*>Lp ^ L ^ ji ^g. J I lo_^_> ^ jJL>w« oijJ 

ajL^JI ,y J>Pj fy^ ^ <j* t#* j^b^ 1 

.ii^UJl oi-A Ji* lolgJ c^j^J c3*A>~SM 4 crH^ 

i ill g t .« i V 1 *jLaJ| 1-^" ^<?lL ^ y* y° *^-LjJ| ILa 0} 

Lj^JJ L^Oi: ^ py_ jl <30 03 ObVl ;Ji*JU! j ^LJl 

t* •• 

ObSlI iOJJlj ^JUJl OUl*l-^I ^ J-OOl jl ^OlJUl 

•* 

^A^ t I ^JlP Cj'V j^~>woJ I a1sls»-^\j 

M 

b^-l Oh O ‘^Ij-^l p*j\j -UOI Jj^j>wo La 

<JLO- J'te-‘ s l I OL*i^l 0} :SJLiJl OOl -V--® 4 ^ 

«* 

jl oo>- (estime de soi) olJJl ^jJLaj jNl JL*j o^pJLo* L> 

«* 

.(respect de soi) o I JLI I ^\ L l^JLUL-. Ob'tfl iOJJl 

: l _yb ^ i jrr* <j' bb* ^ O'^O' c5^' ' V—^-? 

t» ** 

*lj&-l jl (2 iolJUl f.1^1 ja p\ ^L-l olJUl y.JLJ jl (1 

IjLOl fUaJ p> OJ 1 JJ I jjJji) 0 JSxZj ^ jj I I O’ I jj I 

1 jii i^ij o 

j*^^l L>xJLjl jJ Lo oSj J c Ja-43 0>lJJl ^i^L>“! 

JL^I jL^a i]Ll_A N fj-y^ oJl ^ jJ I 

j N I J Lb-A I jbL>- N 1 I j-A 4 _^jL^*J 4-> (3 J-> ( Jl-JJ-S' 4_) 

£ 

j'Al^- olJLJl ^l^i>-lj olJJl jjJJu jli IJlSLaj .(hie et nunc) 
^j-A {£ Jli I Oj I Jli I 4 j I jl-<»jJ 6 j*~*~ ^ I I I 

. LgJ ia..*».> AOP 0-3 j^J I ^3 


344 



o->L-«Ij-lU ILoOJLaJl o-La ^S-J j 

l ^ 4_llj L) j l_lO ^3 L LA ! 

5 y> >S*ry. J 51 ^ 1 (humienne) U J>\ J &')1\ i-HjJlj 

•• 

•L/^ K r^i ^ o?. f'^' Oci L2h^> 

-i (^JUI ^jLiJl (conception) jj^asJ\ yL> j| bo_$L<,-i 

oi 4 -j jJaJ 4 JL ^Ja_» J jJa> jl ^ *)L>- ^ I 

AjlUJl J JaJl jU JjoiJLj io^JaJl cJL-0> J O-Lulj 

la *> . 1 1 O I^j JjLJlj olwAllI V J l g --- 4 *. ^ju *)l 

I <Lj 1 CO ^ 1 0^3 JuUJl Lp o^Jo L */0 

»♦ 

^ j' - Lr* U— l*jt£j jXJ c^ljJl 

o\J\ j\ oJ dUSj JpUJ! JU _ *%J| 

[202] 4 JJL 4 JI ^_PJU Lo IJlAj 4J L» L-,/)ll . i, j ,/ a y 1 

j-* Uj jj^ Ol ^ 0 ^ Jl^!>U J->UJI ^~p ^j^Lo 

VjbV! >JI i+*rj ol oV >J UJI ^ ^ 

j-* L®j Oj^j ol L^ Oj-Jl oU t^l*Jl j jk.o>,U ^*,2?>xJ 

4 Og->-lj-» JLxJl j - a ^JjI ^jJLS^ 

<- — teji lil j\ c^ljJVl j ^jJl 
.^SIjJl (<OjLo*^Jl 4 ^aJ| 


« 


0 w^til Sju>*JI oL>J|)) oIjui^iI _ 1 

V * ♦ * v 


J!5UV| ijjl o_i; ol iJl>J! 4_J jjJl ol 

*• 

<L^*djjJl Oj£>jl+*j ^^-Lp c-il j ^ 1 (_£l c 4-*-*->- 1 jjJ I 

<j! jj^ ^ 4J ISL<j jLoc<Jl ol 4J LJ I 

»• «» 

.o^Vi iusai <d 


^szOcj t t ^$^L>“'yi c-3 lo ^ V I (J ^>~ p Lva-ix.*^ V I 

•“ «■ 

C ^Lic- ^ — J l O > - ( J-S ^JL>«JLi L-.L t 4— jl^^/l 4 la -w 1 ll ^P jJij-Jl 


345 



j£> L-JL^_U Lp (Jj-3 JL> A La 1 La Lo-J L>- yiJLj* j L>*_^»J I ^3 

^JJl jl ^lp wiUj^ j-a V I ^ ?«^^J|)) 

M ** 

*>L>-P i J-,v3, a 'v ^ J I <l*->LU j ; kiLta ^^5l*J! ^Jip t yL^> 

KLJ^L>-I 1 all g r ^1)) I^jJLi .4^-1 jJlSI oJla dJL JjL>t-w^ L ^-Sli 

OLvwm-j^o ^3 A.L>-I I ^ca 0^1>Jl 0 Ju>xJ I oL>*Jl OlJLgJd^U 

J5 jj^ ^LyoJl lift J> fjji'tf I Lu*>LJ! oUi>JJl jt .«^U 

** 

L_j ^_Sn_oJ I & «J_j& - -l^i Lp* l_>t_j ^ ^o IjlxJ Lj L^jwo oJ->" I ^ 

U^Xi; J'iUajl JsU; jjJUI ^IjjJl ^ a'&Jl 

tm 

.^jUSfl oU*^L ^1^1 ^jUVl jL~Jl ^*>U J_^ 
•» «• ** 

iJ^-Vl iJtSLi)M ^ jl 

«• 

C^! £y>-J\ ^ cr» ^ (( S-l~?Jl SL^Jl» p-fril Jh^» 

O^IJUl jjJjju j LS” jlj . *JLj I Jj 1 jjJjkj 0 \ J . si ' jjj^ Jl 4_o I Jj 1 4 j s^JI 

l*Laii i^u ^dl ^ JjSlI <dV:> JxAlL jus-* 

•• 

oJLfc L<? oJL-j>- Lg — j I ^Jl-P ojdJL**Jl <J L*J ^ I j ys^Kj 
<LdJ I l.g ^ >HJ O—a L La 6^^j>s-a ^jJij aJ *5 jJ I fij-A j! J+-& t (J Lo V I 

<U^J| oj-8> jU LajjJjj <_^} (jT^ ^L>'_P^ 

.iJ^U oL-,}, Ji\ *1^)11 rjU ^ JJi; 

^3 ^>Lol5 allx-a 15 jjjaxj OlJJl j-jJ-fl J OLi I 

•» 

^ilJL^*>U oljSJl jiLiJ jL^ ^.L^J 

•# 

.4^J L*^a 

o^pjj la yt I cjlJL^a*>U JjVl j^5Ul jl 

•# 

_pl JjJL; jl LjJUjj .«dJU>JI eLj»«JI*> i«LLj»- I » 

j U : Jt 5JUj»Jl ;L>Jl .«i>i^L>Jl sL>Jl» c— ?r j 

t * «• L^ -J *4 # *4 «* t* •* *4< j 4 

*4 

jJ’JUVi ^slJL^Vl jiljj I4JS/ <JJ 5jLi)llj 

4_l^JL5la 0 L->tJ j_a JL>“ 1^ I4. 1 ^Vi 1^1 ^-*/2_J I d-O 15 Lo»^_a s 

•4 

. (^5 ^-MSLflJl AjliJl ^JJij 5 j^J>- oJd>- 0 l_^J>tJ yj jl3 A^xJ^U 

jJa^jl ^jJl I j_5 jjL) ^5 d>s j L>- U-3 <da.>cJJ I j| 


[ 203 ] 


346 



,_yij ^Ji\j jL_J>l U5 _^Jl 

*• •* 

01 H>-l ^ ^>JJ ^ iSLa ll> jla .* j V I 

I Oj^j Nl |j_A ^Loj ^ iJl 4-^jJl oJLa 

V I A^**1a1 1 . j+>~ J5 ^,<2(3'. ± la ^ V l 4 j| t>- ^>* 

• ^-^>- t jy*- W Lb I ^ ^Ui J L »XL* V 1 l JLa> 

. Li !>U p! ys y>-\ 0 jA lJ U flL><J I OJL^j ^ jUjl L!l JlA 

lt® J-* j-^j' dr* ^iJl JjVl cT'J^^ 

oJ-w>Ji oI>j>tJ!w d-b^J j-o-J I a^jL^^JI 

*♦ 

i-JliJ! J^a l) l j-£3 111 I la I . Ko^lptJl 

•• 

.«5 -^Jl S_L>Jl oL>J|)) ^JJla L^ LJa^o La> UpUJI 

V» “ ' » a 4 . > a 

<i jUJl Jj>- jJ jJ a ^ jl 1)1 J5j^j! ^ aj>Jl Ll^jj 

C0.*L_>tJl <U*jlwJl V i ^lp t 4-^jU^Jl 1)1 (J JfAj I 0 jJfcLiaJl 
*-«-•* i>* ‘L~* J\ v^ 1 ! or* 1 


Aristote, Ethique a Nicomaque, nouvelle \^\sS jj» ^jS\ y -U^Vl jl (1) 
edition, intervention et notes de J. Tricot (Paris: Vrin, 1987), 

4 (‘ul^-) *pIw> .‘^Jj^iaJl oJLa L ♦ -*>~ 

L» ^pp 1 L I ^ ~>- Lwl jL^>-l ^JSj « ^ r w r >^5'l jj)* *< ojU^ii OJJJLSj 

(aJI (J^j) (^-Ul aJI ^>Jl ^pp (*^ > " jr® k— »U^»I jJJiJj .j_Uj 

Ul> j V! iiyd .(3-1 a 1094 ,1 ,JjSf! ^LiSCJl , 1987 tJ ^JuJl jJ_**auJ i ) 

» i> 

(Jjl C-^lislJljJl ^IJju |»L«I k^Jii .e^L*— Jl^j j ~>* Jl 4JjL>tll 

^jZjlLyA col> (<pIw» a^^oj) (tekhne) <u>«J jJsu*j! 

J-«Ljj ^ jJflJ j-a L» ^ jjo £-*^j Op IjlSCaj 

(jLop-I) (J^) (_rrr-^^ v-oU- ^1 <Cj><J 4^i5 j ^Ip 

-Uj jl ^J-kJ-^ljJ jl jaU^ ^^-ll I . L ^ JL j A— J I jj Ajl ^1 jli I jjJ ^jA 

^ l J I {j**^*** ^ ^ O p a, a V a ^a Lvl I Ijl^J l ^3 Jxaj . ( Aj jp Li ) jj 

J? L^j I^J I jL IaXp w ^ ^*0iJl p_Hl^ aJUjLw^o *jUl l*JbJU 

ioli k^i-Ub i j-A aJ , A-^L^? ( j-P ^1 ^Uo V 

, Ll I L^J I t j^_S»A-«Jl ^O.a^ ^_,I I ) rc 1 ^ -— ^ 1 I ^ ~ * 1 p jp o^w>tJ I A^ai^ l ^ ^ I U j 

ft AjL j+£> LIp aJ» ( aJj Laj ^JUl ^ ^sjjl jLL*Jlj) ydl L*jwo (6 b 1 140 ,5 ^J^udl 

.(j^S^Oall I ) 


347 



{jA LXl y IX* UJL>J ji tj jy L5jLL*Jl j! ,4X*-V AjLp 

y l 5^^' Cr 4 ^ y LfsXu 4 -L^Ixa oUUJl J 5 

^1 JiU-Vl U; ol JUJIj .y^l J.LL- 

aJ-^J L X * LXo !>Ul>J LJ ^XLj Lgj I jXj *V [o jJL& ^ jJ I ] 

xx*J I . Lg-LlX yJ I oLL*JLj (JL^pVL) x^lXJl <u-j 1 yjl 

** 

. ^ * ^ jjLk; |,j_e. jj^, ^JJl qI jJ-Jl 

t#* t4 jj^’ O^X * j^ 1 '-0» 01 -Ui*j .^l — 11 

*t_5"100l ij~i 1 l 3 ■ 1 1 0j c3_J-4j j->-SM i jJu>~}\ 01 

fjii ^ J5 jU liuljJl ^ L/S US cUJUl ^bSOl 

(, 

choix) J->ja\ yo Jl^ a jLJI jLolX^I XXliJl 4 JU 2 JI ( _ r Lp [204] 
j^-SLaJIj oiiJi £_* JjlxJl] (deliberation) Xj^Jij preferential) 
L>o^w ^jZju ^xp * — o liSvJ 1 o 1 JUJl j . [ j I yJ 1 ^ Uo I 

j *,a > gj I I -La oj .CoLUJl <u 0 Li o^-> ^ 1 o-La JXOXj X I jXj 

y cr^J }) :o '/ X*>C y>x JaXs JjL^jJL Lj j ^JJ 

JjL- jJI ( y La-t|j Xstf c3L^-*Xwi Jaj> - N ) Jj-o V I coLLp 

(X* 0^ (OX - ( oLUJl ^1 ^i 

y ! bJliaL-j lx jX yw? U JiLl Xj^Jl Jb5>- y 

5JU yj ^UJ! XoIjJI LuxVl LJ/Vt oLL£Jl JX L^L 

-U-^yj y *x» U j^So Ol ^ yJl xix^SM 15 
** •* ^ 

V!- J\ X oO *0^ Jl^lj jA\ IJL* ^ 

1 ^ ^ * t cs^Ol <J-L«'yi ^3 j ) 3 a .w»j 1 o^Jaj>- ijLLfc t^JOLvwj 

,jX) ji *Ae- 015 jl JpLjo 

** X 




kJi 




iLo* 


Nj t^Lij ol aJLp j! ^JaXJl N j ^ y 

x>- 1 j ol Xi .SXj>J1 ^jI ^ xJi L^lil 4^j>- 1 j ya olX 0 } 

• - «■ . t <• 

oXa yX>uj 0 1 ^Xwwoj <uLj^ > LX 


IjLp 




.12 b 1 1 12 1 5 c III 


348 



[205] 


C’ P 

i • ^ I ^lL^wo^J I ^J_p La J_lp Wb ‘i.U» 

>U_j I-La JJL-_pi jLp- iijLix. ^1 ^jL^i <ijj-!' c5-t» j^> _^Sl 

^-U^Jl ^Jp ^JJl JiLiJl |Jl»_j .Jl£j,^l ^ jXjJ ^-Uf-Jl 

^ mA> t-l) JajL^aS 5 JjlLxiJ I (J Lo-P V 1 ^Jl 4^wvjJ L 4 j IaJ I A LjLo a aJL Ojj L-> 


.*Ul 


£, 

<Jp jlS" 0} I 1 1-LgJ jh~*j \ ^J-w2jL) ^ A t ^>ej * . lalb 

jl ^ jik jli i LwJLp UJp _Jl ^UiSlI JjLu: jl hjJ\ 
•+ — 

JULj ‘UlkU J -<*i\ji\ *1 S>}\ p\ LuLSU j> UL> JjU, 
*♦ •• «• 

<eL f-^ <^1 L)1 oLLiJl lJJ-a Oli 

•* 

^1 > — jj > 1 . LjJaJL* jp i»-jL>- e-L-il ^.JalL JjL^i <_s-Ul (boulesis 
jl LJip jt5 jl# t^jiVl ^ oJL5 U_,j i^»Jl oJlaj 4dUi 

M 

P 

(_s# y*^ '-W# jj-* jr*j jl^—L k>_jj Jl Lx^J 

^ jl lUp jl# Ji Jl 4 JUJlj . (3 M U Jl dili 

^La^I I-Lgj fjj>- £_j2_) 4_5^* 0 -^La-wvJI jjj t^Lo jl5j> 

jJ^A .’ jj U- LjS* jJo 1 oi-A j ti **LLl.i j ? 4_^P jJ L» UJ I 

V J^-d L)l <uLp £-sjj ^ ji j£-*i i jlj jJa^-ji J ^r 

^ ji~>“^i ji ^ J LJa>- ^ LJp c5 L j jtf 

^^aJJ i L$~i LojJ ^1 l <zj Lj La_U \ j LsX>- 1 i jJU Lwwo 5wLp 

^a ^1 toL>JJ ^Lp 1 ^Jj-A jL-U j\ \ jJ^S J^a-J I j 4^Jj j! 

oL^tJjw A^oy^JLaj o^LA-<wvjJ A3 l-A ^ ^ | JL>- 1^ 0 J*P^*~* 

jV L^l a >/aj l [j ^sSjiJ ^ JJcJx ^ 1 to ojLA j| ?«S jI>Jl 

** «« 

i®a ja>- j^u m i> _ u^j ^>aJi jl > 

j^_p XjclJ LgJl Lk-> (^pLuaJI) (tekne) *cJ>^\ 
Ju (ijJaJJi) (phronesis) j ^ 

t La ^JlP t <j Lp — A_L^x j ^x»jJ I ji dli^ ^jo 1 y*j* I 


.2 a 1 1 1 3 «. 5 till i <u~jtj jJ-AxJl (3) 


349 



»• o*)LaJI JS *Lj U jf-dj >• iJjJjj Jijb 

LoL-l ( JJaj iS^Ap ^Jlp .,<? al I 4 _j UJ 1 j A^J? L>eJ I Aj jj til I 

(4 ) - ,. | f •» 

<u> bi A&y& 
*• 

1 4_JLL*J I JjL^jsJI <J j III ^jL> j£jj ^JJl u| 

dJlill j ^ UJl ^liSLSl ^y c-j>J j-p yJl 4-i-UJl JjLs^iJl j 

«• ■* «• 

^»jl5j (<L]Ijl*J1j pL>*-wvJ!j i^l>t-2LjO 

’ , S. *» 

crOc^y ci*^' J?r~^ ^ a ^ p ' U-i^J U 

•jyuJl oJla \y^ry di j^^i\ Ul Sj) ^US^Jl (iikiJl) 

iy Jj t(jjl>Jlj JJbcJt) (5) (prudential 


oL AjjJwaJl ojjfe jJ» I ^a k A. IjJjL- J^P-jULH ji (4) 

(pros to telos) k^jJlJ ^ j y aJL^JI <JL>j»JJ oJLLJi 4yi r ^'>\5Jl 4^-yJl yp 
(_£ L Ua>- Lj& yL^j 4 ^JlS’ ol (^1 .(oLL*Jl yi ^jJj) y>L>jj 

4-0 JUo ^ La 1 s ■> U l ^J LaJL-o d_^>- ^jJ I oJU*> Jjl* ol JUJl j .*<jL*JL 4 jLL*jj*J I s-Lk-i'yi^ 

D. Wiggins, ((Deliberation and Practical Reasons, » :y * -lj •* v— 

in: Amelie Oksenbery Rorty, ed.. Essays on Aristotle’s Ethics (California: 

University of California Press, 1980), pp. 222-225, 


isyUJt ^?L*Jl *2JJj5’ t Jaii y*jJi oljjl JjLij ^ ajUJI ^ O^s 

ft ^ jJLo y j ‘ ,/9 '**’ 1 L ! jj-A l L*jLip>tj I aJLl* V I LLl>- ol - 1 g -- a * 4 jL*JlI 

<J L*-*jl*« l j c jjoJi>- Jj ajL*JI o^ 5L 4oJO>-lj 4_Jsukj aJL>*j (ajL*JI yL^j) 

Aj Lpj 4 >, ■ ■ ■ la f ' I Aalp 4J^-1^ ^5" 1 Jb-Ji i jjLftJ 1 4^.. AjLp A-4>_l5 

4 Lwwda Laj Lwo I Jj 4_ lfl.l 1 O^i . 4_**i L-~vJ ! (J^J Aj J 4 k — .. ^ lajLJ I 

La Ulaj 4 «2JLl jS L)l jl L*ds oL <wJ Ls<? I Jj 0^5 <jj cJ^L-jj 

% I JlA y«jLi ol L*JJ^P jja^-jl oLJL>«j Laj 4 AjL*JI Jll Ojj ^Jj>w**j Aj I 

V (Hamlet) c L> La yi ^-»->- a— L^ jl L-^d? o| .ajL^j 

g. + * f. + * + + * P 

oJut ol . IJLjj- L-k-al— a j\ |jO>- L«k)jj-^a jl tjL^>- L^„dg j]a l j^-> 

l Lr 4 Lj^y^ y 4^“*^ Jjtn-k-kj ol LgJ^-«»j 'y aJs^oJI 

s ^jJl La : ^jJLJl j_* L$_»Iaj (_ 5 ^l Ajj j] I ^Lal L>-^Jjl»a ejUl ?}yjj 4 ( kjj L» UJ l 

JlpL” <j j j}\ o^i ^pVI <Jlj-wJl jjfc Ul* ol^ o] ajL*J 4 _— jkdoa jyj! a~oJL 

# •» 

^^0 Olj ol (_$ LI .aaIi >**» jLo^-^/l y-T 

.ft3J-j»- o oL>-» oj^Jb (_£»dl ^jL*-*JI ^y* JaJOxJl 1 -La jjJLj Llj LL^P 
Pierre Aubenque, La Prudence chez Aristote (Paris: PUF, 1963). (5) 


350 



[ 206 ] 


jJkj _ 4^j ^jj| Jl t( jil 

4 J L-^J I jl . aJL> 5iLi J^-l (JibJl tJJL*JL»Jl (. j U a l l) 

0 j Lip l L*^<>-> ^_£jJ l j-° l jjA L> * <Ll LJ 1 Lfj I j JLo La <l>- j j\ % a 1 1 

IaJ-L-L) I o^ r *j>-'yi ^ j) ., <■? < ? 1 1 oLLlU ^ ^ l 

•• 

JjLi> ^j-oLJi ^LSUJ I ^ijjJl jli ^jl^J] Ul^jj ^IapIjj 


(<C . Jo a. J I) ja]\ jJa-woj I l^ ^ : JL* ^jJ I jJ 1 0 , }L*Jl 


^j, Ia L*JJ JjsxJ V 43 t>LJ I oLaj t ( JiUJl t JJ l) JJlj 

I 0 j^liSl 4UP Cb3jJl ^3 J 3 UJI 1 Jl>-j U Li 

i*-^LJl Lwi-^lj^ cl>- J$L £-u>JI LSjJLo t^JUJl j 

^Lu>k( ^j-y*" t oLa (a^Lj^JI LjX>*J I C A\)oaS I) j3 Jj ,) jAwi 
J^Vl ^Lb^Vl Jl ^IJl J^U-Vl jL^Jl 5^ ^ 

♦* *• «4 


(V )»««4 « «• i • * •» I « 

Okij^3 ^ ^ ^ 1^0 


Aristote, Ethique a Nicomaque, VI, 5, 1140 a 24-28: : ^ J ( 6 ) 

j! <__jA (aJ-<*JI iJb>Jl) A'.b.dJ 1 a*-. J s» .jlj3] 1 $j Lx^Lj ( _ 5 xJl J^kJl (^-b-l* 

— «• 

‘‘Ua b>- 31 cs"^' 3 j-i-As-a L .(fr^Lip) « » La ^ ; • » «-> ^j 4J I L>wv- V I a 

^ iaI ^Uj U>- jA U ^3 A>c t pwiJl j3li aJI ^ (JibJl) jUJ! J ^j}\ 

t(j.uJl 5^3 j I A>w2Jj o-UiJ I V I ^A La JJLa j-) ^ <]gjLt ^5 
^^-vwj bJI 1 -La . 0 I oLj»«JI ^xJ I frL-Jt'i/l ^a L* (J^ t^lp 

I jjXflj j JjJJl> i yy > - t 3JL>t-4 ^9 dJUJl5 ^_A «2-bdjl LajI ( <- *>LjLp ) ^..:.la3 

t ip 1 1 -<a . l U LgJ O Ut N J 1 y >- 1 ^ t 0 li liLJ L Aj Ip I ^ ^ - 1. • ^ 

r y) J^UJI (JiL^Jl) ^Lp aJI Ula ^ g~-ij 

-8 b 1141 t5 cVI <.JJ $ JuJl j..JUa.Jl JLJi 5 I ^ 

j'y .ajj^JI jjjJLlb (jJuxJ aJuJI iJLxJl AjJaJ I j* : 1 6 

lul \S3ji ^ ^jJl tAjj^Jl ^A AX^k^a t J jAj Lk^ (^JjUl) Ja-flJ 1 

A»U ^wU 'y kill; ^ 'y j t^yA L* k_i'^A>o <J J $ O jl j5Lj V ^1 J^aS/l ^ 

^a tjJJa^Jl c5 X-«oJLj t-U>Jl <^jj-Jlj .(j-jis-txJJ JjU j*S- ^3 ^ jJaJ AjLp t o 3 jUJwa 
^jJlj i jL-oVl A^-Jb (> j*Ap^x1J aLj LaI I ol jjJl I ^jLl l 5*^I jbuVl 

.( i^jt^ jri ®0 La^jij jV-u^^yb uij^ 

: 3 1 -22 a 1142 c9 t VI 4 ^ jJU^Jl : J ^ U jSl Juo JxM (7) 

= _^A b»^a (aJ^JI io^sjl) AllaJl k^^>«j jLl^'yi o^l^j k_-» Jk> jl ^3 33 ^ jU .^ j I 


351 



5 i Lj jy>- oJLa J I ollala>*» U-*-* < — »->t la 

^ £jLJLJI Jw*-*Jl ^ ^ jlt2±}\ O^L^j JS' ^l^-JL! 

f, 

ur*J - oLjjw? Jj>J J* <Lj >^ J tiiLJl 

»♦ 

JiSfl J* j! _ oJJl <jLL iiLcuj Lyi^) vrjJ^j! oLyw> 

^ y * m * , *A m * ml>** A l^ip 

i^kJl Jai-x tL^f iL ^SJu Uj Lo Ul 

4 ju^L>o (j I ^J_) ^J_**_*J I ^ j.,£A a <J I ^^JLp ia-A3 4 <LO j-wJ I 

»Lj 3J£ . (^^,%hiii.t<»ti?' 1 yj ) U^J 1 ^ ^ -1 1 4»wU 1^-J 

JaJa>-j d-> Lw^jLo^J I 1 ^-L-* t _^J lP LjIpIajjI ^ 1 p J 

.5 Lj>JJ Sjl>- jJl ^jLaJI J Ljl* N I L ^u> Jij SL_>J! 

o-jjfc ^jA l)L 5" 1>*J I .-L>* ^*3 I | I ^Lp 1-A-AJkP LoJ-J* jJLl^ 

U^J! ^jU^JL ^UJl Lllp i^l Jl oJla j! .iJLJl oULSCJl 

<>* SyJl oIa jiUj (>• L ^ ( ^ J|«*| * * W. ^ * I ym) ) 

«* ♦* 

.«SJ_^J| Sjl>«Jl olj>*J!# O^u VI lf>-UJL:l 


j! v«J jt _ ^j!> j\ iV J^j^Jl LlJI jl 

Vr)l 1>* (k t L» . ~— ' jr* ^ Jaii jLk ^ 

v» 

U5 to^SUl jlpIjJJI ^3 VLSIS' Vj t <8 L^ 


- u» 

J! ,1 


lj_A JJL* ^jJlP j-^a-^J 1 4_>t_>«J I oJl* jl .^JixLlJl (_£ ^JajJl aJL*_i ^3 illjiNl 

j . i . s> a .1 1 ) ft <_^a } yZ^i jl L^-JlP’ oU^Nl IJla ^jl>“ <J V ® . v u j^3 jr^ LjwJL-fcJJLAji* 

4 ^ < Jl& I ^y.^aj I JL>- I jl_L>' LfJ j LJ JJ ji jJLo 4. I 4_^_^^sJ I j Li IJL^-A^ 4 .Ji.^1 1 

. Ju jjjJ I jl y}\ jA I 4 0^1*— Jl 

Uu^j L* iJjl^*J ^yflJa.L»J l Jajl ^^1 <-a-JlIIj jjlJI aJLaJI 6-i-& j] (8) 

£ £ 

^ l>- jy Lj . ^ j I _LLC- 4-*o»j L»-o_1 I j I iijUJJ jl?- -b-^r Jjj^' 

(, t 

JL>u ^J^xJ I La . j.\a,.*i j I JLLp ^jLLJI \£tp**. w# I 4.LL> aJl^JI oJLa jli I wjJl 

j Lip *V l yA I y-j L>- ^a a! . .,^a >xJ ! j l c l La3 I ^ j L>- ai! . ...a >- 

jli 4-jujJl ji-Lj ^ J-pliJl L^SvJu»-j ,_5^Jl _ ii ^iaj>s_i lj 

p ^ c. 

a^j»j L . •. • ; jiS I Lj d l -** 1 1 

(, C- 

4^* ^jl>«Jl <J ol ^ 4 4j Lp ^1 Jj^?jJl J^-l K ^-jJL? y 


[207] 


352 



jS jjo 0 I U-J-P J C Ua>J I (J L*3 I Aj jh>J l*J ^ I Aj j ' ^3 j 1>*J 1 

t^JUl J'yjdl JoJUl jl ^ .oL^kJl oJu JiJ I _>UJ| 


(^3J| , 1 fr l .,A ? 9 ^ -ij I ^A I oJLplJLil ^ ^ g A I < 1 ■ 1> ' 

£jU» ob dj i^j jjl <^3 jl jSLv 

ii-aJl jl .j^Jl JLsjJl J^JU i^UJl obLijVL iL& (li^ 
LuSLo w«j Lo , /?7 otabjj^M oj-gJ ^^Jcgjl j+xi >*. j <Li*>b>-'y! 

p 

oLj LJ ^c-^-vJ ^^Jl (standards of excellence) ^woULo 

V-*^ jl fL-j _jl jl ( _ 5 -Lp J_a- a_a-a J-LkJ 

<_^A ( j ); k ' oUjli* -VaIjS ^^A o-i-A jLjLo*yi i 

l$J ^1 JU£U UUJI JUU UJ» jJJSj oljUJl 

I oJA / j la . ~ . . «i I U-9 j^^j jl .X*j w o.l I *^o aJLjcs AA a^j>^o 

.oljL*J)M 6 _l$J aJ jlj-<Jl jlwi »^_«Jlj jjJiLxJlj jjAjLJl 

<> (_#^i 4 >>^-il l«i-* A^^aI <_£ jJ 

(solipsiste) Jjjb J5 UU ^5 aJ^JI iJjl^Jl 

•» 

oL-jU^JI JJ <i_> ^^-L p ^JLJl olJJi ^juLJ 

J-J^ bJa^-N US ^ aJLwJI oL-jU^J| jl .iJLwJl 

0- JSj V^lJl UjlpI^Jj ^JjUj oLUUJ ^.LuSU 

^ ^Jl L LfLUj I j Lj^j * y I \jlaj t Up U^-l 

*• 

1- i— & jl . ^Xj>“^JLa>J I wbjjJw^J I jj-^° I j L^_^0 Lj 4JLw*-4 4 ^ 1 C - 

•• 

^ A^L^aJ I Oj Uaj U~<JJ ^.xUaJI l^jlJ 1^ ^ bdJ I * i l La 1 1 

*• #• y_ - 


<J J J 1 ^ < 4 J V La j_^<j 1 1 l -/» 4_j a j 5 i 

jl \ a~AA ^ ^l*i j-a Cy* *y*i Lh->w> UJl1>*j jLS^ j] .<n^oJ ojLiPl 

•b^-* di^“ ^Lj I 0 -La .A*a <1)1 4-JLp L)| . J 243 4 »aj L«A 

0^ ^ i jA***»a j*£* t A^La«xJ I ^ L»iJ I ^ia-Ajl JC_P I 

ib_A (Lx^l^Jl) oLaUJIj tJUajVl tjjy 4-^>JuJli :c^l 

^ycJLii Jisji! ^A Lj-M-J ! llyO La I j-.-rA ^yi I 

Alasdain MacIntyre, 4//^r Virtue, a Study in Moral Theory (Notre (9) 
Dame, IN: University of Notre Dame Press, 1981). 


353 



cr~. 




^ ur _SUJl J, SiLlJlj ^U^-'tfl 
UjjJj LgJ ^lSI jL^.'yi 

t- * 

jl jjt t>*-w>*_^ L* jli JjJi ^>j .Lg-j ^yUJl Lg^kjjlJ 

^ ApjluJlj yJjLJl yjLiJl j^j <ukLJl 

a 5“ 4ilfll)l ^ d]llA jJ jJ D15 

^ I I <_J^_>- *-L« ^2j I {J**** J L<woJ lj) 

.jLju'yi ^i>*jJ i 

L> oIa 3 LjloN I J : 7 aJL a_> L 

^ cMj U-** •^-J' 5 j- a l-M- 

jLju'yi jU 4Jws^>3 aJjIj^o aJLo*P Juk> c _ 5 JLo wL> AjL^? 

. ^U-p <Loj j U>^a <i-> Ut^J I cj I j *>* -J I o ^yjc-o * » 3) L U 

•• 

U5 t <u-L>- 1 jl] I <LjL*JI <clj L>t^J I c-jIj-^J! ©Jla j 

! j <>T 1 ./? oJ I ^aLLo ^y-jJ y~J * jpwOlJl Ju>waj! ^^J-P 4^JU.i 

j! • s -^ 1 L^-J -laLkJ ^1 LI* ^1 ^ j\j 

jl5Jj! ikij Jjl IoS^a Lku yyJl 

UUiV U U jijikj di!ij toUJi ^JiiJ i^fcJl ik>JU 

jU iJ li a^>-U .(JL^j'yi ok* t > Uw? I Lqj 4 lolji y*jo 

Ak»**i~*u kLsi^'yi ^y 4ij L>e_k I c-> I jk«Jl ^LajI L^lj y« 

0 -k.*; «.* drtr*" tJ$'}k>- , }U JJ-^ J*>-ta Li>- V 

4* ** ** ^ 

.((^>"1^1 jlk<jl £_L> IaJ I >U 4i>jUJl o j j.^3 U 

1*3j^ Lpjjk^o ^3 oUt^Jl ol ^Jl o c)ii IJi^jj 

^ af 

. jsy Lc>«-o ! i 

kk>- ^ ^]\ *^jVl SJl^jjl *Jjy>^\ JU-pV I j\ 

I JjLa I ! aJ J !ykJ 4^Ut-Jl C-J 1 I {* I ^ 0 L*->eJ I 

*i d— ) LS” 1 aj jkjJ 1 o 1 jSju Uj Lo .cLUJlI Ljjl j~# 

^a-jjLL^ jL^Vl LJL*Jl A->“jjJl jLjlpV I jl>-V! 

4 yJl OlJ j\ J AkjLwJl fiLoeJlj t 4^1 \ SLsJ>xJ I j>%-> A ^ I U,^ ' 


[ 208 ] 


354 



j^oLJ I I Jjb ^1-P l 4 -oLj 0 ) 0| • i « * I ^ 1 ^I^ J I 0 La^J I ^ 

i.j'cS J \^zj> _ps^\ ^1 ^ ■I*’^ L J * * » ^ ^ ^ ^ | L L-J ^^OQi_a-vO 

0 ^ 

t OjJli »A^>o *»— « » «i L j-A Vn . i « * \s 1 1 jii C I J-A ^^.5 joj»J I i „ — •‘3"- i j . 4 j UJ I j 

o^ U- 15 ’ tJJLULS' ^ jl jl5 jl J*Ujj Vj 

jl l al 1 1 L 4-J-o^ *ljJ>- i jl 4 j>tJI*_<jJ| I 4-0 LI ^jJaj>t^i 4_JCwJ? 

4jLp _ 4i-wwuj ^Ojo^-Jl jU Ljfc . c_ JaJ 1 4X^-0 jLx>*l liLo J^5 J j 
J-LjJI ^-a'^L® -^>-L>xlj jl p^oJl (Sj-^^^-l L*-® 'i^^-t ^ 

^>\ 4*^«*Jlo ®5 JT*~ oL>-^ O^Ixj L*o ^jJbCj I 4-s4L*l*Jl LJlxJ I 

«• 

JS IS jJ I (iJ^Jt i*ii>Jl) JLkiJl olft <jU^L i A+X2 >*-£* J5 

jj .4 jLp — 4-L^»^ j^»jJ 1 jLUl ^-p ^ j ->*-> L^_j Lj Lio Lwu Lla ^_> 

Lso jj>- j SLw>cJl lala > - Laj^pJJ I Jl^-*J| O I j j " 

** 

jl jVl L-J-P 4flJ-JU LJlP JlL® i j^ r ) o^JLw^a Llj LaS 45 y>~ 

^-i_P 4-L*_*-« 0 j-?*" 4-la_>- jLjo>-I j L vwO j ^3 IjLs j 4 LoJLp^o 

(4-Jw 4^-*J| U-5L>Jl) 4jJa. j J I J jjo j-«LLp jl .<lJ-^-jhJ| 4_ljlj_<aJ| 

. (10) .ujvi ijl* j u^yvi 

** 

4-<j-L5 j j g jg jl ,«oLo>- 4-laj5^^ j-s^-*jJl J j_>- ^ ^_>- I 4Ja->- jLo 

,_^cJL L*> o^jj V .(UlJlj jSJci\ 3>c—i SL^ 

•• ** 

j~JU^Jl Jf- ^UtJl jy'iU-Vl i. lJ Ji^Ji\ 

V* M 

olj^w>J I oLo>- J^5j 4^2»U>tJl cjLl^>JI j jJjlio I jo 15 
oj->tJl coJ-Ul 6 Lj>- ! 4j j j->- ^i5Vl jLi^-Vl ^Lo! 4>~jjJa-oJl (bioi) 
jLJ)fl Jl _io~ «oL>.» 4_JL5 j .4-JLqIiJI oL>Ji t LL- ^LjJl 
[209] |j^_Aj ,4-o^J>tJl oL jU^Jl JUJl jjb Lo <_3jL>- 

liL-A jl5 jl JfrLwJo _ ! 4j J. ^ ^ y>- I o j-fl _ J L j I jli 


Hans Georg Gadamer, Verite et methode, les grandes lignes dune (10) 
hermeneutique philosophique (Paris: Editions du Seuil, 1973), chap. II, 2: «La 
Pertinence hermeneutique d’Aristote». 


355 



j-a U5 tjLJI yt j! 4jLkj - (ergon) oy j\ 

< wl5* Js >- U {jy I jl c_^wwJaJ I j\ I £4 <J l>cJ I 

_ jj*j>y\ u^s LjjjJL id*J JwOJSxJ Lgjli 2 jAa j^jCS 8oLj>-)) 

0} .oLwvol j-A Uj jLwjNI ^^l>o ^JlII _ 4-o^»J I 4 <uLJ^jJI 

<J.iL*_> 4 Lg lx), L ajl>- Lj 1 s Lo>*J I ^Jl d_*dJ L> l o 1 I Jla 

*• 

^y l>- J^P 4J j \y Jl 4 * ^ ♦* ' lT ** 


ik^» ^Jl jlO)M _ _ jjJ^I <L^Jl jl 

i_r^' cr® “Sd^ '^J^y J^ jL^Vl t«5Ls- 

•* *4 ^ ^ 

^1 i3*>UVl ^L5 ^ iOUJl bj^J\ ^ jl dai_J 

JS y> L) I ^.aS LJ p- L**u -LSJ ’. L y] La L) I ! j 4 Lo ^lj 

*• 

L) 1^ Jj>- ajLp)) L$J j Lwj JS o L> Ljc-o L)T ( y 

♦* *4 

^Jjij^Jl y> aS*>L*J| y ^ y2J> 4jLp» J^JL>rJ J 

i y>f-> £ a 0} ^ d-> L j L*J i lLL> L* io sLo>«Jl 4Jaj>- j 


oJ-a J-JjxJ Jj>-I j-* Lgj olj^LJl Jh-x-i LgJ Ojj-p x* 

■ *• ** 

Lj I j~y t w L-^_j I j j_>- ^3 4_jL*JLj^ ^jliaJl IJla oj_c-jJ| 

LU jL^M Jj ,UjS\ LJljL^ jp ^ 

& 

I dLo-*J I o-J Lo^ Lo-oJ I wLnjLu ^ y^^a ya 4^_>- I 1 

LL*Jl LlLUj <uJ^p <LSjlj-4 jLj^-I ( j^ r > iSL^o ^Jj LaU^i>-I 


jAi L^jI i ‘L%^2_>5 Lp L*_L«J I I OwLa do 15 L-q^^a 4 0 L_>e_LJ 

. f. p ^ p 

a .i.^,/ 0 djO j_p l^_i 0 1 ^Jajdo Lw> j-LS"! LjLo>-! LuJlp i g — ^ * 
t i J->- odfl_^a ^JJJ j-d) dJajjJ i L)|J Ll_A . V La lj jdP I j UljjJL>-l 

.^A LgJ? j JJ V I IJ-A ^3 <dojj j! 


0 -^^Jl» ^jJl ^jbuS'L. LajJj<j ( _ s xJ I iildJl ^Jl La *jJ\ jJ 

44 

olo>j I . 1 a l a > • J LJuoJl oL^jLq^JI J-o 4^oLaJ| ^oL_>JLJ 4-p^Jl 
aL-j'tJl 4^15 j} . T«^->- 1 jyry*-^ J ^ J ^ L^-wLp (j-Uaj 

** 

j-cJl oJl>- jJl^ ^SL-3»“ 4 lad )) ^jLoJI ^ ol^ 

jj->«jJl l_*o> jT flojJL>*Jl oJLos-cJl «L->«Jl® 4ftoLo>tJL! 


356 



O 1 *~°y. sLxJJ 

*» ** 

j j l a : o 1 1 l-La ya li^AJajlj .^^JLJI j y_XicS\ o jiaJ *jb Jy. 
l$_J-f> Lf-u2j>«jLj oL>- ol> J jJL <1)1 i>l ^JL. - -- I 

«io_Ol oOa-jJI» ^1 i™JL. LI .~_.Vl l-Lgj i yj^r c~~J 

© j ( y 4* 0 a i I 1 g .*> jLj ^yi I ^*->«Jl y 3 I - ■» ^ L <jb 

^yu jl\ J* 0 ji\ - 4 *L^> yt t L* l*Lp illj jj\ i^jUJl JL. 

p-y£j jL-JVl ^ylp aJLOJI CjL^OIj ol^jJdtJl ^ “Laill L$j 

oSj; sLLU Jl sjl>- jJl jU liSLj ig...J o-,i_,^4 r _.>j| 

Lib J*y jA UajkJ, c — J JtsU-Vl ^ UpLJ! oIUI ol U 

*• 

4-la^ I j L ODi ^Jl .^Lo^ 4j J-A A^xiSl aJ jyO ^JUl 

LJ (volontariste) J-> 4_pij^l ^>-Ul ^Lp Sl^- 

^ J) $ ^ 10 Ol /^_>- ^-5 j-OwoJ I j_»jLw*» oLtO 

1 ^-3«*Ls^2-] Ij oaLoJ! ^-o ^ j LolI 1 ^1p ^O-Ou 4j^ ^wJ I 

Jb ^^15 oL0)M iljJl JL.J 4 La .i^a5 ^ Uj^J 

’ #• 

AJ^-^-~A-OJ I 0} ; ty^*~ 0 L>eJ I O. A LvijSj y. +/ 3 j>x*J jjb ^ L ^Jjjj 

(Martha Nussbaum) ^LJ bjL ^U^Jl Ool^JU S^Jj! 

p 

jl Lip j£\ (fragility of goodness) j *> Jl LiLL* lp 
*• 

. <Uj L**J^/ 1 <u»j L**oAJ 0 JL>sJ 1 a*p 1 ‘lO i . g < 

LfJ Oj >0 Ol Ujx! Lgj U j jo® ^1 

V 1 c 1 0_>- 0 t llLO 1^1 j 1 4 La5 1 LL>Uj>- ^ oi 

^sP .KoJ-oPxJl Aj^OJi 5L>Jl» ^J-£$1 j oJbJlP ol y (^bJl 

f, PC- 

f>f»Ml li-a y,ys>^ y> VI LwLp ol 

.A-w»>jLo^Jl Aj j^-> 

J5 ^jJl -u-JLi ^^9 oO;>Jl o^i>«Jl oL>Jl y,y>*J> ^y^aJxu 
LjL>- oOjOp OjIjL>«jV ^“jb-Vlj ^JJwL I y> Lo _L>- 1 j 

<ul jJ jl tlui jl 1^ cJLoS’l j cJi.>Q Ji L«J 

IJL* 1 lO-jg j 4 JI /)-© 1 1 0 ^ y 3 LsJ I * i I ajo~w« 


357 



1*1 L^lp Li* J L*_$ V 1 oJ-a KaJLJL>*J Jj>-I ^° }) (_£Jl!l 

V ajUJI ^ iojliJl LLJI oLa jl ^jp .t$Jb ji>. ^ L^jLp dJUUJ 

•• 

L^joLp o_^j b La a-wL^hJI oL^jLwJJ ^jIJJ i pL/LlS^I _JbL> 

•* 

Lb o Lx j Lw« ^ JJ I IJla ,A>-j^iia JJaJ j c> ji^ 

A^ jJ Jj^>- Lj Lllj LLl! I j lb i j-y>- t L^J b ^^Lp LLLl* La L^jlp } 

f. ^ 

Oj-wpj jL->>Vl ,^-ja, JL4 LT* J-* 4 J"j-1 ^^-4-J 4 LJL^- 

' ' ♦* \* 

L> .L* j L»wo-L! LJL_>-Vl a^iJI ^ \j ^jLlLI ^j_o <. 

*»- ^ Lip Lj Ip 0 ^A 4 La I £■-*£> yA Ai*.>tj 0 1 Lip 

C-3 Jj^b ^yLJ jl ^jP 

jJ j^oJL^o N I j.^l>x . j LI 

^-LaII C^ JbbLj ajU ^^,^23 V ! jl>J ! o^SLiJl o Jl^J j \ 

(phronesis Li. *Jl LlL>J I) A^J a a 1 i o*>Lp I l g ; p LoJL>L 
aJL JjL LU ^ibl LJ j .(phronimos ^-bL>Jl) jJaiJlj 

jr^ oliJlj Jjj L ^Jb J^>- J>.«, ^ . fli 

LoL_g“ J-^-JSx- 4 ^Ji A.«_-» jJ L 3 V 1 LJ JwL-_j La Lop*>LoJl 

oi-A ^2 .aL^*J| L> La> jL-^j ,*bL>^ lj La ^yi I dj|jL>tJ!^ 

•* * •• . 

Lb^ jbaJl Jl>;)l oJUJLp (j ji» ISLa LjLgjJl 

jt 4-^LlJI L!jL>-j S^>Jl S_u>J 1 oL>JJ LilJi^^! tVjl 

Cryt l-jLaJJI ib j>- A^*b J-a-aj A^Ljbb! aLL>J| <^y 

Aj^w 2_<L I oljl jJl} I J 0 ^*>sJ I oJLgxJl 0 L>J I 0 bL 

ij 41 C^* ‘’c5~" jA Jl olijlj li^aJl) 

.41^51; jjaJI <Cili ^-< 3 a; 4jli <15 

il^J-L! 5^5Cij| ^1 JjjUJI S^So jli dili Juy j»J [211] 

^ cyi .^*lAi Jijb JpUJI Jl i_JL y» 

4-i—b J'jj' J jJjLiJ 

*• ♦♦ 

4 j|j_j 4 -JlS Jjj-j j I _j_* jl — ^~j\l :( Philosophical Papers) 


358 



Lw*j-g.i * jli 4JwwP oJjJ! ^ j 1 \self-interpreting animal) 

m 

lj -® br* cr^ 1 ‘OlIlJ 

jlJZ oljJl Jjjb ^5^-Sfl 

1*1^ 1-^-! ! jjwLij Li*J I ^3^ .oiJUl 

^ri jL-a^-L <ol ^1 <oU _^SM 

L) I ^3 O'Ajj IxJ I j+X> 

*y <l> jj^s ^ Ji Lj i j i j 3 j o l_>«jli ljl*j i ujllo 4 _>oc- i ^p 


<u>J Li! I ^ j-L*J 1 ^3 J 1>J I j-* LoJ> j 'y I i>c^3 I ^jj 

^3 j_A ^-5 sj>~ " , > *j J^jLJl i«**5L« L)l .<da>-^L*Jl ^JLp 

jLwi> jJij LjS / i ^^Jlp io'yi^Ji *^^>-1 

^ cJLi^o ^jlJl>A\ JpUJ! jis* ojj ^ jiU-Jlj J^J^Jl 

I i) j_>e_lJ I <^JwL> <2 j?~L>- ^Jl J 4_P IjJ^S 1 L) L) to ^Ji) 4-g>>- J 

oLgJ j-li—jl O-Lk^- ^iJi (evidence experientielle) 


iLkiJ! jjlij o! Jis> 


* 3^Sll ^ ^.LJ! 


i^LkJl i^jJiJl ojLA ol .(aesthesis) (iJU_*Jl 

t j I 1 La j»^xJo I o*Xj-X->«J I oj j «/3.} I L^-Ji*j <Ljk> L*-4«J I i» L> 

** ^ 

t <j ^UJl 4jUa>- ^jLs^? <U 1 * j*. Jl (j-iy ^ y>^A 

fr ** P p 

jj^>il l-i^r j*-^>*j *jL; <pLujI ^1 i Lf» ^^xJl <JL»^I 

.X>J| CJ }aj J\ tiJJSj iiJ^r iA>Ja> 


<y>j I £t -2 

Ll«_ 9 ijjl ^ftlis (_jl Oji oJL>-l j Aj<ji 

.JlJL^I jjJkuJJ ^ij^u j!>UL oJLa 4j I J u 

^3 .iS^Lp oL^y ^ J-aj ^ 4^LJL >J I oLw>Jl 

0 •» v. 


Charles Taylor, Philosophical Papers , 2 vols. (Cambridge, MA: (11) 
Cambridge University Press, 1985), vol. 1: Human Agency and Language , chap. 
II, p. 45. 


359 



: aJUl ^ lJI i)L~Jl dj& i LL.b ^ 

«• 

L*Jl* LaU*l ^Jl J^S\ 0-1*11 iJLdl ^j>£JI 

#• v* 

JiLi i^l J!j n j! ?J/Vl « *iL*Jl» J^>Jl ^-Vl 

oJi*Jl ll*J <£ -Ul j g la ^ 'I J jl Lo t JitjLJl iijLL« 

lg_J 15 j £_2 I jJ I ^3 J-U <L> I l)| . 0-> 1 jJ I 
^LuiNl oW oIJlI! Jlp ^USJ^/l, jujl^J! 

.SJ^Jl o^I>Jl oL>JI jii 

C-3 j *V 4jLl*JI O L ^JJsj (1)^9 t^-ftlJlJ! jJa>xJl IJla 

^JJl ^jljj^xJl o-L*j L^_jI oljJl jj-Laj 

oJL $ j (3^*^ t j-ktjJ I l-Lg_)^ .o j*s+^jj oLo-x^Jl O'bM (_****" 

•* 

t ^lk^Jl sL^Jl ^ i*J*i *JaJL ^1 c jA ^ 

jl iJLJl irjJJl ajjI oj> jJL^: :UJai dUiSj, 

t 1 Ojs ^y* s >-\ jJ I LJ>L*j o 1 'y ajIx*J|j oljJl jjJJjj 

<* J. f. 

.U^Xj Joi jji ilw Vj U*Jli <_/ I jl J I 


^Ul J;>«x~Jl J»JL Lj» oUIju ^JJI iSjlUl jl 
4 jI*J ^ ojSy> j! >Ja~— J U JS y>> IJLa_j t<ui ^Xidl ,^5^ V 


.JjLJI LLU«; 


J-J SS> J>u (Jj LJiSj Ul Sljl J^!>U 

^^Jlp ^»'>\_SLS I .UVl ^jJliJ ^jls- ( _ r -J j olJUl ^J-aJ tiiJU<aJl 

ii^laj 4'.<> ,b~ a jlj «jlaUj . 11*^1 i _^ f ' (j~J olJUl 

^J\ aJUUJI j* jjj-Jl jl j*S- iJljljJl ^ j' 

^Jl (vLJ^> ^ jc ^> 5^ J5 ^)) iU^Jl J^U ^ 

La ^1_P tOlJUl j| . ® L?xJ I ' o Lp- ^ll 4j Ll*j { £ A . . yg i 

liU (.JUJIj . (12) L y^L>- 0^» ^ ^ t4j yu 


Martin Heidegger, Eire et temps , traduit par F. Vezin (Paris: (12) 
Gallimard, 1986), section 25. 


[ 212 ] 


360 



J J' (*-! 0} «S^ JJ y» Jl oi_a> 

Op Hiy, JS y» Jl 0 Juk -L-l yif- 
•* «* ^ «• 

UJ I w-3 j-A^a J I ^*-s ^ (J^ ^y yL> 

Ij-A .1? ^-d .v_~oL*Jlj l_-Jp L>«-<J I j ^JLSddJl 

d^J J 4 do L; U I 4 ^ j >- 1 L I 4 ^JdP aJbJb>- 4j>x-wvU ^ ^ y>-V 1 

•* 

J~i «/*> ^-Jl Li* y>-\ J.JJL 

^J^Cj>- S )1\ LgJl Jiaj dol JJl jodiJ L$da 

. o-> ^ \j U N I 


jl jJUj Jj?- ^ <-)} • dJ j I d!a_>- , jLo 

P fr 

jJJi jL> j I LwJj«J 4 ^JLiiil , dolJJ! 

.LfJljJi yi ^L-l JdJ -u^-j l^;ljL>j)/ ,^—Oj 

«* «* «• 

£. ^ 

- L* ^Jl ^ jau jl ldi-*3 ®ojJLa)| 8 j^odJl IJla lj*s^>- iJjJj 

(, ^ 

^^UJl JL0W2JI y* a^*a> jS j RjJlSI Ll» (Merleau-Ponty) yd y 
** •» 

jj-L ^AJl jSlS3l wiUi Ui yl .y I >X*X I ^ f ^ m Lwh^ cI 1 

jOi S^J o-L>- l*l> Ifj*; oIOa! ^*l*i <jfJ iJUpi pli 01 

j! .~Lo>-^ d I A^jSj jdJL j 1^ 1 g - - ^ » 4J b <JJ jl Lk-U_P 

JU AddJ ! j I »—P 4 L> L) I JLo 4-j Ua_>- *-JaJ L> a_fc> M > JL$ 1 L) ! ^ Lia_>- 

•» y *• * • ** • / * • y v 4 

J-<^Jl ^5-^ o jdJLjl t J-*-aJl jj-S^o jl 

jl .^l>Ji ^5 -Lp SjJULoJI 4 I >A ~ * -/^ 1 1 J* yJi 

I *■ it 

j **£' JsL-«*»yj ! j} jl Aj«xi«p l^*^I j I j ^J I 

JUiJlj ojJ-i^Jl ^y-j o^w»w<Jl ^y LjJJx« j>~ Si I 
•• •* 

P 1 ^] jJJi j^l tuJjti 4iaA3 <P ^,—J Jlj_Jl jl 

Op IJ l 50 »j .iL-LJl ipiJl J5 v-AS^. tjjJLL" jJjLiJ 

aJLp li do 1^ La^wo y«Aj 1 1 ^>cJ I do La^Jj yA I 

«» 

^J~*/a_>t_j Loj ,^dio>t^Jl ^y ^jj>- JJ jl (Jy Li A^xJuaji <lL»LS 

« aS ydtw^J I o L^>Jl ^y do I jJ l oj-A A_<d& jw*^o jl yA cLLJ^ 

01 c-~>*j IJ^A UjV — ^ ^ l J tJUaj^V) A j& 


361 



jJo j L jJ^a _ a-wJ>JJI ojjh J Jl 

(■ &. 

A^->- i j j I jji ^j-A 4 jJt> 4JJP- O LJLj ! A3 jJLg- 

— 

JajljJi aJ. +/3 « ^ 1 1 pL-pVI ^3 4-<^Lvv-<JIj ^ 1 *✓?,.,! I 

*• 

oJLiLu jJ oJlS L«J oli ij^rj w>y j! 

•* 

l^*_Lil lil *yj Lg_*aJLi V i l _^x-»JL>z^ Ja_jt j j»Li JJ 

jji j-* j-A Laj-L>- jl JL*JI J . L* jJL>- 

• ( _yL*jill J-iuJlj Oj.Ajl*Jl 


<_5 jJl j-* 


(13).. 



J Lf^jUs i— Iji tjJa_^jl La-4j S^LaJ 

0 •* 

£®jl J JLLcu jLj>JI l-U J-L® c_jL—/I jl j_*_p .^^JUg j.ia >*»j 1 
J £Jb A3 lU-s^J 1 jl 4~Jb -Up JL>J LJ1 V jU .jLSjjL 

J L^L^ajI Lai j I o^I>Jl oJL>«Jl oLgJl i^jlJLgJU*)! *wo ia-^i j 

♦* •* ^ ** * 


wil-LgJL^lj tj-j&liaJl ^3 6wL>-jJL<J 1 aJL *, a a S 1 oJla 40ljJl ^jJLaj 

** ^ 

j] 1 U> I J 4_OJL*j <Lo L~J d 1 . .3^ ^Jb J <LJ|.L*J! 

Ij <~>«-*Jl i_aJsIjj«j l . a: . > ^ ,j~4j j»JLp ^jl iilJ uaJ l 

:j!)USn gZ J, (S^JLS" ULs-1 jilir y* ^US - j! £.) 

oljly SUjI ^ J^; l AJbjjj _ 3U.I L _ JJUii ^ iiljuJl 

0 «* 

jj^ 4 aSLL^J I ^J| ^u3j jj jl £lJo ALjcs 

jj^J jl OjJ3 jj Vjj 4 A*l*3 A^ujLwa >.■ jl ^P C-ii jl 

4AAy> 0 j j-*g oUJl A^>r^J ^ JJl 1 IJla j . LL?LLj 

jl 4 A-*-3^JL^> J~y^ 3 L^_> OJ J-s^-> 4 j ^-A j jU ^ g - 1 j 4 4_o Lj jO 

Lla / 14) «^UjLs^^ 1 Jl ^Ll>x_j jLy^^Jl jLwJVl® 



I jaj] <A«dAji J_y^ iSLUflJl {j£> 4JL-Ji j 15 U J j>- (13) 

Jean Claude Fraisse, Philia: La Notion d'amitie dans la philosophic antique 
(Paris: Vrin, 1984), pp. 189-286. 

Aristote, Ethique a Nicomaque , 1987, vol. IX, chap. 9. (14) 


362 



f, 

Lj I (J L>«J 1^ . c-> ! JJ 1 Co 15 \ jJL>- 

«* 

> <J^iJlj iy\\ j J (j\ XixJlj ojJi^Jl 

*• *• ** «t 

y>- V I <-i>s-j J 1 l-i_A 4 I 4 ^ « I I ^ L« I j t ^^ o3j ^S* 

j| j I Jo^j ^JJlj ,», -.■■»■! I <J 15-C>V 1 0} .aJ U15j» 

•* t* 

'yi fo^ij j l~oi ji t_u oi5 

•• 

0 jS*\^A ^3 I jil U^^Aj ^jJl p Ls4S-*JLw»» V I I.X^3 - U jlua » 1 

~JlO J Ol . (16) oliJl ^ ^ 0 % olJJl iJISLil ^JU JI 

jlj-SV I ^ jJCw^a ^-Lp 0-JL3jo j O ^-5l Jij 0 A. dll oJcto 

(...(1) jj J-w>* I^J I 4 Jo~Lw**jj {> j j^ji 4^0 V I oLj5jJlj 4*wo*-JLi! 

j j\ jj>- JlLa 4ol!cl>»^JI ^ jIjuJI <JjL>til o jUI jl $j 

JJ L>_, .L^LSSlI i-b, J o>^i! ,UU J5 

•Or-*'-" “J^i '%r i 


(. t ^ ^ ^ p 

I ^J] L* L^o jl VjI LcJlp 

p p 

. A w J Lc< j 4*o3j Lw*» 4 V I »L*XsaJ I ,y ! [p 4 4^%o3j j I o ^*P 

M 

Lgjj 4 Jb-I J <C ^wvwJ 4 4_> l-Lj I wCCo jii^jl 35jp 4 43 1 JLs^aJ 1 jl 

p p 

JpL-Cj Vl 4 >w?jj jl bcSj>o Vj ^jAy>- fj-3- 9 ^ 

^1 4«lgPj^>j^o» JP 4 *!jj Oo5 ^yJl frLjtVt 4 _AC-3> ^ 

•• 

i^SI-UaJU Jjl 0“>C ^ Jo oi LJUi l-iSObj .iil-UaJl oUJ^ 

«JLJUJl» <-~~>yj «£iUl» S iilJUaJl 

^OjLi'yi® frl ^ « - ^ I ^Jio» Li^JOi oj v JLO V 


(^LJI ^L5JI) ol^UI iJU^Jl t 4 iu jJL^Jl :^i (15) 

( Im>- ^j|) Jg LCjJlI t ^Jo»jsJ 1_j o jiAJ 4^w^aJ 1 aJ5cl», J 1 j^L>- _l>^« <i I jLs^sJ I 

5jdiL*Jl ^5 i l ( L>vJLjo|) V I 

1 ) 4 > — )llSC3l iJlfc 

L»Uj <La_J> L>«J I j a^a^JI 4^*JUl Lp Ijl^_» (16) 

0 L>t_) Lj I AjlJJ Aj b 4 AO^P 4 AjI^J (ftlltOS) jJb Jl A^jLaJI 0 

•* •» 

aJI>- ^^9 jl Aj (J j*JL * S \ < ft*J I 


363 



cl)} ^s\y>%^\ — 1 o-La yzt j m yr s ^^ ^ ^-L-A c5^"^ ^ ' 

^Ji _ O I JJ I <Uj>i^3 y* ^*->t-J olJJl < — *->eJ ^ A-oP y*0 j-<>J ^ ® ^>- LJ 1 
»* 

L^a ^y^OJU 2 y>^» ^ — 4-jU (J-J-W? L-a fj-* J^*->tJ 

*^a}\ J>\ \-H*ry, C^J jjJ dr* olii) 

.« pjm 

<JUJU ^Ul jlibJl jib 1*+* libliJl bLLJl o-j>N I 

Laj^ LwJ L> Oj-w>-'yi oJLA J)}-® 4 4-j 1 J. */2 J 1 oLJLj OlJJl 4-^->s-a 

»* 

y jS^jj Lfl ajj * *» ^Jl (JiL-jJl o} .iJiL-iLo A3*^L*-S' 

** *• 

V oju»j .olJUl kijij\ o-j^kJl b^iiJl J* JUL 

•* 

oJL>-Lj ^JlJI yj JjJL*JL> j.^. la A y y^J ll) y£-> 0 i 

44 — aJu J:>LJI IJla j| .LgJ ^jJl L ^ X -* »* [ * *» * * ^ j J^LJl LLa 

** 

£, & 

iS L-$j iS 

!• «* 

i_) j ! ' :t I jJJLj L)JL>tj ^ g j 4_^j l±J I I &j-& ij| 

j~*}\ ^ Jjt J^v 

«• 

^ J^LJl jjJ LgJl Jj 4 Jaii dUJ jj-Jj 4 a^^Jl 

0 

L<w 4j j^*J I ill™ -OhJ J ojCj>s-> 0 L» Lli Lo l-i-Aj 4(Jj^l ^»LLoJl 

yA oI_Ljjj JL3 yy UlJ I <_>■ j jJ I y~A LjJ c_5^ 

*• 

^*Jl JJL« i s^SJ\ jJl*juJI ^>^1 dJL^JLjtll 


a 1156 5 > yi iiLi *- !l t> ^ oj 0 7') 

2 i Li 1 1 ij^Jjl ! *y I ..L-.-w..a 1 ' ^^-Lc 1 <3 1 J. ..^a ) 1 yL +-~* T?~*t ** ^ ~ ^ 

^ jlp jU .~j 1 o \^j? 1 jj j) «J| Li^a J^U j 1 o Ju JUJ I j <*3 UJ l 2 i 1 1 . >9 1 1 JLp 4_L> / 3 IaJ 1 

! ^LiJi g 2 ^ H » Ja.oj 1 -LS^j 4 -Lwj C* ^3 433 L.,<a \,m ^ j ^ j <» 1 1 l^«A 

frliJLs^Nl *V)Jt y JL3-I J JSj 4^J1 J^j S3ijV J 3 U 5i| ot 

a JlA t Jji3 4^t*J olj^>*Jl Oj-^iji 1 $ I J>- ol j-J>tJl Jb^j 

Aristote, : ^x > I LJ15J ^ill ^J>\j^}\ »j 4 ^ 

Ibid., 1987, p. 387. 


[215] 


364 



i j*a V oLAJai* ^S I4J 0 j 

j>- ^ I ^y* O *)I yl I 'y j t cJ j+** y& ALP (J L>«J I y& UA W 4.AP 1 1 8 

c — *->cj Jo- \y JA OtS (J-^IaJI S .^^IAoLJ JAp (J L>«J I 
JlP i*SUJl aiJUaJl « AiS JUJlj . (18) u^ y, u, y-Vl 
Jilj 4 *3^1 ^AJI jA ^ jb-l^l s^j^i <1~~~ i*iuJl 

y? jJU Jj>LlJl o I y Loli IaSLaj .SAjJJJl A3 IXv<aJl dJLlo ^a 

c- 

<iaj>xJ wLs^.^J 1 ^^Ipj t ^3 *!>L>- V I J.« 1 1 ALo 

•* ♦• «• 

I <1aL*a 1 SAP IS] 4^ft»jJl SApljjJl <uUa!j j 

IJL* 01 .[JaJLS - a-p] ° 9) r l^->U jLLJl ^UJI ^Sll dUJL 5 j 
(5 jjUl ^il y>^>\ J 5 (j>S\ <Jp Jjfc Uj) «aJIp Uj8 

dr^-d ^ tojjAj IJlaj .J^LaU aJI : JALa~./J 1 

«• 

4 Jj-UaJl ^ toll!! ^ 4 ^iJL; <uA> jji jV v jSJc]\ 

4* *♦ M 

s£ 

J-* 1 ® ^>-8 <J I Aj ^aJI eta Id! Lap L^Aa 

. (20) L« juiSiij ^juuji 


<S IAs^J I ctaLdl J^Ad aJ L dJJJlS' O I L* a ^ 

■la..-s^gJ L> «sl jL~Jl _ aj i a^ 2 -) \ 8 ^jAaJI ^JLlJl (JjAJli ^<U!a*JI 


.17 a 1156 t3 t VIII jJLaJI (18) 

c5 J[ <uA a^AS^J J IajCAv I I 0 L» .^\\ IAa ^y aAsl>- , A<« jAj>xj Lwj (19) 

aJ^3 \j£j&j^ . jo- a+\£ jy jAil LAo y fr l>- -i3 4 w~jL*J1 4^oL>- 

jPNl Oy>zj V A*A«Jl La aJoLi« AilJuA> ^^.U.1 y ^1 

• y* Jo- i jJ I aJj>- L \j*y- ijljwA oV y£}j < a^ulj j_a <UL>“ I y* 

Jjt ^JUJI AdLil oAa 01 .(12-10 a 1156 t 3 <. VIII t aA) ^Jl-aJI) 

.(^-^Ulj ^j^jU^JI) A> LJ \j AJsjoLJI Lid I 5 Aj AmAj ^A J^yc} I j 

OLi i A. A - d L> jApVI y* <L«LJl ajIjl-^31 01 (20) 

jJ— A-aJl) I A jL>l y&J jL^pl ^»_A L<»-) ^ g - ^ - ■ »JLj 1 ^OtJ! OjJu y c-VjA 

^_^_aj-W> Oj^vj yo-y *. j J-A> Jl*j yi .(9—7 b 6 115 a4 a VIII t<u«Ai 

* * _ t 

^ j^y~ - ^ j a La> As ^ i y*y~ c ^AxJ 1 0 L^u^/ ! 0 ^ a ^ ^ 0_j-^*-> ■r g »1< 

.(32-31 b 1 157 4 7 cVIII jJUaA 1 ) ft <Aj JLs^> jA 


365 



to 


(_rH -Vv i>* ^'-4^* iik^> ,_^l 

^ iil-UaJl jL jJJy M IJL* ji .oLaJj LJ jUaJI 

*• *• •* 

jl ^ 40 L— 3_*JL; ^yisj*j I oJL* jV liJlJuJl 

jU I-Mj ^ ^il-LwaJl 

•• 

M «-»I~UaJI jl (jj-LiJ-p aJIj_*JI 

** ** 

^3 oljL^w^Jl jl LlLta ^Jl I ^pLS"j-^J1 ^jlp [£ j** 

4 C-> L<v_A Lwvw»J I ^3 0 \j L~J I Jp 1 1 jJij 4~w**> Lo o I j) Lwm-«o <L) I JL*J I 

ilr* jr!^ Crr^ 1 -* lT 1 -’' jr* ^! ^ ii'-UoJl J> ^ 

#4 

tiilJUaJl ^ oljL^Jl jli IJL^j j i jlw ^ y — 0 

“ 

O 1.J, 1 1 Op |JJ . <-P jJj J jUtj li JLA AJo Ju>J 1 ^3 l la 7 L^_1 i ^3 

t* ^ 

/ A a V 


. <S oL>- ^3 ; <i r o. r o3>J 1 » j jl » , 1 j~ „,; La Jj >- j 


c- 


* £ p ** ** i. 

I*4-a ^p 4jI>-^U jL> j+Jaj>- oJ Ip I^j 0 L ^ jj Ijl^aj* 

Jj-U? jjSL jt *j*Jl j^ip jl5 jt iiycJ <J^>- Jlj^Jl 

4-j I I 4^1 JJ « , /O .1 1 o0„& 4»>*J L*_/0 (1)1 . y>- *)! 1 O^So ^ 4 ^«jL 

oL^>SM ^3 dJJSj L j r J*J>\ ^jjj £^ 0^1 ^1 Lis' 

LjIS j^ . ^>-SM y>*j «A>-lj J5 pliJLs^^l lgij-w*j 

jl j-$LaJl ijl^> <^Ip ^jJJal jJ Uj toolJJl Lo Jua 3 i J-SLu 
LJli j_a cUJi ^ 5 ! Jj (nous JJL»Jl 

^oLpjJIj j-Joo ij^b JiMlj c-^iSflj W-L^p 

iJL^»Jl J l a , ^ji J-s42_) jl J^J J .^-aJlII oLJiijo dUl 5 j 

jl jp*> 4-djJ-s^J ^Jj-LyisJ I <upjj j-w>- ^JaP I jl l U^.J I 

I C iyi j pj t 4 JI ^Jl jl V C 4-JlP J_A La J^pp 

jl klUi ol^pxJl ^J5 4 J N I ^ ^s>- JjW 

'-LwfJl p-Ls-ow'yi <jI^ jjt> <Lw%^ajJ i f'^o j J ta S” (_p-3 ^-OOo jL^vJj ^5" 


.15 a 1158 1 7 t VIII 1 4^,-Oj jJL^jl (21) 
.8 j 4 c IX t <~Jl> jX*a. o.J 1 (22) 


366 



^23luj L 0 J 3 ^Jl j| . «0^>xJl 

(. ^ t, 

4~>*j l* 01 L^j-^aj>-j ajL^ jji^^Ail <u (jp L j ^JUI 

*T * •* *♦ 

(_5^ Oloco e£-^ ‘■Oita <j~J *->ta ^ * j*3\ 

** M 

^-^-flJl (j^OJl p-j->sJl 4 _l5Uj 4 s J loJJ I jl 4-*jj LJ I <Li I JL^aJ I 

. (24) l^ olJJl J JjaVl 

^ oljj! I tJiL*Jl ^ISOU 4 j *>L^ aJ ! oJLa j} 

O’ljJl *L^> ^jS' oXvAj ^ J-o -1.3 t A-> ^_xJ I J fJlJl ^^j>- 

Up ^ U U^l U5 

«* 

L5 i?-UJl aJLwi e-Uo'yi Ijjk Jio ijjj- JJi 

c-jl—-tJl I -La . /? aj j , y**-> olJUl jjJiUl 

jl JjZ ^1 i^jJi LL*>Jl U oJlS' j\i ^ 

c#-’ 1 ' s ->' (-Sj- 5 ^ <*^* j-* J-i-U< aJl 

*• «■ 

17] 1 l « <Gj > 4jJULl> aJ Lww* 4 . y3 4 1 1 « »/2 j IlA / 25) «(allos autos 

01 * ^<0l 01^ 0} <J t 4_>- j jJb-<J I JjLv^J ' vh J! 

^Lv<aj5-I 01 *. L»L*J ^c_*^l j 4^S0>“ 01 .j-^S/l ^j—Jj «Cli 

<ilj-vaJl £j-J ^->Ji I -La OLS' 01 ^^JLp p-* otJJl 

p-g-’ta Ij^aUzJ p_A 01 0j-LaJx» I ^1 ^ o -L jJU I j! $JL- JL»0 I 

f. f, 

X^- L> J-isl jA ^>-lj JS u* yt U jl> jjl^>Lj 


.12-11 a 1159 i9 tVIII i<_il jJL^Jl (23) 

(_5^ <3l*X^flJl <Jj^>- (J ^ a * vrO^ <J l>ej>- l>t>» UU- ij jj I (24) 

La Oj^ j* ^UUS j iL’Ethique a Nicomaque AjbS' 

Cfz*- -J ^ j 4j I J k , i? i I ^J| a^^jJL t^lUj jl5l *• iS s o (J j>- 

L« l)] .6-LUi j\ 4j> r L».^ g * . J 1 jl ^-9 ^0^ •— 43l^» (Jj^j jl l J-~tJ 

^aLLJI £* j^S\j l^ ij p c^lJUl JJLi53LjJI ja ,ja.3» ^ 

ciJlii jjb ^JUJI jy ^ J? 4JlA^ r «Jl 4-oJJl ol o y* (25) 

Anstote, Ibid, IX, 4, . Oa->l . o^4j ^*j a_& I) tSvj l)| t- . ^-1 1 0^ - <_J *aJI -& oJL>«J 

1166 a 32 and 1169 a 12. “ ” 


367 



jr 4 Lla 1 aJI £JLL U jl .JijJl <. /LUl ^>JI olJJl 

jl (. ^JJL*lJ I jL>Oj j&J£> Jl 0 1 y& <Jj & y* jl jj3 

^ ^®4jI 3 Lw> La ^J.^,3 1 La J.5 jtl3xj ^JJL*J|N j L L><^w>ws^ jLS” 

^ f , 

^<u j> LwO_l L Lp^^o ^^a)L I IJla j^^j jL .la.A.9 ^.s llaZ j I jj 
ol <3 lO «^g 1 1 ^ ‘LLj <Aj jJaJ I o-Lg-^j ,jj>-S/lj l g * * P oloJl 


jl OJLli t (27) ^u>waJl JO- ^1 J5 ^p 4*i j j5L 

aJu^J I LJzjli tolJJlj olJJl yj 43 jL*J I LL jO->wa jLjVI 

jl JaAi L^L_,j .^SjLJl j jLi.Vlj JJjJl UJUJI <-U>Nl 

j j_5o j 1 j 15 j j 43 j-^ 9 *Ll L— jj y j Ja L *.*> j I j 1 j}-S\_2Lj 

oJla . LaL*_s (<u~ijj jL*JNl L^j lij olJJl yy aj\j^> li L _a 

CJ^3 I ^3 L*-> L>- L^-5 jS-> j I ^*. LjL...v^J ® 4 yla^Jj I yJL J <L) L*. j I 

j! <u^ vi^-J jl LJLp k_jl j^Jl jl . < 28 ) «JUJ! 


f .«■ 


43 jjcs ^3>J} ** L^->LajLw*> ya y& I <Lm« L» I L-v^a yS^xjX^ y y~i 

^1 frldJ-s^l ^Lo>xj wL-r^%JI jLwjVl jl£ jl® 


oV 3 ^y\ Jlp ^jju c j ioa i»j>_ji aL^ji ji 

p p p 

tO' Cr* y**>* l 5>*' i_ri '-J-- J^r' jr 4 j 


UJl 


£*J • 


(30)-- 


■ i^^n -* 1 


.18 a 1169 1 8 4 IX 4^ jJu^Jl (26) 

.8 t IX 1 <LmJJ jJuaJI (27) 

.32 a 1166 4 4 .IX 4<~* j-UaJl (28) 

.9 4 IX 4<uO; jXaJI (29) 

Aristote, Ethique dj <465-464 y> <.1987 <4 a ; jj — <> — ll (30) 

Nicomaque , traduit par R. A. Gauthier et J. Y. Jolif (Louvain: Publication 
Universitaire de Louvain; Paris: Beatrice Nauwelaerts, 1958), vol. 2, pp. 757- 
759. 

<Jjl cjO»Lj 3 y* j-* 1 0 *)l jr* 

4jlj 4-J J}yu 0“L^ 1 4^-0 ) O 'y 'V I 

y>- j (j I ** y l ^ ~+jlj frOOVl 

.(^ bjjcOo j^jI OLr^. 


368 



L _ s ii\ 31) (heteros autos) 1 olJUl jli 

i ^joioJi j-a l^j t ij Jl 

• L.w>.M-Aj L a-a-Lp J - ~ >m ' _ ' ol gL ^ v»J J-^-> J Lo-J LjU-o-j o I 0 
<oLp j^xj ^UwLs^'y I ojLj>-W (j L> jJa^jl OJLP 1 jju LoJLs^- JL&JOjj 
o I doLLo J I j . ® ^*j L>xJ I Lwo U 1 cj I I Jun<si 3 I 

Jj L>*-L <jl Jl jJa ../g I Jj oJjL*J I oJlA J>«-j ol J>- 1 /^o j la^j 1 

tejlllj J-<lSI J^J J ^ 

*• 

,J^<oJl IjJ llA ol_fc> jJ 1 ^s P y* jJl I 0 Joj 


218] diUi 4 *ISjl^I Jl ^b>w -u*~Jlj ^Jl oLJ^I ois ol 

t «ojj^-s^>)) jjt ojjJO IJlaj (energeia) i^LLJ ^ iilJU^Jl o’V 

*• 

^ Cr°J 0 L? LJ Jo^La jJ* <jJ JbJLj 

•• 

(jjiS I dUSj t LuiJl J\ j-m: j* yiJUaJl jU 

«• 

j* * j L-J l jli I JlSLa j .(entelecheia) J-aJl ^UJ ^ I 

oJla ^ ^Jj^p U 5 ^ilJU2-U JMoJl jj-^Jl jj 

JsLioJl JJL*J ^Jajlj iJljjfc » ^jcS ^-^Jl 

•• 

L*%o 43 IjLs^I I 0L9 ^JLdL>j .eJ-Ulj o^ljcwJl Jj>-Ij toL>«Jlj 
tr* or» .rr* - cs - 91 '-»-! SOxJ' Jrr- 9 ^' ,_*-* 

•» •* «» 9 * 

5 L-v->eJ I J ^-9 I ^5-^} • 0 -A.o I O I L O^Lp . L& jjby^- 

1^’^jJl ol dUS . <33) ^l r >i oU} w iliJlj 
La jjJuj .SL^JJ axSLS j J^LojJlIj iilj^^AJ ^ 


.6 b 1 1 70j 1 7-6 b 1169 t 9 t IX ^jlaJI (31) 

: Oj-^i Uix>- U 5 ^->- jo ' j-*-> Cr^j (*) 

.®AjI-L) «• j-d ^ A^w»JLSL (j I j-Oj V U ^_»JLio J y>~ I Oo J_> JLvflJ l L»lj)> 

.(p->-jX^J 0 324 i 4 **~JL> 1 1 

.10 b i <~Jl> jJUa»J 1 (32) 

tA-ui jJLaJO Ua ^ia-oji aUocu-j j J jI (sunaisthesthai) JjojJI jl (33) 

. con-scientia ^^*>01 ^u3l aJLp U Jl ^Oo (4 b 1 1 70 t9 OX 


369 



I O L (J jAi oi \j[+a oL>*Jl {^^3 L 

jjfc j^J>Ji\ oLwJN ^?1>J1 jl j_a olJJl 

p 

dLLS* ^-a LL-L*/? Ob 1 Ay <-*> jA 

o J l >- \j Li L> ^3 JLS ^Ja-o^jl 0^3 \jSJtj .aX^^ <U3 

^^pjJI ijLJl JbJUJl <ui JaUdJl LvjIm 5Aj^3 

«• 

01 dJJi (j-PjJl £>*J 

LqJ o JlA ^3® ' C5^ ^ 1 Lo^*- <W? tL>x_S” 

w •* 

jl 0 j-^-> ^JJl<*J L> ^Jli ^ 4_*_3 L>jj-p jA 1 jA I l i» 1^ ( J^S" 0 l-S* 

. (34) «LgJ_>^ AJ»-_;jJL; -ui L >J-*j-* ^y’TJ '^rij^ 

L jX jA o3 y>- j U 0 L> LJi-3 Ld£ w ! j 1 Lj 4->«->L \j 

^ L^'j^ J^*-bJl ^ OjjaJ^ yt <U3 

•*•*.. " V * _ V 


(36) * 


l *a ^b*JU V} L"! ^ ILaj . -Gb 


Jlj—Jl j_p ^jjlLJI 1-La J_Lo twins' 

p p 

^ <-— iJ Jj-u? j _jSo jl «-^»Jl « ■ U: .-j (_^L ii ^*-oJ ^j^Ja^Jl 

^rj j}» :^L~H JL^Ul ^ ^ ^^.>1 jl 

#• 0 

Ijub .ttolJLJ 4^i C-J j_P J-A 4-w^-iJ J_A <U ^?L>*Jl j_ 1>J| jL-wjN 1 
i^-UJl ^ jj-J <.^*JI jLsr o' t^UJl v '- r , y > ^-l' 

<l>-L>sJ! oJla Uu oi ..-L^*-~Ll (jLwjNl L^j 1 plij-v^^/l 

^ «* 

j'S' J 4 la 4 _*a> j Lw3 ya L*-a — 1 ^3 L> ^Lp JaJl3 <-JL&yj *V 

•• 

olJJl A3^-p j> ^a LJ 1 Ij jj^Ll LAJj^ t 1 L>jLL 

«• 

jLwi 5 0^3 C^3jJl • 1-^ ^LLl 

*« 

4_^jL>-Jj A_i LS'jLL^o ^ j-Pt-o-S' Li I JL.^g.l 1 4-L-P ^JJl [219 

^ * » . 

JLLJl j 4_j j_o_3 1 ^Uj-jVL; lj-~* • ■<•> j •« jlxs ilj 

.8-7 b 1 170 t 9 i IX t4_i jJUaJl (34) 

.1 1-9 b 1170 t 9 ax <. - i; j-UjJI (35) 

.1,11 C 4u*mAj j'\*/3tj\ I (36) 


370 



aJJ t^jjl iyrji L> ^J\j tjLJl 

** M 

.ULaVi aSIjUoII • IS J^L- ^^aJl & IJ&a, • L*- 4 — 

O^jJJ £Hj-n<S ^ <^L» Lp>^ (i-®'j' (jrH 

p p 

j^>Jl ^ (agape) 4_^*Jl .jJa-^j! -Ilp 

t» *• 

LwJ I JJL^J I {j* f" I I j-a^J I 5 j_s^ ^laCj 0 1 Luis- ^ I ? L« Loj 

JJcjk « JUJ! y» LS liUUf t uujl oU^Ul JJb- Jl 
^j^Ji vHjyjV ^V>U-JI ^I^tsaJI J> 

Li- \ j£Ju> L-bl j J kii bjl jl ?oUD ^ibi^ 

^ «» 

^ ^ . Jj-1> ^yJl 4-*-^2_H v_^-U ^Ip j j->^ ^ ^L^iJ 

** *• 

I lj L^JoP L y i*- » ::..~ j j l f j*o <£ y*~\ 

L d ft S ^ l ^ “ - ^3 ^ ^Jw<>J>e_li Lfr - P JjLwJ ^ j>- I iJ^li ^jA 

_5^L>-Sfl \jJL>t-> Ll^-j 1 *\3 i)j£-> (1)1 CO j-Jjl_*Jl 4_^*>ljjJl ^3 

^3 1 ^LLdL^Jl Cy* ^x3 I ^JjLw*#jJ| U c^jL>-! 

U Cj^i**>UI J- 4 c -cLlp jJLtL* Lj ^ 

.((^^|»j «aLp J|)> <wJ UJ i« ( j J £}\ 


220] 


*~.|, ^ f. t- t . . * 

cbLJI J^UI LL~Ji ^ <jl Jbjl i jja-^»jl ja 

•• 

LaJI^p 1 I tj| . L*_a ^ L-w * J 1^ iS"jLw«oJl^ 

•* M 

*jj JJJ I ^j,. <v. */3 >tJ I ^JLjLJl ^JLJ 12 c4j*la^LJI Li LLoJ ! ^LU->tj 

*• ✓ •• 

Jaii olUt 01 S>j L.I of U-«JLUi- 


J 5 <T «• j-V ‘ 


(37) 




Remi Brague, Aristote et la : y ^ c5^' t-r"! (37) 

question du monde (Paris: PUF, 1988). 

U ^ g I 3 1 o L» ^ aJ^»J I .0 j^Udl ^Lw- 1^0 V ^ ia.a »_oLi^Jl 1 -La ^Jj 
IjoL) I IJJU ^-i» jAj t 4 j^P AaA 4JjJL«o I L>- J-J J-**- 1 1 (*^ 

. i~~— > 1 0 4J L...,.a jjb 0_\JhP LxJ I — ^ — ‘ «-«- ^ I j_5^| 

AjJLmJI ^3 Jxa—aJU o-i-A OlJUl <J 

yt ££ 

— j^xJ I o> IjJ I v. -.-L jAj . Lj- t a -Ip ^ I 


371 



wLpxj 4 4 j 2 j L- w*J 1 

♦* ** 

o 3Lj>Ji ^ LJusSM ^.yLLJl Lk^JJl J-A olJU! 

Jb>- U j! Ojl IL-Jj aSIJuaII w olJJl j-j JL flj ^Ji . 5 Jlw>J i 


^y JjJ L*j . 4— I 4S> y*0 yA J-^LLi yjJ' 0 L»*j^'j 4^>-^Jyw-«y~-3 "^Jr y*0 yA 

^^jLcLi yJ I 8 -La 4*jLiil 4L*—3 y> ^4 y .j y#'j' V LL«J LuJ \ ^SsJyi I 

j\ LJNjul^' o^j^>u«) (objectivites) oLyyL>j-<J' J5J <J a_p' y-Ui 

C- C- c- 

^ J ^ ^ c^y . i*ZJ I JlU 4j j^AlJ I o » J I ^jS (<U jJ» I j I 4j3 y~n J l A-o *}Lo_P 

l g - - } y**J ^ ly (_yi I 4 j*j ' jJl 0- , L*_>-y3Jj 4 jL 3-L' ^J-jL>s2jU 4i OjL?- 4 *PtJ 4^>- y> 

171 j 1 42 j 1 3 7 j 132 y tj^SJuJl jJLaJI) olJL)l yL: yJ' olyLJl 

& 

:(Xenophane) QU y.. r .,J>l lL^-> JigJJi—o -oli aLjU yJ j .(187j 183j 173j 
1 1 j^e^p . Jl .(ll t j 1 ' ) (autos oida) IJ1® 

Selbstgegebenheit yUNl yell y J-^*j U5 jl < 


>■ /? * 


L^- 


Li 


Oy y c 'yL>- 2]b_& 0^54 O' yv ^La O^o .(y'3 *Uap) 

yL Ll I j~jc} 1 jU y^c<0' 'Jl^jj .^JL*J' ydl j'-ip ^y c->l-U' Oj^j O' 

L)L 3 - jl -/* ' 1 l-i ^ ij) .pOLxJl <0 y< *.>.» ^Jl olJUl (■ Okjo I ^Jlp ~L$"yJ ^jg j 0 (hauton) 

; >J' .aJl^jO' Lk^L>sJ 1 4jJsLaJ l {J y>- AjLiftJl ( yo LfOjii 43 ll 4 JIJL 9 JI 

Aristote, Ethique a Nicomaque , VI. 

j. l./a^U) (( 4 J yb L* j^J I 43 j*J* 0]^ I y^fCS L ^ytJL Lild jUs'Vl J 

jj-^Jl) lolJUJ oycJl* £y ^ a:L<ll jj .(33 b 1141 18 iVI 
o'JJl 4 JI 43j_*_*» : Lk-S* JjjO O' (3 3 b 1141 t9 tVI j 

^jJLp ^y^o I JLLp 43 1 JL*<xJ I O Li ^_L^> Jj 4 j I ^ 0 Ld i.l g ' ® . . 0 ' 

^>-N 1 0 ! y *>L^- V 1 yjt^JL jLlN' LaLkJ ^ ^ Ihj yjJ I o'jJL 

Ljj# * o'i t L»L»j y>*j LiLa y>- 1 0I3 Aj'if N I ol-U' ^jLg-0' ^ 

& f 

^ ic- JLj>«-a 4 *jL^j aJL j3aj Lj N ; LJ -Uj *-j Oj^J O' j_y «w-P jj 

ya 4jSf ?JJUi5 yNi d\S ^Jj .(Brague, Ibid., p. 141) «L— jJl _ y>0» 
j)L j I 4 *— jJ L ® y^' LlO .yljJl IJL* ^J-aL>«jl> 0'j y*-^' Oj^j O' Li 

jia— <j ' 0L jdy • J Ji'j' y! .(134 y> ij^-UJl j-Ls^kJ I) ( ^ aJ >»JLw.a 4 _ L w^ 3 a Jla 


(jLJ)h ol3 y y- Jj oilii y O' <~aS JjL-jJI L^La' N 

j yi 4*«jJL 0L*^)Nl 0L ^ 1 jA I '-La_j t <J^yd O' ^(173 tyUl j-LsAxkJi) 

f, £ £ 

JL# L Ll 04 JL 4 JLP ' JlaJ . 4 ^.Ll' Li*J ' Jy-A-sdO I ^-A 4 j| ( yL>- w — 1 'V ' ^-A (LmjIj 

1 g * - - ' '^-L»i ijj'JiJ' 0 L 4L Lil I a ^.^LsJ ' y iLJO^^ 4ij« .,/a 1 1 i*i- 1 ^ ' U y>- L'^y^~ 

6 *i-g-i y j ^ ‘UtfLkJ' 3 j_?-jJl y 4 yyi 




il 


^M-fr-laj 0L— >0Ll yj N ' ' oL Li>- LJJi w4i^*<'yi 

? ^»L*^jN' Lw^^jJ jia^ ' Jaa 3 ^OJi '' '-La toj'Oii ^_ 5 ^^yyyyi' 


372 



221 ] 


J^LJl ^9 5 Jo jjti Ad* L >3 ^ I 

- ~ ^TT - 

f, 

4 « x.» -32J I I 1 <Cw<-w_aJ L» Uo I . <Lwj4j ^)wi_ij l_^Jw» JL>* I j A_» ^ 

aJIj-*JI y> jS J ^Jl ^Ju LgJU *Sl jL^Jl ^^a j t ^jtJuU 
^uJVl j-o ^-w> jJ-c- ^ 5U>Jl (*— U; t _ r Liw j~>- 

i^L>->- ^y^~o J- P 4-p-L*J J ^ -s ^ .^Jl fL«! cHji*-!' 

- • l - - I 

* ) w L m<aI 

•* ••-/ ** «• 

U-J^. Jlj — SI J~> j±ua/\ jl — Jl 11 a '*A+> J 
^ J UJS v . J Jl_, iUJJ l*J r Jl oL~Jl J J 

• AslJUaJl 


U5 (philia) iilJUaJl ^’Li^ <oL_- *1.1 I J ^ J 

L-* Jl oLUJl ^jbu Lr a^' l$jSl j^JLaJl J cJl£ 

<SI~UaJl yj <La)I Jl i™JL> y>V I 015 L5 t^jjl JJUcJL 

•» 

^ ^ jS <3LS^ S I A- A J _ \.^. *«.,<?<>> J jjS\ <U L$ J I j 

^ J Sr ?*--* ' ^ *i £S* S J^t (J ^jjl l«i-A t y>Jl Jslj^Jl 

J iy^l Jl dUJi5 j _ JUWS/I Vj Jl ,L>Ji 

** & & 
y>*-> Jrj-* 0 jj-b I j_Aj c 1 ^ Jl l*-« J*-J I 

S^\M iJlJLJl J J^>L>- y* L. r JL>Ji Jllp jJUl 

j-* J^h y* J^ajL* J| J^A^Sf! c-jbiL! 

* * f, 

ajLpj Uj^J» U^jL« Jil J* (heauton) ajl^ y * j (autos) 

jl . <38) yjij .IkJl ^ JUJI iidi Jp J5ij J&jj 

a— illiJl a^pL^i^-^II La^^j ^0 l g . 1 j i j | jj^, ^s— 2i\ i ./al l 

^ J Jfc (philia) JUjJI clU Jl 

•* * «* 

^ ^ A — l^wOwl I J ^ ^ I3 I I O ^ O I K_y^ I I L " — -I ^** 4_..^A 0 J I J 1 

oljL^Jl oJ-A ^3 jSjU OLS" JdL^jl C)\ J . A ^C-1>W2J| J .yo j Lw%JL^> 

dIa jjljl ^aiJ Of JUJlj .aJ IjUaJU J^UJl ^IkJl o> 


Peter Kemp, Ethique et medecine (Paris: Tierce-medecine, 1987). (38) 


373 



O^HoJl 4_i«la > Ja.^ j V I JL>*Ji j^JL*J 01 

*>— ~^>*j cLllij 4 ^HoJ 1 j 4 _*-aIjJI <*j*/j£Lx*q 0H*->tJ 

•* 

.J>-N I *J& jl dUl aJS 4 J^Ul Ojil ^3 4 APx^“ I jJl AA^Jl 

*• 

.1 ii-JLi J5 jl .^jSM w-^I ^ S/jl l : - i;l 

a^IjloHI 1SH-*JI LJ p-$ j-j>- S/ 1 oj^Lwo ^JL-p j> jU LoH-H 
11 ^JiJ V Sj^LJI oJl a jU 1LJL>J| ^ j .(intersubjective) 
<iO~L>w« Li I ^Jl A-^vjJL A-flJJa_^J I A-oHjUJI JJo>_j j^-Nl 01 l-> 

.iSH* J1 ( j^o a_~vOJ Jj>*j H^j 1 .JL.^ <?.)L5' L^jlO jj 

LfrOP aJU-jHI ^JL>J IHpHI oIa j 


(39) 




^ *rj ^ jHJl ^->-SM ^S-* HHpH-H H_a 

J-f JHlS/ 1 ajJj l _^aa 

Or* ^ <J"? 4 o j^LH iV 01 ^ AilHli 

JJU.; oLi Or* JJil ^1 Aiipi M ?a^jJ! 11a ^50j .^^Hll 

•• «• 

JJU>tJ ^ j ( Totalite et Infini) ^boa^AJl^ ^LjLJ 

- ^ «• 

j* JUul j I a jJl ajLS” 1a 11 J ji 1 ’V ^Ij 4 lOlj 

•« 

dJJij ( Autrement qu’etre ou au dela de l essence) lH 
jlL Mj jil iH» I 4 aJIJuJJ JLwwo Aj>- j ^a aj>- jJl Ha 00 J jil 
aI/? 11 ,<J-i-*JL kwJUajj JjH 1 aJ| aJcwIU \1 

Cill! 01 ? 1 lJuUj ^^>01 Ha 4 ^HlJ 1 Ha iSIa 

01 HI .^Sll JJUj oIjuJI H1L; ^ ^Ldl y*> s^L 
j^S/0 oj^HJl 01 jJr Jl «aJjj-^HLj aJIH» oil 

V Aj (Jj^jHJI AxwIj 0 J^j oil Oli HULj 4 r^"^l ^9-*^ 


iajjJL>- Ox j j* V| Lla ^IpI N ^1 (39) 

4 OUi OS^ 4 I A^O tO . I I j^- ^ ! ASf y*0 yA <03 LOj 2 ^Jx L*J I A^xIjJLU 

0*j>- ^A—Ul »— jUa>«JL 4-s^O«Jl ^xO>“'yi 0 c. L/» 5r ^J| 

. Ls*-jJjJaj'y ij A*5^j>-Vl 


374 



JjlL. aJ a aJjJ — JL fljJVlj jy 

iJlA ^JjL« jl£ jl C-3 j*-> j i ^>r_ ».«j2 i JL*wJI^ . oLp.Xl»»w* LI (j£ y» 

& £■ 

JiUJl fJs- JA ^yy'yu U_^>- £*-~i ^ _/• *' 

oJL>-U JjUJl (.jlp jl jJUS .4^-jJ l^rj * Lilli ^ J-^UJl 

'jJl CKi 1*^ u^.y^ ^ j^J 

'jJ' Ja>- jr* -r^' Lr* i_^' Ln*^\ - u ?dJ 

^ «* •• 

IjJl jL^llp jl II* Ji* l >£~ ^15 

JLd JjUlJI *Ua_*Jl ^ Lp ojwUL* JL~k ^j-£L (^ <-H 

[222] oliLU ijj JUi cJUJlj iJ y-H I Sj.iL-* J-JJj Oj/J 

j> tia jl V t _ ? J 1 WA^JaJU C->lilL ^j5o pJ jl t^JLSJ 

lyt-i V ^>-j-> ^ i «-~JJ 0j i^j V J-* VI 

oiVJl Ail ^iljJlj iiJaJl JU U ^1 ?o^lj y^Vl 

I ^j_P L*-a jl ^^3 A. > JaJ I J Leu c O L*JJ I Jj I t y j I 

•* *■ 

ji LJ t^jjl j^>xJ AJ>- jj Ju*-J I <-3 1 -La V A^iVjs^Vl 

1 ya 1 jl t A . . la l L jl V ^J-<*-P (^1 jl 

jl ^w.«—>c-J ^jJl j— A l-L-A oLpI <J I ^»j ^ $lj «A_J 0 Lp I j-A t j— >-Vl 

.jVl Lii^wj 


t_5^l J^-*Jl Zyj jl LJp <L JjJ * J~&>- J^“l y 

•* 

(jM>-S/l <JjJjl ^5 -Aj L$Jj A^-ljjJl O-I^J 

oU-15 jU o ^JaJl A^j>- j cT°J ,(<U^ljJl) *w^»-ljJl 

JV->“I ^1 ^>Vlj ^^a^Jlj aJjJ^JI iJlkoJl 

«p» 

J ^_>xJl A3j^-> ^^IjLajLJ jl t L>- Lo l-i-A^j t<w^>*l ^-ll 

aJIJl^JI 0 jy/2 i J-&J t J>~ V I jLi !j-g-i . j^Jl Qj^i 

£ £ 
c— >1^5* ^3 JjVl Jw%-* .,<a ] I (^jjl J-^Ja_v2-^Jl 5 > i ^- > ‘ J I 


Totalite et !k_jli5 4 _*jJL« o>«-a*aJ' -M xj ^i (40) 


. infini 


375 



jl £Jal 


LI oLpU^ j! <JLp ijbLJl j-4 >Xju\ j\ UJb^wo ayyjJI 

(r P f. 

jl .jL*-Jl J jA *)/ I ^ ^JLwv^-0 ^l_p 1 «-X3 LLA L)l .*LLs42J3tJw4 

jlj ^JLja Cv>J jl i y* 4j L jyL LjLaj 

^ 4=T>> '_/^- <_r^ LS*^' <_sH 

«# 

j-oL*-4»Jl o.La y*>- j-LLj t U 

p 

c~Jl ^^SU; V yi Jl j-n^ C->VL>“ ^Lol LAj^J-J 4JL* L*/? 

Lw»/L-*>l Lw?j AjlpjJl ^laxj jl j 4*.^A S/l ^ <bls IlfJj .I 4 J 

•* 

OjjLJI jh* (W-jJI tJu»j . (41) V ^-I J J! ^Lbl j-o J^.1 

L ^ IJL ^ - a»» 1 JlJ>- 1^ D^lJJl jjJLdJLj UL^j f UsLjjI 4_la ) ^x*J 1 c_3 jJgL*J 1 

< yLLJ 1 ^jL^jo »w3 I aj jpL*J 1 0 Jla ^L>»p1 ^y*j sL>«Jl 

•* 

sr 51 4.1a. 1. ..».■ 1 1 l. j I jj 1 ^ - * i 1 9> Ua p 

o^J SljL^Jl oJla JJL. . <42) iJlJL>Jt jl Lp>L- 

p 

1 1 0 1 ^*~^~ , ^J 1 1 1 0 1 j L«p*^£ < ila 1 L 

J~e'H JJUJI ?Js- je- yoyC ^yJHV, L^Jl . ( _ y aUlj *Ua*Jl 

*• ' *♦ 

& J>- 3iJ* J* ‘jr^ 1 {fy* lJ y*J U* 

^ ijLjl aljjjVl 


c-di J^jl i,\*J\ >-Nl JljJLLC' y» L. 

«p* 

^IJbJl JL- ^ ^lll ^-51^1 

tm 

^wS'Ljc^JI <*_j 23 1 (jl ^ 1 g ‘ ^ 1 OwL>Uj>- 0 Lww® ^ 4j 1^ 

jJ ^JJ! jjLuJl ^1531 IJla oNI ^A ^-Sf! jl >( JLJ| yt ybU 

J^jJL AiJjcuJl 4 J ISjo y<>-P ^Jj ojLj\l yp k>jj jJo 

Ja A3 ^,-L>tXj ^ 'b/ 1 jl 1^5 jL^>l Li I y^" 


[223] 


^ yy (Jt^>l ^yi) 4^1)1 SJLpUii Sjy^ 4 JUI ^L-jjJ! y (41) 

ot tj* j*i £-Uuii ^S/ij Ajip-ji 

. 4-L-.^ jS J Jjti ^wJ j (, I j JL>- 4j liS^ ^>- I 

»• 

Gadamer, Verite et : ^laJ! <. jjiJlj ikLJi iiuaJl J_p- (42) 

methode , p. 118 suiv. 


376 



N j 1j^>J| ^\s>rj V L 

li-A cJ-^jJl l5 1p SjJ-aJIj tci ^^I p o jJlLJI ^ : la>^L> 

olJUl dLoJ ±S 1*^15 j-*_JLj ^jjJJl ^ojujl I 1 a j ^aijJi 

jwLo J-*-*Jl j^Lp oj JJill ^^-*-1 L ojdLoJl 1 a .LgJLuSI J 

t La L^_dJs>L*J olUl ^jJl [jj. s4L>- d j-*J LgjLSj 

^U; ^ ^ l L llA 1 ^.1,-Q. ■*-"-*.* 1 Ol ^-jcj I <j!1a^ 

!1* J-* *■ 11a j-w>Jl J-*-4-> j-^^l 1 ^w?-j dip 

. o J-p- j ^^jLLJ! £-3 j->» ^^d ^3 1 wii j jJ-o <jli y ila»j| 

_ ^-! U I old j^>0 Jl 11 a ^1 Pj t ^td I jJ I jjb !1 a jU 
Lr° cr’W c£^! i j~£\*-*£ ^jVl IjliLlI 

5 I ^ L*~woJ I ^>9 Lp^j Old 4 (^-*— *» ^-<lLl>c-A 4JL> j]gjj ' J**~ ^ ! OJ j.->& 

jLi oljLw-oJl oIa ( JJO» ( J-s<2-d_>j ^>-S/l oj JL n^o J, >^g >x-j 

<U>e_-J I <a 1*J I j^oj) *laJj>o O V d v fll LcJ I 

dUldl ^ .Ojij 1> L^l lJ yC oL \j^j oil! I ^wJ 

ojjJ (jjlJ iS^oJl ^^Lp 0 jJJj ajIjl-J I *jujo ^11 oil! I jU 

*• •* 

j*Jll^Jl jS>-')I l 10 «laJJL> La jJ-S'-; O y\j J jj l g ... a j JL>%j 4 I 

‘OjjJ V *Ua^ JLuJl _0-Vl ^ J1JJ il .JjLLJI ^ 

1 pp 

^"1 ^ ^j-A ^j_J t 1^ C-d^..a^2-Ol I ^JLp 

SjOJLoJI ^jLoJl j>-Lp 01 j-^j <LjLp ^l! ^,^g , j V I oL>o>s^/l 
1^*1 I 6 1 a t(JdUl ^d <LoLu2j>“ 4_$1 LjOo 4»LP 

jl ol^_^?^U J^Lo<Jl ^j,^, xy g ] j ^Jj j 1 ^ A r ^/ 1 LpL 

♦♦ 

tO od^-\j J5 Oij Jj^JI ^iLLiiJl 

dc^ Ij !-i->“ 1 " 4 A Ol^ ^Ul j-la-^j I 0 I 3 olUL <t la a : 1 1 oIa 
( jji SlUJl id l0.a,<g 1 1 j 4_*3 LJ I idlJU^aJ I j 4_^_>- ild U I id I -L^aJ I 
4^ ^LoLA^I j* 4Juai jilj y ^Ul J^^oJl 11 a _ fj jS^ ' <«■ 
vl — >*-AS 0-> 1>Li*J I iil-UaU <LL«j^j (_$JLJl (< ■■/»•> . li 

** H 

c5^ ^Ul dJi jJ^ y>A Jjd j»0-p ll> ^1 ^j-a U-d — La-SL>iL 1 


377 



j^jJl JiUi aAp jAj oLJi ^LJJ .1 <Jp 

JiUJL cu~J jjtsJl J iSjLLJl oi .iJJdlj (JL3I ^ 

'if! aUWI JO oU :>juJI IJl^j . (43) siUl J, IS jLi^JJ 

I vlJLuJl jl . ( L-> I jOJl) SL**>L*Jl ^.aJu <^A3 ^Jo 

•* 

j-asxj ol OO; ^ (eleos) iiiJLilj (phobos) o_pJl j (catharsis) 
_ <L~JaJl ;LiLL* Ol .SJbJLUl aSIJuJJ ^JJl V a:.,Jl ,J 

t* «• 

; Lb>-*y LgJ} ^lllj ^jbJ o I a a >/3 ' I (_ 

“ * 

jl^fc-NL olJJl ^L?»wo *UoI j*J jl t ^ylL 

0 I Owwa>J 1 L^«W? J 4_Jj LjjA JO ^5*0 j L b j} . Aoo^ftj jl) I j 

t 5 J^J>- C (j I LwJ ^JoJLs^Jl COL*W^ 

_ La iol^jJl Jlp Ol .1* i^UJl UpLj^VI Ul^i 

*• 

£ P p. 

loo Lo I o . l$>- Lx>" ^ysui>vj) o I — co^ L^jlo ^ j>~ i L J* 

bJl zyrj Jl ~Ayv> Oi ij*- 1 (O i o jZ* UJ! 

—^i ^ • J ^j-w^-SLlI aoJ*)Lp 

JO I j-> Lj Aj LOqsO jS' Lt-J I j*S^J L-A LJj Lo 


y 



4-wLp ^3-Uaj ^JJl I IJ-A U^O t^jL>«oJl s-Lwjl LO-w2_j 

0-A^ — y>"l I 00 j>o I iJj&o t ^ I ^ I j L . ^ j I 

iaJlS Jllp kiiiij GlJ-*o^l jl 4 jLL Ip) Gesinnung OUJSfi 

«* 

^3 j-p LJOoJ 1 i-o-A L-«-o oL Lla ol (Jo L>*oJ — a^ju 

»* •* 

Jl Aiik, U ol .Lj ol^b ^ JJ>JI i,Lj O 4^>^l 
* •* •* 

JJI >b ^^1 ^ ^y^l J'U-’HS y>H\ JLJJJj ^Nl 

•• «• 




Jj J iSj LO«Jl Lx-* — 0^“^ 4 jS^O>cJ I ^ (43) 

Aristote, Ethique a Nicomaque , IX, 9. .jljp-SM 

j y£Ji jl ^yfc Lw» jlS\ c_— >0 jl ur* jL ol J_. 

.(27 a 1159 .8 cVIIl ^Ut jJuaOO 

Martha Craven Nussbaum, The Fragility of Goodness, Luck and (44) 
Ethics in Greek Tragedy and Philosophy (Cambridge, MA; New York: 
Cambridge University Press, 1986). 


[ 224 ] 


378 



[225] 


0 -i_A 01 


(45) 


Ji 


— j. - ~ V 1 Lj 4-^>xJU<kJ 1 j£> LJL 

J--*->dlj ( j r yt I SJb- jJl 

•• t» 

« r I * t f » -It - t 


<lLoLO a jJsl> LJ l) 1 C^->*Jl ^ g * -* ol ^JlJ>-1 

C_J11lJ| JjSfl JU^ ^Jl kASIj^Jl KJ 

^LiJlj i>>-Vl j.* SjjLJI ^yLo iJjj- — 

C-> UJ 1 Sj^LwoJl Lj 0^^ j^“V I £-A V d_L> LxjJ 1 J} -Q 

^Vlj olUl lijLiJL; vl~>- Ja^^S iilJ^aJl jJUJj 

iilJLs^aJl <LS L>- ^ (^jLvjJLj 

•» •# ♦* 

^ j^LaJI iiU- ^ 1.1 iLj SljU-J! jjiJ' 

«* 

<ia_L^ ol-Ul c_3 1 jJLpL» Vl jLs<a_>e_> V SljL^aJl (ji-9 j>~ V 1 

01$ j->- V I ^1 cjIJJI ^AiiJ! v^a1?L*jJ! <LlL>- ^3 <■ j>~') 1 \ 1-La 

ft* 


& L— 4 ^ 1 L» M i ^ > cJ 3 L^wwoJ I AI^VL Vi V SljL^ 

(46). frl ,.f f . f 

. o U Lib 1 >" 1 3 


Lgj juJLj k^oL5 *wa!^L*01j <4aJL] 1 ^-LJL* d)^3 aJL^aJl (45) 

J 1 I-Ia .jIAp')/! L^-J] ~^-* J 01 !j L»J 1 

I^jjUxJ M ^~>Jlj e^Jlj (Max Scheler) ^LJ. ^*£1® JJU-J jU 

'2-U-iSj 4 t yaisl*]| L*jJ 1 *J jJl Lw L^j j.s**- 

Max Scheler: Zur \ j la.jl ^ I j jl_*_-JI 4_«J L- ^ 

Phanomenologie der Sympathiegefuhle und von Liebe und Hasse (Halle: 
Niemeyer, 1913), et Nature et forme de la sympathies nouvelle edition, traduit 
par M. Lefebvre, collection petite bibliotheque Payot (Paris: Payot, 1928). 

y*~A y ~ j iS I frL^JLp Oli 3 J *~*** > ^ > *’ > -’*— ** ' la] Uj I LJ] L*j j 

f. 0 m 

0] .^aIsLp Lla^*- { ^s 3^^ ^ $ >LSj i ^c-LJLOI a I j3S I jJL^aI -ti 

^ # £ f. 

fc j^Liw*Jl Lm ^^’ 1 c-Jl^j l4^>- o — *jla I a5 aAJUI o L L)l t^?**-* 1*^* 

Steven Strasser, Das Gemiit, : fH>\ .^i f> I ^aVl ^Jj jl5oVl JJL« LJU 

Grundgedanken zu einer Phanomenologischen Philosophic und Theorie des 
Menschlichen Gefuhslebens (Utrecht: Vitgeverijet Spectrum, 1956). 

Werner Marx, Ethos und Lebenswelt, Mitleidenkonnen als Mass (46) 
(Hambourg: Felix Meiner Verlag, 1986). 


379 



toljLw^a^Ul sljL^vw^Jl IJ-A 0} 

J_ft> 'LoS 4 4^2 UJ I <U^ L_~J ! J A-s3 Lfljj I <-ij j]ki\ 4j>x-JLi 0 J~y>~ ^ 1 0 JwA 

^Jil j_<JJ 4j^-Ju 0<^L> jl C jJz 4ilJL^aJi ^ J L>Jl 

** 

jLSL. ^JUI Jj» 4 ajIp ^J! ydo ^ ^lj olJUJ ^JjSfl 

■* «• 

Aj ! ^-Lp ^_g3 J3^ COIJJI yJjL> j .A^^L^-Vi 0 1 ^3 AjLp^JI 

« ^~> « JlL>0 I j^>%! 1 1 D ^3 4-^P jJ I O Ha_>*J /y> <L> j^JLi <iaj>tJ 

•* 

‘►liJL^Vl ^Jl ^-L*h LJL*>^ yJl ^1 ^ vi^Jl ^.U^Jl 

.0 j Ju OlJJl Oli 4 0 , ljJl yJJL ^i-P 4 j Lp jJJ 4-0 1wL> j I iS" j->- L^wywJJ 


(allelous) «^>-Nl JL^IjJl» IOlaj y^LS l 

( JJl?xj IJ-A JJLo • A-ta LjL^ 43 lJUflJ 1 (^jJi j j la **>j 1 ~U-P 

(J I 1 4_Ju Li j>jlpj L^La-j 1 4_J»j Li ! OwL*jl« ^_*^?Llp | 

j-Jt> aOOLJ I ^3 J j I ij Ll A LSs-*-j N I 4^0-) Li Jya . 4-j LJLlJ I j 

*V ^}\JLo Jaj 1~L^_j aO «/g tf 1 <>J I y Lows^aJ 1 J^Lj 0} .4— 0^L>«jJ! 

.4^1 4^jJL «U» aJU j>A ^Jl (( o0l» Jjil 

y>Vl 01 J*S>\ yU Aicy^j ^ j»*>LS0i A^-y 

«■ •• *• 1 

^*-0? L>«-<jJ I i^jjs Ia»>3 01 ^3 ^^vSLaJ l a-Oj li .^JlSOuJl aj*-w?-j 

Lv? 1 j-13 1 Aj^a LwJLaJ 1 4»olOJl I ^Ip' ® I ^-L Pj C C_-0? L>tx0 I j 

^ L_a jljpSM 01 A-JI x^* 

i* ♦» 

j^ju Ju>- Lj L&JL>-j 0 1 J-JL*-*/ ^ I 4»Ju li ^J-P 0 01 i^ > ~ (_5^ t ^-v^a-L> 

P P 

^»jlp 0U lo cr^HJ 0^^' jLip^/1 

j 4t^Uaj>0l a^# j L>-« ^3 Li-wwwo 0-1305” jIjlo (J ! -Ljl^o ^ I A-Juli 

«* 

^ Ul JpUJI J\ v-JL ^1 tuiUJl J* U\^> 


j! LJuJl ijlJmJl aJL& sAj>-j 


f, 


ja 4 ; : <t a: . ^0 JXJ <- ^jUJ 

Gaston Fessard, La So if, precede de : 0^^ y> <jjL-juJI ‘OajJ <uy 

Theatre et Mystere, preface a Gabriel Marcel (Paris: Desclee de Brouwer, 1938). 

l_0 - jJ* Aj . 9 Li IS' A^3 d- - ^ - i 1 (J U. M' ^ «^i» y^jr* (*) 

*( i ) 


380 



Vj M (jS-iJ! j* ji\ li_* / 47) Jl*jC-»Vl 

^ij JLiJl i ^JL, £_S\ jy>- ilL laj to* jy 

[226] O-CC 4_^jLo->» L>j <L*Ul L» jl . I j L5jo <wiJ^L*jJ! 

44 

4 ^-^- X3 J jj .oL^>jL>_*Jl 4JC>t_s<a 

aJjLJ ^Jp j jlj^Vl ^j-Jsp 4-JjIaJ <c*lll Jju ^u2j>tj J^Lj oIS^Ap 
ti-ll' ‘A_*_Jl j»a LpjJ I oJ-jjJ L> jj .^^Ux-jVl J I JLjl^u I 

^ 1 * 6 lap ^3 cJ Ls<a^x-w*i -C>- i j ^JCT ^j-' 0 

4*/2J j-*J 'b/ Lo ^Us> t_$^ Lxj^o ^ bjU J! 

^j-Lp j-^^AJ <Jw<^JO p_L*jj 4 4_*J>tJ ^U I J^>-S/I JJLjJ 

e^i e/ .^■J tjL>J l _] M ^li! ~lkll cL^I 

*• i* «• l 

4jI>CCJ ^ llp^Jl jU ^^-Jl IlfJJ ■ V^JL ^ 

jl AAi^Jaj Ijhip 11a Ji« ^ fj jJ tJjSjj .J y-^l y^-Ul 
^<—^5* ^>-!j ^Jj LaXp 1 Ip jJ I V 4_lSj 4^^>-L> 


<u_Lli ^*cpj jljx>\/l ^j-w-SLp IJLli jLSLsl (jjJ 

^ ^Jp (_£jJC**_o i ^_3^_> Sj^j>- V 1 o ^_SU I oIa ji _ L>c_Ji | 

^_^1p l” j&*>~ ^Ul <l> L ccJ I 1 _ j^-SM Jjl>Jl 

SljL^jjUl (JlSlil 1 1 L»*Sj }j c Lajl>-j <L5 iJ LygJ l 

o^-^j j-a <l>LLiJI jj .^->-^1^ L$ x : p o!Ul 4J*>UJLJ <LJj^I 


Ujj>tj J:>LJl I 1 a Jj> . y>~y<i i>Lp ^Jlj oil! I jJtJ J^LJl 

jj>-Sfl jJii o\ JjX> c _ 5 -«^l jAil jl £ j l a X . „ o 1 V L J yii jL 

Ii-Lj jl Apl^vO la-> 1 Co I . l^CP ^JjLo .^«jii L) I ^JlCo 

^ ^ ** ** •* *» 

jlj t Ip ^l~-L Uyj^. ^d^ac; jlj t^jUJi ^ Ljw Iwj 

jwLtfj jlj t jJlkP oIwLa! jJ-Oj jlj 4 ^IIaj Lo^ Icl^j 

^ J-^-9 I j^-S" 4 cLU^ ^ J~^~* < -~*- } 4 jJLo ! J 

** *% ^1 -U^~, L I c S^J {{ ^-i} cijlcJl 

♦* •« 4* 


• yt 145 y> 4**tljjJl ^lall (47) 


381 



I I aJiip I aJ 6 > ^JUl j I j-d^AJ LajLjlpI 

JUJ JJ UU y\ ^1 iJ^U-Sfl ^PULJI J5 oj .L~S <£,U 

^ LgjS/ J'j-Ju Ul ,_ylL.»j «Ui;! cJ!» L^jij^j^Ju 

— t> 

J^Ldl Aij\Jm <. ^jLvjJl I Jla L gj^o-yg.^ ^^Jl iijLLJl Iju>- 

•• **■ «* 

Lk» ! L^ L^JLo ^r- ys<2 ^ lj-^_A^ .4-L>e«a (J^Jl>sJ 1 V La 

• (48) ^.l5 ^ O.IJJI Jjj UL-J, 4^ ol-Ul5 ^JUS 


Lp o Lmwk^ ^ 5 . . . _ 3 

«* 

La 4-AjjJaj o j-*->cJl o J uj>xJ I oLjxJI cJIJL^-I jj. 

jJ*> j_>- ^ I .4jw^P ^ A,a ^3 Lwo_v<? I*La oV 4-j I JL*J I 

J-A L. J\ jjuj iJlJbJl oU Lkjlyj .«oJ!»Jl ^ ^JUJUS' 

p 

,((4j>-^J iLLlJl 43 ^Lp wL*J I 

O-^Jl JjSfl -3>*J I Lj? L*»wu) j# Lla Lo_a jIjLj! 

Jl JCUj 4^5Lj t^L^ixJLxJl oli*>L*Jl 3 jJL>- JUp V 

LJ iA I } (JJ^aJI (jli ^llil UamJ>U Lai .0 Lc«^-*) I oLj>- 

** 

^JLk^JL l 4_j L p jJ ! L^_j yL>^j V 4*j>^L>-I 

( 0 l^ L*.4»W' 0 >J l^ 4_] ibXa^Ll >_La^ 4.kl:-<r <u-wsa< s»J I Li .ol ^LwJL 

0 ^-^<kJL I Ljl?>*-> 0 La j yA Lo-A> JjuJI ^3^L?-! 

JjwL>“ 1 1 j_a l dJLJI 

,4is- .Xs-lj J£J J^lj J5 ^JU jAj 40 IHJ 


a -L a L^ 4 ^ 4>* !.**> a ‘.5^ wLj w— >•! !4jjLaJl <5jLia - Lla ^Jja (48) 

JJUJb ^ t L lL# L)} t I jJL) ^jaZj>*. j jJLS"! ^^Ls^VLt jA-vi 

«^^1» i^jJi oL L'Etoile de la redemption oils' ^ (Rosenzweig) 

-u jjL—J 1 IJla tjULj^l -L—io y** <— » «.«.«.>«J l l _^_^ ^ yt 

** m 

Franz Rosenzweig: Der Stern der : j^L>\ .1^_JLp ^j-aiZj J-S 

Erlosung (La Haye: Martinus Nijhoff, 1976), p. 210, et L’Etoile de la 
redemption , traduit par A. Derczanski et J. L. Schlegel (Paris: Editions du Seuil, 
1982). 


[227] 


382 



[228] 


— b AP U>J — ^j***«*^J 1 A*«o L.A ^ y n_K_j A^Jl5nj 

^ A-j_J i 0 J_A^ _» . ^J| AAlaJjo ^1 <Lo 1 ^1 
Li 4J a*j j# L^l ^o c 4 «. I l£ ^bJ I 

«— > A^*»_^»j^^.o J 1 (jj . A^*— w^jaJ | L ^jJ 

lJ-Aj .<Lva 1 j^VI J-pIj-aJL ^vwJj (jlJ LaJ I j obbJl) o> Ls *)L>- V L 
4-b~JJ *L>- L^jh y>j (ethos) «jJL^» b^>JL5 ^i 

a-?*-" <J^>-' kjlj\ Jl 


cr 

* *■ 

L* L * 1 


t ^j^aj L~J I <LJ [ Jx a 1 1 A^JaJ^L aL. 7 j^>Ji .i^JLh ^JIp L x*a 

aS* I _ aL-LJ i ^Jb<,<3 tf.a ^^ J I Ad b%v»J I i j I ax>~ jj 

P Oi 

JL jS Jj lb! .(domination) A^^gJlj (pouvoir - en - commun) 

^*-bJ ^yU^Jl p-Jib l\j\ jy 4 ^-b'b 

b~J ^ I ^ j&> - C Ij ^ )f I A> LS" ^t-Lixa 

O^H a^^JI aJ’M-*-, oL^-j^Jl 

«* 

yp S/LaajI L*_a jl ^y Jiis-JLj A3 *>L*J I fiJu / 4 ^yw«j^L>x_^ Jlj 

^ . . p ^ 

y^^iM ^y^JL oLs^ii^j jiyl oIJlaj td tpb-jlj cbi*Jl 
»* 

aS^ y J^pIj . (50) boliJi L^!y aJ-P ^ ^JUl y>-ljJl 

oJJ j I .a S’ yJLdl aJsJLJI aS^Ap y*> oJla o j 

*• 

Jy>tj V yJl i aJ yui y oy»L^ yy aIsJLJI jU 

aJ^^ LSjJLjl o^L-A ! J Aiy>J!j 

b>- yj*i> Lw bjJL>sJ Nj t b<kJLSLLI ^ 


-A-0, 


JL 


i A_^*> 


.Macht, Herrschaft :16 syiJl tl J^aij l jJ UrJ l (49) 

Max Weber, «Le Metier et la vocation d’homme politique, » dans: (50) 

Le Savant et le politique , traduit par Freund (Paris: Plon, 1959), reed. (1963). 

oL_*Jl jLy l. 4 > -^a 4_J o j a o_^l_S j 

JjN I <u<JUJl jij LJJ 

^yip jl — ;)M [Herrschaft] au-ji> a! U? ^Jlp iJjjJ l 

<. jyj^j 1 j.t .,<* ? o 1 i t ( Lp j~u j~-*-t <^*dl «^a1aJI (_$1) <la^<l jj j l ... I 

.101 ^ 


383 



•H*r i 'y 


(52) 


cSj*-' J* Jj 


1 «A*J \j 


^IJLLai L* ioJbeJl o Xaj 

** •* y ♦ 


J* Ji ^ 0* 

id— j'bllj Ij'yi ^j-y> aj>- jJ Lg_s»-j aJuIlJI ^jL>“ JlI 1 

^Lp ^ ^*-U 1 j^-a L) 1 »LiJL> 1 jj IS” |» ^ .) V 

1 Aj I 0 y_^^wwi- ) A a 4 ../ 3...--0 ^ -■- ] Lj 4 i — ■) L^wOn-J 1 

«• 

A_>-^ ^3 c.A.4-1 !ju>- .iiLbA L)Li Ij^-A^ ,5JaJL-J I CLo LS" 

** 

ii!>UJl SJL^li Jl* ii*>UJl .Lj ijU> iJjUu. JS 

J^JiwSLL) A-OJ-^jJ I (jj ♦ I 4_*J LlLJ I ^Lp <u5UJl LaJI>- J AjjI ^>eJ I 

.[<l>-jJ l^JbL] La (3^LL>^/I ^^JLp ^w2j aIILj lil ji^l 

^yw* Ijl^La ^w2j : ^JlSLJJ L ^ 5 iJL>Jl 4 JJL*Jl Lpli^ jl 


L« 4 1 *1 ^ ) 0 j** Lw« ^JbJ 1 ^sA> 1 S-L*^-^J I Oj L»-^>J I 4 I jj» (5 1 ) 

t£ j~ JL-Jl £_s3j_)l J_jLi_t 4<ijL*Jt Nj f-L-— ^sl^-P-Vl 4. Ja_^> lj jjj j j • t ^ g •- . . 

Hannah Arendt, La Condition de Vhomme moderne , traduit par C. . «4_oX_*— lJLJ 
Fradier, preface de P. Ricoeur (Paris: Cakmann-Levy, 1961; 1983), p. 15. 

4jL> j]o~> JlJj L)L*«j^M ilJL*Jwil JjU; ila-L^Jl Ob (52) 

^ A 

4 4P yt^^A ^Jl JUj L^jI ^ L^La ^^yLp ~ dfl l».->) I 0j .4 jjjLJLi 

Hannah Arendt, Du : jJaJl . -J c«*b La 4_*j_*^«_<Jl oJla Jj ^ 

mensonge a la violence , traduit par G. Durand (Paris: Calmann-Levy, 1972), p. 
153. 


(Pericles) ^JLSO^j jjJliJ! JJUjJl 4 _ya_Jl <*JL ^ ^ 

ajj-tj 4 4-J I L>«_^J I J 4 I 4j 4 O L^a J jJ I 4_1_J JL*J I J 4 Li j*J> I 

N J^Nl ^jU^J aJLaSl ^ JbJjJl J 4^ [1 956] c jb j_» 

* 

4>-J 1 « d a.LJ O-Lfc jLlpNl 6^1 p| bl 4 _jL4j 

^ybS/i £-jUaJl jjt Jaii La <i‘>Lp ^ JiJ jSj 

4 jJl <sj Lvw_^« y_«w 4_la.l J I m ^ ^2Jl ^ 1 -Lo bJ I jj)) a la 1 — 1 \ 4_s *>L*U 

4*J L>xJ I ! jjt] I ^1 j>- ] ^a Ijb ^2Jl (J ^ y JJ 4. w ..la 1 1 4.^x1 i JLo LJ 1 

.(150 4 1 jXua^J 1 ) ® I 


^ (le tiers exclu) £ji yJ\ jl>J1 IjuJ Jj Ua j>5bj (^) 

b| 4 L*_^J < 2 JL» ^ Lj^a jA I jL^>«Jl 4 JL*-JL~~a J^- jJ*j 4 (^iaL*Jl 

,(^j>-^i<Jl) L315 ^>-^1 L)IS^ Lsx^w’ L*jfcJi>-l j!5 


384 



r ^ 1 I SLj>JU j V I v^lJL^JL^Nl 

I 3jJj>- JJ*S* QjjJu 4 — <23 jJLi ^ I V — kjJliiJ ^ .<» >sz.~S I 

j} . 4_/> jJ I ^3 J-I-o-J (jl ^^-Lc- Ju L*-« *w5 j_-^ 2 _lJ I olj^l ^j^jlJl 

0 I J 1 >J I j jJ I -l*-J I U-A I ^ L : .,^l L ^JLLlj 4 la LJ i 

^1 ^ j j . L . ^ > V I liJ L)^ U-J LiiJ LoJ L> jail,? ^jXsl^>k _> j/ I Jl& 

•* 

[229] ojJa-^Jl jl^-L-^ 0 ->*J> Cj J>j j I 4 JL*_aJ> j U» i£j j, la, ..* j/ I j— ^ 

(auctoritas) oj la ... ll (j^Sa £_* LwJL^-7 .IJJjUj t <0) (Autorite) 
^ 4 .kLJl _ potestas in populo, auctoritas in senatu _ lJUjjl 

jiS\ ,_^>o X«Jl li-A OJ Jj - Jt ojJa— C 4 im I ‘ i ^ 1 v I I 

«• 

P- p f 

<J I ^ J j-*-t ^ ' <S ' 4 ^ jJ 1 j- A . l a >j L 

*— > I +S * . ^^-1—^3 l —JT Lo ^ ^\_S" <j LS" .^jJL> j 

.ojj/V U.I L^j ?^LJ!j JJljJl j-* oLjj_^>Jl 


La-jL*- <51j.il ( j^»_) jl5 £'j^ r JL<Jl ^3 — i«i^? .« Jl 11* jl (53) 

j_|^— ■ ^$1 5 o-La jj -(jj-kaJlj *— > >L*J*yij 1 ) kk>L^»jL^oJl <J jj>- cLJLj L«_« Ls^LUjI 

t_<J ' L*»* jl . j^ 9 I c <j i Lua oL jU* LJLs L»5 

-l— 1 ^j**~*J I a jy -* JULj 4 <-^jU^Jl ^jlp «3»< L-j L^J I oJlA j^a i _k>t_» 

• 4x o ojj»Xj l a . » I «xJ LiJ I —L*j a*j LoliU I-L^j o j**> L* 

ol <kLJl jLi*J pouvoir <^J5 j autorite <U5 jl (^) 

<iai— Jl 0^" 4<J^-**oJl 4 J 3 JJJ 1 a jla 1 La Lkk ^” jj (_yJl 

• ( j^^l I ) J Ua . LJ I 1 4 <^**< LmJ I 

Jj^/I j** jjj-<Jl j-wJI jl o^>-j^l 1983 <k~- L^^5 ^ (54) 

La Condition de ^Lj_ 5 ^Jl Les Origines du totalitarisme j-*>j o-Uj'y J . . < C \\ 


fr c ^ 

(AJ^fj^-jJl) ajjLJIJjJI jL ^1 is-j^'yi li'^UaJl Vhomme moderne 
£ •* ^ '•‘•’ “ “ 1 *"^-*J I j[^ LJ jj 4 ® (r l ^^ Ai J5 ^ t ^ Lw 4> ® <J U I ®j j L» - ^ V I ^Jl 

Jj" • ^ Lp -1 ^A^JlJl ^ wA i I j| . |JL>JL>“ LLjJ ^m4j jl 

oliaLtJl ^ j j5J jl JUJL>J| JiA^ai V I jlocJl 

Arendt, La Condition de Vhomme : jJaJl .«LgjLaj^jJ Lj^jJl ^JajJI <^>-j 
moderne , p. 15. 

^3 Lw J L«-p *V I *«j L-s^» I J5 Jj 4 JaJ L» la.d. 3 'y <jjULj! oJl& jl 

^J-<s~«Jl *-i-» L>- jjll<J ^5 N I £_>llajl jl .Jl<»_*JIj <_*jwaJlj JJcJJl iJ^Lj (jJLJi 
= jl ^A <j^ jJJl 4_*_Jw2Jl ^3 ^yJUwo 1^5 <^3 j- 3 ^ I Sj L^Jl <5_Jflj j] . L^_ 


385 



I ^ J- 1 Jl 4 la .t. 1 1 <lJ^>^J 1 (>L*J>*J| t j. . .^ 

iJjU-Jl J-SLla ^L-Jl oJUy ^ J^aJl Jl ?^UJl *^5 LSOJ 

M •» M 

^^Jlp tijJuS/l u^Lp ^ t-ijJukJij *LLJ! *LLd>l J^-i <Sj &- !l 

^Ul ^»ta Lo ^>~ y IgJ'y c pidULA aIsJLJJ ^JaJL .aJIaJ! 

Ij^j .*M>& jl c L*-a I 

y I o*ljj ii^L. ^ iiyL^o i»LtjJ ^ aLLwJI jp 

41 Jl i-^jL^<Jl j t (oeuvre jL>*J I t^LJ a) 

.p^Aj piljlj^o J pJU jla^j I jllp ( ( j^ r ^S , ljJl) 

M 

iJiiJl ^UJl ^U-iS/l c J ikJLJl 4 _J.LLa jl ^ 

Lgjl l 4_*_> ll! 1 4_>-jjJl ya 4_Jo Ld_A <_5 -A ^ j^-> L$ L<kJ Aj J L*J I 

p 

. pj^>- I Aj ^dwJ ! *y I / clJ Lt^wu^oJ I A-»*> Lw. A 

*• 

jl tlgJLAjL- y* C~tliJ JjIdJlj jj Lilli 5 j£j jl 

^^iJl Jy?\Jc J yy Jr ^s^ jl Lij jJ dr^ 

dJJi JJc^ U5 ikdjVt oUJj- iua^Jl 

do J->tJ L> OJuj I AL>- ^plSLji .LoLLJI Lwj I j.} Aj p-> ^5 £t_^ J jJL>tJ 

J5 LfUb LJLdVl oli%Jl ^ fLJl J^JI ^ 

o ^So dJJdS'j ^l*Jl jL>txjl 5 j!>3 jj .j**,aa\\ ppxjjL LoLdJ oLp- 

j \J j£Jd\ U^l .jlpSM ^ Xa UjhLiJi Ji aJ y>- jluJl j*>U>M 
t (( ^L*Jl <jL>e-^Jl^ j I y-& C.*->d kJjJ-Jjl U^Jl jllUl 

LilLl ^Jl iJL^Jl iUdjS/l j^Jl JU^JI IJla yJS J J 

•* — 
p p 

I U. ^. ; Lj t j^d P^/l jl • < ~ 0> L>o w »j I I l— ^— ■ JL p 

jl pJ-P . Ja*-a 5 y^-A y& Aj I 1-^^ t I 

^ woJL^J I aJs-LJ I yo *y>rJ I I j-A j L> L^, »«.<?■> I Alp- 


1 (j^j .(171 t j^S"j-<»Jl jwLs^ad 0 C-.«.i 1 j i Aalij ^oLail L>«—i 

J-* jl t _^ ^ (Jy (JV1) oji 

^ fc A* 0 , 

L*j ^yi ajl jSC^j* 1 1 1 (a^j L»^»J i ) ^J_o_«J I 1 j^~ ^ J 

<J| >^J \ JuPIaJI ^ -S 3 i 1 <J jJL) jJ J 


[230] 


386 



lJj>- <l 51 SI i^yi _^p <o I p y* jjLlJIj ipJjeJL 

«* 

cs^ - ^i ilA^' cj! j4r*i. y » jia~~ \ \ 

>«-> U 5 t I ^Lol L>-^L4>« A L>«_<>J I *. j L-g i V 1 .. *1 .i> & 

jl JixJlj <*^>JI j* aJU I jJ . ( j J £S\ <J*jj\si\ oljLgJVl ^ 

? " 

^ A-® L> o I^V 1 o Aa l aS" I LJ I o A a L»j j 

AA>- V I { ^^~ i jJl j-s<al*Jl IAa jU IAJ } 

•* bT 

jLUJl gj\ J, i.UJl o-LJl Jl* L*Jai:.». II AS\jJ^Ju VI 

o-La Vl iLoUJI aLVI ^ t jSJsj V LJU l ,j> 1 1 I JLgJ .^ykjjLII 

' ** «» 

I^-Ap ^ASAj Jju ^J U jj ojJa^Jl l^ASAiJ ^yJi oLJI 

. (56) ^Ul iu VI 


C-0 15 U .^4J l<U*wL*>Vl LfrlJu ^3 4-vSL^l P AiaJLJ I C-o 15 -a 

fr * - 

A» I ^Ap 1^,1 *J3 C sy ) I o^Ja_^J 1 <L^*A L^-s^-^o (V^ - 4jA Ij 

•» 

J-o^Jl oljl ^ u_, tcr a JJi; LgJU tj»J-i!l J> jIj^l-L J jJ-jj 
LfcJflJ AfiLfiJ ^sV^Vi O I V 1 ^..^A 4 A* ^Lojlj Aco 

,<J~L*Jl \ i^JJ J.*S2 ,\ i Ital-Jllll 

^UJlj 1 ^ «i I ^Jl iJljuJl Lkj 

*» ** 

>bj a • -A * ^jf\ ^-Lo/Vlj ,^-ljJI ^1 

«• «• 

tioliJl J 4^J1 jj^ (jAJl (Rawls) 

vT »• 

Vl Lfj j£Jc$\ o^Lpi V iJljuJl o jl ^jIp JL^lJ 


Paul Ricoeur, «Pouvoir et violence, » dans: Hanna Arendt, Ontologie (5 5) 
et politique (Paris: Tierce, 1989), pp. 141-159. 

La Crise de la ^>15 ^ ) 5^k~J 1 /\ ikLJl aJU^JI ^ (5 6) 

^b5J jUJU 1972 o- o j 1 iL^J jJl] 1 4^>- yj I j_a j culture 
ijjoj Nj ikL- jl jSy oXji ( Between Past and Future 

* f, * f 

jiajJl Uj j Ja — w I joLU I Ji Lj 

o-i-* ^ ^I5j V LjU .ijjia^'^i aJL* 

^yJl Ll«LI ^3 0 jja— jti IJlSjftj I O IJl>- ^ I 

.d^UI-CJl o-La ^jA Aj j jj-d 1 Li UaJ 1 L-J 1 da-L-J I L^>- ^>CL — j 


387 



<_r-^ ^ j -*-4> 

M ++ ♦* 

Oj^j *Lj oilc’l j[ ?<Uj«_4l]L JjLwJl ^yLiJl OjI ^J l *_o ^pOjLulj 
oA^J ■s L J ? a jj ^ l a ^ ^J^-Oo 1$ a,aj>- L^-S" 4_JIjl*JI 

J) iJUbJl 5^ jl j-p .^jj^JJ Jjli jjp ^.1 IJuj, t ^UJ| 

** 

o^y\ j (( 4_ 1... ,./? ft W 4* » wLS' J 1 4 iw— * .«.*< L«wO»- 1 1 ^." ^ 1 ( ^^ 3 c l ^ > 

*• *♦ 

4Jl-L*Jl op) i J jju ^jJl aJIjuJI ij*iaJ : ^ <>jl1I 

♦♦ ** * •• 

^ ii-a>Jl ji U5 ca-^Uj^-MI ^jS/l a^-AiJl [231] 

. (57) «ii^i!l JLO*J JjVi iL^Jl 


A -^' <J! : c^! J *~- 1 J- 5 '-*-'' o' ^ j-Oj 

«►* 

t Olo -OoL^._^JI -UoJ 

^ aSL-Uj j^liil (.UioJl * 0 *-. 

«y iii JjMi w c>"c^- . (58 VO>'j is^^ui 

.4* ta *»ijOj| fi JwA 

J^Vl ^>U! jj> .IjJj^L^ oL^-^^ jL*- ill la 

4jj j l a .*) *bf 1 idjjJl \^>-j jp-j (JjjJl o j£jii ^JlaJI ^3 (O 

<LgJVl L$o^M:> JiT pL dJUJiSj (,4-JlJ^Ji Ljlj^I^I p jJ05 

*)I <J-A-*Jtj 1 ol ^Jj \-*~a 4 ^ 0 LoJL*J 1 <zj L*_ .<00>xo>J I ^3 

** P f, 

J^- c5* ^O- 5 uO 4j I C <Lj> l «/3 d 1 1 (^LvvO^I pLo 

0 j^\3 (jli t 4*o lo 4 *o>“ lo J_^°J . 4*oJa_j ^ !j L-*_» I 6 Jl& 
l i^m J I ^-Lp 4 4 J!JLjJL I Lo2_3 I AJLi j < 




John Rawls: ^ Theory of Justice (Cambridge, MA: Harvard (5 7) 
University Press, 1971), and Theorie de la justice , traduit par C. Audard (Paris: 
Editions du Seuil, 1987), p. 29. 

JjtjJI l5 J-p j*JL £ 0 tjJUoc^Vl JaJO droit 4^J0Ll! jl (58) 

J-p pl&o j (droiture) <c^U^i ^pj (homme droit) ^ c .a:....OS 

J* j_^Uil i^jJu) law school o^ii ^^^1 jup jlJL« ^ (USo ^ droit 

.(<U-*J O I 4jJ*Jb>u^y 1 


388 



tp-UaJljj JjjJL JjJLil I tj^J • aJIp l£*^ 

!« (% JLb ^ J L !(JLk» : r iMJ jj^tl^ ^JjJi LjSI 

Jjj jJa jyP’ <Jj)L*Jij UaJ I ^JJL>- 0^° > l-X^A 


A*u L**wt«*) I 4-!l.-L*Jl 3^x~*0 ^J»P {^s^~ 3 .^^-JLjlj) iS J^-***-* I &Jx-***p 

*• 

(w-u;)) cj 1 L> ^>JL*~j (J*X*Jl j *,<3 9 ^_S”L>e-s ^Loi 

j-& LojLj JU>I la 43 ^ 11a 1 L) ^j^>«Jl jU Jl>Jl J 

i_^l 1 ~p ^3 ^fii j,J-*_J I j! jA-ta t4_ll*A-*JLj 11 ^j-A \^ i 

•* 

p £. 

j^SlLw U ! j . 2j~»j Lo j£> p-LLJ 1 j 1 j^>- ^ j L>- ^ I 

k-U (t-4-iJJ u-° oli!>UJl 0 a A ^ j UJ ^<9jl ojj 


4-aj^ 


0 


LaJI 


iJ^JI i4jL*%U! JlLp ^ ijJJaJl jl5 laJ 

j jJs“>Lsl dLii ^j-e- j_*LlJI j ,^i_U j/Vl 

f, ^ 

<J JL*J I 4a^«amJ ^3 3^Jjj I I LoJXA \j i j^lfl **i j I -Up V 1 

. I *j> ^JiiaJ \j 



[232] 


oJLJj>o LJ jU^ ^jJlP Ls<ajl^» ^/?.*.J 1 Lojj ! jia— *>jl 

JJb- ^3 (JjLxJl JL$ jlS d)l <U L> jjbli 4 L*JLwsi3-3 c5* 


I JL^j 4-AatJj ^JJi ^UJt l _ 5 ocJU J}UAl ^1 JJUiJl 

aj2j j*j ^j*i LJ ! ^j+j (J^Lj^gJI ^p<> L*uJ I ^A_p (3? ^ ^ dU-ii 4 1 1 

ojbc— *1 ^JJij _ 4J ji t^Lo-^Vi <Jaiaj>x-o _ 

** «» *» 

oL> bulw ! (endoxa) 4 Jj1jll<J! jLS 3VI ^L>3l ' 


^JJl IJla 4 J Ijl^J 1 j! I jJ j-aj jl jjju^-j ^-^>31 

tLl^UJl JLo^p^L 

jS I illj-jjl pL-J' , ^/I jj^Xj^jj jjJj»*j 

tj^lp *\ y>-\ - «AJa^j» ^1 Ju L^aiJ I Ju^/j JlP 

P p. 

iJlJudl ^tJw<^j jb jr° (mesotes) Ja-^^j ^1 ^ I wL>- 

<w^Jl jj*> \o^ji\ 1 jU <JL>*Jij .4 ^jL3LaJ! <uJIa^JI ^jj L s2?a] I 


Aristote, Ethique a Nicomnaque, 1987, V, 1, 1129 a 6-9. (59) 


389 



j\ ^_jLlaJ! oli JJt a ll IS 

*• 

j ^-o) Ja—n jjij ! I-L^j <w? L>cJ i cjU»-wvJI o Lj ^ o I LJLp 

5^iL» b Lc>J ^ UaJ 1 J^UJi j**; ^!j (^^ku 

jl jjLil jl .^Uvw^J^Jl ^Jl J : » ./? 11 -wo 

*• *• ^ 

4-s^L>J| 4jJLLa ^Lk* j_k^>jl oJl>tJo ^Ul 

I jJ I I £-kaJ I jjb ( 4^~-a L>*J I ) <J|_L*JL 

. i60} J^\j ctalxl! 

<L!lj-*JJ <L»L*JI 4 -ws-LJIj 4ws»L>Jl 4 ^j>-LlSI J^>-1jhJI jj 

cMy* J-V 

** 

jJL>Ji o^j l>^j ^JJi oijlwJ! Mji >,.^1 jl 

j-JljJj|) (J ^wy»tjjJl Lg_, ^^jJl ju^bu (holos) J-»LLJi 
JUaJbl jU ^Jj-oJL S l IJla 1& .(nomima 

•* »T ^ 

-^‘-^ > «-j ^AA\ j_a sj^-31 (j ^ t dl. «:J 1 o i-A w-o 


L^J 4<J*A_p*^Llt k^JJ-LS"j o-Lj^-p jIa^i JjjJI L)^3 (60) 

* 

jS Ijlaj tLlj (homonymie) L$_*—l jl*_> 4 _>jU^a oJla cJL S' 

4 v 4A-^ jJL^Jl) «LU- ^^1 j^Sb SjlpLlJI ^LUJt ^ 

Sfji a-UL JaUSJL ^UJl jt^iVl j] .(27-26 a 1129 t 2 

4 i ,.^ a . > - ji? I I j 4 LJ I w-iJ U- ^ Ip N 1^5 t>> ^ Ip jy*i * • a*£ yS 

^Ji J^Lp^JI ^ ^ ^> 3 .(32 .1 jJL^Jl) «ljl~* N oL5j 

O'* (j ° ' J I ^\jP^-\j (OjjtdJl) J-JixJl t(JilxJl 

Lot 4 6 t^j Lm*p«J t ^^v>« cJ^jJ LdJ 1 ^wQ I ^)L( ^»Dl J^Lp Ol® • J y a - t ^Jl c t a 1 1 

3 4jj^X*Jl jA ^ 3 .^. J I ) <(filjL«^Jl ^Jj OjjLaJI ^^aiLl L* j^i (j^j>«Jl) Jjlp^LJI 

jlS’y-Lt o t j L~w*J I SLpI^o <Auaj>- jj» jiS^ fr^Jl Jl^I jli IJlSLaj .(1 b - 35 

f, 

dJL oyjl jp JUjj .j^Jl i-^UJi (anisotes) sljLwa^Jl la : .^JU j* y> \ ^ 

<S y^A l*-* aljLw>t>L!t j'i/ aljLw^Jl 'V* dJUJiS 

r l^-'y r — N» ^ iijULJ! 13] Ju> .(10 b 1129 jJL^Jt) «U-^o 

. o \ j L»w»J 1 j O y> LaJ t 


390 



[ 233 ] «;L 5 j*J|>) iJljbJl 01 . (6 'oUiliJ 4 — L~Jl J U 

aJ'^U-’S/I Ji; jl ^LJL jSUj N <• l^j ^ykSj ^1 

•• «» «• 

. 1 *^ jdl U£ll iUiiJl v-UJ! 


iSL jk 


,la-..*> jjJ 1 jl j^-Lp J^-S" LJ I Ljw*_9 J_j v «_w. 

^a 1 aIj j jJ 1 j j * aip p I 'y {£jj 1 

•* »* ** «• 

p ^ p 

0^-^» J I ^-L-O^ I t ».Lj ^— ■ » j I ^ ^ l. P (3 ^J) * /? >ej I $■ 1 

< uj>- j U- o 1 ^j>- a^*jJIj L ojjj (jLwocJ Si jL^Jl ^»jlp i^JUJiS j 

jU (Jl>«Jlj ..sl^Sjl jl jLaoj*yi ki\j>x-i aJLp> ^.^JIp iUl *oo^ai 

p 

l ^ <>. *■*> IJ sj ol j+j>- 1 L ^a c-> ! j^w>xJl oJa j! J5LLJI cJla 

(1)1 Vj ^ ,l a . " ..,^ j (^jJl ^A ILL.! 1 IjAj . l^l^>o iwCHJ C-aJISIjj 

a*oJ_>s J l <LSlj»*Jl I jj» Jjl jli ^_sljJl .L^j„<JL 

t L^-lS* 4^ LwwJ I AP Lo»>j 1 J jfaji j jj <JLp Aj2j 

Ll* ^ I C-> 1^ j-> j} <J 1^° 1 j) 1 A*3 j-Ji j j . a I B J* ^ 1 o LS" i 

a<jw»> L«^« j ! ap 1 p Lq^p 1 I 


(62 V 


aJIJ-*J1 Ja>- Ijc^ ^ jia^>jl ^^ip jl ^ 


4- w -AJ w »J I L^aAa_j l c_aJL>*^o (JjUjl* j I jjk JUJI j» (61) 

j\ l v-jUl. 3^ aJ^Ip L/ L»*P I j^PJLj C <C^*^a 4 j4j jJsl» Llti ^JLiLj •(• . .) 4^aL*Jl 

^4^*/Lw( 4P L<^>- ^j&>u I i LgiJ^ jj^pXLS' ^jjO LjjJ*- U 3^-? tO^Lx-wJl <^5^ 

jJa-^ji jl ^iijJl oJJj Loj «. ( 1 8 — 14 b 1 129 1 3 iV ^ is jJLaJQ 

I l) L<*p N L i ^*Ua3L ja L j^>LaJl jl j^UJl l aJIjp® 

t^-JJl pros’heteron jU 1 Jl5Laj t J. l . , ^il l J5 


.(31-26 cl cj^JuJl jJU^Jl) jsUiJl J5 J! v^JL 

l^jL l^lp jja^/jl I <JI-XaJI ^jP l J yb ^jJ (62) 

4jjL r ij>-*Vl ( c-ji_JL^J j C^ - *^ *3^—^) j L jlP N 1 oN^LjlILi ^a. 1 a . ~ 

Nl Lsu oL_->JL La -Ll^^I jl .(fUiNl JUpIj ^Vl ^ jl^Sll) 
^_s j^—S" L>«t-4>J l 3 a ’ LI L«|j t z — J 1 j ^_ j L iJ l J)_i_>t_j jl LaLj 

^-p^ji L ^° Ajjiii aJl^ji 33 *^ <5^lji ju ijl^aj .oii^Lp'yi 

c 5 i V t 4 _^aj jJL*<2-<*JI) Jjlp Vj Jjlp t j r o iJl^LAi'yi 

.(33-30 b 1 130j d b 1130 


391 



ir* il\x*£ l$i}p j~>- 

•* •* vT 

c-AwiJ 0 1 ^1 cAij^l *yo jJi jS I aj j J / cAy J ' LJJj>J 


11* 01 


( 63 ): 




(. 

(*y*£JLA JjVl ^ I ^Jj wL*.s^ ■> ^jJl L>jd I ^3 JiLJl 

^ L I JJL* 4 4 J I J*-*J I ^ y,£ A A Lji+jy L L? L^J J I Jg « J ^<>J I ^ 

iA-fi> 0| . l^L.*. * a> j-j 1 j-*t 2 -*-Jl Aj2_^u^u3_> j-O yJ^j Oy->" Jfr l a , ,+* >j I 

<* f. 

?j+ A.^j ^ l *y I w\,is ^.< ^2 . 3 Lj Oj-sJl ! LJlp a j_^jLoJ I 

£ 


j 


ij-s^*yij ^ii-^jij ou^-ji j jij.i'yi y— »Lij 3 j-w>- *y 1 flj_A y 


Ai'y t r bj"yi 

c * 
]^ 


■l^i l. 


*d 




^ JjS I S^lj li^LuJl S^UJ ^1 ^ryji ^ JJu aJI 
** 

Aj ll! I 0 j^jlJ I Lo ! ^ Oj Jj^J I (^JL>-i ^-3 A^2->c_) A^_A I 
«* *• 

0 1 . yd I ^Usu JL>-!^ A>-yLo^oJl ^,<3 >,,iO.>«J 1 JjLoj 0 

£, Iff ^ 

jlujjl J . y>-l ^ Av2L>- A*JLLj L®l * (^jr^ Av3j>- £ ^yJL! O^-^vJ 

•• 

y p 

t ^ ^ - - 1 A * /? t y 1 ^ AP J y <f j I ^j,/3 <,<3.|'^^J I I CaxLj^ m O L L . * 1 

*m 

J ' ^fSL- s<5LJ>tJ 1 ^^JLol^- ^-Lp j^JLlaj 01 LLL^^o— ) AjLj lu. ^ 

A ^ 0 L5" yJ I ^3 O^o— ^ 

dIa 'J LJj> uLr oli <3j]t iJ .jJjj lOJ 1 "' 

*• ** *• 

Cr° Cr° y y dr 4 

Vl I {J Jl ^ j I (_Jj 




^JS L<t« Jj<—'..,~i AjI l j^£j {*j^JLA Aj^Jkl jl .^f^L>-Vl 

i>]| Jti «%JI J_^ ^ilijl JUwJl iit o J> j^w^U^uJ! 

*• 

A-Aj j]p C-S^^ ^L^r'yi ^Ja->- ^3 L) _jJLd . ^-»jL'>x_»L I ji 

fr f. ^ 

< y^3 ^ajLs^2_pI ^y-4^>c_A> ^iS'l L>^3 I oLs 


4 , £* ^^UJl J oLjJUl JaJ*}\ IJla JJL- LyiJ! ji 15 (63) 

jL jjJl 5 jSLji . j L> 1_joJ I 0 4 J 1 .1 - » . 1 1 ^JLc- t Ll^jLp y^>- 

•* 

.^JLi ^-SU J*i U5 ^ ^UJI »bi3l) JUiVl 


392 



U-* C — J .^LSI 

pw^Ld^Jl jli v ^aJ» ^ j*» jJ t jJLS^ 

<J U*JL >- 1 ^Jt i£y <^i ^ j-*-* ^ j/ I ^JUJ A^L^j/l 

0 j5^fl 4-4j^Jaj j jjj *j21j J 1^3 j/l ^yi*j jl 

oLLSLU L^jJjiul J5 i-jLgjJl J 5 °-*- A 

*• ** ^ 

jjl>w (^Uaj) y*. jS ^>jl>c-^JI 0 } 

Uj <j\ y ^ Uj i- — «y* 3 \ jl 

^-XoL>«j! J^P _^>“T _A^ C Jj * 0 

•“ «• 

oL*)fl jl ,«U)fl sjJ^j V iiU-Vl jli ^4 

S-uli jl .Li U> I ULS' LUiS" JSLSJ V (ii*>UJl) 

o«Laj . 1^*3 ^1 ^-aL-vu Lo jJLaj j/J Jj>- y j/ ^ j jAlI 

yA LgJ ! AJL*jL>-j/l ^JJL>*jJI ^Jw^ij a +/3 -><J 1 I 

4**a> l^)~j 1 0 3-A ^y^P yA (jl .3 I ^3 1 .ll ^Lw*» {£ J*** (J Lp-fc^o 

|j-A j| «A^>- jf 1 A_J^ U_<Jl ^3 t*iL)3 J-*jl ^Jj LpjjJl 
| *- 3»X_A o* ** & r 1 o“^ j'-V“ J j~L^' J>>- J -!l 

' ** t* 

y-y*-*, ^ jM jl (_$-*J 4 LJLp^j -frJ 1 oJ-w>- jJl S^SjJl JuS\J 

^ oJl^U ^ J'M-Sl 0 l.A 4 x~.Vl J\ l _^u i A .>Jl jlx^Vl 

•* *• *• 

p 

^ j-aJ' irr 1 . j'- 1 -^ cj-’j-Z V**-i ^ -^IjJl eLw*-^ J5 

l S 1 ^Ji ^ ^ j l ( 1 ^yA J £* J ^- 1 1 ^ 

lj-A ^U-A ^3 A Lwv«-J A»^>^ j^wLl j Lj j| . I 

A_Oj-<LH AjjLUl y-y dJL^LxjJl J-A$-JJ tjljL>«Jt 

1 j\J \Ja j-gjjj A,o^x4^w<Jl J 


0 jJa.w.^1 1 (k_->bl^Jl iJl* 383 y*) LajL-- Ljwal] 1 JLaJ (64) 

I aA^-w«»_^ ij L— Li L)L*w^fl 4J *)Lp H ^-5U jllp U5 til^yUjI 

«■ 6 

y» iiU- J-* . *(LpjjJL* j_3-*^J! <_$]) LS & J Ji}\ 

ijA JS y J^oi o\ JA (vUJSfl ^ JuJl) JUi^Nl LJ^J ^ oUyuil 

.>1 j3 Vl y <a!i>c>i cjLL5 


393 



y IjJl jUa^M 43 JO LoJla- jl JL*j 

iiijoJij oujyj i iiUixU 5i>u Li j«j ji 

•* 

& i J LmkL I jLLoJ I oJLA jj . ^ - -L ' J_*jJ 1 4 . ^ . - >r ^/3 " 1 1 

J^UJl JJ ajfi U ULp ^jJi jU Ik^lJj . (isotes) 

Lg-j ^JJJ ^jJl 0 I J Lvxw* I j} .^jLwwa*>Ul j_A <L J-^J| 

<• *» ** 

L>ljJ V l Lj ^jj L I jyS LU JJ II y La j] I . LgJJ JU j 

£ (- 

4-*-*a> y^J ** JL* J i (jl yS* yj j jji AJLo ^JwJ> I 

*• •« 

IaUJu l j£Jd Li — li (j y^jo ^ LpI ail ^ <,LLJL>Jl ^3 jjy 

•* *• 

y*-* i L > ** yS I It 0 1 ^ Im*p^J I t_^ J) ^ * ** J ^ xA^tJ \*S>“ l , <_-j I^J I y^ 

J-*-dJLjj .(£y>-\ ^J] <LLl 9 yA 4 jUL> ^jjl £_jUaJl |JLa 

jj*> L*a J^l Li La j^-$sj jl I y**^ .lILa Cwxi 

Lj^ ^Jw^jsxj jl Jjjj ^£jJl 0 j-LJl -L>s_) !jj>Laj) ^JLJl yA 
V-U . (65) *L*Sfl j] i_lJl£i!l a, US JlLl V t (Juj_JI 
0 \ j L.^ jj_A I^L ia-^ j^L-1 1^ I 1-1— A 4 j Lxj 4*jl_d ^>- 1 

0 \j L%wL I O-tlS" j j . jjj I Li l-L*J I ^jJl j 4-x-xX LjLa 

*• «* 

pL^SMj Lwia ^1 dUli ^L: V Lul^>Jl 

£oqJL>^ cLU^ ^3 t L>e-Jj V I j| 4 <L*j>-Ij iLo I 

L-J l_3 LL>eJL^ L 4- la ^ ^0 OjLxJLa y'* 3> " jt- -g- -l C ^jLLJ I 

L»l» <u>- U .4 LLp^<> 4LLLLI ^oLvjJl La^ jl>l 4 L j Ljl« 

f, 

L5 1^-j} I t LvJl« *^0 1 <Ju-*Jl ^-j L>- l^- iXvAl ^^a_vaj>X-i I 0 Id 

^ jl ^ y>«J I ^3 J^_>t_j LL Jii LL li J^Lil LlSL>_) 

jtH 1 ij^~^ J Crt ° I ^~4 j ^yXJjjjJl Jj^Jl jl .o_~^Jl 


I J_i- ^1 JUiSlI J5 ^ ^ 5ljl_j! y b« Ja— jJl j( (65) 

dUij .jl— . JiUJU jl_p V _y JiU^Ul jl* 0\i .viUJ^ sljL_Jl jlo» Ji% 

Aristote, Ethique a Nicomaque , V, 6, : ^iaJl .«Ldul y^-* m*? o \jt 

1131 a 12-13. 

JlS' O 1jl5La j . j]e» j I jj_p i ~ . j U ^r-Ll (jlj Jl o! 

.a3I«i^JI <y^~ L J .4pJUI ^9 lLJ j ^ t JajlS^ 


394 



p 

AAJ J I L t ^ L3 L ^LwwwJ 4j Ls IiO^La^ « Lt^g-<ww*> I ^ S 3 “>r . it 

(66) . , . 

* 

L^^tJ L*-*-* a» I 4-4^>e_^J I <LL^_JO<>J I ^ jlu jJa-*A»j i oLS IJL^A^j 

cT 4 S ' J l~*-W X/^ <jr*J iSiJj^U AiJi^j X jJjj 

«. * 

c_3 O I Loj3 c * »»>-3 bjdl^-JL<o ol .ol jL-Ji *w»-A jl^j SbLJl o jo 

O— jLS” olj tJau^jJl j-s_j L*JJ Loj^ ol jL^woJl \—JUjj*3 o LS oj 

L^-il .^^JLJo ^ O Vly*->j2 I LJLp <U^< LuJ I SljL~w*Ji 0 
«# 

o} .S lj L^J l j <Jo*Jl *>L*JJ oLJlj 4joi»J! SjJLi! Jl J^^ill 

l^> jb * | * > 1 I o ^i j Lp^vs^J LJ I o 1^ Lmiw^J 1^ ^ ^ ^ 1 1 

[236] [_<>Ji_*5> (, Si j L^<J I 0} . 1^3 *)L>- I j L*JLw*Jl3 Si jL^Jl .sLjLj J>- 1 


^>j->' JJL. ^ -J Lww^W*J Jr*“^ L5^1 Lj ^ ^ .a t La 

«• 

^4 olISl f Ui ^ il*^l jl .w^jOI olijUll Jl vJL 

p 

aJ ol ii j^» LxJJ JjjLal LuJLp ^JUl OjjLiJl ^jcoJL <l>~j ja 

^UaJl jlko IwL^j Ji' jA ^>-1 oljjl 0*~‘ SljL^Jl .<u 

*+ 

oi LiT 0u~>- ^ j^-Jlj k—i j >,a 1 1 ^ jJLvwo wj^-Ij ^ajj^JI 

•• 

^^Jl jli La J^U-Sf! Jl tp->JJil)l Jja o Lui. j I 

4* 

jJJL t laoj^-j ^jZju 4jl il tijLPjJl ^0 L^O V Jj-*JL 

p 

ob ^JjLioJl .^JlJLi^l V L^? I ^aiLJI oJLa L® 
4*j Uu> I Si jL^Jl ^J^>- 0 V CAjIp jJl ^]j ^ Awflj <J|j_*Jl 

p 

. La L 

S^So JU-4 ^0 cU_J Ji U5 ^LJl iJliA oj£i ol 

s^i J! ^* LJL>tJ il^UJl L y?^.> Jl s^SLi o| .ciLlJl Jl 
Li 1 -La j c 0 Lloo V (J ^ Ljoo (j-p S ^Ss.? jo>- ^Jj c-^aJo «• L^jl) I 


a \j Lm«^o LlJ I j 1 . (amwii LjJ I) A_^«JsJ I 1 0]^ (66) 

.(32 -2 9 a. 1131 t 6 tV c A^jtj j.a..j 2 .»J 0 ® ^jJL>- a*jj I ^5 o j^j 1 '>— 


395 



♦ 


1 o j5oi)l ^Ji t c-> L> ! jxs> N 1 A^aj\ 4 Uj>j^j 4J^L*J! ./?>*J 1 

•* *• 

Uvjxj Ls^oj J^LuJl L>^a I ^»wLp *xxp La^Xpxj 

^Aj 4 <J L./g ,> I o ^Jj LojJLj oLu^lj^Vl us^ t ^2 -*j 
♦* «• 

.o b^ji.J 5 »So Ls^l> 1 

«• «• W j/ *• 


396 



iu bjjh 


CjIJlII 

** ♦♦ 


!37] i.J,j j| tiiLJl i-ljjJl JlLl. J> i^lUl I 

0—>«J Jj L^L^ia I w»^>\JLi! LLu2jiJ 1 ^j-s^ I 

<i->UI) CrrlP 1 ^ (J^USfl Cb' v-ii 

( _5 I ) K ® I ^LJ ^^JLp Ljo Jiii \jJsjtj 

SwLwhJI o Lw>tJ I ^_3 1 J. ^ ^ 1 ^jJlLj-j ^Uaj>«J 0*>LjL! i Jlp-I j-oJ! 
£* L; Jij tjjy> iJl-uJU J-a>j 

JL*i\M jLe. (J 4-CwJl oJLa 

L« ! .cjIJJI jj-X-iii aJu L w> jj a_c-> c<L>^^jcJI jjjjJaJl 

ajj j,+.&j aJlsUJI <-oLlJl 1 oi i ^ ^ ^ * <jLi <cJL>«Jl 

•• 

ol ^A~J .v^-tjJl jL-*-* l ^J'^)l\ cilJL^JL^Vl ^Lvfl->-l 

a! aj I I c 4^j *)L5LciJ I La jsSj I Cl j Ip I I Lo jJu aJL Jb 4j L j^bj> 

M 

ii-JU ^Jl ^-IjJl ^LLJli ^ oLii £* L.UJ 

j l-^-^J I cJ*^L>- La o-jjipI 

A*** I jjJ I i ) j . 4 _aJji>w> ^ju I ja ( m _f^ P T' I I *£>*} 1 \jj I I 

Jl) V'A5LCI J ^ ot>UJl Jl* LjuJI 

t >w~»- IjJl U-ii (jjp LctKj 4 p j-jAcJJ dLta j 

c_9j-a^ <-j Uaj>~ LL^o O I La jjJ LgC-aJaP ^P J jJLU ^Jj 

. ^ *>L>- V I c_9 ! I ACu Ja : ^J L isj*>LzJl A^Jo (wipLiij 


397 



£*Jq UjLwvwO /jNl 4jj>-^»Jl ^9 

jj>-Nl jj3 l ^y i t^-»>-ijJl jLocoJl jL>*JJ»1 /j oJLj>JI oLj>J| 

*• 

yS A_JwJ 1 o3-& . <Lw*fcAj j L.».o.U 4 jj I a_>*J I *LJ^J I j Lj^P V I 

..a-U/^! <i}l*Jl Jlo Jjj jA\ yUJJ 

pLJIj .oiJJi jj. oiJJi ^ c gj.i...,^ii ju 

*• 

iWJl ^ <.J_bJL J^ Ui^j iw- iiJlsJl aJl^JI 

•* *• 

</ I <L> 1 j Oa->tJ <L) I ! 0 JwP li Ijjb l g - 9 I 

oUM*Jl W2 J^^JI olS^UJl JUuJ ^yJl 

♦* 

JUi l j*& .o^-*>-Nl 6<XA> y>u> \ OL^J-Jlj A^pLoJL^-Nl 

t ^ A -. rt.-vs i^i Jl /.p ^jLwj ^JJ! cjIJJI aI ji 

«> 4 w •» •• 1 ^ 

J Ml JMjiJI oIjl* aJLj M tJ^U-Ml ^^^Jl Xp olJUl 

Jl jL~Jl f l^l i y&~* &*■ dUij tisJUdl il^Jl [23 


(jrrT- 


I1U» 


s~ 


*• *AJ Lol Zj>- 1 ?u4J 


lJub L«j+\S lf~J> CJ 

^.Lp <j j. .,^ ? ..^j i ji ^3 jj->ji 4 J j^ij j^i 

^j-s-P <J C->lJJl ^>1 1 j] ♦ AAyaJL a £lj jjj 4--l^P ^9 4j.}L*Jl 

OlJJl a! j^>~ I j} -C->ijJi jjJJu j j-^o ^Jl 4-+% ^<*Jl 0 I *LJwJl 

' M 

jli 1-LgJ .^rljJl (Jt>L>-l jjJlS ^UaJ JJs> / oljJl j-j JL aJ 

.C^l-Ul y jJL 4JwJ 4»fijUiwO i-j*^lJl 4 Uj 

V ♦* »* 4 V « «* «• » 


0JL>J| oLptJl JUfM.1 — 1 

^^>-ljjl jL-a-aJJ 4jjIjj>«JI <laj>tjJl IjL>-jI Jli L^S* jj 

*♦ 

ir° LJ3L1JI Cy* 3 -* ^ ^ ^ 

jl /Jj jS( i>-U, Lul /»! N iJb-/Jl 

4^^/jt 4_laj>xj (_£ j>" *y Lj 0 -j jJ jj .UNI o— ~ J olJJl 

^Jl ^ [Qb^LJl oJu jM (L.j 3 i>JU ^ l >~-) 

c> vM J^' ^ jW-J' oi Jl ^ 

sJuk AyJvJl Aiaj>tJ C^jlS^ jl L»l .j-j>«Jl JLy»Jl 


398 



) J *4^3LaJ| 4a->> IjOJ 1 t ^3 o I Lo l0^3 f- LtO I 3 ^>vfl jl 

** 

O fr iojSLl ^1 ?t^»JaOo Cj I jJ 1 oli l ^ ^ - 1 iS^oJodl aJL^JI 


} j2>^3\ £>0aJl jl&yd 4j jj .^^SLidl X0W2JI 

j Lip^ I i^-L V <S^\ jL^> <j» ^UJi JiO 

^jjl j-A Jau-vaJL ^Jo^j*oJl ^UaJi |j_A ol £_£1 jJ|j ;^^L>*-iVl 

• ^tiJl j j 1 1 jL^-xJJ J j N I j j^ g jj I *wo J LLJ *>U Io*-sjl»»^ 

** ** 

JiLi jL l-U Ji<J jJ iLls JjUJI ^j 

aL>-^JI oJ-a ^ (^^iSCJi) j-SUl jl c^jjjUl jia_> 4^.^-j 4 j I jL5 

•• «* «• 

•(♦■^ <o~^J ^ -kwaJL 


4-o '^lSwJ I Lgo Ofrl> ^lJ 1 4*, « tail I ol Uj- 2 c ^>*J j 

4jL oioL t 1 ^j^U-Jl UJl ol yii\ Jl i-^oJL 4. J a j L£J 1 

** « * * " 

O ^ ^ L - Jl 01 ^ c^xj ol ^ ^ ^-J 

OU^Jl ^Jj 4-0 U 4-o>-lo ^ j (. 4^_I '‘^tSLjlJ I o j ^jJ| | JLA U j~Aj 

^Ijj)Kj U *Zja 4-~HjD JLjAM -^l>>)M L«j ^1 

•ci^UbU jUJl 
*• 

jjiaJoJ I LfrO.vaO ^xJ| (iJiCJl) iojSJl oULol ^y> yps^u U I 

l S jpJ^A IjLa* >jr? > ' OL <J j-4j 01 £^laO*o tAs! t^LJi 

4_L<kP 0^3 l Ja-wx j^J I j! Ja - ^ j N 1 JL>cJl jl Ja-^i jJ 1 j-Aj t^JuLiijaJl ^J^SsJ 
■As l j 1 y^jj ^(<Loj-S\Jl) 4^lS\J L ^JLil L^Uc-vol j_>- L j 1 Jla 

J^ 9 oljji 0 1JJ 1 ryj^yo LJlx>“ jJsl~uj 1 J\ toils 1 

^ lO-A I yjJLj t^L^I *tO jLo>cJlj t^Joo^xJl ^3 Oj,iLo>Jl 
oJ-A (LJjS) LIS' ^Jl li-A iJL>oyj c l $<v :: <?7j 

Ll> V L lOwAi l y>^j jjJj£}\ J>oJ La^joL 4l.j? i > toljJ-ill 

Liyxplj J] Luixil ^ a^U_. ^ (l> LO! 


Alan Gewirth, Reason and Morality (Chicago, IL: Chicago University ( 1 ) 
Press, 1978). 


399 



idjb 1 4 yS dJ I jJ I ^Lp ^J»-JaJu Uaj (_5^l L>«JJ 

W-^^ ! <_r^J (aUSLSI) <u^Jl ^1 (( o^ ^ )] 

f* *» 

jljJl] ?das Dasein, das selbst Ia-JLJ^L ji 




Ubyr^JL JJJi ^ U UiJ! oj [olJUl 

o jjt. 4 ^l»j-a ^j-o ^.^jJl £-J> N (existentiaux) 

^Jb yg.ft> . 4»d«P l cJ ^? T - /0 jJ* 1 ld»Aj) 4 I 4 4.0 idJ I 

[<Lo^>-j) ^wJj] A-ol^^TJ (_5^^ (cjLJ^S 3I) wlJ LASvJ I 0 J^> 
1 ** #* 

4 AJ mP Aj j_gJ I <LoiJJl Aj j^.J I <iJL) I^L* U-> ia,...^a 1 Li (J^JL 0^ 

tJ^->JL i»li ,jJUl] liL» a~ a ,/7 1 


■Ji 


JLiJl 


(aJ^JI) U£JI J^uVl iL-ii oJlS jli t jUJ!j 

^I^Jl J'U-H l r ljj>( OU U/i J* ^1 oUL 

.3 3Ju>cJl SL>Jl ■ i 1 i g * . - 1 *_*> Ajt^j>tj ijj-5 ojjJj 

^UJI ^sIjl^MI ^ v"^^ 1 *&**& rr*^ ,Jui1 ^! 

*• t* - 

O^ljV I ^y^JU* ia-ilS JSS* l g 1 " Pt J 1 A-i LSs-^vJ I ^y^JuLi LwL>- J-Lo 

JjAll Ori cr />)) ^ L4 cj» 

f. 

0^*d -^Jd ^ j' (JWl ^ i J^\ 

%♦ i *• ** 

iJ ^r* 0-^J aj>-j ^ °- Lp 

/ olj)M • jl>- i j 


(^jjjXJl) JjuJi (* ^Jiy^ eP' AjjiajJl ji 

L^-.. *' Ojj . ljw« JS <Zj 1 j J_aJ I a JLA b«j I jJLC- N Lj i 

J-^' <1^ c5^i l ^- 4 c^* A d' J^-r 5 o* u^~t '*-d*^* 

c Ly-t£> jA(tJ IwiJU b_i 1 ^ lIjIj^UaJJ I ^ UaJ l 0 j L*iN I 

* Cjijr^ V-J ij ‘■ti.rM L5* -?' - cr*^' l/ 

Emmanuel Kant, Fondements de la metaphysique des moeurs , traduit (2) 
par V. Delbos; revue et modifiee par F. Alquie, collection bibliotheque de la 
pleiade (Paris: Gallimard, 1985), tome 2, p. 250, dans: CEuvres philosophiques. 

— ^a <JjNl 1 jjJuidl jJJLtj jjjJoj jl di>- EwJLp 


400 



[ 240 ] 


J^l 




«• 

£ 

jaJ I ^ y ^Js- L^> 

^1 iJ^JLl! ^ ^1 ^ vUU ij t( _pUJl 

£ ^ £ 

j~>-j -i~r L° oU Njl p-$jL> UJl .j-*j L> ^ L$j*p 

^ t- * * e- 

iS ^ c5 ^ 4 “^r 5 ^ J- 5 ^r 4 jt*~J *-^rT ^ ^ W?^L? 

•4 

^ ^ L^j*_U <L>-jL>Jl l_j j ^iaU Vj aJlp^ i jlJ 1 o’V UJJ jLipI 

•4 

j g . tf - > cjJ I cjti tA-»_jL*Jl AS .*., s ^2 ) JL_>- jl j-^>- j I 

j d\ j£-*j U JS ^Lcj^l js> j!l*j «aJ jj. 

... * . . .. . * . 


J-*- 5 *** 


~ V*/ ^ 4 WW - * ^ 

01 JL^bJl .°'<~>-\jl\ U'U-H I A ZJUp j ^ 

44 


jl .ijJ>Ji\ aL^ ( _ r U Ujo (<j}k>-S/l Ui^JU^ jt) ^^4— -I ^bS 

c^! ^ ur 5 ! ^ ^ ^ L*jJ I o Jl* 

-X*-P A*5^\j>-'yi 4AwU J I jli jil— jl wLLP ijL>*Jl L*J^$ .AjjLaJi Aj ^y 

^ly>^--l j ^\j^\ c~~J l^u^> jl ^ (jlla:7 N JaJLS - 

A-JaJLSJl <uL^La_ll j-t- (E. Weil) J^i *jJL»j] «JjJL L» ^s- syrj oti ! j 

Eric Weil, « Sens et fait, » dans: Problemes kantiens (Paris: Vrin, : ^JaJ 
1970), pp. 56-107. 

jLiiJl -L«_P A_^_>- J_) t 1 ! Ljt j I j la 1 1 

17 ^y> t ( 1 965 i jJLS Jlj AS* LJaJU 4_y»j_iJl jljJl io^LiJl) ^jJU ^^-s-jJl JL—P 

•(|*->-yuJ 0 

> 

Otfried Hoffe, Introduction a la philosophic : y\sS JLjj-ajI jl (3) 

pratique de Kant (La Morale, le droit et la religion J, traduit par F. Riiegg et S. 
Gillioz (Albeuve, Suisse: Ed. Castella, 1985), 

Js^jJU jj^ (*>4^ jr* JjNl JL-5LJI IJla <Juaj 

fr l jj l- - ) e y*'5^l — <j{j (69 *LdL$-> <JL^o ( ^w = jcJ ^jL^JIj iSjJj ^ 

V L J 'y I lwL& y-$\ (^Ij j l L*l jl 

jJJJ ^ l 43Lj»VljJ • L _yj^-'yi V I <cj*^p ^Jl ^J.1 ^ 

j r 4 jr$ J-*-* cr* Cr° jl ^Jj j~Lj y*>> > — A y*p 

La-LLP w-AAj j U^JJ ^jjl>*JC<»Jl /^IjL^Jl LgJl ^yL>- ^LwjNI 

Critique de la raison j t Fondements de la metaphysique des moeurs l . 1 - < 

f-JUl LL^ib^ ^ Nl ^3btJ V 4_*l*Jl i^jU_Jlj t pratique 

K J-XxJL>* ^j^>L>«Jl ^^aJI ^ A . . j . A . l 1 .^>Jl vw^&JLJ ^^jJI 

.A^IjjJl o J l* 


401 



«*■ t 

t* \ 1 l I L0& .ll\j)l\ J~*~ <J I <jNl 

^j-^i*Jl ^o ^jL^j ol ; 1 $J-p iai ^>- oi ^^>-^11 j jjai^ll 

fLiU *Li\l ^ J^oJl JLp jLuiVlj olj>J JaJl&i 

*• »* 

jl-Ui'i/l lj_»j t*iljij k—»L~*V jl^jjJl jUolj t L$J sJUJU«- AjIJLj 

^ -U-L' S^lj^l ol jJc- .OlJUl ySJC 9yj>y> lUli U5 tyfc 
U-UUJl IJ>J\ cUI 5 ^JJI oUUJl -kits' _up i^l^II (j'sUSlI 

Jt>U- ^jA A-Pjjl ^Jl <Ji j*Zj Lil h jk - uj I JUp (_j^t»-Vl <Jli>0> 

«* 

L^i^U J^U- ^ l^Jl IoJIJ olj)M L.I ilfilJL^I 

Ol ^i-P 1^L»W !<Jlj_**Jl <U3 ^jJaj ^JJl ol^-<»Jl Lg_tj ^ 

L-LflJ 4 Lw* 4--jj3 CuI^^jL® ^3 iOjfc ^**,<3 * ^ Lojl J>e-t ojo ®^Ju*3l 

^P^jhL^) ^Jl ^-^OOJ ^-J Ua_>- Jl*il ^ l g ... fl t ^j_p ^JU oiljVl ol 

•* •• 

VO 1 os» J^co-J ^1 _^oUlSl ol ^ J> <• yS\ JUil 
.^LojJl *jUp ^Jj > Uaj>- J L*i I Ufc o^IjcwJI ^3 

•* w - # Vs 


( >UI Jlj^Jl j,> UailSJl ^JlSki^l J UUi jlaJ 

aJUfc Lt® ol .(<Loj^sJl) ^uJL^JU 

*♦ «* ^ 

iko> (iJ^Jl) *sKJt S^So o| iL^ljJI JftU-Vl >U 

lojfcj ^c_^>-ljj! o^SCsJ o^^<>J I ol jS*)l I o j&jl> L^o® l]l^3 V aJL j b i 

l f&J .<UjfcljJOi oljl j^o> j ^lJ I 03jOj>t-<>Jl CjLL^o^/I O^J 

l^jJI I c^. 1 t L*-*> 'b/ 1 ^3 4 0lj>! 0^3 

** •* ** 

4UJUJI oLjLSCJI J5 LjJL^ ^lJ ii ^ joU ^JlJ! I 241 

* 

J* £~ij J_^Jl Jj^k JP Lo^s Ail* l^LuJl 


^Jl iJLs-)/ I 0 -La £%3jj ( J_<»o?xj 4^_C-Nl LALk*u» ^^3 oolj^LJ JaoLS” l-Aj j-xj d)l (4) 

4ilU ^ SoljVl jU jL^' 

Kant, Ibid., p. 274. : HjJijiJl jj-^aJ t , _ --^ : » . * .~r\ \ 

iajL5 O [ ,a : ., /a p H * — j ^_L_*»S/ ^ ( j~~j *—AjjjCl\\ IJLa JJL» jl 

Simone Gayard-Fabre, Kant : ^ y ii _ jLj^ OJUl cJa^'V U5 t l^JU5L 

et le probleme du droit (Paris: Vrin, 1975). 


402 



1 AA jAj Li T SA\ Silj^/I J-J Ai%«Jl jl viUj 

^Ijii JLLi ^1 J ci-^-ljl iJL^Sfl iJl5LS)fl Jl 

j^Lli o \ jl Jl <l LJj 

i_>lj_Jl jl»j Oji 5 j-?-*~ SjIjJ jl / ^pS/Li 

•• 

^PxJl jLj l ^ . l l L^JL^£~ jZ j Si I jl 


y^b J ^ -^"W •V <jji 

•♦ t» ^ 

L^I - g J I jJ I I-L& 2 j^-vaJ I ^ ^JL) 4 j jJLiJ I 0 I Jb'j 

J \S i^yli £±jJlsS j ij ^l^Jl JJL*J I ^Jl oljtAJ 

jJ SJ^UlJI olj-jl J->t_J Jg.„A3 4_JL>-j_^Jl oJijfc ^3 J 

<j' ^rrVJ jL-^' j_ji J*>U-SM 

#* w 

■>xJLiL*Jl J-*Jl Ijbtjvo )ai L^->U t £jl>Jl ^a Lg^Jj c ^ 

jSUll } I LSLl_j ^LoJJl oJla L* j 

♦♦ M ^ 

^ (< (5 

t lj-W> J t wU 3 j j3 ^j* 4 jy>- <wJ*J J-jJ ^gJJ Lw? UUtJLol 

^tliJl vSM V* 5 JtfJ S^I^LS* 53lj)ll V-r-!J 

ol osjup fl>bU J^uVl c-> ^JL-I 01 

^ J t P Lv2_9^ I J J 3 I ,j_a <bj>- ,JU JL^alj 


t l^jli _L>- ^ jjJ-iJ J-Sj -cJ5 e^lji JjLuJ jU J->-i J-* (5) 

i^ e ' L <J>"^ »w^>-IjJ| ^y^AA ^yZ>tjCj jl® LJLp 4«<A>-V <Li (_£ I JP jiajJ I ■ ■ 

jl Jj-j ^jJ I i-JjJl ^a_»o jJUSj to j^>- a^lj] ^ j-^aa 

^ ^ ^ ^ ^ ^ 
jliJljj jl t (jj jJs> J-P t<J J 4-A j-JL J jl 

Kant, Fondements de la metaphysique des moeurs , [IV, 397], p. 255. 

vlUi ^j^l^Jl ^j^JIj AiJl AjcJaill J-sA>«J Ljh 

i j- a La^j-tij ^ aJL jJa Jl o J j»> tO>cJl o^ljjU iijLia^Jl I o^£jjJl oJla 

l_jJ I j*-P I (^ 5 ^ ^1 ^ l“M“ *— o jp t <xA^» 4 j I Lw«J>cJ I ^5 Jt>- *V I j jS 

(_j-^-*Jl l a aJL Jj illjwA i3 ^iJL^Jl J^xJl l ^y J j ^ IxJl 

I A *, a9 p h^ - 9 Li Lw*> I -Aj Loj^ t ( / g J Lo wLL>~J jj) J Iam* (_£ y** 
j J .. <a <» 1 1 ) aj>*_Aj jl t c-La j.l a jJl 4 _^j>*j LlJLjO IJL 4 J j .Ljs\ jN L^ 5 L>- ( J^ 4 j»J| 
ia-^Jl j jJL^, 0 Jla ^^iJl ijSLs jJ .(252 ^ <.[395-394 tIV] tj^JuJl 

.fljbU 4^1^11 JjUbU bib S^Ip! ^ 4^-jJI 


403 



o ^ ^ * J-s-3 jj.5 olj^M <jli LgJoLgJ 


I IjuJI 


dJUSj t (autolegislatrice) LgJlJJ 


4-P 


^ A 


J! 




P j-^-> H-’rJ Cr° ' jS -**')! I °i-* ^1 U^JkJ jlj 

f. ^ 

^ .SiJjcu ini n^ ' C ~ L * '-r^J J 

^! juL^J ^ 4^LJl SjLil y^j iJ^J! jli J>jS\ il^Jl 

** 

( A^w4kJlxJ 1 ^ i Oo^*>U j»Jlp v^™u 

- ^> » ^ ^ ^ 1 1 4 <JL?- I 4»JU3 LLoJ 1 <U^jjL> . ( A^j^SvJ I ) A^i5sJ I 

SjjU_J| ^ 4~L>j~j>y\ SjUJl fj-fr 

«' j^y ' n~~> tJ-«-^>^Jl ^LJLj 

o- o'^'j ol .^l>JI ^5U 

M ^ ** 

dJUij tL^j did jj^ j-* !jl>- S.. - ii* • i^ ^ 1 

lo li j^wJLi ^JL I j I Lo I jr^-P .O^Ij^J ^ftljJoaJi 

^y> ijLjb ^jj»o \ LaJLLp .1J>^J|j JuL*Jl jy ^iLlSl o*1p 

<cJs-«0 j Si J-S' jrjL>- J-r^' ij^Lr-*' 

<Jb>- j-<Jl oJla . * Llll LaIij *V 4-L*->tj I L&Jj>-j 

M ** 

I JLP I Lw« P ^ - 2>3 »- LSj Lgj j • 4.daj L^J I o 1 ^3 lo Lu 

o J la tdi i j-*-iiLj .^^(^^Ji) ^^jl^ji ^ . w cJ i sj-pii 

4j ^ jJu LoLp ^ - j L> L yj-9 ^ L^-L^,oJ I jl 

^.yg.isxJ d I ll^Sdw 


[242 


Lftj 4_d— w-dl jl oJ-pLaJ ^5 -L»pdl 4-Jj^ JT^ ' — ->*-J (6) 

o U L^ J I sJla u[j Cl 02 — 82 i j-Lv2_*JI) ** ( ^ 

^ f 

. La Luij ^ ^ ^ - a ' 4,,j» la «.l.^ I J^JLj 

Emmanuel Kant, Critique de la raison pratique , traduit par F. Pica vet (7) 
(Paris: PUF, 1943), 4 e ed. (1965) [V, 19], p. 17. 

edite par F. Alquie; traduit : <S3\ aj*J? 4-u Ju jJLaJU JjJJiS U[ 

par L. Ferry et H. Wismann, collection bibliotheque de la pleiade (Paris: 
Gallimard, 1985), t. 2, p. 627, dans: Oeuvres Philosophiques. 


404 



t c- I 01 (. .OLp^jl^^Ij ^^2->tjjJL] 0 j— ■ <0 I 

«• 

JjJOa-<Ol ^jJJtOU jj Ua» ^j^x-a p^*Z» 0 L t aLJLJI p LO I 

«« w* I 

0^ cLUi j%-I 0} 4 ^y>*Jl o^lj^l <u j*j-a-> ^£jJl 

" f. 

-»- * -0J Oj Li ^^a ci^ jj 1 o»xp Li 01 . 10 1 0 1 0-'0 1 

* •* «a «t 

jZjij ^L^»p 4.<0-^.d a^oOL ^OJl Lla Ja***»yO ! o| ft^jfll) JKJI 
•* ** *• *• 

^ * t * l 

L>- <pO? o yO L 4 Jws^s^> _La9 La^%A«WW^ aOjVl 0L> 

jjz A^sib ^_LSsJ I ^-w»w*jO I t-XS' Li iJIjp L>- .A3 j) t 4_o ySO I ^yLO 

j-A t La U^- w4 Lo^ 4_jL~Ol ^ j^3 1 o L> j^xj jl i^+>*-> . OL>oo'yi 

jU! ^ ^ ^;i > 4ifcj *^UJI ol^Jl J JLL* % 
£jU ^yjai\ ^-J £>\j}\ Jj .LLL- lfJ> UlZS ^i\ i?j&\ 
J^l fl-.x J I J-^P i ^sAJ ^OJl yA 4^0^*- l*-\J I <L<J[L*Jl t(4»o^S0l) <*O^Jl 

{ j~ >t - ) LJLJL>tJ l ^3 p-J t ®4 -JLajicJ I 4_^P^J|W Aj QJLa (. Sf j i 
5 LyO 4 -j^ j-^vO I o-L>- jJ \j t o L»j>bJ I JaJsL>- j oL-jU^Ji y*_A LLOjj 

^3 XjX>~ jA ^JJLJ 01 £-JaJL 5 J^>- ^ I ^aLLOI oj-A ,4X*Jt~a 

V* 

4_jOL-v^_U l ^ r » J cJl £->UaJl L^LA JJJjj tAJL*Jl iki 


*0 1 j L*x>- I 01 • A-w»»^ L -J 1 L>- jJ yw oyL3 ^JlP 

cjy y 4 *-p>ji l*JN* (J Jaj«Lj ^JJ! J_A 

•4 *t 14 «• 

43] o,^ J!) ^JjVl s^JLJj IJla ^U! 

•JslaJl ^bU ii-L-AJl JjUi U5^ t(formalisme 

^1 (LjIJUI -oxpU 3I) LJ Jl ^ >^ iii : jlkjl 

«• 

LOIS' U Li 0 1 LfJ JL» 0 1 4 J-^p 1 ^^3 O.LOn^<kj 

ijl jLip^I (j-p J iLs-jJl aj-A ^ / 9 ^«(LJ_j5^) 

iri $1* jXh (iJj&V 0^' (^*^* jX° cJ *~ J 


Bernard : ^iaJl A^jy^ JJ Jy>- (8) 

Carnois, La Coherence de la doctrine kantienne de la liberte (Paris: Editions du 
Seuil, 1973), pp. 137-139 et passim. 

Kant, Fondements de la metaphysique des moeurs , [IV, 421], p. 285. (9) 


405 



I > 1 t Lj c 4^iiL » w^^3 Lj W - * I a*o I t J ^ I*? I I 

• < ' 0) 4 >-Jl >JI J o*JS^\ 


IJ^H\ ;i.,uii JL*ls uJiiU ;jlji ^jJi « 

JXJL, L^jl*; y\ oL — Jl ^ljJ)M ^ U-SUJl i—rljJl 

oLj>JI cJiJ.^. : .ol ( _ J i-c- ^ j-aJ i-i‘>L>-l oL-Jli £_» L»L»J ^ISLolj 
^i^Jl ^Ja_«Jl LJj^- jJ LJ_>«jJ| ^^3 .®S^>«Jl oJ—>«Jls 

*• 4* 

0“° LT^ j- f ia ^ . )l J-P (^Jj-^Jl) 

jl . L-j jJ5xj A^x>s oljl (^1 t <UA lw0 olj! A-Jj |j AjUjJl 

^ ^ 

^JJi j-a Aj'y t 4 j u?l>- juioJi i 

.(^jjSjl) ^l5\Jl oJLpli o ^JUI j^>Vl ^J-Swi 

4jl LoljJ c-jUa_>«j! <JL*jI j)a-> A ^->-j ^y* ^^1 ^Jl U j-iaJ jJ Lul 

y* ^ I ( J-a) ^L>*-jl i ^Jl AiLj>VL ! <u L>- aJL ^^J su 

jUil jU l(So^ ^1 cil^pVl ^ Jli^L Sui jJL^ Jj 
a_p LU l AJL*-*j Q_a) jl J ^1 ^-sAixj e-jUa^J' 

\JuJs~ U^l jiLu ^OaJlj ^| ^ iJLJl «Ju» jl . (1,) (?V 

jL JL>Jlj .^^>-^1 ^Ij^ux'yij jLjc<J| \j 

~ *4 L U ** 4 

y* I l-L* k--..lia.o <■ Aj^IaJI AxJL) I ^3 Dl a la-^- *^A /> U < | ^y> 

J^^-i <-lj*^l ■ Lisli^aj Li?L>t^ L -jl La 4- It J L*i I 

|j-Aj .j-aVl Ajj>xJ ^jJl jJ I J-** <— t<LpQ?^M o 


jaj o a. a. 




SjJJUJl a^p JlpUJI ^ cry* - w v^w« i i ^ v 

I Ju-«Jl jli IJJ . Q LwajJ I j\ A_pUaJlj jlJLs^J 

A*<-J-^J L> J&j O Lwwj >AJL<j I oJLAj Lm^AxJ I ^^JlP Aj j JLa^j t- ^ 


Jaj^ 4j»wkJ jLwa'Vl (J j L^j J ' yA <Luw 1 j JiJ ( ^9 (10) 

— - 'S ^ ^-iJl Al a.» i 1 ^ AlJ ^JL5CJ 1 I SJlpIxJ 

• j ^ -I s J j—**j ^}~~^ % ~ “ ^ J Cr~^~~i j j l l dj—* - (11) 

Daniel Vanderveken, Les Actes de discours (Liege, Bruxelles: Mariaga, 1988). 


406 



\ Jj-Uaj to I J-Aj t J~^Jl ^ <Jl^ tuJl 

, (12) (pathologique) 


244] J\ 'Vl c 4 l a ^ : l l oi-A ^3 4 c. - * 1 1 4j| 

' *• 

olS” iuLS" oL J^iL j»LgJl ytj ;iajL^J 

Jl pli Ol . (13) iJ^*-U Ly^ LaU. Ujl jjju 

J**->“ {j^~ iajl^ aX*3 L» Jl*_Aj jL 4±Uij 4<U*^jJl o JlA Jjjo j^oco 
^a \-*S y?*-z yu>- 4 4_blp Jl>-I.5 £-4j J^LiJl Ja>Jl 

JJ-* L 4JlL*JuJl !j V I j i ^ktSJl ^3 ^ I r^j | Jl>- 

4 L«LxJ ^jlj^iJl y& I |J»A ^JJLo 0} .jj->«Jlj 4jJajlJ Ij <Lpl^J| 

L _ r l^Jl p-w^^cJl jL*j> <1>-J_» ^JJl 4 a I jSy 1 (j yu^o Jys* 


to\j\ ^ Uks ^SM jsLjJi ol jju is ol XtjjZj 0 

*• 

ou^i y> i^Xj I 1 1— is_<kJ I 1 (j L a Jj—f' 

.(^jSOl) ^^KJl ^joJI 

V ^IjJtAJ ^UaJl <l>o! ^jjl JbJb>Jl jl 

— 4* «« 

P 4 it ^ 

I 0 >X x<w > »w *J to -L-waJ L ^.a LwA U .^JU- J t ^ ^ Lflj<Ji 


- . t j. •* 

<jLi i*is- 


( 14 ) 


j-c-f lI ^ ^■■•■ ^ ij~’ ^ 2 ~ >s ~t j~* ^-4 «4 9 < » l l J-»l*Jl jJLSDl fi^lj] jl (12) 

jr*± <_s^l (iijJLJLJ <JlJJl wLpl^iJl) oUJu^Jl 

Kant, Critique de la raison pratique , 1943, chap. I, parag. 1, scolie [V, ‘ J ^ : i 
19], p. 17; et 1985, t. II, pp. 627-628. 

j* L * j^r j ^-i Ja-iLS* (13) 

jf 1 4J 'y i 'y i i ^ t ;< j o *y ^_ijl>^ 

U a} jjJo^il Jie- ( c5 jij 4 «l. l l j ^*>^4^1 /^j) jAj ii— ^Jl y <£yj?y>}\ 

if <t *i«j i s^yyi 6jjjb iS^ ‘&hy\ JaJl53l JJ^il J Mil* 
t/ OjjLaJI ^ji-p oj^LaJl »-^L^L ijjjLSJl y 

X-p Jij arbitrium Ja^aJL. U IJlaj •^^'yi ^ 

.(arbitre) JSC jl IU* ^JJl Willkuhr 

= jl ojjJL 1 — p^y I c5^ 5j-XiJl j^Ip *-Lj Ix^« jl J yC ^jNl ij^iaJl (14) 


407 



<2 *> I -la-**# jjJ I jl ! AJL) ^JaJ I a JL^_i 1 L&Uaj>&Ij 

LajJ-m3L« cIj j->- 1 jJ <Lu I jj I O L^Lw.oJ I JnJj 

I ( 3 ^*^ (^i yaJ 1 CJ L»X w .^J I j L ft A^P jJ I ^JxJLoW JLw>- yJ I 

. <15) ^JI 

♦ 


£J ! 6jS Cs > CJ 4 _*JaJjJU 4 _o^j U>J I 4 _JL*J I ^Jsl>cJ (jl 

o^ljVL x*_> *J j-a j/ 1 / J *>ULi-w»> ^ I jl ^Jl JJ i 

' •• *• 


* f. ^ 

jji j] .ijyii j^-^j j I « -.», _ > j/ ) 4 _o 1.5 o^Lp U ^ - ■ /* ■ jl i 'y I 

oNl (_y^“ aUj^-^ UJ 2y^l <JL>J| .>JjLo o^-L>o _ ^\ j^a}\ jl _ J»*j>*_bl jl.^a » ll 
ajJJL Jy>«-Lj bjbll <jJcJl .^-So*s-U y IXy» Utw’l Jli j toJJJl Jj J_*Jl 

4 -j^jJ^mwSj^J Jlj 4 y»-j Lflj l* { J AAil>»_a oVIaaIIj oi/u pJMij 
'-L^_| V J- 5 L- 1 j OlyLJl yj-«Li jl) ^Ja- : - « .Jlj Jjj—Jlj ^ Jij 

*>—4431 i_.,>v9 c^y*^L*-oJl i j .,<? a i lyJL>-^ L-a JL>o 4_*p jJl 4^JLa jl (^ s* ^ 1 1 


. 2 A>-lj 4 j l>- jUt^j .1 1 1 2 ^ 1 *— Jlj 

4 ^-bJ I oilj^Ll I l-L^aJl <LoL«JI 4 _Jl^_*J I JLp I jjiJ I jl® ( 15 ) 

4 ^ WVv (^ylSLi) j^jli ^ I lib* Jj ^J jJj tbpJJ LjjJl 

t j. ^ -a»J I ) .KypJJ LJLp 4 _ 5 LLs 4 _jI j j_>- j_> j j_jsJJ jLSLfll ^ I .lib* jLS" L*J 

.(633 ^jP t 2 ^ ^ 1985 j ^bbl ijaill t 3 * yjl l ^1943 

L * *"""" 

«jl ^yLp t^lLUj L#Uj jjij i^ljJl <- yj jjb .1 j] ( 16 ) 

t^jijl l 5 15 UI ^-y>^Jl 2 -Lp U ^p «jr^ ^ jU 3 j c (meta-critere) «jL^ _ L^JI» 

Hoffe, Introduction a la philosophic ‘Jii jj^ -U>-jJl jL*-Jl JC.^.t ^j| 

pratique de Kant , p. 127 . 


^i ipLUJl jl» : (Rousseau) j^jj J ji Jl JlJJl ^.jJLiJl J_J Juyo y^j 

Jean Jacques Rousseau, Du contrat social , : JaJl .«<jy>Jl ^ L^j l.--.,,J.;l L^.jJl 

edite par B. Gagnebin et M. Raymond, collection bibliotheque de la pleiade 
(Paris: Gallimard, 1964 ), tome 3 , livre 1 , chap. VIII. 

Hoffe, Ibid., p. 128 . :J «J y y j f .l:^l jSj 

jl® ‘ <jI 3 p-^yJl <ulil JijJ Jilx^Jl ii^laJl o-Lgj jl 

5 ^b! tij-tU L$J <u^*jJU * 4 j^j < 4 1 i* 4 -w^k_LJ Jl ^yjjJLdl S<ilj} 

<jj|yj|j iJ*>Ls^S/l yj <JLuaJl «Jla jl .( Probleme /, p. 28 ) « 2 y 

^ I 2-^P LaJ I 4 . .. ^? 3 l^wi (j^ - *>^- , lyJl l-i-A (_5^i l»J I 1 ^ J ' r, ‘*~J t I Jj>- 1 - j) g ~ 

«y~Jl 2 y^» JlP JIUI J'>U^'yi Jl b^jJL .^IjLxiJ (UibJl) 

Carnois, La Coherence de la doctrine kantienne : ^iaJl tiaJl 5 jup <jy>Jl >^aUL» 
de la liber te, pp. 70 sq., et 191 - 193 . 


408 



(Wille) 5alj>l ^Ju i^Jl jl J .i^JL L> Ujl^j 

»* ^ 

(Wiilkiihr) ^aL^JI lg_w>_j ,j~Jj L^-Jj J 

JJL*Jl JLai dJLiS^lp ^-kl^j Aj^xJl oJi* 

d)^H »4-> I UJ I *j UaJ I {£ y*-* Q~JL> <jj 

* *■ * t- 

ju ^-1 [jr^' ^ La_I_> ^ J} I . 1 ... I 'i P o j j . *> .1 1 4 -j I aLJ 

l*J!>U J> yfcl^UJ a! *~Ja]\ 0>UJl»» Jl V-^ (*U' J*fc-Vl 
** *• 1 

Loj UUjJ (. Oj-*Li ^J| a^jJU (j\ 

^jIuJl (J 'y I aj j La .^ J 1 ) ^ ^ *^>i.fl.<..i Aj^cJ Ul 

L £_Lu 4 4_>- La j A A^-Ju ^^Jl 4 ■ . la 4 1 1 (jij 

UUJl jJJ UUl JU ^jlUl J-*iL^I LU» : UlSUlj 

•* 

a^ LLu a*>-**0 j>J I ® ^ L^ W ^ A a Aj <_JL JL»JL 

J*5LLl-NI ^ JjLaJI 11a a^. . (i8) «^J j^jUJ LJ^AJLp 

-lull ^ J al ...w ^JaaJU^j iL 4-J^lSUl aJLj jjn 11 4^aJ|j Jill 
Jl J5JJI j Jj# vl~- jUj u_Ujl ^*>U-I jl : Jl*j jl 

I fr “' 

^o^ljVl l-Lw<*Jl oJ^>-j 

•* «• 

6 UU2LP I U Ul t^Vl (J jAj ^JaJL 

JpUJU ^1 JpLUI JljJl ^ :L.L. Lull 

•* 

. Y y.-j 2 A -J 4_^A_u 4_d -, ^ Jl ijj Ia-C-P 4P-LUI jli L^.:. P upljJU 
.^IJI (J^Hu^Vl 4...a. 4, -> xJ I 4P UaJ I jU j^l jl 


(19)„_ 


J ^r-IJI J'iUSf Jaiisjl fjHjUJ JbJbJI 4lJl Ua j! 

VW-^I U^' cr^ 1 ^LuJl Jl J^l 

»• *• 


Kant, Critique de la raison pratique , 1943, Probleme /, p. 28; 1985, (17) 

[V, 29], p. 641. 

<, [33 iV] c 1 985 ‘33 ^ ^I^Jl o^lJI <.1943 jX^Jl (18) 

.648 ^ 

.640 ^ t [2 8 4 V ] 4 1985 ‘28 ^ t 1943 4^ (19) 


409 





r 




Jl jLw jjp <>• _JbJl -brd ^ 


jl .JlJUl JjUi^l \j^\j aii JibUl J £,JJ iCjJjJl) 

oU-ji d«.,<Q.Ja-> JlS ^.IsL) ISll ' jwwk*i Lli 1 l“^> I *S l . /a - 1 1 [24 

»♦ 

^ o ^jUl!l jU .frUaiNl jJal* 

♦* 

LljJl Ajj_g_U 0 j^SL <OlSj ^ L> j-JtU 

Jai>u M I ^TJ Jails' 4jLJli ^ 4-P^lJL<JI oUJl 
^UaJl jli oLp ^l*d ILL- Lli L*5 j .(egologique) LjJlJl 

V-L - 5 ^-Ul oJugJ 

^-SLJl I 4 JJL ^1 Oj^SJI) UiJl ^ v_^Lj 
c-^ mJ JlUl by jU JULj, Jbbiu ^>-IJI 

.(y^-S/l ^») jly>*Jlj (olUl) oL^-j-o jLjiJl ^ya 1 ‘j-$-l ol 

Ui>3lv J-! J JaJl5 iJw* v_ 

•* 

i^UJl ic-L-AJl J y~^- l-L>- y?l^- jy> ^y’ri 

jb jAL* ydUl ^JliJlj iJUJl i^L^Jl Jl JkJl J,UJ| ybu 
t-kJlb J^i, Lb tfJiiJl jl ya iiJliJl j JliJl ^j^Jl 

Jl *iJjJl (J-Sjl) J ^yt yJl 5j_^aJlj JiblJl» y> J-A^J 

*• *• M 

ya t lg->b JL>* ^y tj^bLi-S" L>s_j*» j / 1 jj .✓j . 1 i & . . ^ wibLaJl® 

iJljJl .ulyUl) dj L JL^J 1 Jj JlSJl y-*ill» Jl ( ‘Aij *iL» 

Jajlb v 2 , ,/b : . oLjliJl ^ 4 -Sb- bL^ a j gaj •« ,11b J ft (4 a^./,"ll 

U*>UaJi L La J^ 2 j>tj j»JuLl» jl 

LJ I (SjjiS') ( Lgd-j jS i LULLS') o^l KoJL >-j^ 


Kant, Fondements de la metaphysique des moeurs , [IV, 436], pp. 303- (20) 

304. 

8 I j. : * . ..a l l L^Jli -L>- ^ Jl 5 jl crL JaJlS iJLd 

y-*Nl ^olj> ( _ j j i g « ■ 1 i3j_& jl ^ (jj}.dJl j jLha<»J I ) 

^ *» ^ 
ji*J k -.- M. > ^j) * O J 4 l - ,P yji ir***}j 'L~I 1 2 P ^ L( 

4 IV] 4j/Ul ^ 1 l •*>! 1 ^ I ) « ^ 1 4>“ 4^^^ c r , ' x ^ 1 Cr* J^ 1 4^ (JiUill 

.(303 ^ 4[436 


410 



247] 


ij^J (oLLp (jjl v— sI-LaIj 

^-A o^JL^Jlj oJj>-jJ| d)J «4 -Lo-S^U ^LlajJl jl I 

a* jt»* Sj j-s<aJl oJ->- j d)l P . 4-*-o-S^ Cj'y^-4>s ^j> la.) L> 

. oj_>- jJLo U oJL^-j o Jl>- jJ I o-Laj ,«L» oUl o jlS 

ili>A)\ dJUb ^ ob5 j^S Jbj Luai (U5) 2-^j l$Jl 

** *• ^ 
f, 

I -La . L?x-Jj ^ I L_0-L*_> ^_Lp ~Lj /^5 v-j /^j>- i <o I 

£JL3») (psychagogique) jl <Syy >* j j»~LaiJ 

(U^Ml c jj ^SpNi c'-l Ji>J> 

. V— l ^J I Ad I AP Lw? jL*w# J5 - J tj I U-«J l)JU«3 1^4 yA 

(,_^3l) JKJl Ujdu ^ tolJJI ^ jl JJ 

M M M 

iSW J\ j.t-A» ^iill UiU^ ^JUI ijjijcJl ^UkJ ^Jl 

J-b iSJailSJl ^jU £,UJl ja oT JLi -J\ JJ ^ ^\y 

. Sj^aJb c- L,d? *SL^i ^ I j^*o*S" <U— 4 j ^^laj l£li I ^aL I Lg—Lp 


jl Lj ^ < V ' !4 _^jL) ^_is _— j ^Jj A * - -i^ 1 ' d_Jjl jlj jJUi (21) 

t ^ g u ll d.... . ^ :ij U v — — >x-j ^yi^LPl p»SL>- jlJU<?L _^*Vl jJJL>cl» i *-j 

<L«JL— *JI tw~«-pxj .jjJJa^Jl jj * jD <lJL^JI <L«L*Jl * 1 1 Iju^S" Jl>-L) jl j 

* * * ,, 

^iaJ 1 ^15 Jj jj L5 jl Lo L> Jib • Lj«5" Lo U- L»^j li l — 4 j ^..Ai jl LgjiCw 

( J-o-*Jl jl t IJL>“ JLj-»Jl i y^J ^yj] ^^3.1 c5 5^A>-'yi t_—>-ijJl jjjli ^»U! 

t ^UaJL->-»J I jwLa_> Ijfc JL LP L^_Jl jLJL^Jl «u j^i-)l AjL»Jl j_-p 'Ujij 

.(304 ^ t [4 3 7 -4 3 6 ;IV] jJLaJI) i^o^JI 

^lJ| 4iaj>tUl ^^Jl <5 -Lj j-y ^ j jl 1 g <» ^ _> «■ j-j O^Lc-l ^3 C lA^£- Lul (22) 

I J <LwsJ>- I ^J I i-jL-oVt jJajJl ij^* ^y-A3 V I ol-L« jjJl 1 ^ - * ^L—i 

jl t UUI gJu ^S\ iJ^i ^^Jl Ji^Jl wiJL^JUjj iJL^Vl <L^_A Li— «J I 

I !wUt> < O- >«J . 1 ^->«J I ap^i^j^ 5 Jj J b>- 4 J^aJ I LJ Lsj- 

J^*J Jl^LSUI J jl ^>x_, U_p JaJLS J*l ^ 


(Kant, Critique de la raison pratique , 1943, p. 117; 1985, [V, 109], p. 741) 
JjL-dl Ijjb jL (J^i> jl I '%\y^ ^»3l l*L^J ^JLUl j.S' ap I ® j\ 

lj_& j-jIaiJI . d 1 1 \a j la J N I d— jLiJl oL^» (_y^i Jaj \S JLJL>jl 

c->Ljl^j| xp <upjJl a5LL»J y» jj& Lw ^J^lSLJlj ^LJl ^>«JU ;<J^ill t^JjjLJl 

= t[l 1 9 t v] 1 1 985 * 1 19 'J, 1 1 943 jJud^Jl) k^UjlJIj iJJUJl 


411 



£, 

«J*Lu, •j* I H ^jJLxSj y+A? I ^ -o J 1 oJ-A Jjl ol 

.J?|jUl IJL* ^ -flil Ait Jails' 


I t ^J u*j 5-> ol LiwJLp L^-S t Jb? L jjlow I 4 ^»-LSo L-S 0} 

Ls^d-x^? 4 0 I I <1~> L y g ytJ I fjU I 

chilli JliL^I iJU ^ o^waJl lift jl Jsj^> jl lft-U* 

♦« ♦• 

A*3 I jj A3 j) ! 0 I I A*x3 I I 4 AIaxa Ax-® I jJ j l^3^M J-lP < — 43 

o%jLJl ja JuJuJl Ojljl ^Ij (Factum der Vernunft) J-ixJl 

•* 

^yP j. */3J>x-> *Vj Ajt3 I y] I 0 Ji-A ^ L> .^J j-jJ ! J 

^yijJl Si l 5 1 p SjJiLJI ja oi^-U ^JJI (Bewusstsein) ^jJl 

V UI Jj» ^^1 lift of j-i . (23) ( _ 5 i-)USM JpIIJI l* «iw ^1 

«• *• ^ *• 

l g ^J| 4~Ju} jsJ I A3 ^(xJ I (J^j>--\JJ A5si-<^J -Lj>- jJI 

AjoIj oL® ^l-x_oJ I l~Lg_>j .Oj-tLsJlj Aj jJ>=J i J^j I JJ I I 

*• 

.aJuw? V I A3 ^LxJ I oJ-A J** 0 jj>- Li (_£jJl jJ I (JJ j-**> Owww^J j JJLxJ I [24f 

** «• 

IJ-* ^ ( j-p- o^>-l ds-H 

oU_*_j °^L» ^JJl ^jjJl 

*• ** *• 

^L^-xJ I jJ I 4 J js>- a*oJ LfiJ I o 1 1 4 y^ ^•W ^I * ) 


^Jj aJlJus^j jjS- J-a jJbj co^L*-»Olj 4»L» -sAa) 1 c-LaiJl jl jJU3 ^jJl LAjl .(742 - 

^Aj t^i”! 4,Lj?_^a ^Jj Lj^jAj LAjJ-C t 4 ^P jj 4-L ^g -^a 4j|j Jj>tj ^jIxj t A-A-J jj 

jL Jaj IS J jSJ I Ji-jo jl ^ 1 1 y*j ^ (Postulats) OIjJLjA* 4 JL OJKA 

y-A 1 ^yjl-iJl L^Jj'Liwul jXLftj S^ljl 1 y* ,1a. j/ . 4jLwL>ti3 1 auj L« ^ ji .z*xJ I jwLI 1 

j la '-ll C^d-lu L» jU jJLIj (_5^ij .O^L*— J|j j-wAJJ 5 Jj-L>«J| A-JlSwi^yi ej-fc A. ^ j 9 

^ I - ^ a 1 1 ^ ^ ^ ^ I J ^ ‘^• t I ® 4.1 ./3 I I CT^' J y^~ ^ 3m> ^ ^ ^ -?”* 

JlL pj J^i ^ <Uj ji? ^ jix^/jl oli*>Lj ojPJj t^w y*j ~jA illla t j^d t (( o^lx— Jlj 

* 1 20 ^ cl 943 cjj^JuJl jJUfl-Jl) ojjJL-iVL Nj dj.5.^ j-- j-j 

^I^Jt J^UI ol .(Uojo Uj 745 ^ c[Ux * j Uj 112 cV] c 1 985 

^jLp jU^j c v ? 1 1 j 4-^L.jiji 

^ 

. 'ey} LjJJ U A * I 1 j g lj^ H ^ l-k>- 4-j^iJl ^s- p] 

.645 ^ <.[3 1 cV] 1 1 985 ‘31 ^ tl943 t <L_i jj^J\ (23) 


412 



liaJLS^ 4ju»^cL**u ^Jl! 1 oJLSj_> La IJlaj / <J>Jl 

*}L *3 ^L>co ^JJL*J|w I tJ JL LoS 4 ** 3 ljJl o-La J* 

♦* ** *♦ 

<c^ ^'IJUI J^Ui-bl jU fjbr ^UJI iJi^j ‘ (25) «L:li 

«* 

4 j 43*)L*Jl J . ^LjLAjJ oJjTIW 4»*3 1 j ^pjj 


^Jl*Jlj JJbJl ^JLp J-o 0 j^ 2 Jj ia-^Jl J^> 


JJliSl JjS M ^w=Ji J i^JaU ^Udl JU^VI 

•* •* *♦ 

LJoljl Jl* L.....U L>UkJ jl _L L^» jJLkJI «i,UJl ^bu 


jtS «JujJI JL*-) I <l*^IjN aJ^j i <u 3 j-A> J>j lL ji JL> j L j jl ( 24 ) 

.(136 ^ <.^L j _L^ 3»2 I ) H J*jl)L <LoJ li v ->- 1 Jl jL>- ! jl ^Jj 2 ) I -Xj^j 3 aj 

4^LjL>*^ ^3 jj*- *bM jj_>UL3l i ^£' J Jj*_> 4_j N 4_*J>lj ^J-P ■ L < N JLj Ja-iLS^ ! jiJi -L*-» ^»_j 

(- f. 

Kj ojls J j^JL» J ‘ (J L*>- ^jj» £^*~sS JL-aj>- »j«oL>- e-^JLS" 

.(137 ^x> 4 jJJuJ! 

.658 ^ t [42 t V] 1 1 985 ‘41 ^ 41943 n-Ju jJlaJI ( 25 ) 

f, %. 

La I jJl> ijILL*-)! ^Uj ^y* I jSs Lg-^s 4 -wxL-^s JjI jl ( 26 ) 

4 (I ^ j j->UJl J-4 j 4 UajLJl ^j3 £-Aj N ^jS Ljlj I : JtJI ^2jJ I 

(. S- 

jJLo JjL*JJ SJb j3 4j*3 J jjt J 4 <Uj 4_*_>lj aJ L l-L-?- -ia>- jLi jl L-JLc- 

— • f (. t 

t "(sic volo sic jubeo _^\ I JlS^a <j_,/I UjCjO <d~#\ J 4 JI < il Ijus 

Ji=-bC jl V^ij (645 ^ <.[31 <V] <1985 t 3 1 ^ <1943 <«_i; j-c^JO 

v C- 

j/ ! 4^ 4 j Lw? ® 4 A jL>- "V I j jj UJ I ^^3 4jj 0 ^ Lg-j ® j^- ' ^ L*j j >=rj 

JJj .(667 ^ 4 [49 4 V] t 1985 ‘49 ^ 4 1943 4 j^ 5 JuJl jX^Jl) «^ > >JLJ 
‘50 4 1 9 4 3 4 j^jl^J 1 j , [ -,^ ^ 1 1 ) h aJU^ (^3 ajl 3 I^J I 0 3 _a j L jJL) JiS" 

oUax 4 J 5 ^ 5 L^_ ^» oJI^JI 0 JLA jL i 5 j 4(668 ^ 4 [50 4 V] 4 1 9 8 5 
t [4 3 4 V] t 1985 ‘42 ^ 4 1 943 jJw^Jl) «U^ jl uS ^>Jl ^UJI 

a l Lj '. Lj ^\yi >-\ j ^JLajjl jljij / 1 I -La r^j Jaj LS" j! jJLo ^iljJl j^J 4(659 

(noumenal) [y*ijJaJl ^ 3 Lp ^JUl LgJl 3 ^3 pJL^] L 5 Jww«yJl 

4 1 9 4 3 4 j jS J-aJ I j-X-AaJ l ) ® ^ Lc- 4 j>- jj aJl3 L*J I C-> Lj LSsJJ 4**~*J>- _ <_J J^Ll I A-w ^JaJ I * 
Nl JyJl iJu JL ^iJl Jii^Jl jl .(659 ^ 4 [4 3 4 V] 4 1 985 ‘42 

ol^ I ji ’ji' *^ 1 ^ 4 _ 3 J*1 j/ I 4 -^wJ>sJ I 4 -^, ... ia - 1 ' 0\ ■ LJL j* 

^ ,«- L . . I I ^ji <a 7% . 1 l . 1 ) 4 . .. 1 1 J 1 1 4 -J 1 • ' . -—*- ■ — <3 ^ y^jt - ... . 1 ^ £• 

<v]j <660 ^ <[43 <V] <1985 ‘ 47 j 43 ^ <1943 <j^ 5 i_<Jl jJu^JI) 

.(664 ^ <[47 


413 



( 27 ). 


f J ^ . v 

T ** «• 

^ .iSjULJl ii*>U‘Vl <y LLJl J l»lWj ^1 i2dl 

jl* jJ UT 4 JL.UJ j! L i5L^ Jj» t^lJLJt jl^iVl lJu* Ji. j! 

^ ** 

Ls^x-a 4 ^ $ 1 V L .li L*a ^ I ? L L j , n ~*J ^ ^-^-i ^ 

LJuU iyry, v' ,JJI LJ^Li^Vl JL*b f-Lj-5 

** 

^ L^3 yjj <j ^>«Jl1 ajl^*jL) (j IaJ I <j L **_3 


4^i I 4->sJ L*^J I ^3 oJjLm*woJ| ^4Aj Jl>c_> 4»*j^J| 0 JLA ljO« 

LljV JJjL-JI {j* <LU Lo .aI _fs-'iS ^^JUjJI ^J.ftA.1 1 JLaj 

ejlyL Lajl y» *L>JU jJ j_^L jl JJ fl^Vl UiLJl 

L^J oluil ^JiJ! 3 *^! ^ >0 t^l^l JVU-1 iJ%‘ J*>U- ^ 

fl^V! Ol (iJ^Jl J>'> S-l^Jl J-i 

^ 1^1 Ji^U-N I v^JuJl JiL oI>jJI Li**- ^JUI 

*..lai~J LJI ^ .JLIVLJl 4 jljj lil VI <dVi J^.15 ^jSJb V 

+,& 1 1 j£> ^3 C *Uj loj I 4 J ^ 1 | JL-o ^JLp <b L (J j(JL (J I 

** +• 

^3 1 ^Jl>o ai Oj-^-j ^ tOjJLiJlj o^Jl (j-^ 

*• 

j^Jaj ^ I V 1 jli t Lgj lo 0 ^- ^3 iJi-> Ij Lp Lo-> yx*S ! 
^jaJ l JjJUX jJb L*J t ^ I J^~ ^ I (1) l^° ),. ‘.-‘.".-I*. 1 ^1.. 15 oJLbj . (28) L i yL> 


D. Henrich, «Der Begriff : ^iaji t 1 i jj£> yj2 ~ Jl L« (27) 

der sittlichen Einsicht und Kants Lehre von Factum der Vernunft,» in: G. P. 
Prauss, ed., Kant (Cologne: Kieperheuer und Witsch, 1973), pp. 223-224, and 
Camois, La Coherence de la doctrine Kantienne de la liberte , pp. 93-117. (Kant, 
Critique de la raison pratique , 1943, p. 44; 1985, [V, 44], p. 661). 


oL*Jl <jcws«aJl {j* ^1 ^ ^L>-Ni 01 (28) 

sL ^ »Lj j ( t y ) ^^0 1 ) ^y l-5sJ I I o_Lp I 3 ^1 - - 1 t ^lia-J I Ij LaJ I 

jOxpVl Oc^ 1 ! *^“3^ t I I l-L^J 4-jlill 1 1 lJuJi j^^L.*u9 ^J| 


I 1 jjLkj o-LS^^j L« C I L>«^i V I 4 _OJL*j 

i, ( (, 

0 U I^Ai UJ^> I^^AJ ^ 9y*0 y* 

IjJajl) M.L-i'yi Ui^Ual 4 pjbj&-j ^aIawiVI L.JJ ^ 1^1^- V U 

jl t (70I ^ 4[76 4 V] 4 1985 ‘80 ^ 41943 44 .. i.', JJ...4.-4..1I 


[249] 


414 



[250] 


jl .(oJLJl ciJLUdl) « c 5 JU j JI JJbJl 

jJLbj tj^o <Ll U-> (mobile) ^ib ^^>-^1 

43 4-o b oJLpli 4-voii (j jj LdJ 1 ^yo Jut>sj)) ^S” t bJb* o LlLo jj Lj 


( 29 ) 


«(iJL ) 


^o 43jtaJl 415 Lo ^-Jaj j*J JajlS^ jl 03 jLl <Gl jL>Jlj 
SS yj y £-s & ys*Xi C->lJJl] CJ I JJ \ 4 Jg *.** \yj OJJ-U ! 4-0* £0 l-lflJ 1 

/bl) JLi^VI iulkJlj ^IJJI J*5UoVl ^ [l^Ub Lgjb 

♦* «* •• 

4j jj-^-ofiJl jL j-^ OJ ,^Ob ^_A Loo ^1 y 4 » ■Oi. *yZ ■*■ j i|JJi 

tOljloJl 0 Jo& Jo fJo£U jl J-3 t La Laj jia_> Jj>io jl ^j^Loo 

^Oj^jj t ^J| 4 ^o2j ^jLLL*J| j-t LJ I bib J 

*• 

Ji j jjO lysyy 0 ^Sn 3 jj . J Loa I Jjfc JO Jo>-1 fj** J&T J^ 

jUl ^yiiaj Lgo I jOxjl JlOJ I jUo^l b ^s> Aj^Jb 

•* 

4jkj»JJI o_U J-* jJl-j J5 jl jl J-J 

J> jr»^ P 51 4J-L' '•ir^r J! I j o I ^o LJ I <v-sOj 

*• M ' 

jl LO: ^ LLLj Oj ! (0>> l~rO lJI *L-^' 
•» 

iJLJl JL>Jl ^ (j\ : jjo^oJl ^jJ LfUp JuL>Jl OjLf- 

•4 ** ^ 

5jj JL>Jl Jj 4(olJUI v^) ^L.O 11 

.lo JiJl 

Jl O 1 ^ 1 Oi O' JL^Nl lJu jl 


.J* y£ I 0 JlP LL> I jA j j JL I 1 ^A W I^J | ^5 ^L>- *)/ I j y LijJ I ^ I I ® I 

f. f f 

Lla I »j La j] I y» y&> L» il) I b j-^ J ' I*La o] .b yS- 

Li i 4 J L*Oj j jit j Jb bj I i j^*_u jA L«J 03 J i ^ 1 ^ I < j^y^ yA ^ i. • ^ 

,^-UJl J%o-Nl Ijl. J! 

0 <* f. 

I y y*i Lla j_>*_t 4-oJL-vwj I ^ y^i\ ^l_c- 4 U5 c LjJLiJlJo o] (29) 

«■ 4 

^ 4 X 0 IS <j j£-> 4-»_L*^« 4j^L*-<»Jl jl .LJLol 

l > j t J-p I aJ I 4-i3^L>-I ^jJLp (jJU I ^-ol^JL) Ljcsta ^j-pI j^oclLJ 

t 1 94 3 4 j- I-.^a! I ) , <( o^l I ^3 Oy LaJ I jy U _Lp L—o jy*-*At y&j t a y^j (_£-D I 
. (701 ^ t[76 4 V]j 1 700-699 ^ t [75 t V] c 1 985 ^80j 79 ^ 


415 



— Lolj Lb I ^*]g.A.> I _ aJLsaJ I (J j>- L p 1 • ^ Q.^. *.±1 I j' VI 

y_Jju jlS jU Vl c_^-l jJl J*>UI jL« 

«• 

i^_3 lu ^ ^ «*i L/ ^ ^_^_ajlJ I I 4 4_lUju L-<JLw- JLd L^5 4 j^-a I JU I 

JajLS* LLsAjJLa ^*-Aj j-Lu La ^Lp AjLs o J l»j>sJ I oL^>cJ|W 

ji ^ . (30) _iji ^ ^_ji 4*ji j\ o ^i 

' *• w 

p ^ £, fi, 

. jiu*j I jj> j-nA?J Js2j IS' <jj> ^S' Lj La lil^ Ijbl <J L^iJ I 

I Aj I cijjj . IbA C-s-ovoJ A-olJL>«J I aJ Lww^J I 4 AjlJL>gJ I ^A3 

olJJl ^JLaJ ^y> Lp jJ ^laJliLJl ^3 ^ jl LaLoJ 

La j\l L^LJLwj I jj . ^L^J I |*-w I j L-*-a Aj ^->tJ ^UtJo j-a 

^Lol ^ j-lJl jlSL> Jy~ -Uj L> 0j 5i JU- 

j-a La jl J j-aJ jl (deontologique) 

s' 

Jaj IS” (_£jJl C-> I JJ I J-Aj ^a ! IJLA ^ei-La^J ®cJjUw>t-a^ 

Laj^ j_5L<^Jl ^JlSIj (olJUl 


) Selbstliebe 


. (31) aJ ^pL*Jl ^iljJl ^ j-fcj 40 IJUI 


<J^gj aj JpJu (Selbstliebe) oliJl ^>J bb^i j] (30) 

^Ijj lp^Mj ;o!Jl1L jlSIjJ I C 5 **-*-; (Eigenliebe) <~JlJ 4^-jb ^Ul ^ ^ 

l-j-; jaSlI ^yaJl jl . (Wohlgefallen) oljdl £* jl (Eigendunkel) ^a-JL 

p c 

4 — — i o Li t 1 lj-& i _$ j C *~ > — 1 ^ jjt ^j/3 1 1 

<» t 

b I jV I l-L*« t j>«J I ajb>- ^xi I 4-o I Jl) I 

!» ft * 

bl 1 *L-4J A- w >-fl-i 3 A^MMA-ao ^^4 1 w\_A ^ C i — io I L_ t ^ Lf' 

4 V] tl 985 *78 ^yp 4 1 9 4 3 4<— . jl> j-i ^ ^_S i ) .((bljuipl jl jl la 

! ijbN 1 oJlA ^>«jj aJ I ^~Lo V oi^tljjli l^jJLaj olJ^-Pi -Ls LlS^ L# .(698 4 [7 4 

-L*j jjjLaJl ^l^ill (3~wJj I ol-iJl yXicj oULp^NI j[® 

«. [7 3 4 V] 41985 *77 4 1 943 4jj5Jl»J1 j J I ) ((ipj^-JLa 

.(697 

j j -«— « (i j^' jJj J 1^-1 1 Ij-A ^-^>0 Jflj 15 -LLP iiljjh (31) 

4 ^ I j^s>- yj> ^LllaJI a!j5"^l ^ j^-JL3 ^»L>ijNI 4^>-jJl 4 L^j I 

2 y*y* L»»l J I l-i_* a— —'J L . . . I j*oLl)I® >0 jl ^jijij aJU 

4 V] 4 1985 *85 ^ys> 4 1943 4 a— a!> jJ. ^Jl) * «(SeIbstbiIligung) <ll>UlU a_aj 1 y» 
A-L*4? J^5 ^ l a .a j 'y olJJl JLa_i jlo j£jl> LJutJHo » iiL-ft .(706 i yS> 4 [8 1 


416 



[251] AjiJbj <1 j IdJ 1 ^LL>luJl )) J L*-JL» I 0 L 3 ^Xa-oJ I 

t 4 jj>ldJl «-_-*»- l)| . 4 _> j.*.^-la-> 4 jLd?^ ^- 2 lU <jl^-^/l ^Jj L>^ t 4 j JLaj 

La o^L-^ilj 4_9^j>- J-5j I JJ I jjjJsj jjt t J^iJL Lla Lj] c-3jL^I 


(3 2) 

jjjJL> . ^JLJ 1 ^>v-> I Li 4 *J LjP la.L..** 

Aj I i C ^ (^/Jl) J&Jl jL^JI Jb> ^ y oij olJUl 

H *• *• «* 

dLi i-i-A U y& j_*_j .o LJLl i LIaj o.^,p*x_) <jij I JJ 1 ^jjJLi ^ l . «jaLj>- Lj 
^ ^A c*ib jjb Lo-J L^-jJaj ^^pSM 4-LSLLaJ! 

M •* 1 *• 

\jj> jl ,4jy> ^y-lDl JjU^Vl l-u. yJLi Jl ^JL. UU JUjI 

•» *• 

^Ul y* jlUl jUlj JIUI -U51JI yy f I^Nl J J*jl 

A ~*»IjJ_J| !_,.». T . 1 1 y ^ i jLj j 1 ‘._1 ^ 




jLjVl jyaiJl Sy»j _ jliJl Jjli^l Ijl* iJjU^-l tiJUl 

•♦ *• 

<• J^' j jku .ll < _ s it <y~JL. _ y-^jjJl 

** 

JIJlJI JjULju~,jLJ , ^jlJLJl JjL_ 5 _i_~.j/l ^-i dliL^u-^ 

♦* 

.(Tautonomic de rautonomic) 


e 5 -J 




bj L 


jaj t^ljJl J'5^a^'!>U <lL»L>- \^j olJUJ ^Uol <c5L^4 

* 

La Critique de la faculte de ^-jLlS - Ijl*- SJjJL*J! LjUJI oIjLjlpVI 

! — 1 1 *b^_JaJ 1 j ^ jAj I <Lj Lw»i j L«-»J Lj yCxS-i <juger 

JLaj (_£ L^- 5 ~ t J ^-w^J I oJLa a^<j I jj j a«s 4 ^ I 2 )[ cJIjkJIj 

- , a ^ 1 1 I ^3 . ( I I ) I j_*tJ l d ^> - U L»J I j >- 

jLJ^I Lj : ^JL L» Iji Critique de la raison pratique ^jL 5 ^ ^IjJlU 

fr ^ I* £. 

4 4 ^ws*2_> x_JLj I ^ I LL^- ^»wj ® 4 _LLp L-^-'g ^-Lp I ^J j 


yJIyJ («— iixj y 


15 ikL -5 JJUi 


t 4 


4 LgjL»>5" L 4_*_, iJb' J! L 


Lw I (j| 4 LLip L^pdajO A-JL»-P A_v^2J>«_A ! ^3 I 4 4-V0 L>- 

^5 frLoJol ^A L>_» 4 4^?L>tJl 4.,b — J! ^1 (JUJI J! ^ y‘15 

<: 9 1 ^*<9 4 1 943 4 A ~ *JL> jJ^A-<dl) ^ K Cj I LdJ AL*£> C^3^Jl 

.(714-713 ^ 4 [87 4 V ] 41985 

4«^jaj>«Jl jJl Jl ^ L»-^ 4 La Jaj LS^ jl Ji>-^L (32) 

JuaJI jJl J ^~<*Jl ^y» ^Jap^j t^djl (Hang) ^jjdl jl aJliIaII ^y> ol-Ul v *>- 

H\ 


417 



aJISUJI Jl ooJL 4Joj>^ jtSjj! jl 

y^*J>T~sJ jl LJlP 4 4-J^l^wJ 1 ^3 ^ IJJI (J jhjjO* j\J 0 l la A xy.l 1 0 ^*OOl I 

*• M 

JJOJI AjllS^ iajlS^ L$J ^Oflj (_£jJl ^jJl>iJ! J 4JLrfLo ^9 AlP 

Jl ilLLJl cl* J v*-^ ^ -C-?*JI JUI zj±>- J 

*♦ ^ ^ « 

jLl>-^M Aj^r» AOP 03 j Jl J JpJ 

Lg-jj-jO ULjL^ Ll*_jIj ^jl) I oLaL~o_>j/l J_S" jJu^-a l ^ 1 * ^ ^ j 

*♦ ^ 

S -Xp li ^a L^_i I a*Jla I ^Jla ! 1 g a, 1 qjj 

t jikJl JjU iMfljjJI vjl i^jUa t (jj3l) J£Jl 
vjl cJlS jl .JliJl J*>Ui~,Vl IjlJ 50 1 j->s_> ojLlo 

to»uJLvw<Jl jyo Jp jJl » jl LJL*i 

4jI j-L*->j oj-Oa^ j* t jJo jj^ Iop 4 jl Jo dJUij 

(_$ I 4 4_3 l^>t_> I o-LSUJ c5 3jj>* Jl j_a joJl jl .oj^p *V 

•• 

.J-Jl c3 ji jjjLtfJl ^ I 1 L cS*^ j»UajJJ cJ j\JU I aJI 

* J+* J IO->“ ^ I Aj ^j>bJ ^***» j 1^x0 1 ^ua Jua Ljco ^j->tj IjJfc 

jJ Aj V 4 AOP I JJL*J 1 ^Lol jjUJ.S' j/jj) OP l j^j 

jL>- I^J 4 Ja-A3 ^ UaOc J-o-P ^ jL~*Jl W ^ J^ 2 j>- jl5 

(340 „t. 


j_^-jl i^j jOj^/l 4-*— j? ^3 o 1 V j-iJl Ijo jj (33) 

Emmanuel : jail .«^JJl s^i L* 4 i*>U Ij 0 Jla j\» 4 L^o jO 
Kant, La Religion dans Jes limites de la simple raison, traduit par J. Gibelin 
(Paris: Vrin, 1968), p. 559, et voir aussi: Kant, Ibid., traduit par A. Philonenko, 
sous la direction de F. Alquie, collection bibliotheque de la pleiade (Paris: 
Gallimard, 1986), t. 3 [VI, 34], p. 48, dans: Oeuvres philosophiques. 


jUl j £_!OJ! o>Ji jLJ^i ^ jj» (34) 

U^jUO> L^j 0*>L-4J (jji ^3 J ojj^vaJL) ijl 

4 4^«jjj j A.^3 xi J I) . ®( L^-ij^/3 4 1 g 1 'xJ j^^) aJ J,>o L» ^3 3 (Sj-fc>- V 1 oJL* 5iL« 

^ Oi^ii N Jajl5 jl O^Jl ^ .(50 ^ 4 [36 4 V] 4 1986 *57 ^ 1 1 968 

^iLL 4 ^OJJ Ojbj'bll a J f'S* 1 1 ^jl 4 — o*>-L) 4 j-j*jl j£> i j^5jo»J 1 ii y>- 

lj-Aj 4 ^j3 *b^>" V 1 j Jj LdJ 1 ^>-jI>tJ1 J 3 I jJJ £jljdl wl^UJl Oj j^aJl 


1 1 j 1 » 1 1 4^J 1 LLa 4_^P ^^>_1 1 >. 3 j® l 8 - • -^ 1 U 


[252] 


418 



J U&J m V. ti I ^ ^ l_P J ^AO < - l ^r“ iP ®y 

•* t* ^ 

£, 

^-A AJL— *<*> l^l^wfl ^ Lo I (J I IwjL ^-L*JLi I 0 I ol«A 

g. 

l<k-L*w*»J I oIa .ax*»**J| i* 2 j L<>1*^-»J I (_<t> 111 I ^a» L w*» V ! aj 

«* *♦ 

I 1 a Iju>- Jills' ^_ : ia]L> (Hang) £ j jjl j^iL iJjVl 

Lp-L ^U l (Anlage) ^iJl ^1 ^jy Jl 

11 a w>^p >fi ^LJLj ^a^aL^JI 5^lj)fl ^jJ 

jl jli ^ ^ ^i *t5j-*~?^ 

^ 5j aJ^Jl ^ io^JI JU^-I T~^\ L-Pi 

** «* ^ 

Oj^-j jl ^^1 p o j-LLjl ^3 jL ^: . ^ L) j ttwO^Ijil <— j j^scS I 

H 

, { ^jlJi>cJ| l^ljJl LJj <u^vjJL> j^-Sj La .LjIS *)h*j * 

•» 

Ij^o ^1 jlj j^>- tl^L^lj <j mJ > Jl jZ L3I 11 a j*Sl 

L^l^J Lo^» *-ii - - 1 Aj u ^-ijui jji; ^ji ^ijji u!jui 

♦♦ 

^ c . 

^l>s-« j»LI ^lLaj (^ll ^a jJ I IIaj . l^A<J?->tJj 

^ a! Lr «J t Jaj IS t jj li - (j V 1 4jLJi LJ^L-a 

|-Lw0 0 0^ Lp j t^\ Aj ^j>«J 1 pL*^-I o^LpI ^ j >- 1 AP yA 
<0 ytUL * J I _ OjJJLoJl jL-JLp! Aj I jl)^ (_5^i I • L^-jLp j_-J>eJl 

^-jJljl j*J>l}\ ^lp 6 jUlJ I ^y*-> ^>tl — Lol>*j| o^lp] I^J ^JLiioJ 1^ 

A^2_>t-<kJ I A^jLo^VI Aj j la.,, j 1 Cj H jl ~L*j t JjVl I ^Jl 

J-sAill cUJU^JI) Lpy Ao> Ji ^ i-^l jjl c3^V 

aJ l*wo j-*-j ^_LJlj j^j>sJ I iLSli^o jli t ^->-"f j .(^Ull 

. (35) «i,^Jl JLoC^ ^-UJI ^L.S/ 1)) 


•* ^ 

e- L* ^JLs 1 4 J LjJ <~aJoj>x J l 4jwJaJ I <J ^>- 4^»oaj ^JL>o ^^JL» u«J*i 

.<1JJ-XS' Lkj < 1 . . ..a. 1 1 ii * , . L> 1 1 ^,/3 /> ^ t Jais jL^ j 

4_J Lp ^yJl ^l_P- J_i3 tO I^IJ l^J^'V I I iJLvwo JajLS^ Cj*^~ 

iyliJl oJla ol>jj ^ yu-j aJU tilli ^Jl .La Critique de la faculte de juger AjbS 

t ijj l^j>t!J ilwAjCw>»l . jd + Jl 4 JL 1 A Aj iJu ajj-JLJI a* -« J aJ 1 4 a. la 1 1 

t [2 6 tV] <.1986 ‘45 ^ <1968 <.4_^iJ jj ./a ^ ll) A-w^^aj^JLU j <JL«J^Jj 
3j*-> «X->sJl 0 I 3 ioliJl ^IjucLw-^II j-Q-A* o[ L>» jJLi ) j .(3 7 


419 





IJJ! 




mISLlJ! ojjt 


t*A IjwJ^P l)Lj^^ 3 .li Uj& .^j3-NA>t_i «-_ - ^>- l ^ * 4 J | j J^o ^Jl!| yb!> £jh 

toJ-ij ^oU l$Jl jLil ( _ s xJ I S^aJI JjS\ .L^J <0 ji 

•• *• ** 

p ^ ^ 

j-o L*Jb> 4-«J j_^j5j (1) I C/i Ja^j^Jl j-^J I jl 

l)HoI I ^JULjM ^3 I ^jj*^-Li 4-*^uiL>- <w?jL*-a 

^ 1 ^i-p I JUJi J . ^4jL-wLiJl ^3 I jij_ioJl {* j^jia 

pjjJl 0 I 3 ijU- ^-A I I ^5 ^ I (1) Hi 1 0 j^-> 

•* «• 

y L- iS* j^»» j^\ J! 

*• 

ol |JLj ji Ul LJlc- . (37) « jLi^'yi Lj>. ^ ^ iU jiU» 

C~>- <~Jl> ^JyS- _ / >Jl jlO-Vl ^ yy± jjJ\ ^Jl £jjJl 

. j _^li!L i^l r ‘b t.ldi ^JU! /bJI A— wvo2-J jjb 


J (J^ 1 J lS“^' 4 ^“*-^' ^ j_* b>*J I ^3 L-«J I 

1^1 ^ b)Lj *2JbJl •SlwL^Jo'lM ^lp ‘bll ^L*ji)L_j .4»JLJb*lJl yy* It) I - a 0 I l 

j» I jO- L J^-*-*"JJ ^ I -A_*JO> *V I M 4_j I ( J^P LLA e_j^-*-> .5 lj_*JO 'V I Ijjfcj 4SjjJ ^jUj ^ --- !■ 1 
jJua^JI) *1 j>xj\ jLjj>- , ^U <ub J->- ^ ttajlS" jiL>- 0^1 bail 

j5 ji» : U jSXj iaJL5 j! JUJIj .(39 ^ ,[21 tV] 1 1 986 t47 ^ c 1 968 
Oj->^3l V ^-6- J I <£ ^ & j~y^~ ( L^^La») la J l 3 JLLp o 1 2> I Jlx_i^ N 1 

l .(Aj5^i>xj |*X4 j I^jSI) ^j>tU oiil-L*JLvA)l sJJJJlS" L^J«^Jj ^stA^-S/i 

^ 1 968 i jj^.X$j! j-LvAoJl) 4-».. w la.l ! *L_il^o| /^a l^>tJLi N lf-^>- ^Ss-JLw.' Lw 

!<JLaJ| ioUJl oil oJl* oI^Ij-Owli'VI a~J? j\ ‘(40 4 [2 8 iV] 1 1 9 8 6 

^j-^ 9 $jj>-j oiLSbaV ^IjJl ^U.^1 -ioi I JLn ! Li LSba a} Jl>- LJ Jl ^>0 
‘48 ^1968 4 j j5juJI j jla^J I ) *^Lp j& j_* Lw ( . . . ) 

OjJiJI ^ JUL ^JJl Jl jj .(40 y> 4 [2 8 t V] 4 1986 

jjj>toJl ^Ij^o'yi 4«oliJl 4j>-^jJl ^jA jlaJoV I ^jA Lp^j L)lS” b»^ 4 o> I ^ I OtO t)L3 

^ Lbu ijj .^y^-ijJi j*>L>- v yi jjjiiJi ouLw« ^ juoj olJlvwo «-Ljj^y 3-*-*-*. 

.^yji-iji lj i j Lijtoj b *y | oip i)i £ - bt . .. . 

Jean Nabert, «Note sur Fidee du mal chez Kant,» dans: Essai sur le (36) 
mal (Paris: PUF, 1955), pp. 159-165. 

Kant, La Religion dans I4_jb5 J U1JJ laJl S Lla ?\r~t 

les limites de la simple raison , 1968, p. 41, n. 1; et 1986, [VI, 22-24], p. 33-34. 

.42 ^ 4 1 986 4<^ j . i . t /? ^ U (3 7) 


420 



I IJ-aw ; (LJu^l oLi I IjLg-jj 

p p ^ p p 

L&j 4J ! cLLl^ ^Jj 1 t d-> UJL^J I JlS' jl^aj aJ 

n \ 


(38), 




[254] t Lj-L>- ^JLSl JajLS’ <u^<jl s>al 

& IM t 

l» ^ l O ^ -• * • ^ ^ l 0 l ^ ^ l 

^j-*->- J^w>- ® j-^- 3 j ^ I y>- o ^Jxi <^iJJ ^*j>- JLi <oli 

<l)li 1-L^jJI . <ZJ L»JLww^>J 1 p^-JLj j>A. .✓2-^J 4_*JL-A_>- 4^/3^)L*oO J_S^ ^oO l-^^a 

jL^-'b/l 4j jr>- .jLl>-Nl 4-» J->«J 0 ^J>- ^ I <UC^JaJLl ^LSi LSsJ I j_A I 

^ f. ^ 

JjJj>^l> Lg->jjJ JLj LwL^»' L>- yr J-*->«^ ^j^lJ i 

•• 

^ ^SLiC^ j-iJi J— jJ<J ijj i o J_o> _jl Oj-iLiLh LgJlj 

PjjJl |Jla OjhSo j! ^LLOJl i-jU_Jl ^ ^ ^JUl 

P ^ ^ ^ 

J1SS 0j_S1j olj 4 jLjl>-! Lla ( JlS ^9 ULL^j UJb 

.^JLll J-s^l j^p Ls^ ^JJL> V Lo lJig-5 jLi^-'yi aj ^>J «wL*a 

Jjo ^ jJL~* ^ JJ I 1^*3^ I Jl^2>o ^J^iJl La ^ L>o I \jja 
^j^Jjl :< r ^>-\ji\ uNl 


V ^1 .51 ^ t[37 t VI] (.1986 ‘58 ^ <.1968 icJj jJL^-Jl (38) 

1 j Lj I J-o? ^ L ® ^ ^ 2 *J I J j>- 4 J ULa ® ^j/s->kj U j Ljlp N I Lla Jt >- 1 

Jj L5” 4 ^jwLs 4A_j L^ i i»5^i k* 1 ^ JLo«J 4 J L^oJ I o J l& .^jjjJl 

.(41 8-380) (Pelage) (430-354) ^ J : : k. l< ^l ^ ^l^JL o^jl^: 

- ^ 5 * ; ^ ^ ^ ^ t _ 5 ^- P c-s^" ' L ' u3 -t y^ <S y ^ 1 -* 

» p 

l)Lj ^j-^-*- 1 <J I OpUa^ul j_5^| t <uc^sl? ^JiJ I J1 ^jjjJl ^9 ^J -*->*-> 

jl Mx*jCL9 J^y^j <J& y> JA ^ilJb 4 JU 4J^£. ^ j - jJa3 jA 

^ t t 

4-o L) 4-^>-lJ 4 j I l £_5 , '"“ - (^* Jj^~*~i (♦”* i-Lo t La 4^j jJaj t ^-Ji3 1 

(JjJJt J I ^a\sJi\ /^p 4J_j^-ww>> V I 4 9 (J_^~ e'yL*^»Jl 6 -La . (1) 1^3 ^y**“ 

»— 9 I j-~-P N I ^jj» U I ^Jw a j t I j-^tJ I (_] LJ I M ^ Lp 4 o Jo Lij 

.’ jJij l .^oto i)\s>- j j-y**/ lo (JjlS *2JU^ L^5 (. 4^oi--i->cJ i l-g r ^ U » . 

Karl Jaspers, «Le Mai radical chez Kant,» dans: Karl Jaspers, Bilan et 
perspectives , traduit par H. Naef et J. Hersch (Desclee de Bronmer, 1956), pp. 
189-215, et Nabert, «Note sur l’idee de mal chez Kant». 


421 



Ijjb ja y Cr*J c .r^* J-* 

H ^ 

3 ^>L>- l <la-^IJ o Low**> o L> ^ ^>L>- MJ o j j j «,<a 1 1 Lj (, j-JLl I 

*• 

o^laJl 3 ju>JI sL>Jl w_3 1 I ulS I jJ# iSLa jVj ?u^>-ljJ! 
0P~ #xS\ ^Ijl J^H\ f lj>l 01 

iaii 0^2j » ! ^ LJ I JSLjJ I <CP Lu? Juju j I 

*• 

UU>*j L» SM ( ^a wLj jJ 0 1 ^9 A JU3 jJ I ^3 ^jJjjSLw I 

•» t* 

.« j-iJl (_$! t O^j Sfl 


Up^JI _ 2 


ic->IJJl ^_0 c- ^jO>* 2I 5lj_j ^ oLp jJl 01 l ^5 

Li*>UI Lu* J£u V ^LUibU ^IjJ! *!^Ml 01 » OU05 

j^i «oi jj 4 oijuj v ,JJ t J! v~jl i>u> Wr'j 

. 4 - 1 <> .0 1 1 4jjl^>*Jl 4."...‘. j v o*Xp L il I .Xocs^ ^Jip Jlow^ ^Lc- 

c#* tOU-" • (OJ^y (*■"?*'’ oOa OJ 

UJO tk^v , ^OUiSfl ,L*-. ,1 u iU> OO OUJl 

jS'Lj-w* pj .Ajlp jJL la * ./? 1L 1 t ^3 t)L>- V I I 41.1 g \ 4 _j j 1 Jj>ej 1 
J.**.U* ^Jp LJ^ ^ 1 ^ ->- i ^ ^ I J +^>’ V 1 0 I ^jA J-JU 

l^Ju oM*Jl ^ ^iUl J’^U^N! Ji i~~JL J*>U! 

** •* 

^-Lp 40j-^>*Jl oJuu>«Jl oL_>*Jl u_ 3 I JL 1 cJi yj' 

iljJ-j LJL*_>^j j_JiLw<>J! J-^P ^lj->“Vl Ij-A 0} . < ^3 % )L>-'yi ll 

** 

A-« L*J I <s> L-m 3 1 1 /^o t JoJlS" JJwP tc^pL^Ji j^-yu!l Ju^ail aJ_> ^ L , 
^9 c L^Jli Jj>- ^ AjL*S" ^JJa^Jl ^jal^Jl jA ^>U 

.^bu ^UaJI 

ol U jL ^^xJl l <Aj jJaJ Lj 
1 o Lv^J I ^ (j-^ ■ ‘■■‘ j 1 0^" Lr^>. (_^jjl Oji ^ 5 j^S 

J^i 4f l>J>l l-v LjlkJlj 5^kJ! 

' w t* «* 

dl/UNl 1 ^_a ((4-w^aOJI oJlpLaJI^ 01 OJ 00 


[255] 


422 



JLiJJ 


ois U5j .^UJI 1531 jJUa-JI y,y\ J ^UJ! i_,LuJ! 

a-s^aJJI oJipliJl 0 L& 0j^v>»Ji o^lj^AJ ^JJl jjAJcS\ (JL>*J! 

L^-> 1 f'lj'^l o jjt \*y>- I jJ j jJU 

< J-*J AjJjj^Ji ^-^LLdl oJ-A j\a»Ajj\ AjJ-Jj 

liU JUJlj .1 a jj^» jlj Lgj>w»jj jl Jj 4 L^Jaj^u jl lJ j_^JLiJl 

iS^yi -J' |^cJl (Hillel) JJLa JL^p Ul^iJ ?a^aJU! S^pUJI J yu 

J-: ol o>- U OljUt-) dl,y ^ J~L- M» : <39) ( _ r J_^ ^ 

4-*-w2_!l (Sy** <_rr^ LJ^y ^° ! JjS \sjt> 

(*-Sy L r , '“^' J-*^ <jl '-^j* J* UI^JJ LgJlS 

^) i~JLJ' oL>> JS o! • (40) « r ^ I^Lai dills' 

iijJo ^L^Jl jj, (. . . llj (..J^oaJ 

1 ^xSj2j Ajtd 4 AP^2<i~<j I jS> ^ Lo I l >- j^JLa <-J LJ I 

^Ipj ^ r LJl jlju, J ^l^il J*uH i J*L^VI r W 

jJ^-9 J-3 L>- j_> A-o L>tJ^/ I A_W* jJl jti 4 jJLta 

I*3-^-j^ A_>« - L-s<2-<kJ e-^^Si L ^*_p ^_Lp ^JUI I 

•• ** 

y '-®Lr i w>_pi y> ^ jr^ 


(41) 


;( > t _s~* Jr^i y Lao>«J v ‘*‘ jL^-Mi 


Aj l^JLlj Juvis 1 AAjjiaj L^j xr~^ ® j~>" ^ I A^yg.) 1 cJla 4 K jLJLwaLS" 

J-^L-a 4_i_;_^. jli J_.l_L*Jl . ( _ 5 J'^L>-Vi jU^JIj oLojl 

*• «• 

oi-A J5J aS Jl A^Jl 

•• 

.JiJL iUU^j jL?*a o^y\ 

4ft •* 


Talmud de Baby lone, Shabbat, p. 31a. (39) 

oj-lxili ^j^UJl ( J-*j1j jl Oj-Xj^j L» J L r?* J ! <_y* ^ (40) 

*12-7 ® c ^ c L a»J I LSj t ) Wpl^oVlj ^ij»IjJ| jjt IJla jli L ^ ^ . -_■ 1 

.(3 1-6 « t li jJ j 

.19-18 UjL>-S\ 4 j_U<X<Jl (4 1 ) 

.39—22 # t t «u^aj jju*i/Jl (42) 


423 



p p p 

l— i L)l 3.j-pLJLJl 4 _p L- w-s^ L-« <j ! j^£ r 

p 

Crrt f-L*J <W>y^Lj oJ-pli J-*~p jj^j U a <J I 

** & ' at * 

p 

(JjVl (J>jL*~Jl ^»Apj — ^3 J^^jlJL^Jl 

j I L^vJsJ I LaP L)^ .^jlLl^JI £*>* cs* A^'-? J^UJI 

Ar^ CrH <A t5 J - p, A J ' <_A-A' 4*^lfsjol 4 J Lj L<*_lJ I 

*• ** ** ^ 

(^1 t JaAjN ^ (Jj^_>s^Jl 4^w?J JjulJl 

L5~HA jLx^JI ^1 JJj^\ -J**!' ,_y^j 

•* •* •♦ 

J5 pi* <uU j\ lJU» ^L-Sfl JiUJl f JUu US ItUjI JaJ^ 

j^tdl tf^l J-jJI ^ *JjLiJlj Jp L idJ 4i-»Jl olil^Vl 

jli vJl ll*J ^^iJl il^Jl ^ .J^Jt .\^\j J^JI 

•* 

^li jJ I ^j£> jj >- 1 Jjj j j j^j JjuJL aJLoLjc^Ij JjLJI j Lj<-^ 

^ ^ iUJl jl Jj^L- V» ^ ^ ^iJ Up^JI 

* > ^ 

iwL^J « La Lw *X9^ La JJs_p j JLo 4 -*^»a*LII o JLp L2J I j ^JwoJ I 

^-XjL ^ -S I LojJ I a. La, ._..* ^_1 1 I 4^151 oLpI jujLJI 

jL~Jl 0^ tjJJij t4^AjJl 3JLP L5J I ^lp ( _ 5 l r Jl LunJl ^3 4 J y^>- 

•* «* 

JlSLw-l <J^L>- CuLj*J I jLj> JjSLj <l ^w j->eJ 1 Cr*° CS^I Lp I ^jja 

•J^ 1 L / LUI ^9 JJuJL 4 L>LcJI ^ jlp 


I J^Ji J ^5 4 iwjiotJ 1 i**ijL^o 4^3 ^3 0J 

♦♦ 

Lr* ‘L^^r 3 "' ^5-^ aJ> bi L^wjLoJ ^^jJI 4 L „ 1 ! l ^ 

— w* 

^ ^ J -pLi^? v — A3 1 y* J j ji LJlP l li 

^jjL ol 2 <ia-Lw^ j^jUj Jj>-Ij L^i 

f 1 -^^' L^i 'j-^ ‘W (^-^- !l Lr^ -^cr^ ^ a -^ ,) 

((^^JLp iJaJL-» t«iJaJL-)> S^^LJL jJuCuJ! 

^j3 LaLJ^-x^Ij {J-y** I t( 4 l a 1 a, a> Vi 4^J^J V i 

^Lp 6 j J-fl-oJ I jl ^i-P 4 la l.«^l I W lAw<>-ou ^XaJ .4-HjLwJ| LjL-*>Ij^ 

j\ju Ol ^ ur>\ SjOiJl 

•• *• 


l *,a a ^j-4 dJLSJu 


-i L^ J-^ £* 


| P 

4 l x> c- ^ 4_j L> 


[ 256 ] 


424 



[ 257 ] 


^lj>[ S^^JI 4_^jLow<k_Ll <LpL<>_>- c. I ./^ C, I L^J 

6 43*>\p J^P a 5 4-kJLJl oi. A *LlpL j j_~a Jjjj j t jc* 

**- ^ ^ <0 ^ * ■ o ... ^ L>eJ 1 tf «. P 4 LwwJ I <_4_o*J I 1 ^ ~ ^ 

*• 

j^UJl Jj^l JjUj^UL k^^JLp iUJLJl» jl .j^^Sj>*_*Jl 

0 LiLo Lo y>A J^y* S j> I _ jS>~ *>\J ^J-g-flj L aj J j ^ I 4_L*_£j jo 

jl .cjLjJI ^ f LiJ JuiiVl v-LlJI JlSLjlj jl _ ^1 

^jS/ 1 JiLJl t^JbJl j* jr* >A>wJi 

5,U> ^^S/l JiLUl ^IxJl Jl c Jp _ ikLJJ 

* j-& L*j t op J 1 J l>w« Jj .ikJLJl 

** M 

■jji Li ^>Uaj I ^ > ^J V j-tJ I 1 j--*J I Jl^> 0 j_aJJ J L»_*2L** I 


tol^)/! oU-ji J5L; (.Ojj^dJ O^JI 

^Ult ^jl r . wi^Jt 0\> »Jla JS J . bi)! J! 

•• 

I ( ^ J Lon^J I ^Jp Sj^XjLcjl) I JL?- ^iaJLJ I j+joJu jl 

. jj-ta 1^-*** I ^-A j° .iILla .^_j*Jl L^-j 

** fr ^ fr 

UL^-I ^-4-^jUj t4^Jaj>*j jlj <Jj Jwv2-> jl JjUh-J 

^uij ^JJl j-jUJLJI IjLA 1 4^w>«_N*aJ I ^ l5Jl ^-i-Ldjjl ^_A jJUJu 

•» 

L> jl .oiiJl aI^lp-I ji ^]\ LS i*}L>- y $\ jL-j^xJl ^-p jjj ~* Jl 

• •# 

4jLi^-4 4-J J jJ I5j J L? 0 J J-Aj - OjP Jj 

4,1 a . jj I ^Jaj>o ^>0 I y&J ^>1 j^>~ I ^*~Ja>tj 

• j~X I ^-*3 I J-^yi X& .<£ ^>jl ojJ-A^Jlj ^Ju>-*Jl 

ci^ c5^ "^-Ul ^ *wi_L«jl jl ^-P 

^-JL^u 4-^a»L^oJ| oj-A^ ^ ^ji-^P tiw>Lia_>“ 

** — M •* 

iix^Jl J^J ^ ^ :j ^-jU Jju U ^ ^JJl JJ>cJ! 

U 4 — «-jjJl 4 JLL 0 VI vpiLSjll JLPjJl Jukj JaJli' jl 

(^j-SsJl) c _ 5 -L^J I I oJpli ^^Jp l^o jT 0 ^ ^<w»Jl 

- <=' c5 -iJlj LgJli Jp- ^ 4jIp _ L yaJ^jJl ^jLp-'yi (‘Ij^l 


425 



4^/?^ L>-^U <U» 0 J ^ 43 1U-m3 1 1 4jLw>- Oj_ .aLw-jJ| 

jj &. Jl J^i; t^JLcJl <p Uai ^jL^Ji ^1 Jo**; jl 

Ot-lj 3^ oJJl ^1 J3 viLjl >J JLii ^JlDI 

iiJUJl AjLs^Lo 4^lP ^^JLp tj»lp J3lJ3 JU^ \Jj>- 

jl oA-a c »A^*JL> c-jUa_>«Jl 4-j>jLx-o ^\ 

o * ^ j->. '-*> J -- p J-^ ,, y : -' , t3^-^ ^3 !_4iwL>tJ 

•* 

p p 

lo oj^> cu^J (K. O. Apel) Jj\ jop j! t(J. Habermas) 
3lL<k3l aJ^JLo jL ^jujj .^JLu2jsJI 4J*c>j I ^jJl3j o ^POj jl 

M La y^j ^1 opLx^/I 3~->- jl-L^ <^1 

<^-l o' 4_> IsS ^3 J Q-i 15 j J L>- ojij . ^-n^2_>tO 

f. (,**(* 

J^ri }r?+^\ ^b-l “*b-^/l jl jj-aU L«Lf- ljj-^j 
Jj r UJ^I Uu» Li* j| :(dU cjKL. to J lt /w dk^Uj, 

s< ^ 

l ^w < w o L L^*o 4»*^L<>J I 3^“ ,L->o j+&£* ^9 4-s^ L>" 4^*3 !.i j^^j 

tJ " r «* 

IIa iil&il ^ d~>- ^LiiJl jLg^Jl J^b Jpl»fl ^ ^ 

•* 

LjI jk^p . cj L jJL*J 1 p — ^3 ^j^5L*Ju <*3 L*JL-o ( J^*3 3*^' 

jtH Uau I c3 jAj 

«* •• «• •» i ** 

jJU ^J-P ^ ^— ' ^ ^-A 3*^ ^-A ^ 0 IjX-jo Jj> 

♦♦ 

diJLiJl iijJLo jli c5 ^*u<JI \x$-> /^^(habeas corpus 0-^>Ji 

. j ^aJlj 6^L»Nl -U Lw 'y L_ L*-0 ( Vj»o 4jjp L<Jl*^o 

*> ** 

^^Jlp j j*Ja.)\ j JLjw 2 Ji Jl* 3 ^ L^. L>^ 3 » ol 

4j j>b*w 3J Leo 3^" ^^3 3 j ^a ^3 1 <JLy>3 1 ^-A l1jLL<>J 1 

9* ** l» 

LL^p 1^3 *3^ j* ^-aj oL 3L>*Jl oOa 

tcr ^rJl ^Jl JbLil JSj U-aJI i.jlj^-Nl -u, jl 


•j*»- CJ* J* ^ J»Jl 4^3*- •Xp’- ijJi |*j“U Oj-tii (^) 

4j j>- ^j£* ^UjOJ <JX> L**w»i^ 4 O-fli-J Li t l^xL>tjl ^5 U> y*>- \ j~ZS jjia j jJ j c jl 

^ f ** 

oL^LiOl jl 4<Jjjli]l jl 4 jUa>«JI 3 s * - _^*J tOisUiC’J aJus jj ^■XS'j JjaII 

• 3*3 1 ) 


426 



t y Ls^ 2JLP 1 pL*jJL yy>*sS ! y Z\JCj\ 

*» 

^4Jl u j-Ji-L! yj? yc l> ^IjJJl *L~jJl oUJlp 

M 

oj^UJ I _ wiw>- L^j>- Jj>- b ? ^ ^.:.Lo L^a 

.c-uJbciJ 
• ** 


[258] 


^J! Jl £J>i _ J^JI _ ^L^Jl jL^JI lJub jl 

y <Lt aj» <J t < jLp ^J i ^JJl IJu^Jl jl*-JI L>-b 

•* "* «4 

dilij t SJloUJl jj. jfc ^yJl oUyu-Jlj olj^WJl 

*• ♦• 

N iui5J 'y :J^JI J> iJjUJlj JpliJl l^y *u 

t Sy J5 y V M 4 J^j 

-LLLi jl Vl ^ -l a: ... ~ *^[ Aw?jJl cJl£ j[_j ,v_iL*Jl (_yi^ S Ji 
v-^: yUl JLS^i J5 Jfi :^UI , r . -, ia-^JL JUJU *juJ| 

jy~^\ v—-— — ~J I JLi oji yo ^ySL La .V i*JLSL i^>-\ j]\ Jj^APl 

* 

jl *'j±j>- jy- y \^yx>- ^-LoJJ JSLlJl ^JJl 

pLj! l^Jl Ls tli^j J&\>- y* cj yC v_^-| jJl 


jli J-*± J^iJLj .y>-\ j}\ 

jr* J^L; ^ Uj tiLp^Jl 

*• «• 

£ P p 

^ <^-*^1 <jb AAya > jl (^JUi c^L>*j^M IJLaj t Ia^_>-I ^i>- 

L aa ^ap - ^411 ^>-Vl j-fc <i| «^*<JU a^L>JI ^J| 

.^JJL iU^\J Ljiij ^1 

^ »• 

jl LbUJl ja JJL)! J j)J\ Ij^jJ 

ijbji <ua ^i i 4^-^jflj ^jJi 


^ ^ c^l^Jl J*>Ui JU y, t <43) jajisyi jJLkJl 


^ ■» ^3-.> Ld I ! j-ij l-Lj] (43) 

V 1. iLLyC- iJU3 jJl ^^3^ t Lo J3 4_»lJt5’ y>~\ JL>-lj ^O. •* - -* ^3 1 ^ *C * 

Kant, Fondements de la metaphysique des moeurs, : ^Jbjl .« ^^.Lp 
[IV, 429], p. 295. 



427 



JU LUjl l*i oJlS ^Jl 4 jliJl JjUi^l Jl L.Li J-Jl 

«* •• 

.0j_^->tJ! 5 wL*j>*_JI 5L^>Jl ^ 41.i g " .j ^Jl L^L-_3 i^jL^-'yi J-s-*-*/ 3 

1 1# iL* IgJ oJlS '*jr~^\ iijUJl oJL* jl JUJIj 

«■ 

JjUSM oIjl^->U JUJIj il^Jl Jsi i, Jw-Vl jl 

*• 

0 ^pJb La |» Ja>o J- ejii ^L~>- J* c~>\£ 

jl LUJI o-pUa^-l Jaii j-oJlSI IJl^j iUSM * Jljj*JI» ^LJJ 
.®o^_^>«Jl oL^Jl» i «1 i g ~ . -Nf (_g a g >? U S j_*j L»_j ^ ^ U ~ 
i-iliJl iir«aJ» jl :LUiiw. JUJl jJ-o JaJLS - ~LJ> Ail iJUJlj 

P fr- 

<Lo t*J I < ^ -^< ^2 -1. 1 ^Ja . ) l$j I jl iS.+ >xJ j*9 J 1 jA Ml 

^Jj L°j.i ^>tJLs^ <jJ^ljl A^>JL~wa 0 j-$L) V^wsPx-) JaA3 L*jU ! jo *>U 

«* ^ 

cL L . z ^J Lo ^^3 . KaLp ^15" 0 j-> LaJ 1 ju»5 cj jJ 1 

*• 1 •* V* 

^-w=» I JLi j 111 I ^Ja_> LSxJ I ji la ,», ] I j-a ^ I ^ J-Jo aj Ip jJ ! 

1 A^-iS'j <Lo Lwvjl A-^J-S^ ! ^j£**+*i b*> V 1 I j j jH 

5 jJLa JslaJ ^A L<k_J i _^ J Lj A-oLw^jNI "i J . Lg-j b JL>- ^3 4j Li-S” 

** *• *• 

J*>U^Ml \jua jjJJ ^Jl Siy^Jl ioUJl U£J| y\ J* (Jyr) [259] 

•• «• 

jl tiUi ( J^A ^y-lpj ^ ( JJ0 L>s-Jt ^ I oLpIj^O jj3 ,j~a t^jijJl 

*• 

jl>- U o 1 » Lk:-» UgJb JLs*- oLLb 5 j -^-3 

•• 

(j I v»LD ^ jl j_9^ V l^fcvw 'y 1 Aj^JLaj J LjLP ^ I 

^ ^ L5 jl 4 JUJIJ .O^jjl 5^3 ^1 S^iJl «1 a 

«# I* 

Ifrlwu ^Jl ^jl^J-^l J.Jii-, Jl cjJLfr, tjJl Jails' 

M 

^UaiiVl JU tJlJJl JjUl^^l IJL- « ^ 

Jl^ J 2L.UJI SjjU ^U^JI Jl^3>l <iSLl. ^JUI J*JI 
«* •* 

. l^j b Jj>- ^^9 oLlAS I j 4 LgJb 

** 

Fondements de la metaphysique des ^_-»Li5 > Li^Lx U JLaJ (44) 

i jl Jl moeurs 

Jl iilLA (c->jtp (_$! ^tfljl) Ljj ^ j eol*Jl j_LaJ Jl ( I J L^jSj 1^ 15 J-a) 

.(304 i [436 t IV] t j-Ls^gJI) 4JU5L I j\ 


428 



Aj 1 LJ IJb t Jflj U O ^3 ^ ULw-.J I jj I lj_£ jj ^SvJ^ 

A*.«..,*3 1 1 C-olS" LJ t A^Jt jj I oJpljiJi l>tlj jl L . *.wn LlJ I ,^y» 

j* .^ui >kji jikJi jA\ Ji i>Ji ^ ^ J*-Vi 

•* *4 

LwvwJtJ I LjU [j ■ * i jJ ' *_$ I I J-A 4^^&JUl O-LpUJl * ^ ' 

iLJLO ol5 jJ U5 ^JaJLSUI j_Ua_*Jl ^\ iL.L*_* iJlSL .1 

«* 

.iytjJl SJLpUII (<£jy& JSLij apIwJI) (formalisation) 

oljb LJlp ^yi; yJl ^ iL-AiJ! sju^UJI jli t LuDLj 

•» «♦ 

. L^Jlp L g — cr^ <JjL>tl^ I oJUJL>Jl a— J>j*)i\ 

*• 

|JL» iiwaJL ys (ij£S 1) «ioJbdl» jl «ojUJI» JailS <ypJb U jl 

( _ 5 ip _ l 3 .~J 3 .La ^-jUj oljl iJL*> iSjLLdJ Jx>Jl 

*• 

LojJ ! ^ Jlp ^-Lp L a_L« L**<J I o Jjp li 2 ^ y*~\ oJj| 

j\ .aj JjoLuJI jl ^ <jr^^ 

1 oj»& Jj-JL aJo L*»J I OwLp L s l$JU ^^Jaj aJ-^JJ I a*J>«p 

ii* ^ j' ^j j^uji yo (_sjL~; 

♦» ** 

! o jlp L i j L>*j_J ^-2 j j j_xJ I c aj j-LajJJ juju>JI 
J La ._;lJJl J*Aiu-Nl l-t~o jUcil Jib- ^iJl (^jSCJl) 

*T ^ *• ** ** 

^yJuuJij J^LUl yJai Jyi y^j-Jl yJL-J^f I I y^LUl 
^ocJ I J ol Ao ^ ^-^-3 1 jU ^JL^flJ I lj^»M X^J^-A^JO 

fj j jj Jsl 1 ^^JLSJl u lla^. 1 

Ijl^J jL^jL^I L>~\ ^ULj c^UJl 

«■ V *4 4* 

JUsxS” ^JJ i AoLw^J^/l {* I o} .A^Mjfij 

Ju>- ^J I ajj-JJI y^T 3 a_?xJLlj o ( ^£> L>«-J i *)! I 

Ji j AwJ-» ^jjJl 1 -La I ^3 tjj-i U I l$J t 
^ s^ljl IkLJ ojL^uJl jJ> ^IjjJl £jtkJl ajLlpI 

p 

.AwJfcjJi oJLpUi ^3 (Jjiij I ^ j>- 1 

«• *♦ 

A Ja,.,AA> jJuJ I o^SJUl A-lP IJLfc AjJLiLjJl JLv 2 -Lo ji 

iajU l^s^j A3 J—J I ji JlLo JjJb lY*^ JL>“ ^ J<o t Ao 


429 



LJ 3 SJpUJI j ^ 

(L^) Ljj^ ^Ui ^UaJl jju>Jl lift jl .(jU^Ml 

<j j L a j Llp ! ^Ja_J l—> o ^ I oLa^ . <L^— aL-J l S-Lp L-5-LJ 

4 * i ./? ; j I o ySL jl j-Jcl 1 (*—^>0 La (J jJLJ ^ Lo-llp Loj^- (Ly t)LSLj ) [26( 
^ jjfij /^>- <Ull^SL« j-sP <Wjjiaj (ajjj-s«s>) 4-LSLl L^j L ^Jw> LL*J 1 i_f*J . A^o 

LLu« ^1 L^J, U^j L^J .‘<l^Ij ^->Jl ^Lrj^L 

& 

JL*»o 4jI^ ! ^15 Ojji La ^JlS\J I I jL>tL«l jj .(J j-woJ I 

<^l j:1- L l' I LwU-p ol>j; J5 .ojLjl^I ^ ^ C^O -4 J^ 

*JuJL>- * w£ La LaAj>o 4^j1uJ| !~Lw 4 L>L */? oJ Iaj Lw*j ll>3 IS 

•* * * *• «* t • • 

^a Lw I c-> LLLw^JLJ L^a 0 jJxJ 1^ t*— ->LI 

«ft w 

<lo*-U i jj> i ( LJ j->L! I ) aJlSLSI — Lla»a LlJ N 4-w-> ^ ujlij 

woJlpLaJl! o^aJ L jL_oL*^o j L lp j L>a <^a I jiLlI^ I jL (_£ j^~ 1 

Ij—Jlj ^'l-Lil i-‘-^-«-J' ^ pj j-^J' <_<r» 

•* ** *• 

^LwaJI jLllpVI ^j-yo L Jj>- 1 jj c dLL caL? 1 .^pj-Mt^jj-d I 

*• 

sjlpU jL cJ jJotJ jl toNL*JjMl oJLa J^?L>Jl 

* Lu 1 j 1 j LJLo l^-.^3 Alj Lj A-Lo L*^<>J 1 

<w-Ua>a jA L« i j*j jl j t o Ja o' s ^[L«jaj' s i[l C->N L>- 
J*. LU? it jl Jijl li-A Jla 

U jl jji ^>3 caLaj jl N olJill j-^p j-^VIj olJJl 

jt JUJIj <• ^J<jl ^as^, ^ J <._^A 

1 «»«••• 

P P 

^1 ( ^ wLs^ LJ I ) j^Cj I L 1 L> La^x^ - Lj 4j I 

** IH» 

^ ^ a 1 1 ^iscoJ L Ju 4jj.*Xc*]l w!«>LjL^JI ^^IJ-*jlII I 


SJlpU j L 


(J-Ls^LoJi L*-& ^jaJwo.lt ^_aLXo ^jja -j^Ay^JLA Ll* (#) 

jJU^Ui oU La jaj ^^*-* 6y*>*+ il jiS\ Jr^ (extension) 

(comprehension) s\ j\ J S J^-LJ ja oLJ)/! X~jJI 

oL*oVi La jAj \.4£’j*^yA (j ^ 1 *cjl+p ^a 


430 



LJ ^pJL^Jl j\ (comprehensive) 
^Jaj j ^yi l$J! Ij ^Jaj Ji j (a*j jSo I ) aJlSsJ! ^ ^>-T iLjj 

. (45) ««,Ul.) jl JaJlS <u*w U IJlaj 

jl Jjt>- j-* JajLSsJl 1 ^wj ^wL^aJl lJ-gj 

4j>- jJ l$->- j <cL LU I ^3 ij>- L>- ouj ^-sjLwj^l o j L 

*♦ 

^> Lw3 ^ ^ ^ 

^-LSCJl ^—w<>_*jjl eJjP'U 0j-^-» l)Lj C-JlS” jl I Ja-jLS* oL^Jli 

■* ** M t* 

^jS/I AiJ^Sjj jl^Jl 

•• «* 

61] d— i IS" I (<Lujjj|) <uL£]I j^L*-) Lo 4*o liJ I 4JL> j_^jj L>- 1 ^o JL?XJ 

p 

0^-^-9 ** J.iL*_*Jl Ij-A^ L ^ I I l ^ " * 1 la 7 J-3 

I l A ) ijljaJl Aj^Jl ljj*j 0 JT*~ ^ I 0 Jl^s ji ! 4^j L^vj V I 

♦» 

P p 

>yu jL kJz£* tijjp JS 1*1 > ^>jl 

L L~^>- *V ^jJI oUj>-jjJ ^jljJl jjUL^'Vl iJLoa 

^JL^Jl ^J->-l^ I 1 j-A jLi 1 -L.a wL*-j .5 I j <Lo jl*jJ 1 _Jj 
«• 

LlS" 4— jlp 4 JU^j La J^>tj A_OJucJl oJc>-jl /^e (JLaJL>VI IJLA j[ (45) 

M * 

4-yJzi aJUJUu* LLU IaL jTS ( _Jl t La Critique de la faculte de juger 

d ^^■•• " - A J j»3 Lp ^15 ^A U-; OLj^ I ~AJwP A« ^ I 'V I • -/* * 1 t^j ■Aj*»-S i 

. I cL^-j^/I jllp ^ I jl*cx~*» V 1 aJjj-« ^Jlc-I 

Kant, La Religion dans les limites de la simple raison , 1968, p. 45; et 1986, [VI, 
261], p. 37. 

Aj^«**j I A^jaJ I J j~>x\] ^ i A^jLiil $Ji L*J I oJlA o] 

A>«^*< I j jii> ^lil Uj j 1 £)tiaJl o!3 A-oliJl a^LS" L^-L^aJ jpjl 

jJjjjL AjjJj^ j Lwj A,Ja.) L$vJ I Aj^JaiJl ijli ^ Jua3 I Ijl^jji .a^P jl L^>- 

Ja Li) Lla jl>o ^jsu l^J I jlaLU Ljlaj 0] .Aiii>w> aJ I jlaxp I Lj Jslj IS" cc-LJi ^Jl!I 

oU jl w-ljJl jJ->L5LJLJl LfjjUt ^yj! oj^l jUl Ji^l jl . ^ : k; 

A*^ JL>-j t ^yJl ^jL-^JIj a^j^JI k ^jp 

Ota ^-wALLftJl o_La AiLj>l jj^ jj-a .*<UpL> I ol^*»j ® aLS^ Oj I ® y&> L^-» 

jjl A-jL^wjjO «Aj^L»JI^ 5^JI 4a.*,SJ~i jl La ^ y V LoU t^M^ljJl ^LiJl A>-^Jl 

.(a-L^SLII) aA 5UJ Ajjj^aJl# o^jLi)l 


431 



y S/i \t/j& i oljJl o! tobcu*! jlSjj (^^53!) 

*• *• 

oli (^ , }LSLJtJl) ^-ULaJI 

j^w^-^jJJ ij yLSL^ J - r p iaJLi oJLS J^> t(monologique) 

0 1-^-^° ^3 L^JU ol ^i-P vJ*o 15” ! Id-^p^ 4 ^yp L?x^Ji ^ I 

«• 

,a^«JL« j~~i iJ_j->"-^-/I IJUfc 0 1 (Jl^tJl^ . L>wJ* ^ I ^Jl*j 

lf\i jlkjl JsUJl yS I iJjSf 5Jb>JI i^»Jl OJ15 ol 

^aSU ^U^l Jl 4ol*Jl Ifif-L-^ J> l l^j'lJu 

•* 

^I^Nl Ll~*J iJL^I J5 ^J] >fju IJl* jti jJlL^JI 

l/ o-’^-SM j>u t^l^Jl 


£, 

cr” 3 U-^S -b>- ^ AjIp fj-g-A-* Lla 

^jJJa^Jl 'bM <P L-v^ ^3 ^J->-Jj Aj ^ * J( g ^ a Ojl^Jl 

® j_>“l ^ jA>S^ Jj^J) ^^.1 >,l^-'>g-*A> )) ( j-0 Jy-^s-^— ^-j 1 A»^v-d_) 

aJcw? ^-LLJI j-ij-lll 1 j-* . Aj 3-L*_L 1 L Ja,A3 

•* 

^l JL5JI ^ -M 1 ^* | 1 ^ 11 jl) I j L jij>- I b'i UlJ^ ^Jl-u L-*L 

♦» *• i 

a^3-wmw<3 I aJIj| *-» 4^jI3J! L ^LLl*-*j ^ I Cw*ii ^3 ^ I 

•* ~ ** 

Lu* J! .J*ii li^Ll LJLJNl J*bu ^ :iLULJl 

JucJU* i ^JJlj WJl* 3 Oj-^ Jy 5 i_ \ ^ 1 3 J ^ ^ I AjcaI^J I 

j! jJss ?<5^L>-SM l^^Lwo <J~~» ] l->LS 3 ^jSfl CjUtiwaJi JUs^o 

I o j^O AJlL>oI (^3Jl ^JsijJ-j'y 1 j ll-ft A->t->cJ 1 aJ j Ua^o 

Caw?l JJ Jj AjJj>- .LfJli y>- ^ IAJkS 

JL>- ^3 <j LiJ | ^ofcLLo <uL> QaJL» ^^_>-ljJ! ^oiLoJl® 

oJLf-UJi A_Juo OJl5 La L : _.^ 1 L J_A JuJU^ Loi> J-J La . LgJli 

.JLdJl <JL ^j 0^ (_Jy 4 A^«_jL I A^^>L 1 A^J^UJl 

•• 

^JjoaJLj j g LTj J3j La ^yshu ^3Jl jJt ^ ^ -Xs42-aJ| ol 

J^jjl i yaJ>^> Ji J Jb ajL-j)M J^U-I ji liUJ 

«* M 4* •* 

<l^3 IS" I 4 Aia.L.^.j \ oAa I ^ 

«• 

( J^ ^ L^JLit- ^jA oSl I C— iUajli (. b j>*-° sl-jlS aaji>vL« 


432 



c ^JJl loj ^ I ^3 L^jjj. 3 £-L~J ^-Al*Jl (Jl^O>l 

5<5 'j! * JaJUJL) t<*-_Ab*Jl j->e_> I 1 -La ^Ul 

p p f 

Loj ^JfcJbU 4 -Uaj Lo J^j ^ I JJ L*jJ 1 ^ J-P <j£ j~*» t ^ j->- 1 iolj} 
fl^NL. jJLkJl ^Shj ^JlJ! sjlpUJI jl ?^Sll ^ Jl^J 
Jj c <^jU-JL] L js U-gJ ^j-«J ^gL>*U»jU ^j>-ljJl 

^J_u JjuJL LUUJlj ebUJl olil :<op cJIjl^^I Uul U*J 

j j_^JaJ I ^Jl ^j-^-j 4-w«-A-LJi oJpLaJI ^_iJL>“j .^JlLoJIj ( Ju> U ol I c— * L-p 
J isl53l ^I>Ji Ijy^i I ybj iLjLp jJL! P^UJ! ^.bJl 

oJj>- j*<Jl 6 ^^aJ I jb ^x>JLl I 1-Lft ^Jl> La» ^3j .^j^L>e-^ V yi Aj^Axj j0>- 

^JlSvJ 1 <_— j Lj 4jLt^vj^ jU-sj ^ j-*-j *b <tu U-o jLl 3 jl>-I jJl j 

jl ^ ^ c^lJJl J^U^Vl IJO* J^b ^Ul (^jbJl) 
L^jJLs^l Ju ju>- -L>tu ( j_Lla_<xJ 1 LLi ' ^ 0 ^LJ <l*j LlS 1 o „ 1 1 

-l*LSl 


U LJL^I jl ? ^15 yu y* l Jjt Ula LLti y^ 
oJlSjJ Lgbb JL>- ( y LjLi-S ^2j^_jJl o ^_So J^l y* 4 -» < JUaJ 

z^p ^LfljLvvs^> L La UJa.*J 1 cJ ^ 1 Lirf j -»3 Lw° y **** 1 y^ y* 2 ^ 

*• 

jl j 5 jJj» : Lfili -k>- ^ aj U«J t j l _ r A^*-Z Jl ^ iajl^! 

Jl>~ ^y Lj Lib LoO c a-aLIa/o <Low-3 aJ *ub JL>~ ^3 o^jj>-j LL-Jj i3Lla 
«* «• 

j t Ula y j juJCP j^-oljbJ l-A^w^ jj^j ol L^-j b 

H 4* 

Iju- 4 ^1 c 'Jj l & a *_ULi jA I !jLt4 i. a ~Q 3 c-^JLj I Ijjb 

J515 15 -.U J5C5,j t jL5)fl :Jyl jUJlj, .J^t- j^li 

1 t* «* 

oj-A /^Sbw 4-L^wujb JaA3 ^-wJj C L^_> b Jj>- ^3 4jl_iS JL>- JJ C Ld Ip 

— 

Lb I c 4J Up ! Jb ^3 ^ Jb jj U-— AmumJ jl jJJu jl SjI j)[I 

•p 

tUsUJl olijlbLll ^0 o^p ^abxj ^Jl uLLj jl A-s^bxj I jJUu 

•• «• 

L-A Jajlb . (( 4 j Lib Aj 03 jJ 1 U J 3 ^OL*j jl 


Kant, Fondements de la metaphysique des moeurs , [IV, 428 ], p. 293 . ( 46 ) 


433 



4 ^ I A I I 1 IJL5I j ''^hjCL** ^ I I JLw4 ^yj Lo j& L J I JJ 

• W j La ^J|» jL*~-A 4 (_£JL>eo>J I ^^J-P 

^ A J ^yl^l cJ 'V L» LwoJ I j I jJN I ^ 4JL j_laJ L> j 

oj^j (^^-pjJl j]) j! .L$Jli J->* ^ 

♦• »• 

J! U^l Jii US' 1*5 t Jajl5 l* 4 4->o IJJI 

L. 0>-ijJl jl 4-*J>lj ^_£ I 4 KJJLaJ I ^flij ^j-a 4_*Jlj) 4 UL> Lm 

-L>-j-> u> 1 y) I (^^->“1 jio (J^-Aj j^M 4 jI cJ L>tJ I J ,6^jj>-jjoj 4-ajlS 

jJ loli j>-\ j-soaJoj . Igjh ^5 4 j L*_S* JL>- jj 4^vJ3j Q - ja ^ r '~' ^ ^ 0 V 

•» 

iJ y va 1 L— 5C~oo . ^ ^ *.**- 1 1^ 1 ^»o (0_y^ I j-s^-p 

«* 

4-j 3_>J? (j ! yy*- • 4 _L*_a_L-w*o 0 1 j 4_] j -J L ~ vj jl J ^oLLII 

♦• *• 

p 

4 J L<o*Jjo I j 4 4-Jlp J j ^ I I 'V 4j I Ja. aH- 1 (_yA ^ySjiwJl 


1 


_*_l! ^_j l la 1 1 LjJfc 


~JL> jl . (48) 4 JIjl^I 'i J 

<JI ( _y^-*-^-; ( _ r L_*Jl : ( _y^-j_)_5_kj^l I j 

•# •» t* 

4 y>- jJ J ^ jJ I <Jly>j ^yL>tlJ I Lu5o<>j 4-Lol*^ j 

*• 

4-w23 ^ W Lgj 1 5 ^ 4j L*£” *X>- jj 4.1$ L*J I 4j>CwJaJ 1 ^ A-./aa \ 1 j 1 

♦* *• 

o*i-& .l-L^-A - i jo>- jJ I <J UfjLi i j-js- jJ I O^i .4_> $jj>-j 

— 4-0>- jj jiau I 4-*UwJa oli Lg-J L L^.lP (J jJL ol I 44-s-s42jjJl 

** 

• f .*■ ^ s* -t 

ju jl ^-*Jj>“l .4 g .*1 Ij jj<^ I g ••• a * yu 4-JLo-P 

jww« OJ LlS j jo> UlS! I Ju >- jJ 4-W2-4-J I 0 -La 

w 1 t* 

^ dJliJl (, — 5J! ^ ^1 J^i JULj 4 J^USll 

’ *• *» 

Jsl>“*>L) JaiLS* jU Ijl^J 4 I ( * jjUJl 


O......LJI :JxOl IJu» lij^n JiiJ! »1* ^1 S^iS (47) 

4 y>l_>«_Jl oi^j>-j (jJ-Jj-S' j j ./3 .1 j . I ^ > 14 oLit-S' J_?-j_j ^JljLaJI 

.(294 y> t[429 4 IV] j_UaJD . (sein eignis Dasein) 

La— . ll j — J — 1 ^ ^."*„..,L> o N LaL>»J.I ^ypJU aJuLOl cjLljL^JI .. (48) 

Ja_L— la. At jl 1 jLa- oULi_S" 

.(294 y t[429 t IV] 

yjl a a lla o ll Jjli>Jl j\ (noumene) yoyJi Jl a . (^) 


434 



t- 

di-Ja-p l, 5^ Ij^-A Lg_> 4 .^■■^_tfj 1 oJla^ 

ilibJl oLsl£Jl *Uul jl , <49) «^Vl r ^all J ^L^Vl 

4->V l_Pj-s^ jpo Oj-^-j (jt ^ pJLp J-&J O^j- I ^—lL*J 

l^A 4j ! Jau jJ I <uLo-P O^Ljj 4jI ljIm4j V t Oj IS” 4i jjc* 

J-*-*-*' ‘->1 " : J AjU^ u ^*jJ\ £j>j 

(_S l; V Cj V^ ft« . o . l I Jle- <J J^aHj 4. aj J»-.Aj ^^>- 

iJjk oljl 131 VI t>Sj-\p- jj[s*dj V 4jj i<Oj-b- t-^ 

/f A\ , , ** 

I 


<50> «4GlJu *JU jlj iJU 4ili iijJL, jl t JUJ 


-1 

wu w ^J 

^ 4 * ** 


T~^' r 


I^VI 


err! 


* 

jl 


>- ! a_J I <Z~> Lo.5 I 

• ** * 


^ j-gj I ois' L* j*4Jb t .Vj U 

f- ^ 

L^-p 4 jj e-^^jl tike’} ,jp LgJlS J lAiS i j>- j]\ 

JjU^-Vl 5 0 A& ^Jl5 Jii\ iiJbcJl jU JULj iLjJli 

»♦ *4 ^ 

iV .l^jli ajL*S i j£t ^ oJLsol Jis ^yjlJUl 

.«JiU Jtf J5» «jL^Vl» Ju ^ ^ J ^ Lil L. jAi 

«• 

je t ^JUJl Jl j4 JaJ jl JA 0^4 jlS i^iJl jl liJVUxJl iuJJH 

sjj» i-k^l^ U^UJ ^1 (LyjXJl) iJiCJl SJL» JjJ» 

** 

/ y* i \ 


(5l) iJLJVl 


Lao^j J^Lu (phenomenes) ^IjJaJl j_* iaJLS' LajI_* 

• ( 

.294 'j* c [4 2 9 cIV] ^jlaJI (49) 

.330 ^ t[458 i IV] n~Ju jJL^Jl (50) 

C^LpLwaJl ^3 3 jJLoJ\ <J1_4>jCL^I J^L, I (51) 

Op* ’ ^3 <jLaS aJLsLaJI 4jC.JaJl» ! jjjLoJl <JK^a .A.laiidi 

1-La ^ ■jj’ Lj Lp .^. z A3 o V L^> L>»_^« 1 ^pju aJjLxJI 0-*LljL^JI 

o^«L^o I i l>v^wt V I (Jlj_jj*«<l <uo L5s»| o 1 

^ ..^■■> j +**£> o~* b L p ^~a** L>c_*»> V I . a-L^wj^J \j 4_jL*J( 

4 (_£ j>~ 1 *^Lp 4 j Lj LgJ 1. L J L^*> 1 ^ 4 j Lp JL>* 4_i 1_P ^A La3^J>-J 


435 



JULp jk-k^Jl iJLi l J^b jL juJ I lk& ^^* 0 jj j 

oJLpLaJJ <ckSjj IJLa ^.9 \£ j* jl LxJL>- kjlS [264] 

^131 JjSlI JJUd! f Jb> J! ^1 i^Ul 

i^U! SAf-liJl jd\j JIJ& ijJsr* AL. Jbb 

j! UajI LjL>- ^j^Jjl ?(reciprocite) J^-oJL kL)L*-<j! ^—Ik* 

N L ^.*.1 kj Jj 1 4-) Lp ^ 1 ^-*0 4-^AUj I OwLP LaJ 1 ^.<3 L>- 

aJl«LJLJI Sj-SkiJl jj_> j_L? ^j_p ^ ^ > j-^j ^ 1 v — 


« 


JjUJl ^ \ SJlJlaJL ^ - 3 


(. 

^-P C <w«> I— 1 JlP i ^bb iJUtOl SJLoU jl J> 

«• 

£, 

^aXJ I ^ Jj 1 C ( I I 1 .|f j j V 4 « 1'. ^ [ ^ J l. ,« . J i ‘ 1 Ifl ■ 1 

/»! ^Ls-I j J.LJI jl*-aJI Jlp V 1JLil 41P 

IJla jU ^jjUuJl ^LkJ^I 

Z ** 

Ojyl O^L^I JLij jV 4^Jl j! M ‘1-^' lyr^-i 

>r* — ou J-.ls.Jl ^ .(JUU J~J^I v**^» 
(Ch. Perelman) jLJlj^j ^0 0 j-PJu _ 

o!jl^l^»NI ^^juj Jlj Lo iJlJjJL ^1 - kllJuJl oJlpU 

jl <u!p IJla Jla jl .lib>^ \ jij J L» 4 L5 i'>U-SM 

^ •* «* 

^jj ^ I ,t jl LJlp jlS* jl i I ~l>~l*JI jXLo_) 

ol > - 1 jJ I Cj L-O I jL>«j t kj I JL^JU ^-vj>rJ I ^^LoJl 

. ^li I C-J Ip I J'.'S I I lj? 3 t J ll>eJ 

•* •* 

^5 ^JlJikL) L^k-*> ^5 I ci^l>tjkkl k-ij kwvjjk-) jSkJ 

— ** 

^JlP S/ jl JjJajj c3^-*-Jl ,9 jj Llks JkJ ,4 ^jLwJ| 4_yrfljjjl 


W 1 V J 


436 



! 0^1 ^P^-JLoJ I ^ ^1-J 1 L— oJ L ^ ^ A ) !^J^ X "^3 * ^4 Lw-sA» J ^j 1 

f, ^ 

-L&J) t^jLojJl^ lLL» L^jJ \j 4-a^o-Ll I 0 J*>~ ^ 1 Q-LgJ ^Jjc^jjs-i ^lilj L > KA 

*• 

^L5 4 * *v -i A «. J (^-i_J 1 ^4— I ^-A Y y - y-~A i»LLJ^ ^jji ^tJL) 

IJ^J .^JyJl J-IjJI jl_^ JJ 

*L lfl—fl—J 1 >\j> ^ 4_— il 3 * . X.. «.*< ^-A ^ jj ^ ^ 1 1 

^L_oVl ^JaJl 4 ^j>-jj ^*>^>-^1 cil I Ju^J ^Jl aJLs^sjLJI 

^Jl l ^J UjUII l^a^\j JiUJl ^UJI jis^l o| .^-IjJl 

OjIS" (1 )} 4jl .oljL«^kJl o ^So 0 ^>*j l 3 i JLfl^— » *)l 1 

*♦ 

L 2*>L^^ , I ajl^Aj) aS jjo (j^aJI Oj)I I ^a aJ^L*JI 4 ><J 1 s^So 

** >T 

I iJub jli tCv^ljJl J^U-I ii Li) ^L^I^Jl 

j 1 *w^_>-ljJl oL_ol ^Ja J 4-^>-j j^-i-p j c o^ : L >tJ 1 oLw-LjJN L> 

Ua-V l$Ly>^ yS\ L ^J^\ jJ 4 Lg^siy 

o jiLjij ^✓a.".>o 0 > L-- LjJ ^ I J jl <j| ,4—$Lsij oJL>oj oijJaJl 

L« ^j-o K^Ji^ajaJU ^^Ip I -Lii t 4j.iL*Jl 4 -q2^>xJ i 

,_ 5 -Lp AjJ^IiJ I I -La JjiL jJj t jj>-S/ 1 ^^aJbj ^jbJL>-l ^Jl j ^*SJ^j 
jl L^Lll^I Jjjj .l^yu /\ ^UJl l^JL jd\ «jjUJ!» iJL* 
j4>o Lea L)| ^5 4jj LJ jJb ^Jl-X^JL ^^>eJ I L j>- L^s^Aj aJ^I>«j 
^ \S j L^ >tJ -? .^w? ji-oJ I ^p SXUlL L^L^oJl ^»jJL 1 

lT^' < ^ r ^' L)l 

COjLjLpI j^j ^JUl JjVl I ^_j-Lp 4-o li jiJ I 

S^-iJ I o Lw^^-1 1 ei-^j 15 0| .^_>-l « ^p L^->J L l 52j-> 

— 5 

v — -^_>t-J <J-L^Jl 4-w>-lj^jl j-j j-o ^j_^«ko eoi-^3 44 JIJUJJ 4-^ ^L>- ^ I 

jl 4ia™Jl ol jL^Jl col jl~ojL> L>tJl ! 

4-— «-»» LuJ I ol^Lw«-ftJl^ C AjJ Lw.^ ^^-s^->xJ ^ l ^ «.».V.I>C-? l^J 

«• 

oljL^oi sljL^-oJl ^-™j> t_) o j-SL> ^iJl 

*♦ «• * '■r 

jiLJj ^^ g^> tJl ^ oljL^« c j-s^Llp 

l _^2^*-< J^-> (_y^ J_j-i> (jl | » ; la ~ • •■ l liL«_J ?I^L« ^Jl 1 jL« 4 „j 


437 



La jJLSM <JlwL*JL <JLs^L>eJ! ol jLw^o^Ul 

^jjl i£ Lj 1 jX Jj jl ^j-^ljJl jLa^JI 

* ^ p 

. f- LjJj J L I j^^J ^)-X*>" IhJ Lvm ^ 1 4 1 ■ /O fi ’ 1 . A l I (_) 

j!>UI Jl j^uVl ii-li < 5 j; JUI ^.L-Nl ^j>I ji 

** *• ^ 

•jr~ 4 ^l L^i J ^ 3 c 5 ^ 4 <-k^l °J ^ 3 jA 

<LLp ^ 1 ) (jjju^LJI) ^IjuuI ^a Lk-j ft^j*Jl juj>JI® <_^>- ^Jj 

♦♦ 

l^Ij iA * s^ ^ p-* Oi^' ^i>^JI ->lyl J 5 J 5 » 

JjL*Jl <U ^Ja_>*j ^JJl jL- 1 pVI jl jJJi 4 -£j >- j 

** 

jj «( j^* - A jJ 1 OjjUJI 4 _j ^Jij>B-j ^jJl jLjLpM I ^^3 LL>*-j J. 3 J 
*♦ •* •» ^ 

J 5 * ^JJl jA> LjJ ^ I 1 -La jj ^J_p I 

3 j -^3 (j-o (^jLp ^Lool ( J-S' ^1 jj-i I J-^l i j^ a <-o-jLaJI c-j ^ j L>«_^J I 

<c - 1 ^’ 3 i)° o*J Wr'j \-*~*j J Jri J iJl-uJl 

H ** 

l 5 1 p j^LJI ^j->Jl ^ L^jLwjaj 1 1 « La I I Lj jJl dJLLo Iaj>- a. ^ *s *s 

v* *• 

,<Jj»*_U j jj ^1 jZ 3 1 ^.jjJL lu 5 ^l <U^l>jJl o J-P LaJ I 

^3 ^ j - ^ 3 — j L^-j-p j I 6 _\— a ^ Jlp^ 

.<JLJl oUJ^I 


LLj^I 


<j~ 


jl 


jL JjJLx-j jl £-JaJU~o j->li S j-?>~ ^ I 
,4-Jl.XajJ L>t^> ^jlj->-J J^^ -3 (_5^ t-^3«J-A ^Li I 6 «La ^JjL*> 

N jl^I>“Nl Ij-A (_)^ ^1 ® ^ ^ ^^*^1 j^ LaJlXPj 

jJJi ^vwJj 4 A^jL*J 1 jjajJ I <Lg->-j A*JLi iij^J 

I*— U ^l^lyr>l ^ Je-u: J* 

& 

I 4j3j l«J t Ij < uJa_>o I ^A I g - - c <Lj If- 1 j I o^A V— jJg 

•* •» M 

•AJlj I Ij-A ^3 ^>>tJ I i, ^ - -- ^ ~' jl jj^P jl .Al-s^ - ^^3 I ^ ^ j^-dJLw^ 
%• «• 

I jl ! J_*j I o Jo 4jJLSLj 3j 3 j-.:*> X . W " . .. 4 jj j_L 4_) t .»! .41 j L> 

. L&-^>x- 4 J 4»o j>- I^J I j Is ‘. 1 1 4_g^-^ I g~. 4 

L^loil j! Ja.:.-; J i-r-JI i?Lj/V\ ijUJI jl 

i^ljl ^ll iJijuJi sj^ Jj; jl ->JI JapJI j 


438 



Ai_*J 4 -^JlaJI £-4 Jp| jl t^JliUjJl jjj^l £* 

(jl iljj jM ^j-4 4 -Pj-^jhji 4JLs^1j O-pliaJLw-l Lj> 1 

J-^ C5^ Lfrj' J-4 ^L>- L5 ia> B : 

•* ** 

^aI>o UihJ J .+/ 2 I ^jLo! jj Jal» *UlUl I -La .jjJUiJlj Jj»iJ I 

j-* 4-^ ^1 <ui ^jJLajJI jLJIj t^ r >-\jl\ <jjl>-l ijLJLL 
J> ^ a , 7 jl 4^L-L> j_Sj c.iJ-^5 LgJ JJL*Jl <woi jj j~*V! 

oUly^l J^J jl ^I>Jl *U>Jl ^ J 3 UJI 


yd I oj-A ( N-wJ>Cj J .i5 J^W3 0 J ^5 k-vvU L»-J ^?l>- 

j\ J-uJl Lu« jl L^j ^y> yi^Jl ^ 4 jJl5UJ| o 


JjL- ^IjJl 
Ul yr)/l oU 

♦ 


iia-^j| ill—Jl jU 4^-L.Vl oU jJI L_* -yS^ jlS jl 

«■» 

ijli. jl iJLtf iaibdl i^kJl ^15 lit L. 2iyu> j_^ 

jj-L*-^> ^Lu3l <_$ I jlSL* 4 4 J I j_*J I o^LaJ fj\ jlSjo kJ>\ j>-\ 

I 

*■13 L*.xJ I j\ -jL*J I j L jl L-iSL<w .iiJ i^JLa ^5UJ jl 4_i j 1 1 

4 ^ jL)L-^ j/l ^ jj I j I 4 I ^J lp 4 ^J ji> t_> 

Ij-A jl ,4-^ljJl oLJjl^-j/ A-jljJl 

s* ** 

li^-> IS l g » «« 0 > (_5^ a ^ J (J^^-oJl ^j*a 4j LLS" 0 j y>xS^> 4j j>- \ ^Axj 

** «» 

jl £jk: -J LJI ^ ^ j£J_, . 1 4 -i.; ^J| j^jli la.-Al l. yk 

j-* bolj ( _ 5 P -b jl j5l»j ^yljlll Jt^AbwVl jl J jiJ 

*• 

M JUUll jU jA ^jfl^Jl j*>UI jl i^lj <ul ^1 

v» 

4 < L*-v-^j-4 ^-v23 4 4_jj>cJL4 A^u2_9 ^JlS" I j jl 

Lo-S* <tojli 4Jt3 1 J C-wwvJ 4 j j j_^J>J I jj/ 4 4^23 Lg-il J+& 4 jJJi 
4xjU- L^jj kjjbzjl* A3 yu» ^ ^JLo ^jJl jjxJLJl ^4 JUJI Jjfe 

4^3 jj3 La-Aj>-j JlSwJ (^^Jl 4jwwvw>tJl O-iljj/l jlj 

#* •* 

jnrf (5J 1 — (^' S-U>UJ| cJ-ij Lji cu^i J^\j 

M» 

4-3 j/T OJLoCL^I ^^Jl 4_->jxjJl jl jJt- J^«-U J I 



(politeia) 4 ^^a/ Lwi^j I 4 ^ 4 ^3 


439 



L^l — ji ^3^1 Lj <Li oj_A ^Jl. »,g A i _ L*J> ( Jub 

tJ I (1) 1 4 _*j 2-J5 j>iJ I 4^3 1 ! <j ^ jl ^ L^^j 2 j oJL-*-*> 

Us- j_^JI (jy jJ lO'j U!l OJ Jty M l^Jlj t-Ou 

Jj^d\ ibUJ iiJJ i^Jl ilPJl LoUl J6 Ujc^ ? < 3'>U 9 )M 
J*>U^MJ ^J'A+S l\ l-L-Jl, iJlJL*!! ^'Uo^l 

•♦ «• ■* *t 

.LgJli -Xs- ^ ijUS' ^yastUi ]j 


Cr* ‘jj' 3 *>* lA U-^' '- ) ! 

«* ** 

ju^ j] <C,2) J^JJ dJLSi jisl *1^-. iJUL«Jl iiLs 

t>* £j-^ OT^ ‘j' UJ.C- JjS/l J— P . (53) JaJl5 

^P LgJsiClj W> jlJLa 4-L<3 J 1 jli ^llll JULP Loi 4Jhb 

H *• 

JJLxJlj xj j-JLll 1 jl 4-JliJl 

«* ** Va. f 

4j~^j^J}\ <^y>- au*-* <P-U-=r j^ 3 j-u2-p u5 L>^Jo <l> 

.4jjj^>- ^5 J-S^ip Jjfc b»J 4-0 4j ^>- OJJ^OJ ^ 


Rousseau, Du contrat social , livre 2, chap. 7. 


(52) 


<-UJLJl jj» La L# Doctrine du droit 46 ^ LJJ (5 3) 

015" L»J 4jLi ( JjusJLj .o~*_JLLJ oJL?-j-*»Jl oiijNl ^Jl NI $ jjij ol 'V 

^*JJaJl ^>«J_) jl l ^Lp Lgj jj li Sjili j jSL> N I L^*L*j ^Jj>- ^J-S” Lg-U» 

J^xJl op* i ^yL La 47 o^idjl -i*j I jib j^j .«jl£ ^ L i^'^LlsNl 


^^>3 — 0_^J I 4 I I -La £> oU 4 4-lji 4_— 4 j ^j—*_a O— *— i 4j La U ^JJi 

4-j*- ^_> -LlxJl ^jA j--5Liu3L LaOj>-j j <_y^j <■ L-»JL^-LJ 

<■ 'w-x-LL! <^-j[>J\ j* OjjUou (omnis singuli oUU> jl ytS) 

jj .4J_j^ ^-r^ ? ^ — g-JuS - c Lj jj-^_>- e-U^LplS wiiJi JL*j LajJLp-sj 


4j ^Ja-aJ I 4— >-jL>«Ji 4 Uj /^ a e- J ^xj JLfl xijjJl ^3 L)L-^jNi oL <J jjL L)1 ■ .Ur — ■ 

^ j. 

I ^ <1> 4_^->“jJOkJl 4JO^ r >“ LJ5 ^yL>«J oj 4 JI <, 4j— ^Lc- 1 Lr* 

{ <*j jj Li 4Jji (^1 k 4— P i 4 -^A-»j J_>- li 4_a LxJ I 4 JO jJ>- ^3 li)! Jjj" I /^>a i 0_^-> L5 

. H l ^ ... a i <j 4 — £> L>*J I 4 S' I 4ji b! j* 4— *-jJl O-La 0*y 4 43-8 15” 


Kant, La Metaphysique des moeurs: lere par tie: Doctrine du droit , traduit : ^JaJl 
par A. Philonenko (Paris: Vrin, 1971), pp. 196-198, et voir aussi. Ibid., sous la 
direction de F. Alquie, traduit par J. et O. Masson, collection bibliotheque de 
la pleiade (Paris: Gallimard, 1986), tome III, [VI, 313], p. 578, et [VI, 315-316], 
p. 581. 


440 



jJjj ^a LgJ <U^JL<»Jl aj-A ol 

•4 f* i *• 

p <* c- 

Lbbo^ L^_s 1 (J^-L>e_Jl 1^ ^_a ^->- LgJ «X>tj o 1 

•* 

(jJJl (wJU^^l) fairness jl5 jl / 54) ^?U^Jl 

^1ju^5 £-yJ I jj c(tJUajl) equite ^ocJL 4~wJya.ll ^1 ^>- y 

jJL*JJ ^Ln 4> ^ 1 y ~* j c 3 1 ^ -)^[ 1 J-UwXi 4JlwL*J! ^ yg-4_«J 

.O^LpLflJl LmmaiJjO 4-llwtp *Cbo ^ ~wO Jl ybJ»J I ^ wLJ I 

£, £ p, ^ 

j'^-' J-. cS J-^>' J-L* Sj-xi *-JS Ijl 

*♦ 

<j JlS 1*jJ 1 ,4_0 yaJ I ^ ^ >t-J Ls^o yp I y*_9 !-J jl ^ A y~o^\JtPj 
(jls a]j l>t^J I oJlA JjU Os>^Pxj Oj .JLo 1 JL> Ij^A J I j*~*j Jj 1,5 yil I j 

( JJ jjJ* Jj-> cJb 4Jlj-*U li j-s^ Lol yJ I j j) * /?, ,) 
4»jLg_> « jj) - ^ i j y>cJ J | ^JlJ JaJL* jJJ.5 C ^~>eJL> 4 JLL*JL<vJ I 

# * s. 

l^ljcLa! bij Lw*w^y»J 1 wL^-s^* ^1 p c 1 y« 

Etats-) y/Vl _ JjjJlj ^ I yS/ I (Jjju^LJI ^Jb yp ) 

o-jiJl UU ISJyl J .jLS alyls’ j^b6 yd! (nations 

#♦ ** 

o L» J jJlj J 1 LJLp t<Lilj-*Jl ti y>- j^jj j^b iJ 4-JljJU <^1*^)1 

<U»ocd Jjlp 4 ^w? J-s^? ^ I £cy?lj yu JJ'Lslu <L£>-y» C ~ ~ J 4Jo ^iaj 
JtUl *Jlp ^3 ^y*j j3 Owbo CJ^ L-aj <lw? t^Jl-LwJJ 

1 «• 4 * 4 * 

(John Stuart Mill) J^> Ojj-Jb- o y>- ^ oJ b>-jj 

^ jia^» jl j Lg^l>^> (Sidgwick) dJLj^JL^-j 

^Ip \s r » ^-A 4^iJl oU oLia>cj 

*• «+ 

iJuJJ ^LiS/l Jj>Jl l*Jl JLp iJlJuJl cl 


I IJL* 



U .^LJI ^ ^ I 


^U^ww^l ^ 

Jj-L Ijl^j 1jw> ^^JLp i- 11 ^ (extrapolation) 

* * * * . 

aJiJ ^tJ Lv2l 1 Ey-^ -1 A-C>c_*^2LlJ I I Lo IpLwJij ^1 <Ja^w> J aJJ l) L> 


John Rawls, Theorie de la justice , traduit par C. Audard (Paris: (54) 
Editions du Seuil, 1987). 


441 



O ! Lw«j L> 3 j <Jjl il)| .JLmj I L<v.^.^4?xj l)I I ^1 [26 

<^-'^' jjH-alllj V<jilU ^UJl J-J S_^A iiL* 

•* •* •* 

^y^J> ^1 t>“ (t-^ <jr^'-!J OJ-<J <>—- :j*U J-SLlj 

1>-L i-a^aJl p*»l jU tijuLJl Jjui: U5 

• «. ^ 

rSsJ j <w?L>- oJUu <uj>t ^ * 1 L> (JJLjCj ^ • L^w>^ 

5mL^o^\_j jl>- 1 <J ^JLj L^-S' a-o*-j2jJ I oj ^ l -g- 1^ L> <l^p L>jl>- 1 


aXaj 


(55) 


jL-» _ ol> j-a j (Rene Girard) j! 


c- t- 


J! jl*»\ iiP 




c5i Lh 


-» cr^ L .^ -s^ ( ^ 

jl y» ^liCII i^Jl jl .*UiJl (J 1~5’ 

♦* 

N I £_9 LlJJ Ajj L-JL* A^_~J JJ I ia^J I <^>- L^> 

Jaj>- t_ 5 ^ ^ ^ <J Cx« aJL ^ 1? oJlA j 4 AJ V 4 Aj ^>TL*j2 . J 

^J-«L)cLk>j aJl^j^>w<>J1 4^>t j ! ols 4 I 1 JL-<kJ I 

p 

JjL^L* U5 tjJjj ^ '**-* O^a 

Ajli AS* ljJL9 1 j^> iJi-A i) LS* d)| AJ I J^' •(J L -^® JL*_) Al-k jj\ l) I 

p 

0| « 0 L-wJ S xJ 1 ^3 A>“^J I Lfc*X>-^ 4j>fc>tJ I cJl>*Jij| .AX^tJ**- 

#» •* *• 

p p p 

liJ I aJ L vv^s (Jjj»>tj aJjU^o 0 j jjb A.Lo-S'Lt w— > tz^j 1 

«* 

aj jiaj J5 j»4 ^ ^ L j-A j 4 LjLoJ 1 Laj ^ I aJ Lv<vw« Ls^aJ 

(jj-i iJlJUJl ^3 Aj j]s \ .1 1 (j| .AJi^-^_U Ajwli L*J 

«• •« 

bu^AJwwvJ jj) <J L*-X» 1 L)j5 A-o I aj j^3-> ^ ^ 

*t ^ 

oL^> ^ y>^\ ^ Jijdi ^uLt j ?iiLJ 

^1 4 ^jJL ^ IjjJ I ti' ^ t(fair) c-ls^o *\yr\ aJIjuJI 

4 j jSyj Lo 4 ^i-1 A*^? ^XiLoJ I A*P^-s^ I Ljc^J I 

Lsi> 1 1 ^ a*j (J L>ol ^Jl AjLgjJl ^3 OjaJ 1 y^a ^>«J I 

*♦ *• 

iSUJ ^ I y>r\ ( J^*" f-UapJ jj *j*J>*}\ J y>- AA^vwoJ I 

*• 

(> I 1 jja L_Jt^aJwO p| j->-J . a] 1 JLwJi AjjJaj v_jLSLS jJl*_JI J-A 


Jean-Pierre Dupuy, «Les Paradoxes de theorie de la justice (John (55) 
Rawls),» Esprit , no. 1 (1988), pp. 72 sq. 


442 



I j \ jf'S' 4_J_P cJ*Aj Lo t OlO L»~wb>»jp»Jj J^Lp f ^ - J 

.•jup jluJi» cj/vi 


>69] 


oIjLolp^! flJiA lu^Jl jl jlxj 

jl jSU, ^JJI Lo ::UUi iii-Vl JU ^ l* jrl ^1 

•* !■ 

L>“ (jUjI o ^^>bj jl (_£jJl JjIjjJI ^^3 aJIjlp ,» 

p 

lJu ^ ^ *4' ?oL^3^Jl! J^LxJl : la/oJ L 

^ll I c-jlj-U'Vi ^Job 0 I 4 j>*j>- 4j I ?Jj1.X<JlJ I jJ I 

Lo-S" ^-wwJj t4jl~L*JJ jJjj L> j\jL>c-i j L» JjIjjl> 

*> t. 

<U*jjJ I t >— J j j*-& ^y 9 L> c J^jL jl £-Ja 




( 4 A S I ) JJLoJlj ^-L^l ^ yA ^^?l jLsI aJjIJL Jj^l Jlj— Jl 

i>-L>*j LwcJ ,«J^j>J! ^>L>^>-)) JJU jjb j ^JJl (allegorie) 

\X& JJlJ Jj ^yiojUl jJz A^liaJl \j3S S~LLj jl 

«• «♦ _ 

J_p- jr* j^jj oi . <56) ^ij^Jl 

v^,4*/?-Lo 4j L ^L/3 j I JH I V. a /* * j I 1° */ U >y 

olSo^ J-ii ->>^1 J-S’ j^> 'jj 1 ^ c^J> -cr^^ 1 i>“ 

JjL>jl)I dU-LS’j <.ijjLL«Jl jl . <57 ) J^>J! oUl> (fable) 


( j^j>- 4^... Ja.1 1 iJUJl *L>- ji ^JL^NI ^J^Jl oli ^iljl (56) 

JLs<9 jj 0~j IS” A.. * laJ 1 aJI>«JI oL j^Jb .o1_jL»- *a 

jl5 L$. : » Aj^\j J5 aJU- oJ15 I 4 JU (Leo Strauss) ^ j ^jlJ. jJ aJJ U-? j 

n» 

(Hobbes) yjjt jU jl jli ^jLJLj t^L^Jl Oj-jl y* L) Lp^jjjLa 

AJL^>-^J^jj^_1j 1 yj~& LS^jLJLj jl ia_>LSj J-^>JJ Lai j-» aJIj_*J! 

f (, 

Lgjl t Aj *-Ij3> J 0j$ y* Lgj I AjcjaJ I aJL>- 0^4j tA^kjUijjjl 

aJ!-UJ| OL jjLijl . Ajj L,A)joJ I j A^/9 j L*Jjj I Ux»j I yJ AiaJux Aj I 

^ f f, 

^1 1 LlvAz^a V I 0 IS" t d)j JaAS j 1 jj j yJ^a jLx>-l ja Ol 

* (■ f> * 

' y <— A& jA ol^ lil Vl 1 A *,rt '. ■« 0_^^J ol /jLkJ 'y AjI (JL>*J|j .LjLwJja o!5 Ol 

(jl Jl lOj A^. : JJUl s^Sjil (57) 

(jl La^ t LaJl>- V I j I ^j-.-iaj I 4jk£jj» j I Jl Aj ISLo V IJ^I 

= i} jLA i. A_ ; _*_ r JaJ I *^_^a!^*J|j ooIj-AaJI ^jj^j aJIo^- ^JlJI j - y + j 2-<± Jl jju_ N |JL>-I 


443 



(J ^iajlSsJi j awwj Li 1 LL>L»*< Lo-£dP ^jjJJl 

♦* *• 

« »* 

4 Laj_<>j_*_j (ji ^^Jlp ^Lw^vij jjlcloJ i 

^-LS^ £>jy ^ c-^vJ 

L*2-A 4 jJL>J 1 (~-jLL>- iil-LA ^yiLJiJ>- £-odj>x_o ^9 j\j**0\j 

(1)1 ci-L) J5 ^Lp • (J^ 1 -UjjJ I *lj>- IdA .(jLfcj ^*0 ya oJj-LP 

c- V i yO^j Lo 4j J I L>- j^J (J jp»- <U3 15 4.9 L-LLoj 

•# 

Jlp :^UJI Ji-iJl . <58) ^L-SM .iljjJlj 

jl Jilp /plS" J £ Ji ^ Lo \jiyu jl *[£jJj\ 

‘F-r~ a -‘ U-’J^ jr* <_A/^' ^pUjl>-NI olj^lll t<ujL?- 

^-■ L «• t* 

(, ^ # ^ ^ 

0 L ^*JL*j j! -t £ 1 ^ J-s^aJ I lO^gj .Ipjli UJa^o Aj a^^jLwj 

xjUi . <59) <J_* ^J/jM oij^i i^Si ^i 
f-15 j-j5l ^L*_9 aJIJm*_L3 cia \ jyj2 m > so_p jLj>*J| d)l5 LoJ i^oJLlII 
ya 4_lld_*j! ^iL— A j= * g - a Lo— > 4^uw0 Lj) dA La^-L*-^ 0 \jSLL>-> (1)1 

jJjj £_£.}LwA ^...la 1 Lj 4 dj*5lJ I ^J>tJ>*J I (1) I ^ ^ « 1-P 

c(particulieres) &>y>- jLl ^3 jL>Jl jSl <.L!lJuLL! 


dlJJl 


[270 


t & «. i 

j j 1 g »» _> p LS" y ~j 1 0 L> O^JtJl Aj>~ -Aj Lj I . ^x_)l s _j-aJ pLS'JlJI = 

Rawls, Theorie : ^laJ! .«d?UJl dJ 1 a : H j-» jl ^ I j j../?T 

de la justice , p. 38. 

c < ^ f 

Lj»- jJ jjj I ^ A~4**JLaJ l jj JJJ I j Ij 4j>- 1 j^a ) jj JJ (58) 

J5 ^ iTraite de la nature humaine : ajL-a* y dJUJl w>L5Jl ^ ^ 

1 .ja j dJJi L«j c 4^- j L.^?.t, <tj 1 v J lia-^J I j ^xJ I ^9 L>- L>J ! U 

£ £ 

,_JlP j^2JJ l L_J Ua^o ^»JL4 j ( ^>xJJ La jy*j3j) jL Li I® 

jl aJ1jl*J1 ^ L— *» ^ y-j d 'i 1 oJla j^jj -(160 j4j J I ) 01 

• 22 ^ . «(circumstances) L^i j _^> 

<$>■ j y* /^3j cjLjlpNI ^~y ^LiJl oIjLipN 1 0 U IJl^j (59) 

L •Uvd JlAjO 1 ^ 1 ^ 5 l ^ A y> 0^ t l d»J 1 0^*-A L-J ^JL3l ('[S J jJ\ ^JaJ 

Lo ^jlU u LS" *)! I L«jl?- 1 1 j 1 0 1 ® • a.-— aj ^~a - x3 a 1 1 15 c ^aaJ I 1 j 

f. *- 

.iJu (expectation) £*>Jl fj4*' j! oLOjjJl ^ a .«JUN1j 


444 



»jJu JjIjuJI jl . (60) iJlJuJiJ iJLoLi <Jl 5 4jJJj 

^JLp ! y>-\ JL-3 .LllJOLU Lbj-Jl O^UjJajJJ L_> j *Ua_p| ^Lp L 

^_)JLAj jLs I^L-gJ ^ I ^3 ^ ^ o I ^ I ^LS* 

j£\ _Li . (6 I) LJIp jy>j jl £~*J> aJUAS, ^A- 51 

j^JL*-i ^JJl (^LjLs^NI ^ I tJJL*Jl j I j Jd^j 1 j^JJ a J^^-i L» 

* H *• *« 

^jj^JaJl oJLS i4_^JLjL>tJl flL^Jl ^s> LojJ-a jj_S^Lwwo 4 J I 

•* 

.oJjU 1 

t UiLiwJl Jj>- 4 -> ^^Lp ^ f oliLo-'ill o<La jl 

^ *'^j ^>lil» ^1 

»• 

<Lol I LJiJmJl ^ ^ I L La-*JL^ I v»jwL^J I jj .LLLp j^SsJ 1 $JLp 

<4«jju jl V I ^^Lp I- 4 jl Akj j^lAS ^j^L-^ 15" Jl 

^Ij L* J 5 lK 3 

*♦ *• *• 

Loj-Pj-<Jl ojlJu>Jl jJjj JLaJ J A^La-X^-'Vl ^jj^laJl jl 1 

.oJl_A I j->A^sJ I ^J~-P Lfl-o .^IAP 


Aj ALp ^-A 


Ji. 


L*. 




jM 


(-«-■ i f-«- 


jj-U^ 


I jjJ I j-^-9 4_A P *« >3-3 1 ^3 I ^ J>3j t ^jL-jJL j^-o j\JLp 

' & t, 

L jcw«a^' jjjALLd— ^ ^ ) Li 


(62) 


^L>^>- c^>o i^yLJl Jlj-wJl jSf! ^jiaj 

[271] ^j|jLw<Jl ou^j ^^3 Aj>-^J JIj^JI I -La j^p LjL>-)/ I jj ?J-^>Jl 


^liS - Jj jj j aJIjl*JI t^j 0 cJl*j>- ,_^Jl SM -bj li-ftj (60) 

^2? jJ (systematique) Apjbc<»Jl jj j 4jiJ^Jl 4j^laj 

/» j ^ a a.. \ (aJLSLiJO «o 1 JlJ I® ^_l_P y **&. > *— 1 1 1-L^.j ) (01) 

^ 1 jLjlpN ^>J L^aJ I J ^ jJU^Jl y* 23 o^iiJl) «JjUJl 

.JjjJl ^ jL» jLipN lad? ^-j j ^^rlj ^*^>-1 j'V 0 
jlJbJLl Ij j .,/aT j_^a-4j tjLjo j-jLa J Juy jl5 j6* !L-Ai1 Jj-Lj (62) 

IAmJLi j. 1 . z-3 -n- 1 1 ) II ^Lo->' , V L> Li) 1 ^jl tl)^-L i. Aj 1 (jLs t ^a>“l J_yl^ 

.(171 ^ c24 5^1 


445 



j_pLw<Jl l) i l. .<>.. ** «. la ’*. > aJIa^JLj L>«_i 1 

jl . U.$:> p ^JL*j ^ cJ^ ^ _j-4j jl Lx-Lp L« Ixaj ^>jjxJL> 1>®J I 

f, ^ 

4j Lx.o..yfl.>^ iJlA ^jjj^xJI ^ ^^3 1 ^lp l*X*^- IXO^P »Xi 4JL) LJ I 


X L* J5 ^ 




,MI 


J-yt X^' jWXI 

•* »» 

jl : x^gJxJl iJbyaJl ^iaj ( ^>JL^Jl (transcendence) 

Sjlp L i <*_i j jk ^ > j-*-^ ^ L*-« ^-wwLLa_-<J I j^j ^_p L o-X^-^ I c 1 Lj^_aXJ I 

«• *• 

JX>- jj j/ o«Xp L fiJ I AwXa 4 (<Loj.ia.Vp jl) j-**jS <Ls^w^ j<j ! j jXl I 

jjJl*J>xJ 4 J^jcXV>*-o |j ^XP I JLi j 4 ^y2 >cJ I 4-LiJ>“ jj Lo j jJL ^ I 

jJjj jl .(cooperative venture) i-JjL*J S^-oLX-o 4 _«^j_xJl ^ 
J-? >ci J. I ^3^ I UlA 'v 

<J jJajJ 4 j Jj L^jl L^j 4 4j|jL*Jl jli Lj ,4 Pj1j j Lj 

: XX X 1 ^iLJl ^l_^l JS 

t>» -cSX Xf J- 4 P XX u- 4 jj*>- 

^jis- £Aj Ml Jj-L-LJI jlj jJ JJ *- ? -'~'X •*-> ' 

^ Jlp ^ 4 p IS' I I ^ * i*> l j L <»w > ^1 ^UJI iJMjJl 

*» 

I JLwo JuJL>- ^j_p LJuX^I 'V I j C 0 ^n»4 i^i °'jX <_r* X X’X-*-^ 

*• 

^X>- 4 Cjljj-tJl ^-'jjJ o jSj ^»Lo| u-^LJl dli-i J-*-j Ix>cX3j 4 Lulp 

jl .oljjjJl ^XXJ N ^yjl oIpI j-s<aJl 0 j-SLi pLol 

«• «* I 

XXlj^Xil ^jVj pL*J| j ^ I I (S "^" " 1 (^Xo I j^-s^) >XAxJ 1 4-o"]>\SjlJ 

U^SJu- *\y>-yL UJuclJI kJjS\ oJla jl .^liJl SXpli ^JLs^J 

i-V 9 4 c^* p jrtH jX^ 4ta ^ 9 

J.JUJI o‘>L^- s yi Ljfc ^SJlx ^ j>-\ o y> Xjij£l\) LS )&\ ^^xjl 

jl ^kL«J JjS M cJLS jU .jlUI SJISLil j v iJJi L^ 

^JCP jlS I ^lij 4-x3 1 JJ jl 1-fr.wfl^l 

j^f 4 JLl*Jl j_A j ^llJl jo LoJi ^ i_Lx>x_^ ^j^/li _ j~a 'V | I«XA 

j, 

Ixa IxJ L» I j IS UJ j -^j /3 - /I ~>- ^Xp J-A AJW j La j} I yO 

j__a ^-*u* Lj— ) J^S jL-i IxJ 4 ^jj j-xJJ (a-aj- JaJwfl) «*-j S j j) j 


446 



^ O J j->-\ ^y-P ( 

0^-5 tjl j-'+P ^ 1^ ^3 LLoJ 1 ^-*-***■£^1 (J5 oJLP ii IJ lA i 

•~oi _ <Jlij Sy Lk * * /? ) 0 y ai ^ 

p 

V t \ i • I / I . „ I ^ *> \ . 

L>sJ ^j/3 ■» «/2 >t-J Lj> <LJ>- Li 

L*J- 


'7^ — ^r'-'j u j^ ^ q: « ■ * * : “j — 1 1 

^ p 

L*> j.^a:>- ^ylyp^/L <L>-Ijj <1)1 tjs 3 */3>z} yLw^" <Lj>- U 

<J j^>- L-P L»-^l < Lla,«.> 1 <1) ^Jx_j jjS-} 1 <jl«3 t <L^j Lj 

‘ *■ ‘ - rljJl oUly^ 


•• 

t LftO Lpxj I 


^.tf-ygA <>, 1 1 £JJ 


J^-l y 

jLc; jSM ^ . - 

•• 

j j yJ I iws-i.ig j* a_j ^j-Jl 

** v. 

« ^_^A_ri . \i.' < >_^ i 



p 

4 jla.^jl LiJj ^ UJ t llA a>-I^j ^rJj <1)1$ t 

[272] ,ol jL__<Jl j LlJuJl ^ iLUJl ^ ^JUI- LjS^Jl UjliJ 

P 

AAP J-& ^ I ol5 U5 yl^j AAP 4 ^2 ->cJ I 1a ^ j ^JajJJ d<--3 *^LJ 1 


ol 


^ JLi ^1 oy y*j 


> 


'J 


'Vjl j^JJ • j^Ji^\ y>ej (^jF ^ ^ o 1 j L w^J 1 aAp 

«• I 

JyLjJl JLLP ^JjVl JpjJaLJ>xJl yjj ^yJ 1 SljL^Jl pJ-P 

«a •* *» 1 

•(O^-la-iVl yij_4» Laj-P-JL.; jl j_s^w cSU-^Jl 


(63). 


ik-j^^Jl oUjliJL U_b JjJo5 aSI . ,J/ (the starting places) 

I “4 lj 1 ^5 t*iij J t I 0 jma4 3 I j3 'y I *-l4 L^Jfc Lmm4 y 

:.y LJ jj Jl L^jL 4_4 ^ LJULSlj oljl^Jlj 

P P 

.lyp cJ , j! jl pj olJjliJ 

k^4_j y -1 ^_9 ^ 5 -^ j-Ll^j 1 (J L>c_] 1 ol5 1 — <k-S" C LaA_LP 1 

«* « Lb 

Lajl>- 1 j "- '>* 1 <ll> Ljj L fljjJ 1 oijb ^Jw«->x-i <LAj^Jaj 0 lj I^ mJ 1 

* f. ^ 

Aj 1 ^ I ^ ^ C 1 * A 1 1 


jl SjIj^JI jl t i^lJL_Jl JLl^> jl jliL_, j_»J 4_j] (63) 

4Jl>*>» j± j*ss ji t y j i Ji>- "yi jjiS j^s- 1 •L'y iy ji 


447 



^Llli 1 c^ Jjl-LxU 

I j*u oIjLwmwoJI oli dDi-S' cL^~jla^JI pL-jj^L aJslL^qJI oljjjLl 
jd\ oLjLLJl JS li-L^ J~Li*JI v—i-s j-<J I ^ jJ L*juj I 

£-L> jJJ cJLuaj^M ^JL>- ^ C-J-3 

jJ jS Ol <Jj-*Jl o jS Ls ^JLp L)l ClT^'" ^ ^ l ^ 1 ±JlS 

(J j *)l I IXwoJ I j* (^LJl l~Lw<*Ji L)lj cLSlJbLU 

\ ^ i j^jc. l! I <s*> L jj >- ) a^jL? 4_j^ L oLyJl 

^llil! IjlJI Lai .( l*J I ^wAjU^jJI j^vw^Jl LJ ISLajj <. I j 

•* •* 

Ui,;! l^; ^ M ^\ i\jL^y]\ o,> JO 

•# *• 

£-Oj cr 11 <V^> ^i ‘J^ 1 - 5 Jr 5 

‘ J~^ Ji V^ 1 -! J-**' jr** O^'j 1 -$c 5 oUjliJl 

•* 

A_>li ^jJLLII A^»w^i ^^3 Lai ^jLvvJLa *_> j j_j A-^jJ L L-LS-LS'j 

*• *♦ ^ • 

AiaJuJ I Cj li *>L>- L aL?J I Cj L j laJ I ^Ual*~<J I jJlaj l L~j 

A-w<k-A I jJULjj . W <^_3 *}Lo>- ^ I lj-«- a)) a- L>- lj_A ^j-aj 1 A_J I j 


i JS itJj'Vl ^UL»Jl i^JLJl j_a jjIj~«JI jj-L$J ^->-l3j Jj! ol (64) 

^jJ aj ^ L...O.L 1 o L**< I <Z-J j V I ^ LLJ I ^3 y L -* a aJ o^-^-j ol ‘ — * 

coIjjLaiJI ol -j^Ll ^LiLl .^jj j £- “AJ <o^p ^UajJl ^ o^5L olj ^^>*JI 

0 ol (l) t L*-a (jl ^3 I g - * O <Laj jJaj ^ .L’..) ol ^ >*-> Aj^L^luNI^ L»0->- 1 

0 01 (i^) 4-l>-Ij J-S - ^JL^aJ o j-SL oL ^-Ll-- 4 Oja y*-> <jl Lo-P 1 l a ■■«■*! L 

J>U l^iJj fc (9 1 ^y> uj] jJ..Ao 1 I) 4®^^->«Jl ^L»l *3>~ yJL* Iwfijliajj ^il 4ia-j^9 

oj^iJlj J^-ljlLl j jj t _yL t JjMl <Uj yb ^3 t ,jLaj ^llll l-X*«Jl Oj 11 ‘ ( JL-4 j 

<<Jj^w^>Jl 4aJ II O li \ ^ll I oLJakLJ I Ja^Ia>sJl 

^ll>«j N ( J-^-I«L<LIj oj ^ 4"^ OtS" ol . [ i_S ^Kl >~ 'y 1 j-^- 4 0->^L- LkA 

P P ^ P 

oU <U-*jij 0»J>jJ! i ^J t JL>- 1 j ^JLuaJ 0^5L ol v— aJl Nl cLjLO-« Oj-^j o 

^ LI IjlJI ^...laj Iojo® o_j^-> ol 1 ^ A l a 1 « L 1 ^ 5 \j-* 

A-^pLoO^'y Ij AjiUd^s'y I ol' jULl ^ - la Jyj -koflJl IJmL Ll«I^JO-I i<j>-jlAA £i\ J^jl 

Ol l Ijl>- ^y» .(92 ^y> ijj5-LJl jJUaj^JI) ^ « L^O» Juil«*£ oL -^"Ij *^ L ij* a - > , 

I JLwL I AP Lwa I i LsA^S I ^9 A3^J LL I O I jLipN 1 j*j Lj ( > _$*^ 4 cLL***^ 

Ak^J^J t L<lL>» \ j jAA ^p-'L Li2 I yA ^L<*J I oU ^JJtkLi ^^LsALO'VI ^ I 


[273] 


448 



f, f. 

L<>_& JU>- J aj 1 'iM o-LpU jl-9 I 1 ^^JL>x_a 

•• 

^JTjUJI dJJJb UU t (65) (lexical) ^^>^*-0 jl (seriel) 

«# 

j, s* 

jl ^JuJL~Jl iw^J jJl Ijl*J I ££.>La ^^JLp <Jr^ j^" • L*-* 4^-*-4Jlj 

«• 

p p 

4j j) L^JLoJ I 4****L^'bM CjL^PtJL ^a>L-vw<iJ|^ j L> iS**^ 

«• *• 

0 1 ^1 Lajj^j j 1 \ <J^ V I l»U«-^Jl l.^. * *> ■ > t-J lj ^ .^ >k} 1 *X*& 

dJUS J! sJlJ>\ - <66) « ^1 S^Ladl ji i^Uj^-l \+J>yZ 

^jjJl .^jliJ! ^ — i ^>_ a— ij ^ jA>_ I jl 

»* •* ** 

jjij jl (^^U^iNl JLowaJ I ^^JLp JiSfl v_~^LSUJl jjJL-> 
U ljubj .♦ISyJl iJL J5 Jl ^L-JL LJUiVl U^. ^ 
j ^j>-) 4-)l«-UjtJl <U^Jkj d-> L$ j L&A )) ) ^ j->j3 .w-J — ^ o^_P JwJ 
jJJi 'jJjj IJL* ^ (antisacrificielle) ^ ^L^Jl 1 

*r ** 

J-=r' j-» cr^ Ubyi f- 1 --^ V^-i <j.jU -*-» i5-^' 

iL^IaJl ojUgj jb>o jl .^txJl I <j»x-Ls^ 

• I SAP Lii ^iJlj 5ljL~. JS^\ 

- la 1 1 A 2 > ^1? ^p 4_>x_i U dj> L# jUl>- 1 j Ua ji <ALb (_y^i *— -^' * j i . Lflj 4 mjU 5* ^jp 
ji*Ml 0! a. ^ ^4.1 a Jj>- j ji Uo Lw>- SljUw* ^UsLi ^5 

. ^ Uj^Ui SiLsA* 4^P- L^l5^- V I *»!-> jLi ^>tl) l ^y*A> LaJ-IP <UJLP bl . o j j^a> lj j- j t.) 

|JL>| is-Lji 4^3>Jl]l oJ LA 

o j>- Jjl jj I o- ~jA j l ^yb^iLjl v_-wJ^Ji Ij-A jl (65) 

(. * f 

l Ji£' ^jCuy*Z Jj> iil^A ^ J <jl JjVl fA «~+AS ^ 

lS*\ J^U! *\y>r J-* iS^ ^ — I i j_jlji j,>. oi ^ % % » J 

<JjVl *— 9j^«*Jl ( J- ; j>wL^w<»J I jlJ--I—-'yi ij-A jl .Jj^l jlSjjl i j-A y>-\ »— >j->" 

t^j^_>-'yi j'i/ i j j_j j_j^ j^JLlJl jjJl jU <j-Lta j -La N Ujj 

^<>j>«jvjl jxll jl I g - - g- ajIjlJI c-j jb?- N I I ^a 4A>*jUl 

t- * * *"* 

.J^LjuJI lJIjL 4^**5U iHi Lj-vxj jl jj^ ( j^<> Up jj U jj il^SjJl <-Aj>~ ^ I 
Rawls, Ibid., p. 92. (66) 

<ci?L>-l jJ j 4^iJ -1 >«-j j^jj ji <JI-A-*Jl1 ^jI-Uo yyy^sS I \Ja i ja ^jl~i (67) 
ij^JjVl) (egalitarisme) 5ljL-^Jl »^aJuj .^»j^a>Jl jUpj^>^» 


449 



i/V : jJLJl Jlj_~Jl ^Jl Ibj^. M jl^UJI IJl* jl 
L>*_>- *■ w - >& j I iS ^-JLJ I *■ (3 ■*- j „ *— * L«a< ^ 

i>* .r*^ <-rb-J U-rc^y i_y* L5 i ^' »-*-* J-fr^' l 274 l 

tSJLuJI SiJaJ i 1^5 LlSj> b>J jJl ^Jl jl ^LxiJl 

b_3 ^ C ■*> ^ j ^ ^ ^ 3 ^ I »A«p- I ^i i * n »^«^.is3 I »*L3 

•• 

jl ^ybLJl ^ pl^JJl jV Lr sA3S/l ^-^1 3^*\ 

jl .^3^/1 <W2J>Jl b->Jl 4jj_^jJl Ijjjjkj 

c^j ,L5^Jij i^Sli ^ L^V J5 

p ^ ^ 

£^>t^jl ^ Jl>- L~o jlSjj ^1 cjyu ^ .J^>Jl 

jl JUJIj .JaJii 0^1 Lw> 1 j-w* wb- Ij J^3 UJ t^^LJbJl 

<** 

0 3 1 jA 03JU>- jJtP ) ^y2JKJ oLsxJ ^ ^ « j *-J j L*jb*J t 

tjlpjUa^j 4-SlJbJJ jl J jw^J lijjfc jlS jl .^Uj^L cJLij LU 
'y jj jcuJ I Jb»-I jl 1 L *-j>j ^-^-i Li-&Jj>-l j US' ISJj 

^liJl l* Xs> tjUi^Nl IJla JLo ^Vl jl j~>- J? tJ-ij 

H •* ** 

I 4_3 & j—A Is j Jl j I I 0| » 3j ^ .***. .1 j-J I 

Ja-jjj jl (anhistorique) «^jjLJI ^yL>-» la : ^ .> 

^Jl 4-j 1 3 JL>tJ JlSj-t cJlj^^Jl lb_ft> ^JjLo ^j- 1^ <jj . W L>tJjl:» juaJb>s-a 
^laxj <cJa^-*< l^j ^jJl ^IjLoJ I ^pLqJ 1>-VI J-AxJl c- d . il . > ej ^<-b» ^ I 

ci-lil t l jj | J ^AjLs^A) l L_y^ ^ 4»iw**vw<w)^j l 

p. 

jr® LiA ^ .L^yli jl l>iji V ^ >wmJ 4JLs42j2j 

i) jlalj r b ^ 1 1 P jj>Jl!| Lo-j|j t Jj J-~~° 

«* 

IjL^j 4ja-Uj^>J| O L y*.«/2 J I j| .j j^wi 4 L? j! j-^-J I ^l^xjl 


Cf^ • ® l J L*-*- 4 ^“1 1 ^ j£- jJt*± 4jLj 4jli ojLw«j (_f^ 0^ l (UL J>- jZS'^S — 

ojLi* LajJl^j S^jaj>- jiS*)}] - I5b> 0^3 eljLvw* N i,^ • ^ J 

jl : j^JLp 6 ^j U 1 ^j-a jjLfcll} jl 

* * ' , ' 

^j_a <L^J b j-) ^■■^^>1—1 1 b'i/ t Lj ^j AJ tj. j _^-^l 0 L»^wA L«»j Ld bLj- 


450 



» r >J ^ v*>uSM ijkJl ^ <3 jh x* H’J J| 

%■ p »• f* w V> 

iJLwo j _ iiiJl ^JLvwoj L ri -i i ~Y , * ~i^ i ’ J-^l ^ ^Ij, _ U-Jl 

H f» 

^JsUo- UIjuJJ (J W L* iiyc 

jl liib^o .JjlJbdJ JJ^atVl ^-^Jl j\ 

f, f, 0 0 0 

^*la Aj j Lt ^tPxJo cl) I ^A 4j|j_*_U Ls<aj>s-« Lul j^\ 1 j ji *4) 

<_rH <Jj' j- 4 


aJ Ijl*J L» 


t* 


?u^i 


U U-L. o-J j j..y3..~, 1 1 I J— A ^JJLa 0 ^ cJ^-A-> ^JL>-J jja I jl 

«* 

L»P?jJLAa jj-5sj jl *wA3jJo N aJI-LxJL) AJJLSs-aIj <J I j_>- V I 

275] Jj^i I l«Jl ^Jl i>X>J I ^ ) I » 

I* «t 

^ ^ 3 I JLjL~wJ> IgJ^J j A_> ^_ia_j 4 a U j ^u>wv>j ^ 4_~~j2_> jJjj 

c_3 J-*J j L> jJ La Ij-A^j C<J.>L*Jlj — 5 L-ia_5 \ 4 «J*aj LoJ Jj*«A 

jl5 j! _ jl ^Ja ■wJ jl l a g Ijj > j I j DIjuJI (jlJLw* 


«j1 


4 4 


4 L 




JUL_- ^ (68) 


Raul Ricceur, «Theorie de la justice (John Rawls),» Esprit , no. 2 (1988), p. 78, 

c f 

jLu ^3 4»«jj| (^JUl I L^«J jjU *V ui 1^4 1 ' j 1 Ji^Nl 

j“* 1 ® iJlJlxJl £_£jl_w« <1)^3 1Jl5sAj .<jj J <»_~o >t-j 4->l jj C AjjL^ 

JUL j (25 J\ 20 p^jUl) jL^Vl ^ >d! JJ jJUij (12j 11 ^Jdl) 

jUfcjjl J-J jiS I 4Aj jb-*J (24 p— — aJ 1 ) j-g-PxJ 1 xpU>*_>- y» Aj>*J L*_a j— 3 

j*^Nl jli ^JIjJl J? 3 *(30 t26 ^i.1 I ) UJb-j ^ oJla jl 

jl j>A ^L>«_Jil LgJiJb isz't-r* ^ jL (wJLtJl 1 oLS 1 

^ jj» ^3 4j l Jb I ~^J ^-r ^ 1 1 - & -a ^P jl ^3 j^-P^j j^j^LiPj 

Rawls, Theorie de \ ^iaJl ^jJ J^UJl jj^j U <_^>«_; jj^JL^ ^aj 

la justice , p. 37. 

4jLwi jJJ j_S” UJL- ^yJL*uS V I j L^*_* jj 

i ^A L^a./o 4 jI j^jJ^xj ^ ^J>5Uj l «^a * ^ ^ 1 jjjl jl 0 j ^3 Lw*< N I 

.(j j^JLoJl ^JUuJ I ) ^J L / 3 -o-j p A>-ljJl N «J-U3 oUpNIj ^-fjlj 

J- k — y ^\ jajJl j4xj <j^ AjjiiJl jU AAjjaJl 6 -^J 

apIwj ^1 kwii^Jl t Lj Lsb j SjLpI ^ ^XJ3 ^jp IiJjL>- U5 

. L.j l oJLA ^xJ l .A I 4rfO*iL4xJl OxPxjl (_jl l ^->“ \j t Ax«j> Ux Jl ^^Lwjl 


451 



^.LuJl Sui U-$Jl _ H-A LSL»-* diJS 

£*l> Lj*J -J-fr^' C * J> " £»>*-!' ^ t^JHjLx>-1 

^JlP ULftjJ c) ^ 4>- IJbl N ^Jjj 0^3 1 

*• 

^Jl>- I /^O Uaj 4 JJiP I 4A) jiflj <d I J^P t4-]|j»*Jl <J ^>- Aj^LwO 4j>t-s^? 

UjLpIjjJIj 4-j^JajJl ^ j&JcS I OjljlJl l*j A^JaJ 

•• ** 

oLpLuJ^I oJl a / 69) (considered convictions) lJLw>- 

4j|j_P^\Jl O^L>- L5 J) <u^ t i J^j>- l ^ >w3-> 

♦* 

I O I (j £ j-> (^ J - G \ *J \ I 4 I L~l >AJ Q 4_>t-^LflJl 

^1 <ui^ i>w» J> <U^ JA d^V 1 JLf (jpWl 

M ** t* 

0 J^jj I £-JjjJo j->s ^ 1 Jj_i-*JL> /^j>- 1 4_L>- 1 J*j ^ J_J jJ 1 I J-j5i o! 

<_5^ o* dl }ijj .^iUaJL ikLJlj 

«♦ 

^jJl <U^P jj-LJI j-lajJ I 1 <*_^*Jlj U-A . LlS" ^JL— ) 

SjlpIS ^1 ^L~JL JaJlS* <u ^JJl jL^V! ^p 

3l^r J5 jl LiSUj U_dp . (70) Li^d oUU JdGl 

*• 

0 jiJ oIpLiS^I o-LgJ ^yS A-?-U^Ji 

l)| ^ ~«JL.'K*J? I ^1 AJL~~-d 1 jL^- 9^/L> o jj Ll>» 0 J*~*~ ^ ^ 0*^-* 

<Lj^LjL<>Jl 4 j 1 ^jjz O-UL*.^ o j^o ^A_P 4jJuL*J 1 <C«_Lo-P 

• (71) ^'j t^ 1 ^ 


V 1 Cl^ ^ yi 1 ^ J>- I jkAj O 1 J UJI jS* (69) 

1 & 1 *. .,/» a i I LjLpLj^! j L l> w ! »i L w »J I 1^^0 15' o! ^ jj 

S' * 

l a~*»ju jJLs^Jl) aJu j}a~> Lg_iad*«_j O— *LS^ j\ t<JlJL*Jl 

■(46 ^ 

i jJl5 t^yi j 10 lJ 1 J ^ ^ jJLJ Jjj Ij <^~3 j£j>u O I ^L..ia««^>j (70) 

t C^^-4 j ia.oxj Li-L»j O I j |JL^>- La L^m 3->*-^-> ^yXJ 1 LoLpl-lIil i^J I j _^L^' fij— »-* (_s^^ 

,(<»-jij j. i . ^ ^ ' 0 4^- 1>- iiLjb o y£-> >»-l -■»■>" 

^^>-1 UU^-lj iJLajJi L>Lj>-I t o jj yjiA>3 (71) 

j I y \jl*&j Jl>«j L)L ^^HLk *> Lj 1 JlilP- 1 (. l_£3 LJ 1 \ g Q..7KJJ ^ I v_ 

* _- 




** *" * 

— ^ L?^W* J! tS^ytJ 4X;U-Jl Oj^iaJI ( jP Law ijl ^ j^i 


452 



[ 276 ] 


4^>-Li . d) l) LLs^ iJl-L-fc Ijjb <j L^j ^5 

•* 

aJIJuJU 4^a>jj 4-1 j L>x_* <j 1 t, — <L5" ^w?jj 0 ! ^ l aZ 


^UJI J> iij^J! ^ ^IjJl >jJl i^rj 

<*• 

dJ-* jl LJ-j- j-L^j <^>-L; ^>j .<kjj 3 <_ji 

l*X& ^J^L* jp I <U^ 1 


^ J5 ^ 5-^-ljJl ^ <j| 

cJ ^^0 ^j>- 1 j^J I A*3*>L>>'y jwLia ^0 JflLil^ v 43 j-o ^3 Oj^Wa-a -L?xj 

«* 

jU ^Jl II^JJ .(^^JD J&Jl ♦rwcJl d\ J* 

*• *• I 

U5 Juu Jj.il » /SSM <Ow> ^ JailSJl jlkJl y.^11 

^ijolj Ja ^ (kiiJLx3 oJ_pL£) ill - ^-L-^o ^J_p o ^ 

sjIjI * 114 , JaJii l _ r ^w V .tjtf j^ii ,_ji 


oJlpIs Jjiaj <uj Jj <• Lgjl.S Jia- ijti^ ^ciax-lJl ^ J u^- 

M\yry\ 4 JL 0 JI 


<J L>«J I oJl& <■ 2 ^ 1 -■^•'■■ i L$»S* La LJ jlp j ULjjl ^ j 1-L-^- La L^a>^L ^iJl L-aL^>-l 

j] .(47 ^ u.Ji jwLua-oJ!) « [reflective equilibrium] ^ ^_5Lij Jl jjljjJL a-JL^jJI 

u la j ~. 1 1 Ljla> 1 1^'- ^*jcS I Ijla o^Lj^pI a. I . ^ S' L *— ■ j L^J I 

3 -L>»jJ , 4 j ^>UJl aJJI^J I 4..9 Jj>-j Jii Theorie de la justice 'US’ jLSj jJL_> 

Ojl L _ - •*» Jl l g -*> j - d j A_> ^jljJl oj .a-JLjL-^JI (jL^-* j U aJLi 1 OjS 

<Liw 3 jjJ I L^-jLw l (^^ 1 0 JL 1 LJI Aj^-i-A _X3^j 

1 L>x_?- <Lw^ ^3 JJ_4 . Lgj l A^, ^ ^/3 a 4_^j>* I jJ I A^oL^oNl Ajj Li^J I C^JflJj L j^i \j AjJLdUjJl 

£**#j * L jdi J^] (artificialiste) ^Lk-^1 ^1 a_>*j»JI J5 

(constructiviste) ^Lj j [a^^ oJIj awj^Ij A c ^Lia^'yi U5 

a ■>» H ^ Lr 10 ij^ 1 ,4j 1 Aj>*_>tJ! ^J LsA 1 ^jl-Dl (J^Li^VL) aJUx^ J I oJJL-o 

Ajj-wvjJl ajMp i _ s \s- 4-iiiL>^JL JjVl £» aj>o»JJ J^»L5Lll ^IJJI JtAii— ^1 

01 Aj JL 9 L*J A> jiij 1 0 -ti ^^LuiNlj Aj^Ja^Jl A»pjL<J lj 

tAJjLi» A_4 j jja_i ^^Lw<kJl oj-A t l jj ... j3 1 4jlj_«Jl J-S" 4 j . «A> j p1^>-| ( - 5^’ 

. aIasw^ AjjLflP A>t>- -^p (^>«J| ^1 L*jju 


453 



t _ s _LSCJl I jUS" -L>«JlJ| ^3 

IJlaj cjj-Jl ^ Jji i*-J» 5JUL5U 

♦* 

p £ (, 

qL>^ ^ ol ^f (^^r*P iSy^* ^ lt*-*- 

^JJ! ^Uj^I La ^jL J <L*)L^JL!l ol jL*-« jL>-l 

! <Lj *>\5wJ L> <w?L>*Jl o^DI o LaL ^ xJ \ £-*ij L) ^ ^ i ax *,~.> 

aL^» jS> I <La \j*j» l<L^LL*Jl olj^Z I aJLL>- ^9 ( J-~Ll .il*jj 

4jLL>- ^3 \ j~>~\ t jl^ptJl aJL 1_>- ^3 ia^3 

t* ** 

I li Lp^AAA*** 1 0 I ^Lp LLJ.L ^ 1 I«Jm£JJ 

v^jdJl <jJI Lg-X^P LSVjJI aJ ^pJu^Sfl c-Aij-<Ji ^ 

^L-I ^^Lp I j-aj <.UjjJ U-fJ} Ljj-^l 

^L-oSlI jJaJ jL Ij^-lj .^i-»^Jl 


JL>- ^3 AjI* 5 £-sA?j t^jVl ^I^LJl (J'^LaX-^Vl 


La .Ail Lli UUJI J c^JliH Sii>Jl J l* IS 

^ ^'lUl J*>U^^I jl IjJL,' JLSjJ jl UlJ 

^iljJl ^ ^ 1*JIS ^ aj.US S^ii ij->5liJl ollUJl 

S M *• *• 


^JLp Li *>\JL^ *5 I oj-A J:>L_> La ja jJL*JIj ^ l g «p ^jljj>tJl I 

* ^ j L ~ * ^.<^ 3 1 


[277] 


j jp>xjJJ fljiLw^Jl o 5_A JiJ ALaj^LkJ! La ^3 LI 

^ »* 

c-jbwaJl ^ L*\ yu LJli i~^-ljj! 4-JL-oSfl j-k-Jl j-* 

«* 

P P 

(autofondation) ^liJ! ^-^LSl j- 0 o^jIjiJI 

^J jJLJ objJwaJl o-La (j| 1-^-^" Jj- 5 ^- 1 V (^iJl 

«• 

LJlP .illjjtU ijJiLcJ! Q^-.«. ~J i ojjiaiJl iAJL <UaAj O-iJj ^ij 

^ IJL* jl .^'IJJI J*>Ui-^l Ij-y. rJ'AijVl iiaj ^1 SJj-^JI 

•# 

c_j L 5 ^s cl^ I jJl 015 La ^jaj .aJL ^jA Nj j-*ljl ^jLL 

<jJ\ J» w?-li 

^ oJla oolj OL L^J-^ ir*-* 


Jb -° ,r ; -fr-- ^ l( JijJl ^jL»j (>» 



454 



A \ a [ 1 L Lgjlj t * l Li Vw-J>“ijJl <jl iS J-'-^ 

— *-«-! sr 31 s? 1 ^ I ^ I 

<1) I ^Jal. V ILa jl J jjij jl LJLp IaJLXp 

(^LJ I j I ^Jl LL>x_> J 1^-3^/ ^ l*3-A 0 1^ t Aj I ^JL» (1) 

U ^ (jcr^ ^Oi^^r 4 ^ ^ 

^ fL* J^-Ljj Jj t^JUJl 1 -Ia ^ 

-^'j ‘•^ (5>- f-fr 1 -" -V <Oj.S ,>* “J 1 ^' J&-H (^' 

U* |j_*> JJL^ ol JL>Jl j AijL >* Jl oj!j^/! jjk 

If-* a^JI .^UJl J^ku-ll ^ >Jl 4=rj 

•* ** 

^ AjL*S <1) L> J*J>Lll £A Lg->j jJ l^-UP As j « . ^ 1 1 J 

o^LoL^Jl ^aa^L?)) ^Jj <^5^^ I ^3 a^jL^J I oJLa j I j (. Lgjb 

•* 4* 

L ^-& Ljl ^J-aJI LwAj Lj. 5 ei <1/^ .AjLL*J| 

ol ^ aJ ^>-SM '*1* cr^ 

L « « ✓? 1 L j-A ^-L>-*Jl \ I |J_A jj .L*_^9 4 J ^2_>t--lJ I 

J-L*1J J-i*Jl oJIj-j jly»!>U cij'j^Jl 

^ w>>)l ^jUL oU .La .JL^Jl 

** *4 

cJ^ .aJI*l*JI 

0 L^^«J I 1 {^£ *p>M**& ^^.Lp ..^4^31 <1)| . La \y* m A^ l-g a t 

^y-L-SlI Ju> v 1JJI <J!5 Ul-VI <u cJliaJ ^JUI 

♦* * V* 

<jl o 5 ^- c^ 1131 ol ^ .v-^tyi 3^\ 

•* M 

L c ^P-L^-'yi -IaxJI <jU <(JlA*J| d/ 4 1 j)) <jj ac^ <JLaj 

aL^JU A^ai ^AJ tJL^-j ^Jbj Vl jl ^pJa^j JwUj 

?LjJj-S^ I jlS" ,*)Lj>«JL^ L^Aj ^jJij A^Jj t UcJ^ A^^ya J 

j \jy\ ^ jl* r ^JLi ^iui Lr _.iji jSz LUi jj. 

^ LUJ! 3^-JJl B^lj^Zl aJ! ^JJI ^L^Sfl 

«* M 

«* 

^0— wM cjVl cJ^>- o.a ^a Uo I c— >^ a_JLJI oV viJLJi p| 

S-L— L^JI M iL . ,_^e<Jl j* 5 >r- IJ^J 


455 



^ 


<LJ Lki I A-^^JJ-! 1 ^ ^w*> J^_o J L~jJ I I J-fc ^-i 0 I *X*_>j ^ l fl " « > -li 

Aj Ip ^OPxJtJl 1 JJ I jjL*Jl ol^L^o ^J*>- 1 •* 

** 

^JUI dJLU! II* IJu; '*Sy~j tjSlI jl .L^'li J 

*>lsl t^lUl J*>U^MI Ijl^ ^1 ~H*AJ iL^uJl S-Aill <~*h 

•* 

^L*w 0^ a1_^>xJLo A^J3j i— a J L ^S j <1) V J&Z . j 

tjj__^-S/l £« ^ V'^l (jr^ oLol u ~ T *k jL~J 

ol — ^ f*-4^>-l ij*j 


456 



CjlJJl 


279] p£^3 ^\ I Jj. ^JLlII * «J| Lu» LlJ Ljl 

Si-li ol : oliii .uJJ J| oL-ljjJl 

•* ** 

tw-i-dlj-» t LlLpI uJ LlS' Lo-S 4jjJL>«J 4-s^UtJl 

* 

cLjIj 0" 4 4-<k-Sc>JJ ^U-w>“ ^jUaj 

^ ^I^Jl ^y^uSM r ^>Jl ^ ^ 

£* jl 

Lij I* y^t I^La U y£ SjKJ <jj Lw^iJ^a 

M 

• 1 ^ ^ 1 1 *^u 


^Jl ^sAj jl J-aaJI _J Njl 

«• 

j\ LJ^JUJI ijL.* ^ ijJL* 4 JL-a ^-IjJl Ui^J 
<£ uJa^Jl oL^LiiVl Ci5 i^ IJLaj (Sittlichkeit) 

ia^aiL a^UJI aJJu^. 1 1 JJU^Jl jj* I 4 J ^Jl 

(J^° ^^JL^jaJl 

M 


J^U-Vi aJ^ ^Ul AJji- 1^-MaJ 
4 j jjo ji Lolj JLai JjJL>Jl ^1 U .yj ^ 


Sittlichkeit aUS JJc*a (*) 

I U_* *>-ljj 4 ^15 jl-p (Moralitat) 

« ( 1 ) ^ I AJjl^ 


457 



0 1 oLi 1 ^^JlP I l^J ! LgJ^P { j\s> I 

fit 

t>^' **\j~*j\ ^y* I*-p jJ 1 ^Lp t - Geist _ jJJ Lo 

^*P C i*»Aj Lo- 5 ” c I ^^wo»A j Lsi-P 4^o j ^ a a 

Cr* *-£>f-^ ^y>- ^ Jjv 


^ l _ 5 ~HjJ 1 ^*>^>-^1 ^_5C>Ji ^\ J^-*-U oL*Jl oUJLwvwJI 

4-* J^L^Jl 'kj^jj&S I 3jlj-<kJl Utjj Ij jJij L - ^ ^ ^ 

•* 

^IjJt JjUMl J^Jl jl* jl .JLiJ^Jl SL>Jl 

£^JI J-j ^Lii'ill jli t-ue- jjJi>«jA~. ^JJl cIL^JLjJ! jJJaj 
iJU ^ Jj^Ml JSLl, jl jjp ^ t L.L.! I jls>- jJ| 

LS5U-I Ulj^iw.1 jMl ^ «L*-i AS LS - lo Jl l^SU-l v_^o 

.l~ >-lj Li jU-l Ijlocoj 


Ml j;jUJl : oJujlj ^JJI jUSl -jkliJi 

^ J^Ml J\ ’^j? 1 ,jLA c^l c^s 

oJla jl Jl iiUML .(.IjJML UUaJI c-^-IJI JjUM JoiJl 

^jJl jL>tAoMl IgJ ^J U5 LJ j-Lj jl v— tf 3jA? M x^ws^ljJl 

, I ; (_J ^ C L«.>.Mpflp * I 1 A La^ M I Xj 

** *• 1 

l*-L*Jl iJlA co I oJu>tJ 1 oL>tJl cilJl£L>»l ^Jlp ^jjJu 

^ (oj jwoJl) iJ*>t£jLJi ^JuU L^j-^> lg_up oIpIj^JI o! 

^ — =r (jf*-* ^jr* J* cy-.-ljJl J^Sn J^xJl Ja^" <_T^' 

La^j-Aj 4_*^jL^ ^ ^iJl oLp Ij «,a 1 \ J J-^P j J^> ^y> 

«* 

uLw- Ujk (JjUl ol.l>l J ^ ^IjJl J^u-l jjaL. 

^-^1 lH> jr* •t/ ]s,l r^ 1 y» L* c^l {}** Oj> 

^-^>«Jl Lg SSL a>*JI oAa 

^iL c4^5L«j ^JlSI ! j ‘j" J ^^"Ml 

** v^- «* «* 

• I 1 


*** 


458 




[ 281 ] 


^UaJl 


(*) 


(■ t * *■ 

iSj *- ' l y J*r' Cf 




^JJI oLSL. £i^Ji ^1 J^a ji J^l ^ 


JA AJI U Ijl, coll 4ja*; jl ^ o'yi Jl l* LJ jl\ JJUdl 

p 

O^J — 4A**JjiJ I t*X-> jys& j*£* ^>-1 Jl a aW (J 1 * oLJl 


: 4 J — LiJ I olj-u»\fl J^l ^1 _ j\ i-i*>UI c-JL5 

o*-pL<^Jl I 3 _a ,<^jlJ^Jii (L>»Lw^I jjJl) eLw^Ldl 

^ Laj> I o L>tj JaJL? UjJi>- -ULiiL aJU^JI <LoJLaJ 1 jJixj j 0^° 

JJ-*Jl (hubris) jjj-p JLljJ pIajVi j-£J j t^JliJl 

I 4*^- j+**a t Li-^> ^ ^ I I^LaJ 4ul3 -Xxj (J yiC^t . 4-wjlj 

!1a ^ UJ^ jjiJ ^ l£L u^jl {Antigone) 

•• «* 

• oLiixJ ^JJ! <—*j j-*J 1 ^Jlax3 I 

p p 

4*jILlj tUboLj ^ aJslAXJ! oJ-A ^3 ^jLv*>LoJ| ^t>*X3l o| 

4 Jfl.i (_) ! ^ I4 aj .^yLJuiJl jJ* oJUo ^1 oi-L^Jl 

•* 

tUUJ cLUi ^^SoJl .^jL-UJI ^JjcJI U oLj^o U 


Lj ., la a oUtj^ 1-Lfc i JS (♦) 

<J .bt JL>*1_J j-Aj t*U-Jt-3jl 4 ^jI ^y]! oljul -Lij <ui 

.^uSn J*j* 'i/ I ^jA Aj^^P JLftJ Aj t 0-U>-J AjsJ I L»- ^Jl 


aJj^ aJ cJIS’j 

j ^- 1 o < ^xfT cLlJJiJ ^UJI aJ f-iJUbl I ^*^3 Ijla j .aJL^pI aJ jjJuj <l»jI julp 

j^UaJI a_i LlS" ©jUIj olwUfcli 1986 (^jLo) jlil ^ -* jJ jLS 1 IJla 

^yLJUJ! jJ> J^UJI Iju .JwJl Jl ^1 ciLJ! JiU 

oU-UJl AJJj JL^JD l . . la i 'V ^ ^ ^ y^>~ I oLmwL« 4_JX^P j >LI jj£jj . ->- 

• I) 

Sophocle, Antigone , traduit par P. Mazon (Paris: Les Belles lettres, ( 1 ) 

1934). 


459 



I La i lla c-1 U ., « SjjL»UJI ! 0 } 

.JUJl jLi^I ^1 U^JI iUi^JL .*. aJ Lgjli l <lj> jj-vwJ V 

M 4 * «■ 

( ^_d^>L>- v yi ^ l. Jg..>^JLJ 4_i_» l_S" ®<oLpI^ ^»jLJL> ^jLw-UJl 01 
LgJ j5”Jb jl L ojl A V I LJU j V I j 

~ M *» 

^lJL) 0^ ^^-9 « «,<3 1 LaJJ^P s^3 y^sJ I 0 V t ^ j— >tJ J l * >" Lj 

OjLp^-J*- ^JlJLa C— » IS” jJ l^-S 0 Lwx LoJ I <lL»L*^o 4_J j->*-> A-j3^<v^l— A.) I 

^Jlp JL^uj I I <c«4 Jl>- I 3 co^U LS aJw»cl^j 

L^-P y® ( IjJLj**! ^l!I) 0 Lwk» L<*J I jii l ^JaJ L> .^ylja^Jl I La lyA 

•J^c jfc Jr'- 9 -*-*-! cji U5 J^Jt 

£. 

viUi ,_yU j.f. tu v U5j ,j£Jj •(*-f~ 4 J^ v'^yj (*-§— aji ^jLs^ji 
l/ (*-* «-MjA uU ( * ) ( _ r iS'y_^ LfAJ>>-i V~^~* 

^JLAj Laj^^Lj L^jXS j c la A3 ^_A Ua->tJLj ^ 4_*_)l^-^j <L.oJla- P 

^uj LJ 1 LajjJU ajj^LlawI^ <Lj>Ijl> *Lo ULl/ 0 c^liU^ ^L«l 

y*-^>\ J ~*. j (^JJl jU IwISLa j .Aa-wxJJ j»Ju!| ^ AdycJi 

f, p 

■> 0^ j-r’H c jj_p £-r^' ^ 


Ja 3 ^^UJl o^ill ij* jU^Jl yoX^lyJt j$S\ ^ASjij^ ^Lp (&) 

L$J 4-1. la. J 1 ^y ^ juJLiI . L^JLt L| LajU- Jl 4jliJj^ j^r^\ ^y jAmI I Jl*_j j 

oJLLi JLs4> 4.1.».'>- ^ y£L> ^JJi ^>- 'V ^aJLS'^aJ 1 3 ^ ^1 1 * I J) 

fj£i ijj~* X> ^Js> y^AA-iJl y. J^\j J5 dll^. 

lLLLJI ®^^ji \ .<ulp’ dy>%l\ jl yJJ £~+-lJ ij^r^yir 1 ' 

O yi jS ^ 1 » ■> . La L>- 1 y#JL»j 4,.,'. 1 JlJ 1 iiaJL^J \j La <2*> L.^-J I 4.1a 1 ... 1 1 

0 4Jo I 1 g - C* I JU . O^y^JL ^jgj yfL»Jit \ ^yLp JuJls^- ^jA j^Jl]\ jJ> *)l Li 

<-JlqS ^>- 0 1 ytJu l il ipLJL; *— j Li*J I l ^.. .la,>- y&j 

^J 0 } Oyj ijy 4 J 0 1 (j Li OyjjS jJloj /y jl! I 

-li jj5L» fc»*iUi-; ^yij* Jr^d ‘^3^-t^ ' ^r - L>^dJ 




jjuju 4^ i 




i^j ^ X )>x j t ^ ^ ^ *^* • 1 ^ (Wijjj l i ~ ^ ^ 

1^jL>«J IJb- UfejjJb 


460 



►Vi ^ o^uji jl J UjbJi 

jr^'d ^ c J^J jrri l 5^ j cc-*- 1 ' ' <jl 

A3'}L*Jl (J j_?xj JuLJ ) L-JaJ 1 A_gJl If-OjJ j^jp Js<2_aJ 01 

^1 toJuJl Jl L~Jl LI .Ojjl £* i*Jli sjUbL* Jl U^bJl 

t Lgj^ ^UjlJI JjJ JjLJl oxjILj J5 (Creon) JjjjS ^Jl>o 

J*^ £W?1 (^jJl JjJ-aSI Jill J*S~ 4l3ij 

I aJV^ A^j JJLwwoJ I A-J^uJ I L^LJq ^ J ^jJa-^M/l Ij ^jA 

«• *• 

>1^1 JL- f L.l M I M iJNi vt- «>• 

4^>- ^ J I oL^x^ aSJ- Jj <-5^ C. rc?^ 

i>* M 5 ^.LjuJI iLjJaJl Jl bJU <. Lg — -i: 

•* 

jJ-*Jlj JJj-L^aJl JmS>LJ| JaLtJl ^3 { j-*P J L^J I I 

•* 

JIjcJL LLJ aJu>^ Lgjl SI t(ekhthros ^jj^>-l j philos JJ) 

♦♦ 

Jl Jlj^-^M J-aj J-^ U4 

jL>Ll jl5 L-S" cJjl*-^l j I jL^-Vl <-j 

JUI ^jjl jU lIUJLSj .JaJl Sj Ja-wJ jllp 

c^^s^iJl iiJa^Jl cLSIjpJl SUjI Jl ^JLjuJI ^JJaJl ^A 
£, 

^1 ^JaLv^o <j^p|jJlj jil ^>Jl ^j -' 0 p -^' 0 <J (3 — > LLu>*j 


ej r***a y+& C-J^aV iJllA : LIS' Aj Ja*>o jl A^3 ^L"- V I O LJU LJLtJ 
^.j^. J »-^i ^r>[ J* (*J^i J -*^ 1 (jJ^Jl J-^-vaJl Jp AJ 
aJL J->- Ij JS ^-f^Jl jJ pLoVl J L^a ilLSL V 

J* jr 4 I JjJ-^<Jlj aJL-pI ^ 

jLs^a_3 >xjjj (jjjLw»»L>J! . i g a 1 1 j| IJla 


» l) j V I vlJ \jA wLuj (j y> ^ j+Ai i ( 1 2 6 I I ) ® 4Jb I p Ua>- 1 ® (2 ) 

0 I jSL-J *V J C l.g * t Lg U I V -j L-^2- j I eJjfe . 2Ju^ JUo d jJLj 4j Li t2JJi J 

V ^JUI IJla J^ .(1318-1317 oL~Jl) jl^I JJU ^ ^^iji 

c- 

Paul Ricocur, i^US' ^ t^jL-UJU ^jloJI ^jUL^ jJijl t Jaii ojljiJ Ml Lu5L;> 

La Symbolique du mal, philosophie de la volonte (Paris: Montaigne, 1960; 1980), 
tome 2: Finitude et culpabilite. 


461 





c( jrr gk:,ll) (catharsis) jU Jo US j .JU> 

f, £ £. 

jl ^5 Uj iiljJj £-r*y jj£> 01 j* ^ *cj jl jja ^ 

^ . . ^ 1 . ~ i g la j 1 ^ ..C' ^J_la_) t ^ g i a_0_<*_a_j t \>- 

L*j\y>\ u^j LJjU jJl J^Jl *Sj*. oLylU 

t* »* 

0>xJ Jlj&Ji IajUsI l^P^j ^ AjUsJI oJUg->j .<—> UsCL3 L 

•• 

^■'j' y -^'j ^ ^ (^OJl t < ** ) ( _ r ,j3J_ ? j j iik^ 

*• » ** 

4 4>- j I ^£.Xsi>- 1 I < ^5 vqj j IS j Ll-fr) . (^y* J 0 43 1 JlU> U I 

l« j-XJlj diiii 4 JjIoiJIj qpjl J l ° J J 

j*\ p\yS\ JUU- Jii jlS J*kdl) ^-^jtflSJl j! 

«• 

. La jJaj 0 I 4 aJ ^ J--*' j-* ^-A US 4 A-JlP ( Jj 4 U*3 La^JL) j L) 

(phobos) j-p UoJu>JJ AjjL>w*Jl aJlUI Jl pjj>Jl!I IJLa jl 

^aJI ^p - (UiuJi) (eleos) ^JLI j-^j >Jl 

. JxiJL ^*^1 J50 Js^l ja _ iiijJl J 


^-1^' > -IkJl Jl ^Jl oU-Jl ^ .1* jl 

t« X.^ W •• 

j Iji ^ I O Lp I J— i x_i-P I- -/* " <Lo L*— « jj jja I (_£ j-5 ! Lj J— w>- I jJlL J 

a^j^sJl jr* JO- 5 **-*-^ ls^ Cs*^ ^- 'y 1 » i - i - ! >«-«J I 

J* L 4~Ju S.uLi^Jl <u-jLJ jjb iijAj] oljLiJl ^ j 

. (3) -oJiaLlJI oJu l*jd r ' ^1 *\y*S\ 


^3 4.1^8^! ( j- a OL— >N I J ^ ia_t OL (^) 

j I 4^wJb>- 4^a L» ! j~*J tj 4j Jl®> Lw* AiP t 43 L*^> I 

yj>j to ^_^_>*Jlj <j» j_^Jl 4jj (Zeus) 9j (Dionysos) (**) 

* * 

.(^*->- jJoOt) (Bachus) L^jI 4—Lp- tSL>0l i _j33j 4 j^./? , >0 I 

L^j L Lu^Lip 4 .ipL«^j aj^Lc'I *)I ^Ul 4jl ^p 0] (3) 

J. P. Vernant, et P. Vidal-Naquet, «Tensions et ambiguities dans : OU^i 

la tragedie grecque,» dans: Mythe et Tragedie en Grece ancienne (Paris: La 
Decouverte, 1986), tome I, pp. 21-40. 

George Steiner: Antigones (Oxford: : ^ U-i L jSJu dJJlSj 

Clarendon Press, 1984), and Les Antigones , traduit par P. Blanchard (Paris; 
Gallimard, 1986). 


462 



Ljuw>-I yJl dUo 

L*j c !«Xj y [x~s> J jAi L~Lo>- 1 yJ I o j-A o ^3 jjl~j I 

3 

LJ!>UVl SUJl y J-^UJl gJ^aJU -C^ ’j±A V ^JUI ^UaJl 
ddo>d I _ AO-**-* 4_<d\j>- ]a jla >- (•—''j-' 4133 <_yH c^J 

of JLp S>>U t _ (4) Lr x^,L JjLS- 1*0* JL& j£\ LjlOJI 

45 

Lap- 'y L^xJLp ^JL^Lw*» 1 4jsdjj>«x« <_£ y>- c^-> Ip ly ^y l ^-> 

.o^-ljJl J^>4 y (<jj j^Jl) AJ'ySLtJl jp ldJu>- (JLw- y 

•* •• 


i JLxj IjwoJuo d I ^t-diO 





SL-U cdlS ol 


3 ysodj I LiaJ ! y* ^-P j J I ^I_P — 1 1 y>t^> 0 V dU Jli 

i>*j t<c -* q?3Ji i^jjJa— Vi j-«-*jj <jjUi yO v ^jJij 
LojpwJb JkOO JLi _ L.ISL 0*0 ^Jl LJU^Vl pL^-VI 


J-*j i o j* Oj ijl jt-Lt... > Lp j »...~ ’ I oL— >L* oj . V 


0>«-OI (agonistique) LOjjJI LOUJl J^* i (Steiner) ^.L-i 

ipyoJl csl^lj J^Jl jl^oo-L orSji* o_^ iOLO)M 

j-i*-Jl tolj^oVlj pO>-VI OjjiJlj ^oo»«^>Jl 
iUj J*>U ^-OLJl JLUl OcJl IJla <cO oIJUL OI^VI ol 
(^J^l) JOJI *jUaJl oli OsOll oUl^Jl oJl» ^ iL> 

•» t* v 

.l^Ja>d oyi JS ^y jlfi C j yJl yp J~^aL> \ ^iJ! 

•* •* ** 


Karl Jaspers, Forc der Wahrheit (Munich: Piper Verlag, 1947), pp. (4) 
915-960. 

P. Aubenque, La Prudence chez Aristote (Paris: :oL5 y ddj 1 .<—> .j] 

PUF, 1963), pp. 155-177, “ 

£, ^ f 

jJa-x«jt OOP 4-JUoJ i I jl ^.:Ja, 4_1J ^jl—xLdl 1 1 L« L aJLA I 

Lfj uyl. yJij 

^ i f 

0 I ^3 y ^a.j- 03 d) LS" L« L«/? y+AS>-j t L^SLLkJ J ^j^jcLL* I ooloCO>l oIoLJL<»-*J <J >La L 
oOwi • iXLa I A-o>- jd 4 . 1../3 < V 1 Ju^j ^3 ^yj Ij 0 \ 4 j ^~S* loi I 

Simone jlo^Jl y yUo* Jx*jy Owali 03 (Simone Fraisse) j y>~* 

Fraisse, Le My the d’ Antigone (Paris: Colin, 1973). 


463 



.S P l—»*< l— J 1 Cr- f^' cM 

^jUJU ^JLcJJ JjU 5I ^IkJL Lj\J\ JSCi; 

I O - ^? v^-i J-O-k ^oLpI^t-aJI 

01 .<J ^ U L.ji JU5U v~^Jl o jJiL-ftJl 

SjJj^Jl < _ r vaiVl Jl>JI »_jjL>«_1j j_UaJI IJuh OjU: SL-LJI [28 

^jA 4^wlj^ 4 j I J ^01 ^ ^ -o. M 


Oil JjUdii .iiUl 

015 J^OLJ ^jL-LJI j^J\ J y>- -uXo Lo 01 

^ " «» 

t/ oUOs'j I t/ ^j- 5 ' ^ J-v* 

0~* J-S’ Ok-* 9 iJL*_*»Jl |^Lp Jj^>- 

U jU jJU.5 ^ l ._,-^-^- 1 jl Ip-wtaLp j LS^ . *■— ■* L r ^a I 

L« * - -^-1 Lo 1 L o -S* c o L>*-> I ^ _j L-— «.<-> 

J-a-^L^MI J-JJa-Jl ^ ^ Lf* oJJlLx-j 

v 1,1 i* ** 

^JLp j , jb-l j &. ../I o\ aJl>-IjJ| o^IpI^JI 1 I 

j& lnSjw t^JjMl 4 la a *J I £A (Jl>eJl y& ^5*1 ^ aJoal S I oj-A 

.U^JI i*5^Jl **ry jl Jlp ojilil ajjL-UJI 

J aJa$ ^vJ tOJUjl ol>*j AjL>-1jJ i)y jS ^jJl jy ^s'l ] I jl 

diiJS <c£S j tiJU^Jl (ioJuJl) (polis) ^jJl ~uu*~j M 

. L& j3Lj Lo->j i; Jj 4jj I C-J M 

- JjA^aJl yy {J j> jLjcJI jli tcLUi ^\ ll^_^Jl U^J t Oyijfi ^Jj 
jl <-AaJl>xj jl Nj ji jJ-*Jl 

.JjLvOJlJl jjfljJl ^ l-Lfc jl .plll^uwl 

OJ-JI U JS’j iOJJl U Ml -Vr jr- ^ 

^1 ji-^ ^ aJIjJIj ^JL^Jl ^Ij-Jl (Jj~# J^Ip {j* <■ l_£T* 


Martha Craven Nussbaum, The Fragility of Goodness , Lwcfc and (6) 
Ethics in Greek Tragedy and Philosophy (Cambridge, MA; New York: 
Cambridge University Press, 1986). 


464 



d-Jjjl ^ iS j ^ Oj£j <LM 

{£ J-*» Ij-»j-Ssj Nl j» ^ L*-S 4-gJNl LI t 4_^.-L<J 1 4-3 *!>LJ I ^Jj 

s ^~ aaJ1 ajJ^I »j-* J^* jj •C^’-P' oM o* Oi^' 

<L£3 d)j . 4^ ^\_A ^Jl Oj-> ^5" .S^JL) I 4^J.A-$i 4ja_^w_^oJ 

«» •» 

/ ^<jij^M I ji jl*j ^Jl*^> ^£ill ( Jiiil ^>-li<kJl 


Ji! c~~J jJUiJ ^jj otj £° pi-L o! LIp 

oL^LiiJ ^jJJ dJJi5 ojj ^ LLs-si> 

*• 

Jil C—J jJ-*Jlj JjJ-aJI j-j |»— >Jl ^ ‘jj •‘^■k>-l-'Jl 

4_JLj LJ I 4_£^LJL) Vj t^L*j>- J-® *: Ojj jS 4-Aj jJp /^>5 4j^Lm^ 

oJla jl £. i (8) l^4~iju o^-S/l aS}U Jlp ^Ij JSLL, S^Jl 
j j^ : g 1 4jJxJ ^JJl (<_->*Jl) (eros) ^jj-jl j-* o»j aS^LJI 
[285] i . (9) iJljjJl JL-iliS/ 1 L^I jl*4 J Uy > Jl <u Jitoo ^JUI J 
.(jjj JLs<aJ 1) ^ jJLi oJL>-j j-A C^wLi (wOj-aJI d)ji j .^a.Ai \ 4-JLJl 

ijjuJl ^1 ji Oli IJU . ur ^i x J\ ^i^Jl IJLfj dJL^i; 

(igJ^I ^~5) (Zeus) j*S/ » :L*jiLJI IgjJl a JiiJ L^ul^j 

(Dike) lS £->*j t^lijJl IJla ^Jl*-! jJU^I gjiJl j-* J 

oJla Jjl* pj 4-JLi^Jl £-« 3/^-^ HJj (iJlj^Jl) 

WIjlp) <1)J j-A JLJ! j / ^^LJl ( j~ r > 

cr^J W* c^ 1 cr* L* J^ ^ 

*» «• 

-a - 1 U -/^ 1 JL3 J to!j->sJLi 4-iJLw<kJ! JL>“ I 4-ij->«Jl 


jjt L * {£ y t jJwu L* o 1^3 jl*j !oLL->IIjB ! 43^>«Jl ( j-~j j (7) 

o l ^ t-5^i <-5* -^d*^ 

*51 ^Jdl j» (*^^>dl) A3^*Ji t J J - /1 1 1 I*X^j tJi>-^L«Jl ^jA (8) 

C->li jV») l k— Jl* ^1 ^Jj-^aJl JP-^» fl^JlidJ Li-»di 

.(799-795 oLSfl _ «U* ypf WiU 
Sophocle, Antigone (1934), v. 781-801. (9) 

.4Ju U j 450 d~-J 1 fc jj..^a^. J I (10) 


465 



cLDI :(<J!jl*JI) 4-oLi! ^JUl xj> ( _ y ^_>l L. 

Crt~*}*r Cr^Jj {* u ' ^ Cr* CnJ^ 

^5 jJp ^JLp J O^OULo ^.^.l.la « ) 1 <Ll|j-*JlJ L>- J 

*# 

<JjJL U L.|i . . .. "^r ) 4 Ifl « «<*w*^0 I 

<L3 j— P 4 I l g j 1 A _ ^-jj— o — 1 J J— *— >- j — H l g 4> « ■? 


;ld-l 01 


0- 4JL^I V JJI ^ v - . <l2) «.. ,^U>JI 

5J ~“J tAd' (_^j •‘j^ J .^ 

^ *♦ 

<>*J tioXjl L$S\ 0j-£ ^ jJj urH 


0! 


(13) 


L^Oj_S0w> *Uju^I 0j^ 


J-f ti-jji Ojp j-«j 


(14) 


^ I Lgjj_ ! Id lip JlXLo 1 <d^2>edJl 


LT^ J-* L^i liL^-L® ^iUi 

dUS J* yld LJL**J si^J! dild* 

w 

*J l&Jl>- J 4 4iaJLJl 4^J>-1 j^ (^g J. s^ . 4 . ' I Ojj-vaII 

I M «* *• 

-J>j «C~>-')M 4_a_^?!) j'i/ idiJ.i J-A ?JLs-l J_s<9 LL ’ — c - ^jL*-! 

dJUi (»i ?(^»Ji) ^j^.i ifrJjie. 'i (yijuaji) ULiJi ^ 

*l^Ml ^ ii^p ^>. _r? J ^ ^ 

!• » 

^so^-j ^ 4 0*^ jfi* u 1 1 ^g^Ljj d— 1 j>* 4 1 


- t 


d-s^aJ I L^jli Jl>cj Jldld> 'V 0 W -1 *i j - ^ 1 3 jd>- Jpl 

«• 

oLVl ,J oJl5v L- r^i ' r'r^^' 11* ol ?<— ' Jl 

f. 

oJl^j ^l>Jl d^l^Ji OjlJs 
•« •• 

(j- 4 -?* cr-’i" J-V* 


.856-854 oLVl <. 4 i; jj^aJl (11) 

4-A i <^\ J-* £Jj^J 0 ^-!' J^ 0*^' cs-^! 

.892 odl 1 (12) 
.882-880 oLiSM jJ-aJI (13) 

.928-892 oL'il 4 <_i (14) 


466 



[286] 


o jJiJl La diL»y O LS^ Jjl jb (1) L> d-U.iS 

M *• «• 

uI^J pJ I t JLgdl oj-LLJIj <Ua-LJl jli 

•X ^ry :^' v i=iU XJi c lSM ^ J 

,y>\-» f t_yJ! (*-L*-i J-»-l 4-d-j L-H -X jl f_d' 

^j-o 1 jjJ I 0 JLAs dw^-L* 03 j^-Jo I jU t La 

•* 

(.l^Jl 0X^.1 j-9- 1^1 J± .^XJl UUX* Jl ^>XJI jjt. 

^juj ^JUI jl>JI j la 3 t ^J lSNM L^»p Llls I j ^S 

•* •» 

IOjj- ^L^j^Mj t^idvyNl ^LUL 


|jL^J lJI^IpVI J^a JjJJaJy ^_£jLyLjl p-L*J jl 

^jja ^JJLJLjj dN/ . Ly> y,£ a a JjilaJy 'y j-*-jJl j 1 .-L>Jl 

♦♦ 

oLISJl J*>U dills' j) ^>JU JudUSli J^U- 

y ((Tiresias) ^Ljj^Jj (Hemon) j yy* ^1 i>j~JyJl 

Jy y>r-i dSLSj i <Ly_L^JLJ 3 Xww . L 1 iSy.j^^ (*0-*-; o~^ 

L^jUaj*- Jt <J bljLL.1 jjj jl jjUSlI Xfr* aJ*A . J 

«* 

JUxs-l y» JjSh oJjV I J ^-XJL jl .1* ^UJl 

«* 

^yS' {j* c-r^J - (( J-^LlJI jLgjJl 

j-v^-dJl O'^LpNI t4-JxPj 4 Jl^2j d^y ^ . <16) ^dLiJl 

(^dL>t_p) (deina) Lwo:> o J dS’» : jLdNl OjdJl ^jjl 

J jt ^SLS j . (17) «jLd^l y (deinon) Jl oJu* *_y>cpl ^jS^J i*^iaJl 
iJlSo iJU^Jl deinon iJLS jd jl (Mazon) jjjLa LJp 


.455-452 odSfl jX^Ji (15) 

1 ~-> L® ^Ly>~ 1 ® t yJL-P AJ^pd 1 A.4.dj-) ^Xp 1 1*^ L.-«.%«-i (16) 

djU^Jl 01 OOdlj ^ (Mazon) OjjLo dy>- jJ Ld t^o^j>-L2xa 

jy Lxp 0] . (amphilogon, v. p. Ill) «OlJL>- Lj y LfJli yy 

.oj_A ol_x_J.Nl i-UjdpI Lr wj — ±£y*-^ ^ c^j' 

Naussbaum, T'/zt' Fragility of Goodness, p. 71. 

Sophocle, Antigone, v. 332-333. (17) 


467 



oJLp * ^Ui jj-LoJjl ji ?(merveille) ajj^pI 

(formidable) y.*-* UL^-I ^ y ol^ 

( 1 (admirable) yo (_S^i lA^^JyJL 

& 

ilf> j* i jLJI J5 ja j _y~o jSy\ (monstreux) 

Lj h> j-UJl jJaj j~>- ti*| U ^ JJaJ! ti*-L£U 

o-C L~» 0j 2 ^y> C'.sAi AJ 4 (JUajVl j*. & a 

4# 

^ P 

A-^J W 1 ^ lyj I {$> j** 4 La^xpLw%u 

. ii LS^ i^s^' ^-> 4— * * ) 4 . . - ^ 1 1 <l)Li o* « > 

j! jji ^ jlfcijl J\ j;L V ^IaJI »L>- <>» : 4iL!A5j 

j^p Jl*-J I ^y l ^ . t. 'C t i y j L**> | 0 Li Ll& . ® a. 4.* yg 1 1 aj ^yx^j 

^y y J^vw»J 1 oli 1 y .aO»p U-^-L^j ^jJi j ^ ^M^liAil I 

p. «• "=* 

(>^ ^J^Jl <Jy '~r* 

j^Ja>U»j p-*J • L r’W>djX : J Ojm>^ 4-Jbr i^l J-^ 

LjLs^ Llj ^jg-p I oj 4 1 jl>- y> 4 Lg->U :oy m jS 

ya A_^«_4_) p-^JLI I j J^jOl CjIj 4 aJ ^-<kJLw-) 01 [0^-o-y OjA^oJaja 

yjyJ ^.>' 0 | . (2,) «^UI ^ c^K: JJLi :*M 

AX*Ju ^OJl ^- ^ -wvJ 1 ^jIjjj ^JaxJ \ y (c * ><J 1 ) 

•* ** H |» «• 


iaj yj ^LOi ^jl# ajI^jJi y ii>-^j tsyOJi ei^j l$j ^^i yJi 08) 

Lx>-j «. yji y>%j U^j>- o«^aJu t Lg-j y«lj O^i f*^ * J ^ -» > Cw? y ^oLwjNI 

y^ jyo (dikan ji5^i) y>Ji j y /)!i yiy j~> -^>^j <■ yo I >>*j yi 

-365 oLj'y ! t <u*i> jJu^udl) aj \ iyS/l y>-; j*— jl a! 1 t A jxJ 1 ^Ij 

jJLaJl *jl .(aj^>«-pO ^ j>~ I cZ- , 'VL». I < (369 


yi ^^1 ^iJl (Lycurgue) y yLJ uL*jl* 1 ^JU3 y& JL^JLjj .(951 c«Jl) 
u)l JU»j o jj y j .(959 d^.J 1) ^AjjL>k} <—*.+.& j} 1 .x 2 .*} 1 JaX^d Ij^-A^ . S 1 

£« fjUa .:)! j ojUJl d\ x y (^>j) deinon jl» : 

.(1097-1096 jhJl) *( a -* j ) jjXoi Jil UJ 


4 < < i 


.585-584 jb-Jl t <_4; ,XaJI (19) 

•* « 

.613-612 o^Jl 4- a; (20) 

«** 

.726-724 oLoSlI jX^Jl (21) 


468 



[ 287 ] 


Ojiyo jj-Ul 01 j~* • ^ ^ ^ iw ^ , ‘ *'* : : j 

\1a , |d« , Jip I OL) 01 O^Ja^u N (22) «yJli y* lyyy- 0 yli* 1 


)«ww4J I 


* 

J 1 * ^ Oy^a. . w . w _, . ^ 

f, 

! 4j2-v>t-wJ I ^Jlj^jl ^ lS *-J **-3 j-*J ^ <3 jO>Jlj . j-a>-wJI 

t ^ g 1 ^ j <• 1 I oLlJJl t 

01 • J-*-*Jl |_y^ Sj-LLjl £jb>- (*-fri tOj-Ul>- 

JjL;» : u *Lj i _ r J ^y-1 li-'-*’ ^ SA-j-jJl aa>*~aJI 

<iy>Jl OU dUi *_*j . <24) «5 XoU ib»- Jjdaj V iO~JJ 

^ JiJ I 0 jp ^J-P ^ ji ^ IdJl A^wsjJ L) U- o t A^Ji (J 

4 .^.a,',^?.,^J L> ^^lJL<Jl <1)1 C ^*>L£ JjL-Jl j!» ! 

L> 0 jj ji wjJL>Jl ^ ^ ® * J ^JL-S c KOJUi 5 j-^3 J_$l Lw-J 

j*** *^ I eij^L jL <y~~< L yy 5 *L! tXs-i J • (< jrr~rrr“ O'!' 
i>* j*-» iail>« (v_^>Jl) ,yjyl 

• ^ » 11 k _i. -n ; c . .; .11 n ;:.^li s..: , 2 ^ „-li j; 


yu 

J >v.» 
«* 

JSll iUSJl ol 


4^3 £ji_Jl J>\ <iy> Jl t<^s 

. wj-i-p y*> L« c-aJO^j t j+z&j 0 1 j V 1 col ji wL*_i JJLI ^ 

«* 

^A <Lo«^>J 1 (J I ® ! 0 ^ 0^ ^3 ^>s-U 6 ^ A^, _ _ _ ^ 

^-U- N ! ^iLU :5^U-^i! JjVl ^T Ji' J^3 

^j-i c->Uj-s^ j j j^ScuJl iJl^i^Jl do 1 0| .A-^JS/i 

/ \ jjj^j jL Jl ^ l^JLio Jl Jju t ^ $ a» Uj 

Uij^j u^su- Oj-^j oio j-s>“ 'y 1 jjJi iJ-A 01 ^ 1 ^} i£ 1 

^5J ^lJb Jll-A . ^Jl ^ ^aj 01 4^0>d-wvAj J a_0^_> ^ J-s^J l l-^o 

*« 


.835 oJl i <+~Jl> jJl^JI (22) 

.987-944 oL/yi n~Ju jJUaJl (23) 

.1209 o~«Jl i <ud jJLaQI (24) 

.1098 o~Jl c 4~~ j 2 j j j ,/i * 1 1 (25) 

.1270 OaaJI i jJuaJI (26) 

.1353-1347 oLSM jJLaJI (27) 

O.JL.JI ao-UoJ Lexicon Sophocleum oJU-ipI ^jL-d UjU (28) 

= U3 j ajL® 0^? I ^y®) awaU^* ^^****1 A->- j~** U (Ellendt) 


469 



I® jlS” j-J I jl Mj^>“ kS^j 

y yr?^) *V-r*j-!' J-*-^® J-* >- r '>Ua^J' >* *^>^ 2 -!' 

. 9) (pathein to deinon) (oy~o 

o^pjJl oj jk ( J^- 4 — ~>jyJl 4 jL^J-aJI ,5y 4 JL J? <L>Ij 

^jjJl y _Jxj L S jl ?«S-U>Jl <>.j j jSk. Jl» Jl 

y* liS yjda>wo jy^j Ljli Lo-d-*J ^sJ^y L« 

y yUJl L^y^l yJl Jl~kJl JUjUl jl .J 0 I 4 JI Jl JuUJl 

«* •• 

N j ^JjsxJJ <Uu IS L^J Jj>- ^p L^JjP J^JL> CjLpI j-y? 5»s^ai 

^jJl>sj o L m»> 1^-5* Ujl^U 5 j-^bJl oj . 4 ^ j> 

l-jUI ./9.:.^ i K J| ^LsAj L-Lo»p - Li^L>-l h .*,&„n m Z.«,~ a ^ ISJj! 

(1 1^,3 P •• *4 ♦* ~ P 

l d c. I j L^_jI ^4-»->tj-Jl I JjL^o Q« 4 9 I j I 

IJL^J j . <\Jl> Lw»j ^3 01, « x >c-t ia I ^ i 

w »• 

Ju>- ^A> (^^>-^1 Jl 4 ^^jJL> dLwL>J| c-AjII i>j 

•* 

dLwwLoJI ^Ji-a* y y^- * I L^» L&J I I y^J 

iLli _J> JUJI i^iJl l^iU*- yJl oUJ*U Uu yb jl 

«• •* 

jL-%Jl ^->tJ 4 UbjL-^a ( /^P jj_a jU Lu jJa_) JJ-s*2j jl 0-*->J t J^J>cJJ 


4_lji-L»Jlj ^jjjJL ^aJL>sJ l $ . i S^U. p^vWwAf i ( Jl yjt f j *.M kk 1 — w^“ y w -, 0 ^ ^ 3 — 

cijJaiJl «. j-UJO (phren/ phron) jj^i /jjji J (boul) Jjj jJl>JI li’Mkjl 
j. : :Jl ^ <Uy5j ^AJl i^JbCj 4 (manthanein) ^Jlk-^>» <iUM 

.(Ji>cuJi) (phronein) j^jj* y> 1032j 1031 

^ y& 1 ^ ^ fcXjyj • 9 b 1 4 \ * 1 ^2 *> Jl (29) 

JL&3 Jl9 4j Li 4 J (_J yAj L< lp i(727 0« . j I ) J^* '~- J J^" 

« * *• ' t 

j*£jc}\ ^ <j l 1 * - -/» 1 1 ■ jlaxxj OjjjS o I jy>- l‘ .l a> tj L> 1 

l£jj^\ jUa^Jl JL-J ^’L .(Ja^JL» jS>jk JO ^ 2 >waJ' 

oj j» J-L«-| ‘^ 5 ^® : j j-dj^ -^J 4 c5 i^5j>«-Jlj 

djjjS .(105 1 «jL-J^l yji’l j-fc (iliaiJl ^»Jlp) 

jU Ja.fl.lj jl Nl iij^xJi) ^jJL j 4,(1 269 c**-Jl) jljNl olji -L*j 

■a £ fa' f 

(_^_ijl jjb i ]a >* ~ 1 1 j^»fcjl ol l..>— 1J yy~> I ^^•1 , I 

.viJUl i^sjjl iiU .(1353 c_Jl) «^iU o_^! jl jJiJI oUj^, 


470 



»» «■ 

\ j wL^*-> 0 I <U_L>-*J | <Ua» j Lo~<jJ 1 

oUtJl J dUij tdJJi yp i^Ul oUjl^Jlj J>L>t^Jl 

O-^-i ^ J-J^L i £-L>j J-S’ M j-k 

~ l ^-. t >- <> J 1 J°LJl oy>-i (j£-iJl .ijl 10 a JjU Oj .AjjL^LjJI L^^C>xJi 

«* tjj L» ^LlSVl ^yj J*^> t^yJJ Jti^Vl 

.( ^kJ i) 


^J-^j c ij j L- LO 1 ^j^-^jULSCJl 01 <. aj J jjij 01 LJLp Jt-.^ 

4^-y <k>J J jkl 1 tojL*Jl 4^r r A'Jl JlOO yo jj| 

.pl^SVl 


(*J-*d ^L^Vl Jl (^gJaJl) ^^jUliGl jj j^Jl ii-A 01 

J 4y>o JJ> V <j>4Jl ^Ij-^aJl J-*0Jl J-^ J 

lj JlOj jJaJl O-i-A ^J-P U ^Jj .<U^>“ljJl <0 *>L>- V 1 sL>Jl 
** «• 

LLp jL jl .La <JjiJ jl LJlp JjI LJ .J-La J-*L «^> 
<cj»»JL^ L_*L»j (_r~^ dJJ-ii #JJua J-* (_yL>tij jl» L jlSL 

^ ^Jl «LLJ^Jl» jl dUi i(Ljl^IjJI) sL-LJl Ui) 

•* 

m <J J-^ ^ J-* c jkl^ yj* 

J LiMtl LgkixSO V J\ JU05I 4jJo<j cLO 

^ L^JU tJiSfl J jjy 4 ^La i>JLs^ iJLa oJlS" Olj .SL/Ul 

•» 

V ^dl oUJL^Jl jj* VI ULo^ JUjO 

IO^jj .OiySLl L> j_U 1 Jj>- <L« jJO^o 4_L>- Vj Jl L>- J 

^ Ox^ljl Ol Jl JlJI okJ ^ J1J J LJU ^^01 
cr'^LJl JaaII J5 c^OJl jjOl jL^JI ^Ik> J Vl U JS 

J^a-flJl 01 Jl IJl^j j-aj) (( ^jjl« Geist OjJ-*-*Jl 


VI £ju V <JLJL>Jl 4d>JU^Jl 01 ! ( * — ^ LxSOJ 1 £4 ^jUc^ 

^Jkl o^ ^JjOJl J-lp tjL^Jl lijfc LJ j-T J 
<j> 0 L , <a - oJ I oJ-A^ ^ j Lo^oJ I OOaoVI^ jj^°^I ^JLp 1 /%-$^L>cJl 


471 



A-*-J -L>-bj loJ-jhJ ,_yLLjl 

•* *• 

j I J L>J 1 j . y>~ N Li Li>- Jj-Ij JJ * 3 ^JL*_; L jl j <x^L«< 

jljjjjdl IJU JjUj l^yL-JI Ja-JiJl; A>J L<2j I oJLa Jlo 

JiVl JLp _ Ljl^IjJI ».la:^j V L. y» JI^Ml ^ 

J 5 U, ^ ol J^l ^ .A^J jl - Js*~± 1 Ujl^I^- 

Us^j *LL^I jli Jl JlkJ ^1 LJ^uNl 

»♦ 

_ JUaAl jli Ij&A, .AJi v_^ ^JUI J£J| J^A ^UJl 

,_ 5 _Lll HcJiJlj (_j ^Jl® j)j Jl ^ JljJl L> L>«-s<? [28 

• OlJl l*J >0 ^1 A^l Jfl^Jl jit 

## ^ •* 

JU->JI p-U j} 

(LtaLw^-l ^iJl) o Lwj L<>J I llA . I lj& JlS”Jj 

£j^ w <^i ■*>** jL*^Jl 


f 

jllp Ua^JJi oJla j_a La Phenomenologie de i esprit ^ ^jLm-UJI jl (30) 

C y rJ L>- jl j$\ 4-L^_>J 1 AjJujJ <jLw“j Lwj I oJL>- j] 1 /» Ja/>JL> Jjwv>- jJ 1 


o^jj j ^£3 (Entzweiurg) j^' J! c^ - h.ai 1 1 1 Jl* . jj Lw^l>kJJ) I <j^ L>*r*i 


i aJLj L*J 1 JL-^j 4-LjJl^J 1 4 ^ — 1 1 JLs*? j/ 1 ! ^ g - 1 ^ I 4 _»j jL>- N 1 J 1 ^ la ■ * 

Oj>-NI ^yJl ( J5 ” jj ^yJl jJJu oU^jj-^aJl l jli jJuaJl IJl^jj JLj> ( Jj»-jJI 

4-JuljJl 4,1 ..all ^J ip 4ja3b*wJl <wg_« _ A>-jjJl 'V j f Vl oNl JJ^J 1 o l jaS\ ^1 

L# ^yJl 0^*Jl ^yj ^jcJu l l ^ -a»- N 4.*iamj jJDl j^aHj .f-Lj^'yij olj»Nl 

1J_* ( J5CJ L f**- a {j* ilU-* jlS jl .^y^uJaJl ^Jl »^jl>Jl ijji jJ*> 

^LJI jJ> ^jjjl «Uj-i 40j^Jl £• pUi^VI "(V^i .«u» J, 

.jlyujl jl5j jl <2^ N y^jJI ^1 Ajjlfil ^JU^Jl jl .^1531 a JLgJ 

1 Jl* ^ m }L t 4 ^*Jj I i Jjjj Uj 4 JJ l w aj>«jj 1 o~l2 >- \j J5 ejl ji jl 

l*J ^ ^1 L5UL- ^jl J\ ^ ^ Ji-* OU UJ .JaLiJl 


jl .^jl«-La -L>-lj j ji ^yi l^-l^ 5 j-* j* k — i 1 j olJJtt k-jl^xp^lj ( J^j»jl SL-L- 

^J j-J*— * j i-Lo jl jjj J— jJLJj j-^J 4 0 jJlajJ Lja ^JLAJj JjlJUl 


^1 j • ^ 1 1 jy*s* ^jA jJJ j JJ *y j 1 . I 4 -i 1 ^.-i 1 g a. 1 5 1 ^yJl 4 j>j La -ft.. 1 1 

( 4 -«.i-i obnu 4 ^ojJlJ 1 ) <JljJ 4_ 1 ^j^Jl 4 (Bildung) iililJlj J &*.* J I 

jij j*J jli l-^Jj IJla JJL* ^ (der sich entfremdete Geist) 

c p 

* U jj* ^ oUl^aJl y- 4 ;lj y> JLjJ»o jl LJU>-I jdl I ^jA jl ^. ■ lat.-.j 


472 



[290] 


^JLp IjJL* jSGl i a.A3 L^jI t ^A^JU JjjljJl 

Ju>- 1 ^a L^-j t L» JLw>- ijjJ 1 d)Li t JL>Jl j 

<1) b LjLw* j-£Jl ^-£J^3 ( ijp>~ ^-*-*wa&J|) ! j jJ I ^1 yj 1 

(die geistige Machte) Ly-jj}\ ^ yi}\ I 4 J j jA*^ 

u?^ ^ C-5L-2J' ^Jl lj}>- Oij ^ 4 - a. ' , I 

t iiJL>T, »,^3 1 1 L^i_dj t ^jLu 0^3 ^3 Lol .Oj-dLj 

^ 1* 

< _yS\ j l ^ a — *< j I *_3 !*xa *)/ 1 <u^»a^->' jlaUlJI 

^^1 Laj jb js-b jl LJi* jl5 jl . ( 31 ) JjLJL; ^a*JI 14-^0 
y <Ly>- CU^w»vJ ^1 Ij (J ls ^ .A . 1 ^ 1 a]h A j 0 Is t ^Jl*^jA ijfi jb jS* 
(( Lj j-ia-> ® ^L>- -X3 ^j-*-wA <j LS’ y] L^5 t 0 Lj>- V I iwJ Lp ^3 

^-j 1*5“ ^4 j-^J 1 1 jjt ^j>o <j 1 Ll4»p o is^ Lo-S*^ <■ ^4 

LJl i~JL . <32) (Jj^i) Ji* J|JL^-I a^j ^ ^jUil 

JL*j UUj>J y) i jia-^j I <J 1 ^ flJ I 

I 4Jl_Jl 0^3 t^Ja_>lS” ^jJLwa/L 4^J>- 1 j J 1 oIJj-LJLj dUi 
•• •* 

4~j >- 1 1 {^ 1 La^Ju I C-»Lpl j+&\ 1 4_>^A JjJj>s-» ^3 ^A Lw^j 

•* *• t* 

p p 

<j' ol j-U ,_^Jl V-j ^ 1 c5>^' °-^* <Sjr~* tj* 

•• 

L^1-j j 0-> 1 oil ^3 d)l5 t L^J jJaj ^ j^a}\ 

L^jjb aJL^ j-a>JI ^3 i iSj LqJ I oj^ .SL-Ul jJ-s^ 9 <^^1 

t* *• ** •» 

tA^3^\j>-'yi oL>Jl j->^® JaJb <up ^^>c-J \ t LjLs^i^l 


,_5-> 4 -rx-’J c3- A -f'^' j4^ 1> ol (31) 

4li»l>sJl ^-^.l—i IJb-j ^jA 0 j^-jL^alj j^jjJl 31^3^1 .!.><-> t-i-A ^cJ L^ : !] 

5 *>U J* ^ ^ Cr 4 (H^ye oL 

^ ^k-^<Jl Jl JiLU ^^Jl ^ l^i j3j j! 4-iJUS Jj» 

Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Esthetique, traduit par : ^_Ja_JI J Lj -L ....-* j^SLJl 


S. Jankelevitch, collection champs (Paris: Flammarion, 1979), t. IV, p. 267. 

Michelle Gellrich, Tragedy and Theory, the Problem of Conflict since (32) 
Aristotle (Princeton, NJ: Princeton University press, 1988). 


473 



Jj>- b i I ilJ Li S ^JuLuJi ^3 

1 p-So>Ji ^1 oJjpUJI ^ 

^JaJ I oU_A oj .(*—3 jJaJ I j ^3 jiaJl 

• 4jI*«A 3 l g jlo e_9jl>*j Lgj I t <LiJcJfc 

l L-5^ ^ (^j^J • i fl A >ijJ I Ij^A J^j cJ I ^L-S j*S> JLfiJ 

^dlj i \ ) <U^aao Lo o L>tJ jr*-*^ ^ ^ JlJ I 

i3j* L$-*— ^i - ^ - * 
Wl J^^iJ t^L-J! 4i^JiJl 

dX^jSLi Lp jl j_A ^jLaj jj .O Ij>-Jj_JL!I ^_3 

<-5-1 I ^3 o Lo~l>~ ^.iJl Ij t ! jJ 1 <^^>-1 j 

«4 ^ 

ji jjj ^ tj^kJi jb>Ji j J, 

f jJ I ^Aumww L s S^O-J l5 ^ (<LSjijJl) itJU &y$£ t <uLp 

»» M 

. ( _ y UJl lajjy J 


*>\JLi I aIzaj ly+^-jjh* jLJLj j N Ij— *> ilb-A 
*• 

tiJJl L. t^ljJl J'A^I £U3^I Jl ^iJUl (^k:3l) 

jl J^*Jl ^k^~i J- Jj yu> N J^S/I ^Ij-^Jl Jaaxj 

,j-*J tiJUl ^yA 4A-^li»Jl 5 jI?J| l(Jj*bl! Jlj-~Jl ,\A ^<*-1 4 aJJL 

0 

lIU-LS - J, (. o L^a, >cJL) I la.5^ 

3 • ^ 1 JKS^-U j J.,sA* L<k»A 0 Lj>«J I I JlJL*-) 4j>- I ^xJ I <Lw*>“l jJ I 

L5^ ’ L5^d ^ (JT^ <JjL>%- 0 jlJ Jij-^Jl 

o Jj>-j (j*>L>-l oLpl^aJl 

•* 

^J. ^ 4-Xj l^X.P ^xJ I 4-*3^>-Vl 4-^L3l>cJl 

•* 

(J^J» Cr- -J>J' r 5 ^ 1 <*£>■ ol 

:<uL»aJI (i»^>Jl tiJaiJl) JjJJl Jl (i_gjL*LJl) ^jua-I J| 
!j& (_f 9 ^ :> ’ , ^^ ^Liis'bll -X*— j oL; J-k^Jl jL*_JtJl jji IJla 

^»Laj| j] ^U-Sll JjaJL d_JLJ I Ua ^ Jj^Jl jL^-Nl 

.JaljA'yi ^yA****^! 


474 



[291] 


[292] 


i— - J*Jl - 1 

^ Jl 4-LLj ^Jlll Jo-*JJ ^jL*LJl ^jliaJl jj 

aJ V 1 ^ I J> Jj ^JJ 1 4 ^JlSJ 1 

** •» 

ur^J 1 •/• JJ ^ ol5 £l^Jl jl .cj*>uSfl ^Jj J>\ i^r\ji\ 

^^jJl kij^LlJl ^3 i»j LjLL~a N I Jl e.j^li\ 1.1 g ' 'jj>s>^ji Jl 

•* <• 

^U^Sfl (sjS) Spju; cOLJJl) USJl olUl :^o> IaLJ- 

« ^ Lwm^> 1 I ^ 


j^\ J jL^Jl \1+j aLaJI oLpL> 5jlp <^l~J 

«• i » ’ 

J I ^J-P j • *& ^ I 4-..- L/3 J<Lj j-p* • ^ I 4 mi.«>. ■«. AM ] l a U - J 

Lf* J-*r* ^-*-*'j^° j-* < ^H>-~“ Jjli Vjl 

** w 

aaa>c^J 1 ip-jl ii^U-Vl oJLa t(i^JL)l) Sittlichkeit jp ^lijJl 
J Moralitat jL£J> Jl^-L jl L g : i J>^_iLJlj 4 ^ >^J | 

J Ja-waJL LgJ-J 'jS jA -pxJ <_Jlj Ojjj^JI 4 ^L*j>-|J1 

•* «* 

jJ .iljjJl 4 JLL- ^a j tgJ5 Ip- ^Jl aaJLJIj 4oL^-iJI iiU- 

*• ♦* 

^3 .] a , ^ i aJ L j -JLL j Jo-*-U ^jLa»LJI £->liaJl j L j^j jl 1 1 • U r . ^ I 

Lp^P 4.J^*J I ^3 t«U^J Lid 4*J>0 ^<*J I 4jLwi>fcJi ( y 1 £ZJu 4jtl>Jl oJLa 

*» ^ 

I l_pj[_*_) sr» aJ**J| LJJJl Jl 4^Jl) 4»JjcJl 4-«j> Jj) 
^ I aJU a^a Jl :> V O^LJl) Sittlichkeit Jl jl 

jJl j_$'L»S/l Xj>A <JI j - r Li J 44-^-ljJl J^L^S/I 

oUa^i^jJl 4_wJil^J (_$l t Lg-loLli a_wL»_*JI 4_^_SJ>J I 1 ^ . j L>j 

0j& ^ UjL>J jl A^L^J I A^a^C^j I Owi«A ^ ^JLp ^ J I A^J IlAjVlYLi^ j_-Q-_l I 
** «• 

L ,L^ jli jU 

s »» 


JLla .cJLs^lj^I <w^-aJLi o 




^JlJbJI 


Jl a^Lw- ii^Ji AiLj>L O-wJ LJKjLo jl .La ^juJI JJ 

Li*>U-Vl aJ^JJJI 

•* 

o>«j Li I Ip I ^^g,.l I L I 44-w^LvJl a^jLw<JJ aJLULJ! LjIJlII aj^JJ 

oLpI j. va . U aJL>- o- jJLS" c^Ju>«JLo-l jla3 L^jL^JI oLa j^p 
j L>c<J I I - ^ ^ 1 1 -ip 4 I- ^ ^.1 4^j I 1 g ' -1 *>- 


475 



U^r! oi Ja4* Lit .UijiSj U^J 

o jXi 4 j^IjJ jl » . la ~ .«. j <■ 1 1 j-Jl* 

jL^I ^ W^' UkiJl J^l ^ ^ ^1 

4_^a>J| oLpIj ll 1SIU& !4-JaJl5bll c-^ljJl oLJ fc >L>-'i ^plijJl 

•* 

<JL^-P 4^Sb>- ^\ 4*^>-ljJl 4-LtAj <J-^> J^fcP^M 

.^-I^Jl Ujjyi 


LaL5 y ^lJ I <t La-Sl-i 1 jps 5J |jL*J 1 oJlpU jl (JjL>sjJ 

•• 

^l^aJl <J[SL*\ jl U iJLj xiJ .^LLLJl L^l>> ^ Uj^ 

Jt>sJl *- ^ . 1 ^ T — 1 ^Jjfc> . J^UJl £-j J jjj I 0 ^Sb&J 4*«--*ll-<>J 1 4-slJ 1 «Wjli 
i 3.1 7 L^jI J^LllJl ^*^> 1 jJlSL 4-gjjlll j-iJl £^L<< 2 -*Jl y* 

^^Jsj j 4-v2j>- j*j l*lJ I jl 111 jL -ill ?jjL*lll ^iijlj jJL 

a c. I ^ yg, J i jl I g ... a \ odJl ^^-L-P l-i- 4, £ *-*& A i 

Jj |J-fc J^-> (ajjj-n^JI) A^j-^-jjJl 

jj .AjjJL jl j J^Jl>s_^Jl Jp (J^ ^ AHo I y» ^*5s-*J I ^^i-P 

1^5$ dJU> I jjj 111 jL Jj jiL*Jl jpJ 1 0 j-So I 

olj_LP ) ll5j] I ^p_) I 4_)jJajJl ^j-o jjljjJl OjSL* 

*• ♦• 

j»UI ( JjuajL jr^ tljjiliSl IfcUjj I bJ Ip Uis I j 

^ (. S' 

ye j jJUi*wo j ^l^il pj&j ja ^s I ^ 1^1 

JA i*^>L>Jl y& ^lijJl f 

Ju>jl IJL^O jli (jJJ-lS'j I ^JL/ 2 » jLipM I jj>-Vl jj.5 

^]l Jj^l *j' ‘ ^ oJ^>-j ol^U ( ^- ( _ r oaiSM 

«*• 

JLi jJ jlldS” j JUJlj .^pjiJl s — > L^>J lS 4jJ^a 

l iwL*_>- 4 J jj p ^-1 1 CjLpIii^VI yj jb yi' j j I jj_iJ I ^-ll I 

?- j-«Jl! JLs^-S” oi> I ^iJl j_^SNl j j,.^.i^>J 1 j-l^-> 4 ^j>-j 

«« •* 

^]| jx>-*yi ^9 JJJU«o oJ_A ^iaJl l )1 


, v hS3t ll» ^ 452 _ 45 1 ^ i-ljoJl J*\ (33) 


476 



[293] 


SjlpUJI j2]\ JuJL a1«Lc*J1 oJlpIS 

I lia_i_**JLj la > ^JLs^a *)I I ^^L*mJl ^-Lp ^ L^JLjLp 

i J\ t jr^'j ‘^-* 4 c^i t>* <_U <_?*U" UoU 

♦• «• 

J'teu.l 

Ji~ ^ M aJIjuJI sjlpUJ ^IjJI jJjJI C ^>JI 11a ol 
t^giaj lJLJb»- LpjLm^j Lwi>j 0} jlSLJl Sh 

^y+<0 J JSL 1 ^C,J^ZS3 4*Js>x-* J I oJLp! j3 OU>*J jA>r-i 

p p 

^ ^ 1 A»P lw? i ^ Jaj O I <J^ L>«j 1 It- j jpJ I CO 1 j I 4-O.X*j 

** «* 

4— U& ^1 *l_iSll ^AJbu ol dUi Lii oU .iJlJbJl 

#• 

L^ xJ^ a. j Lol .^-jjjjJl k^j\jS>-\ ^3 Lr 4JL> t j 

<_sH U - ^*i ti^rC <>r~ U-^jy LS^I <^L-iSM 

‘ Wi aJLsAI^J I <up L»u>- ' y I ^ *,.+*> liH 1 l Jo ! yzS \j 

bJl ^ .^Jl coL»*>LJlj oUj^SII t^kUlj 4»*J I 

p p 

Liu I <up L o*>*J I j\ Jo 1 co Lo-A 1*1 1 4 j^u*j JaL>cj t jL^i^L 
•# 

p 

iLSllwl I oIa ^JLlI I us 0 JwSLLwo Lg * p 

<^_>- o 1^ IwoJ I o ^SL 'V LjJ 1 J) I jo*J I /^_p JoJj>*j 

1^3 Jj ^_Ajj>-| A_v 2J>- jjiLSj 

<waL>sJl 4.^0231 jjJ-1 oj t <J L>J ! j . I cu^Lmj> (_5^i 
A .<>l-i I 4 jJa,~»j I j-laJo j^jxJL) CO LowA Lwwl 1 oIa /^o ^SsJ 

^1p 1 a^1^_p ^3 Lj^uu 0 } ^j->« — >^ . A_— w»*Lw«Jl 

4j>- I c5^ ^ frLui'b/l L>tJ I 

U J5 ^ t OL^Vl ^IpI ^3 \m L>J^p J5LlwJl ir^y 

M •* 

iuy J| ^sUJl J\ 5ji Sj^JI JU Jju JjVl fU 1 


(flxift) l $ 1 i. j| la J ' A » 2->t-J y-^-> (34) 

Aristote, Ethique a Nicomaque , 6e ed. intervention et : ^ (^jlUJI 
notes de J. Tricot (Paris: Vrin, 1987), 1131 a 24, p. 228, n. 1. 


477 



1w>JIj J^-*J^->- /j-4 

J^iJ <U^L^a-P J-O ^ Jj M 

p 

ytlii p jji Ifia^ 5 ^LaJI »1» JlJ ^p-o 

^Jw»j t*^ J » L~jj l y^ > ~ j . I ^<3 L>«_ji *if I cj Uj jSj 

S/ L>*-« ^c_ij3j \jlj Ls 4 ©i jj>sJ I <uL s<3 <up Ljl^- N i oJia 

o'il Mjj 4-lg.o dJ 1 J I oJLA j ^jjL>» LJ ^ Jw-^J o} Lo 4 LpjL^-> 

ej-A L^>- ^Ja_j 4 LaLl ^ j?h-> <Lo L» aJLS\_*L>» .AJuL-JLo Cj I j-jJLAjj 

I ^ LLaJ I L^p-jJaj 4 I C-> 1 J jjJ I <LoJ»*j o j^oJ I 

j-A La <jA j^aJ 1 . dJ I j jjJ I oLa ,JJL« JLajJ L^ULij Lw>tj j L» 
La (pretention) *Lol LJL JlpT ^1) (^j^Jl) pLo^I 

w *t •* 

claim 4 _Ji 5 *-« JUJl p 1*5 tiJLk* i*Jl£J pjtxJL 

jyrjl ^1 .iilJuJl SOpli! ii>Jl vW- 11 olJbJbJlj (ij-Ul)!! 

•* 

ii-ljjJl «i» ^ - «JI J! iJliJl SKaJI 6 Jla 

o-jjUL UJ±1\ iiUJlj OJ^SJl) U5J! ^ *1^1 j V 
'M .^-IjJI oLJ^UMl oLiU J5 L^ 




Uui^\ iaJbedl ill™. JLp tc# L' pH i^iLJl p 

** l» M 

.^-LL^ ^Jl olj^JL! 


jU (36) (Michael Walzer) jpJlj J5L.U JJl» 

p p 

^1 d->l jjJlLU Li-ILS”^ 4 C^I^jLJ 1 oJla oL***.>«Jl oL>-l 

J} fl-SjJL) 4 olj JS ^oLLJi y* <T LL H 1 { j-y^ I O L-^All I 

s^i £_!UJ dJUij 4<JlJbJJ sy>LLU LLi^i; 

iiU- JSLl: r £> t ; ^Jl jpI^I ol .«ijiJuJ! oliUi 

4 L^j|jLA3 jl oJlA OjL>- J ^JjL> *)La ^Jl*J 4 AaL>&>» 


[294] 


John Rawls, Theorie de la justice , traduit par C. Audard (Paris: (3 5) 
Editions du Seuil, 1987), p. 95. 

m 

M. Walzer, Spheres of Justice , a Defense of Pluralism and Equality (36) 
(New York: Basic Books, 1983). 


478 





L 


LUaij 


4-^Jli ol <zj LJLs Ll* 3jlp 0} 

0 1 Cj^ -T^ 4_**A_a^/&JI <Zj L*J? I jJL<>»j~lJ 1 *JLj li JjjJl J^>-b J^-j 

J>\ uj Oj ^ 1 J* ^ 5J ^ 

li— L- o. L> oli V t LJ^L>-l oli k_iil y* SL^Jl 

** «• ** » •« »♦ ♦ ^/ 

4JL L>- ^jA (_£ J >- 1 4_a 1_>- .ilLwA ..-L*J Lo ^3 I5.A ^Jl 

** *♦ 

ol>l> I o»L*Jl oJlpL^JI j ^ 1 C) La. 

** +* •• 

^JaJLwvJ I <L> Lo->- ^3 l g tf >t-J t. JUauj C LuU^^a ^3 Jjjl5 

H ** 

3 ^_iJsJ I ajjJl>- ^-a j >- 1 <U2_L>~ .£}Lla ^_) . L^-j J-p j LgJ <L« L*J I 

t ajjtS ^_ l -- " * <,0^5 Lo 43 ^^o 4J Lv%^» La JL> tj I ^jL^2-J1j 

CnH or-i L »- J ri *j' W ^ ■tSj J ~~i j' £_Wd 

dJUuJ N yJl j^SJL^. yJJl ^Uwi^l 

0 

La3^JL>-j L^j <U^L>Jl Lfrj LJlJaJLo I4J L^i-J I 4J yA~* oj t j 
*U>J1 J! *X\ApwJ ^ Lg_»_t j »wAj Us> j^J I 4jiJL>- L/2 ,j 1 .LILLA . A 1 1 

L^LL>*i^l Lfro^aJ o*>U^ ^1 jl 

,JjT £tJL3 j 4 ^yp jjjJl 4J L^vwO JuJL>* LLA ^JLiJLj LjI) oLp 

£> JUJI oL5 U5 fU>! ^j^lj ^LtjJi 

Xjijj x* <J!joJL 5 ^LJl IjlJI 


o LiL>«J ^LaUj l*-4l>- ijljjo ^y^Aj L)J OwwwJ L-a 0} 

15 ^3 oi jL^Jl 0 j&3 j-y^ 3 -* 3JL>iJ jL V j t oJla aJIjLjJI 

^ «* 


ol D l>- (j-iL^J 


^ ^ ^ ^ 


_Jj-iia_ttJt ^yk Jj oJj^Ij 


3jJL>- Lg— 9 oJL>~ I jJ I ^JL*J cJ ^>J! (w^-wwo J 1 o*La <J|jL*Jl 

sbjco ^Ij^sJl ( _^1 sl*j j^jJl ^Jxdl iJlfc i ( Jyi- s i\ 

(37) . . ,. 

• 


J5» :iJbJl bUiJI J! UjUi^l jSUi oljjill J_^ oj (37) 

= frl— *Jl J JL>-^JI® i*4-pL»Jj>-l illjuJI IjJK 


479 



JjLw^a ol U c ^\j +a JLi ^^-L^-a J^>- LojI^j Ji L-a 

^_-_^n->xJL( 4JIjl*J! o!jj-L> j 

I <uJL&_*J I I ( _ 5 ^' <J^L*-a 

i^JL*-- J-a^. J^>JI ^-Jjl « ( <L‘. Ja,d_l 1 ) y^jj jJ jJa a/j j 1 La l_£0 

4-w»L-^J 1 <OUJl aJ1JL*J| j^jLo jS/l C->lpl^vaJl 


LrH 


^ _-* >>, !-*■ II 



Jl 


£■*-> 


<_J_k 




iJl) Sittlichkeit 


LaJLLP ?4J jjJl 4jj_L>- ,j^2J>- I 

iJj-LJl c^J iJlJuJl oli-U 


.(^JaiJl) yUJ aJjJuJI 0^>SJ ( j~Jj 


4 _wj Lwj 4 jJ^*JL 9 liA 1 j I O ...... «1 j-dJ 

^^LjjJL^LS' ^j^yijyS J I J -*3 dLjl Lg_»li I dLL 

LgJl .(Claude Lefort) jj-ijJ ■> jJLS' j\ (Cornelius Castoriadis) 
Jl V-W lil U Vj*a Jaii 

M 

*v l>wo jj>*j v t j^Lo 4-*3*>L>-i ^ji 

Lo la ^ x> 1 1 j IJlAj ,4_1j. 5 ^-A Lw 4-JjjJl 4*5LL&-> cljljJJ 43j-*-« jUp| 

•* u/ 

. <38) J»J1 ii-Ji aj ^ JV a^JUj 


i^L*jL>-Nl oIj^JLH L^_j JjJJLzj ii_»jJaJl ^yJl ^ 

SJLj>-j <P ja^la jj-sAl’> jl Li^Lj V 8 I (( I4J j JL jC~j j 4 LgjjAL>tjj 

^p» 4®ijiL»Jlj iJ^U-Mt pJljjJl jl ^jJjNl I j oljjiJJ 

i^L*Jj>-'yi oNNjlH jl® 4 « l_gJ 15 y>> t_r^' lt* iiN-i jl 

j^JcS ilalp jJr ^1 iJilp cJl5l - oL*jjyJl jli ^LiLj l,g, :« : ; l a > i*jxjjU 
KaJuLl*w» j j£j jl i,_- •*» » j|-® 4 4_iijL>wo 4l->Wjjl jj^J '^jr 4 ^^ 


; Lw Lla -■ - 1 4 j I IJUb ^JLo . ( C I 10 6 4 A^*Aj j / 

( Jj>-li 4 5 Jb*- ( _yL ; £lj^j 4 ^Ju>- (J^J 4 oJ^>- ( _yl^' < '^ C 'U^>'I 5 ->y 0- ■*! d u 

l l . oljjjJlj V U LJlp L*-<jl e-i-A OJ 15 " UJj 

a >1 ~ ^ I ' jjbljJaJl oJl* jli 1 1 U 1 ... 1 1 ^L>«_s^l » Lwj J I j JL>- ^Jl L^j>-j_>«j cjLi.L>«Jlj 

. jLiaL; ^Aj.siW ^ja 4 — j L^ aiP *>0 

Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Principes de la philosophic du droit (3 8) 
ou droit naturel et science de Vetat en abrege, traduit par R. Derathe (Paris: 
Vrin, 1989). 


[ 295 ] 


480 



J-Sl-j-* fj-fi-* oL> Sfji 
|»Uaj ji» :iiij^Ji <y° 

J IjP t ^L*3 AAAPxJLoJl 4 j ^>*J l 4 ^Lw» ^a-A cA^wULll ^3 ^J-*-^A (J^Aj 

o^-wJa-S' ,4Jli Li*Ua_)l (jjUi JL*JI c^jjl 

y* f lp J£jl, yjj/; jl» :dUi5 (39) «iJU 

JiLlj ij^s-Jl fi| y> •tyJ' >* '-H* oilj!AJ *yrj 


syrj 


4j ^>sJl yJL>tIj 4 _s^L>«-JI I O.XA jl • ^0 j Lw t ^lp 

** t 

^Iku La JJ j .^L-ljjJl oJla J LjljISLM L^l ^ UJilJj 

ffi 

xij 1 j t <uc- oi>,.:.:.^ ^jJl SJlJbJl jljuj JUJLlSl y^aX)! 

iJl-bJl i/j t$J dj& iiUJl <jy U Jl ^LJI jlxJl 

~ «• 

1 1 Lj" i 4jli aJIJLaJI JjA>«Ju ^ysSj>t-^ Lo ^3 ? A>cJ 

Jlp (J j y3*>- 1 1 | 4^J I AulUj (^ll 3 j->e-XkJ I I 

o^ljl J> cLp/JI a^JLJI Jl dJUUJl 

** 

<jl jji JubdJ AjiUl ^ 43*1*1 eJ-Aj oljlj 

•• •• ** 

^iji ^ aJjUj ^ \j^s ^ it* ^Sfi Ha j_i^ 

J-* oLw^j^Jl ^y^>u» c5-^L? ^JJ ls*^- cj' 

L^sJlAj aJ I J_*J 1 f> j.£Aa C 1 ^A 4»p^-JL)Jl . Jw>*Jwo ^o-Aj jJLp 

jljJjJl C~>*J U ^ JUj 4 jI j£> 4lii>-*l« jJj>xj 1*3 Jl*Hjj ,%"Uj> 
d«-*J I j ^J-^Jlj (JLj^-^Ij J^xjl jjt> ULw j caJIj-p*11 

«• 

J J->Jl jLi JjliJl J * 4-*-> J _>Jlj 

•• ** 

[296] jJaJ ^ ) ^'V d J (Zwang) *^1 jJI JLp ^JlH oL^JI 

«* 

^ ^>^<Jl Jj>JI jl }) : LfSluJ ^L-iSh J 

^Jrty*' *yr j ^ j-* j^i ^ ^ 0 J! j- 4 


.71 ^ t4 3 jiiJl ca^ (39) 

.88 t2 S^aaII 1 4-w^flj jU «,/a <» 1 1 (40) 

. 1 0 3 — 8 2 <zj 1 jjLo} 1 c (41) 


481 



«* ^ »♦ •* ** 

Jflj jJ I ^JLp 0 j-LixvJ 1 t <L*_/0 A_Llj 1 jJLoJ I <Ul-L*Jl S jSLa}j juuJlJ j 

«* 

^yilSL t JailS" ^iJJjj jil L5 t^ysJl ^ g ™> Lo ^3 

ySL-JLj aJIJjJI 0 ^^3 o} . 4-lU jA Laj jA La Jj,+,<2Aj jL 

*• 

O^i I IJL^jj . <Lo jj LaJ I AjjjJl 4j jjajJ I qJA ^ya f ^o» L*»» I 


aJl^S" L 1 j^yt yi-Dly ^ L yJ a L^5o jJ l^S" ^JJl y j^L J 1 

f. *" ""’’ 

y>jJl U~~* »*yrj o^r^- £j ^ ~ £j_V ->* ^ 
jl .1 $Jlp ^_Jl>cJI yy ^ Jy* - jJ jj c/ 

Lx>> 4jlJjo L^OJ>v^S) LilJ ( l «/3 d 1 1 i _y J-» LaJ I ^^2-Px-JUJ 1 


<ujj 4Jw» wL». MWSlJ ^JJI (j^UJl) J^Jt 


al^il jrr! ur^J^' ^jJL*jl!I JsjIjJI l-L* J-;LL» 

a^jUDI iJ^U-SlI >J>*A JA Jbulj C j-JLi^-o cr^'^ 

j I5j> l ^ j lj I ^ ■ .. tf t ^_f- i 2 jjo W 1 * I A--_9 jjL>J I M oU <1 A *w ^ 1 1 

. > LjLS l . ^ >kj w ^ 1 ^ ^_] I ® l * ., <3 >r .* 

yt j t y_uJl *y>Jl d\S Uj ... (L’ Encyclopedic) Xs-y^y Jl 

<J yA-A j I jjb jjb L* .13 9 4 9 4 o yLflJ I 4 <L~ oUl J a^2 »^i 1 1 (42) 

ajJL>- t <Lj V 1 sL>«Ji# jLUj ,y* jj g ^ ^ 

dJcyu (229 — 209 yij iJ I 4 jJLua^J I) ! ^jJL^JI 

oU-4j>*JLll j <-W yj| 4jj]a->j \JLj L>- L>xJJ ^UixS'W 1 <ji j3aj 4j oJg L>* I -Li j 

La Metaphysique ^>[^S jj» JjVt ^JLJl ^^a.Li jj (43) 

dU yb Laj J yb L#» (jjJliii) y>Jl ^5 moeurs 

jl ^ 1>- ia-j yJ I jA (jjjlilO jJ>jl 4_*— s^> ^ jA L« ® Lp 

f, 

b j_JLJ I jA >2.1 1 o. « 1 1 jj • <- 5 j yjj 4 yjii I y> j^a /y 4 j-wiJl jjy ^y® ^3 j I ^1 

Emmanuel Kant, La Metaphysique : ^iaJl .«^U- JSLLj JUjc-^VI a-JLSL-V ylJLII 

moeurs, lere partie: Doctrine de droit , traduit par A. Philonenko (Paris: 
Vrin, 1971), p. 119, et Ibid., sous la direction de F. Alquie, traduit par J. et O. 
Masson, collection bibliotheque de la pleiade (Paris: Gallimard, 1986), [VI, 245], 
p. 494. 


482 



<u_> 


c_3 




Aj jpjip JsjIjj L^j -> 1 jJt J^Jj>o 'V C 4_w^3 1 L ^3 ^ 1 1 0 l^» 

ji jU IJJ (. i y y ^j^>r^Ji\ j-sj 

•u-^y*^ ^ 1^1 <^i ^x>txJl o^uj x^p *V*"J 

er 1 -* (( J^ ^ C^ J,,) Ji C ^ 1 oL r-^' o! 

•♦ »* »• 

l*~ii c~i>> ^Jl l^jli. JUj ^ v-l~Jl iLiill 

M 

l/ J-*^ ^^JjJi ji / ^jUi Ai^ji ^u 

dr 4 cSj - ^ j-r^ c 5 ^° ^dj* (jjjLaJI) aa^Jj [ 5 ^L-« ajLiS” 

j-i-J 1 I X**0 A I A-JLj Lwv J I A-^ljwLil ^3 L>“^ ! 

*♦ 

£ * 

<C-j jw JaA 3 *u L) b.o. 1 ^ jJ La JC-P LS j 

Jl ^1 oIaIjucl-VIj oljJuUJl 

V 1 1 g ■ . •> • L-Ld U 5 c b ^jj ^ jAzyij „^4.z.i L)l t. L „' 1 

[ 297 ] dJUi Jl L LJ>\ Jij ol *y Jt jJ> J Nl LLil bits' 

•* 

ol — ->Jl oJla flJVl jti tdilJiS ySM jlS jl :bJj 

°J^ J cS^Ml J*UJl jr J, A*^u 2 j ^_A 

ajI^ ^1 Aj ^Ji JlSLiV ^l^Jl J-^-Sl 

*♦ *♦ \T ^ 

jU Jaii >ULJl li^j t jJLaJl li* .(u^LaJO iULi ^L* 

<La>- L> A^jiJ ^>- (a-^IJ! tAJjI>Jl) Sittlichkeit 

o j_£oL)l A^Jli ia-^> jjdJ LpU>J 1 ol^Jl ^ j_^J 

^>tJjJJ j Lg: 1 1 ^ Ij A^j>- U /^3 J t^A-olj A^.> sia 8 ? M j Aj y>JL] 

*• 

o^Ull o*>UJlJ ^jUJI £->llaJl Jp j-bJl Jji ii^siuJl o%JJ 

_ 2 j •> I . ottM I ii*>UJl <uj J>~ ^jA Jb y (_£-Lll ^y >- j LbJ I » ■ I b 1 1 _ A-i jAPxi I 

JuA . ^P c-A 3 j Jo ( A-s 3 j-L>J ! ) 1 j ^.3 I <jlJ LaJLLP 

^Ljj! tAjjjJl J ^ ^ ' -Ajjl 

Wtr 3 L oS/ 4 ^I^JJl aJjJJI Ajj-laJ L^Jl tJJ 


Paul Ricoeur, Temps et recit, collection point (Paris: Editions du ( 44 ) 
Seuil, 1991 ), tome 3 , vol. II, chap. VI. 


483 



(1)U ^j^-^J-!l 0 J-A 

c^_A v y ! 4 ^<^aJ ^^3 4<Jl^j ^ t Jjy oUa>tJLj jl ^cjjU! ^ J a,« ^a j 

J-A J~* M JL» Jlj-*-Jl .J-A^JL> 

fl>W' 0-^ ^Jj-* o»J-^-j 

J-A J^' 4j *cr^ dr 0 cr^ 

^3 j-^>- V I *Jj>«Jl ^JlSs-JUj I 4-!l-b*Jl Sj^3 j^' j-^“l (j- 0 ^ ^ 

*♦ •* 

j*& ^ ioLu^l 4jjL^»-a 4 »j*j 4 J ^ 0 I o~l*>kJI oLs>^Jl jlwL« 

?;JlJuJl 3JLC-L5 


Mi, i^l^l U ^Sllj, (SJ>UJI) V-r^l Jsi ol 

s' 

Lo^-S” I j L*/3 s^2_j jl - iSj^r *>b £-r*^J &* 

caJIjlxJI Sjlp IS <u>- li ( j» UJaP ! jl - -*-*-> La ^ dUi <JjSL*> 

jlS" (^jJl jUt-Jl ^ ^ijjjdJ j I '^h3is>- a*Xi > li aJsa^I^j 

t^w^L^eJl (jjJLiJl) ,j^>Jl ^3 ^Ja^LSsJl v_— I 0 Lj| l g a ]a *_) 
^ *• ** 

0-° tlr^ (jjJLSJl) Jj>JI ^ < r ^AJ^J)\j 

^j£* 4^^1JlS 4_*_j 1 j} I L>tJl! I ^UaJLwvwoJ | jjJL l’. 1 *,<3 9 C O U <Uj>- 

4jLoS> <lJ jjJLl 1 1 Q .*> jjJ I 1 ^ b"^* ^ 

j^i ^JjJl O* 

^_SsJ>- 4jwoii ^P j_JLj j! J^P C-A3 ^Ij ( A^^-L>xJ I ) 4^-o- _jjl Lp- jJ y**& 

:SJ^I <-* ^ 

t* |« M *♦ 

L. ol , (46) iJlJ-sJl SJL^li t<J ^LiwiVl t^-ljJl 


>■ fijij} L*-j 4_*j^A_>-'yi 0 ^_Ss_4_U !J^_>*jl<»JI ^JIjJl iJjjJl® (45) 

L« jAifj t AJ t ^ ^ . .. a 1 i_j^_^j^ Lgo li j&Jij t L^_j li ^ L« I 

l_Ai j^-j j (L&JiJLijj L^bU) L^jLj^L^-I ^9 ^o*sL-»Jl l_Aijo>-_^ ^iJ-w ,Ajj_*_) 

iyiilj ^ slil-lSj i^iil isLiJ Ai^^Jl ^ 4 Lgjl jJ Lg-^p j jiJl 

^ (( <Jg Lto Ljj AiJLA^j t L>» t_S^ I (aJj^JI j_y^) Aj ^A^j>sJ I ^ *^* J 

Hegel, Principes de la philosophie du droit ou droit nature l et science de '. j — la — II 
Petal en abrege , parags. 257, p. 258. 

Principes de la philosophie du ^ 258 5 jJlaj\ a-L*-aj U 1-La (46) 


484 



*}L>- V I a^*oJL ^LcJ! ]aji L^wdJ I 

** 

^ *M 

j^ r l L > LL> Lwrf L U _^ — L? U5 1 »j 1 g j j . ^ 1 1 

ol — ->JI ol J^jl j! ^ .al>Vl Jl v-JL JJ>-5U JjliJl 

jA iaajL» (_£ j->- 1 o L~^o jpj L»j^ ^l^iVi ( j-^ JjLdJ N 

jjVl A-uL>-Jj ^P Ajiil>*oo <Lj L>- J j IapUslpI ol (J^" <• P ^S> 

«• «• 

4-?*- J jJs> I jA -^P J^LLo ^P ilfJl ^3 ^A L« .^>-1 p jA 

•• «• 

Jij iJjjJl 4S-Jj}p I (a^^L It AS-^Sj) <U»j Mj ^yPj^j^JI ^jjJl 
Ju*-A A-*il^a ol .t$jli 5i yc* LJULuJ Lip 4 JLA ^ jJU~a ^Ji OjOj 

c*?^L4' j^-LJl -U* »J>> cr® 

»* «• «t 

A^»^ww«J I L o .o- 1 aP ^A 0 Lip *LdX_>x^a A*w«j3j i_ ^ 1 j 

M ^ c(^j^uji) 

oJjil ^Jl i^^-LjJI o JJJ l^Ls^j Jl LjIjl>-\M Ujjp -JUl 
%• 

LjL*^»I^ Lj 1^ j*+a LJ t 0 aj^LJLj I o jA UaJ L 

^tjjUl <u Jjiaj ^JJlj J^-ao ^poLJI j>-S/I ^-SL>Jl 

yy~* > — *_o ^jj ^ . ,,<? > . L L>r_^,.i I o I J I J ”>L>- 

4,LgJ Jj lA-U*i t Juli iJ^U-l ^lio- LgJl JL>- 

«• *• 

p p £. p 

a^ d-ps-w. 1 o I Lv^*>^<>J I 0 -> ^>«a I I L>xJu V I 

^ JL, V ol>S/l ^ J^ii aJLJ Ji^SlI Jl iL-li 

'•'j^'^' J-^ c^JI jy^-t y . <47) iL_iJl Nj 
JJa, J_> J” LaJj^j ^ lS LJ j^p~ t ( * ) LJ k j>JI 


^j>-\j jj-UI JJ *Sl! vIJUUj- ^pSl 1 Ujh jl» ‘.droit 

.(258 ^y> jJL^Jl) «aJjjJl ^ pIOlp! I jjj5L jl ja I 

Vaclav Havel, «Le Pouvoir des sans-pouvoir,» dans: Essais (47) 

politiques , textes reunis par Roger Errera et Jean Vladislav; preface de Jean 
Vladislav (Paris: Calmann-Levy, 1989). 


( ^ r JL>Jl dill jl t Phenomenologie de V esprit t ^ j (*) 

jJj t £ jL^_*JL» a. Ju I I jjsOaJu Jl Q ^JLpxj 

.(^»->-JlOI) y>t^Jj p_Ajjj ^JalaLJ i IlP N Li 


485 



c--^JLS! i y+-i jj 4 ^JaJL ?Jl^»xJ| 

* c. ^ ^"" <* 

4*a~+Aj \aJc^J <j I jjS" 4 4-0 J L^J I 4j>-jjJ| 0 -L& ^JlP 1 b' 0 ^*^ ^^vwJ 

f, 

^JJl £> UaJ I 4j3j jJaj JfL . 4 ^JJ l ) I j jSJ*c\S 

L^tljLs^ 4. £>■ <L**jLi oli jl ^JJl j 4ojjL>*o V 

J.p- 

3 

A-iJc^l <JjjJl iJl^Jl O-ljl <j| 

<-a~ JL iJl yLw^» ^^Jlp 4-^.a‘J V ^yJl La^jIj^ rty^ ^LlSLjj 

*• •* 

j ISL- I J l ^ **> i? ) 1 4— «>>^) 1 J 4 4 *» LwwJ I 

(jjL-LJl £jlWl iJLa UJl^Ij ^yJl a*pjJI 
<zj Lp I ^-vaJ i j 4_«^> Lw4-vJ I 4_** j Low^J I j bU 4 j L>*J I j 

J'teS i ^Jl Ji oUl^Jl oJla LL>j XjJ, aAjj 
** 

4_JlP LoJlJ* ^JUl Jj» L ut ji„Wj ji LwJlP ?4J|juJJ 

iu^lj ikLJ! ^ 4^LJI i-l jJiU cLJUJI (1 ill /\^S [299] 

j-Laj \l Jj>- jj V liai-wJ 1 j L OJbj I 4jJ>- *^0 JLaI .JaJL^vjJlj 

ipL»j»- (_^Jj i Lt4 L»-xJlj ^LoJl Siljl jsf jj l» 

^1 JUVl ^dl .«* ikLJl «Ju jl 

** ♦* 

5iiU_ Jl iU5 I^'IJJ ^ Lj, M 

^ £ 

oJLa j L> L— Ls L>1 • L^-^jpifcO ® j.a-—^j I - t Lp- 

iLfc. ^yoj ti-LJl ^Jl U.I ^ Uj i™. SJaJL. ^ ikLJl 

•* ** »* 

^ j . : . ^ J > L>Jl l j^j ij \ s : U 4^jI^iJ| 

4 LL^l lj 4 laL >. l l iaL>Jl ^y> ^la>“l l5U-& ^JU^aJi 

♦♦ 

0^ 4 <u^L^Ji SJL^jJI <j\sS ^3 Ij 1 jl 
mJIjuJI iLwsiii jl / 48 ) (^-^->tjJl) potestas 4 (iiaJLwJl) potentia 

jp, 

yh^j\j (Pericles) ^ jlip (isotes) 0 I ^ ^1 I 


M. Revault d’Allonnes, «Amor Mundi: La Perseverance du (48) 
politique,» dans: Hannah Arendt, Ontologie et Politique (Paris: Tierce, 1989). 


486 



[300] 


o^i a . ^ H 4 43*5^1 ^jL*J jl ^Jj Ja^aJb 

cujIS" L ^jj 4. 0 . g 1 oJ_a jl JL>J|j .aS i aH„„J| aj lij 

•• 

4_LsJb ^5” 0 ^ 4 A_) Lgj *^Vj 4_<>..g, /O ^_A 4 4_0? I 0L> ^_*J 

JiS/l 4 _ J k dU ij til5L-o b^Jb oli iiL- bjt ^y> S^k-JJ 

(49) - • n i -i 

. l Uo L^kl>tL^o ^5 

•* 

4~o J^-b 4k>-^ ikLJij iaJLjJl jjJl |Ju 01 

43jUJl» ^ Lai AJ^^I ^AJl dL^JLoJl Je> jp iJjjj! 


1 U 4j>- I (l! 




ImmiJ I 


JlSLlJI so^l^Jl ^cugJt J^b 

L jjO^oJl 0"^ J^oJl J-pxj <j-^- • ' ojOJ ij 

** •* 

jlyS/l JiL^Jl cil^spMl 4-U> ^o^iJ 

L^joLU- Jl 5 Lgja>*>Lp Oj>*J SjOJl OLi 4 LJOJl 

L* </ c^w?l ^1 JjoJl JiG ^L*Jl j* oV^Jl 

0 ObL> ^J_S0oJ!j 0 jJLl I 4( ( j->sJl) Oj-jLi-Sl <Jj3 
b-* A . ^ f 1 ^-dJ I iO_A A . ft . > 4 I ^-^3 ^,-*8 La L^^LL J £ l, d * » n 

•* 

« V 

Ju yu} 


J 


“Vlji 


L^wJJ 0 ^SbO 1 Aia.L^-1 1 j JaJL-wjJ! \j 0 y^ I iJi-A U^UajI 

*# 

A ^v . la . ; .^ J 1 Lgj i ^JLp 4-w*> Ls-v«J i cO yKj 01 b^5v<K > 

• OjJa -^J ! ^jws<23 1 aJL j-Uj 4A^a>L^wnJ1 aJsJLvJ I aO1aJL<0 1 

'1 0“^H 4-j3 yJi L*J I A_9 *}b*J L Cj) L^ j L 


■ <M> 


oJUk 


I ^ bbS\ 


'0^ <J^>- l LsA jLvip'yi ^ o I <_~>*-j (49) 

I oL*^k>«-0l y^~> y i4jjjJl $ y>- j OjZ y a—^Lw/ 

Paul Ricceur, «Le Paradoxe politique, » Esprit , no. 5 (Mai 1957), (50) 
repris dans: Histoire et verite (Paris: Editions du Seuil, 1964); 3 e ed. augmentee, 
1987. 

Max Weber, «Le Metier et la vocation d’homme politique,» dans: (5 1 ) 

Le Savant et le politique , traduit par J. Freund (Paris: Plon, 1959). 


487 



oUUJi o UJ I 1 ol .a^^L--JI aLLJ 1 j jJ ^1 p 

iJ*J oL_^u, j^j jp Jl 1^ A^m *> j L»-» J L> aJLL*JJ*J ! 

.iJlS^l^JU 

aJ^^ ^5 A*v0yJ i A-X*3 Lj*J I ^ ^LwJ) ^ J Ip 

•# 

^.^ll <Jyy2j <u^JJ I -LpI^J ^jaj>tj O^jLaJI 

1 ^ j l a j o y-^— > 1 cj LU L J L-> 3 j_p LJj_l 1 J-& 

Uiyo- <J ^ iJjMl o- W*-*J W pJl oy/'il 

I •* •* 

^ lP 4 4— ^ L^JLA 1 ^ A-^a_*_ll J Jj>- y^jj OjJta_j 

olj^Ji jLs^lj (libertarians) aJLLL<J1 aj y>Jl jUail <u y^z?- 

^ ijjS y . Jl ikijJl L&jJl*-?- ai (communautariens) IS <n»iWi XV« 3 I 
«• 

c-»IaJI>* 4-oa_*ao Ja..j ^<>J I j \S sj>- I L . ^ . :p L oj ^ 

p 

<u« L vmJ i a jIjuJi ja d)^^j 1 j i /^-y> aJijuJi 

A^ilaiJi twJLWJJ ajc^Ij^JU Ujj> JjISj caijp® ajjJ jbU ^Uki i« 151 

dJl& ^Jj 4 -»^«jJIj ui 3j^Jl jl>- 1 j (JjIjuJI <jl .oaj& aJI-uJI La_L>*J 

J>J ^ U i>-buJl JjS \ d^Llu i^UJl oUl^Jl 

•» 

(iJLjJl P^ki Jl) .UJI ^ 

•» 

jh + Aj 1 f j) 4 a A ((j- 5 **-^) Uj-iLiJi A-SjP ^3 LU jJa-^j V 1 

I -La £>» 4 <Lo L*J I A-JLsLLaJl jJjUaJLj WjIjuJD 

ajJui ^ ^jJl (Offentlichkeit) ^l*Jl jLlJl 4«j»UJl 

iP^Jl i_*_SPJl jl ilJaiJl op UjjJ-jj t < *jl > :Nl 

^aJl >>,■> *^.>o ^ij-laJl A^w^J U? jJa-** j 'y I 


iuL-^i jjJLp j^- iyiJl aILUI ^JLJl yJl.il y* (Lumieres) jl^lSfl j (*) 

tlyUal <y JJ^J j^JJJ oyil 

]l ^ A 1 ^ ^ JR « nm> 1 J>( ul iLOUJi iJL Jj 

j jL .-..., *jkjj- j O pit u! ot ‘ (Aufklarung) jUJS/ 1 dJJi5j (Enlightenment) 


\ ~ 

ipypoJl ^jJUJl yh 4 jjJLi>»-« SJlp jiL oj » y» ylj SjU^/l otS'j Ay-/ 5 

.(yry<Jl) Je— il ciyJl ^ja jy*a I t Ip -X£ y 


488 



[301] 


OJLaJI I1$jj i—jLitlj'iM !jj* 4~jjjtS\ oLJsljAtjjJl 

*+ 

\-X>- i Jj) «/?>- £-i jj - j*-I 0} - 

*> «» *” 

!-*-*» Lws^ Loliaj Ij_4_^-jUJ 1 <l)j .oLpl^Jl j <Zj Lp I j.-aJU 

^jJ?j Li^JJ aJu lij 4^>-jJLajo A*3 oLpI^-voJI j»Usl> Lg_xS\J j i <1j Lp I 
IJLJL*-j :>bj_> (V _ c _S^>tJ JLpI^J Uw^>u 


c-i-g> l. Jaz5 L^lSsJj JJij N dU JiS j ^a-4Jw» ^ oLpIjjJI 

<j 0 JJ 1 illil j I pIjT <LOJL*j L)b AjwdS- 
^ J cr® ^ ■■*-**■* ^ ^ Lab3 1 1 s. 

j\ A* wo-Lp <Aj j]oj oJJ JjUJI j^S* £}' UaJ I ^P j^-ocJ I Lg_>l . <Ls^A<w 

lj*A iJl^l A»*3 IjJjK^j ^y° i3t-LA .j>l*Jl A^jL^PO 

J L> <j I l g * ® »,««.> A- a. 1 1 a.® A_*JaLS aJL> Jaj a_Lw*-*Jj ~bij| 

ij-LJl iliLJl ol .*b ^ l*J Jbu (J a/V cJLiit jJ iiSLJl 

ci' j! jS> .j\ji bji cu~J LgJ I £>> jji ^ Uj3 ^ 

p p 

t L)lj A^%3 jiajj! 3 U-> <1)1 i j* 

^ JiSfl JU t^UJJ <LL i _^P iJ^JL. 

lla-®j) o djbLp.il . I o-JJP Uj L® 0j£-> ^JUl 

p. 

(Ir^ c#®J ij-Up SJjOp 

ciLLJl jJumJ ^JLkJl oJLa .iljUuU j*UJl ^L^iJl 

i cs h *~*- a ^ tl^j i^Sf! k_^»o ^1 Aj^jSfL 

«» «• *i «• 

^ 0^ J ' °*^ A L^i 

«• 

^Jl A^aiVl oljUJl l,lf}\ J>j t i!lj^l oliU 

*» «• 

^3 c Lg * - « Lo ^3 o^ijb (J-LxJl *0 ljlJL>- iJljLi^Lp ^3 

«* H *• I 

^£.^1— wo~Jt ^ l la i ^-3 yjt> l^>- S' ><_!? Li ^ l la > ' 

.jijJiJl ^S^J! 11 a ^ .iJUbJJ (oj^l) 

*• I tt 

^JjUflLXj o jJb j->- ^3 <Gl A^o I d^Lsi? I u ^ ^ 

l_J j->J ^ 1 (J^Lx-j oJU^j jjfc CU-j^.*^aJL 1 1 IjLa Cjj^2j 

L^> ^Jl (aj^^JI aJjIjuJ! jl JLj>JI I) (euboulia) 

» «. Hr " m J 


489 



y LUj t y A^LiJl y^USlI y <i^pJl 

A 1^0 \_^_i | Q io i - Vy_ 1 | ^ ^0 4^^^.-*. 1 J I ^a, La » i^aJ ^ ^ wLS I I 


ySL<w Lo <J y- o^kb^Jl j j-U <. <LLs Il<*J I y» jU y y «■»■«■ a 

^ji JOj ^ | <Ju ^ <LJL3 Ll» 0 JlA J ^ W o Jlc>«J I )) <Lo^_SL>eJ I CJ Ij Lp 4JLvo^wj 

i^L^Jl s-UJLp jl ;4-w*Jb a-JLjLuJI Jbv <y y Jjy oi 


Lj>ji\ S^JbLJl oJub 



^Lpj . <u~LSLU ^ r ^]\ Lj L>-jJjjJj*>U jlysL 

Wy>- JSLiJ «SJL>Jl» ^»^>xJl Jy^ ililuJl jls dJJi y> 

oL>- 4j*>L>- /y ^JJalj (^jJl i ^ ^ 1_ ■_■.■•_ ! I I 1 I *■- 

»j_* ^jJLLij L^jL* iJ-gJ .«<>j-~>- “J*" Ji 

t J}U‘Vl Jl i-^-IJI J^U-SM j- Sa^Jl Ji> J tiAiLJl 


y>_P' 




^UJl 


j»X>J 


I jli>l 


* ■ JV - /*? 


cyoNl JJU Llo aj liy yxS oUJ5 Jy>- <L!:>L>*-<Jl ^y»j 
< y3l y* oJlaj .^Jl ju^ L* iSl iSijl^Jl t aj yJ 1 l jL&ij'yi 


^ 1 g *: a - ^ j j . L^p«J I <LJLsLL<kJl yy$ ^ j^-*-*-* ^ 

yy-> fiyM yy> 

l a & ^9 4j2j jiaJ 1 o-Lgj (_£ y>tJ 4-JL& LLoJ 1 j| .4jjJ-L! yy~* 

•* 

j yj^jJ t y& LajL-*» J jlJjJl J-pljJ y-j jJaJ 1 


o jiAj . \ j } j >- N L^Jlp jJL&l- yJ I (^upyJl f-LLs^l) 4^pyJ I 

t JUVl Ul^ J& 3yC iJL^I 5^53! oUIS^I 

«* 

<j Lp jJ i <L *->-j C— >tJ yiJ j ^ — -p "^>L j J^l j-p ^LJL ^y.3 


U^> y ojjj^> LlJ-p IJ-a 


» j g ^ ^ Lw_o_l 1 oNN-iJl i j_*_xJ 4j^ f ■ > - ^ 1 y?* ^ Cj~* 

Paul Ricoeur, Du texte a I’action : y J^>- yjl <■ L^y^jJjNt 

(Paris: Editions du Seuil, 1986), 3 e partie. 

Lectures on Ideology and Utopia , edited by : jlyp c~>«J Sjyj^Jl dili5j 

G. H. Taylor (New York: Columbia University Press, 1986). 


490 



LwmJ I aa^»wLaJ t l < > ^ ^J.o-*J I I-La^ i o LJlSCJ I 

I j US' jj-p ^ j^>xj^ L>- Lj aJ o 15” cj UKJ I ^+**0 y> j 

ul 

4 y*#jj t .ii^J t t^l^Ld^La c j) ij «*>j 1 ! ^j-^-^L-^Jl 

♦a 

c->L^-ISnJ! £-, &j c 4 ^J-^-jh 4 iajlS 

[302] iUjJ! JU-j UsUpI (.jli: jl c~plku-l t^jl' 

oj-fc L)j ^1 <J jJL> o I L g- La o jJujj /jjJJl a—* L*_*~J I 

♦* ** 

V i-Jl^Ajl Cj\ jjjJti 5 jM LftjLcpIj A-tLvj J_£j 

L$r^' JL^cu^L U1 iL^Ul^I 
^ ^ lcu-g-a jli dUS j~* I .a^JXU }j~-SM ^^JcJL 

^Od-^ ur* ^ L$J 

M 

LLoJ I 0 -L& J) I jJCL*_) bl*J>- L« ,oJLo>«Jl Aa ^SL>d I CJ>L>L*_> AAJbC-a 
jL-jcpVI i^-lj Ldl j-A t LgJdL*cc-d j LaJULJ ^ 

^LjLJl i2^J J-«-C- U-JJ jl ^ Ui 


p ^ p (, 

dp-lj J5 j' ^jl U-ft j *. U-^j oLfo (hermeneutique) 

AO._C*j tj I Lj L C Lg-Ja>*-> /^SL<^ <l)L^a A_OwL*j aJ l*jJ I o-La "j£> 
j\ aJl>IS ^ cdl5 Lwj «S-dj>J!)) ^ajiL> Jl t— 9 ! jlaI 


a^Lo»p Co IS" L*->^ ^o-L^>tJ|w 4 j » Jl <u I p aJ L—« o| t j >- 1 ^xo 

. (53) (indecidable) L^j LL-Jl ^SUj 


(Jij-C>-*}LJ A-LUJ! ttoJd>d !)) A_a ^id>J 1 oLLp A_OJL*J J)l 


j{ J-^-C 1 1 ^Jl Aj <uOlj ijjls^a iiljjb (53) 

Isaiah Berlin: Four Essays on Liberty (London; New York: Oxford : a ► L_^_S' 

University Press, 1969), and Eloge de la liberte , traduit par J. Carnaud et J. 
Lahana (Paris: Calmann-Levy, 1988). 

*— S ^ t L— J I ^3 1 *.!»> Lo-ljxJ 1 oj£-s\ L«J ^ w»-o J I L»cd ! OJLjcij |Jla 

(. L Ethique a Nicomaque J JjVi i «Lv^ c 1 ^ 0***a j iilJuJl Uj jia.-»j I 4^ 

ja L-*»L— Jl — coljV*-CJl _ aj^4 jJ I coL*A^Jl L*-» oJuC o IS” <j[ ,^wa V>Cl >LSJ l 

liLwfc ^-d 3 4 <Jl-L*Jl jJa— -jl *J^aj ^JJI Jl>«J1 Ula ^1 ^>j La. I 

Jl cf* t Wol J Lwvw*J I W 1 ^yt <J»y>- L>- 4 JY 0 ^1 aju lj 1 

.^-S’Lndl i£y*~\ *d5 ^03 y ^ y>-\ ii^s 


491 



l) ^ 1 oAa ^> 0 j IxJ I yJL>cxJ 1 <jl Ii-Ows^ 

' ** *• 
f p 

Ul N L)U <. j L,<al>- Lj j>-\ ^-yCL> jl 1 Oj^ ^y> aJI 

t- , 

lSJ-I °j* '-Oa ^ g~JJ cJj J (*-2-^J l JS j»J JS 

ci-kiil) ^JjJJl i^u Jl i-JJI UjUJ\ ij-jjl Ji_po- 

»a u^i 6-i-A l ^ -0 *j t jj la ..**^ I -AJ-P ( 4...1.'»..*J 1 

Ipl J 4-->w j llJ I j >■ -A — > cJ 1 J^*wvV*A_j I /^y£* m ^>r - 1 I 

^jU (JUS t Jl Jar) <JJ> J 

** «• «• *• «• 

4<Jfl->tUi ciLL) ^3 A^>»LwwvJi ^AjLsAzJ A_3 IjLwO J+& ^iljJlJj 
l*A-& ^JJL« 1 j j JLwaO ^ ^ 1 (j^oUJL) ^ g l j I ^pJU d) I £ jj^Jk 

(*^J <y) (_r^ y* jLi-Jl 

\i ■■> *• »• •* \ ^ 

(oJ-^Jl aJjImLoJI l ajj j ] 0 LJjjjI o 0^" 

p 

(*-«-*>• J <J ‘U-; a^'- 5jl ty* p-* 0 u-* U- 5 

. J L->- AJi>tJ _ t*U 1 4jL .<>^33 — AJljbJJ 

•* mM 


oUJLSJl dJUi ^a jb ->- 1 ja iJU_A 

^JLllI (_£ j. Jl ^1 ^ ~ ‘ * J A ^0 A— — — * < L «-■.—- ! I 4 m >,— j l — -> — <> — L_J j ^ i- „£J 1 

Jh\yu^> CaljL^ ^ a-aI ^ ^Jl a-xL/VI oljljJl [303 

•* ' ♦• ** 

.L^jljLa^ £yj JS C-> tJ aJIJa-iJJI AXpJ. jLcj <01 .JJ* 

J k-iLf J-f- J*0 j aj-Pj— i i_ojl J->w> ^JLla 

** 

J^-4 A-d^^->eJ <U^U3J J L>sJ I AJ I J-Lo ^ AJ I aJs> I JUU LwJ I 

<Jj->“ UjtSol jj . c**-*-*lJ I a la I j-j j O" 4 ^ t[wot-*iJl 

a LL^M ojIS o\ .LgJNi bj^ Jl>-Ij aIa! ...U j ia.L.,jj 1 i ^o y^.^S \ 

A-Aj^-lflj Is 1.>.m.p<i^ i t__^ i < j a ^X3 Is 1 « »wAJ 

«* H 

JiijJJ ii-J^uJl a./ia Jl La ?Ljt-o (ji-oJl o^ljl j.6 4J-1; 

olA^Jl ^ Js\ ^ Jl l* c-uLjl ^Jl ^L^t-'il I 

** «• 

0%> Jij tcJU4sJ)/L J--AJL; J-4»l ^ jJjJ 

J_S_*Jl ,JI Aa^^JL. <.LL;L- dJUJ-; Lww-jl UJ' tJ _A Lp! jJ 
y . a t jiJiJi -Vi oL> ^ -*.6 ji ji l-> jp t ^p I 


492 



jjt V I j^\j ^y° 4 *-*3lj^ ^]l <u^jJL> 

j\j-> (j£ V £t^?U L^l •£* .iiLjfci . K*Lo^JL*J! l yCLlfl I 

^ ^1 v»jl >* L.J j'uH I jiM\ j*c~/yi ^ 

0 Uwvj J I ^jj I jj JaJL**jJl 4 _ij j-U ^jIJU! ^ ^- 2 LxJ I 

Cy <_^i •<>*** v*^ ^ ^'j! 

A-° L^jjL , j 4 ^ b !^JL*fc_)-iJJ J ijJL^ 4j ^ U >»LJL^6 -j c ^^-1 ^jLj 

ijtJLjdl Uast jLS' JLiJ JwJLj .(J^l flkJl) ijLiy 


cr *- 4 o^j* oj L>' V' U^.y 

iwJ j^}\j t Jjj^>til i) l— « j^/ I 0 J*-X_~^ <u I 0-)L5" LJ ( ^J*Sj V 

4j*if jLxjj L*_^J I o L 1 oL^Uu J_iT 4_I *^^J| ft. i ^ 1 

iJal^jJL ^SCUl lJUb .Ajli J*-l ^ JLi^jUl 

4 1 ? 1 1 1 1 J 1 ^ p I 4 .. J Ij I a ® ^ ^ ^ j r ^ r ^ ^ ^ 1 L. t 

JS ^ «^-SM ~ Jb-I^l» Xi“>U ^L-l Jlj, ciiycjlj, j jjUJl j 

>AS V liJalJL^jdl jl . (54) «X^U^Vl *L*Jl o**^. 

• * «« V ** C" ♦ *4 • 

AjJ^j} I J^>-ta ^j-i» 0 jj-> jr* -C!jJ jjijJ 
(jJJI (* yjij (_^JJ I f-UajJI j 1 ^ ft . - t , ~ . ~ >%-<tJ' I t_J I ^qJL-Jo ^iLiJb 
c> L^*«^w»^oJ I <j l L.l 1 4 j I A>- 4»j Ly33 Lo 

*4 *-, - *4 

0 1 ^ 1 M IJL* «^‘VI {‘- UJ ’ j! . <55 Vl^Jl 

lj_Lvi-4-> o^ |» ^ 1 p-Ajj^p oV !S^-w>“'yi 

'^-y y s<a>» Loliaj ^jLlJL»^lII ^ Ua-’J I 

! Lgj^-p c— >Lw-*)Vl oj-Aj 


Claude Lefort, Essais sur le politique , collection Esprit (Paris: ( 54 ) 
Editions du Seuil, 1986 ), p. 29 . 

I»L*^ i jLcl*Lj i l^ i 1 4-J^I jlJ 1 j (55) 

I Xy jJ I ^ .~JL> ,Jy X S i Jj Jj>tJ 1 j U-oN I Jjju>- OftJXJ jLU t _yXJl 

UjjjaJj Lf ^JaJo 0 ^-> Li LaJ_^j klXi_ 4 ^ Lg_j I ^-PJ-i j 4 IJLa 

.(25 4 a__~Aj j J wa^>J I ) 4 ^o«X>%]l 


493 



p. ^ ^ 

^ LjJ I ^Jl A_AAv*j l ^ (^ (^A-^l^ ^ L*-4 ^yA-jJ I 

. ^Pxj j L> j^jP ^P LoA>- I AjL*J aJ?^lJ I *L^A jJ I 4->/3 .aU J ULJ 4jl^_*j 

•♦ V* 

^IJbAlU JKJl ~tk!L oUboNl Jal»J v l~Afl oJu 

•» ** m 

_p«J Jjy jJ-^5 JLL» ^ t jJjj ^ <A AhlA' i^jUJl 

*• ** 

*J*UJL UL>I iiJIJbJl <uL^ ^ 5 


iUI 


;j_p 


t* ^ 


jlS-> 


IJLa 


( 56 ) 


(overlapping consensus) 


^ JLinu ^li! jljJV! £jjr^> iiUNLi :^iUJ 

aJujj jjj l>- ^ Jjj^ji jisljSm jl ^ 4 (57) «j^asl> 4j i jp- 

0 L>*a« I ^L>eJo <a> j L>- ! I ! j ioU^-Jlj <Lo^-^Jl 

i-jl JLp ^Jl jA ^ojja-t (j I *» j b* -.^ ^ ' jl 

L»_» /SI 5 /a^Jl 5 j£i (Sj^> c> ^j) ^ /Jl 

** «• ■« 

jjfe ( t y r *-a *— -*JJ J-o-Jlj SJjl L _fA Lj <UaJLJl 3 j^3 

** 

L«J 1 ^-p A j ^»*lJl La ^S'aajj ^Ul pLs^jsJ I ^y cLLLLa aJUL 

j-LjL J ? ^Lal (JjliiS* jjlb^ 

; «s.u#»Jl ojj|.^Jl» jl ./All. *U- jl_j ^L>.b 

** 

oUJUJl j JJ ^Jl 3 ji'liJL O^ 5 * - j-"*-* \ j I ^£Aj>s_j ^j_yJ 

0^3 4 ciU ( J-s^ 2^><-> La jJuLj Aj UJ 1 JJ 3^Aj>tA<Jl C-jLjIJAJIj 

Sitten Jl y UjjA, _ LJl^Jl L^JJl 

•• ** 

tAJaJl) jyJ J^UJl l^Jl ^AAA- __ obJl j AJliJl 

*♦ 

J^O 1.1# cS^SfL j! SJbJLP : jJa~ojl JU> (^JlA' ^*JI 

. 4 ^: i^iLJl 


jl «_u- 


p 1 ^ p 

<. jJa^j i a^»aj ^aJ! y^*JL jJ*aJ ^tJ LsJ I ol-^-Jl Lj& ^wJ^I 
» ?^U2J)/lj JlA^Jl ^ tillJbJl JuJJJ A^lji ajL^J 


John Rawls, «Un consensus par recoupement,» Revue de (56) 
metaphysique et de morale , no. 1 (1988), pp. 3-32. 

J. Habermas, «La Modernite: Un projet inacheve,» Critique , no. 413 (57) 
(octobre 1981). 


494 



[305] 


l~J i~j l > V I j Jl~L*Jl g Lj LJ aJL oLjoIj ^oVl ^Jl j ^ - ■ 
£. 

(...) U^JL^I L~w>- {j- 0 jLL>t^o L-A Vj t JjAJa^o ^LSLlo ^oSjLLla 
Ail Vi t Ji-LP ^ . <wi I O IS Jjj i w.A o., 1 1 tjli ^Jl*«JLjj 

^ f, 

• ® ^ Aj V ^j**J J 3 L^J l | ^A J t J ^ ^P 

aJ JjuJI Jl L^jJL ^L^Vl <j jiJ Jjj j-a ^JUl ^i*>L>-Vi jl 

L>JJ>Jl) AjJajaJl L^j ^ jJLj ^.J I ^,<g „ ,,<g >cjJ I j Ju jJn} I LLL y> o*)U 

£. p, 

j jj LJ 1 jl j-A c_*-~JljB * jJsuajI Aj ^>-jj L |j_Aj ^(^JLjJI 

•• 

* e- f. ^ 

LJp £jj O V L>- Loj^ JLa jl C5^ ^Lp j* i Lj.i 

>>w3 l -.A? V i . ft <Lo La.ws.*» lj Lfr* Lp (J-Jaj LLp U L> LgJ ^ i (J I Lg-*-a 

LfJ £^*Ljl ^1 oVUJi Jj^Jl jp U JjIjjl. 
jj . « L ~~ ~d 1 £jj ^1 U~« *]» 1 - -■ *1*1-1 i Lkpi jj, t ijuuj ^ j! 


(58) 


La J L- J LJ B A ^yjj J^a j«£^J I ^->T ,) f L*J I J J-Lj I 

Lj t aJsl>JJ I lU \ L- jl5 jJ A-wjJ 1 aJ jJL^t j L 

pSSs^jj ,«aJL>JI 0 Jla ^Jj^a ^ ^_p jLS* jJ aJjjL ^Jl jLS* 

p p 

OjJLj jl® I ft < w>La? J wj i A_*_*J^ ^_A oJLa)) iJ^JLlL jJa_o#ji 

•* 

j I 0 j-> UI I ,JLp i Ji^j>~ j yj LJJ 

L)L ^LjLP*!^ L_»L l j la ,»> j I JLLP V 1 oJ-A ^ j-Ji i jLJ 

^Ji o^LLl cL^p ^JUI ji^Jl iLJlj cLLJl iliLJl 

A_aj!^ ^»jJl OjPAj ^wLIl ^j-^-wJi ^x^->t-yaJ^ J jJ>c-J I SJL->*jJl 

^j-m->s_LJ j->"i |»-^> » I j»^ cJLu2_>Vl (1) L JLjJ . (( 4j^_p^_jJ 1 

Lp I j. saJIj cj i j Lij>- V I jL>-i i La g jJJ ^ J1 jlJL> 

.JaJ! 5JLPU jJa; IajUI jdl 


Z/ Ethique <— ^LxS" ^.Lp l<» g a.l ^.i ^5 ol eLw^\J oj^Ot (58) 

‘ jJiJl ^JLp Ju^ai il IJla id Nicomaque 

Artistote, Ethique a Nicomaque , 1987, V, 14, 1137 b 19-27, et V, 14, 1137 a 31- 
1138 a 3, et Ibid., introduction, traduction et commentaire par R. A. Gauthier 
et J. Y. Jolif (Louvain: Publications Universitaires de Louvain; Paris: Beatrice 
Nauwelaerts, 1958), vol. 2, pp. 431-434. 


495 



- 2 


^0*^1 j ) * * l a i jj Co LpI j 1 ' ^o> 4*o Lj 4_g la * -q l)I 

dJU^ J 4jUy\ : jfcJI jlkJl 

Uui ijilo- ^Jl s^iJl .<JL Lis J 414:1s ^ i,U5 ^Jl 

•* •• 

Jj-Aj ^ jJlj AijLJl i*-ljJt!l ^ olS' (^JJl C \jXV\ jllaJJLw- 
(^jj_5\Jl) 4_>-j_]l A *, a a 1 Qi^o 1 )Lla oIj 

*• 4* ^ 

^Lv»>4>amJ (_£oJl 44 .^jLw^^[1 0 j-^-3 U5 t I 

.l^Jli j^>- ^3 oL»lA5 w^U^iS 1 1 0 S3 aJjuJ ^Ul j ^JbcJL 
*• ^ ** •* * 

4-oL^j^II <u»AS" co-*ta L« 41 JI ^1 .iJIjla JajlS c. 

L a-A (jls A*ip Loj ol j5CJl ^Jl 

< *• *• 

J-* j^r ot - ^JJ ij 

^LnJiSlI oL ol L® ^ili £° JUi^l 

u**-i J> c ^ 4 1 ^ C L ^ <4 " A j 4j I <Lo J«*oJ I S j^LaJ Oj^LoJl 

4* 

1 O-pIjJlU (^^ 1) c5 i^Jl UaJ I ojjUl l3j ^J aJl 
^Jl >,/-;> ol ^1 flyo-Ni Ujo-p Lw> 

o^So^Jlj ^ I yj>- \j OjjIaU ^ I j ^>- 1 ^Jl 

f'j JLj ^l cy-H *Ua-pl Oj-^O ^j^JaJl o-La JO-* ^ 

^ < y>\3^S\ ^1 ofyO ^cJl L $ a i oU^Jl p-~>L> 

^ pi N ^1 

. P 4 P 

ol /4-^-<Jl j^s t Aj>t>tJ I oJ-& Jj5^-jO ol J^-9 

■ ** 

Lgj L ( a_) j^-».a! I ) ^yLSC-JoU oOj J oP col jA aj>-j c^oJl l ^o ? I ^ja [30 

. 4^v0j Lgjjj j*J OOo Lo OJU^J 4AjjL>“ 4_P j li 

Ip JjJJa^Jl ^JpLaJl ^^1 0^3 OJJS ^y> j^Apj 

^ *^yTJ { j0jZj*~*S\ (^yj^l) AjliaJl Ol 

•• •* 0 ^-_ ^ 

4o ^*_*_J 1 1 — J Lk a »_« ^ [ ,/3 '> ^jS Ys^ Jo Ol *LP I ^-4-1 1 0-L* 

.iU > J i.j%Jl 


496 



^jUJl Qaj>- 0} 

(c^ I j lx_JLl I j 1 A-olJJl wLp I jji} I ) O LJLw^J I jj3 43 j*ji ^JLP *>■ 

c. 4 /C Q \ 

: jjLkJLj La jl» N . JaJl5 julp (maximes) 

OJ-xJL-a dj L- o-L^v^-q ^JwP jjJaj ^A-SvJ I I oJLpLE Oj 

•* M I 

I 0 J-P li Op 6 -La Oj^ ^ Q La l la T ) 1 JjLjJ 

Ax^JjJ j La LoW _ J~*s}\ jl>~ — La-UjP 5 jjlj ^ jSLI 1 

M 

p, 

OJL>-l \SJ* ^Jaj?-0Laj t dJU^ wlx-» p-J jj* 

yf 

aSjbj ^JLSO I 0L>w» 1 c^L<0-c^a lJLj& 

oJla / aJcwsl>) O L_>- 1 j JailS^ Lfc trJ' ^ 

>—■ - ♦♦ H 

oLcl, L^j iOSOJ ^jOaLaJ I L> Jsl Lr' J 

•* 

LUai Jii LJ <ui j-^-> ^JLJl jJJLS L (derives) 

^ I <Lw*»jLq^JI io Ll<>J I (aJLO^) 

** 

<p~- : LUaJSJI oJL* i>* ^oLJ o j-»j t _ r L£Jl 


( 60 ), 


LLOii 


lx w » 4 1 4^ou»j jJ d-Js5” 4 Li OL? 4 LL® LJ I o L a j^Ja,«.4 <J (59) 

* f. 

oLJL^Jl jj* Jl* 4 4-jjj* (Bernard Carnois) IjJjlS jli^j JUJo 

.JLlSjl v^uVl iU-JUll ^ (oljLLJi jl LlJl 

Fondements de la J Jail 5 <cJ L jl ^ : la:...i V LU ULa jj.> ^ (60) 

4 t _pl*jl 4oLJjJl OVl 3-LaU*» : metaphysique des moeurs 

oLJjj 4 JLL 5 o L>- 1 j ^jl ^j^Ll y^ v^L^ljj Lwi;l y»u o L>- 1 j ^1 

Emmanuel Kant, Fondements de la metaphysique des moeurs , : jiaj\ MiJLtLS’ ^J> 
traduit par V. Delbos; revue et modifiee par F. Alquie, collection bibliotheque 
de la pleiade (Paris: Gallimard, 1985), [IV, 421], p. 285. 

y> f*j\ j* ssij) jj^aj jjji iL-i i" — -- - 1 vj^> L>* 1 0 1 oJla 

ja L_<» \£y\ ^ ^**>^1 <ujp ^ Jails’ *ui 

* „ 

jJuaJI) t(U?-V <uJL <Jc~aa ^ JJU jj c La Metaphysiqui des moeurs ^>bS ^ 
jj Jijis ois a^Sn js. i_^ij L3^L>-I <JJi 0 j£j jl .(jj^JuJl 
jr^ LJLkJ c I (_j I ;g 3 LJ t jJU Ju - x '/* a 1 LJ j j c Laj Lv 

0 Ju «JgLi^l» Jl* JJUi> Jbo Jail5 t«LA>^Ji» t5aLJl 

Abteilung JJJ j->w j[ 4 (2 8 8 4 [424 4 IV] 4jjJJuJl jJL^a_Jl) 

.(j^S^-tJl ja^aJl) (^Lju-*I) Ableitung aJ^j (L*j^J'yi a^-Js oj^>-^JI) (^** 3) 


497 



4oL>tJl li j3 j L>tl) \ L j}\ <Laj ULo t ^ tdl> ^ ! O AjLaVI 

(JU-j I * j-oS I jJ J) b ■ ^ <— J-S LS" wLP j Cjle-I j-p| ^3 I JLP 

oL-^ljJl 4 -o-l*j jj ! . ^sJ| I 0 wL>tJ c Jww-SLU >» *V I 
4-OJ_*_> ^j-Lp JjJL-k_> ( <J J J ., <3 1 1 ) 4_J_$LjLJ I oJLP LdJ I j I £-3 1 j /^o 

^U>jbU 3 Jjcu UjjJb oLLJl 

U ^ r 5 ^>J! vrbi ^ \*y o} 

Oi o A_a k — JjS ^^JLp 

Ja>- \y Ol j~**i ^ 4jV L^jLwmJ>- v. . - -- *>- j 'V iajlSj 

ti-JlJJl oJwPLaJl) jLjL>-I 4^Ju>-P JL>-lj 

.A^jIaJI o^Lp UjJ I C*.>tj I JLp L^ aJ I Jl Jaj>- * ( j l_*_JLl I [30 

s* ^ JT* ^ L> ^! j&i ^ ^ o\ cJUJlj 


k J QaJ 


^J- 


JLJI 



I ^^Lp j-~* ia_^ 

. L^j c-il^ip*Vij ( j^L>w» s iM 


L ^^ks^S\ ^jLkJl Jj-U^ { j^a ^jJLsxJo JjVl Jaj>- ^g-Lp 

a , 4.L^.^J I ^ ^1 ^ *, <3 .) Li*jj . ^-Lp ^ I ^3 dj LJl^JJ 

o»,Xji-L>tJ I LipL^> wL*j ) 15 cJ^LwvJsj o I La*x^-> » - Lj t . - . i dj L^J l^j 

** ** * * • ( • 

<_$® .(^*^^0 I I j Ljj>- i i IgJ 

cP JJ ^^Ls^IjJ! jLjl>-Li ^ jJL J j Li 

3j-L>s_^J| lj-fc 4»^ljjJl oJ-& 

.(Vj^O 

^ -IpjJI jLo ^^Jlp Jpb>tjujj 

oL^-ljll v'jiJl Aiill jLu olo-ljJl 

<J?i ^>\-*-! 1 Jjj>“ l^ilSL+t^3 4^j ^JaJ I oj^j 

«« 

^ 5jL* L^l ciaj^ ^ ^5 J* ^Ldi .LlfijJlj 

( _ r Lt t jSLi jij J^LiJl l$_j *->j^ 


498 



[308] 


ollll (...) : JUI L^jJLSl 

«• «* v 

^ ^ - 1 1 i-S" | J-s<aj>«j liLo I^jJUl Jlj^JI QjJal j ^JiS j»Lp 

<JL~. ji» i^LalJi .ki-j , ( 6 l V(bu) us bkii 

^ *• V • 

1 g a * ^£-9 L^JLwj W j K l ^ a~ju *_x> Jj liaJo j 1 'y fl^A ^ 




(62)„_ 






UiiLJ jl .<JU o^^il ^J! ^.^SUJl i^^Jl * 1^1 J^LUI 

k^xJI oJlA j~~j ijUkNl oLaiLJl Jj-O ./? i 0 1 LoJ J 

jL 4~JcS JpUll ^l!i <ui : S^>-SM 

( “' i- * f. 

4 -L *-9 <L*_L»w 3 > jL La>- y23 j± j L ^J LJ L^J C Ls^J P-LJLLwkL 

yil J y» yiLd\ jU jU^Ljj . (63 \Lj 5) L IS UU by\S 

t 4*ww Aj ^J->-wb 4 j! .(^^]l) ^l^Jl jLl>-l ya ) yy> io I j\ 

** «* < 

^li I oJLpLSJI jL t^LjA^^lj oJLpLaJI <. j 1 jL>- jl 

•• 

JjS ^ JajlS" jL Ja>-*)L Ljl .oJ-pli ^ V C-> I s- Lii~. V I jJ-^j 

U^U-. 0—1 1 w'L^ ^ 1 *>JU ^1 o'yujl 


.288 y> C [422 t IV] j_l^JI (61) 

^ * *. aa 1 1 j.* I y^jJJ -L^>* 1 l>JL*Jl j-b u^ 3 * 1 ' ■j ' j j-^-* (62 ) 

^-oJaj t <LL*Jlj A ^ Ji) APjJl jU ! 41>*j>- y Jails' £>LaJ -4j p^JLwvJJI 

( j-« 4J ^-la.&j Lo ^.Iai IJL>-I jV t '^L^^Jkvv-* aa 1 ^ 5 . a ■». ~ 

(( 4 JJ 0 L oULp^I j JljJVl ©JL* JJLi » wL>«_ ' ^! J-» ^j-^j 

1 JLp I ftj-'Aj ^JJl j~L>«Jl ^3 \j o| .(287 t A^~JL> ^ " ^*2 » ^ » 1 1 ) 

$ (^3Jl ^yJL>-l-Ajl L 11 J I ( _j] JLc- ^J I Lkt j g 1 

ejL^-Ul ^JLe- oli wlU-LS'j ^oXyilJj |»JLP i _5^- t ' /»-» -X? » <Uj>-LuS> -i-P-j 

t 6 -L>c_> 1 jj tii aJLti j 2)1 !^wJLl5I j^JULaJI oju^ I 

* 

^Ul ^5^ -U*p S^ljV! SLpJJ U LgJL*i>u O^ 5 *" 

^3 (3’*^!^ v k^jJL) Ul ? j L$2Jl» I jjjJaj o L» ^^^JLsLjtJl 

** c 

0] bi|-» ^ ^3 ^ y *~~ I 0 jb L?“ t- i^_3 ji**- 3 Ja.» bS” 0^3 1 ^> 

^0 ^ A> Lk» ^3 LJL -P 4 ^«JLw^» jo»- JL» v_a . ^ JLj-LLp .JUJL>- * J oJL>t_Lt ^.a_i 

Jj aJU-P jl y>\ jislt J^laJl f\j 131 ‘Vl y iaj V 4jLi>J! 

.(j^A^Jl jJLut<J l) <L*j1j 'y U la../? I L ijj^j t LJ5^ LoIp U^jU Cjx../’ ' 

.288 ^ 4 [424 tiv] 44_i; jjL^Jl (63) 


499 



j-a jLip^I ojb^l I Jbta^Vl Uj^Ilwo 

.olJLSl jl ys> cu>o J-pUJI ^JL^J a_> ^Jlk^Jl 

^ I ^1 LsaJ I^Loj 

(_£ 1 Li] I I Ja->- ^Lp bf wL» JL>cJ I <J I jJ I lj»A jj 

£ 

^ Ip ^w-ial] ! Ja>- t Aj Lwj>- Jaj IS” o JL>- L ^JL)! «-*Ji Jsl>* 

• l) bU aJjUjJI j*£> A»o! J JiS* ^J<J ! 1^3 oAj J <wA 3 1 j*<o 

iJ jjJl ^ <up LJjl>j jJUI ^IjiVl ^Jlill i^J! IJla J* 
jL-1pI oL Jj-Aj j-Aj j-fJaj d\ iijLJl 

Nl bj>lp LfjIS Jj>- ^ oLUS' 

M 

JJ (^0 ja\ I JbJL^Jo ^JlSo I A-jLw^jVI e ^Ss3 *_« 

«• « I *• ** ^-_ 

)L*^- ( _ ip A-O-Licj I 

Jj» : i_->iL5CJl _UjJl jjX> < _yJ( i^>Jl ^J\ jujl?- jj> _uJ 

•* 

.OllS J> ciLU jl LiSUj ?jLjlpV 1 U*. ^Sll IpI 

*4 

^ **jl c V iL53l ijbjj jU^V! ijbl 01 JU-uJl 

£. 

lg_up OIJDI jj>J o L^-ljJl ^ja l^l 

U ^ Ua-L>tj jl ^1 U-jU <. jjJi jJxJ oL^-ljJl ^Ij 

^ Jaii JU.LJ jJl ^ ^LJ>I j\f ^ 

M M ft 

oU J J y» Jj^i '°^ JI 

♦* 

Jl V UJUI LJ* jls - U-jj , <64 jjJl J J^u OiJi 

•# 


jlpjJI iJUj iJU oL jl liiSL*j jUJi lJugJ iJLob (64) 

\Fondements de la metaphysique des moeurs c^LlS" j-y Jli t-jilXJl 
ijikJl ^UJI U Jjbl O^JI Ui^ ^Jj^l s^Jl ^ 

AUjLiJl ^ ■ - - a 1 1 Lap i Lj 0 1 ^w....Ja 1 \ 4*JuL«jJi Oj^xJl 

jl Ju jj 1 ' a JLA V ^-*1^ Jb JLjjJ I 

0 j£i jli ^ijJl A-«>iLwI j*S- L^jli AjLit^ jj4-bl jLaXpI jL» U <J jAj 

auz * pUJI Jl JL J jl ^Liivdi Jl o^JaJl 5 Jj jJJi5j <JLjyi 


500 



[ 309 ] 


& y* A., j AftljJl ! dJU^ JUo I 

^xJl l ^ « p a!> 1 3 o-*~Jjl ? I oLi-^<Jl o Lvj>“ I jJ I -$ 

»♦ •♦ «, 

<u~~; ^JUI J^ill jl (65) ?LiL5 U-j JkiL ^ *^ji Uyb^, 

jli^)/lj U-)J ^$0 j*J u! iSj^f- j>-\ { jA>^‘ J-* L*J J^}\ ^yJl 

Ap^pL^p^W ^J I J! J— J> {j* jy^ ^ Ja>- ^^-P Ajw?j 

** 

^j^aj jL>cJI J! ao-L~.oJ 1 l <Lj I JU I ©jlpLaJI) 

^jliJl j~~3\ iaj>- ^^JjP 4-*-s &J ^ AjI olj->t3 

. (66> UiOJ I jJiJl ^ 


j-o j*-\ £jj ^1 SJlpUJI ^LlJI Ja^J! IJl* ^^JLp 

p bbi** 1 ^0 ^>-T f\y — b-A j . LuJ I j ^ j ^ 2 } I j l^>- 1 jA j Lx>- ^ I 

LJli ~JLaJ SJlpUJI J* pbiu-Vl y> j _ Sbi «Uyl ^AJl dJJi ^ 

1 1 ^->*1 l ^ JL>- L> p l,‘..t M " M *.pi b/ 1 ^ l—J P— -k.j |>,.LL’ _ l g ‘ ■ ^ 

LJ-JjJl XjjS JI.Jj^o' j~>- bllij tL f=rj *^\ 1 <5 j-^ *-! 

.pbiu^l ^ ^y> ( _ r tfl>iJi^U 

AA I Ij j)J I ^ LoJLA V L Ua^w) V La-LLP JLP I 0 1 


olU^a ^ o\^> jS ^jJU iaJ 15 3 j j5 ^ yfc jlSUI Uj^ j! (65) 

Emmanuel Kant, «Sur un pretendu droit de mentir par humanite '^ J . .^> 2 W 
(1797),» dans: Theorie et pratique, droit de mentir , traduit par L. Guillermeit 
(Paris: Vrin, 1988). 

»X>" Ij l) 1 .A® Jaj IS' J>- ^j£* (Jc-LaAo l)I L«»^w 4 j (66) 

yiSLil Ju^Jl jljuJl J! Jij ^ 

^j^j ^»J j|j t (^I joJAa-J^JI) JUjuJI isLjbi^'y! <JL5wl oIjl^L 

V (^y^Jl) (l'a priori) AJLaJl Jj^ A^UJi iwiuJl 

Charles Taylor, «Hegers : ^plaJi SpJLj-j J « t 

Concept of Action as Unity of Poiesis and Praxis, » in: L. S. Stepelevich et D. 
Lamb (eds.), Hegel’s Philosophy of Action (Atlantic Highlands, NJ: Humanities 
Press, 1983). 


501 



Ai^>l*^>Jl oJ-p Li j^wJaJ JL>t^9 ( ^ ? 3 L^jlJ a ■> */3 ><JLS 1 

*• 

{ j-y A ^i ^ o ^ ' °^-* L)J La jJJL <u_^a JJ I oJLpL 5J| jL>*-a ^ 3 ! 
J5 JpLDI ^ p-^1 J^UJl ^jlp jL~>J! 

0^3 t 1 _jL> 1 ^-a 1 -La J-) L^jlJ ! ^wLp aJlo->b-> La 

oJJI JU. 1 t ^ 3 *■« 1 I j*** ® ^ ^^.a L^Ll 1 kXp'^-1 1 

»* 

A-PjJI ii^UJl o-La jj .( Jw^ljjJl j!) <^Jb L>*jJ I JLow> ^JLp 

o} ^JJio t J.UJL A_LaL*^>Jl SJjpLS jl a^n^saJU! oJLpLSJI j 

^ o' luU jd\ sj^UJ! 3~<ail Jl a^u; 

*• m ^ 

01 jL*il LJu -U^Jl >«J ^1 SXpUJIj 

•* 

j L J-L I J a JLs J j-4j Up jJJ aJ ^5LJ I oJlp ULil 

^J*-*-3 wi-3 t*—» (jLi l-i— A v — 3 J ^3 ^ 4_>r_l „,/g -<> 1 

^(kJLo J-P jJ L * li jJ I L) I j+£> *i A-w^jjj jj i jJS * Lloca \j~-St JlS LJ L> 

jLS" LJ \jj ^-L>ejJl Jp jJm tAP^Jl Ji-yLj cJ j jJaJ Jaiii 

oi^j ^jy>- Lul t Jl>Jlj - Jw*iS Jl?t j ~l£ JLP jJl 

-LS J*A— i 0 ^-5Lo V lj»_> Ls v > 1 ia ~>- 4j I JLP I A-JL) ^ la 1 1 

ol LJlp a_L>- I ^JlJI j tA-J^L^-^l aJl5Ll<JI 

•* ** - 

^1 dJJJi 3 ^pjJL Ul » ^A ^XP^J 1 d)| . Ij3^P^j 

• 3j_PjJIj pUjJL ^t— - *»l J ^ ^ i 

l^j>*Jl <LJwJl ^ g la > d)l j^JI ^- - ■ ' JjL-»Ji IJl* 

.If* jd\ e-rljJl oUl^ Lfcle- L^j ol ^1 

j_^ iaJLo j\ ifj J>\ J1>0 jl uou Ajjl_pJl ioJl dOa 

P 

-ULi ojj^aJl J^p J^“0o Ji islj ^!lj t0j>O 

1 A-iJJ I A-«^-*»j^ li L-A J.A L^J I I j-A ^gJL>- j L A-a Lo I 
L^w^lj A^L»Jj>-I oJ-AI^o ^\ 1 t Lg-J-P ala* Irw ^ H » 

. j-pj Ji^ A-Aj La> 4 J 3 Lws 4 Aj /^o^o3 £^Jo>s-o 3 1 ji ! 3 j-*-0 (1)1 J^Sl^o 

^j-p 3j_^_) N aJ L« I Ijl^o L)l3 <ljJ! oJla ^ a . 


502 



<67)f. 


[311] 


VJL La (JugJ . “"ILL- ULLiL ^1 JJUuJl iJ^li 

** «• 

g. 

*\*S I .wLP^lJ 4-u lid] I 4-JwJ 1 0 Jjfc L>eJ 1 cr 4 

i*_-0 t^J I -XpjjJ I L P ** J* V I Id-A ^5 ^ A-^*j3j Jaj 15” ol 

iiliA ^ *,*i>- (4-uldJl oJlpUII) a^>Ju-w?>JI 

^JL*j <Wai lj tl)l .A^«jflj ^J-L «X>- Ij 


LJI oLL> J5 fljsWl LiLw Vi . (68) <^p oLlVI y 


£ «. 

(1)1 A-LL*JI j~y^ LL* l.~ 1 £_-_la_L~^-> A^-ji Aj 1 ^Jl 

IfrL^P AA iJ I jU \Zj L- w-^j^-a C5^1 -L^J 1 j >- 4 ^_>*J I (J 


■ LAX^ 


(67) 

h oU^uji 


LL> Li 1 ^ 1 o_LA A«**-A.«j JL3 *• I <1)^j»^-j (1)1 <«w— >sJ • <> 5 ^->«Jyj <1)1 aJLi 

t 

4_ilJ I >wdJjJLt (^-L« 1 ^yJ] l<w^L_*Jlj ^a-AlJ 1 ^_» ^j-P i (w4_11jLXj ^ aJL>- *)Ll.o J 1 

o L »^j uJLsJl <1) Lif La i ^ ^r«A l i i \ _ ~i _ ^ i _n ‘ i Jl aJ^LjuJI 

. # ^ UaJ 1 c- j JLa # 

Michel H. Robins, Promising, Intending and Moral Autonomy (68) 
(Cambridge, MA; New York: Cambridge University Press, 1984). 

t> <. 

^ 1 yzS 'y I ^^Jlp Lj Ls^ - Y ax3 IjJ I 6 ^JiJ 1 1) 1 ^l“p ^-® L , ‘^ > 1 <J*Lj 

L-J^Ll 1 yO-l A L .-J I 0 j-A . JwaAJ 1 J 1 A~lU ( 4^>-^J ^jj^-*Jl ) AjOl.^ *V I A^lJ I ^jA 

^—*-a ^LaU OjllJl J-sAaII l)ls JLLJl a>- j jJ I . JUaaU A^jj-ldl Aj yc$\ y~*~> 

■> tUNl £TJ J Ua.tJ 1 ^yjsu Aj 1 L<»>j (ojaJL) jS 1)1 

9 ** • f < f 

u<f U aIsl? 1 ^3 Lv^>w 3 «Xi^- ^>lj^jl e 1 ji 0^ IwL^A^ . ^AJCitA lllj JL*j U I 

Uj cjIjJI aIajUxs-oJI ^twu o 1 aJLJI a>-jJl 1I Jl 1 1 'Cr 4 ^^ 

(. 

<1)1 .SjjLJl aJsl>xJ juaaU > 1 I JJJiS" 

j . Aj j^A ^\ J I JLL» m*< I aJLp Jdxj y*jjj Lo I ® A<JL« 1 ® Aia3 L>e-«J I ^5 JLaaJ 1 1 Ji_A 

iajjl id-® (j yP~ 3 -A-ds^l-dlj A-3^jl^«Jl Aj^UaJ 1 L $ * ^ 

I aJl>- jA AlI UJI aJL>» 1 j-*-> p-J - a j 1 1 JL5 1 ^Lxj ld>Aj t Aj 

A.la5 L» aJLo Ll*Xp j^djl ^ y^s>*-A p»^>tXj t^lJL]^^ t AoJL^JU OJLJLLkJl ^Lxj>JL( 

UajI <dL>“l-dl *— 'ijj]a}\ ^jA ^*^3 jy—d 'dJ-l-Sj olJJl ^S’ 

^jLwo ^dJl f I^JNl ilr'*’ 4 -^di5ol.j» as LJl 'o Lla . wLsaaU aJl«jl>«^J 1 I j^jcS I 

v_ . 1 la a (1)1 jJLo A-^-lJ ,ijdJd-» (_J^9 L^d-ll J. «A,a1 1 J A_Lx3 L1-JLp (_^dJl 4^-JLJ I ^jA 

t<* 

a~j Li a»^- L j c®L*aj^4j^ 1) LS^ U5 rj 1>J 1 ^jA o jjJuy juaaII /jp J -A a - 1 |*l^iJ'yi 

^Jl A3*)\-«Jl jl . K ^L-/a.» W t ^J Li 4)w0 1 [a jJLi) Nl V ^AjjdlJl IJlA l)Ls 

Ljj )ojj\ ^1 ^ 


503 



L^Jlp oUJl {j* J**>L ^Jjl ?£bL<aJ! 

L J^J' £• ^jOc; cr^' V'-^' Lj^JJ c^ - ^' <jL._pl 

oJLa) e-^^JLlI O^UJ jl Ojl^S-Nl LjJ» til 

•» 

^ ^L'^' 4-dj-frJ' ur^ ^ 

•* «• 

ILL b .jJbJL^cJl oJi_a l j^o (i I j£s*i 01 LOp ( j~J ^ ( « - l a H 
olJJl JLp tiiL^JJ iLsUiJ! _ LJl y» ojl«Ll 

olJUl Js. ikiU-Jl ^Ij 01 .LiOUl UVs <. z& c~»b L 

/ p ^ 

oUJl J iJ\jJ\ cJLaLl ^3 j Li ■i-Lg-o :> ^JL f-li^JLi 

•* f* *• 

^joO ol £-3 jJ 1 j-p 4 jL>-^/L> (wLg-*Ll) jJjJl *LA.ww> jj t^^ 2 o>«-<>Jl 

UU ^iljJl ^ j Jo L 

lSjLsL>» I j I Jlo^J 40-jLlJI JU^iJl J oJ-yS V I 4^jJl a_Lv- ^3 

IjiU jJ>-S/l jj^vJ ^ jl * L*_* -k j jSLa j 

p p p 

Ul cuiS' jjj .^*p j^j ^ ^>*j> jl 4 -L^laj jl ojL^-1 

•* 

p p p p 

Jl? (3 ji ^Jlp LI Lo l5 Jlp oLjJI £-L>l jl ^jJl 

jli <. 4-*j>-j UJ I o L> lj oLLL*Jl 3 ^ LwL>tj^i Lpj cj L-Lsj 

*• 

^ j^-jj jJ l _ y ^-v (^jJjJj^) (i^U-l ytj oLllI 1 -La 

w *• ** 

P 

(*-3ljJl L-l^O ^ Jc—jL JL^ t 5 -*-)l iOo- 4 ' t>H jL>JI 

: < 69 > 0 iUJIj ^ i;jj 4 ><JJ 


fr 


k_- 


Lo 


J! ‘J-V. L ‘c5^ ^! ^“' 

•* ** 

<L ^ > ^ ,) : jdy*' Lrd c^J * (( UV c5"^ 

«• *• 

/»Op ^Ij^ rj *> I t^' ‘■cy'O^ 1 

w *• ' *• ^ *• •“ 

01 blj t<ui ( S^\ 01 ^ ^ ( _ rr J ^>1 j-a>j 

1 •* ** *♦ 

Ju> -SOy V Sui toe iJbJ ^ Jkl 01 ^ ol UL- Lil 

#» *» 

^jSm ijuji ^ .oikL, iLUijdi ^;bij^L-i joa^i 

«• *• 

Js. coJbl oi UL. v 1 ^ 1 iJUJI Jj ‘tjr-U J* ^Jb! 


Gabriel Marcel, Eire et avoir , 2 vols. (Paris: Aubier, 1935), pp. 56 sq. (69) 


504 



( 70 ), 


LJlU sl^ill oJ-A ^y» c— » j^j 01 Lu5L*j <^JlS . ^-*JI 

j-A i (JLjj--_p cj ^ a-> L^jj ?olUl 


J-r"'j'-* JL^pj ->>-Vl LlJ jj-S'i jl J-jjI Jl . (? 

J-^Ji f-Vi iiAi .j* J* ju* 


(72). 


l^o sljj <Ljj^Jl J^l 4-y’_jJ- < ‘~l I <5C-lJl jl 

^ j) ^..<Lo,J I I -La 4j j I ^ Jlp 4 4 .,<3, ..4 > J^P . 4— 

I ^ ol ciL^JL^ 

l ^ I 4 j j I ^>«Jl 4 ^JlJ I < _^Lp ^Lp 4ia3l>s-oJl ^JJl 

[312] <JLoL*-«j J^Lj sjlpU Lu oJLaj .L^-s-aJUI o-LpUJI 

M 

-V^ ^ J-^ J <L^J>s ‘J^L; 

^ •* » 

OlJJl ^^Lp 4_la3 I ^jA J^lp -U1 *j JJ—*» L>- ^3 ^5 

& <* ^ 

O* JT? Jb 'i>* ojUalil J* Ujp- 

^ jJ t <jd Vi jj c^l II* J> VI >1 

^-P I 'V L JLsAflJ 1 ! JL^23 < j^y^0 ya j V I ^Lp 4»la3 t>t^J I 

r _iJl _ j^jULSl L^i-P ^^lii 3j-p jJ| ^-s4? .^JwaJ 

4 ^JLp I £-3 L)[j — .^Jj 4 LJ I 

j-oL*_*Jl ^jJL>- LaJlXP . ^JJa^J 01 4 jL>- 46 jJiU 

•• M 

IJ Ll -d^rj dUjI Jl jL~Jl f-U-jl Vr^ 1 

♦ £ P P P 

6-Laj .}j«P L- wLp ,^-v-a jl -li J^i 

^ iit>UJl l^i jjo ^ J! (*3L>wJl L^ ^JU; ^1 
J J V JiVU-Vl olJL^i-Vl £. ^—rljl iik^Ul 

^Lp Ja3L>tJ l)1 ^-5 I ^ ^>-^1 4cLLw«^ *4 LLu L>*-s4>lj 

*- *• *4 

IJl* .«Jlp jUjl^VI : Lil <-~>r\ todli 


.70 { y9 1 4mA; jJUaJ I (70) 

.63 4 4^-Ai jJUa^J I (71) 

Paul Ricoeur, «Entre ethique et ontologie, la disponibilite,» dans: (72) 
Collogue Gabriel Marcel (1988) (Paris: Bibliotheque nationale, 1989). 


505 



L(g-)^o ySL-a ^3 4*Jjl-Dl ^-Lp L->c_<^,l i L ,^j ^ ^J_P .) LoJLP V 1 ® 
*# 

. 4jLp jJ| ^jXS' I ^JJL» J L) 4-Lo L*_^J I ^I^J! J'UH I 

** «* 

oJ-P IS ^_^Jau iSj*** L-A M Slk^Jl i^JKJJ iJUSM IjLjj jl 

yA <L*JJ I j j_SL> L (J Lfc»P ^ I ^j2.‘«.n<3 ^1-P <lLo Ljl^J I 

plij ^»J-P jj . 1 ^-*0 L>-> t j La I 

^ji 5 — -><ju ! £.3 jj 4 J L«j>- L*-« jl ^3 jjt, t oJ-p^j j Lv*->i 

.i^JLSos <JLp li oiji pjfc ^ itaLuJl ii&Jl ik^lj ^ 


0»X>- *Ajjj L^J L-<>«3 (J^LJl J-P ^U I ^JwsJl>t^i I jl 

^ 1 tiisli JaJL5 ULbM ^Jl t ^klJl 


ua . o» 


^iJl o^JaJaJl oJla jj . L>«-J» *>U ^»1 


^1 


0 jlp LaJJ ^»ljjc> 

J ti>j ^ 

jl dU. jj^ ^ j^k (J l* ^1 olpl^^l oVi> 

Jl J-*-*Jl J-* .S/jjJ v_ — fcl JJl Jl Ja> J-O y$JaJ 

.5-UlilJ Jl yoj iGLiljJl SJioUJl) 

^ J ^1 ^ 0 j~r* <i>>J' JjLioJl Jj 

— «• 

k-iilj-Jl Jl iiJL*UJl 1*jlJLp ^Jl jJL_<JI p^-j Ja^ 


£*jjjw« oLp|^s<aJl oJla ^Sj <JLoJi>-l jj t^iljJl . 4_^ I 

^i-P i jJ I ^.otj *L L° 'Vl O— ) 15 jj .J-PjJU JJLoJ L 4-Lo L*_j»J I 4-Jo ^3 

«t M 

l» yk *i yJl _ jUi^Nl lJu jli Jio Jl^ JJl yi'jl jUi^l 
jJLu pLi^'Vl ^\y .oApLaJI oJb^T jl 

jl .^JJl ?JL^J pLtu^Nl j t^^JLvaJ pl^-^l J+S- JiSfl 

«■ <*• 

Jl^ ^ I Jl Jy oli^aJ 5-ly^l J lyoly JU^JI i*i^JI 

Jo 43 oJ I 0 L>J L ^ , .O ~ >r : I i^J>- l.‘..-*j . 61 A 0 L 4 JI 

Jli JjVl LlJl jl .«LaJJ olJj jyJl 5j»JL» J-Vlj [3 

«* 

4jlJL>iJ! JjJ j-A J ^cw?I j I I 

OJ>tl5 Ji o jJu i]b jt jl ^ilj-H ^j3 jJUj .O _yj\ ^jJlP 

yyj -U-Sll jjJ (y* liiy^Jl Jj L.U .yjykl^. yjiy y~> 

jjj UJJ I ^ I I i*-** 1 1 g - ^ 1 1 (^-P I ojji j Lip \ I 


J lij yu> ^-r^l 


506 



jr^ c * \ss^i 1 ^c,\ ^ Aj I <U3 y> yijj I ^JU! 

^ #• 

-L*? iL^-s^l 43 U^o tjLii U5 t dJUij t 43 ^yca 

L3^! jr* ^ -U_P j-y* - V I J-J 1 Jj j3>kj j i y^u j_^J I JJjP O j-oJ I 

C3 IS ^L-J I Js» L jjl-* I ^Lp ^ Lla 4_JLj-«J| L*j\_>e_J ! j! _ i_ . i . i •" 

*)l I J-A jl J+S* .0^1 UJ I jy) 4 J L>- J5 ./al l 

L# j! .^jIjJLp j_a L> JiLJ La l$jl 

cr* <J-*k j-a a ^ ^JI o^UJl o-La o jLS'l LJU^Jl 

•* 

jr* V^U-I y ISLa (j-Jw -jjVlj O^L-Jl ^ 43 *>Lo! 

4 I 1 t ^-3 o3 L*_*/vJ I ^nJL»4nJ t_) ' <_r*-riJ 5 Lj- 5jJo 




5 




X2-J3 


(73). 


t 4 -* Lj j-S'Jlj L« lJufcj 


■ju-Vi 


ia-jLS' jl Jl>Jlj * J aJ lj a->LS y 1 (Peter Kemp) 

•• 

tiiJWl i>Jl) JL^JI JJLJl jtfj <uLS J ^ ^ 
JS i^j-U LJ-Ul i^LLJl iii ix>-\j ijj c~>*; (,(^yj | j 

* \ *,<? g" ,* I ^ Ul j^Ul JuiiT JLi cv^lxJl iJUiVl SUJI JlSLit 
^>jJI ^Jl o U..-1 J jv^Jl _ / ~j<jJI JL>v 01 ( _ r U jjli ^J.L^ 

^3 aS 4 ^-L.P <L-*>^L^oM ^ * -oS 0 yJj Lo^ <LoLJ| 1 L 

Ui^l ^ SaU-Jl jl . ( 74 > «jl^l i y>\J*S\ ^ ykJl .Ik^l 

• ®j»JVl £-« (_^Ua^> ^iiLj V* AjjIjJI oJLa ^jjt 

03 L*^J lj 1 y-> 43 fc >LJl J y>- J^LJl I -La J-Lo * ; Lp j 

Lj L^-j I « y^j-Lo )' ^L-^jVI jU 


Peter Kemp, Ethique et medicine (Paris: Tierce-Medicine, 1987). ( 73 ) 


.64 4 a» jJLaxJI (74) 


^L#l ^j-LaJlj pJVlj to^L*^JU . *S yyJ *-*■?£' *■■ A • «a»-I 1 I jju LJJ ( 75 ) 

<-aS I LuIxj jL j*-Lm l)L* Al^L Uj 63 t<u- ij I Q 

l-i> (j^ **j L ^ ■ •^AS' U^»ly>“l kJjJTS’j 4 aj>~ y >*-~. -tJ I O 

J* t^t jr*^' JU**Jl l-U ^ £ j>%Z j*?~ 44jLp^JL] JL>J| 






•(67 4j^5«l»JI j. K.<* a <» 1 1 ) jjN 


507 



£- p 

(_s -L* Cr* <j' cs-^i '-H J—^-d O-^- 5 ti 1 -! 

Li Iju 1 jJ M o_L>-*Jl ooJL>Jl Li .o Lp oJlp IS ^_) ^ 1 

^j-w-Jis .S.apIS ^Ji 6 jlp La] I ^Ji o**jJ L ^5 I j£> Lo <J 

*♦ 

j! jjJliJl Al. jJ jlJo» J ^Jlj-Lil 

Ijla ^3 . bj y*j ^Ji I *Ui_J ^ I 4 ... ,3 1 1 I J L_>xJ I 4-J JJ-.W4 U AA> CJ 

«* M 

dj Lo 15 ^- >tj ii? L* jl) L ^Jjloo Li LlJlp L LS" Lo-»j i o-> *)I L>*J I o-La 

t * * * 

• 4-Aol^tJ I ^ — ) j-s^ 5 ^ I ^^ L a .«.»<vO ^ ^ L ^ L ^*^—A I wL? - 

\ A.fl.4.A>rJ 1 0 JwA JLvJLjJ OjLS A5 Lj-P C <_£ ^J>- 1 O ^ L>- ^ J 

*• 

Jsl>uJ Oj j-la .>- 4 _>-j^Lj 1 Lo I A j-oJ 1 Oiw^J Lj 

^-. - «* *♦ 

JuJL^J LL dLAS j (. jj>-\ jA I j-g-3 oLj>J1 Juj ^_Lp e-LLJL JJLdi 
jJ* I ^-A do ^oJ L ^-£j>%S j~d\ <L>-J ^3 O jO I 4ja_LL>tJ 1 [3 

(■ . t t ** 

•jSLoo L*wo>- c jJLo*o Loo# I tftJjN^p ^ Ls i^o L) U-A Li jk^p . l.4,^?.j> i 

L<^ Lo L.« * >~ 4 j>~ LloJ 1 0 ^ 7 1 Li aj2^a>tJ I ^L-o 


(76) 


^ .*.1. *.*.«« ) i J Lj^-*-** 


*Ua*Jl j Jj>- V I 


i ^i 1 il^JLoJ ^j-uajo Li Ljs^oj jJ I o^La Jju>o 

OsL/?i O-ji jA ^ i OtvA>- ^3 il^-LwoJ I 6*A-A .^AjLsJ*- ^3 

*• »♦ 

^3 o L>J 1 i g -a-^ Lj" ^Lj I A-j>- jJ jJaj ^ I I j LlP L/ i -L-ioJ 1 ^y> 

** #• 

<J-^d i>r^ J 1 r*-^ (_r^b ‘•L^d' J -! 

«• I ** 

^i (j^L-vjj ^ i \ ^jA 4 JI 3 jJl. Ji ^jj>tiij 4 jLv2-<Jl ja ^ i 

. L/? L>wJ< ! pLwil LjJxj Li Lo-A oLjiiLl ^y> ^\y 

i jA LJL>- ^ j-LwJl J .,^->E-) JajlS” 043 J^o LL Lo 

! 0 j - g — i i 4 * - ^ z? 1 1 Li* L_*j LJJ L-) Lo ^S - ^ U5 4 .>. J.L.) i J* 

^ ^^iJl J^_, ,lf\i J JJ6 SsrJ aibJl i^kJl j! 

•* 

^ jj>- j JL>- <L LLS” 1 03 o-p!)LdJ Jo Li joo I j_a L>o LL® 


■ * 1 1 i $ j t ?- ^A_jQ I ^_s O ' 1 ^JLu^ 4_>o L*_4 ^ >i_j i j... ji ^ j I ft 1 ^ 1 (76) 

.^UoNI ^HJjiSj Jj 4 t _ s J !) 1 4 J L^o 


508 



iw<2-s^l . 1^3 V *>LJJ Lg^JLli Jb Jaw2Jlj o:J^wa 02> LsA>3 

IJla ^3 4 JI 3 _ Lg_jjj ( JS Vjl >~ "V a]oj>- *)LoJ I oJlaj _ ^iJUS 

J-wojJl c)Ld 1 j j-*lwJ! Isa 1 1 ^jLJlII ^2jL*-lJl 

*♦ *• •# 

^ 1 t 4^Lo-*J I 4_^*< j L<i_oJ Li Lj jJoiLo ^JlL? 3^_>- j-J ^ <J i 
SL>JI aj>- j]oj ^AJl JbJb>xJl L)J 4 JL 0 L*^<» 

L) L*. ■«/?-> j^JLJ I ^*JL>sJ I J> <L* «,^? , 0 . 1 ' O} * 0 Lx» ^3 ajiA^^J I 

** •* 

_ tj^ljl*ip^ll oJ-^J ^5 LjlS I ^ U 2 ja 

Jdi jLlj N ^Sfl jU ^1 j_^.Vl JLi*U ^ 

*• 

c J ^ i u J 1 j^>JIj ^^L^j Jj ca^jI ^ ^aj c£^r~r^ ^w^>JL 

C->t-Ju j_aL>s_]!j 4^Ij_JI 

yr\i oT o^s" Ufj .u-i^-i a^Sh ^jui y* a*, 


(77), 


r'^ 1 !-v ^JLlaM : w/ (Anne Fagot) 

4Jw2-*Ji aL >- ^3 0 I 3 I 3 ^>s-<^ ^l£Jl lJu& aJLoL*-4j ^ ^JLJl ^sl£Jl 
.«^LJI iyUl iiwiJi oJlS lil Nl 


j jJ? 'y i _p < j_ ;; _*_3iJ_^_LJ ^L o^J 1 ( SjJj ^ 0 — 0 

<J L>oi A-la-4-t ^J-s^23 1 aJLj jJaj 0^ ^i*. lg," j Lc uJ 1 

£, & 

Jb jL>tj 1 ^<0 1 j Loc^J I j L^2 j i .aJL»«*JI I 

i o sLoJlj iS j-^ 1 . 

Lo-5* t lJ L>J I j . 1 0 ^ ^ 6»i-A L) ^ 

[315] (genome) ^»j^>Jl jl Ol^Jl jli ti«Jl oJla J ji; 

ia-jjiaVl Ol . <?8) J^>JI J^_o JiLiJo Oi>Jl 

5J*)UVl 41 ^ cS/IOIpI ^SM l ■* ^ a * 1 ^^ L^J I 


Anne Fagot et Genevieve Delaisi, «Les Droits de l’embryon,» Revue (77) 
de metaphysique et de morale , no. 3 (1987), pp. 361-387. 

a! ^ 5 t4^*-jJj^Jl 4j*x>tJl j| ^sljJl ^9 (78) 

(i 

A_—«>_jfi_) I 3 - 1 j-a (substantialiste) ^_it ^jLb y^x->\ j ^.. ~/s ,« 1 Lp 

— ^3 1 j L jlp ^ 1 o J la <, ( /jj L &S I yj L^J I y> ^-LxIj <zj 1 j Ljlp L> 


509 



d)l ^3 aJL>- jjt> ^JlSI ^3 jl ! 4_JLii! 

M " *• *• 

0 J_l? L>e^J ^ yJLi V I LlJLp cii-JiJ 1 (J L>- ^3 \ 0 A*S0 jJ ® aJ j 

IM IP 

t ,>-L— ) La I JLaj c IJL& o j_L> L>c_*J i j' j $ ^ ^ 0] Jjls 

J dUi U5 ckU*Jl kikJl J Vr^^> 

•* •* 

f* £ 

u? J Cr^ -Ajo L» 

4»vS»L>*Jl A^a I CJ L» L*J I ^JL>o *)l A^ajj Looi Jji ^Jw^s ^Jj 4jl-^-jl 
£ 

£y b :+~j bJl .jjJaJlj 1 aA-^.xJL 

b a — > jl jji 4 4-jo*-*_] I <U)j\J>fcJl ^JlP (j^^ p-1 j} j LwJo jl 

jLjlpVI <j-s“*-> jl t^^jJj-wJl jL-j^-^J I <~1S Lg_jL^->- 

#• 

jLo>«Jl jjLwjJl £-Jz> yS> jbwij J-jJJl a1j>- j_*J|j A^JL*Jl jjt> Ua 

^i jl Lo~fc tj-ljr * ^ jrrf ^->^-^1 

jj jJflj A*J>-jJj-wJl I (_5^j. k-3 L.<3o I La<-L>-j 4-o I I 

^^^1 I ^.02 -> jl ^JlP Sj^li JjiajJ J-<»J j->"J^J-la_> I 

^JUI jl .UUJ «^L.* jJ» jlJLo# ^ (prudentiel 

** •* «• ** 

AolJUl _ Ajj_(g_Jlj AJ>_*_*J I _ Aj j.^. 1 I ^j-o oU jjjl oJl& aJ-J^ A>- j^o 2 j 
I gloai Ji'Vl 4A^jJ^-Jl A^>Jl Ot 4 U^>o 

.I 43 J A*SijJl ^ly^l L>- jj jjaj^ I 


jj ! aJu Lw» C-J lia->- L l* -LLvJ aJu lJL*J I Aa-j I j} 

Mi 

4 ^-ojJ I Ai-<>JL!x-<j I I j^XJL<>J L> la d 9 A-« I I 3 1 * la jj jr >tJ 


4— y- j j I I s^-> IjcsJ I 4Ja_>«JL* jjJuCLi I JL>- 4_^jk3 5 ^Js Ik# j-« C-** j>- JLd L& _^r 

4-flJuCL^J I jJb I jiaJ I — Jl l) 1 kj jjxJ l 1*0 ) .<_£ j-JLJ 1 Jj l^Ji 

l_L^j j 4 ^ j-JLj La jsi ^ L< i-P OjJU-a 43 <• ^ -Jlo *— -* 1_J * L^>tJ L» 

^LLUlS” -— - ^ i <L>e_>«J 1 oJi_A .4jf-J 1 4j ja...^>» ^J-4 j>- 3^jJl>- J _L*JL> <>iJ 1 (jLj 

I 1A^_i_j .1 wiJJi Ji>- ^L j L«^ 4 a L^>«J I -L^-j oJL>-j 4 JJ I . I-j^-A N u 

oL>L>- Lr 4 ^ 3 -^-* oLJjj^ jJ j>«jj L*Jlj j L_^-^J 1 jLi 

4->j L«-< La Ajjj I 3 I j Lla l as>~ j j ■»- 1 1 ^j3Lw«-ll 4_t^L*j3 oJ-L>~ ^ . Lo L>xJ 1 LoL^a-ik^l 

MJ £_Ja N 4j^ 44 jIjI ^4j 4.^ U.1 1 Oljl j3 L)L-~jN1 (J-L*X-*o Jo>- * 4-J ^ 1 0 1^>*JJ 

.(3 70 4 4-^j!U jk.Ol^.1 1 ) ® 1 (j 1 


510 



[316] 


idj- !l Laju^J 

%* 

“ f. 

jli iL.15 ^a\ j^SL> j[j ,^-j 1 ^jbJL>-j ; ftp j U 

^liJl ! ojJ-L* ^.ol ^jjJl oLjI£J|» 

L*-^) | » j jJLj j! 4-pl^Jl UfcJj>tjW 

<-oljJl 4_J *)j 1 1^5” ) ^-£-4 jSj>zJ <j 1 V j (a~x , . la 1 i 

j-SLo-. *_iX ^LJL ^ M LJI . <79> «(^U^libU 

<LLs tl*J I ^3 ^o_wvJ j| 4jlL*A<>Ji I <L3 ^J>- V i 

l-A-L>“ ^3 4 *oL<*»>1 Lj>-jJ jiu 1 Ls^lJ I L^.^>- 1 +/2 > d)l <. o j^p L>«J ! 
V jl 4ojJJl*Jl o j&3 ^\ i.. iL^aJ 4 ^0*^1 1 

<_$* ^yrj-i J^> 3ljjCL^Vi O^SO 4*^^ 


a^xjjJjJ I Lw>- jJ jiaj V 1 jL ^*^13 1 j L> ^^ai3 ^1 

{j* <3*>^>-Vi ‘L^jJL ^U*>Lai_^! jZ£\ j jSij y L^jj cLaLw^Ij 
cs^ ^ 0} L*-Ja .JajlS" AlP ^jlou-o 

v* •* 

ir° y* ^l£Jl ^l^p- jj-fk t_r-^ 

** « «4 

^J>- jJ j-Lu ^ 1 jj-O-^A -»j 1 j-y& .oAj>“J pJL*Jl ^^Lm2A>-1 

^ L*J 1 ^ « 0 ^JL! L 3 j-^J U 4 J j^j >^ JJ 

«* ** 

O-igj 4-L UJ I oLuLSsJl 4 JLoI*_<o iiL ^is> ^P L*jj -,/j al* J^S* KfijJaJlj 

LaIp 4j I J-Ij 4-LjL^JI 4jL> ^1? j 3^>-jJl <LAj jJs> . 4jtlli*_*J I L>- ! 1 


.372 t A* wjtj j^Ua<>J1 (79) 

if ^ 

t ^-> 1 L^j. ^ 3. ^ - j i-j U»«P jJiJ I j^S t ^>- li ol (80) 

J ^lS aJL^i jL J yC 
L*-jI i a^j L»-p^J 1 «• lixP I l>- ajx L« o I jlaxjo Ll» I ® ! Jsl>- 

tf UJlj k^J\ I 4_ii I ^JLo jJL) L>- jJjJaj 1 tX^ - 1 AjL*vw-ij 

^»UI ^ ia^ aJp r UI aJIj t jjb ^ ^15 jjfc a.^m 2.»J I jl jj> j 

l) i AX *}h^- ^ I U*> *^l i i^Lj I ^ U 1 ^.i c j ^ -^i l < j . , - .^,.-^- 

LJU Ij^Caj .(377 t <L«oaJ jJUa_^Ji) « - - g- j j5o 

t— i ji y aJ^U-S?! 4JJ>JUl <Jl OjLil ^Ul «S^aJL, ^.*.^ 1 

.jJUJI Ajlll>t« ^jSAI ^5 *-L*3c>iJl {j* La^A-j 


511 



\S l [g ■ ^ '' ^ ‘ a A ^ Lw« L^>- I l*^> i ■< ^ ... * i 

5L>Jl Jls- jL-J^AJ lLL^uJI I^Uj ^1 ikJLJl ^jJu 

j oJU>-j j-A olS uj k iS j^~ l .l^LU, ,> 

jjJ-L) oL 4 j^jJJ a_L>- jk« J5 Lxp 

£l^l ^L^l ^ ^ J£< 

^}yu> J! t^-jJj^wJl cjLjl-JI (.jlLl. 4™i .1 U 


IIa) ^ j^Jl jlJl (.Jlp ^ : LpjJ iiL^J! 

w ( ^ 7~ 1>J^ 1 )) ^1 ®5 ^aJ|W ^ f ^JlP <L*wJjj ^ j g 4/y 1 ' 

4 <U Ij ^J^>Jl tiiU-A O^So Lajj^p ^3 

0 I •* 

j! .A^ilScLa ^ c-JlS* olj LJaiJ J~S oijLi J^LJ Ls y^> a^L 

(3 j-JL>J I jJwLaJj o Ljl_*J 1 s j > L> I j ^ La jj I 4_S" j_>- 

I ^A aJsu^ 1 AaIslL^J I ^3 

•*«••• *• 

^5L>Ji 4 .aia.;.d ^ (bio-ethique) oL>Jl ^JLp oLS^L^S/ L>w? j j ^ 

jj JLiiJ I l)L Jl*j 2 JL>j X^-Ls^Jl ^*~s^j>sJI) ^jJa-aJl 

I ^_i_P 0 L* Lo^o 4^Jb>tJl |V-* 4 4»*^2-oJ I ^ ^JL>xJ 

j! ^ o' ^ ‘j^' 1 -rjJjkil ,y Ujj Jl 

•» ^ «* 

^JJI 4JwwP lJ ^Jl^*j L C-> jj L ~L9 d-> 1 jJ-LL <L) Lw-^- ^3 [317] 

** ♦* 

4 Lk-pj Jill L^j L ot* o*-p^j I o 1 4 Ls3 LaL I jJ L iJ I aj .o L 

iaSoxJlj jvJUJl /^o oJlAx-oJl <UaUI oJL* . Jj J_> tlj I ^Ip doOblj 

^jUJI JL^‘VI L«J ^1 >U«^JI ji^Ju oU 

•* 

oljl>eJ^/l L 5 ^ ^ 43j1->«-<>J!j c_3 1 ^> 0 ^! eS>- LoJ^>- 

«* 

JLa LJLSi Jl_S”j_j L^-5 4 Jj— ^ V I j— ' « j_^jJ! jl 

Oj-^Lo j-a 4 ( 81 ) <Jjj^Jl IJL-a 4 -JL 5 ^ (Hans Jonas) 

«* 

l^- : -Lki> Ju-^-Jl ^JuJl ^jJlp aJ jj^^JI JLSL^I (jjjj*J> 

^LJL fc >L» iajL>wJl uL . 


lT*-’ 


Hans Jonas, Das Pr inzip Verantwortung, Versuch einer Ethik fur die (81) 
Technologische Zivilisatlion (Francfort: Insel Verlag, 1980). 


512 



jLv2_>*yi Lp I Sjj j Ja 1 L A-sAjLaJl oJLjJLxJ! aJO^-VL 

l a i> xjJl \Xa ji .Aj j-JL J 1 AJLa-!>U ftoLw**Jl ( J^3 jial.^11 

•4 

<up j L ,< a ~ I 1 j *)l I Lg^lla^j I 4 ^Lc^*J I I I ^J^Swo 

^Lill aJ jlJL^ ^ <~Ju Ijl^ j~* oxJUl 

* ^ /_< ***! l_$ 

•* 


oLi^Ul J J^Ldl > ^ 0- ^1 ol 

t _ s ij ^ aJ j ,^, > aJI Li y6 ^oJl sL>Jl *JLp 

t Ifj ^-L' A3 J I 0 Lj>xJ I L^j>- j_Lu I I c-> N L>- 

oVUJl JS ^ l^P ciA^Lil vOLjwvvJl <*_^*-**j 4s>**J>\j jJLo 

•• 

j! <Uȣ>tJij Allans I ^ iMjl .jLipVI lAjb>-lj ^l! I <wJL>t<Jl 

«■ 

JJL^ ^1 V U iw>U~Jl ,-iilj-Jl j! -i5LJ 

& 

{j-y{ A i a jJL»J I AJLlaJw^J I ^3 Lyg> j.^a ^j <. I ^ tf ^ , la j <J L>e-a 

•* 4 * 

Ja-ta*/^^! ~L>&Jl ^P <±^>t-Jl 0 } tL->L> j iaJLoJ I 

*M p j, 

c ol> A>vw 2 j I i 0*0 _ jJa-^j 1 A oP Ja * *> I _ --/^ 1 I 

oU t Ijl 5L*j K^j-^JO Ijl-JI a^-J aJ jjio o 1 o j3 

A -^ij s T- U-C 3 ^ J^-L ^ J-*-**-^ 0>J - 4 Cr^r^ 

*• 

ol 0^>Jl ^j-^-5 A-^LoJl oJl^oj .|JL>- Oj J-L 2 JL 0 A*3^)\j>-I Aitflij 
l a «*>j ^Jj>- j^P j_>-T lOs-O 0 0 1 ® ^-%a^waJ 1 Ja^» jjJ 1 ® 0 L 

oLi ^Lp JlSLLjj / 82) «li J JaJ» A^iJ Oj-$L ol (j\ toL->- 

,/^j LiJ I Ja->eJ I OjO>cj 0 j jiaj>- ^iS^Vl A^3 t>L>- 'y I oljl jJii I 

4* 

J-SsJ A»jLi»j ft A L «* jJQa )) l-g j 




j ^LJt 


0"^ *— j^j-pOI ^ y-~~a j^JLp <■ <JL^AaJ I OJ IS ljL$JLi M (82) 

Aristote, : ^1 «4^i ^ JU^Jlj jU^I o tUa-y t^Ul 
Ethique a Nicomaque , 1987, II, 6, 1107 a 6-7. 

j!>U.S!U A_i L_i ^3 j-ia— < jV ^-5l jJl ^<ajJl IJLfj ^ 

4JoXa ^y# ^-^3 ^yS LtoUJl ^yll I t«3L>Jl ^JlP CjL5*51>I 

.1988 (j^y) yiyi. j ^ ^IjJl ^ 


513 



i-JU*ll iiJliJl iijJUJl a-SLjJI oUyJilll 

,_yA (ji jJaJl iJl j-Lp jl : luiLol JiCJ iS' _yuL*Jl 

^ jtSJ * I _ jijJsJl jl Ug j < /3.>- t ijj>- 4-LJLi [3J 

A p L^o^ cJ L^“ j o j^ ** *~ a c_5"H I »>X3 O 1*^" — ^>-5 ^ 

Lft>wU-p wLui^Lvvo jl jJl Jl ^JJl jj LiS^I 

jLjNO (Phronimos) ^ j^>j yd\ jl *_>UaJi 


(83) 


L (^JjL*J| ^laa! 1 


<L o ,,^ , 1 . ^ J I 4 _j Lp jJ I jl A^j L>s_S" (J^JL jl ^jaJLt~u Loj 

N 3 jJJL ^L^iVl o^Jlj c^L^Sfl 

jj-^o ^iJl o ^ UJ I t^l ^i_>- I <uJl LJlj^ U 
^ ** 

^3 Ls 0J-*AS>-J t vU Lp I j->J dJ Lp I J-S^ 5 ji «,*3 A <^ww4j ^»l ^->-^1 

^ ^ L1a . L w»J I u* u jj jl J^~~t (J ^1 ^UjSl I 

oj-A jl ^-up .sL>Jl jA i I^Jaj ^_$L>cjJJ jL**u^\J j.1. I L^->sJwfl ^xJ I 

l.^ b p jjjj>tj I j c L^ kaj>oL**JI)) tliJL d— w^.1 4 j Lp ^Jl 

•• %• 

<>-^3J^>Jl 4 j j^*xJl ^3 <*ZJ jA ^ 4j w\»3j 1) AjLp^j L^SsJ^ t Aj(j LwJ I LjLwolji 

♦* 

V I I j_A LfcjCI I O Lp I ^/2_L1j j»l^j>-^\J cj j ^JaJD 

U-Lo-*J I <Lo^SL>xJ I o«X>tXj (jjJl ^JJSLJLJ I 4_) JLtf-j I 4_j Lp ^| oJLA 

I oL3!>UJl 5iku 


£j^aJlj ^IJUI J*2 l^I » 3 

AjLmJLa Jl j - 4 LbjJL c-5 — — \ L)jL*wa j} 

** 

xSb :iJi5aj ^kjisbl ,>*-JL 4-S^uS/l 

•# 

(jL^Jl -L*-> U) jLuc« Ll^a j_A Loj t^lJJl JL-Jjjjjl t^lJDl 


J iwS ^ajdJ ‘lL-saaJI j^i li] IjlSIajS I jdul ( 83 ) 

¥ 

.«[le phronimos] JiU 3 l ^ U 5 j tlJ*>Up LJ a. : x .1 L. Jx- 

.36 b 1 106 i <Lw^aj j.X^a. jl 


514 



[319] 


jl Jlp ^yu Uo-_j>l jl .jjjl JjU-bU 

LgJlS 4JL LJ I v LgJL^I I I ^ L^j 4 1 ^ ««* d, i *^*w*^^ I I 

X>H ^J5 V I ^3 *>L>- V 1 .JL5LJI ^1 LJLj>*J coLpI jyp *ja 

*+ 


-Ls L5* ^S' y j ?*_>*_>- -AJJL^o ^-Ajjr 4 L^-d^ia X ) Lla 

4 * 

. IgJLj o^M LJlPj 4 i j t aLLJl LaLL^Ij Jj UL^woV 

•4 ^ 

*UaVI i jpo y>^J £T- >*->xl} I oJlA <L>cJo AjLLi>c_>s JlSLil o^o; 

J»-Jl (JjlJ'i/l }JOj JjLdl OpIJJL L ^ - -*}- ^ 1 (Jjsjl) JS3I 

** 4 » 

JJijLJl otiJJL ikjjl JUJ^I jJL oJlp^/I y.j 

d yA-> ^ I l)| . L^*P AjP I yji^\ 0.i»A 5 4^P Lo->«J 1 4-wL>e-<5 Ij 

♦* 

j^J ^ UsJ o^^>* y* iiU-A o oLT L» <0 L La 

0 ^ 1 ) iJL£Jl ^ *UU ^l^Jl ^ ^ 


jJj 4 LLv_Lp e)l^J ^ ^^3 4-3 L— 5 I 4j>- j ^Ja V I j 

■ 44 

Jl JSjt Ji J^UJl jiloJl JLj Jj£Jl JlwJI Ja^jl 

•* 44 

.J> Jl ^Ijl J^Vl U^JI iUSJJl 

44 *4 *4 1 


r ^J jl ci>J J JU J *~Jl J~J J 

‘ 44 •* 44 

4 4— *-> 4 4 « la.> 15J 1 <Lo^L^-stJL] 4 a-^ 4-*J>- 1 j-W 

LfJljJ J5C5J L yl\ ‘ul^JL L^jLp^I 4j^*J ^ 

.x ^£-Dl ^ 1* 5 : L5 5 ^JL) I 15 4 JL j-LJ I oJ-^j -5Jj i *A ^ 1 1 

.ii^Vl JlJJl i Jl LjUii^l Jl 


A-L>-j-^ ^3 .^J»->-l 0j55-^*< A_*_>* I j_^J I o5a j} 

♦4 

olia^l (_^jJl ijJj'ill i —~Siy (Jjl™jJI yAi jl lj~Lp ,Jjl 

Jp j.LJl (.l^'yi Jl J-JL, Jljjl j->u^^l IaJ Jails' 
y —.'^A JLp > w s*i L ' -. o - l I 4jl«L*_Jl IjL-^a t ^ I <LO-L*j 

J~- Jp LLi Jii LS t JLJI i^ljjJl J .ol ->JI 

4 * 

olJUl o5 cJj-aj ^jJl 5-^-*^ ^<5 i jijvi j^ji 

l^lx^ J Jii Ol J ‘ JJ> J'iLio'yij iolixJl 

JS jl JUJlj .JJUI I Jl ^j-LP jV l4;.^7 Ol ^ 


515 



jl — JU I oJU‘UJl oJtS U_,J oJLaj _ iJLl II OJLOl 

> ^1 jl LJ jl J\ _ OljjJl oJugJ ^SOl 

j^ill t ^ r y- O l jW - l L jJ> t^jjUS/l 

» •* »♦ 

ol+J ^ Ml oiUJl -Su^ M t Uix~Jl olJLU c^jlj^ 
Ij^-O Oj l_0>x_4 4A_il~l*Jl 0 4-S lla 1 JX I jJ 

C5^i *2^“^ OT® e5®J o^ 

i^9 J-J jl 4—-0-&J 4 (<14^9 Aj L>) liL* ^A L-> J jJL ^jJl IjuJI 

j-* L^j t J^Lp £» jjj <L*->- j-oJl) J->tS oli^l ^iS^l ^Ul 

_ I — j I ^L>»p ^ibia 

•* #• 

dl-«* «L>I J-& ^jJl ^4_jL>fcJ 

** '•* 

^IJUI J*>Ux-Ml *-Ji; ^1 tO^SOJl 5^1 j_aJ| oJla ol J> 

j»LliJl ^_Jaj 4<CjIj_j ^“O^-Ml jOLJI <j L g_j 

0- ^r— 1 ^ *iS^. ^1 ^^!l 

** •* '«* 

c^i p-* tS^iSCJl) o^LJl ^1 (sjl>-jJI) (J^LiJl) ijy^a Jl 

^"IJJI jl JUJIj (84) (0_^jJl) «^UJ| j-^D) 

ajL^j ^ ajcoij ^jJl /» LiaiiJ IJl^j jLl-w^ ^jj I j_a <c^p 

^ iJl-bJl SOP Li JjU JJ, ^IJUI JjUu-MJ 0,11* jl .jLOl 

♦* 

A - * . S3 \ 1 , 4 I ^ l * 1 Lj 4 l — a U^ ; , 1 \ Q, Lsj j .-"J I • •■ • u Jj ^ 1 1 \ * s~ y 

oMLSOMl t I ^ i^J LxJJL U *. <Qf 4 , -.^ i ~* l " t i. I ‘.Vi i-i I-I I-I I I 


^^JajlSjl l-L-oJJ LUk-) J-Aj 4j LgJ ^3 A-aL^o LaLS y I 

** *• iT 

oJL j L i culls’ AjUjc- I ^Ul SMU : 00^)1 JjUMl. jUOl 
.^-illl J->Uu-Ml IxO OLOl -OUJI . ...... ipjli 

^(JaOI ^jlij 4^3 1 jB ^iliJl 4— M jl jJLlj jl5 [32l 

(_$jJl 4Up j jjIaJL jJ lx ijjjOl ._jjL>*j i j3 - jj OI^xpMI 

o- V ^SOJI OO M JIUI joUI! jlS J US' tOOJ cLu 


^ ^ (*— (_y^ iaj IS jy ^ -* _J-* 1 # ji^. y dJ 1 (JLojCOjI o] (84) 

Kant, Fondements de la metaphysique des moeurs , [IV, 436], p. 304. ! 4 jbS 


516 



^JbJl JUI IJLa iltx* jl£ -J ‘j;|j JL" J j-^3j>- Oji 

Cr^~ 2^ Jap aL^la. ?}y>**S -u^aI ^>- 

l^>«j IJLl* *>LLp c^j w>L>Jl ajLwm-L^p- -i 

•# 

-JLJl IJla 1^1 4La jlS J t jL*wwJl, .v^jbeuJl 

*• ^ *• | «• * p, L ^ «• V 

^ £, 

I 0^ AJw« l j_JLJi Lo-fT (j£jU»?xJi C^£jA^fcJl 

ft JjJ I ^ Ij-A l ^.JLJl ^Jl L*-s*? lj>- Loj.i JL>t_J 

( _J_p LLjJ_2a ‘ LLI-Xa^-J j»~Lg_> jl jj.i J-* ‘ jjj-i 

.C-^>“ I jJ I ^ I Jj ^J9 j.*S2.~} I 


Lg-J 4 jJL> 1 ^jljJl J <Lw*> 1 4-> j UL<iJ I oU~A o| 

I •* *• 

0*La 0 jj>0 l yg.) O Lj U <^JL*S L-A 

ol j-*j 11* ?»*-!! ji>- J; a^-JLJ! j j j L>sjJiJ oLo^L*Jl 

•# 

aL.U^JI SAplij iJljuJl S-Xpli ^ ^UluJI vIUI ^J‘>U^'yi 

plj3JLS"'yLj ^JLoJL) <lJ I ^^-Jl U-A-> O ^-^-> O i JlL^JL 

4 la ; 7 ^Jl t (exteriorite) «^b>-jL>Ji)) ^.m^j 4^_jJI jl .^UJl 

•* 

; ^Xjcw 1 g 5 1 1 c. ^JLp J^*Ij AolUl aJ^\aLw»i^U Jp ^JLJIj 

oNliLi)M oJub ^1 t «JJ*>b>xLxJl» v_ 

** 

.a^Ji 

«* 

jiajJ 1 3jj j-*^ 3 ^j - ,a3 ^ j 4Jai-^J I j^LwoJ *Aj J->*J I jllJl IJ-A 

jL> j-^- 3 iiL^-A .^JlU 4-^-jJlj ^ IJlSI jLjcJI 

H t* 

La^Ls^L ^iil ^^a V I . IwLpU^j o^l ^ 

♦* •* 

(( jj .ss g 1 1 )) 4 J ^jP lHhj I (_Jp /tl^Xj ^ 

iJU- jt «?jljS/l ^ u» ij JLiJ I *JLL. L^ AJUJ ^J| 

*• «• 

^-J>- ^J»J I 4_)l_^tf?^ Q^>cj P I ^LP ^ JL> ojjb j j ■ ^3 tj ^ I 

JU*Jl «jjk jjjlxJljJ i 4j <wSv>- jl 

*5UJI ^1 oL^. J^l ^"IJUI JjU^-j/l jli 

Jl^J jl jLieVl JUL ^ IlJL? jl JL»JI j .^UJI 

Jl^JL 4_LaL*^Jl O-Xpli jl^A* L»JXa J ^ al ./3T ^ Ijjb 4 Jj^_m^J| 


517 



L « 1 L> g- 1 .,/g 9 ^3 <1* «/gj Lw* 4<Jl.X*Jl jjj-J> 

44 

^-A ^UJl <J^LLLo*>*^M j L l-Lfcj) L l**3 'Jl«.«.*-)j jj.*s2.a} i JL- 


p p 


4_*_Jp L-*»< I J—*» 4j| 4^3jl>j I Jww« j_A La jJJL> IwLwo 

** *♦ •♦ 

mm umm u ,ju mm j*>u^i ji ,(ii*>ui m-A, mir 

•* * ^ • ♦* ^ M f • 

*4 

^?L>J! I ij-JJJ j-SJ j t (heteronomie) _^Jj! 

I 4 l^-..^A‘J 4.,.la»j I ^A 4j ^>J 1 j I j LjJ I 0 j j) */?■) 4j ^>J L 

M 4* 

oj j j jJlJ L> UJ I j^JlJ I tpl^j*-^! qjjj * j L j LJxJ 1 

J^ b 4.^. ^om>c-J 1 4 4jJjL<J I <L I 0 JLA Laj^wLj . ^-JlJ I ^J-wqJ I 

4-J jLLl~*> j/ I I 4^jmJL>J 1 <Ljljj>Jl <Lj-^*JL ^J>c_L tolJJl 

4# 

jl .JiJL iUlxJl oj^-li j JJLuJl SOpUJ iwiU-j o.Uku iJlJJl 

£« cr^" tlrr^jh^ 0?*^"' ts* J-^^" Wrr^ 

>* ^Vlj tJ~*Jl ^ j 4 1 <L 1 1 Uajls -1 : _umJ P 2 

44 

4-s4? l>sJ 1 K j-jJJ <Ujc*J|)) j| .Xw»JLJ 1 JLj* LL LLo ^3 j JljjJl ^JL*-a 
mJij ciJl-Ul iJtAiu-Ml J l^Lol ^1 ^ X + K i\ li* 

♦4 «* «4 

LS* <_M jr* (.LjiU-J>l jm J. J 

** V W 

jl ^ I >J .Jym mm m^l :«¥j IjjSlI ^ Lj)) ajJLL* 

44 

LkJ 

f- ^ P 

! dl »4 ,Li ^ jjco j 1^ jl ^Ip ^ ^ ^-Lco 

J L»w*jl^ *)! I LjLwjJl ^us^j^o > jl LJLp 4LJL 4_L »- ja ^3 

^JJl 4(^jj_$Jl) ^^cJl jL^^J Jails' 4 ^-aj ^JJl jlXLI 

JUcj La) ;L*-« — Ll^<J| j a3 -jlJJl j *^LaI^*i V I IwLwO 4-^3 *_*JL 

♦ ^ «• 4* -h/ s# % «* t* 

44 

l^—A jl .(a_*» 3^— A i I ^ I L/i a L_A ^»i ' i^-’P .(jLw*_»Jl 

V-IUj ^>UI 4ij£H\ l>j>ci I ^ <ul wLj» J)_A jLkXL-*»Vl 

«4 

^-p LJli oJlpU L^JL^o JL>o 4 l ^ : la «-) a^-^ijl « LlLo 'J I )) 

44 

U5j| iaim S-UUJI J\ Lj> ji UL*ij jl 
jU JjL LSj .Jl^-b ^ l^l U jli (ij^l) 

44 

u/ 

. I ^ --^ » I ^ 1 ^JLgj IaJUP 

^LJl (.Juo (^£J|) ( J£i\ p^-oJl jL^-l JI^Jl jl 


518 



f, 

o I ill L oJlI 1 j»>* ^Jl ° j "'■‘^ ® y^3 m ' 

** 

(j Liui'y L 1^3 IXj 4_li>JJ I ^3 (J-^J (^1 <UPJb 

•• •* ♦• ** 

,— UJl ^.Vl y J^Jj - i-i^ubu JLpSM Ij^JI 

(1)1 aJ L~<J I jj_*j 'V toL>l jJl a_o J_*J J5 _ UJ I ^jj, L J I 

*• — 

(, ** 

La j+s* 4}jy**o bo UJb-U L< - v^ . -^ 1, i-*,* 15 01 

iij* i^bJl ja j^i <>05^1 L. 015 01 Jj <, V ^1 lf\i £. 

0} .-lA-IJijl ^-LL-*J UiJ 1 ^ Lp djaibi^jl £>> 4 JL~m^o 

OJJi i^^w-sisl JPb <u0 LL^*j V La l a^L yJl <UL~dl 

y (iKJl) vj£Jl olJ^J yJi W* J5^l oUl^Jl 01 

*• M 

cs^'j bjj I v«ij L*o>- I j^J I (J ^y>~ Jl3 ji l _ - >“ 1 I (^ ^L>- 1 ajLwJLs 

Or* • i ~*vL>l ; JL- ■_»•** Jb-b 0~~>- <C_a cJjJl y yJ 

•• 

J) *. <3 LJ 4-^c—s^l^ J J— A V I (j ol bi ^jj-aJi 

«■ ^ 

} 85) U'U-^\ UJUJI JLJI y ojj^j OJL-Ldl 

«• 

[322] o-yi OJL-UjJJ J^Ai! *ll \ 01 


^JisSLi pJ Iolo La 1. 1 ^ ... a 1 4, . Ja_j L$J I Jl^*Io ^^JaJ 4JL-— *Jl jl (85) 
aaLp 0 jj - A; J.i< i> l-Lftj .L^iLiutl ^iaj Lo^-v^J 0 LLjjc^J I aJULa^LJ 

yl J^-iu js> jJj t Les Fondements de la metaphysique des moeurs ^> US' JLa 

* * f 

Ij_>- jLJJ jLS ^LoJLa'VI jl . La Metaphysique des moeurs ^ 

,J! [£ SKj ^-1 c^JLil iDoctrine de la vertu ^ jU^Jl y> d\S ^jJl dL-UJi 

^J} A^y^L) jl ^lJoj>zJ)\j .^j_»LiJl p_)-LiaJl j 1 (JjLLwaJ I jl o J ^.ig A 

Loli _^>tj oL>-1j ^Ij 4(<jli5 Ajc^*ij oLj>“Ijj (^p 4-a-30 oL>jj 

Ij^iS^ -!->«-) La lj^_j l LS>LaL-*/I N LlJ 0 »a 2 j ^ j L> i j*Jk}\ y>*-> C - 1 Ij j & i g 1 - c . 

J_^Vl JliJ’in Jl L.Ui*l jl L_Ui ^JJi 




■USUI 


I ^ |A»- 

J ( J-sA>tJ I 


fji j Doctrine de la vertu J± La J5 4jliJl iaj^Jl ^ 

<w-J>-lj <U^Aj kOUi^Jl AaLaJI LaJj>-j» 4j L*J I o j£j 

Emmanuel Kant, La Metaphysique des : ^JaJI « a 1 . \ <-~>-\j ^ + --, J j! j-^.j 

moeurs, 2e partie: Doctrine de la vertu , traduit par A. Philonenko (Paris: Vrin, 
1968), p. 53; et 1986, [VI, 383], p. 661. 

y > u«^ l I j^a O L» aJ^a^J I <oij L> L kl 1 4 j0<Aju /^a bl i»o»* Lo^ 1 ajoJl>o jl 

jj_A2^Jl) .« oU- j ^ L>*J I ^l^S" :^A oUUJl oJia# : L^Jb jl>- ^ <jli5 


519 



j\ OjJli IjJlSI oJJL jclp . ^ L^aiil 

M 

0 j-> Lij-I J l ^jj JJJ I y*>- ^ I j 4-> j 1 0 1$ ^ I aJl<j» 

Loj^ oljL>-^j 


(86 )f 


^3 l <J l^- Jk>- LJ 

•• »» 

S.XA .(JjLu Ua9 ^*53- (- 5 ^ J^o (*-b t<U^l»*Jl «L»3l 

oVUJl ^ ; ^Jl i^ULjl o*y L>Jl L5 t «JL*Jl 

‘Uj *}Lo jXJ I 4JL LJ 1 o\l>*Jl ( J^' ^optjL t4-^-s^aJl 

•• 

£- A £. 

^Jj^o Jl^Jl 1^-3 (^j-J jl jji J-A J j\ 4-Aj^Jaj 

*jlj Lp yS L^j>xJ 4jli oLgjjJL ^*JL>cJ 

*• 

lij JJI, iiLJl o'i/UJl “iJ <u^J j! LJLp Jl Jj N IjlJ 
(^JJl cli^L»jJl l-L^a 4 ^v*jJL> loi I <LJjJp*w-* ^-o*b diJij 

t>r! 5 ' lt* lP 2 -' ^ J *<>^1 

ilLLJl o^UJi J Jj\ v-U ^ USU!l oUl^iVl 

•* 

‘A jt J5U, -v.^l <JUJl J ^ ^ o* j 

** *♦ 

o-LJlSI jJ— ^ 4-3 L*j> » Ha 1 1 <ljL> tijlijl J— 

*.* jjuLj jlj cSui oliJ 14 -i lJU; ( _ y Jl 4 .. 4.; 

** 

.JaLaJI 0 ; y*S> J * *L9 j*-<J I I jwA ( 3 ^ I ^9 4JLoc« 4_) j • ^ > t«lU^ 


jU Ll» .(664 ^ i[385 ^VI] U986 j t 56 ^ 1 1 968 tJJ 5- LJl 
IaoJ I ^4t>e-JtJ I I t Lgjta i) Lp ^*>-I^Jl ^5 ^>- 'i/ I 

.Critique de la faculte de juger OfL> ^yJl j UjL^ LaU^I ^Jl iJUJl 

j~*> l] L-A ^.wwLi |j-SvA^® . <Z-> L*>- 1 ^JJ 4jJJL*j 4-oLiJl ^.-^A Lj 3»»JL! oJub ^jj» 

p c 

yA ^)Ua jl jJJS ^ I ■ 03 CjU^-I j e-Xp 4]Ujk jl ^ iOa-I j d 1 . ^ljj| 

t 1 1 ) . . . n I '- — 0- i I l-^ - cjLjLp L — ll 4 — 1.1 L ^tb 

jl J jX, ji Til V Lit .(696 ^ t [4 1 0 iVI] t 1986j t 83 ^ *.1968 

OJ15 jj uy*. J ^ i!l_Jl jl ,«.jli s_-*rljJl J^-i il js (ij^l) 

jLfc«Lw J jj>- <JL>Lw«Jl j^iJaJJ U-A ^y*j \ LiL*u o> L^>- 1 jJl aj^jLjJ 

A* -t 

R. Dworkin, Taking Rights Seriously (Cambridge, MA: : j. b._.. ^ 1 (86) 
Harvard University Press, 1977), chaps, iv, vi et vii. 


520 



[323] 


I ytt Low* ‘LaaJI y& | » H OL Li?..> 1 

J5 ol yfc LwA Oj • J-a>cj <Ll 

•* 

aOp Aia3 L>^oJ I Ja A5 ^pJjL«,o V ISLwm Loj ^■..Lla.o aJ 1 wL*JJ jj**c2j 

•* 

jL^oJlj 1-Lfc AjI^aJI 0} . LO*->l o£ L j 

J> «^LJ!» auU* 01 J± a^ji dU M (Jj^]|) Ji£Jl r ^dU 

Loj^a* 01 ‘^jjLaII JajlSOl J l^CLw^V I \p I ^JtS’ iw-iL>e-* Jj , ; la. j 1 

< _yip Jj Ja^ <jl j»J t4jjliu 0*b/L>- ^y> 'y j I L-jLAs 

^Jlko- UJaS J^US" A^ aJ J4& ji ,J\ tSJu-br o^U~ 


( 87 ) 


JjJLa- 




■Lo 


t-LLwL«_i Oj-So (1)1 jJ-* J^J ilLwL«J jl ^ 

*• 

aJ (JjIj-JI ol Sfjl .|jj>- a^ow^* <zj li *^a>- N ! 01 ^ jj li ^jwwJ 

^^■>-L jjAxo y*^l 0^ LO t^jjLaJl 01*k~oJl ijb>- c5^° 

■ ♦* *• 

I |*J Cl— * I.} L® OyLiJl S^J <_Jjl-*Jl f £[>kj9 L^j o - 5 La < 

s-LXj A J a , L^ LgJ A-* Lp 0 ->LLs^ ^Jw* L*JL> LjU di-ta »JL*-> ^-i t ^*Ju 

J5 JJj 1^1 j cO^I oVL*Jl Uks ^JUI wbwUJI Ol^UO! 

V I ^p <OLw » UJ I ^J] a~~jJL La] I aJj^w— * Op 
^ ^ a OA—* L*jJ I I*La OL iL^LupI yA I ^jS (^Jii ^ L*J I 

^ ^ ^ ] a.-w^*Q AwwT yi U) I LnxmJ L A— Li>0 l Uww j I 0 »A^A j0^° * LJ I ^ ^ '**- ] 

oU*>Lp Jw* AAJaJLoJl oJla ^5 IJbl L _ 5 iaJ^ ^ L^jl gJLLI^J 01 
oLl^*>LoJLJ Lol> cjLpl jW aJl 0 j-S0 d^> J^LjJIj J^pLaJ! 
^>w* jjij aJL^ji op OIJI5 -r ju^ji 


Allen Donagan, The Theory of Morality (Chicago: University of (87) 
Chicago Press, 1977). 


Ujj-b jiu~J ^1 (Dworkin) jUlij^ ^UL. 

y ^LaUI ^ y 0*^' AjW wTtr^* Jrj JUpi ^Jl 

• ^ j^*S 4.. . ,<•? < j 1^ *i» LwJ 1 1>«J I ^ y ~*~. aj I ^ ^^jlO I ^ yLw« 

.(68 ^ * £ -WJ ^ ^j-i - 1' 


521 



^ J— j oLS^ li} L« 4-j j-*- 4 fc^ j L^JLo-S^Lj 

oli dtilSj ,<j lL*Lj 5jL>J jkli tiJUal! i 

J— Jl dJL-UJ ^1 LLu LJ[.J,i)\ JLlSM LL-Ll 

1 ®L»L*J| J l a ■ 1 1 OLj J yu jl LjL^aL) aL Lo 

' I* 

^ IfJ t(Dworkin) jSjjji <. — ^ t^UJl ^ k^>- j 

** ♦♦ "u 

L-O I l^..,AA.tfj 


LljLat^o ojLjJ j?S V I LljL>s_<*j! jli 4 JL-^aJ I iJLgj 

J jb>- JL5J ijial 4 jIi 5 * ^ (Alan Donagan) jIpUj^ jJI 

*• 

e. t- 

J-A V I oL>l J 4 j3J-*j JjLdJLJulj Jij 15 JL— *-> 0 1 I j_A 

tililp o!lj15 U-j <^r\ j}\ jJlU-JI 

(constructivistes) 4-JliJl oUliLo^l J-5 jLjlp^I 

4-oj_>LjLSl 4--P I ^l «/3 >-j ^0 4 l «,<3 tf. 1 1 j-*jJU 

jIpUj^ 4-JLj ^ -Ul .-tails' J ^ U5 4^1^! 

•• 

4_^_p ^jJlI S^ju>x_<J| j I «4-JLi>^l oLojJ^JJ)) 4 a L? *_> 

«* 

HiL- 4 -^jJLu^. ^AJl jjjJl cAJSj 4(specifiantes) 

•* •* 

°rj (contextualisme) «LyL_*Jl» L$. »^> * i3 ) ( _ S ^J I oUi>l I 
tS/jl ^2>JI oLoJlLJI oJla .Lj*>uSfl (ij_^!) U5j| 

j^S/l L-L jJaj yi jUiS/l Li ij^- J-; 2 JI ^ 


LL^L, jL- JLi JliLiVl jlS jl .(^yiSLlJl) (Joj-aJI J-Lk^Jl 

•* •* 

1>* J-*-* li' -^^A l _ r J» :JjiJl £, aO o! Ju-UP kws^J 4^>t-s4? 

j L ^J->tj 6 -La 41jLs^2j flJb^lj { j^>~ Loj>- y ] IJla 

i— f* j| . <88) « t/ ; , jU^ ^15 ^A Lw ^jjLj ^15 ^A-ljJ! 

Hjjk, J^JI -ili^L ^ycJl 5^UI ^ La UjUVl iLJLJl 

*» 

* . ^ . * * 






#< ^ 

jJLJ I jJ I 4J l>* 4 j L^jA) Oa-1 LLp V j La 


[3: 


.67 t < l~a! jJUxJl (88) 


522 



o' — I d\S j! . JiaJI jt AJL5U3I 5 JlpUJ| jl ^ 

<o L^>J o?j- > -l ^3 Lla ol 0 *• L> 

V— A \« /9 ^3 I ^JwO ^*Jaj <_J l^t>o j+/3>fj l Ij 

Ji «Jl£ V» jlkJl y»bu yhllaJl *l£o-Vl ol .JUpVI j iw*Jl 

OO^x-eJ 1 ^jJLxyJ I 430 j L^XOP I oOjP U1 1 bl«.>o 4-JL<k-*J I 0_Lg_> j 


AjL o a o L» o l-^ Id .> ol 

J Jj>- jlajI w-^LaJlSI J a&jjJl * Jl dJ *>U- V I 

*• I* «• 

4-JL5JI 0 lU— JL j Jl a— L iaJO 0 1~> ojlO_>- jJL^Vl ^_9 5L>- V I I 
^ •* 

t Sfjl :*Lil joJl lJu J*. dJL-UJ jl . <89) (v^J0 

** ^ 

(jJOXo jl I^JJJl Low? V (<Ujj_oaJl) <Lj *>\ d'LoJ I ol 

^JJlj oOp- J Jj 1 L? />. 1 ' jji V I ti*)Oul oJ-jCLo oL>l j 

*» ** 

jJJi Juo jj t (90) iliU oL$lS fjk Lw ^Lk-iSfl JJ -Ijto-L 

VI t ^>-Vl Lf-^ajy ^0 lg-Juy JOdo V ( jl ol>l jJl aJu oU 

•• 

o Ls^a p L&d->- 1 <LpLL>| I IoJLp Lp Lc? j) 1 ^_L>*_j V ' 

(91 Oi_sJ v ^ ljlji j! loj *y ^ oiiJi 9 jl. t> Otfi 

*• ^ *• * 


4_j j -* * ■ /> — 1 1 Ol .,<a 5 ll L _ fr 4 . 0 . ^ a <Jo^_U jj j-5 J^O>- I -La jL5 JLa_i (89) 
frUiiil ^LSO-V Ji-jc^aJi j\ j+S ojLlO jl lcSU_> ^JUl t (casuistique) 

-L»waJi ^JLp 

Laj^_-j bb Lj L*J I 4-OJL*J ^JLp IwLttJooa iLblj OO t OiJ j ^J_»u1j JslILS^ (90) 

. Critique de la faculte de juger ^>b£ ^jj ^ ^ ^ioJl 


015 j] t a jj^sJ 2 y*-> ^ oUl jJl f-1 jU Oc 5 *^^ (91) 

* * l 

ya ( J-$jjLj C-OlO I Jj COLS' 1^] ^ I Li>- ^A L^j JlL L) oJLpliJl 

j^lJV!) L- ^-oJLaJI jL (Donagan, Ibid., pp. 143 sq.) jULjj U^Jb .Jjl-J! 

|^-1 ^jA l g -* 4—0 f-^Ol JL>tJ bb 'V L>J I j^A^j) aL^-JI 0 ^-oO I Aol^ol j£j I Ji j 10 

|--3j (OJUJO jjfc jO>l y-ii^-ia'y 1^ J a . a» L j^ p *— ^v# <-oj^Jl 


. Oi dA>* J-iJ L o^jO>jl (JLrjVL da—) yd)\ o-Ll*-Ol AjjJiJl bb'yiaOl 

lOL5 Oj— >-* y 1 o-La 43 ^Lp ^a ol>l jJJ Lp ! j-^ j[® " LlO J ytu Ja_» 15^ j! 


523 



<Laj j_Iaj i l) 1 (3 LaJLL ^ 1 -L_P l^_3 (ji-3 i 

. o j*j4 L« ^JlP 1 SJLpUll *-* I jZj LL 1 L jZs>c-d 1 


>L y UiiJl J-wjJlj J^JI o-Lj La 

V * •# 

^ L«Lol t LJjjli Lw»j o-^iip I J-£ 1 Jjj 1 1 (J_l A^j>- U ^_o-3 

«• M 

*J ((4-jP^Jl! SjJL>s-4 oIoJLaa» { ^^Ks>- y i\ Ji-jwaJl (jr^ c-JLp 

^Jj>- l-L ^Jl j-— *Xw> t LJ Ip o L>- LHjLx ^j-Aj 

<^^13 ^ ^Lwo Co<i j ji I c-LaJIj 5>l^JI 

M •* 

JU JhJLj, .i-jkiil SJLC-UJI J\ v ySf I ^Ju oULil 

«# 

Jlp ^UJI ^L' JijtJl oltl y>r\ v_JU- 

t» ** 

^- d_.« ._*^v- < > . — 1 1 jiiobu LiM III; I4J1 j! 

ll> L^La^J I pLj o^Lp^y 1 {j* 1 LaI^c^JJ^ 

» ^ 1 J—JJ 1 1 UJI i) Lv +,& .> <Jl-a^J I 3^Ju>t<Jl 


^IjjJ'yi j ^IjJl oL LJ ,(LS>r J LIS) ^Nl Lo^l l+J Jjy* = 

f w « 

UJ J 4 J Lo V 1 -« --■! <JL_ftJ l A~P j*j£> ^>J l 0 jJj*Jit I I j* Jk J LL <j *}LLJL_i ^ Lp J5Lta 

^a 0 IS 0]_J • 4<«P O^J^J I ^5 L ol *y oL^jLcL-a 0 L JlP L Cj IS 

i, •-•-*** 1 v_5 J ■/*“ ' I L , ■ 3^- I^J I 0 0 l /^SL_j ^ AjLj fi JLP L» .>«-i v $ j -/> - J I v ■> I ^J ) 

0 I 1 JlA ! (w ^>- I LsAi Ll_4 t j J-./3..J I 1^* 0^-^-*-*^ 4 (_$ j I 5-Lp LiJ I 

^ ^ 1 - L — J L^>- I ^_J I J Li 0 *^w2^J ^ La ^ LsJ^ - 1 1 La ^ 1 ^2 1 

Emmanuel Kant, La Metaphysique des\ j L ;i . «[obligationes non colliduntur 

moeurs, l ere par tie: Doctrine du droit , p. 98, et Ibid, 1986, [VI, 224], p. 471. 

LLJLpLjN . A.J ^L>- 1 (^_5-* 4LtiaJwO (_j J * 1 -iflJ 0^-9 4^ j-J La-S'j 

jȣ> ^3 L J& <ji ^ jlwJjLcLa 

<u ^Jlk. ^Jiii (^J^i) ol (92) 

^y^U-SM j_j ( _ y j^5j I ( _ 5 i«- JaiUu (Donagan, Ibid., p. 72) jlc-Uji 

iLjJj- v_^, USL^. ^1 j-L, JjS(l ^frjJ jJLfr ^ ^UJI 

'■& o Lb ^j *V L_a ^a V I 0 Lj swjsJ^L t ol . La La.) jiuju* ^J_>- ^j| lLUlS^^j 


'j— » ^-*-r J . j 1 o 


M oL-jrljJi 


f 


L La 






J oiJL*o_a oLj»-Ij ^^aJLiJl LIL>wLw-I oL li g I . (axiomatique) ^&jlJI 
iLaVl JS - ol y* <3 ji ^.la" ...i La J S J^Ll L$Lp ^5L-» \ ^LL-'yi 

jpL< L A^a 1 j^aj -A3 ^3 >Ls^ 'b! I ^^woJl Oj^j ^ ^LL oi L sL<L I 


524 



[326] 


tj* 0 ^ I 1 l <Lj *^AJL*J I ^3 *Aj \a « «/?.! L IjLA j 

<_^_ia-*J|W 4_j^ j ^3 j->j-l (^-A-Jl ^yaJLdjJl j| * diJ.5 Jo jl 0j3 

j ji I j l«« ., (^> t-^J I L^oU^tj j 1 j 1 ^y* j I ® ^ I 

jr* ^ ^ 0LlpjLjl<J1 

« «• 

£ 

C-9 I JL^ju*»V 1 j> t^S*^\j>-Vl -L^msiJI ^^JIp 

«* *• 

c_j3-JLS" jjJu^U Jxj ^J| ,}^xj ^ i A*JZ> jjJU 3j5wL>c-4»J I <J-> La JlA-oJJ 


rj(93 ) 

‘ AlP 


C 


Liil 


^1 ^ (Jj&\) J£Jl e lUl jp IpIm iol^Jl jl Jl, 

^J!>USfl ii UJ! <J^,j Is, KLL*±! jj^Jl J 5 J**: 

«* 


Jaj ^ o JL) J^>- <L*^ ^3 LlJslaj ^iajl^Jl LJ I llJb jl 

♦* •» 

US3l v_Jlk« ^ J^xli ^jL-UJI gUJl 

S^-Vl i*5L>«Jl ^ olkJl il4i ^ ^1 c(iJ^Jl) 

•* •♦ «• 

SjIpI J-P ojl^lJ LJl L_aj .w^-IjJI oLJM^I aJ^^JL 
^L-l j&jjij jj • I £* (ajj^saJI) iJ^ASjiJl 

I I j-A j Lj (J ^-Aj i ^Zs>-j jb I j] . ^ ^ L$ I 

JjjJaJl jL~* Ja->- ,^-Lp oL-JjI Jj>t_) jl AJ-wP^ ojji 


Jurgen Habermas, :<ubS L*jJLaJI JJUcJi J5 La (93) 

Connaissance et interet, traduit par G. Clemenson (Paris: Gallimard, 1976), 

Oj&> (JaJL-jJl LkJLJb, ^LL^Jl ^ J5 

LL ^>txJ I (_y^l Li i <>-j^ ^jl ^Sij L JLi< t-i^^L^aJl 

|v^aJ1 oJsj>-j *^Ua>Jl ^j ^jC' 5^>-Ip <i>xj L aa>«Jj <aJJ 

.«^->Ua>Jl ^3 

Karl Otto Apel, Sur le probleme dune fondation rationnelle de (94) 
iethique d Vage de la science: Va priori de la communaute communicationnelle et 
les fondements de Iethique , traduit par Raphael Lellouche et Ingo Mittmann 
(Lille: Presses universitaires de Lille, 1987); J. Habermas, Morale et 

communication : Conscience morale et activite communicationnelle , traduit par C. 
Bonchindhomme (Paris: Editions du Cerf, 1986), et J. M. Ferry, 

Habermas: VEthique de la communication (Paris: PUF, 1987), chap, x: «Ethique 
et communaute». 


525 



ioljJl ^ J lUjJlZLo ^LpI^aII Uk^Jl jSj\J <■ y.jr^] 

jl ^ iijLLjl jl. ( 

«* *• 

'-r~^-^ o-H J-r*-d JsLl^Jl ^L*-* (*L*_gJ*iM 

U^p J^UNl >jZ ^1 oLpl^aJl 

** 

^ iijLUl ,i» jl ^ .JJ^\ ^IjJl J'te-'i I 

L>*-o 0} aj j L> I ^.iJ! <J Lsjx-wJ 1 j-vvjjj ! 

H ** •* 

(96) fr 

^ ^5 jjLtij N (communautarienne) aj^pLjj-j aJL^ I 

La aJLj ^J aj l.^-«-i.?xj 1 Lp I jW^J I ^_*J>s-i3_> ^ <* (_J^^ 

0 i^ Ot ^LPi ^u" JjLlji ^ .j^iydJ i^i^Ji JtiU.Ni 

i* *• 

^JLp j j**j ^ ^al^-Xjl Lg-*->Up 4_^p 1^ .., a 1 1 t^JLS I I 

Uju; (€ JI UlkJl oJLa i(iJ^Jl) U£JL iJlk. w,! 

L_ J « w ^ •* » « ** *♦ V 

♦« 

. s ;Ni u^^jcj j^ijdl ^tjJi jtjuNi (»jJi 

^^Lw^i ^ L ^Jws^ I ^iL a^wc>-I^J 1 sy j-Lv2-a Ol 

*t ** 

^JiJl^Jl UlkJl ^.IjNl 5 Jl»-Ij LJLSLil J> c~>~o l^Jl 

•* 

Ijl^j ^ ^JlAJl J^Uj^VI Ll^ :ij'5LsJl 

•* 

^w^wJ>tJ C-> L) L*J 1 LSLLwa l-Lw« § l Aj.S J_*_lJ I aJ aJL> s ^ I JL>- V 1 

C*» 5^lj o A I . i 1 1 i_3 ^>- 1 j ^xoj • 1 aJ A a 

*» 

.* t . , 1 1 


(_5^j (^^-jj-SLJ!) ^-LSLJl LaJ-jcj 
** •* «* «* 

jj>-T c-jjLA LgJ ^iJ I o j-si>L>xJl A-^ljjJl 

LJU iij\i}\ 14JI oLJ ^ 

»* 0 w 

IJl^ otiU L«j ^1 SJULuJl J*UI j-alia^o doJjJL 


L--> ^5 I I f C J j 6 ^JiLwO 


bJU L4J . 


0~T^ 


Ul 


o! 


(97) 


ils^Jl IJla ^ viJliJt ^JUI J t J^| JtU-Vl 


fcw-1 1 iaj>-j j_) ^ -jJL) I jjJ I I Jfl->- 1 I (95 ) 

.^lx£Jl IJla {j* 498 { jX> J&\ i Juiull j 
.^jbuS^La .1 jJjLi i(M. Sandel) (96) 

< _5-i_tf' 4_JLsUw<»-)i (_5^L;^I ^ >ww^> L i i ^a ^JLOj (97) 


526 



j-l j-J I I Ja_>- JU>- Lj 4_>e_>J I o Jla 

«• 

^ . ft 

■ijL-Jk . 4_>x_>sJ I I ,_$ JJ I (sllaJl Lo LoJ La Ijjk J C^^***Ll1| J 

[327] i>w> oUda L^l i i ^ ^*>uij 31^1 Sij i 

j\ jL*j> *y>rj 4 -*-^ Jt-*-9l 

i iJJ ^S\ USLiJl iJjloJl J>\ jijj iJL* J , (98 Wli 

J L-*^J I \ j *>- 1 Lj . aj>v a^a, 1 i I 1 ^yo 

Iju* ; L y*j ^jLa La^jjo < J| 

1 H M 

J^JLjl Jlp ju>-jJI j-Aj t(jj^Jl) ^^JlSsJ I 

1 ■* *• 

* ft ^ 

^-i — & ^~a 4 d_j a O j^~^— » o I t Ljw^_^w>4 4 ^»x_?“ L^t— I ^ ° * 

^LJL jSju :^j>-S/I Jlj-Jl tj^j LJl . ( 

JsLUlj tijLocJI Jjj ii^lUJl; jljlftVl S/jl V 

£i^JI ^ ^I^LftVl dUi X.U pj . (I00) ^J_U5 I jjJl 



£. f, 

»x*j . 4 »s i iL * j i <— ■> Lw*> *y 1 ^juLi jj^'y 1 j j^aJ 1 j ^ j l.*. j 

oUJcj ^JlS! J ^ LJ! J*jJL L jU IJla LJ ji 

J-j Li j-y& 4j>- L>*^JJ <U j JaJJ 4 la„; j 4 joI j i^Lwu LgJl! 1 >-,_ . 1 La n 

Vj ji n ji^*j 

*» 

J IS" (^JJl jLSUJl La ^JjL>cJ 4j^j| 4^3 Lj I JaJwO oj . ( 4^0 jr>cJ I ) 

^ Lwwu V I cLL^*> Loj ]ff j ^JwJ ->*-> 4JL LJ I o> L^jJJ I ^3 4_Lij>x_i 

** 

^H\ jj. ^ r _^ L5 ^ U^uVl 

i>: oU i-vJ LrHy 


Habermas, Morale et communication, conscience morale et activite : ^ la I! 

communicationnelle \ pp. 63-130. 

.64 t a — wdj j_Lui«*J 1 (98) 

.65 L y> 1 4_Jj jJu<suJl (99) 

J -yAA'** I 4-5 O^J ^Jl <J^LuJl JUpVI 4JLu3ly ^*ol ^yU ( 100 ) 

^JlM ^-ALilil 0| \a] as*~ Ax>«Jl {j* 

CLJ L-..aj~ 6 ,1 ^yljC-wJl « j ^ jLLfr *V I A^wwvJ jJLAj wL> J) L ^ <L4j ^JaJ I eJL^j Jlj JlLC’ 

.(79 t ^ -/* I ) 


527 



Ljjl ,>• J-:’ 

JjU^I J, * 'l jl . (101) ( _ F U»I>J! -ULlJl jU>) 

^3 jZS I I ^A 4— « yS I SL>qJl O Ip 1^? o L 

(U^l IJU jl Ja . O02) ^U J Jl iJLil^Jl J yJ^^W 

0 

JL*-o j-A ^SjULa ^L*_3 4-*J> LaJ I tJj> l>- L>woJ Li 

j^J ‘c^' jr* J^JJ *-** ^ 

^ LJLoJl Uil^Jl jl . (103> cr j.l jr iiNl JLI.JI L.15U 

^>JI ^ -UL M jU bl , (104) ^^ 

IjuJ Ji*Jl Jlp ^^IJI J, 4 iJL*Jl i-iiLJl i^jLJl 

U jl .iiiLJl j^l Lj ^JUI (J>j& I) J&JI p^cll 

l ^ ^ - a j 1 oL^I jJLp^M j-& oL>tj^l I -La ^.3 Lj I -L*j ajO-Lj 

«• «• 

*JLll 4. L‘> (jlifVi o^i 4 j>- j ^ (sceptique) 

^ «* »• •* 

^1 Pj^JJl jl5 oU-I^LP^I oJLa ^ *■ l'l *> 4 > J I JJ .5^L-_<JI Jjj-la (>» 

J^l ^ tfU J5LL, LjLJ^JI 4—4.— — ^.J I oLj.l^'yi 

jl .JUjJI t_jUaj»Jl ^ i«-UJl JLc-l j-iaJ Li*Jl Jlp ~_jUl 

«• «* 


[ 


■ui dL-UJl j-.at, i^l^Jl iJ^U^I *IS^I i^-l^ (101) 

jl^.^ j IS j] jS bj jl i y-J~S jLmj ,L^...-.t. *mJ jl JJ (Oj-Ij j S Js. 

jl-A— ?j j— t“l j-* t j I «.» J I j^yl] AjLJL. *_j ^Ifl jL5 ^1 jjl jl J ® yXj jl 

.(85 w >jjj jJLv<X<J 1 ) 

i j^Ajlii I ^ - * j j^jUL«Jl jLs 4— s ^L>- 1 4->- L>*_4 j^JL>-JL> ^ (102) 
jl . ^JJl>- 4_iL^?I jls j LS” o jLp-l Jj>- I ^yJu^l j^Jl ^ ^ 1° LJj y^> 

t ^ 

J-w«Jl 4 -J Ll» oLpI^_-^ (J^ j-' 0 l^i ^JL>«jl*-J oL>-Ij>uJ I 


AOS 








jr 


t 


.87 1 4— ii jJU<x^Jl (103) 

_U.il>—> 4_w1_4_p jI— -*»L> JL>-lj ( J S t o-L^-S^ (104) 


^ -» - ♦ * • > ^ v - w v 

4-L>*j . L>P L»J>>- 1 <— «I^Jt <— 3 ^ ..^tII 4J— jc« j jl ^L*JL jl Lfllla . w l^j 

^nJ Lstf» ^ ^ j XAa J I jLjcJI jL 4 — jIj (-5'^’ 4—Lp ^4^/1 

jJlaJI) h 4-Jl<>-*J I 4_jjL^Jl Lft^p-U /^>tj ojj^^Jl oJla jl JUJI j « «^jL>jJl> 

.(92 4 4— jj 


528 



UA1P Udy ^Jl ja Ja-^.iL, jJLkj iJjU^j! 

•4 

^y lJUl ^-plyLJjVl ^-jliaJl iJjJb ^-PjJI ^ JLpI 

^ Jl >>jl £JLiJ >* iy>JJ 

^Ul IJlaj . (Letzte Begriindung) ^>-1 y* JiL y>^l 

^j£jLpxjVI tJajLS^ AJvP Oj3yL« J ® j!>J*-> yoCL^o 

a-JUJI yj! S LaJL> j ^JUI (contradiction performative) 
(aJLuJC-^J J l) aJIjcuJI A^?l>Ji (autoreferentialite) 

^iiyJL Ul J 4AjlgJ M L^» J} £j->Jb UJ OjycJl f jVl y* 
J i^yJl UUJI J pjjlu jt 4y,lk^Jl 

44 «* 4* 

oJ-g-j ^>- jj (<lJ Llj ^jJI) <lJL*j^JI 4-J^IjjJI oj 

(JUx-J ^J l) JUxJl J»Lu-Vl Jl JUjJI Ji>Jt Jj a^JJl 

•• I* *• *t 

LoJ-lP (^yy^Jl) ^J-SCJl y_**-*jJ I IJL^a j ! ^LsS* y*j y*>- 4 t Jaj L^J I 

« | «* 

lP 4 a_^_>t^- >* L>^J I sjlpULSI a_a-Jp j jl>- L> 

•• 

j~~Jl y ^j’yi jl .-U JiLl, ^UwJU U.—JI oUl ^iVI 

jr~S- y>-\ jji ^y> «J jj—J « j~£- >* 

j>LJl <jil_yJl l ^ r P 1 «jL-~~<J I oLiljjJVl 
^U^iVi J5 £U-?-l £-*J->J aJj-A^j J-S-Ij J5 (*-£>■ xJjU 


.w*v 


.SJLwJl iiiLJl ,>x~Jl 
*• ♦ «*•* 


jjj C r , '-^H LA CrH £>^*-5' J 1 - 5 -^' cr* J-^* 0 ' j-J ur^I 

^Jp <Lu IgJ I aJL>- yj I yA ^ jJ I 4 V 1 lli L a Lp^'y ! ^y? yvti^ej 
I I Jaj>tj Uyd AX^ ‘ * ^JUl Jl ^Jt Ja>- 

•* •* *4 

Cr* (j^) (\y^* ^ 1*** Ja^^jJ ,^LJl>^ ^\ 

o ^ y^o jU IJLa ^jJl A^-w-jJLi 4 ^ Uy La 

I I I jj* ^ - ^ > L^j'y 3 ^jl j ^ ^ 

.^y- y!l AjLJii jl^lo JL>-b jb aJcU I AjLJliJ (paradigme) 

Jj jU US’ ^Ju V ^p ^yaiLJl Jl ^y^JUl jl 

4* ** 

a l a a ] I jU»| ' y i\ m ^ t_J I 1 |JL— a -«J 4_j 1 i, i 3 »JLP I 


529 



Jl y 1 yVl Ijy jyj jl jjp iiJ.L^Jl 

*• 

jl JyJL JcS\ yi . (105 Vyl jj^S i*J <A (^bJx ; yJl) [3 

** *» m* 

cA>^> ^>. ^'> u-r-lJl ^ ^ 

•* *• w 

f. 

j-wmvJ I ia>- *_*Jo O V L) ^pIj ^jJ 1 c( . ^ 4 j 1 Ll> ^^JLp OwLiwLsijo 

•* M I ** 

<u*Jl) ylA LJLs yJ ( J**-JLj .y^Jl JT* Ja>s J ^j-^5" UcoJ I 

(3*)Li?^/l ^ LgJ ^y-vwJ 4_^o y_J I 4-3 *>L>' *)f I JL; 

ijLjJ y *J U ^-UJI y,yL» jl_> t <106) «ii_o,5UJl jljjSf 

4 jy L lJLL*J 3 dlia-pl ^JJl Lj 4 4_*j>-^\-P 4-fl-J?y J^Jb>tjJl 

^ yj***-A ^jJl 4^S” y^-iiJ I o Lvi.oJ 1 ^_>x_>«_J! , 31 <-ww%jJ U 

3 yu V iJLiLuJl <3*5^1 jli LaJUp . 

j~~l\ iajs- Jy3 LJ i 4_)y L>*-« O Laj y-o JaJ 3 

^3 jj y*J 1 O LAj y 4 * *J-L] J-S" ^-.-./?-) 4 ( 4 . 0 yS\J 1 ) 4-Jl^J I l _ - i b A. 1 

4-J-*jjJ I 4-w*jL*-<Jl wL-*-s^ ^JjP jUjJ 1 j^mwJ 1 JflL>- Jj jib ^j. & I 

(108) ,, 

. 4jLA>cX«J 1 


(107) «^j| J^l b-JjjX’ill 

44 V ^ • J V** - 


ji j ~- L t-j I jIP N l ^AP y» {£ I JLa 1 jJ I yoUylft Jyl (105) 

y? t a— j4j j a^-4-1 1 ) k jy *~ ^ ^y*-— - * L Us (_£ U (^JLjJj— J yJI) ^J L «ji »J I _ JjIjlUI 

4y>-y ] (mai'eutique) ^jlJ jJ jl5U jU IJl* .(119 

I j_> j ^ , l a j A_^>- ^^4 (118 4 A_*v-dj jJLm 3-«J I ) 4 W f J? I j-A-** aJij ^Js* *U_!L**i V I 

IJl* .(Lawrence Kohlberg) <0 ^15 (jJUi ^jJlillj I 

O V C4_UlxJl A-JLilw^J! ^S jj\ Oji 4*^>- A_^w^4j A^_4-o 1 

t^yj! Jl J^P _ Jy yt L*^ fJiUl J-^ yU ^JJl y»Jl 

^yJl AJlyJl iL-yJl yt ^JUl (post-conventionnel) J ^ _ jl*j yt U Jl J>-l j 
tt^^. 1-0. 1 1 Ijy a^1ajl«J I L>~waJ 1 yp jl*j l# jC ? J yi '~ ^ . Jaj L5\J I ^ IJJI U^Ia-^'VI (JUj 

. 4^3 l^yJ 1 ^ Ip J LaJ I 

.119 4 A^iJ jJL^JI (106) 


jtj jJUo^J I (107) 

j^Jj J-^ J>lypl aJlp L*>t JL. jjla^^Jl J ^t5UJ*)/l IJla jl (108) 


AyJ 1 j 4jLJi>- c;i>Utj» j l5jo la.4> yy Jws I y® 


,.4.Ua.> 1 


J 


uL 


. ^4 I j s.4^ 1 


530 



L^J 4 JLL-JI oL>«jLaJI 0} 

01 LJL-j t^JjL^Jl oUj; ^ t Jl (^0 >530 oJKJl 

p 

f Lw J 1 ^-J 1 Lj J 1 1 ■ * t 1 1 LJ Ls^ 1 ^ 1 Lw*»d I ^ ~>— ' 

OU ^ vx* UjlS"T Ji L5 U5j .^Oilj^Jl oljUJ)! 

^r- <_y^ Lg-uoiU 4-J L™J ! olo-jjo'yi ^-pJJ ^Jl olplj-vaJl 


p-f^' Or* -J-P jr* P Ur 2 ^ ^ p -U^L? 


<. Ij-A (site) £3 I tj y>~ ^j^>s^J>\j j j^ Ijl>- 

cJ* °L> V^jjlJ aP j- 1 -’ c^l Orri ^ 

a^5 I IJLa ^ liJi j-™J I Jsl>- JIp L^j ^LJjJl LlJLp 

oijfc j! .^^^LJl o Jl <l>- ^J l (sceptiques) 

2Ll£Jl ^jJoSM ^lJJLu* J*4 ^ I ^ ^^5 o> Jlp 

-Up <LJLaLjJl (j^>L>-l 4 j>-jJoI l ^j ciJlla La I (^Lj JJl) 


•lT 1 


L« jj La 


[330] 


a-JLw^JI jIj-up c-^J LfiiP o Lp Ij^aJ I jl 

►* 

I LfU ^ P do Lp I Lg-*} . K La I^JL>e^oW J| fL—wvjJlj SJ_>J->- JU-***-J 


Jju> Jo j tiJlJbJl oJLpli J-uio Jo j LuJus L La Li 3 L^o 

jJ} j Si I Li j-d I jJ Iuj I j^o>- ^ j .Jl^JL 4JLoL*-oJ! 0 jlp li 


' <J ^U-Jl J-P ojJiJl ^»J-P J-> ^Lg-)\l 

jLdP^i ^ louL ot jN/1 ljlp oli Jl ^j^i 

•* 

j*-50>*J 1 ^J_c- 1 dj l^_j j_0j_U 0_9 LOj j L^-jjU 1 *_j LkJ 1 

• U~ri <2 dU’ 4>«i 01 ( _ s s!>U-S/l 


4_^*pL-^j OiJi 015 ^3 j-mJ>«J 1 o-LgJ ^J j 'y 1 jJl] l_> ^-5^^ c^*i 

JjjLII IIa _ jJjj ^ illJjJl tpLJ ^^>^01 JjjtJl 

^UJl ^wa-Jl ^1 jL^I J5 ^U-jl 0L5 ^JJI 

oj^j ( j£loJ 015 Jil*Jl ^ J^jlA 01 • X2 ^ 1 J pj LLOU 

<01 JU>«J1j .J-j»«J| JP-t 1 ^ j-6^ 0 (J •/? 01 <5jjJaJl 


531 



u* J ^ 5 L s*J - S^So 

0 j_5vJjJ I Q->3ya Lg_> j ^ ® J-^ <UjL*J| LLoJ I c_o Lp _ j jjJ I 

_>c_> <^j L^Jl>cJl1 L^jlpjj^ aAI^\_*AJ A-oL>-*yi 

0 1 olj j-lJLj <iia_o y*J 1 aJ'VjJLj ^yJ 1 oljjJJLJl 

.(.£» ikLJl J ^Slj^ C^UJI cOl>UJi 4^1yJl) 

^jUl ^jUaJl Aj>-j jia^J I <Ll^JLaJl jNI LlU>-jl JuaJj 

Ujl^>- j 5 y ^yCJ olyJudl oJufJ j oNVjJI oAl^J 

w •* 

. 0 I oijyAJ ^yuibOl 4_*.a.»~.> Aj>- j jJa^J I ^^Ap 

4_jw2j 0^ 0^1 U-Jlp ^AJl ^y*-<>JL>x-<>A 1 J ^y-cJjLAl £^UaJl 1A^ 0| 

4 LaJj>xJo yA I ilNoJl (J j IUj N ^UaJl 1 1* J .(Jj^l ^ y~*w<iJ I ^Ap 
<£S j to 5 jALa js>- JJ O I J yJ I ja oJL>“lj J5* 4 Ajyca A3 Ijjj ^y 

orH ®J-* (*'- i d Aili5 Jj-laj 

^1 t l^o UJ e_jiJi A^il^Jlj A£-yi*Jl aJIJjJI 

o l..Aa.p I (j^AJl ^ 1 ^ocoJL 4 ^ jjj ^ I OLs I \l+> .L^AjLaj 

£t'jy J— j y* AjLa> 4^iljJl <_y : UlSLil jj-o 4<uAiAl oA-gJ 

oIjLj^- yp aJ <3 L^jS/ I J-S j a-J-J ^AUa? 

oLpI^-^j oVU^o AiaJyj ^y* j 4 I^Jlp ^jJ?\ j&yS aLIA aj jAj_^ 

♦* 

. O Ljc^>yx>>AJ 4— A.-’..*J I ^CJ J 111 I y -La ^Ap ^XX>w 


ls“* ^ 4 * : p yj-* 'M dr* 

«* 

^ >/? ff»c ^ ^ ^ Lj ^ 1 OmLa l w . j 1 LS L^A 4 A^wv^ LmmA I A^w*j ^ U.J I 4_~^ Aj 

o y ^y Sliajt^Jl Aj^Jj'bll LgJ ^-yg^J < yJ I AiaJLwJl ^jjj LgjL&j 

- a^L-wJI a^jjU-JA y>-T ^Jl ^ yL^» ya .^3 yL^ ^yJl ol j yAJ 

^LkJl oJl^JI t _yJl i-^LwwJl LabJi S^tLwJl ^ yx • ^ 

a-JLSLuJI fj jJL^a ^JJ 4 Aj3-LxjJI oL^I^-L^jjJi ^y 

v# •» 

4oljLw-aJl 4jLAij , ^/l 4 i yo'yi) oJLjJ^eJI A-a j_£L>eJ I O Lj Uy A-^LoLoJ 1 
_ Ag-^AJ A^ja I j-A-o-J jJ I A X& jS> ^ y Lww-a ^J| 1 ^*->-1^ 4(.^Jl /y l.ya.lj | 

^yycJl aJLpj .oyj jl 5 oli yuJ! oLUAJ Julyu >»jlp ilL* 


532 



dljL^xJl -bwbjjJl ^Jl j\ 1 ^ Jii 1 jjt I Jla 

, (109) i <k 5'|^J| olS'lJj*yi oJla LUp I^j « ...->-' 


li^UJl iiJL>- ^Jl U-L.JI UL > Jl ja Ljj^ jl 

Ji j 4 \a~..* oLpljwaJl! oJUJL?- jli <- i ■■/»■». -t. •... 1 1 


o^UJl r l^l ^ J-^UJI cjULU^I ^ ^L-l LS^o 

’ *• 

do3--jj>J 1 4_oJ_*jJ I jLi (. jljJl?xJ I jLL?^i IJla l d .t ^ l 

# > ** 

A-LSwo do LS" Loo> ^15" I iL/u>> do IS 1 L>td j\J 

*• •» 

I ^/?jL*Jo V 1 4o oj ^j 4 d> \j jjJ I 4-OJL*o 

odg-> lb>*>dl JjUj .AoL^j'VI j» j^jLoJ ^JL>-I jJl 

s* 

<^-L*dJ I o\L>Jl 4 IJL>- 4-xJj^Ji o3.ll 4_oJL*J d> ^ L>- 

^5 oLs>sJ|w La^jo 1 dVL>«Jlj ^J-p I u o Lo>xJ L 

•• •* 

0-X& ^ v .O ? i I d>Vl>- jl Jb>Jl J . jioSbJl ^o2jP ^3 4 «l$oijb 

•# 

OJj^l) ^LKJI jljULJ ^ L^jlpI™^ ibo jl 

dlolS" j>-> 4 ( ^?L>d»'yi j^>«-> w-^j>-ljJl ^Ijd-Vl jo^w jLdJl 

4 U ^d*J jl jSjo ^yJl - JjJUJl ^ 4iJ^ip 

•» 

dLolSsJl 4-L»L*-4 Lg_S>- jiaj ^5^1 J-SLdgJJ _ dixjjlj 4^0^01 l-L^_) 

•• 

^J-1J I j L_^sJ I -bo j I -L*o oj jJLwJ pj I 

. <110) ( *l^>.'yi ^1 iJLJ^U ^dljJl 



I *• w 


oUiluJl J5 jU I 1 £_aj 


L^j Lj j ji jJ .5^15 4_^? j ^Sjh; ^jlaJI i.i ^ ■ (109) 

i wio»j ^ (55) pi j ,^L*ljl tk— 'bSCJl 1 Jla 493 ^ 

^ oj_A j Z « .J a Jj 0^1 L>J ^jibajJl jl p-P^Jl ^jLp (110) 

^LJl OU t^^aidJlj tOJi bOUJl olijbJl 

^ l-^ b-1 Lp f ^ - i ^ *^- — 1 - - 1 1 I < - 5'^' o** 1^1 1 j ^ 4_w*b— Ji <—«jL»wjL) 

^ f t * 

iyrj Ui.1 l j£i j i(L^»jy>J (.-u- j! ‘>^JU l _ r oLjj-)/l ot— jLtl 

ol*Jl JI^Vl Qjy (_^i A ~ — ^ ^ 

.(out^ji Jl& ji ii^ji 


533 



J ^ ^ ^ l ^ wL>s-j I j jJ I oJla ya y UJ | I j 

(<*Jj5Ul) <U-L£Jl yy LjjJsJlJ\ oj_S^>Ji LgjJaJaJ 

^-Ua^o jV £-;Ua ^\ V -lajjJl I.JL& . <LJs L_~J I j 

^1 ijUJl jJu<H V^JI (y jijl) JLSJI ^^cJl 

<JL»^ ii^uMi ijUJt hj^\ yS M ii*; j o>: 

*• 

^Ij^Ml L$_»^L>*j 4 .. Jl CjUM-*JI J j jJaJJ I 

l**^' ^1 ol~*->Jl J dilUSj i^bkJMl ^^-IjJl 

.<JLuJl 


l _fj\jj^\ j j ., <? i IajCI .^jlJ I oLpI 1 1 4_pL_s^5 J_*J 

<* '"TT ** ** ** 

>. u *\j*S'}\ j^j j} ^j-j sjijuju 

t 4»*3 L _-J I j 4-ij j^CJ I dilemme ( 2 L) La ^ | 1 ^ ^ 

0^1 JU s^. ;l>ISM JL>^J| UL* jl 5 j j-SLi bJli 


. O- 


U*-J ! 


jl SjluJl J5 LlJI jl j5>- jS iiiluJi oJub JLa 
jr° ls* a *^ A j V t 4 j>- L>t-oJ I (3t>L>-l Lg-L>- jl>«J 

^ I j^->- V 1 OwLp li J 4 J I J_*j I SJLpLS y* ^JLp I 4_J>j 
J-s^a->t_j Vl .L^JLJaJ ^Jwb>- ILL- Lgjp LJjl>tJ y}\ L-jic. ^ . , /a ! l 

4 # 

0* if>-lj» 4 jI$J| J _ cJ 15 I *LLpJ 

4-s^-AjJI 4j I5j>jj ^Lw^Vl ^-s5jJl y J ajb ( J^J iJlAj 

-JjJl Jl ^1 SJLJ^JI oUUJl J ^ JJj ti Jjj 

— ** ♦• 

jj^ 2_J JjL>- Lj- 15 : dUi ^Jl da-w^l ?jl5 J^L*Jl 

Jj>o (3 V->“ j j L^JLwj I t iajj lol y>-| jj5o jl illjuJJ 

oVl>- ^1 4™jJL j J l « l^.al>TLj ^yJl olpl^aJl 

^ Uj ^U^dVl j>o ^rl^Jl /»l^i>-Vl IJ^ 

I 44 

^jJl oLu^'yi (^jl — ; Ml .JUuJI J^- JLp tSJLiU oLJL5 

(Vji^Jl jL? oj O j-*^ ill— 5jjjJaJ L~>-jJjJaJL ■ * I •»- 


534 





‘Crr- 5 ^ 1 CKi ^ J ^ (*' 




Jiu Jai;>tj J*Aj ? < j-J^>tJl yi>- J y>~ aJL^UOI 4 JL 3 L-J I ^ 

«• 

4s>-j >5U “uL~~»Jl oL/il ^14 V I (_5liaj 5«-jl>- L f JU> IJl* 

^o^u«ji /jS jji (oj^ii) U£ii 

*• 

AjjiL-» -*->■ L^lljij As^jjbSl oj-L cJ^jlpI ^y! 

oL^I jZS''^k} ^yjLS* (j£ jJaj ^3 jA JUjCLw-I 4>-j ^3 ki-Uij <. V L>- 

•***♦• «* 

l*L-J C-> Lp I J ■>,/?,] I 4j>xJ L*-a 4 j4j jis> 4j^tJ>-*)Lo ^j-a 0 L>- I 4-3 L^vJ I 

oJu jiaUD oJla Labi ^ Lol it ^jl! 

•* 

o!i jl>\ ^jS* jJ I 1 C^w^wL>tJL>^ 1 Jli J O L^<s> lyLP *V i 

L I Lla 43 Lij 4 w <ji-> Li LaJLlJ w ^ 2-Lkj Lla 

jAj J* <L^i fjSi\ t^yil^pVl) 

** «* *• 

* ♦ * 

j! jj ' y I Lj*L>- (^-wi ^L*-aJ i LoLw 

.•o^Jl Jj^l J- J-L*J| i-J jJ y>u J-^-* oj^Js 

1 O "^Ll Jau jJLj ^Jt <_£ I j]\ iJjfc j 1, ,/? 1 1 Ju-^> jJ IJ-SLaj 

oU*lAx>-Vl J5" J^c>tj V I 0 Jj>- ^3 v 43 y<J 1 iJlAj tc_3^\^>-Vi 

«% 

^Lj 4JL3 L*a JS ^Jlxpxj Lta„9 t 4^o-A I j^P 

.""’jju. 


^3 U OjpjJl 4>-l>w<Jl ^3 0 JUXj I La j} 

•» «• 

IJLa 0->tJ ^ CjLliluJl JlS ^ j ^ij^JaJ! 

•4 

La L*-> e-jLJl J l^A j JojIS" 4^wJo2-o ^ . g L> i 4^>e-J I jJL-o I * Lo (j I I 

l j- A ja.^x Jnl] 1 4J>- j ^3 

4^s>t-j I I 4>- ^ J3 JajlS' jlS' .^SljJl ^3 ^4o45>“ j-j Ij ^1 (J jS ^y» 
[333] £ 2 ** 4 1 1 (J*^) 0^L>C«Jl j\ oJUlJl f j£' ^»l->cJl JUi>J JL J? j-^ 

JU^ 4^w>x-o I I 4>- 4 j li La jj La Lo 1 . ( 43 jAj *^kj ) ^JL ]ff L*J I 


Alain : ^ jjl Lgj^ ^ ^J1 ojU^J! L> >UI ^1 (111) 

Finkielkraut, La Defaite de la pensee (Paris: Gallimard, 1987). 


535 



J1 ljt’I 


( 112 ) . - ♦ x i 

<*-3 I 0\j^& <Ucs 0j Jx^_) 

A^_Jj j-o L* jl> a;Ijl>JJ ^Jw> j li ^Ji 

H 


Ula 

4.*.JlfiLA.l L» 

t A-laJL*J I I JL-^J Aju> L>- JLJ iJaJ ^y JL^_>cJL> 4 J | ^JLp Lo j_p Lo 

«• ^ ^ 

yJl ji J~ *Jlj iJlAj yip ^UJ Ujl* iLli > JULj 

' ** 

(^JJl oLS^Jl JM>-i ^y ^yL (convention) 

«• •• 

4j>- L> b-oJ I (jli 4 jL JaJ I c Jaj IS” J-Lp JwqJ I <1)15* 

(*^ p Jl (^i 

«i-JUi)) jSjjjzj ^Jjj (v^) 

/ 113) ^liLJl JUv. L ^Ji> 


i^gj jlaz) 1 Jl _ ajJl Jl jli -SJl>^2 It i i g ■ (112) 

(xJliJl) oyJlj LjU^Jl y jUai5I (Jj-aj (L. Kohlberg) JJ y .J olil ^JUI 

-L*j L*j t ( i2j j I ) ( yyJL& t^JyJl J 3 La y±j j-w jjkiJl JL* jJ-L y->- 

» c f ^ 

t t 1 -La w .-, > y i ^Ju 4 ^-aJJI oJLpLaJl jl Ja^-^L jl Ju— *Jl ye t ^y yd l 

• (yyJl La Al^^yJ ^Jp V I y 1 *)/ iJl-Uil 5 -Ip li j l j t ^y yJ I 

* 

4j (_$-Lll Laji (_^^^-4>«JlJ| j La-*-!— ^t_ 1. .A' I g -- a ■ 4-k->- *)LaJ 1 jl (1 13) 

JLSJ .^ablp ^a aLJs L^ly Ja^ Jp jJJij (tradition) jUliJl « ^LoJ y Lay La 
kaJ I jl u j ^-L- *>Vl I -Li-t) 4aJ^JJ 4 j^Lj oN L a -*i— 1 yo y-ajJl yM jt^a ^y o-^-y^l 
■J-J Laj <. _L-_Lij 4-a_L^JJ 4— — S”L*_*Jl c->Ll^^«Jl Jl>- I ^u^«aj JLj 1 j^i L^a^ 

4^£LA L-a A la 1 .*> Uj j-» I y J 1 ^ 4-j>- j I 4JL-a j^5\j Jj I Lp La->“ J I 43 Lij J I - ■ -* 

J-*3 ya JlJUxJI -Ls 4> 4jj-W.aJ 1 <J jj^ 3 kjj3 j— >- V I l-i g » ,43»-L>«-»JJ 

4-kd.i 5^5k ^Ji c-v-jJL (JL>*Jl j-a U5 i Lla ^«-a^>Li y>*_»j .4 j*-L>*-«J1 ^^->-1 

4-xJaJ <-w 0-A1 A^iJk-aJl ^Jl Lg-Lwa t 4J>«_>- L>e^J I 1 ^3 4— ^ L-«J>- 

iU-l^Nl 4 J»-j3 Jl A^-aS” Jsij «>«j 4 jJ I j5 'V iuJbJl Jp 433l.a3,^.llj 44^lJb>Jl 

jt^Lpl J^Lk>l Lk^ lS - J-4 j N ya t 4yLp jl 0 j^Jxjt 4Aj jkj tAjLiLwaJi <J L>«^ ya 

jl LJl <P-jjb')}\ o-La jLa»1 Jo L-A .*4JNl Oy® 4^jjj 

I* j-jkco lx 4i-pj jJ (Koselleck) jl5 ^lyJi J ^jJL.1 Jl 5 y> 

Ricoeur, Temps et recit , t. 3, pp. : Jail .«Jy Jl Jilj 4jy^Jl ^-La oNji-w #Lwl 
301-313. 

4-3 l5iJ 1 L^-> Ld. J - > - ^a t -iJ La» 4P^^>«-a ( J| j) jjLA» ^Jl 4 —iL 3 jA j jl 

ajLi 5 ya ^-iLJl JaaJI ^y I J . L a Jvr* tLaL»J 3j-w«-aJl kL«-i')ll ob 

4-uJliJlj k2->lyJl XJ> xJLii Jl jl Jj*jj sLa Phenomenologie de V esprit 

.4JLLj -Ixj j\ JJ^\ ^lijj! £a JcaiL JsA>- la IJLAj 


536 



SJbJL»- liLjkJl oJla ^ jt jjl 

t <-*>3 I c^Ln^I ^jlp ^ > l)L> Lg_I 4 j>- L> s_<<kJ I 

p p. 

^jLSsJl 1 la * <L>JL >o JL>-Lj OL) oJLgJ 

i_.lk.aJl I-1-* (X-kj kj^-i cA* 1 i_s^ (,_#-> J-SUl) 

•♦ >■■ t* *♦ 

JU iiL-Jl ^ cJLki M C-...J1 IJL* J^l ^j) oL-, 

. (commun3.ut&risnic ajjpL^xJI oUtjjbJl jrr^ 

L»-<J \ <J3 1 ^^ v£3 ^~ /0 sAj l) 1 L-JLp L * 

<L>- L>t^J I ^0 L> Jb LfrlP ^ I J l_j 4J>- l>s*gj ! 

iaAS <J ySJj i>* ^ I_r*-^ ep-JI ^LuiMlj 

•<_A^ ,y*>uS!l -P»JI J> ja-ikaJl r-yk* y> LJ l A p 

dM jJuS\ t ^-a-wa^*J I Ljl) 1 IJLa ^3 la-JLj 

♦» *• 

«_ ^ 7 T - ^ a> ’ <^ 5 ^ LS* J t4^-l>txvJl 0 l> 

«* 

p, 

t ^1) 1 la <> 1 1 ( ^ ^ y J 1 1 !? . •> - ^—3 ^-> j t A_j^_] <L»aJ ^ ^ w»> - -• -. 1 

iSj^ (J LS\-J> I Jp« (_£ I LflJ 3 

^i-P <L^ I d-> Ls^3 i JZS' 'y 1 J Ls^j 1 -P A-*^j2j Lo jj L& Lgpoo 1 

«* 

oLULuJl .i^U-Jl J^l ^J^jj ^-lyJl _ / ~J! Ja^ 

*• •* 

J_; tj_l^<Jlj y*j ^ Jl LyLSLlj i^»-L>«_xJl jp 4_JL_L>JI 

C) l ^ «i*> L l» ..-.-|-| -1 ) C ^ y J l I 

Ui ^ iu > WLJI ^ Jl y. 1^5 
•♦ *♦ •» 

tL^U^p^l t<JUJl toL>Jl ^ ^j,a «/3 i ^J! j I iJL^ 

J^ J j\ o^Ji j\ 0^1 ^ Ju 

J-^P 0 LwhcJ I 3U-jJL>- I C-jJ-^Ia^sJLv^aJ Oa-xJ>“ 4-1 ^_Sv_9 L>«_J (_j Lj>“ 

iiUl V UJI , (114) JUJ| (_g y— _<jl Jj> dJij cojJU 


3 3 1 l L— J i a — » 1 j-kJ I \j V 1 j 4_> j j-«J I aJ> ^*J I (J y>- (114) 

t_^ll I *1 . . 1 . 


537 



aJjb 

jU .i^UJ oj JJ dJUij cL. 

I j? - j la -a la ^ r z> H 1 t L*J V I <Uj2j Lla Aj 4^_*J 1 4->- L>t^J I 

7 4 ...» « * •»• ~^S • ** 

*y I jo iJiiLj . 1 la -<v i ' Ij-A 0^ jS' .(^j^^JI) 

&& J r»i— - ^J> iS^ W J-r* 'M V! 

i^Jjl^JI o! .^LiJi jUj 1 j Li^>- ^ 1 

C' 

^jSLoj i <Lgj>- ^ _?~»3 I u is I I ^y> l Aj>x^>- .,<3* I ^1 I jA LaJU£. 

J^xJ! IJl«, jl ^ .iiiLJl J j^jLUl Ji 

•* ^ ** 

<J Jj>* t p (j5^ J J^" j \ \jL y *~-A J^i ^-^T" I 

. <ll5) «sl^Ji 

M *• 

^ ^>- 1 *— j 1 L*J I Ja...*i jj L) ^ 4j^U*x-<>J1 ^1p Jl5 

<Uj>- L>s_lJ 1 LgJ I j JLS ^Jj +& "J I j^jJl 1 j-A ^jwOJ>xJo 0 1^ 

•# 

^ ^ ^ U 5 s 1 g ... o\ U7 ^ 4j>-L>«^J| O V Ja_^-*uaJL) ^ <lL«JL>«-*J I 

^\jsH\ ^ J*xJ ijtf &L~S dLiJ^ ijyJl J aJUdJ 

^1 oUL^SMl h>-jz » ,_^| L«-*ij W^'ii ^ ^ 

*p* 

& 

,j£ji}\ (jL<fcpj wL*_> j^JJ La ^ Ojjj 

(4_*_)j_^Ji) 4 -Jl^J I < x-LLl/q ! Oj^j-^-J^ |j-A (J^° 

^ JJ I ^ A«»3 L.in*J I 3^<-X^x_l Lj <-5 1^ 

o L p ij^?J i jLi?J L Cj?*^ ^ J->- ^1>JJ oLajJI 

. Laj Lm»» l Ij*j w\j>cj ^xl 


[3 


J_A t Aj^o ^aJL>tlJ| ^ IS^J J*S» ^lXX9^/l { j r * J**J>o La jj 

^-UJ LgJwa ^-iilj-<j( iU-iJl J-P jl*-J 4jl 

ip^JuJi SJbJbJl ULcuJ! oi^JLixJlj o^jLJIj 


Riidiger Bubner, «Moralite et sittlichkeit - sur l’origine d’une : J iail (115) 
opposition, » Revue internationale de philosophies no. 3 (1988), Kant et la raison 
pratique, pp. 341-360. 


538 





oL-jU_Jl Jjwo tisLuJI -_L. J5 i _ f Le- 

^jJl j t oL>J I l j^aij toL>j! ialackj \jjy> t 

0 L>->~ l) I 1^>J ^1 1^1 j&\ A^-o2j 

Xyx^p ^^i-P { ^r s>m tAjLg-Jl tjs* ^*_p 

^1 olj^L)! Jl 5 o^J ^L_JI 

*♦ v 

J y>- 4^bJl ^3 ML o _ oLw-jU-<Jl L^LwlL 

«• 

p-p t ^Jl>" I — a_*Jp 1 ^ i^jjJ l A J y>-j oL-_>*Jl a^o ^^L>cJ I CjULp 
t> 4i^ ‘^;> J-4il (J jl LLfrJl J, J^\^> 

otk^Jl JS" *ijj tlr* j V ot*Jl aLJIlJ! 

p — ' 

^ i^t^- y^~ ^ ^ a_1 .A^m 4 ^.^ 0 l-w*" ^^A-> 4 a>»j ^a>«J I 

AJLi^i; J# <_aS jL J (JJlII 0 } ?aJ^Ip oL^|o ^ 

’ «• 

J^u-I] i^UJlj (deontologie) ;LjLLVI 

IL* ^^3 _ <lLLL& jtS S I j _ 4J j-yy*-J /»Ja-P I JU>tj [aJU>tJ! oL^sJI 

aJjJj^J! oLpIllS^/Ij a->^L>^J! j-o JJ-*juJI jjl^JI 

, (II6) T 


aJI>J! iLiLJl aj Loj^“ dL^JljjJl !J jt ^ip Jl> 

p 

LaLj>- U ,j^>- t ^ oLa .jLwJVl Jj ^JL>- J 

•• 

jLlJ I I ^ ' c5 

<jjM>-S/ ^LLSIlJL aj*^Lo oI£lL^5 o! 

*• 

a--_Jl (JjjJ! L^-Lp Ls LgjLi 1 g — ^ . <l>- L>*-*J I 

£*c_jjLJ| 3 J- 4 J .1 3. A, 3 LgJL> JljJ ^ A-^j^Jl ^°J ^ 

J-Spj I A^L^jj tALvjjJl A_!J j >~ £0 4<wJ^JclL L>*J I ^ i.A.-J I 

a^JLvJIj AJjiCJl jl jJ .^LwlU 


tUberzeugung LU SM ^ JU; ^Liil LJL5 jL jl « \ ^\ (116) 

j'y^ 1 -J 1 ^' Bezeugung LJ5 ^ U jLr ^ ^ LdS ^ j 

.45 IJL^I ^Jl 4J5 


539 



Lg_> 1 yS' I aJlJl3 J j.S' oliblia" > 

oLO>M ^UJl j*>U}M ,J U IJJ ^jjJl JlL" Jjl* 

•* t* »* 

^xl 1 o^JL>s_<Jl 4jL3jJl OjL^j-JoJI j)^/? >o liLo ^j-SsJj 
«* 

^Lo L> ^_A Oj L*j j_JLxJ I o JwA ^ ^^JL>*J I oj-A 4 -ojL^os J^<*-o 2 _> 

L> jJlLj . <Lo I cjLJ^I \ 4 o_> j3 

0^3 (^ j>~ I OjliUL L^3 iijlJo V ^JjlxJl IJ-A ^3 4j>tXL^J I I i)\ 

^ j-ygjJ 1 Ju ^ (ethnocentrisme) <-J I 4 o ^,-C ! a ^ ^ 7 

oj^Jl oLoj-SC>- Jj> L^Jlp o*33Lu? JLi L$Jl t Lg-w^aJ 4 _J^>LpVI 

^JlJa^a J jlj l a \ a L 1 1 ij-fc (jAJ J (J> J“-> <J LJ-^J .i-wijS! I 

(iJ^Jl) U£JL JU *Ujl : iJUl ojLUL 

if J J_*^' <_y^' Or*" (^' 

^ ^Ip ^ i^liLJL! c-IpoNI IJla ^Ju: aJU 

4 -L^IjlJ! oLpLuS^I (j y-~j» ^JLp Jj tformel (^jj^Jl) 

^ ** *• 

oj_A ^A .4_oj_ClCI oJO* 0 >w*Jl SL->Jt 4-flJLx>c^o JlSXii J> 

•* 

oLi5 ol i3jL^> Jjy Ji* (Jl— j o\ £j>*i jJ 

|JL>- 4-o jJ* ^OX*j Oj l_3 lL ^3 Oj ^oJsl^o ^-A <LL-OX>t^ ( 4*0 ^5") 

*• •* 

Nl Ol N Ju^jo>^a Jo^-U ol .(exotiques) 

p^wJwwJlJ I ^i-P (_£ I 4 ^J>- ! J*o 1 j O-o^-o? ^J-P LjJj c-3 1 ^j-XP Li 

^3 4-o ^-P U CXo LS" ^Jot-a oJ 1^ L> L^3 j 4 4JuSL<kO» 4_A_*-4J>- 3 

*» 

.iloJl 


o jS”^_0 1 ^1 4— _> ^J«J I o jS" j-d I j5" 1 <jjS" ^<0 1 (^) 

^ iaj>v 4 X*«ii cOl5 I 4 JO ^^5-111 jl (logocentrisme) XJloJI 

j5y> % c-»Li ^jJl aiS^SJc ^ (Derrida) iJbji i3U- jj&j 

c. f 

<u_*j_p L^_i I . -Uiifij 4 J l—X_i lu ^yL-UJl oLiJl JiO ^SOl Jl JLJL Oilj 4*Jl 

L^-joLoI i^LJ! ^jl3j ^ ^->- N I Co ' j l ^ >iJ I ^Jl 4 I \ 0.3^1 

JL<J l) 4-> ^ JLlj I frllpl 4 — 6 ^ LfcJJ^P J • y La ^ ^ | LOv^ Lo cOJLScJ 


540 



[337] 


C^LJL^Jl ^3 (4_o^_^Jl) CjLJ-^JI ^ J g g. a 0} 

oLKII j\ JjusJL Jdi SjiJL i^UJl iU^Jl (<J^£JI) 
<J y* < J- ^ N) (inchoatifs ) A^pjjjJl (iJjiLJO 

«• V 

OjljpJl ^JuMsaiVl AAj jJaJ L jLjlpbM Jj>- L> ^ 1 jJsu 

4_JL5L!l j^JjjlU _ <u-p vJU-^J ^JUl 

jl oUUJ^I Jlp ^ ( _ y i-a^Jl 0 ^J . (1,7 Ju^Ul 

«• 

cJ j J aIj^I? aL?~ wLkj l (J^JL (j I AlSCoj C < 3 1 y> b/ 1 ^ ^JL*j 

^ # p yi f, 

5^*3 ^ T .., " . ^r .* ^LbjjS" L^_j I ^pJJ oL-l-S^ 4jl t Jl*j ^_j^Sy 

J5» l* (JUJI *L>bl J5 ^ i>Jb Li) oils' 

^ ^ (^i^u) « J>il 

<e>- j! _b-l jU jJuaJI IJl^jj .oliUiSl J£J (^Jjj) «li>- ^J±^<Jl 
jUl IJla yk iwljjJl 0 JLa l$Jb-*>t; ^Jl iJuoJl 

.oUUVl *1^ J^b Si.l>«JI J^U-I ^ ^ ibU^JJ 


t^o^-JwaJi 4^bb>-bM AjLJLaJU o jjfc ^3 Sj^w>- % yi LULLS’ o] 

♦» 

Ob <J Al»LiJlj A*j U I oLJjjJl ^Jhju ^xj! 


^ UJ I liJ I <Jj L*_> o b i ^l>- <JL»_«jb»-o pj ^Jl) I « j^jd J I 0 j (117) 

j I^j>*JlJ 1 o-i>- j t ( <_^) jJtJI (<Lo ^^Jl) LJl^J I ol& 

jy& l I l-L^j . I ^9 ^>- ^ I LaI^>«j» 4>«^? J5b O I <C^«j C-'LjLfliJl 

ioj^CJb f-Lc-^*yi 1^9 ^JpLaIj <bla-iJl ti a-w-j Jb>t5” A^J 1l _ <uJi 

twJllaJl ^3^ I «b^>- Li l^Ju Li> oU-I jJI ^jJuu <d> L>«j j bb lJI ^pNI j 

f, f, (. 

OLi .(tlp^'yi a>w> ^ JlS’LiU) 

^jS aJ>xaj\sS\ j 4*0 l 1^-9 Jo L*o I dJ*)l \j>*J I ajy^j (* 

c^ju-bu 4*Jfc I j^Jlj ^ oJLcJl 4 j lil ! *)\../2/a^>j I JLp Ljo 31 J-Vj J^LjJL ^ oJl?- I J 

^«b^o *^| (_y^ y^ JLaJs^ ^ 1 J’^Lri^oN ^ t ^ -1^ J * ^ 1^ 

Jl _ J-sAo 


— v <J_oa_j j 4 


1 - ^ 


Jean Nabert, Elements :4oU ^ 4^J J.o.r.^ 1 Ji ^jU jU- jl5 L ^kj J JI 

pour une ethique > preface de Paul Ricoeur (Paris: Montaigne, 1962), cliap. vii: 
«L’Ascese par les fins,» pp. 121-138. 


541 



JJ-P ( 4 1 L. 4 .1 1 ) I ^cJ l *,{? 7 ol c-3 J. g « 7 4_Ju>w*Jl L<>JL>J I 

Sittlichkeitj Jails' Jip Moralitat £* 4 jJa—jl 

l^iil jl 4jJaJJl ^ .Jj ^ _UP (^LS^UJl ji i^jJl) 

l)1j 4 J j lOlJ I j 4jjjJl ^A LgoJa^lj O I j 4tt5wL->tJl SL>J|)) 

•* 

4 (phrommos y& l ^ *■** j l -■> ^ LajJlOo 


^ <0 . <1i8) sju>Ji ^I^JI ^ ^JL-k; j5Ui jlj 

** ** 

U jL>- blj 4 cJL1pI jJj jU-J 4 jlUxJI jU 0!>Ul oLJjJi!i oJla 


^lia-Jl j-o : UMJail 4 J 2 JJ Jjji j->-i 3^ cr 4 Jj-J-* Lib 

LJ jjJl LuL>oLs 4? ^ «L*bLJU j 

•* «* ^ 

^IjJNl A j k : < j/jl J^LoJ o^^^O'i/l LjL>tjL^ ^ A_iJ_4jJl a •■ k a 1 1 J 

N L. J^ji Ml vJLka (^JJl (i^lill i-ljjJl) jJJ ^jUVl 

•» 

^1 ollJuJl jl ^joA JSkiuj <. ^1 t jl >-ji jl 

i Aji I 1 0 jr 4 £JjA\ Ms-j _ jLJ^k jLj)M 

(_jjl_^L»Jl ^jLkJl <t_>tjl_J| oLpIj-aJI cjLIJlp iila:. j)l.;,& 
^ I ^ AjJajjJl jli I-L^Aj .(aj«— LJ l A_w*iljJL]|) 

jl y .(iij^UJl) lj t^Loi ol ^1 L^J Ua^jj JJ J*>Li 

<0“* jU-ajjl JLL^j L_£_j L LajLpJ L^O-P J_>jl -A-9 oJLA 

ol ~l*_j 4^-q^oJ I 0 } . 4— ^Lal qj ^J! Lajp-Jo ^_J 1 oLjiJliiJ! 

La ^ 4.1 Jai 1 L OlJL>xJ Jlj £_0> ! yJ I ^Lp oJjjpl I 

os oJtS LJ j 4 JjLLJI .^^Jl i J^S\ ^SL>J1 J^UaL 

*• »♦ M j 

4-JauJl JL 4 *10 Ip 1 jA,a)\ Ju Jl*J I j JajLw-jJi ^yo JuJOJL *00 y* 

o^iaJl <y^>TLj ^j>-IjJ| c5 i*>L>-Vt ^-SL>JIj aJocuJI 


y*o — ««— ll c^jLjl_SLU Ot~? , i ~^~1 ' ij^ j " n * 1 L ol t Ja-j (1 18) 

* 

( _ r L p j •^ r , l^SJl li-ft 3 50 ^ U,L- L$j L'Ethique a Nicomaque 

(^^-S/l ^-SLJlj ^JajJl y, (JjUaj ^JJl yzJ 1 ^01 ^0 y> y^\ a-Lfc J S y\j 

ljuhjj L^JL(jL 1« 0^ <>J t-S^L Lgt-a.Uj ‘0>» 

Aristote, Ethique a Nicomaque , VI, 12, 1143 a 25 - b 13. 


542 



[338] 


J5 v Lp) J *I>1 J5 ^ ^ 

4-y^Jl ^LoL*Jl .(anomie 

^y^L^SM JiJjJo iSy-Ldl olpluiVlj 

jl JjiJ jl lu$U* ^^Jl IJla ^L; ^Jl ^JU^JI i*JUJl 

4^3 jJj>tJ I 0 Ja j| Lo j 1 JjL*j (. A\\aa\ i ( J-^<o-> ~Lc*J <U3jJb>Jl j! 

> 

.aJUjJ! ^U5j>Ji t<JaiJl (mediatise) «iaJ-y)) 


4>° 

°'~rr* J ' c3l ‘-*'- iL: t/J' 


iudlj 

olJLU 


A-*j L~J I cIjLwJjdJl 4j Igj ^y 

oJUJL>Jl (JJ> Ijww^xjJ I Jl 
•• • *• ~ > £ 



iij'j w^-i olJJlj i-jUJt ^liJlj, oliJi 

— 4^>-^J I 4aL>JI ^jj oL-ljjJl o-La IS" UJj . ^y>l>Jl 

<$ La l .<>..) L>- Jj>*j ^yd I *_*» iJ I dj Lm»» I jjJ I Ijco ^yJ I aJu j U I 

*• !• 

L* V I o>LJL^_J»^M Li^LJi jj& i)jSL) Jl LwoJ 1 ^yo LJ I ju jla3 

J y>~ jjy> : (l,19) ^JuJl ajIju ^y l^JA llUd yd! ot>^Jl 

^ ylydl llu - liU JJ^L 

.olJJl jS> j>-H I j olJdl yu dLiSJLjJl tiJlJJl ajj^JI j aia 


^ i a « -j A-jj'iM oLwoljjJl d)l .,<a ll jl5 il)J 

vliJl iJlilijU ^bJl i Jjlll iJjS/l 

^ .iilUJl iJl5Li)ll Jl* iJL^J i~rljl v *^^ 1 UL-Iji jli 

culv Ji 1^1 Jj; jl U oLJjjdl oJl^J sjuji>“ op-I y Jl 

j'Vl Lo IJaj . Lg_~Aj ^gJa_>xJ L» ^ JuLij dj *}LjJ I c^> LJ I 

* * (. 
dr* — 1 W_r“j ^^rrr*-* “-^L? <J^ ( 3 ^ jr® ( _ r ~>- 

bJUL^i:.j oi J| j i^,jiJl aJ!)UIM U>JLill 

. jiS I A3 Jj La 5 LajIipL 


.^1^)1 li» ^ 73-67 ^ tri jbtJl J&\ (119) 


543 









I! 


, '-~re CL *' JJjZ\ JS jli ^iljJl ^ 


oU— A ZZ> *&-£-**■—'* J L J ^ 1 4 — JL^—Jm^M ^Jj ^ J) * 1 

«• 

( JjUL> IJ-A ^ j,j^Ul oLU^Ul o JL& jU^« ^JJ^.. t J c-'L-wocJl 

jl ‘ii->l 11 oLUjjJl ^ Ua-aJIj J^UJl ^ ^ jjj-Jl 

JUi^l > Y,t jJal jLjl ^ j^h >J 4f 

*• ♦• 

j>*-> l j>- UIUj jl qSj ^1 d^.,l.^-p Jj> j jji 1 Uj 

#• 

oljj Ja-j jZ I ^jJ-fllJl I * 3 I Jjfc I ^yj Jjij Jjlia ^ 1*^ I 

C> ^ il**-^* ^ olij JLp S^U 

** 0 

JajljjJl j^»o A * j |JL>- 0 1 Lo-> 4 j 

I j~JL*J I dLS-Lj^Vlj ^->*ljJlj 

*• ** t* »» 

,y> JjV I *-~JiJi ^ ^1 oljjiaJl OlJJJ y-LdJi Ui^o 

1 M M 

4j15s-j 3 ^3 OlJUl jjJ-ij ^ J ^ A a low? J <U*ljJlll 

oj! ^ jL iitJl ( _ s Sw-*>^l .^Ul jl .j_jSj jl 

SJjJ*>- <ul*-P p! y^-1 ^JlP jJJi J <■ i ^llol 1 |Jl& ^WJ Lo 

^a j^juJ I IjjA jLip-I SJjLaJl 0} • lij L^j y 
~ ** 

ikUl j_« J->J^- iU- )M (* j-$jl JU^' ^UL £-« — i ^1 cb 

^U Uj U ^Ul out _pi i-ljUl ol*J «L5y JLi L5 

*• «* 

yt <. Lii U5 4 jwJ| j! .(aporetique) U^c^'y I L^uU? 

«* 

c-> *)l 1 ]p yz i ^y2^w4j>rJ ! li ^Jl 

** ^ 

tJjU t JL^ ol J^UI ^1 ^~r\j}\j v*^-^l 

^ ^ '^b ‘v-rbJb fbiJl J^f ^ IU ^IjJl ^ 

.A^PjLsAj C-A3 I yA 5 y>- j (J L>- ( y Ayc^L>- (J 1*3 *)l I 


La |JLa^ t^Lww*<^fl Ja->- ^ I ^^JtP wL>-yJ 4 _^Jl 1 | 

*-^aUI oS>^j (jjJl UJ^ (J^° c-j U j j-oJ I U»«^> 


ilSUJl oLJJLl 1 ,-JJj. jU»! V fj+i'tfl 11 ^ Jij\ iy> L-iJl JLi) ( 120 ) 
.^l^Jl lift 230 U:,»1 ja ^ j] 


544 



[340] 


i^jJl *-e -Li-L) ig.LL'JI j 

.. .. - <• s» 

L* J-^SM ^ \yu .(A. Lalande) 

£ 

43 4^_jJ l ^ ^yx>^A w 1 L *>^" ^3 jj ol 

JA ULjJ U'U-H I i*jJl j* Jdl ^J^JI JpUJL <M' 

*• “’ 

^vI^LwwU 0 ! Jj-P ^ ^>* I 4^p*-U ^j,o ^JaJl dJJlSj l 4-*>- L 

L)li ('jbj • ®oLs<aj^*j jl oLjJLp jl oLiLC* Jlta 

^JJI j>Lw^>M olx^-J JLJ LS L« Li Jbj* V ^LycJl iJu 

4 f p J^ ' ‘Sr^r^^ o^^i 

^i.i ^ ii 4 m 4 l l 




^jSs' AijUw* 


( 122 ) 


(123). 



Jl 


Cr° Cry^y Cryi j L p L>jj .1 o-yJL <j£-Jl j^-w^Jl 

** 

t ^JL*jaJ I La jlJjj a^>- L La^x*j /^>- 4j j^J I JUo^L I j 

«* 

(_r"-X‘ o^/L>^ A 1 ^ i i». ^ 1 1 4 ^-*— i L J I a-z^- j«xJ I ® I 1 j I j 

^UJI Jl v~JL JjMi ^IjVi ji ^ Ji -0^1 

•» 

^^Jl 4_4 _w J Lj ^Aj>x_j LlJ I JL® j - *_P / 

^p JJ j 'J I L5 4-^lJl J I ^-p . »wj Xo j \ o Jlo ^/?jL*Jl 


Andre Lalande, Vocabulaire technique et critique de la philosophic (121) 
(Paris: PUF, 1960), p. 484. 

^JLp ® 1 ^3 ^L^>Jl Lo L>- j*)M L* (122) 

.4JmP 4-jIJJI <o j ^} l j 1 4^» liJ I jU»l <uJj 

Donagan, The Theory of Morality , chap. iv. (123) 

*)! iir^~ <JLp ■ ^ g - -- * U t j Laxij V oJla ol (124) 

c->lj jyA iiLLfc aJL><JI oJLa J^* ^Jj ^ y.**~*.* J 1 j+s* 

« * 
jl ^pLfiJl (j^P-L ^sP>LaJI (, l^j > — > jUm^j UL- oJJj>wo 

(^1 jl ^ J^-UJl JUai Xbl jSX^Jl jJU3 ^^SoJl ^JLp j .AjUJI ^ 

J L»jCL» J ' JUaXI Jl..A~.j j oJ L>- JL$ U A^Af- jl ^1 4 ^j.«A'*tj ^J oJLpb 4 j ^JL*J Jl^lil 

Jjjy^l iJlA JL. ^ ^l JJUUII ^ 3^^ U .^1 

^JLp ^»UI JjJaJl jJa— j I JLaJ .iJLlIl 4j>-^jJl J>> j>*ljlj <>- jjJ l ^ yi I j I 


545 



L LL j*3 <jj I UaJl 

A-fl-Jbj J t 1*3J I ^ j~* \j V \j y~P ^ ^ j-° V I ^j-o I I Ji-A 

X*" *»V- I j ^ Q — ^ ! i J 1 ^^\****m*> l - ^ ^ ^ 4 - ^ 1 

J XA 3 LaJUP <>** ^Jpj I - L ^ K 1 j i /SwO^A-^nJ I ^AmA 

** *• 

t>* J-o>- Jills’ l ^XJj ‘(*-»J-*4 yL> ^1 ^ J^c- J-o»- 

Ji l ^ !■ <> .- 1 l A»J J^A*A l -*- -^T 3 ^ * . 4 . ) I ^ I 


OfcXpA - ^ i . l .a / ^"* «*j*4»^ ^>1 f ^ ^ O^ I I 1^— 

£-* y\j')i\ ^y y?>. j^y-^ ‘ < -*~Jl '—* J ,y-‘ (J^l - 5 iLjJaJl 

J y^. ‘ JjVl ^jJdl ^IjV aJUJI ^jJJI y>\j\ jl ^.1 

t ( 125 ) ~,j_Jl j\ /. jJlJI ^1 Lj <^- y J^\ i*odJ oLL^jJI 


<- ^ 

(^jJl 43 I ^Xp JX> ^>ol jjL-a |*-Lp IJLa 4j I LL^jiJl 

cJl 5 S/Uil (Up ^p^I ^^Lp O^ wXo? jl) <Lolj| j^P <J L *3 LS" ^XLsu llJl*»>*j ol 

> 

Aristote, L’Ethique a Nicomaque y 1987, III, : ^JaJl .JjlxxJlj ^j^Jl JL*_> CjJuJ jJ 

2, pp. 122-126. 


(1) V ciJUjLJ 0 L* 1 ^>w ? lXA y*-*» 4_> ^v<i../7 ^ 1 LL^wJJ ^Jlp ^ 2iLjh jl5 j[ 

^jjl jL> j^L*j ( jivj ^Nl) ^jlijJL iJ1*j uJ 1 43jjt^J! jl LuIp 

4j^JL) oIj l) L? 4j|) Ij I is l |»jlp j (aJiJlj oLS^ 4 jj~J? 

! 4j j » • /? J 1 0^" il)^i JUJI J .(oe-L^<[ 4^J l 4^_o_^ 

^A^A^k} t ^pLaJl Lio pJ • jJ**S (J cijLIiS^ jjb ^ 1 43 j*j* ^XP 0^3 

.^sJl *»lJJi ^ £* U“.««2 OLS^ 4j I jl> uixi JL5 4 j1 j\ 4 ol 

( j- a cJ^° L3^ 4 ^w0_aVI j-yS t _y^' iJ»Ol lj L*_* V I 0 j ^K3 (j[ 

IJl^J 4-0 LiJ 1 4-w«J LkJ l o-J ^j->*J I ^3 4jjLw*L<kJl Xj l JL>- *V I O ■ la P I 4 4_a L*J I 4 .*. 4 li^. 1 1 

. . . LjwU ^ j-s4> 1 

: (imputation) ixJ i-jL^ c-xJ L-JLp ^ Robert ol (125) 

■ (448 ® ■ • • Ua^*- J I 4 4_J_P ^ ^-4-P 4_>*-XL» 1 4 L«_o> L>«_4 £U ) \j j I ^J-»_P W 

( w»j :o«_J : UJLp (imputer) o^Jl j 


_ 1 




JL>- 1 4_J 


J J— ^ 


oJLJO _ 2 ‘i^^UJl J-^x-; ^jfcjLP-l ^1 

«4Lijlj ^-JUJl IXwJi p_A JL>~ I ^yli v_-w«J (j— CS^ ( I 

j j J-a ■ 4 (J^>L>- ( j-« 4frlxJL)l 4»4^LftJ! ^Jl ^L?-j)/L ^ jJa_o«jl .(449 

j^l-p L^_> w3 ^x*^JI ®i»x> I® sjlpLs 4 J I^p N I j*— o 4 ^jg& I 

. L yl~>y\ 4 _ 3 j^az}\ 


546 



OLkUxj Jaj J j <1)I-Laj 

** *• 

* f, 

/<— *o-L>»j t tJ L^-C* I j A-w^vjJ Lj / ^\ y : U 4 

Jj^JLib^Jl -JLpLiJl Jl 4_JL iwjJla 


J-Ai J-p J ijji^ cr 8 ^ 

•* ** *• - *» 

Ji ^^3 tiUj-S^j — ^-4jJ>wJl ys> <*-JI 

4_^s3 1 ^£-L)l ^ ww-ojJ 1 j| .^LJlIIj 4^o^L<kJl ^Jj ^l>-jNl y^j *• j-^ L^ I 

p f 

f Lol J^jJaJl ^tJL4_) ^^j>-ljJl ^^3 V 1 ^jJLw-woJl ^j-o 

<J J J' Jj -Lm-^ iri^-* ij^-i '- jij .>* J 

M I* 

JU, <JLJ| Jj^l Jj»Ui UjUSlI J iji; JI jUliji 

oU IlSjoj :i~rljl - iJ}U\l j^l LjL*J 

ol; jjLt * j "ij^M I— < JbJt>- ^y> J j jj ( 1 3 _LpU) A^JfcjJI 0 J_P III 1 

.JajlSjl JkJl JsUJl Jill 


Ji jy* J ol UJ-*i <l*-JI ^iJl ^-w^jJLj 

j-A LoJ t ^j-^J J toljjl jjJ-Aj JI UwLP -Xij i-L— u3jI Jj>t-> !J-$Laj 

J^LsJL <JLL*jl<kJI aJlo^Li Ljs_ociJ I \ L— «.» JaJL^a w^ ^ ^jJL> 

J^'j JJ^' <-kL*-Mj ,_JJ)Hj _ r ~iJl 

oIjUI JI ? J_* JlSjj^ 0-J • J>]| J^l 

•* ♦* 

£ p 

dj ljw^w*-xJ L> L>tJ 1 ^JLxk^Lt jL^Jl <~j ^j>o d)l ^JLp- oj^Li j 

IJla LJ ^Jj c L^JJ (ethico-morales) L^-p-IJ! _ iJi^>-SM 
*• 

O-JI y,\j\ frtdNl J JxL- .UUdl olJJl jjjJlS; j-a. jl—Jl 

[341] toLpljj^ (ww^w>cj 4^>ltjl 4 j>* j jJ I ^oljlj ^J j V 1 

SjjJL {.ji ^JJI JpUJI olij J^JJ i^ljl 

l -L a ,LJ^\->“ Cr a J y-*& 0 Jla LS^LiajI cjIJJI jJI 

(. p 

jA 1 O L d)l *-» ) LwJLp ^jJ! 1 

ji Oj, ^ tc Jli JI A Ll-> Jrf-IJI JjU‘V! ^cJl 


547 



{jA ^A^jj j-JLqJ I j-A tjb 

L*-o ^*>UI?L> ^j3.*.4. > wl I <JlpI 3j Uj-S^J ol i«i-A ^J*>" 1 

<Lo^bJl ^JlP Lo 4 j 3 j J^Li (^AJ! j^-A 0 1 jtS' .^jAJlj p lllJ I 

.ollll jjJJu ^ 


JJ- 


Ja. 


«.! 


ii^bJ! ^3 Sb-b olJUl o^Sb bJUJl iJbLJttl 

fj-QA* jl • yr*Jl V'-^' y-i 

£ £ 

JiVl l _ 5 ip - j-Uj U Lf is- t<ouJI J~*j*w (>• ^'■ Aj *-' _yj 

( _yiL r *>iJ lU £>- yS ^JUl jA _ 4jLJUJI y 

bb b-* JjJJaJjJ . bJLJbtJ ^J..ya.fl j ~L*i I 4jbj bib^ ^JwP °JJ-^ 

lj j>-$bJ I ^ - ^ '- • 1 ' UlA <Lo I ^3 l) La^J I yA 


Xhij .j^jJl y 


J jloJU 5Jb? <J ^JJlj 

— - — i ^ 

& 

bJLbj t 1 I (_y^ j^^^iy* s -^-l iy?j^ lyij 

j\ Uu^>y\ 'A iJ \ r ^^\ J otJLJI Js- iiaiUwJl V— 

•• 

4Jl^>k_»^ bJj^ j^wb i ^ j g a j 4 j aJw^p bb^JLJill o} . L»-gJ bfl A ) I 

. jj bJ I J-*j I (^i 

oli*>bJl j_bJj Lb Li bJJi ^^-Lp ^jwA^Jl J_>4 

.bJbjJl oLaUj^I 4-jwojJlj 

M *• 

lylyA*J J-£ J $ L~ j/ 4-jlj -*-ll Ajj^JIj i-jliJl 4jJ-gJl jrr! 4-L<aJl 

.jJUl oUJ^I «-* Nl ^SyalW 

■kj\j a* y- (*LJ' p-fr^l £• <_s*^ ty£a; j| 

jL J jJJ JLo_*JL~-*yt OijLlJl oV'^jJl <_5JL>-I ol -J-7 - A-.S_«.»S — <> — 1 1 


£- ^ ^ ^ fr 

^bpi K^jLj)) o I ^-Lp lta\^>-l Ol 4_J^^_wvwoJ I 

^^Jlp kiUij t<J aJLl<^ Llw- olwi>-Sl I LgJl (^1 

«« M 

6 JlA ^ O J Ja^u ^ ^ ,J Lyi y ^y' 

oJla jli iiy>JI y j .<C^> jt-^jJl (»yi) AJ»- LjI^ ^ jj|jL?-'yi 

£. y-uJl jyUJl jll»l t Jjl <t*r JA Jj JMjJI 


548 



j\) Aialp bgo jl^Vl y* ^yijyciL fljJN ' 

oUlj-oJl tlJLlLo aJ i jjpbill L^Ixj I o^L^Ji ^y 3 -^ ^ 

♦♦ *♦ 

OjJli jlls>l ^ i-JC j-*j t(Jll<Jl J~~- L^-jU- jl 

•* 

^3 <^>-j 3 ^<»Jl 4ojJjS/l aJi_A >UL*Jl ^IjJ^/l £-0 (JJ^bjjLaJl 

^ l*o» J^jj jl £J-o-> ^ ^jJp*«-oJl i aA (Jb*-*J-*»I ^ jjjLfiJl 

^ejluJ C-^oJl jl Jj-^3 0 J^- 6 -*. Lo ^jlS Ja JL? J 

[342] 1 Juft ^JLpj . LdJL*» 4Jws -«-*J wL>- ^Jl jlbtaj t <U eJ b*_P I 

^4^Jj I Ij-wo)) ^J-o jl t^y* 3 bJ J-J * — tJjb>- •JJL? ^j-ob^Vl 

•• 

^^Jl oljl^-iU ^juJI SJLo^Jl ^JbjJl j Lip Ml y*j TwL^T 

0 j ^ P ^3 1 j. I c^aJLl>wo jjlJjLSj tLob*Jl C-> l la 1 1 1 

*• 

l_Lo jj ^ q ^3 oj y jr^ j^ ^LaJ-^o jJJjj 4o I .LLl*_j y^J) * Lb.JjxjJ i 
tJbJL>Jl ^jJJa-^Jl ^_~ob>Jl ^Ml ^1 LgJ 4_*3jj iJ 

p £■ 

4^L\«4 < ' wm i w- ^ A-#o L^v O I wi Lok L-) l—> - <> .■>% *0 A^&j j I 3 ) 0 ^ 

1 ^ I Lo^ ^^0 « ^SLJlS 4j>«J L^ ^ 1 0 ^^ t Lj *Xaj 

<l >- j JUL? t bJ Lo*p I bb ^1 p 3 ^l^M-^MI Ip oi hr 
oLjJI oL>ubM ^ r -S'L«-o oL>xJl jlla->Ml 

S 'I* ** 

! 43jbLo I ,<L*«jJI y b>^ i 0 L>e^J 1 

^yi t Jl JcS 0j$ ^y* ^-—>3 23Lla Oj^b i)\ (J k c^ > * >tj 

d3b-A o j-^b > b) I 4-J^ I j*-A bo I c <-*> Lap ^si>tj b)j3 

c- w 

t JJl3 Jl^3 o[j jSi ^y$JL* lb-Aj wbJL*3l i^Lp i)\ t -L o 23 0j3 ^ 

.LxjjLLo <JLp ^Jlo ^3 

t^sJ>LJl j->«j 4>tjjo ^>-1 4 j>-j 4 J aJjj-^<vJI (* yQjiA jl 
j j3 (( j-0 t bwJ> J-JJJ ^^3 bo ^■'bb ^J-<k->«Jo jl Lo A_jJa o . 

jl . bw^j? bo 4 j I ^^bp bJ I j+s* c boJjl ^bb /y) L15 o^Sb jl 

jI^JI ^ UjLS^I J \ jr S \j^ cJss~\ ^1 5>i 


Jonas, Das Prinzip Verantwortung. 


(126) 


549 



jjJJi lij jUpi ij> wJUJi 

+• 

J 4 0 J*5i L*J I I ji ^3 Uj L^PxJ l*-w« J . <LJ jj^. 

** *• ^ 

J I jSfl JJw4 JJllLd ^^.SUj . <L> lj J ^j>- jLL*J 

U «!*>- J-* 3 Lr* J oL *j^JI cJI^pI 

Of 

.AXP *)1 Jy**** A**j3j j LlP I 4 aJIP jjjfc 


^J> I** »<Vm U ^pl*JU-^lj I* 1 Jjj-A jl 

L>«J 1 l-i_A jl j*& ^3 <LJ _3 Jfr...M. ^ J I ^3 j lib i lat j US ^}Uj 

H M 

o| » ^ I ^^a^J I ^3 <L^ Ja L^.w<^J 1 aJoj>xJl 5 ! 4A^cJaiJ! / ^J^pxJU I 

•* •« ^ ** 

( 4^P Ajfl-A-ll) A-Jw%aJ I d.L ".id Lo la ^ /a ll » LaLI 4 ~la » 1 jJ 1 A3 l^SsJ I a! 

** **V w ** *• »* •* ♦ • *«P v* *♦ l_ J 

jW^> *^> J Sijl^i-ML U J5 ^ V‘IUI 

•* M 

Lo ^3 LAiJj>tJ jl L-U-P AjL^Joj ^L*_j 4jS/l Sfj^-^a A^jLJ I 

«• *1 ^ 

*«LS j 1-^ (_$jJl ^»^-J I ALuP aJ I L) L p j- 4 ^ I <ju jl 4 JL*j 

iJU- ^ 1*5 j .JjJI ^ U-^lj l _r ~ A% ^ ^ J-*'* 

oli aJ^-SM o^Jl LfrJl -U^J ^1 — II 

** M 

4-JL^jL j\ ol^> Ijj\ J^JL^\ a^-L ^ j*>L>-J-> [ 34 

Lfjl <_£-Lp LajL*x Lg-Jl jj j*Jj jJ bS j 4 La A-j-^-P ajj-a J LlI L> j 

^_9 L^?j ^aj >- 4 A^-3 "!>L>- *bl I Ajj-gJlj ejljJLp'yi ^ «,<g V 4 ^-JaJl 

fj V M ^ ! O^UJI pf ^dl ^J>_JI 

l^jjli-a ^1 Jl oVUJl i-JU i^U ^ ilLjh 


Jl aj^^_«J I Ajj_gJl 5^j>t^Jl UJ L 

A3^J UJ I A-o L-jJ I j I AjJl^~_>tJ I j^j U_<J I Jj b& Aj j g 1 1 

^ I jt^ j| — jlj-«Jl 4 — oJ-<jl jL j^Jji^j ^oLJl jl ^1>- 4 ijJLi 

. aJI k_3 ^xl!l 1 ^vP ^c-w?l JLi _ 

toliJl iiaiUwJt (jU t IaJl?-j O^L»J( oJL* ^Js j 

•* 

JLl^ lo\i -uJlp It Ui*.L iiJlJJl WU Hi l_J| 

p p ^ 

jl ^P .ojLm^ AJ I (_^AJl jJ^^I jJJ J ' Aj L jL 4^Jliaj 

aAJL^w<>J! ^jLJI aJjj-w^j jL jpJLi j*J?\l>z}\ iJjj^Jl oj LA 


550 



IJla j o^>sj olJJl 4-J jU-iSj> 

- ^ 

.4*3 il)Ls^>*J^J jl.il*C**j t I jS* yp\s >* Jl 

t ^lj.i (S ^ ^ OlJJl ^1-P <li®l«>*-*Jl oSa jj^ 

J^i J^i Uh Uj^ ^1 S^ULlI C L^ ^ Ci^ L-J 
jW- 1 $jI j-* c 

ifi ♦* ’ 

'—>'—•>• (C» L$-*-j>J I_r^d Xr*-x^ jl yoj tOi^JI J^^xOJ 

«* — 

i^isS ^3 jjJJ Co IS" UUjpI (jl jJ Lo-S^ * {j$** •• 

•* •* ' 

1 1,**-* \ -a , < _<»w«^j L*o j Lca ^ w— ■* L*-«i» L>s-4»-U y~+S 

4_n_ ^J* yj* yS' j-y*-> oJCA 1 j ^j^tjJjJl SjbcL^I CC-j LS” Lo-; j 

£ 

iJjj^J ^j>UJl U yJ oL^-^l L» (objectivation) 

♦* 

j! 0_*_) tOlJJl ^jJIp jl -(j-dO-il 4_Jjjj_~~<>j £-jLoJ 

£jU- ULpI J5 Jajy iJLJL. ojj^aj liSj* (objective) 

Ijjp (le soi) (_ 5 j-^ Jl olJDl jyo o- 1 -* C?* •O’C 


.(lo-lU) 


(127) 


L^p _ ollU 


oL-ljoJl iu>_*L a ~>~> o ) L. J 

.olJJl yS' y>- S/ 1 j l g CP _ 0 1 jJ 1 lo ^3 jj 1 

^3 "as>^j AJL> j b > o ^*^3 L>- (*Co 15 A^A LwwoJ 1 oCwA jU 4JC^4 aJLjJsj 

•* 

^LoljjJl ^ l^Jl Ul jJJi ^\ <~aS\ .iLLJl J5 

** 

£» LJp jlS oj 1 j (le meme) C^Jl jljOp cu^J i-oLill 

^1 fc^jl J^t ^ o^il JJ ^Jl O^LJI 0l dUi 

JjUa j * lj tiiJUJl ;Jl^i>l Jlp colJJl 

-Op ^1*11 j - ; -- « --l 1 jl^ol ,_yli ^*0^1 


J-5 Jajj J j_>- ( ( _ r *uaJMl jj-CJl) j-OJl CwA j! (127) 

^ M _a .o U Ofc^j 1 jl» U5 S^w j jSdL-. ( Kharma ) U^UJI a! ^1 ... > UUp! 

Tadao Hisashige, Phenomenologie de la conscience de culpabilite: Essai : a^U5 y 
de pathologie ethique , presentee par Paul Ricoeur (Tokyo: Presses de Tuniversite 
Senshu, 1983). 


551 



4 J L»-p V Ji* (Iena) Ijwo <cL>> y* [34 

*£ y>J\ ^^SocJ oliJU iwj ys jl 

.4-SlJUxJl y*^ La 6-La^ c 4j Lp j] I y>zj> <Z~> IJJ I jjJLijj ^J_<kJ>jLj I 

*• 

. l^o. p olAJl *_Jj ^31 ioJjcJlj <L5hill ^J^»-jij ol ol 
&>■ tillJuJl J> i_~*luJl SljL^Jlj tolJUiJl J> ^JjLJI ol 

•“ M 

oliJl y^Ju ya j If-Pjj LgJ^P oliJl ^ jL~5L*Jj 

♦* 

*CO LaJ I 4-^*> Ij^aJ I yCs^M L« <1)| • <— 9 I y^ ^ ^ J y& “w-o fij y*& 4***u3j 

•# 

4_^_L$LJ! j j\ conscience Jy^ 

*• 

li-A ^ ajj-L>- ^^->-^[1 j-y>-j 2 J\ ij\ Gewissen 4-JLjSM 
** •* •* 

.^uioji i>n j yv\j ^ji ^ j>/d\ 


552 



[345] 


SLl>- 


* C>J — - ' (j-~ j 

*L^j>- j). la j V I Co I ^c— 

^1 .coijJLS LJujb cow? j ^1 LLLJl coULoa^^ll 

•» 

£, £, 

ji Co LjlSLll tCol-Lj! (JL>- J-A ^ j->- jJ I <J L>- 

* - * * p i : ti : i • i /** 1 1 


CK- 


oJufc 


jj Lj-wfi Jl 1 ?c-> 1 JlSI cJla ^_a coLL-SLSi 







Co LJ ISLc j *co^L> d) ISLo ^a 

M 


•cM^^ oiJ° J* Sj-iUi jJ- hj\Ju> (1 


£* 3i)° J* V'-^' Jj^' (2 


ij"^ 

.(i^l) ijjjl 

Ijl^J ( <JlLo ^Jwwo j_^_Jl) <cJLj^o I cJ I I » ) <j! 1 1 » \o 1 , u I JCsJ 
I -La j-Cjj coljJl ^jL^l>tJl ^liSl ^jLcJl ^yjiAi J-J u cJ \ 

*• 


553 



(J j->j<x!l oUtSLi)H oJL* jl j^> 

Aj^-Xxj J&~ ij 4X.oJ I t4jLL**Jl IXj L^lji ^ X S * ^*jl Ifl.-.'Xi 1 

^ ?-cuoi ^ ^ ^ ^(O^d ^ iy> JI>JJ ^ 

Lj jP ^ jNl t^~ >m 0 L*-o I (jjjl ^ l la J I <1)1 j^P . ( ? <J j j-^vw<>J 1 

jSJ^S\ ^j+j Jwvai^ill jl oUa^^Jl o jjfc J^JLj jp LIS' 

A-^ljjJl JJw^ 4_* pVW L jJ JlS ^sljJ! ^3 jL5" I j 

LJlUl Lj^Jl dJLiiJlo LI wLJLJl oLvIjjJl ^ jI^ju-Lj 

M 

jU I ^^>-lj 4 4-w*voLjl <U-*>ljjJl ^5 j JL^lL I <J IS JjJ3 <UJwv*J 1 4 j j-gJ 1 J 

*» 

oL-ljjJl J* [as aL- xi o^JJlj LJlJUl o^Jl dL=£JLa 
olk.» jjJl oJla_j jj’^LiJl oLJLSLi^l oJL* jl .s^r^-Vl X^jLiJl 
t UyJ 4XP LjjL^J (_g JJ< oj ^Jl J ^ o‘j<xJl 

Lg-AipUj jl .^-L ^Ul ^^-^JjJsuSll ^Lj^I iaJaL^Jl 

♦• *• ** ♦* M 

£J jia-Ll Jlj-^Jl frl JJ 

J5 jU 3 JUaJI IJl_^-j ?oLUl ^ ^jJl j-o J\ ioIjli 

c^NV-aJI 3wL*jiL I j j-s^J I LgJip I <u*ljjJl [34< 

»* «• 

j jis*^il UpL- ^jJl 


fLJl ^^jJjJajVl <J-L*Ij ^jJaj Jlj^» jj 

LS* ^JJl jly^ll p^il ^ Li^AJaJ I ^aJ jl LiSL_>j tljJL-lj^ 

^LsJl Jlj-Jl LI .^LSJJ Lu-jJlaJ 4_j L- 4 JI jl5 
«* 

^4 < 4...*-..*J I ^ 4-jljJl <l>>- ^J ^ lajj! I 4^^jb 'y I 

£4 ti>Uax> jly)M jLx^l jSU^Jl ^ jl5 UJ tj^LJl Jlj 51 

fr p 

aJw^p wL>- 1 jjT wL>-^-j <L L L^o jl>-Ij J5 4-SIJl^j ^JUl j-L'LJl 
lJDI Jlj-wJl LI .L1UI L^JJ aLj_*J ^ un m ^ me ) 

C' ^ p, 

<•4^* v. d‘. 1 1 iJlA 0 l^*P j? ^4X^1^ JlAP ^ I JLaj J^-4 ^ g 4 

i,jj|, iuMJLJl ,--i <i*>UU i^»Jl LixSOLjJl ixJL 


jl^SlI jl^jocJl v ^jbc, jJu^JLjJl jl iJUJlj 


554 



i -) 1 la -w . Li t < l»jLl!I jjJ I ». ■ l Ja->- ^1 0 LLJ Llj 

^Ua « Jlj (Theetete) oljl^ ^ jjJ>“>lil 

M «* 


IJla t ( Parmenide ) ( Philebe ) j (/e Sophiste) 

L-x L*>- U <. ( Cj 'y ^JL»J I JUo Lo ) CJ *y jJLo 1 «. > UajixJ I 

yj o^' Lr* vy <( l 5 j^ 

♦* 

oUli^j j! o^jjL. aJI l5 ^J Jl Jj V ^JJI JjSlI i>- jjJl 

♦* ** 

JlLo Ji cJl 5 cpL^^Ij Jto (existentiaux) 

^ f. 

14J1 | '‘I 1*1 I V*l ~| | } cr^L? A^La»I ^y?\y>~ C^J Lu^lji 


^jLs^Ji ij^>j .^Jl^jsJi o-> *y <zj 'y 1 ajL^jJi ^3 
tLi^L>-l L*-s i 5 j cJapi ^* 3 *- .S^'yi LjL»Ij 3 jli 

IjLa 4 _>jL*-« jl . I J-A <L>-jjJl ’ l Ja >- jlkl J 


LajL‘ 1 ^Jl J^Sl J^JJU (JjJLjl JOO L.) JjJL. _ L~JJ 

•* 

J^SLLj jl ^JLp olJUJ LlLjLJ vlJUJi tiJLiilJLjJl 





{ j—a la >c_!l IJLa £t_j> lj 

iJLjtJ iJl ^ 

♦• *■ » •• * t* ^ M 


JL*Jl J-viil J5Cjj (5-^1 J* vjJ Wl dis^JLJlSl jl 

p p 

.d-jljJl 3^3>- t) ^ ^ - i ^^J^kj! *jU, vl^J ^Ul 

«• S - m t* 

CjLjLkJl I .ko LoO-Xj (^JJl 1 — -■'.-1 1 

JjUUI V roJliJl dLi5JLjJl jj^ ^i J>jS\ 

«* 

<Ug L.wo IpLs^2j j L j j^Lju >«j (jjJl Aj^NI 

•# ** 

i_>r.]fl...7 ^s^'yi ^-*-<>jL) t ji sjuuji Ai_ui 

UUJ ^j\ Jl ^LJi olJUl j-i- jti.^\ .j\j£s JJ5J 

jl .^^J.^LiNl aLh'- 11 jjJjl V LjlJISj ^j-tjLiSfl ^5J 
•» %• 

JJaJ Lgj2 jJaj>tj t Ll& L^J^Lw? JjL>o ^1 Lj>- jJ jiaJ *y I 

•» 

Lw>“^J jJa_> 1 j! t LL>Liy ^5 ojj-9 (^^Jl ^1 <LL^>» I 

^-s<5>L<>Jl cj L^wvJj L« jJl^j (. Ij^olji ^3 4j ujl< 


555 



ciU^j 4 o Ju JL>- ^L»l Az»- jZjla 

~ 0 JJjir* j Cr° Oj* £y ^U^Ji cs 

L-aJuJI olc-_j^^-<Jl c~>^l L ^i\ ^jIjuJI *-LcJlj oL«JI 

H »* I 

l^Lwa^i l Sj^ ] 


[3 


«/-» -C 3 ' 


4<JlJjL^-0 4 j} la I 4 j . j jJ V i 


J^\ olilkJl jlj Jii^ Oi gja:.-; jl UU ^1 iJLi>- 

o3 4 Olj j I ^ I LoJ 1 L>- 

** *- 

e. * 

j Lu>tJ I (_£ I I ^ Lo 1 ^yLj 'y ^ 4 JU 

aJLmsJL I I t^_A3 I !*L& jj . 4 »Jl1!j) jl I 

•* 

j ^5 oljJLd L^-o >^JL AA^JuiJ I £y>j L>^ jS/l «■ • ^ 1 4 jLJuJI 

_ i^Jlj jbjJlj Lol^ J - j± T 

»♦ 

^JLp ijL>- jla>- I -La ^ . ,».laj jl .-Xj-L>^Jl]I j <d>l Jl 

jl dUi 4 ^Vlj) <L~_>Jl J_La J_a ^Lj^Vl* 

jl JJ oJ^Jl J>. jJ SI cJiS/l dL^ 1*^,1; 

^-jJjJajSlI V^aSlIj cjl^i^J ^jJjJajSlI (‘I^JVI jl ilj-Li 
4^->lyJ! *-* Uy > • 1 ja ( Ju*j>- ^ Lwwj ^jJ 4 4 IU L>j tiJlJLU 

w- ** •* 

P 


..lyju fi^ni . 1 

A \a A \ 1 1 ^y >- jJ jJaJ V I LJ LoJ 

*♦ «* 

J-P oLii Jl5 jl5 0 } .i-^L^Jl IJL 4 J L^jJLa; LaJlLp 

a la M ^^3 eJjijJl 4iwLft> j 15 l 3 J^JJ L^-t jl J^y ! 

3 ^ L)^L>- ^jJl AjlJJ 

^\ J >S~> J\ J^l ^U! 

^l> jJ c^L 5 j!y>U { Jj X J\ LjjjLLo jU ^ULj .^j.^yJi 

«• •» 

I OLwrfljjJl 0| 33«J| J .jl*J>- J-SvJl aS jXJi 

<j| AlP LJ 3 <Z*~+S Jl£ ^ | JjSi 


556 



[348] 


4-* -L>- jl^> ^Jl a***jJL LJ L»^ t I jja j ISLo 

jl^ijU La L x . J ap I I 4. Ay3 . 1 Lj ^AI^j j 1 *_JslL*,*o ^ Luis IjLgJ 

«* *• •* 

lo.l>- Ljli ( Jy-Slj t ,j— SJ I L^jp U jS- Ji j t 4 j I jlJ I 


4 A 5 ^ J 1 ) 4__*/? Lj>x_J I , L> 




4 A ./? 


jjLe-Vl Ojj ^ i 'i— i jj LJp t (alethique ou veritatif) 

iii« l*t 1 *-La JI jSU- ^1 slLL- ^ ;LiSU, t dJUi 

** 

{ ^3 jl 1 £-3 j-* J_j*XpxJ JaJLg j_a i_jJU^Jl jLS* ji 

V il^JL ^UJI v»Ul ^ j\jy\ JbJb^ jU JUJlj 

Ji LS" ry>TLj ji L L ^S^>y\ ^^s}\ li-A Jj-* 

V L> ^ I t ^J *y jJ 1 ^ j»*jl] I ^a Uju. j j L U^3 

#* ~ 

Xk> U 4j \sS ^ <** jbu t£jJi - (etant) ^ 

«• ** 

*J>» iJLL.) jj-L-,1 o^. v l^Jl t (Ui>JLLwJl) 

^jR-jJij ((JjlMaJi) j^>*Ji ^ j>- j}\ i2 ^oLJl jl (^e-l^Jl 

La ^^Ip L^jiLl j t jlii-L^a 3 j->> jJU jLJu^l jLJ'y^ Uj* Jl?Ul 

W-rr* oL*jujJ cjJ^j 

t jj>e-jj . ^iiJ-s^aJLj ^y>-j]\j SjJjJLj to’VjXoJl 


I iSj^ij t j ia . ^ jl s — jlS” I Uj^L-^JI j 1 AA-JaJl JUu Lo txS” (#) 

<lj jA t<Loj_iiJi <Lo^*ji <iJiiL« ji i»us’ j it ^ 

aJI ' a~ i ^ i L»_a ^j-o (Jj'i/l oi 

j yLj «-LgJi jl o Lj iJJ 

4aj L* i j ^-> I 1 i yi I . ^ja_i I . 4_w«o LwJ I <J i J ■> i l ^ 1 

(1990 t I jl^ ! y^J ^ jS) 3 J» t y { j~iJJ* t — ■ >Nl c«UuJaii 

Aristote, Metaphysique , traduit par J. Tricot (Paris: Vrin, 1964), livre (1) 

6, E2, 1026 a 22 - 1026 b 2: 

(7 ^UJI LJj juJ t \jj ^aj 'iJkS' aJ I j|» 

ij^jJl As^jLiuj <iJi>JL i)LwA ^3 i (oJuaIIj) j *} L 'yj! 2 )La JL 

l_^ t Js»L*_)l J L-frJ vJJj AiL^iJ 4 j jjsj- j ^*JL^ 4JL^> j-> (JJ^Ui) 

UJUJI iW-dl oNU JS-j (^!) 0L.>llj (jiVl) jlSUJlj ^ij ^llj 

4 8 jjJ L» 4 0 J_A jS" 0jlP 4 J i - g 4 I^PI J .Jj_>-jJJ 

.(335 4j^5j_«J1 j.x^/3.<».1 I ) k^JjcaJL 


557 



aJLLw^J! LjUa3>-^A ( J5 (3^ Lva ' ^ j! l I o jL^» 

La) <j jJLa _ LUoJ 1 (j U '0- 25 (_)-* J^A v3 . ~5 jlji^fl (Jj3*- 

*♦ 

^SLSjll ij^rjJlj (iJLfi^JL.) JiUaJl _ (iJ^iJl Juo 

Sj^JJ jk.^j I L^j L^plv’ ^yJl oIjL*JIj jj^*> jl (JJsLJl) 

•* 

jLi^NI ^ j/tfl l^jii\ L*LI La ? JjSfl 

^3 <*5^1 jJL ) \j JLjJL>sJlJ| -o A_Ls*aJ I ^Jl A_*^*jJ L> LlLo-P <U . s^ji 
*• 

•f 


( _ r Lc- ( J»^ajLttJ jj& ijjl <J *iljJl ^ j\ji')l\ jl 

IL 4 J U-UJI LLJuLil ^Ul ^jiSM Lj 4 

£, 

yA j^jsz} I ^~A Ja*,v yS 1 — I (j| 

. 4 . (■ 
. 4 J jJ-Lo jl SJLP £~\ JJ {jA < w A3 Jjjl 1 -La • 4j t— 3 ^lAJ L (J J I 

Ji ^JUl 4jJ^lf jjP JJy Jl jl ^ JL-J^Jl ^jUJl jl JLJIj 

^Ul a_A 4 L)JLAj 6 JijL Jti ^^-*-<*-3 A-*-*^ ^_A j->-l 

o' OjjI ^yli 3-UaJl l.i$jj • 'j ^ 

** 

jiaii>B-A Ju>sj I aJL1>J| AjL-5LaU Aj 1 (_£.iJ! i y« ¥ a,a\\ ^J5 <J_^' 

— 

Lj jl I g - j oJj L -.^ j *_CO J I^.^JL*j L ^j>- jJjJu jl 1 ^LxJl 
L5 ^L-j)/! l_ . 1 La ^ 1 1 L^_*j>t-J> _\J (j 15 OvsflJ ^ ' 

•ft 

jJbcuJl ^Uaj>eJl l)L® 1o5\-Aj 4 j3 aJ^^ ^-Lc- °^0j>- 
. . <J ^>- »*_j LLa_>- 0 LwA j_a a_*-oh Lwo I I ja>- L^j j I j 

|j-A 4 AJJP ^-L5Ll_) J5“ 

^v Aj a» lj A_)jL>e-»j ajIjlJI JCwA l^Ju^j a_5-JL>«jlI1 a-Aj-^-La-LJ I I 
^ jjt UaJl J^Jl U-a jjO-UI 

C- P 

Jbu ^ 4/^0 o^jl 5L»^ j-a UUI 4(phemomeniste) 

< 1 « . A 1 ^ V a^Jaaj Jj J-JOJ t oLi ciiJi 

0 15 4 Aj I j I A -*-P jp**-' ' O-J Ij Lj*-^J I ^a 0 !j 

jj-j-Lib jl ^ku-l 'y jlj 1^^ Lu~* 

LjL^jJI <L;Jl j-^xJ-j (_5-i-Jl (_^iL»Jl ^jjLj—jjJl 4 _.-a~l<J I !_?&_) I 

** ** «• 


558 



I ci y>~ 4-^-utj 1 (J ji l**> j . La j^ls I Jl>*J ! L*>- j L? ’. 1 

** «* 

0 ^ L» ■-idP 4 I 4 j j) ^1 1 <dP j-s ^ > ^,^-J i U.J 1 

t 349 l tJUkJl ^ya-vai j-* l£*^ U-g-* f 

-d*P 4.«. v^ - d -dJ 1 4_Jj_^J| ^ y^JLo t <d_P J l_s^2_) Co LS* (jjj W <CJ ^L-*J 

i^-jJjJajSh ^JUJ JUJldJl j-JLl>dJl 

j^s* dj y ^iJl dj I J l5 I J y>- c^IjlSLlLJ 

*+ 

oi cJjij» diiSji *v | i ^ t c^jj ij j 

** «* 

^ p ^ 

•l fr^y^y-^ J^> I J* ks>l\ jdij^ 

^j « /? > x-j ^JJl cjIJJL jlji^/l o} ! aJ^Lo» Ljb 4-aJL>dl ol ^p 
t <J 4^>-j^Jl j»L$jV1 y> ^Lo ^3 <Uwi> J-l>dJ! J jiaJ 

4^J>- ^Lia_v2 1 woL*JL]I 7^-^P o-> l) L» -dJXj 4j L> l 4d~*J ^ I 4 j LJL> ^w%u 

♦* V- ♦ ( V- ♦ L? *» » *« * . 

dJ L^_i JwJ I (J I j^- S/l \yj\ yj ^ y-\ oJ jl 4j^» 

0 1 o-Lp d->l y Ld>t>cj JJLd ^_JaJ L .^L*Jl T frjJU <LolSLSl 

^j^dJL <da^jj^Jl <w?jL«Jl Lc^-*jLs^ ^ t4_oL*Jl 4j*_Ul Jjdta 

La^pJj jl o^^jJlj ^dvsco 4jJJ 

•* 

jJI ISL* j Jp ^JSLdj L^>l i ( <LJ Lo JJwvvJ ^j) 

ULw ^ajlS” yj l \ jjt j 1 

^.Lii ^ (^^djl) (JL^J!) 

«• •* «* 

4jj-iJJl dJ Lwww*jJ I 4_ocJ d^-dj (1) ! ^JaJdvJ pj L)| t 4 ^JLp ^Jai U^J I J 


LL$J ^.^Jl ^i j^aC . J L> <W? L>cJ I 

•* «* 

JjLLJI y L^>J-L I oJJ L^<J I jU IJl^j -l 

*• 

p p p 

dJ V V I yo Xuidu ^->- V I 1 A-A L)| J j-yl ^-d^J ^ ! JujL^idJLJ 

i c , ^ ^2 j I L^jlU o y>t-A ^a t 4 j^ UJ 1 4JdJ L-w-J'i! 
*• »♦ * 

^-oww«o L) Ij ciUd^j _ ^jJLwJ j I dJUi Jaj^V Ld? — ^ ^ j ^ ^ 

4_4^*w<>J I jL^Ld!)LJ ^O^Jdv^o <J^UJl 4 JlJD| JLddj L) L> 4_ ww dJ 

j^dJlj ^i^^aJ! L^J J^J ^1 ^LdJJ viUIS' Jj t^UJl ^ill 
. J-vlj tj IS^ U5 ax**** ^ jJajI 


559 



jJ jJaj ^ 1 JjL> 1 jjJ 1 <L*Jl>*J 1 O^-wvwJ ojjb 

•* «M» 

^w-^u Jj ^w>-S/ 1 i i-^i .^LwjSl I JJl^jJJ ^JujLJlJ ^4-yaJl 

4 <LLv^>» A-_*_wJs 4 _*_ 1 J O ^ Lo-*JLwm 4JUjco ^Ja_>- 1 

aJ* : *^ a. ) 1 p-p^Jl c _ 5 -Lp uk,c» ll» jl olijLLJl 

ojly iji^ ^1 Jii j !5 t(> LJLiJl <WjiJI ^-LJ ^LpI^II 

A~*J jji] ! 4j^JsJ I jJj>*J j Lm*v* jjj>- ^jP tjJlJJiSL) t4jcUl ^yi Jl# 

jl Jj? jl U*l (^Jl ^ .i~JNl ^p ^jUJI flkJi J5 

Jl IjJ o^U jlS «oJ ^ J5» jl UsUJl LiwiJ! uL^Jl 

*♦ 

^*+***^ I ^«-3 Lvl I I l Ls ^■-C' ^ ^ ^ -^-Ai-^ 

"* *• 

jJ ^LwJ V I I j 15^ jJ LiT t^JL*Jl ^Lo j !j 

jl jj^ ^j-a jj>A Jl aJJLJI J * w*J J-aJ jL p_SL>- 

. UjO A^Jb^tLaJl 4 -^jLa^Jl ^ j l>*j jl J^^l Jp jLj 1 

'-«-! j£\ L>-jJ >Vj~j O^i olJl ll^j 

** 

V 

J W- vojJ LgJM L*-a ^ ! “ •* A 44 * I i^3 J l (^J^ A.ll ^^pjl 


*. — j-A. 1 1 a^Lop yA j 1 J^/ 1 aJ ■ La jli jj* *y 1 <L> Lfj ^3 j 

mu 

JL>J A-«*-Aj 1 ^Jp J*-L>ejJ 1 J 1 4jLo?L>eJl 



Jean-Luc Petit, La Semantique de {'action (Paris 1- : k >■ jj \>\ ^ j (2) 

Sorbonne), inedit, 

t_5^I ^ — 0 jJli-aJ I 1 JL3^- LJL5 j I jjJjH _l>tj 

(j -4 “^r^-r 4 a -^; ^ jX» J5 <Cj> ^ya. \J*C j jl ^Jdlj ^ 

^ ij-.ua. lU *ui-<<aJl ^ jLsNl jj ‘jj- 5 jr 4 ^ji ^-L^j*- 

*• iS -G A - 1 1 Ua]^« L.<»» > u J 1( ^ij»Jtll ^ I 

jjpfcjl jl --" jU-JJ ^JIp JLaiL ^ 1 Ijb.Lxj 

.jUJl J^aJl ^jt.XJ\ lJU ^ ,>_JSl 


560 



(jUl ^ I y * 4 Lla I ^jj 

|»-awLj cLLtaj t y>-T oL^-a 4 -w«L>6->o c^jlS ^->1 ./? >■ 

^ Jii 4 ybUiJl ^ UL- ^Jl I ^ ^ Ljl JsUJl 

** *• «• ^ 

3jL*jL^'y! (jL>tJ! j-a L>-S' ca_*JiJ 1 ^U>-jN I ^Jj iL 

jJ ^ J j-aj aAJJI oLi i ao I ^Lj>«J| 4 ../? <a 1 \j 

«j I 03 4j lS"^ jJLj jJaj V 1 s 9 iu ^ "«*>V 1 IJl& Ltd o \S 

«* 

.4j.il*Jl 4*JJ| ^9 ji ^>cj I ijuj- ^«Jt iy>-j] jj~w»Jl ^yjj ! 


CjUk~Jl oJjfc ( J5 .,<a a j j I -L*Jl jl5 jl 

jl Ml tur k^jMl (j^Jl) JiUJl _ ij^-j . Jl jIjll«I Ja^ ^Lc 

** 

4 Aj L>- ^P J* AA L>tJ ^2 j3JL>&j lJg_) j I y V I 

j^a ^^Ls^Jl o^jj>-j J yu Lo o I l ^* i j 4 aLs^ L>«J I 4aj I ! 

•• 

(objectivantes) oUa.^ yjl y> dUJu ^ yu y* j 

lj-^J A~^»-l jJlj AsS*!)^^! o'V U j JjtijJlj A*U 

c^LJ)/! flS^Sfl Jja^o ^yL^UJi 


p 

jl LL^L^J £ j>-\ <L>-lj j iiLJL>Jl j»Uij ^ ;apophansis 

J JiSfl ^ *L~=— LfSlt olpj ^ J 

l-i-A yP vJyJ.pJl ^Jj ^yJww*» .AijUt-^Jl yo jJUnJ 

. JUo Lo 


A 3 Lw-o J I 4 ©«t>*!^ AjjJjl>c^o A^-^*» yp tj jj I O' JO^I 

•• 

J^Jl ij-^-jJlj jIjiMl v. Jj>JI i^jjl ^ J-s aju ^1 

«• 

o} L^jlL Uj jJjJ . jJa-^*»j I LajJ-^Lo^ c, — - >t, 1 

+* 

J^>J i^Jl jU l-lgj j\ jlyVl 

o! yiLSUl jl JJ?LJl olSL>» 

— J ^ ^ l£-^ ^ ^iSL) Ao^J I C-o IS" 

** ** m 

- <_rrA^L? u^-A. -^'j ^ (_s* >® 0i 

«• i* #* ■» 4* 


561 



4-L? Lwj ^43 * I J->- I aJL> ^J aj ji jiV L ( J~v 2 Jo Lgjl 

L%J I _ I t^} l^- L ^ S - c I I L a . d i 

jjJaJl i-LLJ-LS” l ^a ol .(J-Al - <Ji 

*> 1 «AJI Jj>- L5 j\jy\ 3jy 1*1 

lift tJ ljNl J i^JJ -UlJ-^l IJla jl .iiiUaJl SjLjJLJI jjJL 

«* 

JLi A^JI oli IlSObj .LjLJjj ^ 0 J5 jlS aJ P^l 

oju.^1 Jls j L^LJl A-Oa oA-L~J 

0 Jj JL>- 0 j^J L A^/ 2 J>c^xJ I i*)l O I * LjlaI^ 1 Aj 

1 j^ji \ <ZJ Jl>slj 1 JlLS j ,Aj 3 i Aj I Oj I f- Lya *JL*m 1 

^jJaJl ^*>^>-*^1 ^3 u> Ls^-<J I 

«• 4* t» 1 #• 

Ojl jjA 1 ( ^o IaJjLo Ipjj OU IJ^Laj CjLpI j*0 Aj>- 1 jj 

I 4 J CjJoJ>\ iy> J£ J tLic- *~Jl> J>J Si 4-Jlj (X 

•# 

^ JJJJ ^uJl £^ljl Jl Ujb" oV oljjl J-i 

f'JNl jJ 9 J .r^' (»aiJl *-ow»Jl jJ- j 4 JU JULj 

Lo j Li 4 J~~*~ l“* ^j-a 43 -L> 3-L>&j J d)l fc j I J^O Jj) la * V I 
Jl v-JL Lji-A^l J ^ y olkJl ALgJ J <u> 

•4 ** 

.(^jj-jJl) 4 j^>-SM aSSSJ} Ij jJ I ^Jj t tUOj I i*ll 


jjJUaJl - JL5UJI y* jIJ)!I oli LiJJ lo^yil JLi U5 

oi^j ijyy- .ljijji ijjji ju- j-t 3^>-ju - jjjij 

IjbJ LiO»l JLii V 1JJ| ^JJaiSfl olA^Jl «JjhJ iiJJl 

J j ■ ■■■*' OOlJlU luJbjlj I g .c.l:-..7 ^Jl l-3-JJaj'yi Jj l-bJL>- 

iT «• 

• Uyl 


oO-j jlj 


4 UL 


-j ol 


y.> 


£A (J lj>«J I (1) IS !_«_« 4_sJ L*_«J I ^J-P * — ~ ^ I I g - 9 O Lj-»t -< j J I 


562 



[352] 


Jsu jj Jjj ^JaJ I 6 -La aJI ^3 LaL— JLlJI I <Zj Lj j*a «&.] I 

1 ** «* 

- i-l_— J I 05 LpL ^ ■: l — JUUl ^jS' I- t 1 1 

jJa-jl l»« J>. ^Jl i^^JJ JJu/Vl Jy/Vl ^LLJI 

.o^iSl j J-*-Jl 


oL LJ j-IS ^JLlSc^Vl Uu Jl U^jJ LLJU: J5 

<— 3 j-ya-I.U AJw*-*-* d-Aj>-j (J L ^ 3 1 oL^J^/l Jl>- Lj 

^ Lg-Jl 3 j-*j— * ^yJlj *JVL 4 -m^L>«JI LLxk-SLaJ I 

♦• ** i 

-L*j L<») LJ jju* — LlwoJI ^Jl 3 j-xJ ^ ! 5jl>-jJI 6-La .^JLJ! I 

e-L^J jJ jJaj S I pLw'yij ?3jij L*-a£* 3^j>-jJL (aJ^JLJI 

<* ^ 

\j\ja oUyo U> ( _ # U JaiU; Vi OJ^aJI jlaj UJl) Jjio _ LuJl 

J**-aJ1 Aj3-I^J AjISLo J\ jy^> ^ cJ j^glU aJLUJI 0 Jj>- jJ 1 

*♦ 

^ ^-L-M jjj^\ -UJl U jJ jA\ L^oJ I jL->^l j 

«* \ > ♦* 

I cLut>*jl ^wwu *Li! ^ ^ idLli 

?®Ju>-*JU 63 j J l * 3 \j (( ^-3 I » 63 yUU 1— 93 1 j-q-5* (!‘-jUa^Jl J-*-®) 

i-JiSUl <J V L>b_L> ^Jl L^jw-p (oliL— —11 ^3j jl*_> 

A-Jj -U-wK I ^£-L!i i>«J I LLJ I (—3 j+P-> 6 jjj ^j-P Uj jJiJ|M 

^^^JLLls ^j-Lp ^j-pLLJl aJs-L -a» jl t ajl*— j JJL>- jl ^J-o-p 

j <— a.l*J I A-w»>jLo-oJ 4 j>- Ll<»J I j-Ll 1 ^ ^JLp LJaJL— ] I ) 

*♦ 

La^jl*j 1 ouj L Lp Lo->«_ 1 iJ j LJLiJ L t LkJL-J I \_p j! 4 ( aJ LSw» I 
•• 

j^w^-5L>tJl ( j^ r j 5 j la : >- ,U <4-ol yJl oli^L^Jl ( yjo jtS I 

‘—A3 ^Li ejxllj Jlx^JI AjJ o} C j LyAX>- L 

Ji* .aL<^-«J 01^^ <lJLj U l — 0 Lgjl 

Lj L^ jJ I SJL>- jjl Ja , a.3 ^_>«_Lj oL > ^J-A c Cj L i 1— X--/J 1 6 Jla 

?6^iJlj 3 ^>-jJI L^-jJjiajL <— ij-^2iL! 



A_j3wL^_j 


^ , , -* - ----- ^ 


j Lgjx^ ^ *^4 + " j ^ j*^ 0 

p p p 

jlioV A-LaL**^ 4_ii_J?^ c3^ ^c2LAj [ g t\ ^JLu I I ^ 1 d ^ 


563 



L j * ^ * 1 g a . . \e> J La J-LL toJLi J ! 

c4-Jl>- a : la 1 L^jJjJajVl J-*->- LjJjb>s-« J* Ju^->t_j LgJ 


4_ia_>*2LJl ^^3 1 g \ P 


L, ^i 


o'VjU^. JUJLS, 

.A&J Li 0 jA li/0 3 ^ L*oJ I 


^ ^ \ 12 LlW JIjJI L$-Jlp f j-'* j~*-^ 4jlZ<Jl 
*L>Jl IfcJip iJLLJl dLj^j (^UJI ^L£J1 

L A * * I fa 1 1 JLkj La c-jL5" (^a«LJ| ^ — > llSL I ^1 10 _ 1 Ll*j) 

S JLSl (dunamis) 4 j~-waL)j3 j fa ,mj\ ^L*j 

oLajli^Jl J5 2iLwAj t(JjuiJl) (energeia) Lj^jNIj 

U:> ^ .ijUJl ^jh§^ ^UaJ ^jLcJI 

^^aLjP gJUi ^JLI (12 ^UJl V L^J1 JIjlSI ^\sS) 12 

Ji^N***j ^A LS ^ l*fa | ^g 3 i^iJ ^LA*<a» ^ 1 l*-jfcliSf lj (o jiJl) 


Jl 




L5 


Sj^)! ^ ^ Aj^J^ju o Lw« J j LaJ I As^\jj 


m ~i iV 1^1 ^ 


^>-13 Lcjs iiL-k ,4 ^jL>-^J|j e_5 J 1 ^JiCJ A-Jj L*jJ I 0 Jj>- jJ I ^-s^2j 

1jl^» (a L . i 4j^3 LL^I 4 1 ^ ^ ^ oAa 

m 

Lw 4^p <J jl ^>-1 *yry* ' 

#* •* 

ojJLjl i y^j ii*>L*Jl jl jJJi ( _yJj <^_i_j>l / La J _*_j Loj ^_>-T j-A 

LJL_j)M L-jU_Jl jlSL. jlj ^ Jl>->‘ jJ J^OJIj 

, j L L « ^ \\ i 5JbJL>- a\ 5w« 0^ La ^1> J! 


[35 


Aristote, Ibid., livre 5, 1019 a 15 sq., pp. 283-284. (3) 

®j-rr^ C-tl j->*J jJl N 5 j-HJ oNNjJl jj 

•uJuJl SjilL jl *S j>*}\ jl oj^JU ^r 4 *^ k j-Lj 1 t-\j+* \ <o jju*} I 

j! 4 jlj Lp Jl J <lSL-*JI# o jLw»- J jl j\ J 

i^JLS ’ j K^jjii» SjjocuJI oNV-Ul jL »2JU3 Jl <JlJ > I e>Uuj 

v> .,^ . a i^) eJL>-j I jl .(o^-5-5l) « - 2> 1L (jj j!^-t (j^_)Lj^jj) 

6 jj t yJ| jlj ( L»j l-S" j 4 «, <i? ■ A i j ) I jl (a J 3 ^ ^ w^jLS 

^ p ^ 

. l_j 1 ■ fllj ■ * I ; y LP 


564 



1 4-> LJjJ 1 ^-j — ^ 1 

<lJ| 3jj-*_> dJLiJl j_a j 5^L>-1)) (jl >■ ^3 

4# 

1 ^Jl Lp v— «>lx^Jl jJauxj 1 

4*JL*vjJ 1 4 >«JL*a>J 1 Jl l j_A <*jlj^jdll ^ j-oJ ^o Lj (l/ 5 '-’ O} 

^ ilr 4 £~' 1jl " ^r'^ 1 y (J-*j - 5 y) Ltfy! - u-y^J- 5 £J>^ 

. £*s>c3 tO ISL j j*V I jU 4 ^*4 Jail JLrj 

f> ^ ^ f, 

<1)^3 J^a Lo— I (1)1 jJL^j ^/j)l 

J-P jJajJl oJIp-Ij J-^zi ^Jl JLJ jl £-JaJj~J jl 

^ l*Jl Li>: ^jJl IJYjiJI i^JbcJl jt ^iUwa diiij 

4* ** 

j^)j ^1 Lo^gj 12 ( j^o l>cJ 1 ) (JljJl ^liS" 

• * k y 1 U^r~i (*-J Ja 

J-L*-y oLJlSJL J j-e-o j? jla »* J j! jJLta I 


^a l^i^y SJJl 5 JjL l-U> (theta L^jJ 1 wi >>- aJUa) £-~-Ul wyL£Jl jl (4) 

-L>-jj jl li! j-A J*_aJU> : 6 ^*hLJI *—>Lx^Jl V] J*jiJl J 3 XJO Nj <lS” j_>tJl 

$. <* 

jl (Jji J 5jdL> AjI Lg^3 (J^-Aj ^Jl AiLjjaJl 4^oljJlj AjS-JL?*.) L 

Ja->*J I 3^-ii Lj Jaj>*J l «-, a <aj jj j l 4 w> «~.><-J 1 ^_# e ^JLl j ^ ^->- y^A y* 

'y (jjjJl ».* 1 1^ a Jii L> UJLp ^g A >ww-) ^j**^*' I - **— ^ I 4 axa jl ^ > aJ V 4 aJL^S” j 

.^J*-aJL> 4_oliJl <LAj ^JaJl L» I 1 0^.>g-j I 4 ^JIa eJLLP j LS^ j| kj>vj 

Aristote, Ibid., livre 9, 6 , 1048 a 30, p. 499. : ^1 

c- 

k— A j y*-’ 1 <aj I uIwAj AJLsJ I A^- ^jLoJ I 4j IJL) I 4j_l_>^J 1 ^ 

jl Aj>- j-IAj (^iJl JlAjiJI ^j^jIa jl» f-lj^JLw-'yi ^Jl frjj>*JL)l 

^—5 ^ ^ L^.Lp j^^j j I j_^ ^A 4 A_^ UJ I <JLLa I J *V JLX^a ^ Lj 

^jJl (_j^° La-Lxp ( Jla_aJI . JjU»jjl iijJL» jj frLixS , 'ytj fr yj“ 

^JJI jsifli J! ^jjL^Dl^ 4 (• LxJ I a^Ia O-Xxp ^JlII j.LSjl ^^Jl A^-«-jL) 

La 4 jiaj I A^i L>- (.^LLoj^j A*Xy ^I Aj ^jjl i^JU^ a^^jJL ^ y ^JJl /pl5jl J 
L _^ e ’ jJ^-^ll (jJiaJ .-X*J La Jl j j i s >- ji La 40jLkJl Jl A— jJL a^Ljl 

.“SjJJl u+* {£ y 3 ^ I frljy-'yi La I 4 AjdlX_>«_^J I wjLiLyNl oJlJ JjMl s-ljj>-'yi J5 

.(500-499 ^ 45 b.35 a 1048 ( JjJl jJLuaJI) 


565 



,4 -> L aj j I oSjb U o Lpo 

Op IJlSLa j .j^JslJI J ^p c-joLJ! j-a p-T c-poLJ oJu>^ 

*• 

4 5 — 1 bJ 1 o*J I 4_) 1 Jl_o La iJlA j l Oji jJb Uo 1 

lt 1 ^ J ^'- 5 J*—-» 


W ^ "* W W 

OpjJl Oj 15 LJ J .4-Ju>*-^J I a£ J>%}\ Jjl ^ jl ^~pJl 4 J-Jws-a 

^ ji? 5 * jUt«4J 4 ^ jJ>sJ 1 J I Op i^J>- jJJ 4»P^4J>“ (J L>- 

•• 

45 ^>Jl .i^>-pl pa ^JJ pi ULw- p Lo I J+S' pslSo 

li5 v - — ^ < a 5 jj>c_U OJL pJuL<>J I ^pi P L>x_> Lop 

Lol . «dUi5 jfb Lw o pjJ 1 jJk La ^Looj® 4 *L * .» p3 3 1 pa.»*j I 

p>-p jia_) I J-J 45 j->cJlJ O 1 <v .,<3 1 1 ! oj J ..^ L J3 I | J .,^3 i ^J-S pj-> 
U 11* IsjJl (*L*Jl :v_oJ j>^5 jJ JIS' 

• ^>-jl J-*>- j0“~^ U*^i 


tob_^-_Ol j>-H\ >_i>Jl Jl oSM LL&I ^ jl [354 

£«0? p I Ol j-A Spill Ojp pa I pa o->pia^Jl Op 

4 J jLLa «. > L~o>- ( PLp LJJi j c4joloJl » L . -J p^-ppaoVi 

pliJl ojLSLI) (Lambda) IjuJLII ^L5 p po *15 Zsjyr 

s Jj # brHJ '■H 5 ’ J-*-* t>H *-* i>* 

^L^5I LgJl jJJS Jl oUl bJ Jj~- ^Jlj «JbUl 

«• 

op pC sp <. 4 -oa>^a sp) (6) (energeia akinesias) 


Aristote, Physique , traduit par H. Carteron, 3e ed. (Paris: Les:^ — la — >\ (5) 
Belles lettres, 1961), vol. Ill, 1, 201 a 10-11. 


.p-juJO oyJl U~5l J gU-Jl 


UaiJi oJla p (^-bJl ^ob5Jl iL ^oLlS") Metaphysique ^b5 (6) 

ja JL5 4^10 £* p* jj» : Physique III ol5 

jl ^pl p j-^i • iS e-LOVl J^oO i pi pJl o->l5j»j| 

Aristote, Metaphysique , livre 9, 3, 1047 a 32, : pJl .«<5 ^>01 j_a 
p. 493. 


566 



p-^jl J^ • jJaj>-i j-* L# 

IgJl J JU jl ^Jjw ^Jl X-fJL&j J- ya - tfj OjiJl 0 Jls IgJlP 
IJla jU cOloLJI UJsJD Jl iJl^jLL-J J ^JUx* 

jl jSU, M :>iil <>• ^! ^ M c^Vl 

f - i _ r - i ^Jl jji jr* Sj-aJL; — j 

»• ** ♦♦ 

JLp ijJjVl J*- -J J~iJl jU * i ! (, ^PxJwO-J I L ^JL>e_l^J I 

J*-l ^ Ua j) (7) ..^UI jl p*LJI jls1» o jJsJl 

f ^Jl L j l ( a jj I <L jL>^i V I ij I 0 JlA 

jU J*i)lj ; Ui>o ^1 ij«* JI j S~*a 1 jji jj-J 11 a j : __ r A_>>Jl 
v- 9 >a-jJi UVa j-jJMjJI ^Ub' 

p, 

substantia L<JSu L$_*->- ^0 ^Jl ousia L~J) J^Jl 

*A 

iijij J-*j jjb Uj i_^?-jJl il'hj ^j^Jl .^Jl 

J*-aJI o J\-<jJ Iuj>- ^JL*Jl j L^?-o V 1 0wL>- c.ja.ja-p-tj j Li ^ g ~ ■ 

( 8 )- - 1 1 
• ojiJIj 


LlS^ I oOjLLJI jV jj-LLP ^Aj.>ej! <Ls Ja_j Vl 

*• «* ^ 

j^rc-^' <1 rr^- 5 jr^ jcr^' jr* 

p 

l«i-k Jl l -A..&0J jl j^^ l»*«J 3^>-^Jl^ L^V^-fl-^Jl 

s yr j jl ^Jl^JI jJz- ^ oL yL*J jl LJLp tJb>Jl 

J^JJJ L^-jJjJaJl 4->" l^-> ^S ^y>- y^ I 0 

j* 

L» jl t^JaJlj .aJLo ( j-C- ^JujSj j*J L»l^ t I - >- j I j \a i 1 , 

ja jlluJi by j ijiui ^y y*> a*s«sa< Ijw^j l c Ll<>^- La 

d^SyJl <J (substantialisme ^^Jl Ijl^») i-Jiytjj^Jl 


.508 ^ tlO b 1049 18 v b5^l cw; jJL^Jl (7) 

k _ A^?l (. . .) Jl «- oJI J^>-l j-a oj _ aJI p ^ 4 » y>^>j j * ( 8 ) 

^ *,G l yj>-j i. L ^ijy+0 J -5 * - ’ 01 1* - - !■ * *■ ? 4JI nj ijiU, c j jjUi oi i^Ui 

t9 a 1950 >.8 >L^Jl tA— ii J i . a <, 1 1 ) tf 1 j^jj * ^ ^ ^*~ Iajc^ j^AiL 

.(511-510 ^ 1 1 6-1 5 


567 



JjSii jjuji ^ i$ji ^1) ^uuu 

V (jjJl c? k^/'yi (Ousia) yb j>J I ^ j^aa y> JS\ 

y * I ^jA Lo.,^.,/0 aj I ^JLu . a-j I j-A I aJIjjl>-I 

* L>- ^ JlJ 1 I I jZ*. J ! ^jA q-*aj *y I jjb I ^_>b—> 

*• »* *• 

jU...jl j(j t (substantia) i*JLx> 5_^JbUl Ias>- i^xi 

ikJ^I J-^LJ ol M jL LoUjlaI ^51 jJUj [35: 

jv^aUJI iji _ Jj<j _ Uryl 

g, 

aJ y> j£-> (_^JiJi A-wvJjj ^->eJL_J ( j-ft ^>xJ|) 0 Lg->fcOOjj I 

** M 

ljAl!i ^ \sS y~~S I c-A5Jl 4 am tall JLaj La A_iJU^> ^ jia_^jl 


(9) 


(^Ul _ (theta) 


Ji ^ yb^>Ji fh* W* iJ/tfi JJUjJi oocuj ^kJi (*) 

.(|*j^yJD Kant, Critique de la raison pure : y ^101 ^l^Ot iAJ&i 

(j^-sJi) L~>-ylj ( (morphe) _ j_* y^_ pJJ UlSL&j (9) 

¥ 

ijj ^. JI ,J Ml L.L- ^ jlAjjJI tyAjoii 4_*_>- U y» iiiLfejJl o Lp ^9 o^y^L-^ 

4 Jl^Lj.s y ( j-AjjkJ!) 0 — * j I Op i-jlsJl <uj>-LJI y*j t a J l ^ SAJ ' 

-LS”y v0‘*^ »*> j I ^<0 *y lop l l-lgjj ^(0^9 ) Ia^-^j| 4j*Vi <Ap ^ J a .) 

. 4-) Lx_5 ^y fills’ .(-j J-Jl>^j i_w~_>«-j 4^0Lp jA L « «0 > 5Lj 01^ 4_*d_p 01 
F. Calvo, Socrate, Platone, Aristotele, Cercare Vuomo (Genes: Marietti, 1989). 

0 £ 4 ^ ( f 

4^9 LiJAa ^>00 IJLa 0^^ (*^ OJ . L^jJlaj 4J <^sS I Ol 1 jJ j 

j * N I ^ J Oc o 00 -~j^I Jjj' 5 ^p — ^-o L«C j 0 1-» 1 ' j*z*~*>j sjm 

0] .y5l o^i o! t L*_«J 1 ^\ jAjLj ^p V I ^?w 5 AiJij 4 ^»A-sj 

i j os' ^ 1 k 4 j ^ 4jlO>mJ 1 kj^'y *y jj 1 0 ^ 0jJ i i a* 

^y^yZ? x~j>r IjyA JOa y^yr^ y* Op J jA SJ Traite de I’ame 

Remi Brague, Aristote et la question du monde: Essai sur le \y JSjJjJL 
contexte cosmologique et anthologique de I’anthologie (Paris: PUF, 1988), 

Aristote, De 4^0l$0 4jj_i jju y* <^XS O^jl ^ s* ^P Qji y*jr! 

rdme, traduit par J. Tricot (Paris: Vrin, 1965), vol. II, 1, 412 a 21 sq., 

i 

Ii50b ji (^j^ojJO (organikos) y J&Z \*j\ OJiO kAjycji y 

t y>~ V I jJUa^J! • ** <S y-A.t' JL-s>0 OjVl Opj y 

Brague, Ibid., p. 333. j t I4JL Uj 5 b 4 1 2 

*y j ! ya->tJL)\-**n fd y ^ >*-"■&}> I 

♦ ^.la«vj I 4jlfcOL9 ^pjlj SiLpN 4j j£* -^;.p I 


568 



aj^LlSI j^Lva^Jl o j_A oj L>- ^Jl 
•» * ^ 

J : : l a ) JJb- JLpLJI t^PyLJl SjiJUJl J* ojjdij JlaaS! 

£ 

^ ^->-1 A_*_>- L 4 * > ^r > ~ ^ 4-S* j->cJl pLjJ-^s) L^-^Jwo ^J^S" 

^^J-p J-*-aJI j j5LJJ (^^5) ^yrjJ j-*5j^ 

«* M 

aL*/2j ^L*Jo ^^l>- -liLjj i_3 Lbj _ ^-&^>tJl 4j ^Jaj l^>-l3 o I 

*♦ ^ 

A-lflLdjJ ! oJ-&j .^j_JL*Ji eh j iJ I ^ jj>- jJU ^JLs^? ^ I g. a 1 1 IJla 

^ ^*j> l a « »M I La . 0 La LJL>x_j I 0 j^J>- N I 

c ijJ jJ I _ <u 1 <zj UU_*J I o 1 aJlL« V I L)L> J ^JL> ij I 

^>-*-<>JL) J^LijJl a-^jLo-^j *L-a^! tJ«c>sJl ^Lo*Jlj ^^>3)1 j 

_ (praxis u «~ r ~£\ jj a-JL5 J ^s>- <l> *3yu) ^JJl 

. (l °\paradigmatique) aJIjli^I a^Sj_<J 3j*J IgJ 

i» LJuJ I a- 4-L>- c-5^i j-*-* I aJjl« V I d)L® t ^->-T 

«* 

*>LJ ^SLo-LS" 4. « jg«7 jl L^-JLp jl J JLu LJ^I 

^JlSI A_L^_J* ^3 i i^jAj>- ^L> ^JL J_*3 LLw^J I jJa -~* jl 

<Uj>-jJjJaj| A_jj«jo iS* jj>«Jl f'Lia-p! A-£j>- * ^JuJl3 ^Jl* 3 A-Jl Ijj-Jil 

p-fr 3 ' cr'i ir*J jL^aJi l $ Jm jj 


(entelecheia) ^UJ 4 _oJl 5 (IL^JaJl JL_<o L_j 1 £__-Ul ^L_l£JI Jl_l^ (10) 

I 8 ^«^Ll11 <. > Ll$ 3 I : (34-33 b 1045) Lx-« j jl 5 (ergon) ^ Ll> j 

a-i>-l j L ji Ob ojill ^JaxJI 4j jJ j i C-^-^iJ 

J-ajsJ I ^| L 1>*J 1 c ^Ijo) <j ( J c ^ L»*) ) Ls^V i «■!■ 1^ (,>i)i) 

^ * 

y£> ^y^a}\j ijLg^Jl Lla ^oljJU ^LuJl® ! J^a> ol Ia>- Lajup Laj>“ 

j->*j (J^-9 a_<JLS^ oU ^ol jJl IJla j .[ergon] 

Aristote, Metaphysique , livre 9, 8, 1050 a 21. 4«JL5 t^UJ aJLS - 

j__w-*JlU_; (Jl—h-aJI) 1 — y> ~ jj\^ 4 — ^—>-j1j i) l — i -^.-i ji ^ l_A lJl_A j 

j-yj ^ j-a J l IJlaj .(335 ^ jJL^ 2 _^JI) ^UJj ^ jj-^L jl etre-en-oeuvre 

ljia^_» j L jLiJl /^o jj_L*Jl ^j>«-2o I (^luJl) j (^J jcaJO Lj*“ yl 

jlj (JlJ<j) (^»Lq^j) Lw>*-J-JL>! ! l^JUi'L il \ U (4jjJlJ| 4^3 ^>«Jl (J^*) LijJb 

ol-C'N 4 I 4J>- j (_5^" ^ ojL» aJ^Aj j-^" l-i-Aj ^(^jj) 

40>l-iJl jj^ ^3 LsaJ o ^ aJI _ ^*aJ1 \* j >~ jJ jJaj I jjli^..j 


( 10 ) 


569 





^ <12) i*-JaJl Jju U ^ iJl^i dili £»j 

4 0 jj\Jb 43 j-^.lfl A La Lo-J <i P^PtJ I l«I»fc) 1 A-*_>LW 

i JjuiJl g 4* jli 4 ( -t-g ^ o jijjKJ Ja^-oj jJ I j.k/s *J I ^3 jJa-wu j ! 

*^h*y iSyr j* £-t J j-aA» 

jl .(<^jU-J0 J^' fj4** 

1S^\j J^l ^ J-^l Ji yb 1^ ^1 lJUb J™ l* 

jj (grammatical) { £J^\y jLm oJuL^j 

«■ 0 

4 <_£ \ j jJLi ! I j oT L*.a <J jji] \ 4*jL£L>»1 (^1 : JLo^I 

*• ** 

<J'>d ^ _?-®J l-dr*— " dLS'j J~«oj '-'-~r J’L* ‘c5jj 

V HI ^jp JLajuJI ^aJ! 11 a jjj j! LJUi UJ» . <l3) dlUS' [35 


JuaaJ I t 4 aJ jJLoa-j I i ^ y» III I Ix^Jl I 1 jl (11) 

JjJaj jx JL>*j 4j LSj j J_o 4 o j>LftxJ 1 j^J io*^A*Jl jj}S\ J^o t^waU^Jij ^jliJl 

4-0 Lv^4 6 1 LmJ I J I ii 4-0 ^1 1 L o ^.. L . ^X . 1 I a i 4 -<>o*}L*ji 4J0-4 *y I 

4o»JUP ^1 .lotlLllj 1 0 ji i_s^ IaJ^'J 4*ljaxJ I o^-dJl jl$ IJL5 *Aj . oJ5l>*_/0 

JX jj-xJl j^i (_£ j>~ I 4^J>- Li Jxj ( J..oa,dJ I t^odlll lJ 1 4j^5,l^Jl j-Lo3L«J|) 

l ^1j £ lli 1 J-A- Cf* H-j*-* ojjLsAj jl jjO Jo# ^ J-*-«3l L^i “j- 4 ^ 

N] ojilL UU-o] c-~~>wJ 4 a!slJI j[j \j£La> j ^ JajLoijJl j^# jl 'y ..UU ^ Ua.'.J 1 ^ y**-* 
<. j j5.i^ j 1 jA.oj-'j 1) ^aJc JlJ 1_^_j L i i j lol 

.(^IvJl ^o-a.dJ 1 4^o>Ul 

.35-18 b 1048 t 6 i^Ul ^L^Jl fc 4_ij jJu^Jl (12) 
lOvwJaJl JL«o L* j g -* M ' jJa-wJj I > a l-^> - # p-JjhJI 1 Jl* ($) 

pj ^xJ t ^.^aja.1 1 *y o^jLs^ jp SjLp ^ooLwvJl ^ .^3 .a 1 1 

t J Lj>j J->0 1 ■!-*> j jj I ^ vOU 0 




C 


C 4x_ 


Jail 


.(^*j>- jL»Jl) Ia jS s ***" y* ^ ^ ^ ^rd-^l t-i « > 1j ^>3 ciJJi5^j t ( 1 164 

Brague, Aristote et : ^ IJi^J L*olj !)LUj' ^ j^i y. ^hj o! 0 3) 

la question du monde> pp. 454-474. 

(^jjl j LoioJ \ j|# ! iJbJl ^A JUi'yi ^ 4 j j^OU 4lxjl ^jS\ 4Jd>i^>- j| 

^ ^ «» 

1 g - 1 4o IxJ i 4_0>- Li Jo> 4lP LJlP 4-5 jP*Jl J->-> j PllL) jJ ^<k_*-o 


570 



I Lwo L^J S I 4— — j I oJu>-j ^JaJL 


vs^J 


^5 ^ 

.IaLoJLp 


^3 cj l*w L jJ V I oj-A I <ujL*J I J y>e-> d)i LJLp _io 

» (4 

^jl ^£.>^JI jJJ.i jUI t LJ ^1 1_L4 «l5j 

^~5Jl j-pLJL, ^\ jLa ^ J-^Jlj SjJ JJ UyJl UJUJl 

fr. p p 

<jj5 " j^o ( j^> JiSUl o j-A j^JaJ oNl>s^J 

lj«A JjJJaJu jl *iS ^ j^asS\ l j-A SUl^wJl 

cr* *Wi ciLUjJl o^LpI IJjI ^Sfl 

«• «• 

^ # p p 

jXj jl (_^^-~Jl >— S j a~ 1 1 ,_j- ^o -«-j j>-l jr* 

o>r^. JJl/U SjjIj^ JJ^Jl lift SU Jl JlL»SM 


(S^iJlj JJJl) _ Ur^l ^ jJ jl ^1 ^h£y 

t ci-lS ^y> I j-^> 1 jl) (<Lw*> j La»<»J !) ^w^SI jj Ajs^^a 4 j2j 

J*y>: £■ ij-»-> j* ^j^->. ^rjJJl y l-Vv 

P P P 

4jI S t 4»^^A 1 ^1 j^j L>- jJ jJflj')! I ^y» ^ y^2j jjJLJP 

^ j j-j ( o jJLJ I _ I ) L> — L^>» j_>j C— j IS LJS ^ jj>- *)/ Lj 


Lr»-^j! Axa U jj5j La JjUjj j! aJL^ ( _y A J tj^xJL 

jUi'S/l AJ 43 I a^xJ j] .(467 tjj5JuJi j-L^Jl) «<S’^ r >- jl (Jxj) 

A_*<S>L>*J| A-^LajJL> .^7> A^-La! 0 ^aUs U 4_9*}Lj>-'y I lj_A ^JLp - A a -> T“ 

”e * fr 

jl ) lx^ L»-A ( j^p l><Jl) ^jjLxjj I jl Axjlj® \ {j£ jJLJ I *■ I 

.(473 ^i>xJ jJ jL«^Jl <wflJ ^y^?L<kJl ^JyxjtJl <u ^ i>vj L# 

j j l , I jA I . I ^ ■ .. 4 i 4JJ Lt 1 ^jA j~S I j I jU I»X^Laj 

ji£ I (...) <u**4j ^ L xjj x I -^j S LJjJJ j>%j 8 ^Jl ^ V L jjJl . J (^jxjjJ I (J L5 4 ^ L*j) 
jj-j *J ‘jj (471 ajLp ^JLp jjj L»^a 

Jl>' ^/j <J cJlS" JLaJ» LJ 15" ojLxJl y>r j^j jl J y^j) (eu zen) JL>Jl ^^*Jl 

jl ^ c J ^1 jUiS/l iJUul 5 jIx_*%JLj L^is^-pj (®4 Jl_^>J| sL->«Jl 

I 0 I t ^^4 IjJ L) OjLx^Jl yj>tA L ■ ■ l '* 1 

" « * * 

ol jj-* y* >* l^-J te^U-wJl Jlx3 l]y Jijj ‘ J tai l,. ! 

A-L»jllj IwL>- la — i jA Aj Jj^Jl Ja.A.>cjJ I IJLaj 4 aJL^aJJ ^3 

. Ua (jj ! y* Ijjxj L# IJLaj t jla.^jl 4 aSLj 


571 



(o j-iJ I) ^ >w» U 01 a^*>»a ^ 1 I ^-*-*- ) ^ 1 O-Op . L^jo >~ 

^_>- 1 oj Lj j 4^5 j_>«J 1 Ls<aJ S j U l3 yh *a tj 1 ^yP-) 

t ^y y^ y* j y^ d-J^A*^! l ^<SL>t^J I ^Jl a^>cJU1 0^9 

— ^Lwvs-aJ jSj-oJl j^-p j-A Lla ^ g - *0 1 01 .(j^j-^) 

_ j-joiJi 4 _l>- i ii _ i jllp 4 c5 -Lp'yi jj>sjj jufl-w-'y! j->s-> 

j-* ^^prj-U J-*-* ojiJl 

H> ** 

P ^ P P 

01 Uaj I jv^Jl j* oli j-o L*JL> j ^-JdJ 1 c_3 ) I aJ*!)0>- 

|0_A 0«-l jj) ^JlP 0j~OLiJ jLdL-oLl Ol-^OfcJl ^-~dJ 1 L_i J.«0 « 1 I 

dJJi ^3 0o»j) ol-LP L« ^Jj$" (O - ^ j^y -' ^-A yA L^J £y>- ^-U ^ J) ^ *V 11 

SjfJLS^ ji ^*-£5" ^^>-^JJ i)y£j 0 1 J) (a**»£ jA y>d\ o^j>*j ^OJl I 

p 

ci^-^ajJl AjJ.S' I ^^p J^-JajJJ ^ jj>-l j_oL_* 
j-oLa Oj cojjJlj J-*-0JJ J-*-^ oL>^l j^^Jl j^p ^L>j-ilj 

P 

£j j| ^ ] I L_>- jJ yhj ^ 0 Oj j0^0» Lo-A 4 0*dJ L J J^dlgj I j^-A t 1 

ol Ajt JZ oyhUiJl ^jLU! ei-A 01 .o^ij J^Ji V ijJi 

iJldA d-JlS 01 y>A jl 4 djlJJJ oL-S" j iSLwA OLS" 

jLa?N S ^ 0 JUi jli 4 AJijJl Aj j^U L^jJjiajl 

O^j (J^Aj <ji AJva li^Uaj I ^vo-P 


( ^j^S'^ a3-Xj sJis *- I 01) O' j^-? - j ' 

M #♦ 

Cr^- t(( ,_r 1 - ,Li ^ ur*^ y j-» }j->-j 

«• «* •* 

'-fr! (*^ or" oNjU^Jl y^>j ^ 4jjU» 

Nj! .oL«>Jlj ^ tiJb ^3 ^ 

•* •* 

Aj ^OJ ^lAj j Ij 1- ^ -a lJj L>qJo ^0 I ^^SsJ I uJ I lj-A dJ Ip y^P y^J 
*• ** 

1 J) ^ \ O^lpJ (J y>~ oUlS* <J ^3 1 01 4 A^O 1 03 1 

spL^ji y jjj i 4 dA 1 oO-A l^j dU>- jl 

** •* 

^woUji _ l~r I <=-b-> SaU)l ^ orV. t^AJl ((Ja^Jl 

•» ** 

.j& j ujb ^jA — O I frljwJl 6^Lp| (o^xJl 


572 



es“^ j-rH 0^ 

o ^jjjL) jjk^i \ oLpj-s^^Jl c->tx5 

fr fr £ P 

Gewissen i*A£J .i^JL-A 4 : L,xj ^JDl jjjJL IjuI jl <-+s-\ j t l$Jl 

^ *4 * 

^ocJU jl) conscience iJlSj ^_>L«bU Ow*j >- y iJlS ^ j - 

p 

j-o Ia^~*J jUa.* ^ conscience morale 

»• *• 

L>- jJ y ~* jJwi L^UJl (^jJ!) «Bewusstsein» ^<J5 

•* »* 

jl » j^jLJI IJu» l*J J^l < _ # xit U,>Jl 

JJUJI oJl5 lil U ^ *-L>Jl ^j>lJI ilSLlJl jl ‘ L^JI 
o_^Jl <>l ja - >yrj)\ Js. o jSyj JjUl J*«iJl ^ cJlS- ^Jl 

m •» 

^1- US J~L!L ^ ^(o^Jl y>j Jj L**J I — V L j I ) 

j I ji> IS” j 1 ~l>“ ^ I jl V L> ^ i c j I I j I j3l 0 } . a^«Ls<^ I tjj* 

J-£J j JuJlp^jJI Ula (originarite) j j_JUw<Ji jLwiJl j-a 

l _ $ le- J-b jl Jy jlJj>-jJl *^''7 1 I ^ I 0 ^So jl .iiLJl JJUJl 

jlj tjjJlj j-jtJl ojjJL^Jl ^jP ^^-P-Vl 

*• 

(^L I ^ - -> 1 1 ) I j - -r>- - ^ o^-L&^J I dU-A ^P *w-*ws>tj 

C ( Lia.PtJ L j-uw? 4^_jj_*_oJl) I ^wOws^2-i Ij 

** 

,^-L^P O-JLj Aj^I *PO jfH J-A tjl^iNl 

** ** 1 *• 

J 2 JL 9 J-Lcj N I Aj i j a_o IJJ I J-wj-<>Jl]I o L-» c)^-fi- , 

jr* tj^^ J^J ‘■oWjJI crrr 


J ^ L51 


Vj-*- 


-aJI 0! (#) 


ji ^ L^JI 

(, c 

^ j I ^ (, L» g- : > V I JaJL>«j j Lab>^* 0 Loca L^J 4-^-J yiJ I conscience i^-LS" 
Gewissen aJUJSM ^JLS^Jli 4 _Jl 5 ^ tiJLJNl 

aJl 


^ - <3 


^ y>\ Bewusstsein iJL^Jl jl ^ 4jlJu>-jJl j\ 

• 0 

t jS'-A-*.* oN p_Al (^-A-^i (oj_^Jl ^1 p^jJl) «Sein-zum-Tode» (^^) 

0»* 1 j Li ^jJjLa< L^-JLp -Lj» L j L**»j^y I jl 

AjjLwjLi L»l c " j-* ^J 'y j i I 

. ( j^-1 1 ) ^ I 0 L>*J I ^y5 j jJ I JLas c 0 ^ ^ 


573 



jj-y* j' j-*y 'j Crri oJ -* Jl 

jLSo^lj jXi Jj « «a* ^ I ^ — *-uaJl jl — cri - * 

o j— «->" ^ 1 oJL-Aj .4 J|jj| 4 _j j-gJ I Ls^>- jJ jJajL la.* 1 L> ~ >c-j ^l!I 

iJllH ^ S pU oJ ii*>U *15 1 ^ >-^ l* — -I jS I ^ 

1 ** ** 

^Jl «LwwvjJlj jj* ^ I ol L<*j t o j-o AS" ^3 aJ jJ I <J L>- j 

♦* ** 

CUj?xj . ^1 j|jJL> fj\ 4_**j1j 4j L>*J ! Lx5v_) I Iu_a 

^3 AJL) jbj olJJt 4.. la ^ ,) 4^*»jJl 4jl^aJ I od_& 


3 |JL-P 0j> — > (jl 4 — . — > I j — 1 1 4 — 

•* 

4JL^,1j Lo 4-^**jJL> * 

•* 

4 _~«^jJL> ^-la ;LSLS1 


Ja_JL 





(&3$) 




^jLjb Lg^waa (etants) ob^p-j-Jl 

•* 

JjLa) Vorhandenheit l $ : *. ^ ■> 

jlj^i Lol c«J-Jl o^J :>^-jh*» 

I dj I 1 ^-*-5 1 4j^^>- *j q t ® Lw« L« I 


>* 


jUJb 


j ^ - ^ 


I J_S 


IJUI 




^jlJljJl Las 1 _ 5 - ;^^ 1 i_s^ (jc"* (J-^*~i 

*♦ 

t Ujj c-a«J Vorhandenheit j (jLJ)/l /La _ ^ja-jJI) 

^ Lj^aJI kljl* ^ iiL^i II^jj .L »j~a5 ^ 

<• M *♦ 

( 1 : 3 J J ^ ^j^>-j_^Jl) Vorhandenheit Lg_^iJ 

5 j>- j (J L>-^ 4»o!JlJi 4 j I I 4_»**j3j Jajl [35S 

• (14) o i 'Ji^' 


y£i U_> A_w«jSj J I *Lu I <UL^flJ > x.J I ^1 l-LA 5 y>- ^ I jl (^) 

jJL^J 1) 4-J l< aUJ 1 L*J l I JLg_* LiA J® L>itA i^>-j yA 

^ LL> *jI jJL& ^P»LwA 4 jLwJLaj ^>L>- (##) 

ijLi IJJ i ^aJl L*J I L^..oi. 1 L> ^^Lcu-1 1 ^ jj j Lw J I y^3 t^Lp 

^ * 

— j<Uj jp \ *j jC'JvJb 4rft .tf j j^jjl gJ I 4 J l ^ -. w _L>u , j 1 1 o_L* (14; 


574 



M 

(Sorge) ^U-gjNl ^gil -la— J J>jJa o* 

S -^J j^T 4 ^ j^LvS/l ^j\^^rji\ j_Aj 

r^' ^ vkPi j- Ji * L| d , ■ ^ .Jl 

jLo^Jl^J (j£ y>«j (J?*kll JflPxJ I ^ ^ JLs^ ) 1 iJLgj Ld^»j^ 

*y* (J^ Lf* ^ 

I* *• ♦• ^-_ 

. (16 JjUJL jLcJl <?J* J\>yrj$\ JI>JU W ° 5 
^ J^L (17) f U_sJVl j ^.IjUJl ^ o-i ibUJl r * 

o-L-L lJLsLh j-u, r L H J'if! jl . (18) LJIJUI o^JIj r U*JbM 
a^Jl y...J.all (jLJbl i-lj* jl J.U>M) U-^j^bU 

^-A L-o (_5^I ^-J I 4_**< b*> UrJ>^l ^ jl J-J c jU>Jlj 

JUJIj .AJb._pl ^>J4*I jr* v_Ji JJ -X*J 

j\ i_£jJL~_J JjjLj (^1 £-J 4 J b (*U_fJbM jl 

U5 c o 4 jI ^ Ip ^JJkJL> 4 1 

^Ujla^I jl JU^jND (Besorgen) JUcLJjU 4 juLJI ^aLLJI £* 
X^UtJiV L jl <jU^JI) (Fursorge) ajLjJI jl (pLJ^VL 

jJ> L5^J j! V slk-cJl U5UJI olSUl oJla 

j£j jj jl ^J> <j*y ^jJa u j' (j^d Jlj-Jl jj .^j&» 


aJ^jS-^JI ^y Jaj 15 Lja_j^j yjl Aj^AyJI A-*^wjJl y* A-oy I tjL*jj! ^y pLaJD 

J_p Sylk U^Jki l*t i<jyf*iU J ji\ JUjJL oU) 0 JjSlI 

^-^19 Jl LjIj l*S t Jjujh l^^jj « j J* j (Selbstandigkeit) olJJl 

y; La _^ la iLj ^-Ul ^jUcJl *^p U J La . Selbst-Standigkeit 

^ ^ 1 U5 ^3 ^L>- I *Jl-> Lll ( 4_Jw^P A_i J g < Lj^ojj I ^j_>*_i ) . la 1 1 A_>j ^«J 1 Aj^^J 1 

.(ajI^ aj j^.S’ LmJL) 1 ) Jlp j }\ aJlp 


Martin Heidegger, Etre et temps , traduit par E. Martineau (15) 
(Authentica: Edition hors commerce, 1989), parags. 5 et 9. 


.25 0 jAjS 1 C <^J3j J- 1 - /3 yy 1 1 (16) 
.4-1 i jJLo}) l l AuJlj jJU^J I (17) 
.64 oytiJl t <*^Aj jJU<x<JI (18) 


575 



dibJ ittU* iJLSCo tL ^ ^ ^J^}\ 

at • • 

j\ j\ jl ^yd-^Jl ^1 oli l «/3 ) \ 

— m ~ TT ** 

Lijl>- dii3 dL jJaJ ! adgjj ,k_3 I (_£'■'*■'* ddl^o ^ t ^j>~ I j 

** 

015 j5J j t dJOUjOl oJl^jJI ^JLp ^OLSJL ^-jJlaJI ^ 
O^Sd jL> ^rj ^ <Jj3j}\ Jj>- 1 djdds- dUS 

o^JbcuJ! oLw^cJi jldo dJUS ^1 SijjJl LJlp .^>-^1 

^JwA . o 1 j>*~* 4-4j jJsjj dL d%J I OjLdji | ^ojdJ 

p p 

^j>*j o^Pdj U ^>- jJ^Jaj V I odjco oJL>- U L ^ J ^ ^ 

?o^l) UiUJl sjb^Jl 

j! 0j5 yo (J I IdA y£> o j_d L^a lM ^-JsaJLvwJ *^l Luj 

f, ^ 

I ^-A J 1 J Lb | ^3 4 -*mj3j ^ l» ^.i *b/ I Ll^wO Ljw? J d3 0 

J 5 .^IjlJiJl cijUJl JuS'LJL J5dd ^dJi ^JOJ! 

d ^^dJ I ® ; ^ 3 ® 1 ^ ^ ■. iinv.^xj c ^JU_> La 5 t yL j _^* f 

— IjLwoJ I ^Jl *Lw<kJL!w4»J 1 ^j-o 4_«_>- li ^o 


od>- J .d-Jl — (J^ljJJ> — ^3 — jJ 1 ( 4 J J}JL<0 I d*J U) 4 J ^JLo 

** 

(^.Ul j*JL*Jl ij^ 4-iajl jZ}\j>j t*Jl*JI jfi* 

j\ io^UJ! ^Ui^l 0^^-Jl 1 <lJ \^> y >^ ^<d I ^ j^S>*-A 

('jS 1 ^—3 Lp idJ 3 d) jS-^S 0] .d-Ji t^j 1 _Lj 

. L^oLo^Jl j L&i>- L _ L>- 1 j} L^X«*p^ c La j+£j3j 

{■ p ^ 

-■- ; J L*~a f * I LxJJ y^A.^S I IJla 0 o L*io lil» 


[360; 


(*>4 


Ij_a 2 --^^-*- , j»— ! ol ? oIjJJ L^Lj-LjjLj ( J^>-Ij 


aJ (^-Ul ^Jldl ^j^Aa jl (J (_^d)l ol (19) 

La Metaphore vive ^>bS ^3 .iiLJl ^'Idto ^ j ^-i ^ 1 ^dr* 

IS y*J\j eLsdl <ui dlUj (^dll jddJl L 4A*\j AAd>Ji cdb JL3 C-d 

^aJi ^JU k+? r \ j* Temps et recit ^aj diJi j* oy ^yj yj .lyr^j 

.^jU3l jJU j 


576 



- — i P (J L ^ 4 idJU-AJ^ j-b Lo-J < oLiLj~^P 4_P y^S 

•» 

iL^W» 1 y^OJi { y~?-\ J Jd ^yr j-SJa-J M ! 4 jw^J 

oj^jiJl jl L<m a^pjul**o A-Ju^bJl o-La jl (J^aJI j L ^J--£j jl 

LJj boliJl SJU=-UJt oliO, Ji cJ 15 *LiVl -p 

?!SL» Jlj_~Jl S jji Ml oJL M ?j-* Jlj-^Jl j-p ajl 015 

j^J L^^j^Jl ^j^JI jjfe Jl*Jl >jsrj O li c?liLJ J>Jlj 

4_*J> l g — ft » wL_>t__) «JoL O^-* J Lp .ill—J-A . JOldJl 

JJLSLw- JLp Ojs fj olS ,j~Ji dUi-Sj t4-L>-b o j-^j j 

•iSj*-^. j' 

_ Iji^jfe JlSLo ol jl*-> 3 ^i — ■ (*j- ^ A ■»■ Jl ol JLj 
tCOldJl ojo ^ ftJLP (0 jdfiU 4-*%ulJ j-A 3 lJL> JLJI ^y>-y ^d~*JO>J I 

• L^ LI p-^LJl - J ^U^Mlj If** 

tdO^LJl JoIjLaJI ojJ 1 Id-A « d? > 3 * 

iajJjiJI ^.aLLJI oli ou>tJ c jLu^j I dJLUJ <c^*^ o^IpM JL>j 

i—S^JI ^LUJ Jail Ji J-UuJl J L^ ol 

. ( 20 ) ( jLo^l J ^1 

o j^-pl ol t Jl Lw^jJL c oJla OJULoJl oIpI ol 

** •• 

1 . >- j I j L ■ 1 ^_*^jl oL jj_L*jo ^»Ml oM t^L>*-AJlj 4 »Ls_L> 4 dU -L 

4j ^pjlJI dJULoJl oIpI (jo IdJ L 4^ax>t^>Jl l ^ *~, a j 

«• 

^1 ^ J j0_, iJLJLJl J^-Jl ljut , <2 1 


4j>-I y Etre et temps ^>bS yj Or^ O-^' -Li«J! <jL jJl*J ^>J (20) 
l ijL)S jl ^liaX^l j} ^ J^ 3 -^ J ' 

Heidegger, Ibid., p. 55. : ja ^ I .« jyJl y jk^j! Jy»- Jj-b y*> 

l ^ c. I i_y^dl ^_aL(L01J *jl«jL5 jJ Lo_5 ^j>*^ iJ - ^ * aJ^j LOl j I oL^lj 

^LLa _ A.,^i.j jla *»j\ ^baj» ^jLe- (jui>0 Jii [*Sew w«^/ Ze// <jU5 j^JLa 

.(56 ^ t jjS’-Ldl nL^3l Q- Jl) jk^xjl 

_ <L>LiJj^« ot-O? jOjJ ^yJL**-!! ^y 4 iuju jj^x ^ J 1 j| (21) 


577 





J 




!jaJ Lj^/ 3 . 9 ^ 1 4 


JL>J! 


0 ^ < 3 ^ 4 |»Lp jia-^jl L^jJjJajV 

. 4hy) jA Cjt^l jAa ol-i jA^j ^J->- jJij 6 jij J^iS” 


fr “* 

^-o-> 0^ jy° _^2-«-*>jl ki-Ll-w <oLp! oj 

^Lj o^Lp! Jl ULw-l L^JI Jj *(%-$-« ^^jL* 

4 4,&bL>sJ I ^3 b^Sb^J . j^IakA j 1 ^y^-* ^-A>t-> 0l5" <J JJ-b 0 — wb«J 

M *• 

4 : l a .^j^ I ^aLLJI <OjJj>*-« A& j-*j>t-A OjLLoo jl 

jli li£*j .^Vl — - JjSM J-.jL'j o>jl*JI lf%L> 

( I ^ I ) ^ j **• * «** ^ \ ^ i C) — 1 - ^ I I ^ U^J I ^_o 4 ^An_i I 

br* o***-* p- 6 3 Ji CpJ’’ ^ 0^*3. 

P p ^ ^ 

p $ a-oJl jl j"* '• L ^ r (’—$-'■ L# J - i i 

( J-i>«Jl (_^j-Jl j-& (4-_L*jiJl 4-wwjL^jl) 


ol V^ J^-b JjOU J~aJ I p*Afl ^ -bul L. Jl i^-^l 
^ju^I fU-^l jli J-.U.JI ‘^Jl-UJI ^LLJuLlI 
jib bl j-p N L^yy^l Su; Ua^jSlI GL-jL_JI) a _5l jr Jl 

^y yjy j^» o&v, kss j y l-,V ^ySn jyji 

* ^ » 

^yUaJl *-LLiJ U IJ b Jl (Franco Volpi) 

<dji>^ ji , < 22 ) (u^i i^ojL^ji) i _ r ^s\y y*. ^yyS i 


Aristote, Metaphysik , livre 9, 1-3: Foa? IFeseA? «/**/ :^Ll5J aJLjIj j_a 4 JL>L£Ji 
Wirklichkeit der Kraft, GA33 (Francfort, Vittorio Klostermann, 1981). 


i i lj I t L^J ^5 I 4 J^S' jiiLorfj I AiP I (^) 

.iLUJlj (position) (jL»jJi) (jlSLJl) J^lj (relation) 

.(^yuJi) j* lijJSr J ji; (passion) JUiJ'yij (possession) 


Franco Volpi, IoI^lp LJLkj^lj LU5 j jJ jJ jJj ly jL5 (22) 
Heidegger e Aristotele (Padoue: Daphni, F984). 

Franco Volpi, «Dasein comme :d\jA*-> aJIXo .*\y-± * ^JLJ 

praxis: L’Assimilation et la radicalisation heideggerienne de la philosophic 
d’Aristote,» dans: Phaenomenologica (Dorchecht; Boston; London: Kluwer 
Academic pub., 1988). 


I 4ji~»JLaj I e-ljo ^jJLiaJo ^UaJL^I j^JLjb 0L iillA »^-lj 


578 



[362] J A.».J>/> jl JjUJ JcJt jl J^ jJtJL UJ-pLJ 

jl .oji J y* J 3 ^j>JIj iJliJl ajjJI AJlSj* 

J| 4 ,wwvjJlj 4 -JjJl i^jjJl ^j^_a^JI 3 Uj> Jl Ij-$La £_J 

jl tAJLLJi oL-ljjJl J ULJapI Jl J-*JJ iJl^uJl UjU-jJI 

•* ♦* 

L>^» jjLS"! (^y y>- ^ ^ j-tjJU (Jl A^-^-jL jJJjS 

«# •• 

J jJV I 

P ^ 

u^j^- VI U*, Jo-O-J I ^ ^3 * * j 1 '~r^H J- 41 


*>• ^ b ^aiL JJij 0 _p- jJJ l £j?S\ j ^ ial» oJyJl y jJa— ijl -Up 

(^JUl JajljUiJ *<_£ j-»Jl £-jUJI N vJJjj-Jlj _ ijj>-^JJ ^ j -s*»-J \ jl-UUsNl 

^UaJ! *\JlJ?\ jJ* jiJ3 ( j-J jj . j (aJxjsJI jU-Jl) ^J-gj'Vl 4 ~+^r A i 

JU'i/l (J jU-« Jjji ^1 UU-*i j ^^Jl (J*jlo-Jl) jJl\ ^jp jJ jiuS! I 

JJu5l 4ja-J? j i-jU-Jt jJ; IJl5Laj .Jaii (ontique) ^ jJ-Jul ^ y: — Jl ^ y 

^_d jj ^jA&- 1 (Jj j^Jl** ' J J ^ 

JjJJlj yuL]\ (theoria) jj^J I^MlJl ObyJ jji 4—jU-Jl 

/ya A_Lal5" aJl-J— — ) ,*JJ»tJU fU^Nlj J*>jL*-Jl ( j-J -l—Vl JajljJl l-U* jj .^J-aJlj 
jl <uJlP L* jj-A 4 -w* j L » - J I A_jl_P ( Jl-^ L a.o- > l-UJs-Aj ,A_-S_>J_Jl C-> I l a > I j-J ' 

jJa— jl JJ-P J-U-Jl JJjJl jl iukJl J-^^j t jjIjIjJL ^UJl zu-sein djSL> 
^j>- ^ablp J JLgJJ iaJ^Jl 11 a) ji'^u-A -U-p (jlJb^jJl Gewissen Jlu* 

Hans Georg Gadamer: Heideggers Wege: : ^iaJI ^ ^ 

Sr«^>n zwm Spatwerk (Tubingen: Mohr, 1983), pp. 31-32, and «Erinnerungen 
an Heideggers Anfange,» Itinerari y vol. XXV, no. 1-2 (1986), p. 10. 


^ JU-p (J-JJl JUJl) Befindlichkeit jia~-jl jup oNU-JNl 
orexis dianoetikej v(j^iJl) Verstehen (^^L^Jl J-oJl) nous praktikos JjU_.j 
ij\j^LJ\) prohairesis (^LL-hJI) Rede (^j— 5 C,...a. J I Li— *-J\ l a >«-J0 

J-uJL ^UJl ^Uuul 1 £*> .(jI^aJO Entschlossenheit (jtjJl 

JU>-j-JI I ^J-^l 4-jUjJl y jl y ^J jj» jl 


-, gall ^jjl AjV jJLlij 1 I g a * J J AJ l tAj^-^Jl SL->Jl oLUj-j 


J 


jjl y a ^ g j i j (chronologique) — Jlj (naturaliste) y L» : ? k. 


jVj t(33 ^ t^jU! jJUiJl) «kairologique (o^.) ^^Jl 

X . . 5 . jUtS tA-JLs^Nl A— >L»jJlj A— MjLo-Jl /^o -lajjj jl ^ C.j-^>3 ji AJa-^j*yi (a— jLo-JO 
^1 ol jJ>x Jl ^ ^pj! ^JLp jil 3 j t a^-L-V I <wJ>l ^Jl -U>-l y^J I J J-a Jl v-jUr <^1 
.jl^Vl o La 3 ^— J I a^» Jl 0 Ij y 


579 



^ Au Lwvj^y I 4j 1 4j Jww*“ JJ AjlJsj L OjjJL*JL> 

^jJl Ao La^J I ^a O L> L-^s^-a (_5^ ^ 0^5* 0| 

N I Ujj l^-l-P 0 l \l 4 4. J d L w» j N I Ax j Lo-oJ I A l$J I ^3 i) IS” 

*• 

£jj jli dJJU-Sj . Lg_$LL<>-> *)1 aJl+Ipj ^ j. £ <2 sy\ I l.jjb 

J^.U]I c_^>- ^1 L^- J/j _jJa^jl l$j Jai^j ^1 4j.i~uJl 

«■ 

! AA^JbJ I A-Jb*JLa jJ-J 4 I J 4-wajLwoJlj 

* (■ £ 

jjl ^jJL>* y£ -L>-j_i 0 Lj p j ^ I j c 1 g 1 . A ^ 1 

^ L^ oJbc.1 oLLJuJl viUi Lxi: US’ 

Loj ^J_a bJ I ^Jw<k-*^o c-3 j.* s z sS 1 o b> Ub jJ ^l>-j . LlSsJ I I A_gJ 

b? b*<*J I J^>-s-g-<kJ I I ^c-> T -. /g .> Oi U-b-C- ^jJij A I 4 jiaj b? Ljb 

IjJ 'V 1 A JwLAj y 3 I Jjj jib ^jS' V, ./3*ll t 

. s 3 j^C. U aIj L*j 0 Jj>- j) 5 j ^3 


C ^ 

^J-4j ij 1 AAp Uwdi £s£> J (^jJl jl oLlf'Vi Ux (23) 

Jacques Taminiaux, Lectures de\ ^ Ethique a Nicomaque »— jL^LJ dJJ_w SaLpl 
Vontologie fondamentale , essais sur Heidegger (Grenoble: Jerome Millon, 1989), 
pp. 147-189, 


4_1Ls^>1 ^ Lo— N 1 «b .ia.. : ->x_S' jl^Ij 

£jj Jl £-* 5JL^ ^ (Uneigentlichkeit) 4JL^>1 N j (Eigentlichkeit) 

( Ja : ! 1 ) j_*_jJ I -s^a j . (*L> *>j L» - » J 1 t 

j-* I- - (j^-j-jfc sLpj L«) J.S' IjIjjl«Ij l j~> 

b-J V — tj 1 N ^^-51 frl— JiNl ^JUij 4 JlJ| Oc»xJ jl L .^atli ^3 

<J>- w-A_Xj V 4j I y— £>• jj 0 j-Ji Lw« l g la ~- ,J 

•LS'^j 4j I l-Lw*Jl A-KjL^-bl 

j^ r, Ly^ s — 1 0 1 t ) y_ 1 . 1 1 4_^^) L<».<»-U 

Ji -Jl t Jjl i^-li >4 4 <uU Xto J jS ^ j+j V 

^i-Pj — y — (d 0Xa) I "j*j AUUJl <Jl>^J I J-4S 

i*jU ^>-lj iir*J Lj>- o j^4j l^.lfr C-»iJLJ» JL9 ^JL^aJl o-Lft jli (JiJi ^y» ^bJl 

y aap <-*i L*—J 1 y_5^ (^ ^kJl) (theoria) J^liU Ji 

^ j-U *>L3 V i ^j>x_^aJi tLpi'yi ^-la.-.^j'Sl 1 ^_^ljJLJi ^Lp J Jl3 lJ-g-fj 
(bios theoretikos) jl U5 ^ y > « L>-^JjlajVl 

t jj^J-oJl jJ^ a ■» l l) Ifj o^o. Jx ^Jj b_U5L o-*JLij I J-3 ( 4JL9LJI SL>J!) 


580 



[363] 


<J j->- oJla ' ^J-^r orO ^ cr' £ 




Jl» 


^ £. ^ 

^JjjLJL c j l 

oL-Lui^l 4Jw« OJj>-l J-9 ^illj l 4_/0 U I 

p. ^ 

j-A j l a «Ai jl aJ jJL u I \Js>- JJL*jo a ^oJl oJ-A aJ l^P 01 .aO^^N^ 

** $, 

l* Js^b <u » jSJ^ jJt- ( _ 5 ao L> j5Jj £j^» a-U-L> L. 

J-LP (JjulII) U>- J j)/I Jjjb J-SL 1 j j-aj 

>^LJi 7 ^ ^ ->V> ** p-^' - iJ - >frj^ 

(<UwUVl ^-Lp) Lj>- j^Xj V 1 0 V AjLo oIp! yh^jj I JllP 4.0 

jJ I wLXp ( O L-gJO! 1 ) 0 ^ 1 1 ^ ( 0 ^-£nJ 1 ^*- 1 jp) 

ls-^J V _/^Jl ^ i ^ 

£r*l ^ «*' -*->■ <J >1 1 ^ Jj -*1 01 >j\ ^y\ .^ % $£^\ 

• 0 ^' JwJU UJ 

c -<_$*- J-^L? oliJl 0j^v-> Oj 

p p 

oO^J £«l~vc2j 1 g « . P 0 1 jj 1 .<0^3 ll» Aj 1 ^ ^Jau ^ ( Jw<kJL>tJ 'y ^al IJl^3 

4 : k^jSf 1 AjjJijJl (non-dit) J _ ^Ul ajL^-LOI 

*• 

Jj^lji ^4 .4 : k .ij*y i l^jJjjj^oSii j^j |*-pl jsLijj 

(oli t < c^-p) 1 UjJ 1 j-wjcJl 4 ^ 0 0 0 j jJU 01 

•• 

t0L*-vo^lj t jJ j^-yj jJ^3 ^ J ^ d 4 C->lJJl JaJOxJl 4jLx-*J3-) 

^Jta0»>6-0 1 LJ^*j>- 43 LS 1 ^^wOl 0! ^ ^JL) 1 ^ ^ ^ ^ .a j^_a^ 

O->l 0 Jl ^4 J.- /3JI 1 ^A Ajw^^-oJ 1 ®JJ “^1 01 /^4w3LXj 4_^*Ju 

•* 

010 Id-fj •W-rr p - L^! 


Ji ^jljljJl auIO^ ((J^-dO L^jj^ 1 1 ^-*4» oU *i-U3 ^ l J^j .(175 

.(166 (.164 — 163 (.159 ^ tjj5JuJl j-Ua-OI) 

I ^ ^ .A > ^*J ^jljljJJ A^vL~*>'yi L^»- jJ jJaj ^ I a jl3 ^3 Aj L d)U 

Oj>J y> t») Verhendenheit jl 5J ^JUl juJI < Juo ^Ja— /^1 (phusis) 

oi t 1 t< j 1 o^Lpi (_ 0 i t aO 1 ( >- 3 ^ . /> *[_i ' 

.(171 ^*3 4jj5^j^J| j_La 01) o-b>-j <JujJj>«JI viJL^ilLi JaUa^oNl j 


581 



Cr* J ^ Jj-r° oL~j^LJ 

^ ^a olJJl jU t L$Jli ^^Jlp o L_>eJ 1 A-J*)L>-b ^^Jlp ju5LJI 
♦♦ •* 

4 la ,- 1 L» ^ ^JL*JL L^_3 ^Lpj L*J 1 ^^JLp ^LlajI La j-&j->- 

'^-*>J -ur—MJ cr^ * , cr i : c'-^' ‘■£}s. <j>«i 

4J^aLw*JI j-SLaJI oL->Jl _ 3y>-jJl y* (jJJaJsj ^L*jla*VI 

l_«w->^^Lo-— J L A - ^ ^ I — 1 § Aa-»>^ L^-0_ / i ' J0*^ L 

La^^Jo AuL%w>^M Sj,iL^Jl ^3‘ jj 0| AUP ^ 1x3 ^ 1 lj_A o! 

y* U jl ?J^JJ aoLJI ^lyJl J5j ^JUJ! ol5y» ^ Lp ^ 

t<JL>*Jl^ .JJL>tjJl ^*p j£jc\S ojjjJl oj-A ^a La <j La I £-Ay> 

JLp Syli J jJLJ M ^IjUU l* eiy^Jl aJLI^N! ^>jJt oj 
«* 

jJuJ LgJi Jj c(objectivant) a>w?j^JI ojjjJl oJla jl^L* JjJu*Jl 

i i«-. e <sj~H i ^ 


^jJl ia^p jJUJI _ y syrj^\ j*j4^° ^ jr* 

^L.1 ^y_i U yA (J_*-«JI) L-rjJlj ^UJl <ui j£_a-t j»J L» 

Lrri i_r^ ‘—^ i_s~*-* o~~^ “r ~*-"^’ > ^ ii5LL»Jl 

*» 

Jta) j^SLU ^J>-y)y >~£. Jl jj Uil yr y> y~J> y-A> I I 

JjjJaJD oljjjJl Lilj j-£\ oljjJ Syr J *o V yyJ! IJLa 

La- j y-> L c-jIjJI La- jJ y-Ay*-*-? Jau jj ^yJ I (o jS> Lw»J 1 

¥• 

L-JLp La .Aj y& j>- Ly^Jj o-L>-lj a! auaj J jLy ^j)ak>*-) oj .(oL-*jVI 
3y>-jj| A^L^S/I (nexus) Aiaji^JI «jj^ 2 aJ!» ^ 

lau jj-s^2->cJl l)^ 3 £-JaJ L — ^3 — 3^>-jJl^ l a. P _ C->lLJl 

^ . » 

ol .oLjco a>c^ ^^Jlp ^ yJ 0-<>LSL ^JJl ^LoJIa^I ( jp <J y*j 'yi 

0 i j j) a-jZi ^ 1 1 j ^_n*-2l>il-U L>J I ^ LoJA ^ I ^»J 


[364 


? AJa^*>jN I ( 1 ) Lj>- y!AJ A*3 Lj Aj L^j 


1 4^J Ua.o.1 1 yi?*j (^-Ul ^ .,/fl tf 1 1 j! (24) 

Brague, Aristote et la question du monde , pp. 463-509. : Je^\ HjxiJL 


582 



^JlkJ 1 aj L^j ^3 _ cjIJJI _ >~j j j */3 > - (1)} 

dj& Ol J aJLii j\ JUJIj . (25 b>_L«Jl ( *Vli^Jl J\ 

*• •» 

W*V^M J^jb oLe-l J^l C L^_* J-^il 5-H^LijJl 

iSj^l ^ la ,*jl aip (JLkSsJI (J-*-aJI) 

*• * 


* ^ 


<L*Jij£Lj *!)AJ 1 l .^^>- jS ^^jlS I Lw>- I j! I. 

. *>Ui aJ Lo aJUj*-} tJJb^Jl) actualitas 

^ p 

j-A l—« ^JbP Jwj J_JL j Oj-^Lj 

** 

fj\ C j j ^3. I £_A aJLn* 2_!1 ob-A £-J j->eJ 1 aJ L>ibb**> I ^LpJ 4 ^l)15v3 


* 

Aristote, Metaphysique , e-y>J aj-^JLJ o y-pl U UjL obi JbLl 

chap. 6, 1048 b 18-35. 

Brague, Ibid., pp. 454 sq. *« j _ 5 k-j I ■^>^ ,) o^ 1 aij 

AbboNl jV bbtaj t b»J ja ( J^ajiJl 1 jjb !.La 

A-o_^b>«Jl 4j J>T^} I J*}b>- Uj> ySLi I oj^ - w J > l a «»x j I 

U^AiaJl ^bfc-JLii 5 j~*~ M l o-L#»j Sbj*bLJ <Cw-*>L>»'yi Ajy>oJi ^Jl ioL*_»-JJ 

jl o ^5si ^1 libjb ,j-«j . JaJio»Jl ^y>-Nb jl A. la . d ... ) 1 jl JbajNl ^y> 

’. <C^P 03^Jl ^3 <OjaJ (490 tjjb-LoJl jJ ., <q o 1 1) 4^~xJ i)yj 

b pJ t *■ j j, ^ j o 1 bJ 1 o bJl 4.^^b b o b^*J I oj» 

.(491 j JU < XftJ Q 

factice bJ \S jl £* t op bk,^ b ioblijj facticite k*lS ^ yJ bJl (^) 

aJbjj L* IJLa I ^y> ^ba .. >a . ^ . l 1 *>— 

«ob5b a^t y^\ oJlpI ^^><3 t J l^J t Faktizitat ibbjVl <ui5b y^-^jb 

^5 1 I ^jb ^ c ^pjLjb b 1 b° (_5^-^ c)ax3 factivite 4^bS^ Ob-jJlj 

I I I JLA i dJwjo £7 J ^>cJLJ bJ (_] 'V J t A^J b«^J^ t b-A— mJ ^ bJ I bb 1 

,(^J>- yi<bl) bxjli ^Jb <U J g 4*- ■ AlP ^wsAlJl b> ^A t Ajy»xj ^Jjb-Jl 

jb J^-b ( j-o_b> bb*j>w A^ij^Jaj ^JL*Jl op> (25) 

k_j ^_*_ i J^PljJl lb_A jbi 1 JL-^_J .^jb>- jjj < LitAJsl a_J 1 < J^>-_Lj 

.(492 1 4*w*dj jJUa^Jl) t<Abbb t A>- ^btL^bj 

(Jj»i3l) b>-y] J?' J^>UJl J^}\ j» i _ s i& aJ| Jap-Ni ^J>\ (26) 

jbl bo bb (ajIp) ^jijj (Jbk^ t^bb) bb^bjl t(^bb!) b^'jl A^>bSj 

t a_^aj j.-l .zj.^vj 1 ) • (^y) bl I ot^l OajL 5 b>- A^J ^ . 2 ? 9 Aj l ^ ' . I ' 

.(493-492 ^ 


583 




I Juo jLd I i 4^aj li jJ I Ip jUaJL>-L 

LJ I J j-JL-J I O j-yA-lJ 1 jj_So aJ~s^2«Aj ^JJl (SjJLll) jjJlj 

li_» 1^-1 J^-l r I 

» »• 

. jl 1^ ^jL>x J L-<»-I 1 L-«J>- ^J3 1 Jj ^jL® j Lw**J>xJ \j 

jAj Ji^oJlj o_^l!l jvjIS yy iJbjo . J ... : . a .. Al l ^^ic- i-U>l ^1 

J“^d L5* C ^ 36 

•-» 

vlL^JLjJl ol .lyu\j jJ | J (i jl!l) L^)M ^ ibUJl Ji ojIp <bl 

«* 

<~*~**d\ 

Lo ^^-Lp *■ *Jj>- ^ j c-— >L>tJ jLjlpVI oLp| ^3 Jl jjJU 3JLg~o [(oj-aJIj 

L - ^' U* £*J .(J*jsJI) l~r j r‘)/l y* ‘■j-^i 

u* ijuJi js. Jji i sj,t dUiTj UsjUi) ^UjaJIj (j*iji) 

^ jjLJ I e_s 7 „.^.:.U L^a ^J^jUl <LjL5LoI L*^Jp < a3 jZj o I jUlJ 1 

• 5 j^J 

o jLjLJJ li*Jw?l L^j ^jjj*J ^yJl a^^jJI LJJI jl (3 

U^P^Aj 4.*]a.*.Aij *)l I L*>- jiaj 'y I jJLL^j O Ip | CL3 I I Aj ^P JL ^ 1 1 

** 

oliJl L^jJjJ^jJ^3 i£y >~ 1 J— aIu^ <jp jl J} 

Aj^-^J I AA-a ^jJ>o (^-Dl ^ I < j^j3j>LlJ I I j A_<J LlJ I j 4Jl«L*J| 

• iJljJl 


(conatus) y.yiljg . Jl ^ jJ L o j-A L^> j^J I Ja^wa jj 

<►* f* 

•Ijj-trr - *^* p I) 

c- * 

jp ^ ^ ^ j^° cp^ c L^- 9 

jl *.«la.~ «.*o M LJ L l]li jLaL^ jib Lj I ^jI ^JLj Lj 4 .»■ 1 ./? .a 

JUJlj . ^ ^ (( oL>J| 1 Jj^- 4jJ jL™Jl Olpj-j>j^<JI Jl? ^ J^j 


Sylvain Zac, L ’Idee de vie dans la philosophic de Spinoza (Paris: (27) 
PUF, 1963), pp. 15-16. 


584 



Ll5 ^^JLp j. ^ JL j> S j-3 o j~J*> Lw9 <JLj o L_^_>- <jUi <jl 

L^lSvJj 4-oL^-ol JJtJ 'V llA o j3 .o^>-l ^Jl aJjI 

*• *• 

CT^ J**J' £° ^ J^» j* j-Ji 4 V^i 

^ U-ft .^UjMIj jL>xJVlj 

Jls* ^^iJL ^-ijjjcdl i^Jjl V^l: dUS ^ .^>?r>!l *ji 

JuS^LJl A-o C <Uj>-Ij ^°J t ( 1 L j Jj>- yA Ju j 3 c-^-J^ o L^j I 

«• 

Nj UUJ a»Lp pI^p-^M ^-Lp SjJLi^Jl oJla jl ^^Jlp 

«• !• 

. (30) «il ySf! iLL J! i _^ U. p\ pJ\ 


o j L*_j I^JLp Ijw^JLSvj I t A^jjJL>tJ I ojjfc ^_Lp 

«* 

[366] I ^3 P Ld J J I jj-A L^-> (.5 I ) y) Lj^^J I 

♦* ♦* 

jl Lla <_^>-l ..i J Jl5 oJj>- j jJJjlSj jLjj/l aJb>-j jJwu ^jJij 

U jJlL p^Ji L5» ^JlUl ^ ^LJl A^wMa-iib JL^-jj-^1 

*• «* 

((oJjj^j jL5 J^b p-b ^ oJ^ J*Lj tA^P yH I 


a i a. — «>. 1 s ^ l_^ j! d)l V (_5^ ^ 1 1 A je -ft ^ 1 ' j j) - - - -»* ft i a *V )) jl (28 ) 

J jJajJl 5aLpl J_J aLxJ^L ji (pantheisme) i-JjJLxJL 

^-A*V ^ £ la a vl-Ja o-X>j^ 4_*_-_v^ jl . Lla 6-L>-_j l *.■<>. ^ j ^-iJl ( 1 ) 

j* *y ^p li I j (1)1 1 (i^®^ UJl Li 4JI3 

Benedictus : j^>\ aJLJI j j^a. ij jl <j^ ^JUl 4jli j-LaJL 

Spinoza, Ethique , traduit par C. Appuhn (Paris: Vrin, 1977), vol. II, prop. Ill, 
scolie, cite Zac, Ibid., p. 18. 

4^t*j L**» V 1 4.1. -u? tp- ^P jp*-* ^Jl U^>- jl 6 ^yJaj jLi l-L^Jfc_j 

ij^~- LgJli ^yJl iicw^aJl J_^- .(essentia actuosa) 4 ~aL* jL 

4^v-J L> jJb La - 1 g - Ju La j 24 p> C 4 ~~Jij jJL»A»Jl ti3lj ^iflj 1 i. MS j>sJl 4 JJU 

* * • p 

*V 0 y£Li jjLsI^xl Ji3 Ia> Ua.<a L>- Lj 1 ^ JL 1 £u 1— 1 1 4j^/ I jl L—Jl 

t 

Lol J5jj (j'*'^’ ^r-J J-> ^^-J-till ^a ^4.1. Lt 4ia-jJ I 0 JlA i^S? 3 -4JL*J 43 liu l 4~A Lj^a 

JL^JjLw-1 (H. Oldenburg) jyJJdl .-* Jl 73 iJU-^Jl) 45^>Jlj 3jj>-Jl UJ 4JLJI J 

.(86 ^<s> tjJ-LJl j j.^a.-».) 1 J i]lj L^j 

Spinoza, Ibid., p. 139, vol. II, prop. XI. (29) 

.12 4-wa.a.l 1 < a~Jli jJL^Jl (30) 

.261 y> jJLuXoJl (31) 


585 



Cjai vie- J/'iM Ji SJ-'e ^ J* j^J* o\ 

jl*j LjJ"^ ^ oNL- xJI Jl ^ SJo^aJl *LJ^I» jL 

J! (•••) (J ‘ *(•••) 5J jl O* < *-^' oU^J 

•• 

°-'-J' iijjJa-> J-*-ajj “^rj-d J-; cr^' 4 -^ °J jr* 


0* 

il 

«• 

(32).. 


J* I ^ ^1 ~l ~ * 'l 1 ! UT^ 1 jjL^UJ ojut oL V <^>\ 

*. y j^ (, a * . . Lj \ 1 a^j±Sj>- ^Ja_Aj 

J&H ' X ^ 4 j 5 ^ *<_r^ y^ UT^ L r^ 

^ . . a d 1 1 oJl*-jLwJ J jJL] I IJla J-Lo jj ,JLg_>Jl Ij-$J <L> \J*S ojLjlpI 

^JJl JLg->Jl» <ul [^j-^>^Jl] conatus Jl ^ ^LJl 

0 M 0 

iJl>Jl a-a^I *i_fAi t_rJ <oU5 J>-ta (*j-J *'-?* <3^ 

Ifrk.y, ^Jl Sjj^l Sj^ Llj J-L jl» Jl jl . (33) ««. ( _ r iJl IjJ 
#• ** 

jl J-y*-* * o jJ» jl 4 o JjVl <-^LlSL!I 

•• 

( jJ “<JL£ J ^jJj jl JJ q -* (^^jJl l-i*) ‘^■J <_£-jJl 
jl J. , (34 VjJl IJJ JUJl /\ slWJl v»UJl j*-\ 

M ** 

IfrlSjU ^Jl i^jUl ^ J IS^Nl ^ jj^JI jl Sf t LJU 
«* 

LJI JJl Jjo i^jUJl jlsJj/l Jl cpLiSh Jj^j L~J 
«* 

c_9 j '/* ~ 1 1 ^Jlp 6 jjsJ I ji-i I I >3..^. i j jjj jl iJlSj 

Lkjjl J_LJl *^-JJL jIjjJ l$Jl IjJLp J jJJ jl 
jUj JpLUJ sjl IJl* jl , (35) ^jLJl J-* jl^iSlL 

4jL-Jj i >\z£ ‘lU^'L cjli^Jl ^y> ( J^>*-> (_$jJl jj* 4^j*>L»JI jL5oVI 

5 yj sUJl ^ J>C~J ,_JI U^IjlJI oLjJI jU lii^j .JjUl 

** 

Jl LjjUJl jlioSfl JA JJjr J\ JLj ^Jl JJbJl j\ 


.A^jij j Jls^i^J l (32) 
.261 i 4 +*Jl> jJL^a.^. 1 1 (3 3) 
.263 ^y> t <A-Jj 1 (34) 
<L«i JlaI 1 ivUHJl >_jUSjl I<_il (35) 


586 



[367] 


UU . Iao j Uajl y j j k j \ JLa O^Alaj jISo^M 

i^^fL ,j5kj y^u* J-5^j (»4- aj crr^ 

itjL>e_^Jlj <LoyaL*Jl ^S (Jl~>- a*c>-jL>«Jlj 

.Aill l* Jk Jl iJ,Ml ikLJl Jl 

(_r^' I yt tyi-T e-^J J y> _^iSl t) jl 

^aj tjJa^-jl ( J^cflJO L>-^J!>U JjLJI LJ.Uj I4JI aj > j \ 

jl ( i I ) I Ok*->Nl J-LP A>*_> <**_>- U llj \ 

S*J^ o^w^lj oJL) Ji j i*LiVl J5 e^jJ iSl£Jl ^jJi ly 

p ^ —• p p 

1 4^>- L) ** 0^^" l£ ^ .Aj>o ^J5 I y& y 

^1 oL>Jl j\ Z y] I ^p iaJbSwo oi>ji l ^Lp *tJ^I 15 jU 
*• ^ 

j I lU-A 4 j Igj t aJL> jJaJ 1 oJLgj 

** 

«* «• 

ij£Ji}\ J-t Ji\/\ J-M t Ij 1 <-J ll5J 1 JL>- ^ j,* J 1 

•• •* 

jj*& <J L>«J I y& Lo5 1 <j j55 o I Jju ic->IJlJL> ^.pj^JIm ol-> aJLjLaJI 

^Jlp ^yLJUJl ^5liJl (3!)Uajl iki) y tOjlSsj^ 

*• 

A^jJL 4j^Jj I jj ■ MaJjJa OJJ,} jJJS ya 

^ - 5 >^ 1 5 J^» O^r*- “J^. (J! 

♦* •• •* 

AJbj^k) Ij t 4 -Ij ^J aJ I Sjjj*aJ| 0 j^A LgJL^P oUJU ^J%jl 

.3^^ 1 <—»l5 1>«J 1 e-J IxSsJ 1 £_>J V 1 ^Jo \ Ij ljj>- 

<^LLL<>jl 1 I o^Lpj ol ^5 jLoJ L> <_*«>- y kj| 

<Ojlaj jl I^SUj £y~~j> ^J\ iJa— jVl (JaaJI) L>-yjU ^jy^l 
yy-a^Jl dJUujJl 5 jLc-I jVl JLwa <yJl c~Lsa? j ^jJl ^y^JLi 
ySjL jl plku-l jJ jl5 jl C jV .Ua^jSfl U-jJjijbU 
tol ykj _ ljy_w^- jli t^L^Jl - ty* - -Jj-^j-S'j oliJl j-j 

P 

4^jL>sJ I oj-A L5^” ( way) L) a^J I Lwtfljl^j oL^ uj (_^JJl 


Zac, L’ldee de vie dans !a philosophic de Spinoza, p. 137. 


(36) 


587 



LoJ I Lfc jS'Ju li L*^ 0^ ^3 ^xJ I J 

4 * #**•*• 

.Ui>~J! 


a>^o **jij v^» ^ - 3 

o^JJlj i^-lUl i-ij^Jl ^SLjlSJLjJI ii*>UJl j-c- 
^j-4 ^JlS! <L_^L^ I LgJ L k^\ jjJl ajjfc ^1 la * LlU t (<L> 0 
dJUi ^ 4j jl^iNl ^Hl t JJl>^l!I j J^jL>jJI 

iJlUl 4 jj^JI ^ jjLxJI j* p>\ Jj i^>_x ! oUjJl 

J_*^Jl SjJj J-a-iS’ oj j-fi-a jj-rd ijXJl <4J_;jJl 5 _>j_jJIj 

f, ^ 

IJla j-d'.ij i— a * -,/g -o- ll l)} .^>- jJ jJa_i V I 

.dJL^JLjJl 

4 * •* 

i^l £,^J' ^ -iUiJ M (o^ll) jl 

I ^>c-»NI ^j-<9 Lg » ^ >x-j 0^ dj j-> Cj IS” ^ U5 44*oldJl 
^Jlj ^LjIJlSI oj-gj! ^ 5 ^° lS J 4 (solipsiste) 
dJLiSLSLjJl Iju oJJL> V-w<W 4_<iwwj I t S/ 1 Lg-oj^J 


ouU» Jk, ^JL!l V |JJ I i^Jl v±JL£JL> ^ i^JliJl 

« ^ j ^ . . .a ^ La 3 I 

1 1 *i 1 , si a 1 ^ \ 4Jl>- 1 oJLA ^3 UU-Jj .-L>&j j! 1 

*• 

U>J UUUJl ^Jl olk^5UJl ^1 udwMlJ 

•* «• 

J\ o^UjJI Uj^l %\ LS JLSl .^LJLSCjJI IJu. iJjl J* juS'LJU 

4jw^*J I ‘ s 1 . tCI I ^ 4*Jj ^^JJj (_£-Ul 4»o llj I *L>- j jJ I 4ji^P t — >lk>«j! 

SL Jl 4jljl y>~ ^ Ojk^Lil ^JU! (^^1) j^J\j 

#♦ ** 

dJi-JL^JljJLJ LJL.I; 0 1 ^cj QaJ 1 d)| . ^ A^Ajy^i LLw« ^ 

A^Ju \aA**\ Sfji <~Ju ij S’ ^jj-p \ Jli 4 -J|JlJ| 

LjJ p-U , / ^m ‘m‘ ** *>o Lpi^c-j 

** 

LLpI Jj LS ijJJj Jaj .ojJ .sa a ^jliaJl 1 -La L-& ^>-Lij 


588 



tlds US' {j***z> oNVaJI j^JuLI ^Ikll liLu-l 

J-iijo U5 (autrui) ^r-jJl L^L Jjj^j ^ (autre) y>-H I jL 

o j . i * 3 1.*.** <■ . .. ." C. jA LS^ LUht_> (j ^f| ^ 1 .M.t^ j^j ^ ^ I I <j j g ■ . 1 

jJL^UjJl ^ gu- Lgjl Lx. iJLJl <JaiJl 

.olJJl LLjL jLa^l U ^ y^5Uj (du meme) <cydJ ^^iJl 
(univocite) (#) ^ltl^o JLii. y Jjl y *yj| ^JaS jU ^il^Jl y 
c3y>^ V^Jlj iJlAJl y> Jws^UJl ^*™JLSi Ja^ ol5 y>- o^LSLj 

yj pLwJJN! lJ-fJ yy^Jl jL^Jl jl .(identique) J-> l Ljl^ J 1 

» «• 

Jl jU^I y ^yyjl (valence) ylSLJi 

t A_jUJl 4_)j_gJJ Olijl ^5 -Lp AJail>t«<JI ^1 jl «4y_p))J| ^j-^r 

i-jQJl 4j yJJ <J\ jJl 4_oJl*jJ I o} .0j*j >- 1 oy 4j jS Ju o I 

<~zJ* LSbS" y»*~/o y- 4 J J^xJL^vJ L a Jjl L g- la a - *si i yj| 

* I* 

tA^Jl 4^-ly y ±Jusj ^jJl 4 y-^\J aJVjJI ipJOcJl Jl iyJL 

. Lgj^sp _ olJJl 

^y ,U»-p jL-'-^^b Jl>~U o l <*JlS t(Jl>&Jlj 

yUa>Jl _ ylla>J! y v^oJJl U ^JUu La ^LjIJJI t^Jli 

LiL j tSJjli jyVl ySJ — ^>~j}j]su ^ I L-^Ua>sJlj ( y>- jJ y^o I 

*• *• 

jl y y y~ J I ^^JLp ^yJJl ULa U jJj yJl iiLt£Jl SyJl Ju^L 

— L^JJ y>- jJ j~y j- ' -yJ ' y»L*aJl ob L<>j>sjco OwJL) j .Jb^l j 

•* «« 

LJl-JI LxjUJI WjJLJ! i*xU) ^ 

(^r^-Vl) «4j^jJl» j~>c]\ jl -iSj ~~ Jl ^jj-xalJL SjJOCU (Jjiax LULL; 

jl^Vl ^ r . - /J~ xuJ_J| jl ^~>- ^ t^^LoLJl ujUaitJl Ui J Jiaj 

.(^^1) Ai^JjL 

j* olUl J y* 11^5 LLiSjjjJ L^LxVl i\.^i\\ jl 

y*Jj ^x-L^JNl Lr ^-f’ y (univocite) j\ slislj^Jl (#) 

^ s>-\ j i^p 


589 



^ijui J-& 


* (. t. 

4-JwJ I UUj v LLj \ |J_A ^JjL* l^J ^ J-* ^|-Xj>x-j o I 

aJ j^A C-J Ll**Ji3 l j& L^S i jaS* olJJ 0 j~>~ ^ l 

•• 

^3 JLll -y~y jSS oLa.oJi oLL^JliJl ^3 JL>J| jjfc L*5 

*• t» 

yi\ IJ*A j^P ^-P ^ Jaj>c-^J I jj^Ll ! ^1 p <— 1 lUjb 

£-s &J~° 'Si I aj Li 1 ^ - -.^ ' lj I oNl UJlp . l»L>- y*J I j 1 ^ I 

yL V iJlJUL A-l ^.^2 !L»i I 4j ^j>- ^ ! 0 I 4 |»»iaj>«_>s A^wCLj j\J i 

•<*i>^> ii^Jl jJ* ^ VJ U: J, ^1 l* 

5j-5jJl oyPil L» J_«_P i~U> jUS ^yil ^yli v 1 ■* " IJl^jj 

U^- US' iJUl Sf_,l .^50 JUlj, liJLJJ ^iuJl 

♦♦ 

L^«. ) t >.X» «»v.^cJ I ^Jwwi>3 *X^O & A »■*■!*> U 5 L^s jj^~ L ^ I L UJ I >rJ ! 

f, 

c*> L>- juJ I «>* >x_j a^vuL) ^^j>- Lo ^_J Ip^ c->!JLl! d ^ jf j-& 

/^!> " * -.-> f^x i* ^LJL j <. AJLJL>r-i aLL U j> 1 *£ jS# oj^JclS I 

*♦ 

aJ*>Lp LfrUwiiJ a~JLJI dUi Jjy . etrang(er)ete a^o yc* 
^JLJLj tolJJi jkP ^~*>U Jj-*3jJl L» oljJl 

4-Jlji \^\j .jjijlji a/^o 

^<waJl ^lllj I4UP olJJlj djljJl A3 *SS 1 A^Juw^ C f- LjL>- S 

** ** 

N (^J^S/l jlJLj- _ jJ|) Gewissen UJUJS/I U<J_SUi! 

•• 

<LAj jJaJ 1 oi^j i j^pjJ!) Bewusstsein 

Vii ■ ■■ •» *• 

uU-lS'j ^UJl _ iJLJl J\ v-JL UC j.H.tW 

Ui5%Jl ^liSGlj ^iUJl xUjcJI UU (yt^D ^JJi J! 

s<aJl 0^5 L2 J 1 ^3j . Aj *}\J ( 4 J I Aaj La) aJ jjba _ LLwqJJ 

•• 

J5 <JJ c^lU>j ^1 UJ — II J5 Jjo U ^ JslU«j 

•• •* 

.jlyl UUK yt o^T Jl <Jjl ^ ^wJl olS UJ iojlyl 3y 

oJ-A l ^ 1 la o I Qj 1 g- Lya-AL^x ^ 1 I Ju 1 Aiaj>-^La 

«• 

jl wLp-Ij jJL^vw^j AiLi>L V oj ! Aj^JlJ! J^Jl 

_ La L.*. la ij Sr^ ^ L I ^Jl cjL^jLn^wo aJ^L j I ^* vw0 
i^-ja jlyi o-SLJj _ ^i^\j 4>s~J\j t JL^JI j ^~J^I 


590 



[370] 


JjJlj C I o 1 o-Lgj 4*0 UJ I 4-Jj L*_<j I <uJlwvJ I 

♦* 

^ I ^J_P 4-hLiLi ^dJ i ( A_> jj>- I ) 4_> j-w*J 1 I jJd] 1 

.<j£ JaJl JjlJl 

JL^JI jl (I 

oLi OL^NI) ^^JJI _ 4_wwL* ~u j^\ o j^_s<aJ I o jjfc 

jl .djdl ^ Lp rj }jkj % )}\ Jl ja aJU-)/I 

#• 

oL^ld* J obi ^P J3 US' J_jl 5 ^aUa] ^a^UJl ^UaJl 

-iiLJl UjL-I tji\l Jp 

^L-Nl ^^LLJl lij ^j*» jl L-L>iJ *bil \jl jJLta jl5 
d-> V uL 5 ^ ! La j_ip LJ* Lwo jlaJ ! I jjt> JiJ I 

i^j^i j[ C wL>“ 1^ oL5 ^Jj wLLwJ j 1 4dLdo <LoLojj 4 »^%u2j 
XaJ j ? L I **>-j j» Lvj>“ V I J->- 1 L*_* jl ^J jjh ^ ^JLJ I I 

j*-» jL JjJL <JL]| JLS'liJl jl jdjj jL Lajllp LJ.:fl 

p ^ ^ p 

L-a-S" * L_d ^ I ^Jp ( JLido (_£ j-*J -^3 ^ j->*_^ jJ* ^Lvm->-I L,<g j I 

1^-iLS* jj ^j0 L>«_j V I jL> (J JL] 1 ^jp j I jJL> J . Loj.5 JjljIj 

<Jli jjj j_a ^aj>t-d j ^Ls jJUJLS” LoL^-l 


— JJa d I ^^1 ^3^1 li-A jLdpNl Jl>“Vl jl .4j ^j0 L>*J I 

ZJ> L LSj I ojJ J Jaj ^ I <-+-y> _J I (Jp 4-ijJl ,» jaL) ^-o2j jL Ido 

.^^L>w»Vl 0 La.-v'aJ I 


^Lwj'b/l 4_5 LLw* Jl ^^L^xJl ^-j^j_^aJl pLdj'yi jj 

^ L^iL^Jl J> JL s^o 4, ^ iJ JLi oIJlSI ^LL^oj 

^ tf/ 

* 9 j^J I ^3 4 0 I ^Jw^np^-J I <—A + ^ m 0 *-A^a«5 I 

p 

jrd. <j'j L* 'j-* l y~>- jjUJl J* 

lj-A /JL jl t <j^d>cJ I I j-A ^jLs^ (_5^i 1*^ ^Idwjj 4^j J 2 - 1 

^LadiNl I J-A 4 jj£a 4*3 oljJl j J-^L> (J L>«J Ui j Jl*Jl Jl 

f, 

-*- -^- 1 Lj mm M^ ^ dVl J I ^ 1 >■ I jl ft ^ ^^l^.. 1 


591 



jl 0>liJl <Ju<aij ^jJl fU^j^/1 IjlgJ _ 

jUiNl JSbJ jdl £»|jb-Nl .Jla J* 

«* 

ikiJt Jl o-ijl, l«Ju^ ^Jl w^k-iJl *ij4 Jl aJLw jl 

o-La Aj Jj>- I ^»Ui l^>-l j JL3 AilftjJl ^ ^ j^sAaII 

^oLw-xj! Jajj LlJlp 015 tjrz^ JL^jxJJ l g « : p aJL£Lj»V1 

4 £-JaJ I A>3 ^o_Ojj I Aj j I 1 _ Ajj^ 13 Jlj 4 jJLs_>«JI 

ob Js- ^lsU^JL _ Jl cJydlj jlj^Sflj obbUi-Nlj 

• ^ I <pLv^ j ^J I ^ ^ 3 La 

*• 

A — 1 I aL>- ^ oJ 1 aJLJI jl ^*P 

*• 

aL®LlJ 1 oj-feUaJl o Jla .L->aLol j j^j>- ^i 4 1 j-* ©*^p LaUjjI 

•* 

Vi tjLxp^l J iLLJI LLJU; U-Ub J sj^w u- J-Jl 
(_J*~ ^ °-^! J 0 ^! 4» i_s~*-^-; c5-b-d o! -J^l 

4 <JJ L-*» 1 jJl) 1 6 -La aJlJp 4 C-A3 jJo |*J j Jj>s-> £-*LiJL .^JllJl ^-s A i 

5-1p c->1 ^-4 L-jj JLj>J1j ^^jL<>» 4>J1 jL-*^^M ^Lp ^%-J L^xJl ^p 

UU*JI ^jL^Ji JLpSfl IJla JLp L-JL* 

«* 

4_1 . jj jl l;la ajO^-wJ 1 ajj-^JI Ll>*JLp {j?> 1Jl5Laj .^JLJlj 
oJp jJLLiJ ^ J^iil ^iLuJL ( ^wlpLiJl l$J 1 4 ^gail 

p p p ^ 

jlj 4 dD.5 f ^jA wb*jl (w^-A-L jl LwJ-P jl J+S* .6 L>cJl ^jA 

4 ^ j— J l ^Jip SjJuJ 1 ^jlp i^JliU AoL>- ^ l^j 1 jUip'yi l^L 

L-^A^J j-A ljjs> ^^Aj 4 N j» l _ 5 -Lc' JjJ^AiJIj 4^^-*mJ 1 L ^i9jj 

«* 

^L*-<kJl Ls^J Lo ^l^LwwJ 1 AjjUaJl <S*> 1-L>- ^ 1 ( v^<» U-aj 1 ^Jl 
^a AAj L Aaa* lj^ f ^ 3 4 L w>^»> 3 L • A^j^j 1 A*->c-o 1 1 4 P< ?"^J ,I ^ ^^P 1 

(JjL-jJI j»jlp LJ jL 4 (3 jL>-S/ 1 i-j-jhJJt SjlpUJI 

^ j\^j Jpli -i^rj ^lj ^ 0*LJl ^jL^Jl JpliJJ ^*j%Jl 

P p ^ p 

4ciLSi {jj> JUyl W-— aJU jl Lsii_jl Lla L-JlP j .A--^iJ Jjb Aj 
^r>- 1 © vjjlJJl jLLi^-1 JLSLjl Jl>> ^1 N j-*0j 


592 



[ 371 ] 


-f^3m *-A>«-> .(^^L<fcJi jJ I Ld I 

I JUj I j pLaJI 1 ( yjo Jj-LwoJl 2 ^jJ2^Jl>xSS 

,olj>u oi ;>! i*iJb oi> oi .UxiJi jj'yi 

<y* pJL*Jl ^ /Oil j* L* 

A>-jL>*Jl Aw_L*%J| ^k LaL> LwA . * « > Lo-^S j- 0 »J I <Lw*»jL$«j (^dJl 

4-«— «wL*ywJ I d^s_J I «»L^w>ps— ^r .. 1- 1 ( Ap]^— A»^J 1 w\_X_J ) aJ A A _ L ^J I 

L^JwwP _ oldJl *Jlj AwJL^g 0 | ! aI^j CL o _ IjLwoJ I ^ya A>-jl^Jl 

( _/Jt A~*wa-)l - J^jLS^JI A^J -* 0 Lk J -— ' +-> jpA^JI j - 4 -“j-^-i ^ 

Ll^J, ^Jl ^LJI jj .olJLJI ^ ^1 1+^1^ 

LJ^ cr 11 a^jJI 4 J L Sj UjLsP jJLj (victimisation) 

•* •* 

Jjl 5 i ^Jl (i^l) i^JJl UloJ LLob ULi ^/jj 

•• w* 

* f. > 

\JT ^ I I A_i ^.6 m A _ l^wwO ^ > O I 4 I 0 

w’i iLU* i .JikJ] JtJl aJ^ ^JUI r ^ l >Jl ^jlji 

^-aLxJI) (pathos) LJ 1 ^ (aa/jjL^-^JI^ ^J-*>~*Jl) j^JI 0 *° 

^J_^-A>«Jl 1 (jl^-*dl ^L>Jl JL*-ww>tJ I ^ 1 (^J^Mj 

JUvj>JL aaUjuJI (simple miennete) aOi^JI 

•» 

julj c^Jl^Jl! AJUJI J5 ^Jl jA\j ^UJl 

jjJiuJl 11 a jaj .tfli) y> jA J SiL, y\ (aj^SM) Aj^jJJ 
-ll» j>«_il c$Ul Lf*j~ ^-A»-J I J— Jl ^tJuaS^i jl LJlp 

i^r^-i U J j ^ 9 C-^ ^ L*_A> \ I J jj>- *!>l_5CJ I 

s- ** 

iSjr^ J^V’J 1 >^>! - 0 %.li ^1 M y^j 

tAUaLJl 5 Lj-JIj tJ_>^Jlj Jl-s^jJI J y>- (Michel Henry) 

L s J^k '-if! ck! -°’-bk 

.JUUJ 1 

*=jl ^Jdl dJUi jjl jl Aj^JI iJ_pJl oJLa ilju ^ Jjl 

IwLaj ^Jap I J-flJ . j I j*j j * 4 ^y-A j l A_A^- L?xJ I JL*vJ>xJ I aIj^j 


593 



Lrz*~ 4iLUN L^»L>o L^-jJjJJ 

LU (Jj-flJl .^J^jsJl pj £ a s>. > 4 jl>*J\j Jl ^j-P 

. (37) «J^Ji Ul Ul tJuji U!» JjJJl 

j|ju> ^ 4 £* &jo~* J~1U J~<oJl iSlj^Nl o' jLJlj 

LoJ jjt ^oJl l ^ +j2.«.Ajj o j L>~J I J L*J I UNI 4 ^1 * * C* I 

^ «# 

ei^*J-s3 Jjl dJJi5 yt jl^vj cp .Lj~~>JI 

^»JLAj N) 4jj y^y I ^P 4-Jw^iJl 4 3 la.: * J^>- b ^UJI wL^>Jl Jl>- Jj 

ooLf-p JJo»-j ^*?L>Jl jl^j>Jl1 <JL>-oN1 Ua 0 } .( jj. * ja ~ 1 1 ^^-Lp 

^■j'-^oJ' J>\ (1 JT~i <_A/^' J> m 0 **Lj 'y 

J lP o^° <^i J* 

0 UL *L>- ^ I O' U-LL 4^J|j^l*^Nl ^^^Oj-oJl ^J^aJ ' 

^ *• t* 

<LoJl o' (Candillac) iiLjGlSj ju - p ^LiaJNl 

J^JL (jjDl 4^^->e-<J( 1 Jla J^b lg-U5L ol L^U LJo *>UJ I 
^1 4 JN jJl iJl Ofc L yaJuu 1 jl ,p-**JLa N oJ->-j JjjLLJ 1 

* P ** P 

4_j j^sl\ oJ&j . iJkJi-i j 4JL-ljLS " j 4 jj~& 1j> j\ ^J-w>OOo j ^ L 
<dl*J ^jJl «JbUJ! ^U^jNI ^Jl» L^>U 4(princeps) ^JjSlI 
j_J| j»U ^ULlJI £_JJ I j}\ 4-SUjj o^Lx-Jl 

_ *L_P jJl 4_>“ N i 00 LJLsj I g 1 * ^ j 4—JjJ I 4-jL . LaOj>- j 


* 3 


:r 


JL oLpUlNI 


( 38 ) 


Cr^" 


Lj ^15 5j_JJ <y)y H^rj ^.y.* - j^yjj 

Gilbert Romeyer-Dherbey, Maine de Biran rjj^Jl <jbS ^ jl ^ & j~* 

ou le penseur de V immanence radicate (Paris: Seghers, 1974). 

O j->^> j-jO N <—03 jlj-r* <S* yy* ^ y ^ jOiJl jOJ (38) 

* 

^ j IjO-fl is jlaJ . jj ^ L<^J I <j y?*-* 1^— ^ <— -OL 1 j Lp Olaj j 1 

Michel Henry, Philosophic et phenomenologie du corps: Essai sur : a >1 ; $ 

I’ontologie biranienne (Paris: PUF, 1965); 


594 



[373] 


i 4^J>- J LJ 1 4-*jLLo LgJLp (J~L) <~JLJl) 4JL)Ij 4^>-j3 <Lo^>j 

(Jj-J J — o — LJ ijljjja! I 4»oL>tJ^/l 4,1a, JL.J 1 4^v»w a ^L»- l L> 

*Loy>-j Jl* dLlil 4JI ^ ^JJl U Zjsrj *L-jSll 

f, & & 

j~S\ ^iaj^j |JLP-I j L^>- <l)lj l-L^Jfcj t Lj iJLj 1 cr*i I I j_A 

*• «■ 

.^jUJl J-AJ ^Ij ^-S>UJI iyry U y* 

lj 'll 1 ** . * . —^~ y** } Ij ■ ■ U jJ 1 L>X J 1 J .m ih ^ J 1 j ^ ^ _) ^^ww^L^*< ‘ J jJ 


( 39 ) 


(JUJ 


I 

*» • V 


u^ii ja ^>Ji jjjimi 1 ^SMj ^uji jJLji jj 

Ji— >JJ (_$ ^-5L!l v±j“AiJ \ (j! ‘■JIj-j li- 5 d^ - * ■*** 

iy t^jUJi yij /Lit- i*~ yi 

%• ♦* *• 

oU L. Cs^^i *dj**jA y-> ^ y 4 

•* 

^^0 ^ — & 1 l_«*v^>J 1 jj y\& J I AjJ-Jj (1) 1 L— ^cJ LJ 4Jj<ak-A L^w* 

Lp y JjSM JJ>JlSI J> JJJl jljLlJI Uu Jl* .^jl* L&L. 

^LJI y^l jl Aj] iJ-jpy Jiiij .ojLUl y* 

LJLp yJUl (^j>Jl) Korperj (x~j>-) Leib yyJLJ^ 1 yyJLLSl 
J^y* k-jliS’ J^>o (corps) ^-~*>- j (chair) x~s*j> j 

l-L> jjJj V 1 4JU<2-4 j j ^ L>t-o I jSL*a>\ Lj ja <LJjL^jO o^LL 

4y^o ^ 1 t is yn* y yxj 0 Lj l y 4.L- y j y>t» ^} y^J I 


01 j-J 0^* 6 J^''^ L i v!/ 0 ^ LiQa A *S^S>1 iM%1 1 oLLJ ^Ji J *4 j^-> y 

t ^ * + + + 

^-p-L ^y> Lj a^L*Jl l}ja— 0^ j~-> 1 0^* c| . L~JL— » 1 j u ^>- j *)l Lxj LjUx_jI Iju^ 

■j*J' 'i 

aJU»jlS0> ^j^LLI <co li*- j L>«J 1 o3jb J— ° Co LS" 0] jl*j L» ^3 OfrL^ccw (39) 

\x» ^-j^Z j pJUJl y y> j~*S { yS\ <-{£j^ J- tj> -1 dj* 

• ( Cy 3 ^ ^ '-^ T ' ' 1 ^ - -- A 1 f - I ^ ^0 1 ^ 1 ^ ^ it * ^ y 3 I ^ UJ I 

y'y y° U J5 « tjL-JNl y ,^» i j^3 chair iU5 jl (#) 

cL 3 ^ y ^Li3 I j t > a.»-J> j 

(corps) p — >- /Ji5 jl y jlJ» yiJu-j>- y^cJl jl U5 t 5jiJl JoU- 

. (^>“ jioJ l) aj^L^o j I Ao I j^-g — ^ LgJ 


595 



J-*W -i— ^ -J'-Ao a-'— ^ J-* 

*ol~*Ip (i)^ -«l^>vi ia^ oi_^ i 

liij JJlSLiVl 0 Jla jli <. ^.UgjJl : Kjjj jl l^U. 

*■ 

<uj!j 4.a«.a > - JS j5sJ aJ15w| l^ilj^i^l ^1 L> 

4* 

I I CaLa*%JlaJ *-p|*Ajl j^SLJ I I -La l Alla .** \jjj ^p^I (_5^ 

s? 

lJu jllp .IJla Law2-J oLuS' ^ JlJ I Lpl^ Lf^p LJb^J 

La I jJL 1 L*J I — ^ aaa-Jl 3 j I J-a1*j j 1 Ll^oj Jj>xJ I 

jZS I Ls-^U-4 IjLU| Li ^-Laj jLo^Jl^ j-p-A-wA t^.jLiS' ^3 

Ifr^Aj ^jS I l g .,.<}> A*-JaJLS I J^Llaj LJJSj Lp-jJjJaJl J-^-l 

La L>! <J L>sJ I j ^ ^p jJl AjJLs^i ^^JLp ^ LJ LSL^I 

_L5 jU t JU; jl ^L~/y .ojLUlJ ^LJI o-^Jl fW 

i jLjUjj ^JJauJ 'y 'y L>t» ^-J 

j-* '-^ cr^- JA-1 j ^jAJl <L i'-^ J-? <■ J J^y* J 

^ LJ ! jjLo Jl J->e-j ( LJ L*jaJ I ) LJ L) j j wwL I LJIlJI JjJ->«-> I 

L>* j^J ^-^ aJ I J L>o j ^J^ j-'- ,, '* , j ^£-L)l^ wLvmj>«J I L>- jJ j^k> V Jp I jJ I 

•(^Vl) ioll L-^jJ J^w, Jl iA,tdl 


i5JU1 


Jl jl 


VI ^-J>jJJ jjJJ 


/ 


<L^ 


o! 


iAlSLol _j S_J,l£_o o-)L.L- Jjtb iAU^Jl a!z i*j 


(40), 


LLJJ J^b L^Jj cojL Lybl J^b Ljb LJl r 'l^yc^ \ 


s j I j ^ J-^ * es-^! 15 Lp a_ 9 (Didier Franck) jl (40) 

Didier Frank, Chair et corps, sur la : ^jLl5 Jj-^ j-$J Meditations cartesiennes 
phenomenologie de Husserl (Paris: Editions de Minuit, 1981). 

/\ (donation incarnee) jl^^>«_jl^_JI »l 1 a ^ — ) 1 4_p j_* jL_» j-*j 

^J jjiLj Les Idees ... / *^U5 Jc^« J^-AJ (^Ijl«^>JI) Leibhaft ^JLJVL 

» Ua-x-Sl oj® : J >J1 L^» jjj-ji Aj N iijLjl 

j^S W JLAj jS 4-AjJi (_£A3l (i*jl 0 

4_Aj j?b j J 0jL*JA«j1 4j I ®4>- Li N \ L«JlP ( ^LjA Lj AjLLaJA 

5_P j*J> y* o| *(19 jA ./a <» ) 1) wi^-L^L ^- 5 *' 'j t^’VLjS' 

. 1 &S* yA *■ ** - ^ - - -*» As I lA^j A A^M^cj t 


596 



[374] i>yLVl (J*^ 0 y^ Cj L j-*.yaJ I jU j .Ljli 

#• 

0 ij ^i fl ■ I, /? 1 I 1 U- I ' ! '■' 1 J J - - - V - 1 I l j t 

ui» ji «y.:J ui» ^ dJJSj t yb 4& y*^ yd I 


L »..- * ^ C Lj Lp *b*_J 1 l»Ajk Cr* 

<~>\sS ^ J-~>Jl yj> yA Ll aj 11 a J JLOW? l ^1p 4_l*£> 

('-fr~* aJ!jLw^>J! L5 Ja^>) leibhaft selbst Ja^- ^y i-JjL£y 

jLip^I d>-\ Ji iiy>*Jl jlS jl .aajLJI oLl^Sjl ^y ^yjl 

L$J ^-laJwA y^o j-^jP I j ! ^JaJL*^ I JLi dUi jli 

.jJyxjl j 1 JUL j 
*• 

Jj-^j-a 4-~*—j (jJJl L-*> (_A-» L-5^ ^ ^! 

V jl5 j} uVl iS t ioIJUI ^ JjSlI Jl 

•* •» 

^yol ^JlSI ^yU Jl -iyUl ^UjJI ^^Jlp JIjlJI Jl^j ij-xJLw^. 
jJ jlS ol ^_j| jJl J^LJI ^ tiJJl l ^ : Si Jljj^-^l 


cJaJl Ji CT , A o-J< < oJl^_> ^yLJLi s y*^> / 4I ^Jyp 

•• «* 

• c-*->j-P j-& Lw ^yJl <- J a3 Ja^sJb . ( <L y>- S/ 1 ) Ajj-JlJU ^LJl 

JtH > >U>^apA Jl ojj j-^p j_a j^l LwaLjl. 1 ^y^yLwvo jl Lo jl 

•• 

y® J->-ij £y-> ^ wb y jl -LwvJ>Jl 

d U jU ^ yJ _yU bj .fcSfl y> Li*>Uajl (alter ego) y^l US 1 1 

Ja->JJl oJla ^_y a^aJ y^ojJl IJla ^Uj ! j_a LJl ^L^jJL 

4^lj-bjl L* I ^iwP «UP l 4»*^JaJ I 4^>U| c ^y jZ^a ya L>j I 

^ ^ p, 

-L>-lJ jl ^y yj^SjJl Lj>- jJ jJw^o jy LLiJ jl : (intersubjectivite) 

4* 

P — ' 

yjj 4^1 Uf> ^rr^yr 4 ,?-; 4 

jiLu jl 4 i> <J\i ^ jl5 jl J^-Li^Jl ^ L 4 U 

*• 

l-by ^A 4i*^\jL>-l ^y J»,s A 1 j>xJl Ja-^aJL j yd 6 j£Li 

. 1 1A Lu^j La yfc j ! J>"T jA I 


: y t Meditations car tesiennes ^>bS y* ^^UJl J^bJJ yLL>^ y®JI (41) 
Paul Ricceur, A I'ecole de la phenomenologie (Paris: Vrin, 1980). 


597 



Lwo ^ 1 JaiJ U I-L& i Lj'bM Jy t Jk^~j>tS Ul 

bJl .<ui j£Jl> jl aS yy^J I 4-^. :: laU yliyJl yySoJl ly*-l 

w 

p 

t .Lv^tXJ yb yl£U ^ I ^ J g A < v 1 1 

^JlP j»yj y^ldl jlyJl jj t |%Jju .4yJV I oL>-li^Jl y>-S\J 

Jl-S" Oe propre) Ly ^yl^tJl ^Jl Jlyij>-^M 

JL^yjl . 4^J I JJwsJ I Uoy>-y yJJ yJ I yJ 1 O V j-oJ>woJ I 

*♦ 

4j». : , la i 1 oJl^j 4jLbcuJl j»LyVl J-£ll AyyyJl C-Jas 4j| U y-yy^ 

(42)- . . u 

A-s^UJI 

^ jlyil Jj^ y* J+H I uSli JUiJr! LJLr iiyuli 

4-J| ^w^J) yJ i .L^yjiJ 4*y j^yy yyJ I I /» Lo I <—A$jZiSj tj^-U 

«* ' 

y* JUyJl jl .(oy^NO yyJLS (paradigme) ^Ixjl^I y^5 
yyl *L-iMl J5 yy y*j c i- <y y^U ^ ^ 

aip U5 jLyL 

jl ySU^Jl y> J**->^ oL^Jl &1a J5 t jl^-j cp yy 

V LjI d y>cJ I <LS" y>s-LJ *AJw«Jlj <oljVl y+JS-C' I i)y£j 

IJla L) I L>j U I »o^ljj jl jly~ ,y (3^^ ^6 J ! ^y* -1 ^ . ia «.«.«■) 

J5 Jl L~Jl> -x~JJ JjSfl (aj^S/I) aj^jJI y. o 1a : J*JI 

^ J5 Jl L~JL iJjSlI La ^ Ou^-Sll) LjJl .5 jjL- 

jl ^_*_p .« ^^JLp ^ ^ jl la : »» I Ul 4-jy^S/l oXA y* L5*!)LlaJl 

y^ yy? JS ly- jJ jiajl ^yJl jl <.5iL«Jl C J aJ jS(I 


[375 


! jv-*- - L>«J i ^yajJlJ dJLlly Lg-^-yij yJl 4_^_>-yjlj (42) 

i <&■ jJ y -y-j y-w y yi t < * . : : l a 1 1 o-L* y y-lj 
j; yyJL yjj ir > ^jJi JyjJi f. — >J! jj tjl t [meinen Leib] 

L2UJ ^aJI uyl ^iJl ^JUJI IJLa y <>Lkp y-b y-jJl ^/Jt t-L^- 

JJL>-) «- L^jljN 1 y# kJXSr-A L>- y I-Laj c I y N_y>- yyy y 

<JlP (.$4-1^ JLj>-jJ1 ^ysyJl AjI ^ ( . ^Jl ^jUlj jbjl jJL>- <■ y> w »J J I L>- V I 

jJU^2_<Jl . #y <_5^ p ^ y 4ay>L-« jsy-lj 4^Sj»-l 

.94-93 y? t <u*jiJ 


598 



i«^ia I Ul» aJL>j>iJL 4.<baj ul ^JaJ L blSbw . ^bjj^Ul^ 

Lfrba-*-i tWjjjl Lib ^a ^ ^baJL** ! Li! b . . >*> 

U4* iLii ^1 c-> LbJ jjJ 1 IS l)!^-« j-A ji~*j>*J l . La j Jl>- 

•• 

!>-*-*> 1 La J- j>~ j l a. Lp ^J-Uaj (j I ^--JaJLww^j 1 J 4_JL*-jfiJl obbJ jjJl 
c^jUtJu (hyle ^Jl) ojbJl <u I : (Leistungen) cjU-Lo 
.»jy^ j I ,y>j* J5 J* j' '-* 

J 5 ’ 0^ <43) V C5* J-^ ^* J ‘ )) J 5 J-*' jUj^-Uj 


(<L»jj>-!) <L>^^p ( ^ v2ii <La->IjJ! 0 Li ^cJL!jLvao j! ^^iaJL^o obJb bo 

(44) 

c 1 lu^-j . La«ajLa>> j£> ^La^->cJ Ijj c j*—xSj 1 j L>~ o| 

L) ! — ^J-< o- P ^ — <w--> 1 4_> j+S* C<.P LiaJLux 1 j|J ^I_>- <G Li 

. LgJ 43 L^*» ^JJal~o J-»^j>tJl 4j jj!> old t^UJl 5^5 b 


W* 

b 15 bl bo j^~a ^-A jjjJjP 4».^u5-> ?• ^-b_> (^bJl <J 1 b| 

C I 4JLa-o ^£-iJ I 1 iwJ Ljjb” ! 

1 ojj 3 ob-wl jJ L-5 b*_p l a,^ aj j 1 **_Sb^j 
. 4«J o^boU 4j b5 ^y*j (bJ bi jJa^aJ I) bJlxib! b>- jJj^ojjvjjJl 
l$Jl 3yC^> ^^lll Aw u 1 1 ^-Jbr- .dJJi Ji^pl ^1 

4 ^b*l ^J_P t^abbJl SjJb ^j-o U^^Lia-j! £-b>j (_jb2JL«il 

^ ji^Jl <KJb ^U! ^Jail! ^LfrJI (juL>JI) JbJi 

b <Sj[]p jlsJ>xja L)! ^j.la a aaa > bib c U^ij b^f! 

^s!>b>-^b oUJbco j ^JLp *Uj J 

«> ** 
^j_P b-A^wvwJ 4b_i-X-vwwO <> bo. ^ a a, ) 43 "^bwJ ! J JLwaa^>xJ I ^*J 

^obl J ^ JJ U jl .aS'^uLJI ^JaJL! ^iJjwJ! ^^5bJl bllibil 

*• 

JuJj>^ ^ I ^1 Jl^_>-*>b! ^J-jb jJ> b-A bw iib^Jlj b^Jl 


jJw2_a^j I ) * s2»Lj 1^-® 4^j_a_o 1 LxS* (_J j^zj I o ^ 1 jmju ® (43) 

.(b*L 109 t < aaaAi 

.j,* 46 e^-iaJl ^ frUajOl ^ajcJL» Lla-J^>» j-fb <LjUl!I j~*jcS\ jl (44) 

.(111 ^y> t<u Jl> jXaJI J> jJul y -o Jl^Il^I) Meditations cartesiennes <—>L£ 


599 



°-A* <_r*i (*-^»-* 6-ij^ o* AlSLJJ 

*• »♦ l 

^ 1 ! o ^ ^ 3 -X- Lo| • L^ A^m^~ ^ ■* +~& <& J I ^ J) ^ J) ^ 1 ^ 

«• 

A*3^-«J ^«J {^f ^».P l iJLfWVW^bj ! A-sJ l < /23 | I 

1-^-sA? ! j & ! ^-wjJ aLp LaJ I i^lJJl *LoJo! ^»-Lp LlJijjcl® 

^ j^JLa ^y2->*-j Lo-j LSjLjLoJI oj-A <1*> Lww». +/3 j (J y>- j 4 L^_> L--^- L>- j 

i) L> <J^-a 3 I <jj Jjj jl? ^3 \ a_j Ll— Sjl! I ^£jJl i^s^* 

<zj L, I~l >- 1 ^JUL j ^jAAa-a ^J— S^Ljlj IjwA ^-a >a.«.^>c_] 1 

•* 

y jl5L° y,\ ^ aJ) J^iJl ^jL-j (coordonnees) 

*•***• •• 

0^>\ ol cLUa5*j pLsalaJ! j*> L*j 

«* 

iJll^Jl cr^ c^L 4i <Jlj_«Jl J la,: H J^Jy - cJlaiJI jI 

t$J __ ^il a~~jJL L-gJ 1 a*Jl> o I ^ A^vjJL 

l _ 5 ^ J •yr* - ^ ^ LgJJ (JJ-LSl O^jU^JI Aj-sP 

•• ** 

aJLL*JL« j >- 1 J 5 LjL>5 ^5 L-A 4 I O LSLo J-j JL>tj aJlSk-JL^ y*-* 

^ p 

JS' L . U . 1 1 6-La .^jiaj ^ ^L^jaJL 

a>%*£j ^a Loj 4 Lj Ja^?twoJ 1 L*J L> aJL/? LgJ 1 i-iJUu jli>-l 

* •* •• 
c- 

P’ 4—^ L?*Ti..A.<i,^?i 1 1 ^ y 3 I 4-> U> O | * *^*<vi.^L I — 1 (^~~ ^ A— ( 0^ ^L«-*6 

A^J L- ^A Lw ^-J IaJ i <J^>- 6J ^jJwoJ I 

.JL-^tJlJ U ^Jl>-IjJ| pLsAZjjJ! (J y>- U jjJ eLw^j-P Lo iaj>Jl 

♦♦ 

^JjVl ojj.^ 1 1 j_A Lo-j ^j^woJlSI J j->“ ol laj>-*>L»Jl jli cIUJl^j 

- j -* ' dy** LjIj-o yy LJ ISL^j sLj>tJl yy ^^xJJ 

A—s A23 L«J 1 I ^Jl Jb-L^jJl 0^/ \jjJ>Sjj 4 O jllJl 

(Jean-Luc Petit) Ji _ jU- vlUi l*S j pLs ^ 

«« 

LL) l ! 1 Ai%Jl 6 -La J ^>c 3 I 0— tp Aj Lj — \ ^ ^i*.i. «.*.*> I (jiJl AjL^a ^ 

m «• 

-L>-lj ijL^o ^3 I ^wL— >■ ( 2r° A-oJLSJl (^^V^JLi) 4»jww-J t)L] 

4 A £^JaJL-*> I Li!)) — ll ^Lol I jl 4 £j_LJ I ^ j-tJlpj 4 Aj l«L> 

J3LJI y q ^ ajL^JI ^ ^LLj j! 4.^>tj 

.A-kUi *y 

•* •* 


600 



^ l li 3 « < M ^ 1 1 A ) I i - * ^J) ^ ' i « J \s P ^ 

JjJUwP LiSLj tiijUJl La j l^Jiail cOl5 jjJLJI JlSLil 

l^> ^Jl iijLLJl ^ j iijLLJl o-!^ jl 

•* ** 

j! ( _ s ^*j lit* o_~J ^ IjjJl J_p- 

«* «» 
p ^ p p P 

0 1 c I kX***>* Oj^-^j oi (J? i L) 1 ^-A ^C"*" 4 * 

f. 

oJ oJ^wO aJL**dJ 1 Jj>tJ Ll-A ♦ ■} L*«v>J>“ I / yj lLLI^LS" <AyW*L>tJ 1 0 ftjX-J 

o^jSm j^jlj ji ju_p ^ji dUb- jjVi ^.u ‘ ls ~*jS\ ul>- 

;(non objectivante) £-*? y>j ^ 0 ^ (bl*U 

^1 i_LSL oj J—SLLj L^-> I Jjw-wJ I J— Jj-t p 

•4 44 

jLajJl LJlSLl* jL-fl^Jl LoLi' LaUj»p^ 

♦* 

[377] L-LL* La ji>*j (^j ^^0 y*j ^°j^i cf 5 y* y~~* j-UjaJl 

M t* «» «* 

J^l ^ ^^iJl *\j&.\ b-U ji Uio : l^J iloUJl J5LLJI ^ 
^il jk>J\ ^jUJl fj^-lj, *JuJ £. ibUUl jVl J^j 

J~» '-~jj £* i>-U-j>Jl L 4 JI Jajj jO 

Jlj^-Ml - Ui ^ ^UJI I _ (JLaJl f—l 

(jl <Lm*Lj cj y£> L5 t Li Uj 'V 4jl$ LULS” P 4,« 1 

La ^ px 5 ^giaj ^ JL~>Jl ^^mondaneiser) ^J yi> 

o\Sj Jj_b tLl j->-T J-* L^_; jU 

l ^A lj 1 ^JJI 1 4 j^j>-I ^0 Li-> Ljjo 0 1 JaJ 13 ^v— i L ^-^-i- c ' 

^UJI Jlj^l J5J UjL- jl tL^> JLp t j~-*^ oi 


^Ui^j 1 1 jl> JL s^- }Ui (^JU) Welt ^ vUJ'yi ^^>^1 o^Lil («) 
mondaneiser J **j j mondifier Ijiuili monde 4^05 ^ l^Ui Jj<j 

Ul .(iOjjJl) mondialisation iU5 <Cw* iS^b mondialiser ^Llll ^ U_& j 

c^«J00l yjj-Ol 0L>t_4 ( j_4 ^_j!jJI ^JL>0l ,_y^) 1988 <c_^» jl^« c L^j 


I Ai (ojj-j t I t- L»jV I jA iji LsaI I 4 5 
4 l*j i > i lj^ s* i yfb j 4 aOlSv-U (^ 5 ^ b 

I 4 4-0 I ^jA 0b jJl o-i l oJLa jO jjcJ) 1 LU j 4 4Jw* ^J>«JJ t J^* 4> ’ ^ J J J>lJ 

^ 4 

.(*^-^-kjl) ^y-L-J 1 1 ^ J ^ aS \ J^>~\ 


601 



I J5 ^ a> N jl dUS . * (au propre) 

ArA 1 - 5 A A CrH A L; ’ ^ jJ_ ^ 

_ ^IjLJl J^-b Jj-aj la c^J i5 yJLjl 

Lp sjl! O w>w>s<? I t tj o j j.^.z.) ' o 15 Lo ^**^_p ^1_p 

_ M 

U 15 ia.fl.9 J^P jjA S[ 1 <J j~# J-& J • ^y> 13J 1 4j j-^JJ C 

U^r dUu-. N <dli IJl! j->- 15 olU! li^i j 

^-a ^wdvj>- o^5o ol ^ ^.a.) c- i .* 5 . (Jljp^J! Laj»v<ax>*j 1 iijLfl-oJJ 

<J UjJ 1^ £ ^5^ I t^-J 1x5 y>^-> ^ jiaj <J j->kj j I j IaJ-P ^ 

dUi5 jLjlpMI L^jJjJa-*! ^ 

aj>- I ^Jl ^J • & » Ijjfe ^|»_JL*Jl lp 4^-L^ajI^ a; IJl! jl***>*J1 a^»^. ■>.>- 

~Jj, J^y» oL iUUJlj C%J UUyM ^Jl iijLLJJ yAl 

%• 

P P 

^_p ^J I ^Lp L*>-^J I odA ^ L« I jJjj^laJ I 7 xJJ 3 ^_£dJ I ^A 
JJuJ ^5! Ld*}Lo jJuj ^ j ->- jJJ (_£ f l*Jl o 1 

^UJl _ tj - iyrjU - ijjUJl ijLJl £j>j ^ ‘£jA-^’ 'X* 

(.r^ Crr~J ‘A A (A-? <aA A (^bJl Jj-; 

i_A Lf*~~‘- ^ L^XJl ij^>-_jAl tL*i - tjjljli 

^ £ 

UJl^> ^pJL-A j _/ > tJ |*3l ^ s ^ j- s^xiJ 3 Ua-«-^J I C-> 1 

JjAta Jl^xj>- s yi 4jjj>d <Jl5Ldl 

Loc>- 1 jj ^ ® ^ ^-^***-° ® ^ ^ ^ ^ ^ 

j-Aj ^-!l *^^3® ls^ 0 Ji (mondaneite) u5 ^-*-^ 5 cr" 

ui5b. a J cdUS j-a ysi A a*-^ 1 obUi Ji 

^i5y (y^ 11 iJUj,) (Befindlichkeit) iitUJJ 


L) I Jj» N j t U- A* L5^ ^ ^ Jad^4 j i *, o Z.>- L ^ ^ ) 

' *L5^ V^J^' JJ^' JA A-^-J lA-^ J A ^ L5i d^»LP 

.(|*J>-^uJi) IJLI d_)i>Lj N A' <»iai 


602 



_ z yy jJ \ L&] LgJJ ^ I lLLS^j to'yUij'^ ~jl> 

— *♦ 

[378] Jl^lj Jib J5 <_Ui J ilJjjb Jl ? (45) [jLJ>l _jj» ^JUI La 
JL>-I 4Jb>-Jb £TJ ^>Jl aJ L> eJLwn I ^ ^IjJl 

OOJjjl L>- I4IP piSL t L^vjLl oMjJi ol il ^^Ip 


i_r* JjpJl *-ij^ LS A~k>J\ 


JL J 1 -i ~.v> i*» 3 C 


J5Lio 


0^5 Jij l _ r ~^ oJ ji J~- ^jS ijj>J , / J; ‘ JU' 

m *♦ •• l 

?La 

iJbjb cJl5 jl aJL jl LSLj oLjULJI oJla J5 

L J 1 — L^ I ^ 1 p»i^ A «i »A< A*v*«^ l«%<^ A-u \$y>- j aJ^Ao 

ol ol LJlpj .La _ ^yiUJl _ *yr^\ ^ 

*• «* 

t ^y*~* ^>-1 oLL Z^ 3 ItAiul i? ^L» ^ I I La JJu 

oeljljjl jJU* J* O* 

*• 

J^_>- j^J I £—> Llg OL _ A -a^Aj fri_«.P aJLj Lp ^Lp jlOlj 

^JJl JJiVl ^JLj tL 4V > ollij ^SM jO-J S^O ^ 


tjji ,jU Jj>' oi ^j_$L<iw> oN i <J ^>- Aj jJaj jli U (45) 

jjp ( Jj2> U 0 jOO* ^J>aO <JLl?hJ jl .jl^j 

^y^-jL>*Jl L» **_s I ^S ' *V 1 4 s 1 — L>jlI ^>-jL>sJl ^Ja-w-Jl ^yLp oI^j 

jj Ji »w^>6j o\j~j o*^ 0^° - p ^ A ^ ^|aaJ Li j .ilLsOJl j>*j «■ LO La^S^ 

*>*, 

JLlujjj ^ 5 1 ^JJ 4^^0J 1 4j 1 ^ j-U t U.0 ! ^ I -OLj ^ ■^ aj ^ j-* ^ 'V j I 

J5L! j& jl^a ^yla.g- ' 0^^" . Owi-J^-O I L) OjL>ijJI t J L*jiJ ! ***>«_]! L>- 

JU^JJ L^>" yi jb-> I ^ L® I yj jiai I -A3 <LLj _ 2y>-yl I ® ! 

la ^yA ( j^Jj 4 K^jJ>-j^a L*!>U® X^J>cS i S.A.9 L^3 jSLaz] \ Lwa La ! oJlA l ^-y > " 

^^LJl IJLA j| .ay* J5 ^yi 4 L» J->-lj ^A ^JJl ^*JUJl ^ ^y 15L1 1 1-L^J 

Ljl - ^- y» I j LjL^p jJ UL>- 4-JLJl L»_i V 1 ^yi jL LJ «j L*J 1 j »L— ^«Jl O -- * 

29 SywJl : ^1 .pJUl ^ L^L-JL'y ^UaU ^ j ^ j\ y> jl oljUL5 

Heidegger, Etre et temps. : y» 

^yip LwL-*l ^ ol^j 4 Ojjill jJLol 4 ^a«L A~*&y*}\ (-^) 
yj ^_L? <3 1 0 JLa^j 4 4 pl'^ 1 4_/tOL>* J 1 UjJ Lj e-^yi 4j Lj «• Lp^ \ I 


603 



_ Jl>- \j <2*3 J ^3 (J jjSj <tuiWL*Jl j»l*->Vl J5 «,&&)' 

f* j^jLa O} .^*JL*Jl J J g ^ I 4jlil>*^J I (3 jiaJ \ J 4 4j|3 £A ( jLvj^l I) llA 

<L*^>-jJlJ I tJa-iLgJl j 1 _ JajL^Jlj J-i — j <11^ i^Vi 3 I 

L<JlSL!Ij ^-pJLwA- 4 JIS Lo J jJLj l f> yij ^yJ! a-wwvJ^jLSI 

*• 

^LjJI ol^ ^1 J^oLSL J -^4 Verfallen _ LJLj'Vl 

oj_pjJ l* ^bJLj Uj ^<2s? j-* I L*j ^ (5 I 

.^.yJl hjJc- J* '-*>«-' tj> (\j>-'l\) <ij^\ llA 

*♦ 

jr* J^ a-^'j ^ jL JjJJ jl l^5Lw J-j 

4 -o, -<y 1 dilJl5 J 4 3 y>- jJJ J^JliJl ^-jUaJj t<U3-l?L*Jl 

3 j 43 j LLo Lo ^3 L> j 1-J j 1 

p->-j J-S* j V I 0 j-^JJ IJ-£j J-^J tC->lJJJ 4jj5j> (<JjJ>-T) 

. 4j j3 J5j K jjM5 l^P OlJJi® 


2r* *>^1 dr 4 ur^J tclUS 

p p p p 

JL*-> j_pJL-A 0 L) jJLi jl LJlp l y la > 1 3l-Lpj I 

. oJLP Lj Lws^j i ) I ^._ ■ ^> J 1 ' ~X ^ , ) . 1 3 ^5 *^^***^®-l I ^ j ^ A A 

I ^jP-> j->x2L 1 1 0 1 U-j ^32L>^j cJ J ^ 1 


L c-5 ^Jlc- ' ~L>J-JLlJl ) .^jjljljJl Lj>- ji J la > V 

- J -=H - - * J -^J-J' u-° J-'- 5 -" cs-^ (_s-®-? 

jl pJUl L>- jJ J-^Q jJw>3 ^j> 1 a " ->^7 ^^Jl (J w<i, “6' j ^ I tOj-^Jl 

JllP la ^J-A>sJ Jl3 j-«Vl l-i-A (J^° ^ ^ La Lj I [375 

L^l^j lJ 2}\ 3jJu>Ji L^>jjJl jl tdUi Jl*_j .(JjU* JLI^ 

#• ** 

l ^ * 15 t_3 I (j P LmmJ (,.) 1 UU jJUJl - ^ 

Jllp oJl>- j Jii Ijl-j>- j ^on^-A LaIjLi ^jl! I p L^ ajjJ I jJ jjwv 3 

*♦ 

3 J^3 1 ll5U 24 S jAJj} I j| j*j> b 1 j . 4j22>%2*~j JJ I ^ jiJLA 'V I 

4^J L5jo| j»JLp jj-5j ^j-jljljJl Uwi> 4 ** j£La jL«^Jlj 


.30 o ^idJl 1 jJua^Jl (46) 


604 



Loo pLo 2 _aJ| 4 -o Lo2-flJ 1 oO-A (J^" 0 (-Hj-*-^! 

f 

JLo*j 4-0? ^Si I ^_pO-^A J^JLo ULj C LaOJ-P , 4jlJcJ>e-« ^SU'b/ 

c 0"^ (*^ iS*^ 4 (Leib) -L«o>eJJ 

IJU 01 USU, ^1 iLr)fl 01 ^IjUJl UJUj ^Uo 

♦* 

AiUJl o I jJLa! I OiJJj jj US !p-A*bfl JUaj C-O IS Ujj <Jlj~Jl 


^3 ® Lo la « >w<J I L*_l 1 y>~ # _ ^J L*J 1 4-o L Ja. Jl ) 4-o ^_^-o-J 1 


U ~^ a j-Lo *JUJi _ ^ j-U ^ji L . Stf 1 1 J-*-J I 0^3 — j^-yjjU 

I M t* 

ol JiS>Jl 4( .C*J*>U iJLo\l JliLiSlL. U- 1 ^JSUzo 

*V u _ 0-?xJ — 3 yA Uj Ls423 CL~aU ^jljljJl 4-olUl3 


^jjljijljl 4 -S Lq 23 01 tJ-Jl _ 0 J Lo _ 4-o U a 3 

c-LOSfl 4JUi3 4-UU- Nl -Uj j^rHJ ^ 

JL9 JL-o>tJLl I 4-P ^-s4 ? COo IS 01 • L^o » \ J.*,{Q « 1 0 j-3 jJLoJ I j 4 j>- LOgJ I 

UJUi OU tjUjJlj o^LS ^ ccoS jJ ^50 01 c-ocS 

j-wp 0 L^_o *)\J 1 j-JiS 4 -*_>Lj co>Jo Lgo I ULo 0 ^j-*o 


^J! ^J-wo-> LJU»>tj ^JJl JU1 OU-jL>^/ JJLlLs j\ ^U-g_>t)0 4 X^ 4 ?^ 


Ol LjSUo Lajllp . Us U-^o I I j* Jj>i oi 


l«j jla ^_po OlS" Eire et temps ^jua <_c£ j$«*\ 192 7 c— j-lo? jo>- (#*) 

^JCa 01 oJlL>«_4 Lo ji jJlols-ai s— ) 'LSJ (J^Nl 1 c j - > — ij 

O jio t k2->*)C oLoO ^ y <U— J » J bSJJ j . jJ-Oj jA>s-aJl lj_A 

^ ^ \yd\j (Rudolphe Boehm) y Uj& j-j21 ^JLL oJ15j 1964 4j_- 

U! t5' wJjSll f, aJlj i>»Jiio j-*~j 2 z 2 ^J j <. (Alphonse de Waelhens) 

^yaJl ^j-a ^ISI j*— oJl ^ jiov> Jji IJlLjw* Cols’ 

CjjJLv? 01 L 0 j C--> yj J^S 1 Q a o 1 j t ^*J CiJi 01 yS' 

LUjJ oj Li 1 ji j 1 0 1^a3 1^— j ^3 4 1 9 8 6 c—- » ^ IjSJJ 4 X 0 ISJ 1 liJ 1 <u> ^0 1 

LJ Ip L^Jl j~c»j ^^ll j^OIjL 4 <w>- ‘W->- 1 989 <c-> LaCxj c-»f’L>i3 4 1^-iS 

4 JI— w«— 0 l ^ ^1 4 c 5jL>cJ 1 Ojd-lcJi jL>~ 4-<>->'jCjl oO-A 01 y^ j jS-J j 

. ( y Ht J ^ 1 ) ^ l— 1 

^ ii^> » \y ^yjlfjl k-olcSOl c-i OM-w-iJ N 1 J^jls o^l^} J y>- 0> 0| (47) 

_ |Jla _ 4-»_.juJ1 a-o^^I 4-^yJl 4-»Ua>^Jl _ Rethorique j)a «*J\ 


605 



1 1 ^ fj ) o J+ & « \ xy . 1 1 (, a^u La jj ! <Jl5Lol oi (J c- L-LVL-ij 

W>yL!l pLkff-l {jA ^LJl j_A tjUjJlj a->L£ ^0 ^iliJl 

XwL>Jl Ljs-jJjJa-j'S/ tSJL-^Vt ^LaaJI L^jJ^wwOjJw^aJ 

•* 

LJ 4jj*£L > eJl APj-nA>j-LI ^jA A-jLjJi Cj L jJ 4 jj^JaJJ 
** « 

oi l^-Lp *u$ i «, /3 tf u al*^? * y i o i d i oi jJ l^s " j i *y i .ij-p-jji 

ol J*LoJ ol 1^1 luSU-> .aJLojJ! coLL^> ajI$J| es* JLLJ 

•# 

^-s<2j A-4aaA3 L^j^X>o I Ojljp^Jl ^JL 4_^i ^PJOA 0 L* 

LLL c-LialJ U5 4 ^A^>eJ I (LLiJtoL jj) l*JOo 0 1^« L*jjJ I [jOa [38< 

^ ** •* 

\ j*~>~ i*-?^ ^ ^ Aiaj>-'}L>Jl oLa . pjLllj 4^jU-<J| L>- jJ J^> jJw*3 

oj .i^»!jjJl oO-gJ j^LJl ^vJJi jlSolj p_~JL) I IJla i j^> 

oi ^ <J\U\ id^t 4*“ 

«* •% 

.aj ~**JJ aj *>Ll I ^Lju^! 


<>*1 V-') k>^ (<r 


(aJjL^J -Laj La) 4_1 jJLj _ bLwO L^3 j g la* ^ I A-JllSl aJVJLSI o} 

•* 

oJ I a^^L^vJ I O-J l « la.^.o IOjJlO Lo UoJ I ^L^oJoa _ ~lL i aj ~ , aj , - _*J I 

l aJL LJ I oL^ljjJl a-L-L? oILD a^j>- jJ jJw^A-1 1 a_Joj LJ I l^oJLJl 

^JJ Jbjb- LL^Jlo .olJLJl ^ >Sfi ^ olUl ii*>U Jl i_Jl 

La ^>-SM oU 4 5^0 jO» l J aJuj Ll a La \»5 - 

M 

iJLa 4 ^L*»aJI jJ j-Owa j-^-aJ I ^, /g 1 1 4 ^JIjJl ^ j .oLo^^J 


oNIajLi^U J ^JjjU Jjl jLS" jj Oi.^ 1 1 ^j-a jj— L® icOoVi = 

^UJl *— ^ll£Jl ^ oVL*jij'Vl ^jJLj jia-u-jl j] p)) jL_Ul ^_j J. ^z? ■ 

^AJoJl oUj'yi ol ip*>Ui jl .(ijUaalJl) Rethorique ^y> 

4_jOj j U (J J I O-iLS - jJ 0ft_5' — (jl-Owa L^_) 1 ^j^iOaiI 4_P- Ii ^LJ| g j ^ I 

Heidegger, Ibid. [139]; trad. ^ _ Ujb-lj _ Ua^y a^^JI sL>JJ ^ : a-0 

Martineau, p. 1 h6, et Ibid., traduit par F. Vezin (Paris: Gallimard, 1986), 
p. 183. 


606 



[ 381 ] 


'jj* ^ ur 31 


^ ^ c-j I JJ I y>- j/ i 1^*3 yjt c? 

oLillj tC~£Sj ^ ^1 L^l kwaJL 

. l^JUP oJ_A (J*}L>- *yi lg 


oJw-A a>*_ 3 oJ LSj Nj Lj^LJu>iJ ( j_» J^JL>«J ^yi LS Lla ^wJ 
i . ^ 1 1 ujw4 .olJJi wjp ,_>- N L> o -j L uJ I IjJj 4^p a_J 1 ^_LJl 
^ caSLLL^o oJl5 -SLuJU olJJl jli I 

4? ^ ^ (, ^ 

oli I*La c J j-wo j-& UjJLa I 

*Uw»)M oli ^ULj .aJ l^yJ\ LJLxJL ^L> J5 

L<w u^>l!i>eJi Ij^**jj 'V \* y>- -xi o LaJjl^J ! <u»JLS\Jl 

. . . a>-j^> <twjij ol 

J^Uli iJliJl a — <_ > o— J 1 i_) Ls c L L p ^ SjUl ^ 

M 

aL~.>l J^i:; N L^l U cJL jl» oJlS J^ilJ ^yLI^Jl 

** 

Ljg.S' 4-) (J ^ ^ aJ L>- ^3 <J$-LM J>-\ Aj £jAj ^JJl 

A^^w^vjJ I j Sw. U>^J ' Ax^4j J^j J^LjJI I-La ^3 ,^JL*_$'y 

«• f* 

— L_> ^SLuJ i S^Lx-i^^yi l) L> J jJL o I <cJljUl 

i d!_> I Aj ^jJaJo ^JJl .5 Ll«-*> j/ L> jj L l.»J 1 

Jlp aip dJLLiJl IJla jl .Igj^p - olJJl ^\ JjkjJU 

j ^-LSnJL^J I A-*-^wsA>) LLu ^ I ^3 i 

olUl] •^sU-aM J5 JiLi; ^1 olJJl Ui>-b ^Jl (^jUJI j 

•• *• 

cjIJJi j+& j^-'yL jj \s o| . [ . j-A ji o_> i j\ ui 

. aX«^a1<>J 1 y Lo^aJ I ^.la,A,^>J 1 <J^Lslll &y£ ^Jl ^A 

^_a yy^Ji 1 j_>- 1^ o jj Lij>J I o^l-iJl aJw^ IJla ol 

£, 

jlj^'yLi A,a,^ ,aJ 1 [£j U ^aLoj ^Ljn«s<£i-]i i^-^ 5 ^- 1 (^^1 

tc_^jUJl A^_w2j (j Lj>“ 'y | ( J Lp ^3 Aj^5s>» i**-jL L^J a j,Aj I 

♦• i *• 

^3 c a .,<(? a 1 1 <LpIw? ^3 Cj Lwj2_>tlJJ I o-La L>-Jl> vj >- 

•* ** 

.ia^j>x^J I LkJ c AaJ I L -0- 1 1 tj j . Aj j I OlJU^'yi t Jl>- Ij Q. ij 


607 



t " J I - ■ A I I Lp | U L J 4 •— ? A J 1 ^J *^_i ^ jJ 1 

!jL_»_« LilSJ. jiLiJ (JU J>\ _ dUi5 i^oSlI 

^^jUl^l jt J_^j jl Ul .^jUJ! J*UJl yLJ Sjtu-> 

£ 

! La Ulj i[_£jliU J-v2->0 ^JJl (j-y$ kill) 
N t(H. R. Jaus) ^ jj>- .j .—A JL.P (^aJLJI JLj>- ^Jlp oN jJL 

iS*. * (^r>) (aesthesis) JiJl lil Nl 

jb ot \^-J>\j jJ-j . ( Li (^0^) £* i5j^' 

ijLo->» Lia^j Li L>cJ ! Jj>tj cjIOJI cjUJI 

oli'iUJl « - k:-J V ^1 i-^SJLSl VJ L^Jl J^>-l J^-l ^ 
jl» dJlli ja lX Sj*}\ J* .1^ j! JjLJIj «v-^Jl» 

yl 

^ a „ >,/g, .^3 aSl o L al^a -Jl crib 

*♦ »• «• I •* 

J* /LJI _ jSisai Jli UJJkj .J^Jlj JuJJl JiUJ 

juji Jlp oiiii jJUji _ ^lsji j y\jcj ;L^an Jb>Ji 

. fi A-LL>rJ 1 )) 
«* *• 


oiui _pb Jl^L yy^-S\ 


il ye- 4-i^i J 
^^Jl 4-^jjJl oL>_~Jl 

... M 

r _^ J-«J! ^—*-1^1 y'^' s i\ iSjZ Ji LS- 5 ! ‘ur^ 1 

JlpxJl ^LoJl _ o\^J>- J^\ ^OJl 4 *wj3j Oj 

{y* ojj^aS N - aJ^Lp ^ aJL-I <jr*J <■ y 5 "-^! 

IaULi j L^j ^»^JL 1 4j Ip A- jjxJ I y L 01 0^^ 


jJLl. jUp! ^1 JJ c^Ia^JIj olJJl ^02 dLiSOL^ 01 : Oil 05 

& p 

OJl^«50 Ij ^ y^u L* jl> JuJl>- * y *>L15 01 ,*»5L-> (J^LJl L 

L_ . ■ .- r»~ I _ ®4_jL ^J_)JLs^ 3>^ ^ 1 0j50 01 1 • j-»LJl_J 1 

0 01 <Jlp _ 4 ; L^ jV 1 (philautia) (olJtJl ii Ijl^?) L^j*>LiJi 


H. R. Jauss «La Jouissance esthetique: Les Experiences (48) 

fondamentales de la poiesis, de l’aisthesis et de la catharisis,» dans: Poetique , 
no. 39 (Paris: Editions du Seuil, 1979). 


608 



O-j 15 jJ L *S c y >- 1 AilJw? aJ *>Lp ^3 />oj aJ 
jj Ld 1 £- /0 da_> ! jJ Uad L jIS I^/Lj 1$_Up oIJlU AjI-JL^aJl 

A-SIbwaJl jli l-Lg-j .a_L>-1 { j- a J Jj-fbwiJ I ^jJL 

US s j/ Ujjj Lgjl U caJIjlJI 

s* “ / I <3^*“^ ^ dj •/**/ 

5JUI ^ JLi dlS - ^y\ / J! ju>JI JL^JL 

J5 L +Ju Ld ILUipI /I (J^)U) ^JUl sjupUJI jUJ. o>J 

*• 

A3^\-*JJ aLp ,/a a d I /J Aw? j] 1 jUol 5 ^w<j l aI’^UcI L^a>- 

tdil jWif j! Jb y ^JJl jJ*. 5!) ^/Idlj JUjJI AiilScuJl jS 
jjluJl /Lb/ <Sj^a lJ| jl XU »j ^ J jl o /j ^JUl ^dJlj 
J-pLaJI • ^j-o S$j /ddl 1 -L^j jljjw 

A^>waii AjIS" j j~Lj lJ-Aj (aj jl ^yllwJl) build I j 

JpU JS jU jl^aSlI V_ii iJLli ^uj j&j .JjbU iJu^JI 
V-jU. ^Jl U* 5kUU Ijlti. jtf Uj .^5U <0 (J^-dd I jJ* 

M 

*w->0 Ad^^-w*^0 ^JlXJ-5-cJLj AjU IbJ C j^' S yi AA>*J 

oj_p li /I aJIjuJ l oJLpli LgJ y>a I JJbJL aJLo L*_ d I sjlpU 

•* 

j/jLdJl Jd od dUdJ A>twj ,o \ jLvwJl 

t /J a. d 1 ^daUiJl j- 4^M ^*>tj ^jJl jJ* JlP LaJ I 

ojjjb J^lj J5 ^LJI ^JLpUU Aj^JLxJ «Sil4» wJLkx; 

.aJ^Lj^ Ojj- sAj ^*>jL>»4 wUo 


Aj 1 A3 j-*-* jJa^oJ I (J l^wd I (1)| 

t i 1 - J - ! t i at » • i ! I It / - 


^ tijUJl Jl *Uk; ^jji /Id I IIa l/Lkb a>^l) 
Jl! dJLL_SL!L»^ LJUi ^ Loj^j toiJJi ^»p 

>~ *)! L> 3 y ll4 w>1lJL) L^>-jJ ^w> jj-b3 wdiajj ^ J^~ ^ ^ 1^ 

*« 

, - 1 1 I u 


IJJI 




609 



1 a tf * > <-> oL* t ^LwuLJ .1 ULd LjJ j»! tUVl L) ^ 1 

I j j - vs - j oj olJJl Juwou 4_> ! oj^LwoJU j_>- 

0 J J../2.Q y Ujikji y u ql ayvo h^jjj utuL. 
^Jjlj olJJl ^JJaJ <Jji J^J ^jJl ^U^aV! ^jLJL 

Lxk-S” 4 lO-A OLa^JI ol .<LJlO-*J! ^ La I LJ C-LpJOL^I 

JlH 4 _^ L^-^Li ( <L y>- V I ) 4 _P L_v^ j_A t lSj*-** 

^ J I 4 j-* 0 ^ I 

•# 

cJy-^ L^a***!^ ^S" L- 1 o.^ Li ^oJ! I InLa . 4-o lo aj j| -g ^ 

. 4_o IJJ 1 4 j jj-gJ I ■>^wA Jlo 

^jLSL»jJI J-obJl ^^_>w2_) ^1 <-JU jJ 

Jl Jl^^l £* L^i fi L5^J iiaUl jllp (J^^gJ) 

; I Lw>- jJ jia-» 1 <L ^jjOj ^oJl l]Ij^> _S )M 1-La w^s?L>eJI 

^Jl 015 lij L« ii La^«^> j ^-JLLs l) ol Oj^ jj -* 

Lr* cS' ; ^SL^Lo ^L^ 2 -: ^ ol ^UJl 

J j^j-* L^-Js* .c-^jj-i-U (Jj>-Ij ol J-^?L>Ji) j^ol^uJ! LojoJl 

** ^ 

(Ujp) bjlj Ujl^j LJ jl ^Ul J5 JL 

c- 

l^j i Lf Lil y k.-o ^-J (JLx-L^Jl) JbcJt 

Jj>-Ij ^jS ( J^> .(J^^j-A >. — ’U) o^LsLJl i — >U aj>- y JL jJ» ^yJl 

•9 

>T Jlp Jb ^oS ^Sl! JJL kLJi J5 JJ 4^ J t J 
ol^^^Jl jJ-k^j ^^LJl J^>LJl jli IJl* LJ^j jl*j .Ul <Sji^ 
J./LJI bS/t oL Jby ^ydlj JjUI LLlI J s^uJl 

^jr^. <Gls ^LSUj L 1 1 o ^SLaJl ^il ZS jdLJoJ I 5i 

J5 ol bl \juj iLoLJl Ol . (49) ^JI J\ 'i [38: 

lp\* ^Ui j\ OJ 15 jl» I4JI u^l ^ J yu ^i^li J-LJI jl ( 49 ) 

Jaj y l^jU oVUJI aj* J*>1>- (. . .) I LOyy» u ^1 Oo'b/UJl Ji" 

-Edmund Husserl, Meditations cartesiennes, \ j la .1 .«c-»Lpj_^»j_<Jl _ . j ! U » Vl 


610 



aJLo-^Lj <j L> i jJ>- 4joL*J 1 4_> ^_>wL) I 4 j La 

*• 

«i_a t >— J-kjo Lo j J^l (j-* JJUij 


jAi Uj ol >-Vl ^ Jtr . t^UJl iiL~ Jl 

& 

LoLoj oJlA AS ^>- (j| « l g ^ Lg-*-sA>J ^L-4 j j_A> La 

•* *• 

4j\ J I jlu^J N LgJl ^p tOjlSLo jl^p ^UcJi viLlJL L^jjlla 

•* 

<ul^ ^jic- (»j0; LjJi Jj 4 jij£ ^-~~>- £jj V-'M 

JLo'yi ^Jdlp ^^yLJli LgJl ‘ io j (^1 ^p 

~ «* ** 


Ji Jj^JUI 4 jli J-ls J-*-> U5 tJUJlj 

^3 /^SsJ J t aJu L<*_a o^Ljuw t4_»jJj>«Jl (aj^>-S/ l) 4 j j -^ j * JlJ <La 
*» 

L^jLu ^1 ^1 <- — JL Lot .^L^JI .UjNI 

•* 

C Lc>- jJ a ^JwutJ 1 JL> 1 *L# UJ I ^ I Jl>- ^ t LlA <J jj~h yJ*> 

m 

*^•2- t^r>-S[l <ji*^ ^ ^ ^ { y*3 

•* ♦* 

^yJi Jl^->J 1 L-P-jJ^iaJi l^_Jl ^yJi (du propre) ^LkJl 


introduction a la phenomenologie , traduit par G. Peiffer et E. Levinas (Paris: 
Vrin, 1953), p. 56. 

a... ..L.»J I lLIL *\j?r jj^ 5 A^*iJtj JL*il£ oli ^ULj 

^ Li VI jl <±JU3 ^Jj ^Li>1 .UVl LJ-Ua (singularisent) La U~a LJbtiJlj 

l g ^jl - ^ ^~J L^_j Lp LjL9 I j Lfrj 1 3 1 JLaJL m I ^-So ( ^A^_>J0 o j*— 1 j-> ^ 1 i ^Vvwo e i^' 

j\ oliLL «) t(hexis, habitus) j-U-^jl Ju^» ( _ r <»-— i L« JSJ jUa-iP-L tiijLlJl 

^^wvLw-1 . ^j*j**o Lg_i^-Lv I <iLL»_; oL® LwA 

^ bjtej tLJisLJ j ** jl tJ i5o c vi j5 aJi u ^ uSn ou 

{■ £. 

jL UMl jU t Ujlip .lg.:.J^U-l^ oLk<J (transcendences) cjLJI>cu 

iJ L*jw« aj^jUI ^JmS^ j**j* y**& I \j [ aS^ j_u» d U . ... 1 aj^a^>- oJl>-_j] (monade) 

. ( Aj llj JJw— j Jj) 

l^jdLgjc^ I t I j\ lJj jpS i t^j**"* A-^-lS (epoche) a^>-^jI (^Jt) 

la I tbL>«j| J I UL* f-lw^Vi (_5^ A *S A^»jJl»J 1 

^ ^ ^ ^ ^ 

pJl*Jl ^yj] t pJL*Jl 1-LfJ ^ yj? yj)\ J>^>-jJl p“^>- 


611 



Lla aJLL>- jj ! 1 LlJLp . lJLb» Lg_JLp lb*JiSj> 

^ Jlj^l r tjJ>! ^1 ( ULu ^1 1<AS 

^ i a-up c~jl j^\ jjjzJ i ji JI^NI 

•+ ** t* 

-L*j (JjJLb* .Aj .^0 ft L 5 *^Uaj I » j Li 'b! 1 ft ^ 3 ^ j-^-j 

«• 

aJ j L> t^J I aJ-A ^JJb>J J-i ^jj * 0 l ^LjLlS'l L> aJslp^J 

*♦ *• 

J 5 b_JL Li^ b^J jjjLu ^iUu 5 Ni IJla j 4 ^^>J! 

^^-L^-b ^ b™w L> ^ 5 ^-J A^lS* Cbl 5 jl i J-Sb ^JjJLjO 

L 5 ^' J^ ^ ^Ib lM L~ 1 p bl 

^A Lg_b» lij\Ja_ilj aJLL>- J^b J**i' j j b 

I j ^ w 1 . 1 ,«a> j_^ t 4 P 1 AjsJbxJ 1 ^3 jj JU 7 tlJ>tl>- 

• I I *XgJ i jS> *,h A ^JLj 

j I a jj* dLb OwJL) j 4 Aj IJlJ I JJwS i j^ jZJLa j_>-Sll jl 

oJ^p Ji ^>.1 j! ii>, : J^JI l* W. ^1 v^Afl 

*♦ 

Jp\i 4 4 J _Lb> aj^J j i^jLSbl (objets) £^j>lj^ jl^I ^>-^1 jL 
l*-* Lb I j ^j-a o^p y> -LS* LI ^j.lS’j Jb aJ!j 4 j- 5 bLU ^JLJL?- 

*• H «• 

^^~y) 4 Ljj I Ia-A LJIj t iSjJLJiwO A * - ■ ♦JLaJI - V 1 ... i 

6"- J LJI bAjjJ^j j - ^ a -bj jl ^^-Lp oj^U ,j^L>^i 

(Jlj-b^Vl ^^-PxJjJl 0 JwA . LJlp 4j>-^^ ^a b-’ l . ^,/Q b .r. ^ 

j 1 ^ 4 AaJ Lj 0 5 ^>- Lil^ww^ iy>-J (J J>\jZi\ jl pJ .^UJl 


1 

.^UJI UU : ^J! ^5^- ^ i jiSl J&L, 

jl jSL±j y ^y>Jl 0 Jla jli j LI L^j j jS\ ^1 Lj _^iJ| 
l _^ gr I_ff , -^'^~A (jjJl I j_ji ,/)»» ij^fcjjl Sjili 


(50) 


L^-J^ J-^'- 5 cs- 1 ^ 


e5^J cy' IIJ 


[38- 


4 AIj L>s^>J 1 ^Jl (J y ^>- 1 -b J 4 ( ( j-*OwLb*J jlJ!) bcJ 1 oJlA ^bJl aaL>- 


i Lj& 






ASy, (self-analysis) oliJl _ JJU*J ^1 jlti ^11 1 (Heinz Kohut) ■,-.» J < 
yS-^l (self-objects) olJJl _ J =\ ^ I s_ul — . jj* » i«Jj l_*i U UUj 


612 



[ 385 ] 


-I-*-? <Jj-j *y a^XS 0 } .HJLp ^p-b ij[ 

jLi ^ JS JJj l^tj <*-J* 00* cM V> 

<u^LiJlj aAjLJJ sAj>- J j 15 ^ ol c ^ Jl 

•f^^l ^ (^ ^ ^y 

4 -> ^UJl (mondaneisation) j_*J ^ Lla ^JSjj a^Ju J j-~-j-* 
^-Lp j^jJ 1 11a .(jpLJI ^wvwj>tJl <l* ..J aJ ' wL>- L j 

^JIjJl llg-> .^JUJl *L*£I ^ l£j^ 

'y I 4 1 * 1 ^^ 1 j-& *>- o^-^j oi uJ L^JLS' ! OjSL> y\ 

dili5 j-U> aJL 11a 

•» 

Aj>- Jjl^ ljj.3 j[ ^j-Ss-^-j ( j_>-*>U) j-^-*H ^ j-* ^JLSl (j^Jl 

-JL^- Jl ju^- JJLJl aiUJJ 

r -Ul J UUyl ^1 ^jUJL ^jU^j tdJLJS 

lJI is-^ >* ^ cJjLJi 

jJ 4 L^j ^^jUI Up dj> y} y^> y-^jz] ! jwbJt 

JU^JI ^ jj> jj H.LJ! jLS 

£-* I 4 >w3 LJLlS'y I Ha £->j Jj^ljJL* JL>- ^3 j_Aj 4^-*-*j>tJlj 

^XgjLvwJ I oLJUaiJl jl .*^>-N! H Moa'-I iijLLJl £>H 

4 L>cJ i Syl^ ^J aj>w 4 I) l (_£ yS* j3*-H (_£ I 4 <wJ J- J-A Lw ^>-'y I 

.I 4 J jJ^Jo l^ji £4 

(appresentation) *IjlaI j\ lojujj J^.j_a Ja_p| JjJ 

jl j^^jJI 'jLs- IfjL I j-* Jj-iJ ol^J 

4_wA l)1-3 0 J y^2^j I j\ oj Li )/ 1 j_p (representation) J.U 


l g t L^.... a* . > L^5 w>U»j jJcJc^ ol-Ul jls t (ojL*U 

aiJL^Jo ^jJl Ju^>Jl jli y>-\ j^jCjj K^L^>- j^SU L^. ^ La^a#^* ij ^ i 

»L*v->«J I (1) L> 4JL>^j_A> *a_ 3 ^J>- Sf I j ^P- j^yJj ^Ll>t-i c 4 j 1 

Frank, Chair et corps: Sur la : jJaJ>\ J_ 4 -jl_SL-a j--- 
phenomenologie de Husserl , p. 130 . 




613 



J-^ Lgjli idU A-^li j-*j <ua ^Jjl 

*♦ 

^ jJ>-Sl I 4^_A Oli lgJ~P <blj> Jl JL~>tJL! a LwoJ I 4 _Jl^3 V I 

^J-p <Jli Ijl^-jj c ^j>-VI j1-ju Otj 

.JLj (presentation) *lla_p J J>^p Jl J ys^sZ jl JjU^I 

ii-***-L**» jl ! 5 j_SlAJl l i I lAjb J»_9 Jdilj) 

.^j 4>s^L>xJl Lj jS ^ iA*%JL** L^_>LSL^ Li^LUj jl>-Lj 

pia-Alj J’j^-*-* <y* J* J“^ ^ O^H ^ <3j^' AU 


.did 




<■„ A^>y<j j t <L>-^ ) }^o -p j 1 4>*d-**J I 4 A 1 1 oJLA ojL> 4_5"H 

jt JjL J^i .JJ^Jl *iLLSj^l JiLu ^Jl 
Cr* <-T~~ J> ~ ^b J l J-iJ-^® L5-'“ p (“J-2-d (i-*J-iiJl) <4-1_aVI 

Jij J^-S I o^y. ((^UJ j^jLD Jji 4 <51) «^.U^ 

jj>- V I iJjX ^id?.^ JUjJL <u5j^ I 

p ^ 

^J w3 -Aj a di>l ji (JpL^jL) j I JLo ^ 

L>«-4 JLajd' ^-^Lal tiidj* ^jIS ^ 

*=- 

►aij LJ ^J>\ \i* J -d^j 

^ • (( J-pI ^UaJ j^o j-a LjL*J (5j->-^ Ul (appresenter) 

i^dJdJl jJb <-L-w*_>s_S iiljwA ^AJl |*--w«J>kJ| iilj^l jLi jJ* ^ I AjS-diJ*' 
jl • *s* jAa o^jta j*- *» d>«j ^j} Idls ^p Ljfc ld>cj jj - 

^ LgJL# \j+>j <.a~Ju ^ *1 1 l.^-^4-L> ^j/2 jJLAj 4*«U^JLl I 

V i>J dills' Ji ^1 Jl vjJL ^jLio jiLi: 

od>-lj 5 Jaj>- ^J^L) J*> .obfcUtLj^l J5 ^3 o^j J u ol lo r . .. i 

UJ ?ol JJ <jL ilb-A ^AJ! I 4. A^fiu 

•S*- 4 - u - ; r ^.y. £jj j °j£j ^ j La Lfl^JJ i j£j 


(52) 


Husserl, Ibid., parag. 50. 


.125 




i 4^vjJj 


:>l (51) 
aJ j.l../a<» 1 1 (52) 


614 



^3 Lil i^\ 6 J^^JLa Lil JaJLs 4»i L> lj*^>- Uj 
J** 'i U ^ jfS^~ i Li I jl Lgj 

.jl ^3^)M (_£<-LJl 4oUUl ^ Ip ^^LJUw^ai Ja ^ 

cy Jjjj>uJ i o 1 L«U_> jJij» ! 1-XA 0} 

N JL-JliJl oli aJUaJl IJL*»j cUjliUJ J^-Ou-I JUjOuJ JS 

»♦ 

^»Jl>«JI ^jS' uUJlSj i o j j «./? 1 1 jl ojLj»^/L) ^aJjl>cj 

f. •* (r (. 

jl <uk^i^j £p]alU JS" jp Usui ^3 J 




LrH j-^LajlS| 


4 _> 


( 53 ). . 
4_*-j 




[386] ^ JuLoJl illj^l ^>jl J ol jj <• 

•* 

^>tlj I (1) | I ^ j/ J CLai I 0 j-y^-> b 1 J ^>cJ ^ (1) 15" b | ® 4^>Ui <ZJ UJ jJ ^ 

^ ^ **< 

U Uo A-U^-P yfi* j^b -L**w>- U-Jj ^ j_A^d>- UUflj ^jJl 

jJuco JljJlip ^t jl ^p t tr U>- p-SL>- ^Sf SJLL-j 

Uju>j ^lj Ujj iJlJb ^Sfl UJyJl .. l*J JJU ^ iJU ilJ^ 
«* 

ol dlJi Jl UlJ>\ .^Sfl «iJLJl oUJJI» J5 £. ^lii. 

4j>*-J>e-d2j t ^L> Ull 1 AJo-U^J US" C ^>-L Jj>- 4 Uj 

•» 

(, 

UJu»0 (_jJlSI JU3L JaOy. ^Ul jUu ^*JLP ^>JJ>- J O^jo j-J j-t 

** M ^ 1 

^JaX-~j J OljVl jl 4 J-^^l JV'J'j i»AiJl “>Lj -Up 
i jS' ^jlalSI ^ -.^ a> ^JJl j^-L>Ul jy-* UJbc>tj jl (jjLi?^/l ^^JLp 
oJu jS aaj (^ Iua^[ 1 ) ^ jJLiJ 1 ^ j^.g/0 j li IjlSLa j c I 

.^jLUl ^Jlpj 4oUUl 


1 U jJU 1 A-jfcLU bJL>-3L U vsS" I^U i j^Ujo JjJjp 

v j 1 •* p • « ^ 


0 Uaiao>c_<uU I iJ 1 Li oJ JLI 1 I L)L# ^.J.^a-1 1 I JL^o (53) 

pj^Lj O^Uj O^ 9 ^-UJLwv^j (J'VjJw/l j^jL*JU «(, ft ^ A > L) I LdJ_P 4jLo_^-Nl 

1 0 j-Jj Lp <LAj j L> ■ Lll I j*JLi O^J>- C <wJi I ji A3 *>L*_I (J jS>~ V Li ^0 V 1 t do I s- 1 dA I 

1 jJLL! 5 pI I 0 Jla 4 J ^^<»jd-i ^JUl Jd5"lxJl u^^JLkW 1 jl . j 1 oe-1 j3 vdo LS" U5 
^aiJL>- 'y ! ioJLiJU 1 . . . ... V 4-«.w3,> Oj^j (jSJl 4-olia>sJl 

. Lullad# Nj LJl^J 1 f-UsiP 


615 



jl5^ O' ■ •• ’ Ol ^ojjfc or L5UjJl 

>Jb iiU^AJ JiSfl JU aJ^jl_J l$Jli t <do Li^kJlj uSfl J> 

' ♦* 

(^JJl ^j^pLp’JI 4JLL>- ^Lp (^JLoJl Oj ! 4_*_3 AjJLpxJ Iu_$L*_j 

Jlj j->xJ Ju>-b Ml 4 J M (pIjl&MI) I^jJLlII ^JL^LiLj 

j-* L*-j t^jJl j-p*-T ^Jl LJ I ^L*_iJl ol I 

jjjUa^Jl j^*sJ I ^l> jJis IjwA * Li I t<- 5 ^ x - x> <113 JiS^ Jl>- L < jl^>- 
ol . <54) «^liJl ^UJI o~o>Jl» ( _ r ~o uS!l JJUilj, L.UJ 

•j-p“Ml LMl ^^-*-<»JL^ LI o Ls<iix>tj Lw*jJ I ^>jl pj 4jL1jJI 

M 4jp ^jJu>Jl oJL-a J^-b J j-~* j-* <_sLJLjl5I ^joxJ 0 -—^ 

o_^i J^-i J>\± ^ ^ 0-*-! t£j^ -t_^«-t 

♦* ^ 

oj^l do 15 (jj ^vXjj .(_£^>c_> y>- \ 1 /^3 <Lo*)/l iS ^>rJ I L» 0 *«-do> 

uSfl jli p^j^Sfl JoJjl J l^jojJjl L<J dJUJl ^>>JI 

•• M 

-i-*Jl IoIa ^ .^ 3 ^*o^Jl -i*Jl ^3 L^j jj j L latf7>o y-Ml LMl j->tJ 

•• «■ M 

I ^jJl ^JLLoJl Ilj^_>oJ I o 

“ M ^ 

L^-5*LgJoLj 1 Li ^ 1 Lg - ~- * LajIjoLw 

*J>sJul\ c(^>Ml) i,Jj| jU; M o^lS 6 U .^UJl _u^>Jl 

^j^wJ ^Ml ol ^■yt' j-> iJMi Lg-Ja_^-J Lg_jU < Loj^ Lj 2 -*_»~w 0 

** 

p p, ** p #* 

L)l L>L La^SL>*j> 

<jLloJl 0 } *Lol ^|-^l L^-ljLa ft Li I ^ Jj-aj ^^JLLo Ijl^Ij ol 

lij li ^j -> <3 ^ L 0^>o o I ji (_ 5 ^ ^ [387] 

Li I i Ila 4oJ /%-^aj ^JlII <U*jLi oLS^Jl 

oL Jlij a^I oj .^JLoj j-p^MI 




JL*JI ^ <UUJl 5 JUJI oL 
«* 

iS-Ul ^*JI ^0^1 L' 


m> o I L0JL0 < Li M I 


<>■*-* 




\ 


Frank, Chair el corps: Sur la phenomenologie de Husserl, p, 135, 


(54) 


616 



^3 ^^0-»OiwQ« J 1 l w? ^13 I 

t A +/3A l lj cJl*~*J|j tA*JJl ^3 <*iUij i LI j>“T A^Si 

6-ij>“ ^3 t ^-Lw-o-lJ ^jj_>*Jl]| lL_A 0} . A*_3 ^L>- I 4_«_JLll ^Jw^_>c_j j 
® '* j I ^r « «/? > A^ •,/} 0 > 3 1 ^ *<* * *a> I ti oA^f^o JLd t ^^ i-,<? ft 1 

LlA ,fi j&3 1 LI I l ^ « 1 9 ^3 <J J-Aj / A-J-3 ^3 JjJL# l ® 

•• *• «• 

.^LLojJl /^5 \j 


^^Jl ^ ^1 Jl ^ JL‘LJl J,^JI aJL ^Ui, La 

0} ILa l IfrjJj *)! A^£}j £^liL *L^i Cs* A^^LcLl 

.L™* [*}y>-j ^jr*t 


J^ ^ U-^^d cr^ Cr* °-^ 

OwCA^ .A^-Jfl-3 «fi L-A aS^ jJ>J I 6 -LA J^l ^3 .^-vL^jLJ ^Jj^jLI 

L^-jJ^JaJlj J . ^ . a^.7 4 -kiJ ^ J-A>tJ 4-*-JaiJl 

«* 

Ijl^J .j->-V 1 j 1 ^jLIj w 4jw«_p n_) I ^sj>- Llaj Ll ^j-*»L->-Vl^ 

^Jhj^-iLd! <s~> l a - ^ LjUJl a— ^I jjJl oJL^J LJajL>- 1 JLL& 1 .. . — — I 1 

ajU-al! I a^U! ^>3 a^->- y* <zj Liw2^J 1 oj-A <jL l L j .^uLLL 

f, } 

jZ>- I A^p*eJl a!_J LL> A^*Jl Aj j^J UajJ I JJ-+/3-) JL^5 

J^o-Ll (I)} t LJl^ol ^Jl ^jA J^>W^ ^Jlp LJILj C Aj j>-\ 

hjAj iJliJl iijA tijj^Jl JA J^f-y ^ L*' 

"n-i-i--. ' , ^^L a.1 L j . ^ Lvs^ I OkX^^* I I i_t ^ 

^L-iJ .1 sue- is'i Jj '•J^y j' J U^aI je «JU 

l ^ ^ ^_j I 1 \ ^ 1 1 i l— A^ww^J 1 Aj^A 

oliJl jl tiUi ,j^ - U-^L^ 9 t_s* (*J Lfr'i 

J^UJ LJlJUl AwAwO^-*^^- j l i _ r J«_»_; Ju^jj "i llj‘V l ^ S^--»_JI 

-'. 1 ^ . .. i 1 ^ a la a jl .^'iUI fljJl jt jl J^P j\ ^UaiJ 

Aalil ^]J oJUo ^ (Fichte) ajso ^j^Jb ^ aJISL^Ij j£\ 

je- Jyu ?wjaujl \X»J ttijls- ^jjli jj ((_^^) 

I- ** ♦* •* •* 


617 



jr* JU^il 5Jl>- jr^. ^ JL^i «^ji 

,4jjJj>bJ 1 4-ob>“jL>«Jl ^0 L-vJo (<Uj3>-SM) 

p, p (, p 

oJLA j_j L) jyL*_/0 0 L) j I 4 JLj j-L? Aj Lj 

4j J ls^jsJ I *)} I 3*3 l*>- 3 ^* jl 3-^3 ^ ^ a. * . S 2 .&. 


O* 


W *• | ^ ijj_vaJl jl ( J^L^Jl 4_A-wJi ^1 jbj_*j 

•* 

p 

d g ■ ■ - * jjk ► l _ s ~» l j J ■ -a * jl .iyljLS-^I^J 4-J li-0 j/ 1 O j£j jl ^jj>w 

•(o,^T) <4?* jl^l JLJLj .olJJl J aJU^Ij colUL 

*• •* 

Jjl5jjJl LldJ v-J^Jl w*L-Jl lu ^JUI JL‘UJI Jis^ci \j 
•» •* 

y-Vl jU JULj .11* JL*- j* c-JLL. V <5S J^UJl 

J-$wO j-A ^UfljJl Ij-Aj j*-* IS ^L!a-> ^j3 A_J I jj 


er^J* J j-^^' Lrr^ f 

«• «* X- • •* ' 


OkJ 


L5~" 


L-l 


J 5 *"' 11 3l <u -‘^ *j' ^al3 (_r^ J* 3*' 

jJ- j+ k> aU>v! A£=rj 1 _ r flaj ^laJL luaUJl Jljj-A 


^1) J J jjL (56) P J. ./-ill iJuk .o^a AjI t |j g .Ij ( j~J A^-jJ| jl 

< 5 jj>ji ji } ^j^Ji Cr^ - <( J^-aj 

L j^3^i ' : iS^-* W-Lrr~-* c5-^ j-* C^ i - Ua j I i _^\ 

*• •* ♦• •* 

jb ^Sll oJL5 jli IJL£aj . ( **VrJl Jl p j^U5 J 

♦* 

i*J LU-I l f :la.,l^ ^Jl ^JiGl Ual J I 4 -JJ 

^ yS I I c a^^wwLJ ^jljJl ^Jww^>«_xJ I .^JL^-sl I 


[38 


Husserl, Ibid. (5 5) 

Emmanuel Levinas, : ^Ja Jl tLjL>-jl>cJl J y- iJU.- «^Jiij_i <>-jJl» (56) 
Totalite et inftni, essai sur Vexteriorite (La Haye: M. Nijhoff, 1961), p. 37. 

.(38 ^> fcj^JlgJl jJL^Jl) tgJl 

N <~x > j y g -*j LLs^jJl* {^s~* y* (jl^jl ojLJ1i| (•#■) 

.(^jjl) (17 1 1 -20 «t£j> Jl ^USCJI) 

Ol ^wH-j "jJ* 1^1 J-&J J L-» <3~* ^3 I (•3&^) 

ojL A_il.CJ \ Y3 (repondre) 3j J^3 j* <J^3U ^ Ul tJLo 

.(|^>- JL«Jl) 3 jJL iwAliCoJ I A... „Ai jjt (JL*o ^jA- l) 'i/ Aj L^jJ 1 


618 



^-*-P 1 j\j^~ 4_*_Xj i aJu U I Jl*> *}U I oLI jJlU 

♦* 

•<j^ 

JLp V y-bu 11 a U^JL, ijL-JI Ol 

jl Lo ^J*-L (^llj i^oljJt ^3 £jljJl 

p p p 

t 'if 1 lx>~ 1 c LxSl_> ^ y >- 1 4-l>^ Lj 4 ^1 wL> L^>-^J y^ y^^ 

<^3 .A-Jaul^Jl JilUXai Jaj>- ^3 > 0 1 

j\ ^JuJLojdl ^0 43 'll I ^\a a ± ^*>1x11 jL (J jJL> d ^JaX^j c 

t JJL*J I ^*-SL>- O* ^ I Jlxj I i j^r >m ^ aj ^ ( J-*-9 1-^ jj «✓?< I 1 

^1 jJX>-l <y y& (JjjUJI ^1 ^X>-1 CS' a ~ ^ 3Li ^ d) LS" *+>■ jJajJl 

® j-* ^ • <w3jJl O^jl ^L-jLJ J~Xp jli L>d> V I 

«• 

oi .w iLflj cJj-i j->-Sii iIa 4 j->- S / 1 jLi jj'yi 5 j-U 

«• 

dr* '-I d^r-* J-ii JJ dl)j> ^1 l^UJ U5 1 ^ 

*♦ «• 

U^xJ 0 L U L^s- 9 J .,^1,^ ^xJ I laJLJ 1 ^3 ^Jw2j>bJ Ajula 4 > ^jL> 

** *• 

7 ^° c5^ 

1jU>-jL>- Oli S/Ls<ajajlj ^x*j 0^ 0 4X^*Jl 

*• 

•oUVlj o^UJl iiJL l^ip Ol ^JUi JUj *.L;»; ^ ^\ 

Ifci ^1 I^p J5 jJU* >)l 

«• «* 

l +J 2 I,} ^x] I <iaj i j&Jb 0^ .iJjpo-JLSl i ^jA 

•* 

? I g a. 11a" <da>tJ (aj^s-S/I) 4j j»p 


(o^Vl) S^idL jJucuJl A^-JaiJl ^1 jl J jJLo 

^J Lx_^J I lUL ^jJ-> b^L^jl! (J La>-«jl^a» I ^jJlLlXj a a 1 La ^ 1 ' 
«• 

LliL) Lgj ^xJ 1 o^L^oJl LIS' ^jjL^jjJl 

jl^l tS^L^o iJLS^ J J^y* JLLf- ^UJI ^1 JI^VI 

P P P 

^ ^ p ^LJ I 1 j ^jj>a q j y*^ ^ ^ ^ ^ ^ L ^«Ap c OhXwMj jA 1 I*xa 

4j>- L> tl i ^3 4xiw*jx>Jl 1 *>j ll I j^SLJ j jL>«ll j\ 

•* «• 

a*>*-%j 1 s* j .^-*w\\ ijl^j ^jl«j o'yuji oj . A...a.»M.i.Aj i 


619 



1 1 I 4-oL>~jL>sJl o J^J-Jl «L * . Ja .fl. 1 i I ^LoN 

.(ab-solue) 4iikJ 




S^/L^Jl jl 


^LJJ c^b5 jl li>- ^Jlj! .j^^lj 
d) b 4 A£* jJSl& l ^ o3^> 0 3 I^^Z A-a> — U l *xJl J j-aj 

^Ul Ij jl«jJl 4jb£ J L>~0 JlSo b Uij . 

•* t* 

c yi\ *UJ JJ L. LI i (57) oIJlIL «iUi«» LI jJ^j: 
Jl* LI t ^SlL L\ll illSus-l JJ J-wiil J j 

(_^jJl ULa (JLaajNI j-« jl . <J .,-3 i? '. ■» i aJuLlo l g .— a ) 

^ Ji _ 5 ^ jJI lS/I L^ -oJLo' 

JL* ^j^2j J <_jl o*L& loNLi^Jl 

LVl .Jla JJuJ . (58) «^l J4^ uSlI Jl^LNl J» :Uu 

j-*j) (epiphanie) aj>-jJI j j g.Jg jL» J-Vl Jl* ojjLaJI 
ll*j) ijj-J _^p J /iiUL* iJU-jU- ^ 

•* «t «• 

,0(_£ j^SLSl Jl 


o'VL*.* .ilLj* <Lo*J I ^j >- U <. <J l >3 j V I oj/L*-« -j L>- jjl 

Lrr- ->>-^' V’-'-> jr* ->' J. 

*• *» 

b>jj c-JuLj 4^>-jJI (apparoir) j^. Ik.* jl .o^UaJl 

oi jiJi . Olj-u?jU ^^J>tJl ^U-kJl ( j^a ^1>- J tjL 

yt L ^Ip jjL>c^j ,j~-J ^ftljJLi: jUl^ iJj^-bJl ^ 

^ *• * 

tj& jL*_* yt b - c, 1 r A a 1 1 O-J*)/ L>-j L ^ 1 bJ IwLJLwai I 4*J>O^OJ 

jl ^^3 4jjb<jl . Loj3 <Lo-L^JI jl JL^bll y* 

obli U5 j-Jjl <>-j ! jJL«Jl .bJl5j-jl>tJl aJJJoj J*J I 4-*Jbo L*-« 


Levinas, Ibid., p. 37. (57) 

.34 t a^sAj jJl^J I (58) 
. 7 0 ^<3 t j. i ..<g a> 1 1 (59) 


620 



[390] 


jLf- AJ>-J Jl jl ( y ! s r U5 

j\ y>- ^ (S^lyL-Jl SJLl^SM (maieutique) JL_iyJl 

jl P*\reminiscence) jS Ju Ja_i j_> ^ V jj_j^^o 

aUS cj IS" LJ j . awLp <J^A>-Ijl 1 I ji JL^ujNl 


f p 

U Vl p-4 ->J — aJ L>- ^^Slj _ A-> J JX-AO 


( 60 ), 


<JL>cj |*jj jjj-b Cx^ ^L>«JUl jti jJUD t^jJl 

jl s j^u 

^liS ^ aVUuJi «! VUW L* ^1)) :Uu] iJU J 

•* «* *• 

^-LcJl jl Jlp JL^lJl y iJL; ^liiOUlj iJ^-iJl 

^y* .ijU->jl ^j+j A~*~J A3*)bJ aJ j I Aj I ^-JL A>- jJ I aIi^Ijj 

Uri J- 4 ^' iJj^~ ?•>* jr* j ; l J^\ y 


J Jblji vbLJl juJ jl UJb^. ^LiJ <-j\sS 

.il L_a *' ^ ^ I ' 4_>- j-L! I LgJ l la P j Jl>- ^Jl o *)>' L*-.»J I & . . r> *. 

^aj aiJl» ^ iJUl jUVl ij j~jx>c 

J_^_P « (J_ 3 _SJ I » frljj L* "J-c- 9 * jr 4 .) 

Cr 4 ! 8 j j3 I M I -La ^,w*< U j . 8 j yi I W 

^ jJ* L>J jl . APy^? J^J j- 4 J j-gisLojJl AxJ 

» l ^ * 3 l J-*-j i AxJL-a ^3 o^L*-oJl Ji5w» jL>~ Lj i <J ji 

<_T^ jr 4 (°^ L^^ 4 4-Pi lai^Aj 

' ^ 

$ j+-0 1>“ 3 Aj^L»CL-^»I I y jl j£*j 

** •» «• 

N» jl :(arche) J-^l J5 t aIju o^>J U ^Jl y»Vl jl 


^^JLp (Menon) j y~* j\ y>- (#) 

( j^ <j j-*_p jl 4_5 jL- ~A3 ym^st jj j ^yo 4 i-— JJJb aJL— » ( Jj>- ^y* lJu ySL+JLJ t Ju_P 

ypu . I L*J I ^3 Ai A~mAj 4jj— > IS U jS-Xj Ljfc JLkxj l j I J? I yLw* ^ “*-“ — * 4 _l>- 1 

{ JS' jl oLjJa_» I ( j^o 5-L>-ljJ j_jjl ipLvtf ^Ul Ujb 

* * 

X^J^+j\) [AjJjh; ^J\ .J>J1 

Ajb»fcj ^1 vj. ~J Aj ■ ■ *3 ■ iJlj>-B 'o'yLi^a (60) 

.159 ^ t4 _ii J ■ X »u2 A ^ I 


621 



jISjll-I jl ji) (an-archie) ^ J-^SM (( Jji 

jj*j to*b/L*-*Jl .sj-*-; j j • /? > «-U ( jjL$LJl 

(_$! Ujh ^ iiliA ^JUl-j tJsLiJ i«Sl j^Vl o^jJl 

«* (4 

: Us I jj\ jtajJ SjJJl jli ill-Las J-O lijLkjlj 2 ^»lj-lJl 

^ J5 JJj \^\j C«^S/I ^ r y, jI^W>I» i^l 
J-£J ^^-JLil ikJLJl .«^VL uSM JIjl^jl^I)) 

Jj iJjj-ww* jli ^Jl J 3 J w 

i ij|JJl» jJJi5 j / 62 ^<iu^j aJlpUJI olJJi . 1 J->* 

i yLj I ^~-*jJl U-A . w A-LwA j i-i j-^-U J^l jj^ jr° I g~ J «* 

M 

aJLjU>w<> ^jJl ^ j^j L*jJ I j-^ 

A -, - 1 0->xJ ^JL>- 4 ^jL>- Aj^j>-)) Aj ^ ^jlJJl _ *XjLxJJ 

tS^lL**<kJl jl 4 Ij^a ^ wL-j aJUj>*-J 1 olJJl 

•• 

La JI*J 1 jl Jj - (Jj. ^ 0} I A~j> Jl Jl 

^jLS J JL>Jl jl5 U5 caJIj_*JI J*-» 

cr 31 oj^L^JL) Uaj AjU AjL, ^jjj A_L>J j 

M 

jl ^LJJ jl J LJLi M .S*L-)M ^ J& ^Jlj ^jLaJ 
^ J^l oJj jp) : jtSLJl IJu* Jl o'jli *Ju 
c^UlSL^L L^UJl jj ^ JIjl^NI ^ ^5U 
- aJjJ-w^JL a^UJI jj j-a Jl J y>^ jjJaJL 

La tJuLlLj .^ 64 ^«Jl>Jl ^AUu2-<Jl AJ»jJ I 6*i-* jLs^5-Lj 
La JSo jl LAp>> ! Aj j-^JIj Aj^>-SM iw*UJl o _jl jIx>xj iiA5 

j^) J^l J^ 

.129 t j J L ^j I (61) 

.142 ^<3 <* a^jJL) I (62) 

.145 i j.JL ^a ^.,1 1 (63) 

.152 9 t j. A a^ J j I (64) 

.151 4 <u^Aj (65) 


622 



[ 391 ] 


^ JA JUziiVl sVUw jl ^ La iijUJl 

t* «* 

4 L>- j L>J I o N [Jkj3 Jjj JaJ I Jj Jaj J 3 JLj i 

** M 44 

_ jLuL> SJ^SlI _ ^^Jl cu^U: lil Nl t^l v-U 
>■^1 _pL oliil _ Ui L5 tLiy^Jl - tfyJl a* 10 IJJI 

j*S* <JLm2j3jV1 aX*J> 5J L» Ol^ £_sljJl i ^J . \jJLd J I Lo»S 

J-SLi; <2iJJ5j t USMj oliJl ^ J* J-jLi 

. <1*3 LJLSlL>> ^ I AIj A>- bJj lj 3 Ul>^« <LulJJl 4j ^~g_U 


J-&J ol*L»« <L>Lg-> ^JLo V 4-0 L>- J L>tJ I J-A J I JUJI J 

ojJJla LaJL>j I lil Nj (. jS>-^i\ *IjuJ <^\ )&\ju\ 

4jLJi Jl (J jLi J S y£ JIp 

** *4 

cA> .>^1 ii~li 4^ jA\ A^JliJ I jJz ‘U- r *_LI ^ ^>-1 

♦4 44 

tliSLiy I SjIjL \l jj iL^UUJl jSj jl i«iljj| 

J L>" (J ^3 4 0 1 l g * ^ A J t wiL^i 4 L&JL>-j> 

4j1^j 7x..~.*^2j Lgjl l LfrlP 4 j 1 jJ I <blp ^^3 ^A t <J I ^ I 

•* 44 

c 'j'-! J4* “j* 44 s1 <_y Jjj^ 1 -^J or* e -u4 ^ 

«* 44 44 44 

JSJjLj l_3 j-*-j <j j&-Aj> <UJu J L-4JL^ 1 ^JLp o j JL 3 olJJJ 

l_3 ^-*_> 4 4jLwm.jO L!u ’ <0 L*JL*a> I ^JLp l ^ ^ ^ j ^_-s^ I 

4 iLws^J Jl llJp 4»^J>tJ V I 4 tjJlta ^i^l jJj .^jJl jjwO (J Ls^j2j L> 

L>J t (^_3 ycJlj I ^Lp ojJl^o ^1p SjJlLJ I o J l a ^Jl 

,_r*J LL- j-4ri L ^1 jl J^i: ^ j^-^/l cJl5 

¥f ^ 

t (. e_ “< 

^3 I Ojj^? «Aj>- lj <1)3 LJLp J« 4 

j^So J j-^- 1 J3 3^Loj ? LaJLi>i^o 

^PJLL^ (^JJl ^Jljc^JI |»JJc<Jl ^-^-> {j* j 

r UJl Jl UI ?Jaii IJL^P ^iki ^JJI 3^UJI ^ IjLJL? 


44 


^ «r ' 44 

cy 


4 <U 


LJ 0 L> 1 Jaj Nl 4 J-AJ (^J-3l 


« 


Jx_4_j ^ ^ J j_5_j ^JJl Cy^-s^aJl O 


^1 


J^ 


J 


623 



I 




4J 


i J * tjr^I 




L^Jl 


! W Lla ( ^j]W <>_ * \ 1 1 <LlL>- J.iL*_> (^-Ul Ijjfc 

^ jj^-Jl Cj* \j^\j ?«ui ^si l*» >UJI £j yu 

^^■3 0^5 O l l a « Z «*> lj j->* S/ 1 ^-Lp Ja_^*» jJ 

<J Ua j ^ i ( JaS* C»d>o 01 A*JJi ^1 p *^3 1 i aI—jJ I 

dJlii JLp JL*JL> U5 cJJuJL a^l^Jlj J^LJI j>jl^ JULj 

•# 

SJjJp Ol jA A_J| U j-Jj I ^JJ 1 1 J <1^/3 a\ * I \ jj l<y «,a ) 1 J^L: 

j£>j t IS s_o 1 j ^1 ^JJlj t aJL LwJ I oL-ljjJi ^3 

^-p <-Jl$ jSJ *)l Cw> c-^ljj>tJlj J^Lj? 

j-j jjl>*j iJbwA 0^ I jL^ai>-Ijj 

^Jjij kL^Jc. J 1 USM UlLJl /ulkJ! oLJL i^UJl 

* <66> (Jk ^1 


Sji i_l_J is-yj>y* (_yi lSj' ,yP 

** *• 

( ya L^s La ^sAdU L$ ... g , * 4.a.>^L < *• S^LicaJl 

J> ^jJl l— P^-> C ^i>LmiJ 

pIPwLL^I ^jp ^Jo ^iJl 0} 4 jJ 

Uj J '—Jlij t <67) iJj^Ji J5S 1 ! iJUl -alL jJ ^JUlj .Jjl 

** «• ^ 

^1 l^i; iku.\jj oIDI ^ oLLU jl LS2 

•* 

I jJt J^-3 . Lg-ll LdJLw» 1 p1 jj Cj IS 

JU^'yL ^ij_*_» (_£-iJ! 4j^_*Jl <^i 


[3^ 


Francis Jacques, Dialogiques II (Paris: PUF, 1984). : J& I (66) 

4 ~ « aJL 'b/ (^JlII ij i i JtaP-LiJLJs 4_^. J.5LJI 5j_i-aJl ^-9 (67) 

Emmanuel Levinas, Autrement qu’etre, ou au dela de V essence (La Haye: : 
M. Nijhoff, 1974), pp. 172-173, 

»w« U1 t UNI t I LJj^— oJ l ^3® : ^Jb U Ja>- *)L 




y r* 


j... la.) Jj j», $Z.a sj>«_JLS^ ^jJLJLij t4jlju ' J-^-d ^ 

. K^ai; Oj^ ^ ol £jk: <vmJ *y ^jji «2jujj (_$ ^s42jsJi 


624 



JijtsJ ' I-4J J - 5 r' y! ? (68> JUy~^l y*j t .jU 

•• 

ytj . J I 1-La <U3 I <JL+.>xJ L 1 1 J l £j-*^ 

^JL> bL» ^C_] 1../3. 1 ^y^>yj {£ j-> Lil . O^L^jJl aJ j^JL<i-J L Ajwv-P 

t pI L ij j *y 1 ^ Ul> J L*-i> jlkJ I ^J L^aJ : o I 

ySfl ^ui Ly^jj yJUjUJl jJUJi5j t «^L^jUl 


I 1 j_g_,_j . 


Jl 


Nl (...) ol^-i j-* i)L_A l _ r _J » 
oywJl 40 IJJI J jl tJyjj {j* j£S j . (70) «. . .yfcbiajU 
jp) ^<jj jy*~ w ^ Jl o ^ a > tUVl yp Ala^JJl JJwa 

J I . - - A 1 AJ j- ]gjn^a O-Pxj ^jJlj jAJ ^ I j oliJl 

( _ # 1 p tyy»- ; )/l UVl <L~~>- ‘ aX~p J^>- ^ <^jJl Aj 


SalyiJl jl 


a i ),, . 

((<1 


uSm 

cT*^ 


Aj ^AJl ^jja^ 1-La Aj3jJt>* A-Jfl-ojJl 0 -La bi ^A 

oJLju ^^a J-a iblgJJl oJla .LiS/i A<Jw «-A j ^^-SLp ^ j tolJlJl 

I* *• 

jl ^iaJL tjijyi ^ I L> oL)j-pj U-P jl>xJI IJla 
*71j p-fV- oN tolJJL jly)/l yp axJI O-by, 

< ^ j aJ L>- yj Aj I ^JLo Aj I P . K L; I A^JwuIj^ j 3^_Aj 

S. p 

C o j-Jo Lwfl ^^P AjLi j-b-> ^ L> LjJ^ ^JLSLl^J I L)b Aj <J j-*jLgJ i 

t «LaLp 0 ^ ^ 4*^-vajJl aJU>- o}j 


(J I-LJL- V I y* t 4J— *Jl JL-X-sA? t ^JJi k o I »— 0| (68) 

# 

1 L»A 1 Lj-Lp ® . Uj L -- L jj J -> yl— u 1 ^ylJ 1 4 - W— i AjKj ^ yL ) JLPtj 

.(151 i A*~Jb jJluuJ 1 ) 4 j j.^LS DpLwmNI 

iplil .1 jllp oL^iJl aJ N jia^> ^LJUt; jS\ (69) 

J3 V I 1 * Jl - -» 'b! l yA LjjJ 1 IjLA^j C \J *1)1^1“ 4^>- 

«Emmanuel Levinas, Penseur du :aJI_^p ^J JLL« ^ dLij tj-jJNl j-y L*J jJ 

temoignage,» dans: Emmanuel Levinas, Repondre d’autrui: Emmanuel Levinas 
(collectif) y textes reunis par Jean-Christophe Aechlimann (Neuchatel: A La 
Baconniere, 1989). 


Levinas, Ibid., p. 186. 


(70) 

yp i A—aj jJL^Jl (71) 


625 


.151 



J5 Lw>^ Mlj <. J^3 4 j ^J\ :>y*-> ^ 

♦* 

^yJLi ^jJl £^_s4? jp<y-J I |j_A t 4Jw uP <J I _L*JL~*> M I yj* ^yo <JM^ [393] 

.Jj Jj>- ^ o^lgjJ I 1 4lliLa Oo 


. Jj Jj>- ^ o:>lg_jJ I 1 4lliLa OtJ 

^L^iJ oIa jj> 

is ^ jL Uji y yi lj 4 \ jL 

L,_SC^sJl5sJ Lo Low^ aJww^JI ^->^-» aSjJ>-j y>-^\ j J> ^ 4Jwo*Jl 

OwL>-lj jM tj LoJfclJL>-l M ySS y *. Jl jl . j b_Lo L£ jl* 

c> ^ 0^1 Ol ^ J c LS ^JJ ^Jl A^JI J ^ 

-L*-Jl t 4*J 1 0} * j* JL*-J I 

*• 

<. Lg-L jj>*J J jl <LJi jJ I _ 4^-wjJl Jp ojJLLoJI ^Jl LJLj>cj t 111 I 

Jj>li 4 JI dJli J5 ^1 tJj'Ml -L*J1 ^^>0 

^>- L^j^p ^ I~lLJ I cLLj^^J L> jl! I IJLa . ®lj|)) <J y&-> ol 

oi ^JlpjJJ ULJl^ J* oLJLj^I JLi pJl olJJl yS 

jl Jl* ljj>li U jj5i J 43 j^Ip JlUaj ^>-1 1 ]U-a 

** *• v* 


^wa3l (^ 


Gewissen 4-JLJMl oJISUl 




I u! 


- 4j y>- M \j 4-j I JJ I /y ^ii^SOLjJU ^L^>\ j (XJ I — <jl-^>-jJI 

*• 

,^1»ca31j AlJLo 4jjl>t» JJUj 

>wfl « <js > y *&, 1 1 SjL*jLwhI c— »15 ol • (J^ V I ^jl>^jlJI 

«* 

c>p L^L^I L^J Ojb ^^jJl ^_aLLJ] ^JJ ^p Ij_*j 

Ml lift y*5 \ i ^JLLU ^LUI 

j-j^-s^aJl ^J-^* La^I ^3 l5j-$L^0 ^-ftGI 0 jJj_naJLj wL~*_>lJL> 
l. ^la*^ (_j_b^jl |j^ j^nS\ 1 j (llasxJU ^jai \~*&-')i I) 

V v ljljl jljil oL UiUJl ^J>S/I ^ ^>JI 

• A-j^ JS. J-AA^I 


626 



[394] 


iJ 1 j L) I 1 Lj I Ll*^ ^JL3 I jJ ! Ul) I 

M •* 

j, «. x>> j I j ^ J * ^ ' s ^'^ ^ ^ a -*- > I 4 _j3»wv%w<*J I j L^_? j/ 1 j^-i 

_ SjjJlSL j! I ^j-P <Ulll>t-^ 0 jjb lU ^1 J.4V ygj I J 43 ^O^Jl 

oj-A l^->s ^3 Ll_& [j La jJ I ^1 ^ L>cJ I I ^_Lp 

<Zj I jA UaJ I ^yS-X-i J_)wL>x_; ^3 0 l jr ^lJ ijjU-Vl j-* 4*wJl 

♦* 

. <Z*> 1 1 Laj^*j y] I /jjjJi jl y V I ^y A3Jj 

** 

J^Li J&\ j\ jLS jl : *-L-J LiJ I <jj L^Jl 
^1 Ju^^l L^- jl jJUS jju J*i ^SM j~~JI 

v* •• 

£-0 IJla ? Aj jj>-l 4-*2 j>- ^-»jP 1 g — — * (jl £l*J aJLvw-) 

(j I LJ I Lj Ls42.A.t.^ I (J LSLi L Cj I wi3 (j (j I (J L»JL>- I 

L) I5s-4J J] Li l^jo ^Ja.«.j (j I ^jJl Lo c J L«/3.7->- Ij J . I >• l 4^) 

i 1 P ^ 

4j^»*JlJ ^ l j/l >LwX^9 ^j-Lp c ^-wo— s^aJ I S^-A LlaJ l^_<iw« 

l <-JL^-ji| ^3 (Jjj>-jJl ^.Lp Li^^xj (JjVl ^-L>cJl ol 

M •* 

p p 

L> tcLUiJ Nl LiJlpj . (soupgon) ^->Lj J-ijb j-p 

AlP LlU ^Ul jl 1 ^0 ©JLSj AjI y> k&J j-vowaJl 0 jJfclla C-^>l3 

IX f ^ 

J i 1 . ol^Jl _ 1 ^ ^LaJl _ I ^ Ai L) L5 j L ww 

A _3 JaJuL>s_j ^jJ I jLjLoLj (j I AiiAi^ibA 

J jLiJ j! o'y ^ 1 Jju«» ^ fL*yVl 

Jji ^ 1 ] I 0 ^ jj OuA) ^jjl ^L*_oJ 1 Li ^wj Ld la ■ S L> 

ol^JuJl ju^Jl ^Jl ^ol :JjUbU ^Sll ^^iJl 

v^*^l UL.Iji jU Jul^Jl .f_biSVlj (“IjlVlj t (l*vj ^1 

(^U. y l^K l^ L<J JLi JjUjU 

jl OjS l ^ 3 jU^ (_J^_? 4 J *)1 1 j-t.-»-l I ^ y^t jJ I ftJLP LflJ I La^ 
llL^i jili ^aj •v'-j-l iai^a olil Jl 

^ ^^*4 jalj ll«ja ^ a . . g i (j| j_^^ * yoj c --^ll j| La jJLAj 4 
^3 p-J&LiaJl oj-A j}\ ^ -'■A LU I 


627 



cSjtj .4_JlJLJ y A-la-<kJ *»l Cs>u y>-Vlj AL-j*Jl s*.l - Lo 

Ol J> y*j 10 ^ 4 ! I 0 j L*jl-*< ! yo J jc ^-’ v jy ^ i \ 

^ f ^ ^ ^ 

cs^ ilr 4 ^ C5^ ^ 

*• 44 *• 

J yJlj V*\pl i>* c r’ t '^ J- 2 ^ 1 or* 

♦♦ 4* 

yk> JSLk aJI :> yC-* ^JJlj t(Gewissen) JayaJL 

f, 

j»li 4 LyJ aip UjwL>e_) (J^nUI y LJl yJL>«jLJl jLjlpNI yoo JL>-Llwm 
t j ^ -^V ■» /!? 1 | y ^Jl iuyVU ik^JU! oJl^J L.15 yxo» 

J-P jjJL- j! J-P ^ JbJ lip^-Vl oJUb Ol JUJIj, 

•4 

tl^SliJL UJj ItlJjl Akoy. ^ Jj tiJlJJl LygJ! y>j5L 
^ L^ki ^Pj ^^Lp oj 3 li ^-w 2 J c ^waJ 1 ^33 CU>J 40 IJUI jl 
<Jl>oj jj . <Uy»J|)> A*JlS^ *LL>- j! Jyp>*_*Ji aJcw? aJLLp A«$J>-!yO 

V Oil A^-L Sj d->l-Lll yo ^y2jL*jJl ^3 ( Jl) jl-JL>- yJl 

4» 

lyrj^h c~>\j£ - ^yry! I Jyi y* y>-\ £y ^y>- j 

^ ♦ *4 

O- Xy? li {J-y** A^>- to y^o (_5^ ^ * y>J I ® A^JlS" 0 1 Lo j -LAj 4 £-A 

^>-l^l)l I -Lft> jli 4 AjIj Ay- L yaj 4 3 y>- yU aJLw? i y-P Aowkw 

aa>- y> yJ I a>-jJ l^>-j 4jLi ISkJ i y-jU JuL J->-Ijl 1I ^Ji 

<J k*J . l^Jw-P _ <-!*> IJLJ I ^0 Ja.^-s/2-1 L> 4 La j j I 

PjJ Jyj Ax>^— J 1 y L> L-A Vjy£j>«_dl y« l^..„».A> OlJJl 

0 (Anruf) ^iJuJij (Ruf) l^ T &S\ <^J> y 1 t^waJl Sy^lt 
1-L3 i 4 A^-wo->tJ I OJJ L>c-<J I 0 -La ^3 . v-ZJy-^2-1 I SjUj^I 

*4 

^-i^P J&j ,Jjj3 O yb Ji l^Jli Ii-^J 


^-L^xj yjJl xj) 




t v — j oi £~ko~j 3 jL jL-j jLw y 

r-ljjJl ^ ol QlI I 0-jl-Dl^ ^iLo ( Ql1 I I 40*A 

44 ** TT 

■j «^0 1 1 0 Lk jiJ ^U I <Co^>-l^ (_^0^ 


VI 


o! yy V SyoLkJl 0 Jla iJiy Ol JUJIj 


[395] 


628 



la « I Lj ^-~-J dLtaj t AjwL^i *Ll*-j 

V OjUl^Vl jl iiJJi _ jl>^> j\ OJ L*jLw«j ! Loj Jl O J-s^ M 

J y£J _ < 72 ljLiiS*>U SjJii. iyrj CJii J ^uJ 

ijjbj/l c-LSJl Xjj! yJl ojLjbJI jU _ui> v IaJJI 

•• 

.l*J iiLiSc^l Sjjl 


f, ^ 

ojJLx^Jl O L*JL^ 1 J_>-l I 

^ '-l* J-*-» Jr' j-*-? • 

J^jl tfjs Ji Jli-Jl j'JLJ>l 


■^"' ' J -* > 


rij' J 

U yjs- 1 1 OjLcL^V ^LSLLi^N! 

^yJl JUJL^jJl 0 jj 

♦• *• 

• / C 1 

»♦ *" 


ol jAj jl Uj^^j J \ Jjjj\j * J t 

Ji £J^' J^r* W--JI <_J' oU*a-a!I J 

ijjjfl SybUiJl jl Ijl JjJii . <73> *JUU ^JjUSlI oJjJl* 

U IJlaj, t( JbJJ Jj' £• iJLJl Jl > 0 - V 

(jl j - g -"I ' JlAli I lift 4*J| ^^JUj I ^aO Lw% J I l - si a 1 1 <^lo bSS Jjj 

«• ** ^ ^ 

^v»>va J I <l>- 1^0 <*jws>- ^Jjf' I Lo ^-4 ^^0 l »JsZA j**b- +& S I 

c_il j-lP I ^c_jLJ 1 ^^tjLs^Jl^ jj * ^-S*L>«Jl j ^.^/2 1 I ^ J^UJI 

£. 

J5 Jij U^slyplj y-Nl> L^aj^-I y^jLuJl 

Jj . ^ ^ .va- U jJVl SyliaJl Jl t La j~»J yp U -f i .>j £A 
,<bl£« JUJJ LSjUSlI sjdl j& Oa- 1 ^slypj/l lJu Jl jiJJl 


L^jVl 


? ^1 g j jJj a 1 1 JjjJ I lj_A jl ^-A oL 

■ -" Jla J> L 4 JI i^UJl v. 


jr^J 





L>W5 
cIj I L./a,^o 


^ Sj^Ua^ oIp 2> JLi JaJLS* jlS U ^^JLp t L^i O 
«* 


ji 






Paul Ricceur, Metaphore vive , collection l’ordre philosophique (Paris: (72) 
Editions du Seuil, 1975). 

Georg Wilhem Friedrich Hegel, Phenomenologie de V esprit, traduit (73) 
par J. Hyppolite (Paris: Aubier-Montaigne, 1947), t. 2, p. 144. 


629 



(*) 


oL- ^ j) JJUJI LlySJLo 

•* 

1 ^ * *ib> j i ULLx cLlta LLo L>5* c LajIv 21>-I ^j5^w AJajl^Jl 

«• 

^jLkU ^L-li Nt L-Jlp oi .(ib^l) iJLiO! jL^I j»L»l 


Jl>- L ^jJa^a^J I ^Uflj! Ij*g3 c 1 1 a-L^J *LJJ 

^Ij t<_sLu£>S/l Jb y> sNU-«j in 1 . 

•• 

.^»Lp ^Sodll U->jj I l$i* ^Jloj 

y*\ IJlAj ^JL*JJ AjJJ V I ij-^aj! o 1 (JlD.5 1 

j! <Jl^Jlj>^\ ^ jSl 1 oj^L^u*Jl oi .a-w^S/1 oLp ^ 

«* M ♦* 

j! JUlj -i^d j' v_Jks J*- iy-ljJl aJ*>USM 

y« c I j <LaLLxJL) A-x..laJl ijS >_. . „,a~ Lyli A_*_slj AjlJl>- 

•_>• :iJWl iyLaJl ‘Li ^^1 u^l] l*=Jbl j!>U [396] 

«• •* 

^ p f, 

__ I I ^j»o C«£ (1) I 4**-3 *)/ 1 O «.. L*.iw. fr 

c^i °Wjl J-® b_*bb ^ in 1 . 

J*liJl jl ^ jJlj £l~i)M AJi^J ajI^J "V L. 

ULl SyLaJl \jS-\j *e-LL"j L^jJJ aIJ^ lift jf 

^ •* 

Uuk ^ U iL>J jj (Sjj^aJl) JbLiJl i^_ jilyJl jl 

*-yJL« <• y4 J-aJ JLii HJJJ i( jJ>jS M (JbJl 

.jJUl ^jl>- zyrj* <j~t-ti 

Ljj I iaj lb [ .Ajs 0 1 yA> ^ g I ‘ A^J b o 

y> LJI L-JL ^yJli . <74 ) a:I yLiJ a 5L ^ LiSlj UU ax^J 
K ^^dJuo ^ ^ A - la ^ ciiL^iij 4^>x_o I i j Ij 1 -i-3 f- U»J I I jj& 0 1 



V yLb ^JLJI (V— ill UJ 


*j*rJJ ^^i>- t Critique de la raison pratique ^ Jajl5 j^ju (#) 

ji jS- t I^Jlp jlfc^Jl ^UL { j^^J N Cj\j}L<a*£ e^ljNl <Ul 

L *Sy>-J '■ — J-lalj (3*^*^^ 

Martial Gueroult, «Les Deplacements (Verstellungen) de la (74) 
conscience morale kantienne selon Hegel,» dans: Suzanne Blanchard [et al.], 
Hommage a Jean Hyppolite , collection epimethee (Paris: PUF, 1971), pp. 47-80. 


630 



y>- jl c j : ^ + p . ] \ jli J-*-aJL>j 

m 

cy Alij “*-! y^ £fs J\ J-^h ^ y* J-^jj 

\ZJ 1 Ls^-oJ 1 oU_& 1 g „ C >o 1 <JJ l«/3 9 Lml I I aJ^ ^>- 1 

d)l jLsaaJI ^^JL*JJ <-^3 j\^>- V I ajJ jJL ajLL*jl<>J I 

ijhi ?(*-*j * y^ _y J-^l £}r-i jj ‘^> J - ; rH 

^Aj L^ j jjJ {j> yyri jj ‘j/i <j' ^ ^>-1^1 

oJlS jl c-L-Jl J*>U Sf I I I j|jUI Jli^Ml jl, <JlS 

w ♦♦ ^ 

jli^L Til Ul J4 JU Jl oJJI JLi «JljJl ~ ^JL^JI 

J5 o I (Jl^Jlj .a^jJLJI C-J "^LajJ 1 4jIa>-I ^3 ^_>b_l> ^ LilL jjo 

c ^JJ aJL>-*)LSI Aia^xJJi j jJaJwo N I aJ *V JliJl IJla 

^ J± JSLL, jl (negatif) 1>^S j^M 3^UJ! 

** 

ajj JJ *^->^111 cjlii>s-LJl H jli l«x^J . ^ .- ^1 1 ( JJLlI1 

Jkj iL*> Jl ^JJl t(K f~Jl JiU t( juu UjUSlI 

o^J t^i-^lj ^JLs^Jl <Ja#J J LgJjji ^JLj ^Jl iJ^jJI 

JUU^I 11* jl . (75) 2LS'>UVl • y> JL&JI Jl :jly^ 

L^J ^jLw^jlj I aJaJLJI j->tJ ^JUU a^ 3 ^L>>VI SjJajJ! jUD 

^£^JL> V jL> J yAj UL^>tj ^Jji jJt 1^a*P <ZJ Ul) I AJ*o3j £_>s ^.a.^ > ... /3 . 1 I 

d)l ^Jb-3 jJLU^ t J QJL3 ^! jjj O- 5 «AJLP 

. (76> r .UJl Jlp jJl aJ^J 


Hegel, Phenomenologie de I’esprit, p. 142. (75) 

^-A-oaJl el jAj (j^a'yi ^ r .. » . v 3. U »2JJ-X^ jij* (76) 

Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Principes de la philosophic du droit ou :^Ll_£J 
droit naturel et science de Vetat en abrege, traduit par R. Derathe (Paris: Vrin, 
1989), 

t A^d I ) ^ 1 e L>JLI j -/* jj^> I (Moralitat) jSi ** J I 

iJLUl S^IjNl jl .iJjjJl ^ (_ 5 ^^ j (Sittlichkeit 

N I IiJLp- (_$JlJI IJla (108 e^^Ajl) <jj j..jz J lj o^jJl>waJI 

jUJ-S - UgJ i-JlU! ®^lj)/l jS? .^JLilil OtjUs jljJ J! 

4jL 4 j ejjLP-l li J jl °*^ > “ J-*J i L^i>- 


631 



i yA 

Jail j (Schauld) 


A » 


■ US 


y* cy 






*Jlj ^L-JI j»-L«0 


>JL iJlkJI vt-*- ikiJl J k-AlL J- 


,/7 id O « 1 


Jjl Ji jl .(1 14 5 yiiJl) Ul 


*‘-3 1 . \ g “ «*> 1 J5 (_yJ| <«-«^-sJLj Lota j A-ol-iJl Aj ^^j4j (jjjJl L>«J I 

jjUl (i j^a .aJjJlJI jl ^yj-L<kJ I I j\ aJLUJI <jLta jlS”! 4 ^pL«^- 

j^3 ^.la 1 L j .^jLlII n^tjlJ 1 IJa ^y» vjJLJl f-j3»*Jl ^3 ^*a*Jl 0 J&Aj j.t* *, S3 1 1 Jajj -A3 ^*»A j I 
Jl 3j <C_P- ^jlJUl j^ l a. ‘ ..<» J 1 jsS* j^~i ^ I ^ W ~* " 1 ta ^3 1 oilj^iM 

I ) j -^\ I l - - I 1 ^<aj ^ 3L ^ .(133 o jJmS 0 * w .^~ \jj L I A3 j>- 

LjU L^JI yiJlj C JjJI ^ , 1 J ^1 

jjJUA -Lj>-jJI jl .(135 S^iiJl) Principe s de la philosophic du droit ^[iS 

Ji ^Ju»j^»> 1 -taj (136 ©jAaII) j— Jl j£> (^iSwJl) 1 1 >*ljJl 

jU I 1 36 0 jj tflJ 1 ^Jp OJu j A3 Lo? j ^3 I ji .AjjjJa oLmAj <CJ^j 

J5 oi^l Jjj 4 1 ^ 1 - C - i- "— ) 1 A J 1 ^_A.-...-»..*.|l I 0 -\_>-^J 1 0.AA ^jA j ■ ^ ^ 1 ' 


*y a_a *y I ©L^>«Jl jj .(173 i j ^5 1 jJ_. A o- l 1) **~La- JS' i a. _>- jL>- 

t Ljb» I 4 ^~ j cJ 1 IJLaj Owl>-jJl 0 - 4 j i ^ip 1 (^jJp^-^Jl *—^Up \£ 1 

jJb J C J I 1 I Jjh 1 1 j4A*J L»3 A^.3 jVJ Aj^^j^aJ 1 j \z 3 . 1 1 A^J>- j 

J 1 IJLgJ 1-^ Jp OlJUJ A^A L ‘ JJ* jO 1 Aj j j .<3 1 1 A«ljJ l tAjlj I 4 ^bJL 

JuxJ 1 1 i_A jjjp .(137 0 jJlaj 1 ) la 2 % UJ 1 1 Jla a ^JwAj aj^p 1 ^3 c*j t5 la . .ita 1 L) 

t Alia L AjjUxil ol^-xJl J 1 jrr 3 ^^ 

A-j l^>»] j (^»lJlll ^J 1 jl j- ■"■ -^ll) Ajlj S^ljjU Aa^l>l^J 1 A«wL>-!jJl A^J^ia ^ 1 ] 

ajlw> L>" jl 1 L»lj 4 aj I 3 Jlj^I jr^J ^13 ^3 (^j^Jl) ^^JL^Lll x>%jj jl 

a^LD Sij^> ^ ijXa}\ j 4( c _yjijl) J-^Jl ii ji tg-Oj t l ^.. — i j 

^ “I ^ c ~ 

LaJ® 1 Aia^ ^L« — ® L> Ju<«« I j jl aJI# a*o liJ I aJ L>«J I ^3 . ajl^> j L *_* j 

* 

.^jJl ^3 Ja jjLwJJ L«j 3 Ua^J 1 ^^3 J^3 JaA3 Ajj J-^ 5 A»o I 3 jLS^ 

L^lJJ I I 4 IA LJ>lJUl A^JmAj I L»Aj«Aj^- jl~i»^JI^«o A^3 V I jl 

iJiA jli»l (^3 4iia-' , >Li jl LJLp aJI ^jP .(139 OjAaII) « Ugjl JJ J j2jj 4 I 4 JIJ 1 J k_S yuj 

I JlA jl J^P .(137 S^aiJl) ^^jAAaJl ^...^..^a.l 1 » \jy>*J>tPi UlSja lj La jU ^A-la IaJ 1 JAlll 

oU^Ja^-'yi JL>-I jj3 ^y» /^ojj lAj J l-L^Lw j'b/ 1® ^P 

La Phenomenologie ^>\sSj Principes de la philosophic du droit ^L5 ^j^S\ 

^ j..rall a JJ Jl) I A__ 4 ^Jl t _ ? _3 aa 13 jj UcJj jl5 j^.Ji 1 1 j Ls ^^-Nl IJa J? \ de Vesprit 

j - ^ H jp 4 Principes de la philosophic du droit ^>1 zS ^ s 1 *1 t Sj, a *. * llj 

JJ* Ij^jc J I <Ja.*j ^jJl ^y->^Lww«Jl AAUj Aj ^<aL>jl AP lll3 1 i^j^i jjx^ jj^ lijy!J<jl 

AJ^aJ^I ©L^Jl j j£j j^“ I^U* A.. /a . A .,i ( _jJl A-P ^A^*Jl 

(• P P ** 

1 ^ .—- 0-1 A^3 'y 1 0 L^>xJ 1 j j AjAJP ^ jj S I 0 A^*> Ld 


[397] 


632 



[398] 


(77), 


y \ ji 4 (Schlechtes Gewissen) ^jL^Jl 

. g » 1 JJJJJ -UijJl aJsjIj jilp Nl 

-Up ^*Jp ^ IuS\-oj ^JaJ L 

J-, iL-^l LI jk Jl jl y . <78) JLi 5 4Jl aiU LJUJl LL^JL 

•* 

tr 

L5 V.I— J — -Q»_] i * /9 1 1 4— tf */9 > A— — <*j 3— > Aa— J UaSjj 

.JwsS/l JjjLlI IgjL «<_$ __yjl S*l ^^-U" L^>UJ| <~!JJ U-sjj t jjy> 
^1 LIU)/ 1 oJlS jl Li^J «j| yi y LLSU-» ilLj» <ulU jllpj 

J_^) ^LJl T^Jl ^‘Ji (_j' Jsi I 0 U>J I # J I (( <J Jjj ^ o Lj>tJ I W 

*♦ ^p* ♦• 


-La L P I AxJ ?wiy>Jl_a >_L$sJ I — .g,« & _> _L*_> y»jjl y-a j LjJ I c-'y^A j! 

^y I U->x«J J>jjJl yxj *Li^jNl jl® ■ ji *»- a! 1 ( Jl JJ I yaj j j U»x> 4 J I JJcjb 
^y j-i-ji iUl-Lj jl J^l y> <J^Lp j_a L*_p <uli 

L J-P L® y_^, . , •> ■ LU L— ^ y 9 ( . ^Jl J I —LLP 4 I jA-~» -LLP ) 4-* Lp A - - ^ U->S 

aJjj ^ ^-jli ^LJl oLJ*>L>- I J _JxJlj J-L*Jl 4jl Jlp ^iljJl y»jl 

-Li ^y-^LaJl I j jJjJ I jj .(138 o yut l 1 c j j5^_L*J I j.L.a»J 0 b-UU j I - 1 laj yS”! 

l . * *«. - 

^yJ] 1 jSj j. . - <> . „ < g J I jl N 1-La jl j--p .^j <,s2 >&j L« j-A J l-L* jL LlU-p 

^JJsu <~Jl i JaJU xJ I IUa j I j t j^>«Jl > JaJUxJl ^p (_^Il^-» ^ j-*j ^jj o-L?-j <w5j»- 

4 . ^ a ^yj j-o- u -J jl « — ->x_) L« I Jus j] ; Lajl>- j a— jj ^yjl jju — <J 1 ^ - A 1 I J JL# 

^Jlp Jj^js J^xj U~->- Principes de la philosophic du droit ^ oUl^JI 1 39 5 ^iill 
1 139 oj-iiJl) «U-w— ( _yjs s^ljjU UJlpIjlJI 4_) jJaJ I o J la jU I-l5usj» : ^Jj Lo UU5” 

. ( "^LJ I 


F. Nietzsche, Genealogie de la morale , texte et variante etablis par (77) 

G. Colli et M. Muntinari, traduit par C. Heim, I. Hildenbrandt, et J. Gratien 
(Paris: Gallimard, 1971), dans: Oeuvres philosophiques completes (Berlin: W. de 
Gruyter, 1968), t. VII. 

Ml p-fij M 4 4JlJu ojuuj ^j>~ (genealogique) ^LuJl ^-uJl jl (78) 

ys j olulj ^jjl (Philosophenbuch) ^yLJUJl ^.^lJ L» aJMp Jl U— JL 
J— t-LLP Lj^-P j La ^L >~ I j^J^ ^j-a (t— jLl^JI 1-La ^>-Ij) jJL->-^_^J| -Li-* 

jr~** j! L— J I £$Jl Jjl>L jSf ycJ Ljli ywij^Jl JlyP'yi 

f / 

^LuJl ^-§J-Ul jl t _ jr -v-L Jlju-pj .Ijl>- JIju (biologisme) ^us-La 

J-s^i y* (symptomatologie) j J^l ^L-w>. Jp j--; 

»» 

yj I 4 jJuJ| 4jL 5JI /yj -LjJjJ! ya L—i <ui -Uxj bJli l*JJ 

_ JJLli L JJb jlyp Philosophenbuch aj'cS J aJLlJ lywL 


633 



^Jl^I J> j^H\ <lJ| i±J J^SlI 

l r" b* ej crO 4l> £r >wS ^ 0- 4 ^ <jb jj- 4 ^' 

.^^jl^’t^Jl L> <bj lJL> ol LuSC^j ^ 3 j>~ 


^ s- 

bj^Sb>~) j^». «<g U ^ y^r ^ ^ ^ L>«-a .iJ^o 4_)l ^0 -*j tb« >g^»J I ibjfc 

Sf 

i Jjbjfc ^bJl Jaj ^ t ljL)L>t» Lo ojIopI 

(inhibition ±J£J\) JUaD a£1a bJJi o ^OLP 1 OJj l) L wwjJ I fj[j jj 

. (79) «l +ji JS J ijjlswj ^U» t JpU]l 

ft ^ 

_ ! 0 ^IJJlJ Ouyc]\ o jjfc _ C-b JJl ^^JIp O ^Ja. r -Jl 0 jjfe j I ^p 

^jJl i,A«,t. d"J 1 <U3 LflSj IbLj ll] I ^Uj L> 


^ «.<j 1 1 blS" o}j / 8 °' > ^yfc 15UJ ^w~Jl JwojJU dbbJl *u>xJL» 

>. .blaj I 1 d)li JsbLlll ^POl^u bJJ OS Aj y ^3 *>b>- ^ I 

*• ft* 

iUS Ji. ^UJL iUuJl oliol^Jl *Ujc^L Iju %»15 l£Pi; 
%♦ 

^jjljJl ,*JL£ < - ( _ 5 ^*-«-; j~~* OLp .fliliNl j jjjJlJlj 4.t - Jaj^J I 

oV .jtiJij *-, - - l / ^ * ^ I jJU i ^>-1 (»-Ua^ (jLf’J 


xj? I ^wwjL^o *yjo obc-^N aJLs^I axj jiaJ 

•ft ftft 1 

. (8 1 ^ bb- j SjL^aJI ^1 o jPO ISI Jloj ^jj2jyci\ Op) 

ft* 

(, * 

bLwvo^U j L> ^oil 4 ^JL*-j Lo \jjt * jLsP oj-^v>3 bj-i br 4 ^ 

/ wljLxJl b^* j-^SvJl <_plJL*Jl ^3 bU eiUjSj _ 


b « ft. .y? J I AijlXftJl 4 .<».^.»J 1 ^yA Q, \j 1 JLftj! 0 ^ ij)® ( 79 ) 

4 _-wja_OL>sJ I < ^ ll i_r^ °“^- A ?l)L*a 0^1 l g ... a *. ) <ux_*_OaJl 

IJLfc liajjiiil Lu j^ 5 b iaJLi^ AJa^-jU jl . (Nietzche, Ibid., p. 251 ) «?jLOjU 

jJUa^Jl) 4 j Lv^>- ^ ij)^--^“ dJLU 5 ^A I <j I ^_^>0 1 

# ** 

lww» 1 ^ JuU Luw< i jj o^l jl to ^_>&Jl oil ^^/ 1 IJla .(252 t j yS <0 1 

.(253 ^yP tj^JuJl jJL^bO obiUii *< ^y# jAj>- Si 1 j® ^ L u 1 ^ A ft o ft ^i Ji» oSl 

b^ tiw^jjjL t (_£ jf I 4... O? ^ ) 1 0 j-A ^_» l tw A*S J® ( 80 ) 

.(256 t 4 ^aj jJLsA«»J|) J) 

.258 ^jP 1 4 ^aj jJuaoJ 1 ( 81 ) 
. 260—259 t 4 *vjl> jj-s 42 ^Jl ( 82 ) 


[399] 


634 



jl_fc j) <UaJl~JuJ I L> jj Lo Ijww^Aj 1 .ii jZj 0 ^ ludp ^JlA 

^ —& Lj 3-^-1 1 ^ I L-P ft <L-^_L-s^? V 1 ^dJUliT I <Lj I ^JL*«j 

41 . ojVl oJla tJjVl ^1 11* ^ lit. ? <83> «iJ^U.\l 

l o L-o j ^5" ^3 o3^->-^o dl-ta Lg-i L» L^jlp ! 4-^jJLaJI 

jUT ^*JLp ^ Lj ^ ft j-j j_>- (j j >,<g >J i oSLowo W j 1j 

0»jLxJl ^*3 L» (J^Ljo c«> 1 LJ j L>- o} ^ La-Lw*> 

I J-*^*-* ^ dl dJJi ^5^-i J-^j 



j!^>Jl dl >* tjj-o U ^J-P tp-£* y> U ? 

jl ft3j->xJl ioljVl® ^-1 Ls^a j ^LlaJiLjr ^j-Jl JL*-> cljj-^^oJ! 

11* _ (86) « jJJ I U5 J, OL-J^U iiikjl LylU ^JUJ 

. (87) «^^UJI oJi^jl ^1)1 W p>lJb w *j^l 

ol* jU Ja.iLS’j j 'l_l_0 Jl ^2 <LCO*Ul 4_j I j ■ O i 1_A 

oU ^Jl ilpL~JL ^11*1 jJUiJl JLl*J! j&\ UaUl 

y 11* 15 ^ uL> *J ^ U , (88) (>! aJL ^lll 

*• 

6y) ^l~Jl gy.-ll \+j fli ^1 oL^ULiVl Jj> t iJL>*~Jl 

,Op J*> o* ^ UJ ' (J-^l 


.258 t <u ~JL> jJLs<a>»J I (83) 

.263 i 4-w«oii j x -/* 'i J I (84) 

* 

Jua AaWUJI aJjJL L» !JL* l LgJ| jUU oJLg_JL <*J t 0 La a] J5” # (85) 

.(261 ^ bA^jti jJUadl) «jli^iaJl Jd ^ 

.262 t jJUnd 1 (86) 

.a^mjsJ jJL^ftJ 1 (87) 

^jLb I as- lj^ ' 1 JLg-> 4 aJLio h& <1 L^k j}\ o| (88) 

«• 

(JjjdL ^/L^>-Nl d Jiu AJwJt. J 1 <Ji!b\ js- d-*^ 4 aJL«jsJ1 

j - -»■ 1 1 jj - ^ » j - ^ - *- ^ 1 i jj j aj>- j < ^pij LL>waJl ^ j^Lj oLipJl «j Ol t L^Jl 

^LiJl j - a . ^ 1 ' ^jb tw^jucdl j - ■‘v -/> ^ j 4 jl*J 1 J^UJl LaJ 1 j.-.'i.-J? jjA Lj j-^aS I 
LJ A^>- 1 Ja>- llA . j I JllS "V \ t V 1 gt... . Aj^aJI Silj^ll ^jJLAj ^ JJ I 

. (G. Deleuze) J*»- aLo US' 4aJLU iUJii 


635 



L Sj ^*Ju LljLs ^ ^ Ij ^- 4 j>«J I ) jUN I 

•* 

^SsJ j 4 Lj*)\jtP .iljjj ^— - , UldJ . 4j 4-la^-> 1 

.^HLa i a] 


4 - 2 jL<*»P^^ £s _9 j^A> ^£jpJULjJ I 1 Lw& <Lws<aJ>-) 1 ijl 

o ^JL&] I La^SJu ^1 (ojaJI) jIjuSNI olji 4 JU_pj^ ^ loJuJj>- 

•* *• •♦ 

c^U: ^1 ^jUJl Jj»U^ ol xpiai-J \ Lil , <89) 12 


^1 J^>Vl jl i.j l-uiMl Siljl 


4 0 jJ Lp 4 »Aj ^Ja_> 


4 JLjJL>- Lj j) LJ ^aJ ^ ^ ^ t iJJ ^ 1 1 w> L*_> 4 L_^_s^? j L*_j 

*• 

oVV^l caJ?I Ji cJl5 ^ju {j\ ^J! JulLjL x$J*j (90) ajj^iJ 

J L 3 1 j ^J « pj l 1 1 %. I ^ ] I 0 i— I 

4 4^1a*J| J jj-> O i l-g - ^ Lj^Ss^j ^iajl 4L_>j.j IjJ ^J2L 5 ! 

<*->t-] I lj-A o'i <JL>5 _J|j .LaI_Ow> 4_LjL~JLa L. >1_P £_A 4-A_^5s-j (1)1^ 

( _ sJ LJb- iS jiLjiS _ J^l ^ ^ <92) Ju‘ljJl 

I A-Jj Lo-P wLs2? 4. VI — <La>JlS\_LJ Lj 

J! 16 oi>Ji ^ fcjUJi JU> ^ i*^>_ ^i ^u-^i 

«* •♦ *♦ 

? (93) JjUVl J^I ^ ^bJl vl^-Jl 11 * J 25 


l 


■£*—2 


j* 

J>_— ii LUJ 1 


.270 ^ 4 A~j (89) 

.269 y£> t<Lwi; I (90) 

i 2 j 1 *)as>~ *>LoJ I Lj U- I fj-^. ^>\ ( 91 ) 

jl . *^s 3 L*_> IjL^J JuS LJ L J yjL> ^^*J I Jl aJJ 

LJ^j 


La s_i jJkj L) I ^.•Ja.lw.o V L»l i >■ A> I ^£ 1 ° 0 ~-Lij t ‘bL a 

.(271 'j# L4 — iu jX^2 ^} \ ) 

. 27 2 < «u^ij jJlui^JI (92) 

^Jcil ^ >>£^' ^1 ^ 1 ^3 o2JJlj o \j oil) (93) 

I lj . 'Ji\ jj*S I oJlA Jjja j^yLc- ^>^pL>*Jl JU^> l„d 1 1 -15 j |J_A JlS^ — ^^a£l 

j ^ >■ V I ^ J i'^ t 2 J I jj ] II .(276 i jJL^2_oJ I ) II j . *>. ,j3 

*9- * 

4j I j jj^o l j L^jN 1 L^J Ljo L) L**o^J I t Aj ^jILJ I -Ixj Ala ^-.,A,«t.j ^ JJ I La Lo_i ^Li<»J I 

LgJ ^)J I «a^>UJI ai^^> oJLa jL J jA> a J lio jl .(j^S^-i^Jl *J2 1 ) «L£. 

— aJaLwvjJ I a^>v^JJ I jl3 l .(17 1 6 jL ^aa] I 1 jjSj ^ J I J I ) n ^^v.<>J I l£*A? I 


[ 400 ] 


636 



[401] 



. 4 f* | 

0 y>- ^j\j j-p T *S'\ jJ <^1 

*• ♦* 

1 LL^J L$_lp j^LpI ^ LgJj «LJli)l op-I^JI)) 

«* »* 

L 2 Q ^-A La ^‘♦■'O..^. ) La ol . 4_jLJ^_> kJlJ l A '«.*& a J5 La^>o j^mJ> 1^ 

«• *• 

^Aj t aJULu JJsP L>xJ j-s^J I j ^Jx-oA JJvP 0 I Lj jJ I p LPwUUa* I 3 ji 

*♦ 

j+~S Jj>-I J->- j-*"*' oi «»<g ! 1 »«— * I j-p w ^jLs*u jl 

,^L> j-oJl y*w2 Jl ^Jl J* «/? 1 i ^j-a LULu^l jAb aJ^Ix-oJI 0-La 

LLUJl iJlSLil JJi^ L^LcJl J\ jl/LJI JA 11a 

*■_ - aJz * J I ^_^L>- L)1 dLL aJLLjM ^ ^ * « P ^-P j-fl-aJ I 

.oljjl J->Px^wJj ^lU JaJb Ajl^a ^L>o 

«• ** 

<laJl>«JI ^ja jj>sJl ^Jj>- 1 ^jA Lo^xj La oli t d>Ll I -La jjlp 

< 1)1 ^-A l 4^ Jlx_^J I j-^-Ows^J ' j ?•- L> 1 ^-<iws42-Ll 4^a^»— »-^oJ I Lp jjLaJ I 

tL3*}L>-l AjW? 4_> ! Lg-Jl iwilw3J 0 ^ 0^3 <. 1 1 o jA LL> 

.JwJL I ^rj <_r^ SybllaJL 

*• 

^1>- 1 g lk>- ^ i *J 4, 4-o— . 4j Li v 9 jAj O 1 ^9 .AjJ^P ^ r - -. ip i 4 J I ijl 

1C Liikil ^JJI ijUJl i*Jl{ j'y)M (**L-i 

Uj La. L-d>J l_o t L£ j-— 

M *» 

Ax,«/? 1 L) I Lj^^w L3j Lw*» a^p LJLp I ^£*L3l ^jLJI ^j«>tx]L 

,^11 /^p Kde-moralisation) aJ*>L>-S! I 4jw2Jl aJIj!)) ^1 

( y^-) *w->iL$Ul J^LjlSI ( jJl j-> 2-U I -La <jl 

Jws^iL I ^3 j_P-L-A JJ-p Jj>cj t ^L I J I j twJ-Xx-oJl ^<waJl 


jUT iisj^XwoJi 4 j>c^_ui ^0 j^Ljji /j,* o^>- ts y 1 o L>r-a.^.j 1 ^ *— aj ^ jo 'y 

f * 

1^3 (^*JL*Jl <LL-^ ^aL*^»J0 %\y ^r-* 1 ^i 

j _ I <uLL>- j I jJ? ^ 0 tS^ j I^-La 0 L—»N 1 (L L ® . jUN I 

^-- 1 H ! j I (J jjiS ! 1 JLa L^ 0 J ^ t(61 o^-iaJ I t I jJLu2p »J 0 j^-S" J_p j j I 

j-L^oJl) H Jp^>Jl jA UiL* aJl!U ^j<£> jA 4j\ 4 ^jA> jA jA ^waJi £? J --^ > ^ ( j- 4 

.(279 


637 



IxJ I — «-oaJ \ ^3 j+a, *^3 U ^y) ^SCaJ I 

jl^iVi jl» : LaJL >- J aJL^>J| oJu ^J| aJIS^oIj I 

•• 

o Ll> ^ I j J-> J-J» bJl . ^ ^waJ I aJs^j aJLw? I ^ j^>~ jJ I Jlp _ o j~UL 
^xi I <Li*3 Ix^J I o~La li L aJ ^jUj Lxi 1 U ? j j&>x*jb ^JlJL>xxJ 

ur^' O^U-aJI O.A_A <l)j .vX^ j-s^J I Sjlo-»l L^JjCI 

** 

I OP-LaS Aj L) Aj I Aj A_4 ^w<waJ ! Lgj ^JL) 

‘W?L>sJl AJLAj j_L? ^JjP j-A t <J j-Aj ol 4 j^wo-s^aJi .j-JLlIj ^jsxJI 

<w? L>- ^jj! (J Lvixl I j Cl Jlp- 1 Lxa j***~ tb* ‘^■* J ^ ^ 

(^7^1 1 J&>~\ (J^—Jj ^ .. L ll^U ^ y O^aJl S*jf 

u^di ^p] a-aLJi ifteHs our ^ j 1lj) ^ 

*• 

Sein kJS ^ Ljl ^ US ^ ^ JS . [aJ^jK^JI 

UU c(iJLJ)M tX2> J! ib-i^jll) Jjljb U35 J (j^Jl) 

•• 

Anruf f - 1 jjJlJ <l *_3 t>L >- 1 a_Jl*^? I 0 jJ ^ j _>- jy ^x_*J j ! ^_p 

appel pIjU oJL5 Jju oJUJL^ i ^>. ^ybu y^JjLa) 

.(Anruf aJLJSM iJLSGl Jull* obLJi advocation a^J 5 A^JyLSl 
iiLxA a!^^ I ^1 p|_cJl ^ jH>x-a \j j*pS'\ tots c ^Jl*-aJ L»^ 

- ^^-Lp - 0 jJlL J I jij^-p Oj>tJ ~Li j I5j V} aj IS /^_p *Jl*j 

dr* ^ :L ~-* i ^ ol ^j^-jJI 


1 J 1 I A J L® $ L w od I I . U. b*& P I JU J L aJ L-.^ J 

^IjIjJI j » <* * /3 1 1 ^3® ‘ A-wjSj J_A /Ljfc __ ijj>-j>oJ!) 

^3 ; Jul>tliJ i Aia^JJi ciLi 0j3 LxA / 95 ^((A-wwjii 

^P-L-A [ajIS ( Jj - 17 AjUj ^IjtjJL! 4_a LI I Ajo I 


Heidegger, Eire et temps, 1989, p. 175, et 1986, p. 287. (94) 

y> J^KII (1928-1874) ^Ji_l eij__UJl j!y^ (*) 

jl>*S Jij i|>s il) iiUl J (il^iJl) Xus *! I 

• ( ' ) 1916 4^*« J-Lu? _liij a 4 1. ^3 >t ■ t Lj ^jA JJj L>«^ 

Heidegger, Ibid., 1989, p. 199, et 1986, p. 332. (95) 


638 



[ 402 ] 


J L>wo L» jl» i (j jjiiJJ u_*-> 

•* *• 

£-*j < - o.uJi 0} (_5* ■ > ^'y‘ ^ O'* oLlU 

^ j Jljj t[aus mir und doch iiber mich] ^Ua^o <dU dUi 


(96), 




dus 


<* g . . 2> > O ^ y N Loli t o-La L ' -O- d I 0J 

- °j-OLJI Jd^o <J! jd^xj 

jbj^Jl jl .jIji^M J* ^ddl ocsiL, ^dl <JU>S!lj> J-^Sfl ^ 
^1 i etrangerete O-j^Jdl cdl^JJl) i j <_ji j-* 

<W~* ^1 (d~J>!l ^>j >d> ^ ^-' 

> ■ i ^ & A L<1j .ii LjA J 1 LjO ^g3 ^»»»^ 1 1 

4j JlLJl JajtgJl tiasL-Jl jlSjl ^Jyjj 0^1 a~j /ajI^p Jo 
(JL-J>I) jjljUJl oli .(Fetre-jete) ^^Jl _ j^JU 

jjLJLj 3 jJa^J I 4 ^XwJL vJI jJLp'VI jl .^jj>-jJI Cs*j* 

4»^x^jjjUL J^oUl j^c-i o*jj ^^jjLwv^Jl _ L^-Ls" ^ Ja ..,) j^oJ I 

p, p 

l _wa i (^JJl ^j-UJl jL^-Nl ^JOy J^>dl <jl <. (neantite) 

. (97) Lgi5' <cu>dl sj hj\} y a (JUJI ^j iyr^ 


: UUJ ^ Jl ^brj^l jL jjo ^ Ula jl jO_^Jl (96) 

jJ* -U>w2Jl Jpj [J_^>»-*Jl 4^w?] Jj <~dJU ^/l Us j jJU J-SM 

_ *j-?rj JL ^LkJl [das Man-Selbst] _ *^Jl aJ}» : J_JVl 

1 1 98 ,^jp 1 1989 tjj^JL^Jl j J ^ o l j 1 ) KfrlJdJ! ^-iJl ^-^--'Vl £-* 

4 ,«.. : -ya oUJl ^l_JI J la. > la : ... -»Ji 5 JjJl jl .(329 ^ tl 986j 

4 Lla _ ij_>jl) jjljloJL 4_^L>tJl l go : ,p oUJl ^^XLv-j jaa.Js \ I jl# i K Jj-^>«_<jl 
c^jJUJl (_£JL>*jJ! ^jlj j^* 4 ^ 3*-~* J '*■ y 1 *^ I 4^L*Jl «u»USj1 ^L w aJl (jL-oNl 

- ^ y>r jl) Uw?^I JlSLibU J £/r^ tem/tf ^'io5 J ^ <j! 

.^wi, Jl (i» ^>-0 4j ^ 4jih>«>> 4 jjU» Ifclp ^»Uj jl ,Jlj £-* 

jj& U Jl^ l -,^> 1 1 Jl 4 ^v«oJL 4j|jp ji^l j^^ jl loL«j)t (97) 

4^o js«Jl l^- , l^ dolUJl aJL*^^jI 

.(331 ^ 4 1 986j 4200 4 1 989 44 ^ jJl^JI) J iLLLJlj 

j 4-vS J (ajI J-) <LwJ^P ) V r ^ J*W ^l-^-Ul j ^ t-X>-lj 0 J-* t_£->j-o-ll jL® l“^-j 


639 



yj j' UaiJl) Schuld j >- lid l JUoVl jl 

4j\ (jyd?y\ ^S' A~<j jk]\ oJla N _ 0,111 - J^J^ 1 * MS> r j 

U1S J JbJLUjI j| .jl£ fj J jj> *JV-> Ol~-* 

jl» Sein (LJLSf j_a) Ljjl* j^-jJI Schuldigsein 

^ £ c 

Dl» (J tl»L>l Jj-^i ^o-^-d I jl y* L .> ^ .**. ,M 

^jlJl L^jJ^JaJi ^^-i-P qL>J)M \1+j jl • ((< 

^>o j j-Sj jl J-&J t^jjJl o jSUj |»Ldl ^.^j3.] I AjSj >%. JL US' ^j-.ya.glj 

0 f. I* * f ^ 

1 j^>j^ — LjJuo JJ £ ^-d I jjj jlj - o^ 1 

jl -y.ji 11* J - lie- O jr 1 ^ <jc( .t 4 *^ H 

JU J ^J L*jJJ*j\ll jl .Jaii _»U£Jl Jl 

L y*yr j ddi** I ^^1 lidpw . AjJflL« .^.xJjo . 0 ^l 

*• 

Jl*- J* • *0^3^ J* 

•* 

j^jJlU aJ JLLwqJ I jjti I jJaJ I JLx-*JL~«*_> A-JLj jJaJl oJ^jj 


(100) 


^>-Sfl £-* J^JlJwJl L — ^jj>~jJlj)) AjLL*_ld I Aj I JJL^j *)1 I j 

Jj - (Verschuldung) aJIjl^-^I jj* lil N ^xdl * yr I 

»♦ 

O^.wJ <*-&*-+& aJ AAj Ilk t UiU^j lJ LjJ I j LS" jl «^«^dl 

** 

p p 

A^_>- jJ jhj I A ^ ft^> ^J-> _ J a. > *\s US c I ^ I _ I 

iS^uSlI i-JjNl Jij O 5 ^. ^ . O01) V^' J& ^L- 

0 -, oi V Jl*Ni o->juJi — i j i_s" ji® . -yx—^y 


<1989 < j yS _lO I jj. - jj ^ S I ) _r*"l ^ /o 1 j-i-l 1 ki-*T fr Iaj® ! Ja3 00 1 j <o I 

.(j/JuJ! j-u^Jl) «;ULJI ii yJI" ^ ‘(337 ^ <. 1 986 J, ;202 ^ 

.338 ^ 1 1 986j i203 ^ 1 1 989 t 4_0; jJuaJl (98) 

.340 ^ 1 1 986 j i204 ^ <.1989 t ^ i; j_laJI (99) 

• <u_i jJUaJI (100) 

L. .341 ^> < 1 986j <204 ^ < 1989 < « ... i \ j. x .» ~ 1 1 (101) 

Q JJ ■ ^ ' ' , gJ j 1 ..« T 1 1 O j~lHj < "jj Jua <lUJLS' jjljljJl ij|® I gL 

< JjS .A^. 1 1 jJL-^jl) ^ ®4— gt)l3 yj ^jjJ' (^j^jjl) 

.(343 ^ < 1 986 j <205 ^ <1989 


[403] 


640 



U-M LiL* a^y>-j ^y> oJlA j ^ dJLlJii <LJ*>L>- N 1 
u-a^5 Ll! j^-a N j-p J-^a j 1 \ i y^» . « l g ; : , p 

** 

Lw>- jJ jJa-> 'y 1 .* L^_4».J I jJzJ ^ j Ll>«-j <-) I Lj^SL<fc_) 

{ j^ 59 OjAai\ ^ <j J-*j Aj I jX J La I j^i jJLli £a j 

I lXgj .K^^wali aJXXc>J 1 4*aL*Jl 4 jL^/|M ^a ^3 ^>*Jb 

^^i-P i (Jj u* . ) l jLw) JJLjl Lp jj jJ^j jIjiN 1 oii 

•» 

^yir 3 ^ '*•*-* j» $i U ~LL5 Ji M I 

cr^ ^ j-^ I (j- 4 ^-yij- 3 j^rt ^-J t j ; ^ I I J I 

4j Ji « /? L (^AJl jjt Jl ^ j^J I ^ I • La I 

L->jX^>- x*j tjljVl o 1 ji j_*_> J^aJL ct’W ^i • <J IJlx^ \ ajup 


y> <Wa j£j U jl .(a- 1^J *_ >o Jxi ij <j|) JjciJl 

Jr* taj. ^ Lk-g-> p%j! I ^UaJl 

jj-* qL^JI jy<^a]\ La ^3 L# I ,j*JjJl ^yaj I 

ui» Jji jl £ ^a z ~ i /r M : ( *L~*y “->' a " t - * - .- : --j y^-V 1 

Jj>t-i j ^^Lp ^Jio jl ^j>>- u^ji ? <( ^JL^? 

Iaxxp j* *>. *,^3 1 1 oL aJljLjJI A-o \ A>c>*Jl oJla ^L jlJLl^ 

4 * 

j-P-LwA J-dJ jli 1-J-A A5" ^3 .<J j_£>*^oJl 4_*_w> j ((* j^oJlJ)) 

cM Aj L5" ^3 AXJLo XlP ^ L>- Lo-a ^SLjo <—J JZj 4j L*J 

A ^"j jcc^ 1 Xj .JjLi-'iM 



Js ‘r^J ^ 

J-*j JJaj I -La J5 AjJUlJl aJlJp jJI <U^p C-J jJl 

c5^i plxLl Jl Oj-AliaJl 4_**2JJX> cJLoLjWI 

«• •♦ 

£r*i j'y>' jli jbJl I-Xj .<0 ULsdl ji^Vl ayUl oUlC.1 
^1 ( ’ls~“ i£^ '^s*-* cs^l ^r^-t. y ^ ‘(*-fi!' jr l^j- 1 


.344 <. 1986 j t206 <.1989 i* — ij jjL^Jl (102) 

^lj^>-l ^xXl> JaiL>tJ LgJl ^Ju cJlS" j-a iijQ? (*) 

•(/*-^jd«J I) «• LjJ L 1^- o .^jj I j 1 i L y^“ y* **-> j 2“ 


641 






(103) 


«(^UL JiiJl jSl£U) 

^ * 4 V . < /3 - ^ I (“j-fr 3 1 jlji!lj jIJ)M <uJUJl o_(SJJl iijLJl jl [404 

j?; LolisJl <LaJl <_j ^y> yj2s*}i\ IjJj .(jjV>-Vl S^~ <_sH 
- j^> - cSy^b J) Oj^Jl _ J*-i - ^ - ->jaJIj jl JJl 

eii-^^i y> *i ^ jl u ji .(o_Ji 

*• 

jl .OjpJI _ jj - _ J_J-=rjJl ^iJl J-£5 _ 4 >jA-J| 

ibtul s^ljl :^JI <J (JL Jl ^^iSM J^l 

<y JJy^' 


(104) 


*2-1! 


<2olJJI ^jLlsU ; ‘j-y^ y I d • • - ^ 1 1 <Jloc-L>- La j^° J • 

_ Lj jsSfl j*Ul Ji StijLJ ^UJlj M^uJl 

>-^a ^_JJ: ^JLo J Jl La . (105 V,JiJl .y»jj JUl 

l-i-* J I jl JuLlx^j (jLS aJ) *)} o j^asS 1 j 

^iJl (+J>e-X~a ^a OjT Lol t 

j-a Ls\ Ia\j to _ jj 

** 

jJjl-J-U LULjJl sj^JI JL>tJLw» ^Jl <j J aJ I LJjldl O-Ul 
Jj Jjjjlw olij-a;# Jl 4 (l)L~j^}M t Lla _ ,5jj>-jJl) 

t ^>ji oJis^i jik: jjij ji jy \ _ uii juiiJi 

j-a jl^JLSl v — I jJ U jVl JLxjW *^LL5vJ1j ^a L*j 

> . (106) «LUi l*Sl i^ljUU J/VI LU^I iLi^Jl 

JjUl J-aJ J5 L-AO J ja Jai^Jl jljJl jl 

iLwaJl Ljb L* . 4 ) JUI f-IJcJl JL. 4ii« ( J ri 

jl) (U^JD) J ^Ljjl jl jb-tjl jLUi» : JLJI 


.354-353 ^ 1 1 986j <.211 ^ 1 1 989 <<u_i jO^lJI (103) 

.354 ^ < 1 986j <211 ^ <1989 <«_i jA^JI (104) 

.355 < 1 986j <212 ^ <1989 <<_il jJu^Jl (105) 

• L»Ai J .A I (106) 


642 



[405] 


jU J-wJl ^ oryJl L.1 

j\j * 51 ^ : £_Lr*' c?' L^.y^iajS[l 

- <OjXL»-; ^IjljJl ^jJl <U*«JL (_J-L*^J J-»VI 
jikj' jl ^Ja. ^ LgJli oLaJLo Lo~> ojJLaJI oJ^Aj t 4 j liUa Jl 
jl5 jJ U5 JjS* . ^ ^<4xJa-s^» oUlSvoJ IgJlS 

OWJ ^1 ^3 *J-* LgiJLA <U3 ^1 4 jjUj ^ y^i cJ 

(109) * . I, . 


^ iJS^bU 3bo>l lJu Ol ^1 

j^aL^Jl . UL-5 j Uajj j-Alikj y V I o^-ALt 

(<jj±*i\) O^jJl UJLLP jiLLj ( y^ ^-Il^Ji 

^ «* 

* 

^ 1 ,'Owm^ J) ^ ^ ®^) ^ ^ j ,.>, 1 1 o^-A U a j L^cJ I 

1-iSLfcj .y^Vl JJ> j* jy > UJl - o j-^ 

^ ** 

yJ^jt £jL*> (^Jtil i-Lfc t j^jjJl ^j^sl 1^-3 j 1 Ji 

^3 % >L>-'yi ^L*-Jl uLv> ^^JLp <-»->■ jJ ^JaJ 'y I <L* : *& ) 1 4jUa_pj 

«* 

cr» J r! J ^- cr° £\AP' O^J 

yJ^A>j AJiy>j JJc*a ^Lj^JI y^s . Jlj ^ I 

S^) L_*jl*>» I (J y^~ ULjL*. jji 4_1 a->-^-« ijj ^AJLAjjJp 

ON -J^ 1 Jd> c> 1 1 * .j/a i I 


.357 ^ 4 1 986j 1 2 1 3 y c 1 989 4^ ^l^J! (107) 

.358 y 4 1986 j 4214-213 y 4 1 989 4<^ jJl^J! (108) 

Lj (J y->- jj^wal—gJlj ^jJLxJi ^ y j J l 4_j ^y~ y L« lJ— A 0} (109) 

4 L^jUsLJjIj <ucia^x*Jl oL)L^*Ni <jj® ! (Jaspers) 

J^ 3 ! Cr*-** LS^' if* °‘*- A Ur-~i c5* W^dJ^ 

4 1 986j 4 2 1 5 — 2 1 4 4 1989 44 _amjo-> k l_g_i L c- 

oJLa oL>«_Jl ( _^_aj>-j ijj^l ^_>* Jjl j_a JjLS” o|® ‘ 4_la- > - *^_^J 1 j .(359 

Psychologie der : a ,a wa.* jJiJl .«^JL*JJ <53^-1 
Weltanschauungen [Psychologie des voisins du monde]. 


643 



1 1 OjJkUi OJ>_) t <_U . /g a i N I |j_A J JLa JLad Qsj»- CU~»JlS 
AjlJLSLw-L I ^Zj j . s)\ I o j L»Jw-j I j i lLLUJ Ln— j ZZ> jJtZ& I *\Jj I g ■ ■■ a . 

j^lii ou jji j u;uji cJii 

yi ^ iLLJl L-jLJl L;L-J> J 4 ** LL.UJ yi lgJU5l 




L^Jb j L> LwwLp 


f, m* 0 ^ 

. <LL L 1 f y aJL>" I ^ 1 I Jl_>- I j J J^^XA 

%i ajl* LJjl*J J ^il ^ ^ yUj .JjSlI ^Sll jj» IJLa 

J (F. Rosenzweig) i^LijJ jjj .ci \j 

(y.^ I) wjl JISLst j-. JiLi .JLa t jLJl v L£Jl ^^UJI 

♦♦ 

^ p • ^ 

Laj-pJJ jl U jL>* 0} i y» I /a<W?j J l OwLa . Uyj U -L*J ^t«Ai 

c dUiS 
y. 


JUI ^1 J ^Lljl 

** |4 ^4 

J5 ^EJL ^L*Jl j\! «!^l 
^Ul jJl _ ka ^ — " J I ^ Jl 1 -*• -- *“ ) dJJij t J^LjJI oU^Lp 

& f. “! 

U y li ^ j j 1 4-vs^ jJU jl> *)/ j IS* c ^Lp ^ 4^» j Laj 

I jLJl yw LaJJcP V® ! L*-ja j jjl-SJl ^-w^j j I J 

J^ La jaj ;^Jlj j~ * ~Ji } \ j~> J yi> V y yr*-^' 

I LwJLp . 1 ^J^>- jl ^JL> J * *> ' I O J-sA5 J l_p> I 


y~’ 1*-^ b 

» :<c_^ Jl 

4 ^ P 


I 


^Jl *_LoJ I _ jA jf I Ij-A ^y) ZjJU ^JJl jl-Lgg-j^/l Z < A3 yZj 

j L«-<J I > ^ yt V I LJL ! ~ t \S J IJla^ . Ij— >- »J I jA I 

jl Jl LL> J^J jl J ^uU ^UJI jaH\ Jl jjUS/l ^ 
iJaUL Jz>Ju Jj-L^p t aS\ i^JaJl jljLl JLJ 

«4 t* - 

. JjjJl 0 y\z J JLa JIj jJI <110) f'LiVl 

tjl I Jjixjb oLw^oNl 0 ! UsL^-^y O^*" 0 


^_)Aa 3I JLg-*Jl) JL>-I jLJbNl 

JIaJI) <^y- oJ-wv^i JP aj Lp 

j Ueberzengung <JLJ^L ^yb jt» jl ^^ip Jjb (110) 

?(Bezeugung) jlyNlj (Zeuge) jlaUJI iJiS" iislp y. ^UK 


644 



[ 406 ] 


. (OjkLo-J L ojl jJbj 4 J*^_*JJ ^jL-Ljl ^UaJl oLjP^ Lfl 0^»*p 

cU 1 <U^-LSl ^jP j^x , j aJI$ idjjJaJl oJLgj 1 

.«!dJUi > *>lJ M Llj !La pUJI JLp >Ij La >» :<aip 
v~^ ji jji iUo-i (j^ui ji v~JL ^uji ^ >! o&j 

kjjS^S . j JJ I ^ LL ^^JLj ^ ^ I aL>- j L> Ja_>- *>U j)a .1 1 

.OL>l jJl J -m2 J~A 4 J-m2j>«J Lgjl JlJ ^oJLpLSJI 

^5-IJ *j->*JJl ^jJa-) J*>t^~J ^UjLdVl aJsl>J jl LLL 

^ Ji I Aj>-j.d (^J JL*_> LJC-^vwoJl ^p oUlkJl 

•* 

jl bJl Uoi^l j J* IjJ .l«J5U ^ j*J IfXSj ^-1 ji\ 

J lk.;vi (S-lwJl iP>Jl) ikiJl x* !j u>- ^sVl oUl JI 
ikk ^ j'ju-Sm ^ljni ku^- a^Ji j^j 

£. p 

^xJ 1 m-jjL>*JL> *V I La jjp la* — i l_jLS* 

i jL ^ j^f J^U^I ^-j LS" Jj^l jL /^j>- j^blp L$jp Lj-^l 

(1 1 1 ^Gewissen ^^a (L-L>o*Ji L*_£L>L! t a ; iaiJl) phronesis \>SLJ j 
Jill xkiJl ^Juyu Jkj Lilt ^ jl Ox) JUJIj .(^-kJl) 

( _ r -_ r wJ_j jr dJl <0 ^jA,_ (jjjl jlkJl J i>wJ»wail o-UliJl £lO 




(wiJj-p 4 Jp-L-A <J^JL jl ^ jjJJLP t(^5L>Jl 4 la aJ \ ) 

jri 1 j l»L I j ^ ^jLSL j L*-w*> j) I jl 4 <j ^ I 

yJ& Lj 4 j - ^ - ^ ^ I 0| • U l ^ - 1 j!^S 1 ^ ^ I t S I t 


A^LwO 


^IjljJL liLsakl ^S/l oLJLi^)/l »Ju jl 


^/>-;'y! 

•» 

LjLII A^-jjJL ^_SL>tj (^Dl jl^>JI — jL> »w--wvw>«j LIjlJI 
j] >11 r <>JL ^UJI ^LS^L j>cL J f I ^ \ ja\ 

pLL^?^/ I y> ^ j j5o jj^oUl _ 3 jJ| aLLo- jU LUiS" jaH I j!5 

Oj-A A^wjJU 4 A*i *^ij A^j 2_) ^*^>-^1 JpLJl JL?xj (^JlII 

Aiu-s<2J JLj q-A Q A^vD JL>-| Jl JL>s-> jl ,4-JflL>c^Jl 4 «.,/Ji aJI Aj>- qlj 

*• ♦ •* V ♦ •• ♦ «» » «• p » J #. 


,^tS3l l-U ^ 579 . 578 ^ t (22) JL.I+1I >1 (111) 


645 



J ^ <> Jd I J I _ J-JJ o j L>- J <wJ? U>*-<J I 

^ij^j jL 1 -La jU i.^J>j}\j (s_i ^lall j*)LJl jUJl jL>j! 


p ^ 


^ j ^ Ia**- J~-*j l)Lj Ijj^L* < u ~ *o jLJ^M 



dl l-^J aL« L>- ^A L-j 4 l g » * P AjL j L»^ caJ^Lp wI-> 1 ->4 

jJL^JLo w i J_,U_*JI U_u^ p.,..^.; i^T jl 

P P 

. LJ 1 — A^> L>t] I A*P^J I A*»JL— J 1 o Jij 4 K ^ I ® L>- ^ I 


^ j->-S/ 1 I -La Aj y>-\ Jl a^— jJL <— A«Ja > (1)1 LjJx^j isio 4 jS/l 

: Juolill I -La ajIju J aip ldJb>J ^JUI oJldl ^JL^dl Lp-J La 
irr^ LT*-* cSj- 5 "-^ *-*->j-^-! J-* i_rrA)' .r 5 "-^ 

m 

< L“*’ ^ (Jij Ji *LlJl JC"*"! j-P-L-A 

LjJ (-jUadl Aj l$J J J^>ejj tJadLJl tJajJI t^jJuJl 

«* 

L^ cS-Lll JUJI - J - LLLlil aj^JJI Jj Jl 

(j I j_a I^L^ Ljj^j L* jti c -L*— >«J I (J ILL- ojS* ^- q-j LjlpI jl£ 

ix * y * ^ ^ ^ ij ^' 4 Jd ^' oij ^ cy 


Lo 1 wL ^3 4 J— *J I 


o_^ j-A j* 


I^M^lM^2i 


jj^sj jl 


<_r^ 4l* IV ^iJl Ji~A LU. 

♦# ^ 

' jr 4 l yPyj*? irri L 

j ^ -< v ^ .,. 1 1 a--j>-Ij^jI S j«aL1s> d)li Ij-SLaj . JpLDI j* xv 1 1 j J'L^Jl 


[407] 




J ^->d ^L5 J5 

A->-j^J-dl o j j .s< aJ I jj} t-L--dlj -Lw-Jl LLj^LILJU I jj jj* 4 jj^Vl 
a>J l ^ a x>. 1 1 jl |jj>- ^^oJ l ^ja j-SL!j .Jla-aJI Jajj aL^j>cJ I ^uLL! 

Ij-A Vj-* 1 v > "'-' ir* '-’J- 4 ' Cy 5 J c 5 " t#* ^ 

•• *• 

j->-Nl 1 g ; : P olJJl A-JJJ A—L-P >-J-J ^JLJI ^ii J JL-p'yi» 

<• *• ^ 

^.jJI iiJU ^ J_^aJI L.! 5 Lp ^jj\ . (ll 2 \(^J Jl) 

^.a <»j>JLa*JI ol» • v— -- X ^j ^>- LdJL*_A j^jUJl t JJ»-*A 


Hegel, Phenomenologie de i esprit, t. 2, p. 198. 


(1 12 ) 


646 



l^ws-p _ ollU Si Lo Ixa — yl^Jl jJi 

* jcS olJUU S^a^Jl Si y^\ y l \^JLoj y (SO y>) SJ 15 Sy U5 

M •* 

j j — l I A J-S 1 ~ a < S I C-l _ 4_>ta J— >-l^ ^ l la . ^.^_JL_> ^_A 

^3 ^3 Lla [sS jIj j j] I t- 3 ^***i -*3 J*-~A . (( J U 1 1 


Sy*Ui J J .^1 *y_, ^S/l ^-LiWl IJla jl 

.^Sll J-UJI J <uU iiiiU^JI L. jlS Lwj ^ I 

«• 

>-jjJl ^JL^aJ t L^-y ^ SJ-j^Jaj OJLSj 

‘ji : ^.-^J J 1 


A. j>- 


■o. «/? 


oL^UJl Jl JUl JL^S/I Ubu ^1 p—l y» J-*JVl 
j! .^Ijl^SMj * 1 >SM jj-^aJ (SSj^bJlj S^LoJlj S^yuJl) 

y« -bJL«Jl t4^Ji*Ji y> ^1 p y^S j t IjwA yi ly_> 

55 jS -3 Lb-j ^ l-L>- I lIj o b (J yis ^yJ I I cj I 1 

•» 

S^ 5 S>«J I JJL Ja.Ss aJL jJaJ I oJLgj jySbj t c- Lw>- ^ I y*j ^*vjj 

J 5 J p-^>Jl lfr~LL' dUi 5 JLIj ij~>- Jl Jp- ^ 

j-a (generationnelle) j! ySb<^ (JJlI! JLaIII Ula 

•• ** 

^J 5 b 2 Lj J t j -4 ^ I a Ui L) j_S\_* y* aJ 1 ^ 

014 yui SytUi Li. I 

- J tJr I _ ^^wv>j 3 Jl 1 1 I Jla ^_ 1 _P 

»* »• *• 


J*. ^ ul J5 («JUi Jl ^JL^JI j jl» :jJl!ISj (113) 

JL^ ^JL>- iJUL^b I L) I I wUi^ ^ fc l g J jLa_4>J 1 Ll_A _ l 

^yJl^y p LgJliJ <j j L^wo I Ju*> ^3 1 UNI cJla 

Jjjjl I ja.,*j I aJN I yi t t ^ - - c- j 

.(200 t A^vJtj j.,V. A^ ' ) ^ ^ «««A) 1 

^ ^-yUJi 0 ki 4.11 ob ^ S-;J yi (i 1 4 ) 

Ricceur, Temps et recit , ‘4->*jjbJLJ ijj U_» jjjJl <S ja<J Temps et recit ^ li5 
t. 3, pp. 204, 227-228, 275-279. 


647 



Jil 0-UOSj 4^*^! oy&lt X il ' Sy *)l 4jLj y> 1 I <J^F 

L^XjIx ^ cASLu Ji oUJl ^SO j*J 01 <^j>- ( v f ^i jJl o jA Lt 
ol yp\ ulk^l jU ^^IpS/ 1 uSlI oL-^J JLii^l ^5 

Uj UVl Oli dlJASj <U3 ^sSldlJl ^ 1 yi ! ^4J 

jl 4. la < L^ ! Ld- ^ Jg^j ^^JL> 01 Syx.j *)/ <-olJU 4.1a,L*» 

CrF Mjj* L*Wi ^w?S/L 

w\j 4^JI 4 LgjLP'U? 0 jjp’jUij ^jjJl ij^ill 


^.'Vl iJ^J Jlp jJUl Uili jl . (II5) vrjUJl vJljJl ii>2*Jlj 
cj*^ ^UJJ o^aUjJI iyrj iJl5C«l J» j-i J^LiJ 

l _ 5 J 1 <U3 LLOJ 1 OJ-Ll^J 01 y° -L*ji Jj 4 1 JL) 1 dJJUj 

jri^Jl ^ V*-lJ 0r*J l$J| 

^ fr 

ojjw^ fr ljj Or 4 i^LwJl OJJ-S^ 01 I IJlJL*J JS\ Jjj j^p ^waJJ 

p p ^ 

i ypj^sj aS y>- l^_^3 1 JUj 4 43 J y~oJ 1 yC* j I \J~r iijj *. Jl jjjJI^JI 

- -Jr! - L^! Jr!- jr 4 - ‘•^i'-fr 4 Oj- 5 jr^ 

iJ-UsJl (»lii: ^ ^ ^iLJl jl .U>yj\ SjjJl «si )! 

* *• 

ojjJa^S/ 1 Jj ji aS’Ij^I villi ^^Ip j-a^o U5 

p p 

1-JwA . LJ> \y> *)/ 1^ * Lw*“ ^ 1 <JL» jJfl.) 1 O-L^j JL) j_9 ^ JL>- 1 ^ 

P P 

4 - d 1 1 1 mL ^ >»<pa.wiJ 1 <^y° • 1^*-^"1 l ^ « 3 ^^*Aj t y0 1 o y I jJ 1 1 

•* 

1 I O'^wo-^J 1 4J3 ^\-P Jl 4 4jy^ A lg 1 . -j 

O-Uij 4 <Lw^0j 4^Ji) j" 4 ^ IjL^Iaj ^JLaJI 

.^50 iJL^Vl 0 j ya] 1 4 C-aJLJ 1 ia.^ ^P’ 

<-lS ^ Lh toJbjyUl JUVl UVl ^ >dJ J_J L. 

^yJl cj Ui>- *jLJJ o J^>- <0» JJLo Jijo 4^^-lj ^3 0 y 1 ^Ijl>-V1 

•* •» •* 


Sigmund Freud, «Le Moi et le ga,» dans: Essais de psychanalyse , (115) 
trad. fr. de J. Laplanche (Paris: Payot, 1981). 

F. Wahl, «Les Ancetres, 5 a ne se represente pas,» dans: L’Interdit (116) 
de- la representation, collogue de Montpellier 1981 , texte rassemble par Jacques 
Rassial (Paris: Editions du Seuil, 1984), pp. 31-62. 


648 



• 1 1 J-*^' *^-*‘ U-! ( _r«- i '-~’ 

•• 

‘tT'^s^ Ji>’W t>* £~! - 5 " 1- * ( ^'^' Ji_p>-Vl 

AjL^wLaJ La» .j^iJi Aj j**-> 1 Aj <J I^L>* I 

/iilyjl ^1 ^X*Jl ^j-9-^Jl Jlj^-I jAj i jjj'-* 

SfljSat-l ^IxiJ .1 ^JL t( jLJl ^ ^jJl vo‘li^ a^u.Jl 

(_5^ J >- J 1 ,^1 j;* ~A ' ' jr* La--Uj 

AjjjiJJ A-k«J y .1 X* ^-J lU 

•* 

l/ -X^' j* *ij^ £>jxJl oj * a^u L>-^ L>«J I oJla 

L.|j i/V ‘r ijdj^' Cnr! j'—**-' 1 

^UaJl JJU ^Li (j-LxiJ Jdj-''- a i v— v'^-J^' 

[409] iiJUJl <Lia.xJl lixL, <ul ^ jJX LJ L_^Vlj J^SlI 

•* «* 

. A*ul%ijl Aj^^JJ AaZj L*j LoJ I — ^ ^ 

•» 

SiJWl UaxJl oXfrJ Jlj^^U J.UJ! jJ> ^UaJl jy\ J& J 

^jJl i<JL~Jl ^_j*>Lj>-l jLxc-'yi yyy l-L>-T iijs-L** ( _ 5 JL# AjjJtli 

•• 

*uk^ ^JlH (^IjjJ!) Ju*> l^uil oUl I 

j£->. t*- 5 ji ,>*■» •<^^' Ajjj 

AxjIL? .,l A A j AjU olJJL jl jiN I l^L^ala 1 ^2^0 j^LaJI 

jr*“ jl AljLi4 iJHj jjJIa _ ^[S iyj fXtf- v_~ J 

_ txJl il«J| J Lcfj UU .'III I jjtu xJjl IJU» JA IxJUj 

«» V* 

j^*-!l aJjJL* 0| t i ^wwilJ (aJjJLsJI f-ljj L>») aJ jXo 

jl y, /ij» ^jU ^ ^IjX* ! o} . a. ^ _^. ^J L ^ LaU Iajj^p 

J5 JJLL Jl^l jU Nb J-^M| ^ ^ Jl^i>l 

jl ^ J.yu jlp ^Ijsp! ui jl 

«• 

c a-^L^ j lj -L>t-j ^jJ oLi Vb t jljjl JLX-4 I 

AA«.<»^J i i o] I ^^>9 LjJ I — l ]g.^u j* ^ ^ oiJJlj 

jJz* a^p^JL Lil^ip 1 j ^>-^1 j^UaJ I oljJL jl 

^J-p I aj j,— *Ji A^Ja. ■»..; L^j ^iJ 1 J \yis>~ ^>\J aJLLaJI 

** *• 


649 



■ * 




j-z 




aJ\ 4 L— J 1 O' 1_Lj>- *)1 1 ® *✓? 


•<yf I 


jl <LpLiil ^L_iJ .1 jJaLii ^li caJU a-j-U 
O^' ,_y~^ T*-*-*' i_s^ ‘ ( J ijr^^ >® 

^jJlp AJaiL>*-oJl 0^^ doXj Liw4 I III * i «A» O^y y-** 

C ^J>-S/l £-J? jj tyl_>K_*Jl i yL~JLLll JLj-Jt-s^Jl ^^J-P 
oV iLli ^ ^ iJl A-j^-^ OL 


J? 


L5 lil 



*• 

^ iwv^j ^ ^ j L ^,) I C v ^^»A 1 


l 5* (JdyM 01 c^i 

(, 

La (trace) aJ j. 

Jal 

0 1 ^-—L. I j-A t ^a ^ I j*A_vA-a t j-^-^1 Ij-A 0 LS^ (jj tJyLj <j 1 

p t, ^ s- e- t fr 

lP'^! J-A j»l C^j y l3-^ ol y> jl A^J J-*LI 

p p 

•*■>■ ^yJl 03 ^ 0 > (*- A y^ j l 5 -^j <. jj-^ 2 -* (» $ ; p LLL>1 V y>0Jl 

y^ ^1 _ t^*jL*Jl aD I i ^>0 1 aJU 1 _. aU I yj& ^1 l Ly^p ^ylJJ y^-> 
^Lla_>sJl jL* j->-^fl JL^-L^y g- LsA I IJla ^»Lol .^jli oL^o 

.^iyj iLiill 


*** 


^1 y~Jl a^Jj ^yliSOl ^1 jl ^ 5-L-^Jl yrjl 

: ojlL^JI y* JL>J1 oJub Ll* ^yLI 01 yLp La .y^LJl 
aj y«Jj ty?L>0l JL-vw>tJl Ajy>xJ t a^JLJJ ^^SOl u^jLxJl 


^A^ll I yA ^o I <JLa^JU J-A-j L»_« I O L-» - » J I l ^J L n a! I (117) 

<£jjs y*y Phenomenologie de V esprit ^1x5 y J^a.a.1 > ijly y jiyjJlj 

Jllp 4J! yfc j l I JL>- j^S jl>-Ij <3jl> <Autrement qu’etre ^jb5 y JlJLJL^.'yi 

(^jJi jj* ^jL-xJi ^jlp o^i ^tyJ jup -cl y tjiuJL iLiU-cji j^X) Jy* 

. ^>"Nl ^JUal i 


650 



4_> Cj LJa. <^i ./r*-^' ^LrJ'-’J t^Vl 

•• 

J J±i c^uiiJl lJu ol 
♦* 

utj cjyl ^1 . 1 4 ~Ju (i^Vl) i^Jdl ijm «jl$J! J Lw»Lo 
•• «• 

^ \ J ^r*- i . 0\ Ojl J-*j <.( JjJs'^AiS/) j\y>- jiil 

«* * 

_ LLw*J| i_ »» L-j <uljJ jjL*_« > [j 2 >- aJL >-_j iJ-aUlj jJajJ I JjLp 

( _^Jd; O^jJlJ (iJ^iJI aljj La) i] yij> 


.(meme qu’elle-meme) L^-p IgJli ^c- ^...a' jj-?- lg-j’< 


651 




L-gJl jt : (Attestation / Attestation) jl ji\ 

Lo j <Lo jJ I 4 jL**>UJ I pi j ./? 1 1 C-J>tJ ^y jlSCjjJl 

cr* JjlgJl fdiJl ^jJI 

V^r^Jl jLj 5^1 uik. ^ ii-Lill *1^ J 
^ ^ ^ yu J*i l*J SA^JI iiUJl 

^LJb d-^. J ^>- £jj^JJ J^l M 4d ^Ul 

fJ-A 4 <_rH WA JjbJ' 'j-A Jd* J-4 £JjbJl Jj»-I J-a 

* 

^ La L® ,cA>IaJ| ^jS* !AA 4-j LlS” JS j**h ^\sJla 4JLo 

4Lla UyJ j-jJJl i^l *UJ ^ LljL ^jj| jJjJl 

J5 ^y> j l*Jo ^jJ i j tiwa>*JLSl otg^Jl ya tw- ojili j I j*y I 

£* ^j' j'yV 1 '-*-* J^ 4 -^UJ jiLd. Jj i~!j 

p p 

£a JUJI oLS* Lo-S* tAjlJb 4jli J-) ^Pj J ^>-1 * J g a * 

p p ^ 

1 43 ^w>-l L** IS* ^ jJu ^JL*j ^*wJ 4 JI . o>j ISLo jjL> yS" 

J-! cA 4 ^ J^*-'' 5 Cr 4 C5 4 '-’ cr^' _^A ^r-Jj 

** *• •* *• 

^J3 1 yA lAgjj) 1 4Aoca (jLoj^M^ ^Lilp'Vl ya ^yj yA 

p P p 

j' t cr’^ i_S'j ^j^- 4 i_r~^ J- 4 

• J\ aJ oJb UJ dUAS" jlS jJ <j‘V 1 ^ 

#* s. 

d>w d^u^" -l3b-& o_^^j l c3x - ^ ~ ^ jl I 


653 



o J { y- A j t g I yj> ^3 Lw^wi-j 1 

4-0 IS o LfrJ. ijljjfc (J \j C tO l ^ jZ» ^ya ^ JL%^5 1 4J^*_* O h lpljJ3l 

jS’ y*j * ^g >" 1 -Laj c La jJz* y» ^ wLs^J I J 1 t 433 Ly? y - 1 j 

jS* j**j 4icJ I oSa oj> ^ wi>tij 1 

(S^ 1 urW 1 ^ 1 2^^ JI e^i cf-^' 

t^^ljJi y Ip jJ ^jl aSLL«1 ojS ^JJl ^IaipNI jl 

<yb c#^ y* Lpy ^ yO* 0} yl 

J kA 0-*- ‘U- 3 JJ^J *-hA1 yM^ <jj's*l <_yW* 

** «A 

£ 

j^r-*- 4 y* -kv y'^ y'j ■y^- 4 <j^ ^ £*y 

^j£jj-*JJ I I ^«P ^ I I^LA ^^ 3 £■ yA LgJ 4j£«Jt^" (^.J-s^JU 

*" V* 

slrr! ■ «4 -*-p kby-- 4 J-o-^-j es-Lf- yUJ' J^LaJl 

^lU, y» Ujljl jly)M i_ii iiikJl ii,L>Jlj i.LJl i5/JLl I 

.l^Jl J-^j ol AJli yp vl^Ul jLJ)M yJl iL^Jl 

** 

Anthropologie philosophique / Philosophic) 4jLw*i5 

tjL*J)/l i-ly L^/Vl y y L>- jJ jjjyjSlI j! : (anthropology 

M t» 

J-*-"^ y 3 ' y 4 (*-*^' (J^*^ cr^*^' 3 k-; 

L> ol jJ> .J£5 iyrj] 1 yjyu yJ! L^^kjSM dJUJ^ 

«4 

J^«A <L^y>~ {j-* OL^o'Vl <Lw*rljJb C^»li Lw>" JJ Jj^> ^ I <1)1 J-A J^2J>“ 

uL^VL c«w<kjLA I j LiLo oLwolj^ ^3 cJU-ai t ^-p L<>jl>- I { v ? j 15 

•* *• 

j^\ t<j!j_>sJl i jLyX-J ^jS' ^Jl}cL>k^J\ jl 

J» J. 

Lw>- I ^yi Lp j 3 <Z**>x^y> \ J 10 4^pLLs^Sl 1| 0jLs^L>tJl 

L?- yj JL>\ I t A-j^XJuilJ I 1 oLa<^>Ij 4 1 

^LcJl jLJN ! ojbcujl oU^Jl yj OjU; iiliJ 

LiljA^Ji Lg- L^T ^lll dill t^yJl 

•• ** ** 0 

Crr^ t4^$U^ a-J^ljjIj Lj>-j}yjjj^>\ U-aj c Ljjjl 

<u - ^ jl— iNl 

o^-o-Jl jy •^~ x i ^ oL^jNI yp Ljfe jl*J1 h - - - j 


654 



i j' ji* -Ob>_pl J ^-r^l (Jj 

{C,'jS ^Jl Jij^Jl ( j_p jl Jj L>tJ j^-ll cLUj I i 

** •* ** 

JJa^> U>- jJ jj J V I oj-A ^^3j ?oLj^(I jA Lo '. }oj\S A>- J? ^JUl 

«• •* 

^i*-> ^ <lo!j| j L ^JUI p^-UL>sJl jL~->Vl y* jjSijj 

cpU ^ j-* ^JJJVl JLJj j~* J^Jl LS^LUI 

£j LU^Jl J jijl J-^LS t C jp p j‘^b ^JaJb oUJlS 

jL**>Vl v—jISojI 1 jJuLll y> 

oi-A ^jjLa ^ (jl ^/j .^y ? j L*J 1 L^j JL>- ^_L JU 

J5 c Lu, ^UJI jLjyi ^ J cv^UJl Ur^j^Vl 

p 

jr 4 J** -Ai >-U* jl5 lili tA^i-vJU ^ ^ji l>-jJjjj^ij V i 

jA ^jLp J 3 j <Jl*Ul $ l£-L51 ^L^J^I 

jL~j^M y* J L)U ca^jLJJJI L^jJjjj^JLiV I 

’L^-P ^Jl A^si^JiJl Lp-jJjjj^uVI J5 ^L-l jiliJl 

jlj 4^jb)/l oUuj f>kSL}\ JLp S/jI j^LLSI jl~J)M ^ 

1 ^-L-P J^li j-Aj 4 A-w^lj j-A L.g P jJL>e_j 4_*J I 

44jL>- Aygj ^ (jl ^JlP OjjJLjl cii-Lwj C t- 1 1 j 

«* 

jlj *JUpV iJ^Vl i*jl JI^Jo S/_?j - bj*L ! oi cUUJlSj 

*= £ 

oljL^>Jl ljlj^~ ^cJJ2j jl j 4 AjJs> 1 jjt ^o OJj>tJLo A.13 La y+AJ 

J^iJ UrJjJ J| o^jL <ojJL l* li-Aj .^J-'Vl oli Lilli j 

j-Aj->*-Jl ^Jl L^J>- j-J^J 2 -* 1 c5^i ^ A_aa> j L* Ow^_J 1 J 4-3 j-sA2_lJlj 

. (substance) 


j 4 j 1 L ^JcJ ei j iS La : (Evenement / Event) <1 
aJj-*-» jl *—3^-1^ t AjaJL>«^o jlj>-L L« JL>- 1 j 

Lij 4 — lu&j jl Ijl>- jr 4 u^J V 1 — > j'j 

<cj jLiLwu 1 cLLLx^ 4lJbJ I I Jl ojLiVl Jl <^^>JJl jj^ 

jl |» g > 1 j 1 ^^L>«-lVl ( j_P JajJl ^aJo 

jl .4l>JL>sJl A^aLo J^Llj (_$Jjl j_A c_3 Ja-U jU I uL/7 J 


655 



1 JuSwJ 4 j j LoJ LgJj^j l k-3j jiaJl £j-^>wO 

^ A * i <uj IS 4 L^>t-J» aJ ^^ssu *)J I Jj>- 15 Lgjl jjr c aj Lj>- 

t» *• 

^ .1*1 ~i~i‘i j iJ 4 . «■ I <jb < 1 ) 1 ^ Iia t ^JauJ 1 

ci 3 £jlij-ll U ^ £-* i*jlj-!l L* ^ 

frl^jl jl*j l» LiJ ^j_L>xJJ t, — 4 j I I J-a bj • t ~~ > ^-^->" *)J 1 

t _s* 2 -P^JLJ I ^^JLa j_A Lo j_A L» OAj>bJ! A^_*J lij 

«* «• •* 

.lil jA> JpU ^1 ^A>&Jl A~~J ^^ip J*XJL« J 

Temps cosmologique et) ^rj) y~*y-£ cy'jJ o*J 

t» • 

temps phenomenologique / Cosmologic time and phenomenologic 

^il* j^aj ‘^j^- 33 4>=r j 3 ,^ jj^ 3 ' 0 -‘j 33 «>H :(time 

J^\ ^k^j! V — j U ,^JI ojjj^j iyu 

vT — •* 

p 

^JIp 4jco ^JJl ob^Jl Ij-A 

c# 3 -^ 3 - 5 jjkj i^Ja — pi J_^4 j L> ( _ 5 1p qj^L; 0^>jj 

j^ 33 -* 33 j-d- 1 ^ cS 333 e5 ^“ j 3 j-“* J-'r 4 - 3 3 0"' , -j 33 J-® i.r'’ 3 "*'* 

*^f ^y> Ln-j J ^ *'-> ep 3 -^ ‘ ^yP J-k J-»J I 

CrP^*^*- 33 0^ J ' Lft 0-H es 3 ! 11 

•l~>“ *-k> t/J' ^j * 33 Ol ?^J-VpLi^JI 

•* «* 

tjLo^Jl ^ ^-pyJl ^ri- 3 -® Ckt! ^-ijt eS 333 r ^ 33 Jb 3 *~ j 3 -$- 3 -* 3 -Sv 

jA I 3 31 “^f 33 (*V- ti - 3 - 33 ^ cs^-J ^ 3 O^r 33 ^ ^J-^J 

fy- l/ obj-M J^~^d oU^JJ ^jIa ^ 

c r’ 3 - ,w ob^ J* j ^ibui 

•• 

(Philosophes du soup^on / Masters of J — ; — jj !l 3 — a — -5Li 

dJL!Ji5 LJlp a^Jj t^L-iSlU viJL^J oi Ojl£o LJLp : suspicion) 
tciLt tj\ aJI ^ o\ (j\ jZ~?rj£3\ a ^- a j 

LJ 1 ^-g-> ^5 ^-Li a^jljj j I 

•# » <• 

O !Jl 1 I ^Jp j AjjJi-?l I Jj>x_s^2_? ( jjjJl 4-0 jJ 1 AjL^^Ls j-^-aJI 

«» 

jA I OCiSM ^ f liUl j_^L; ^ ^ 1 3 l _yj Oj% tj— «lL-»Jl 


656 



^ c~.) uS/l ji bUS ^j}\ l*»l JJ 

** i* 

C5^i ^ ^***-^ J AJlJ j} . 43 ^_x_oJ I ^ y^> jJ> j jSjJ ^tJLsAj I 

^yS" <JjlS O LS”^ t 4 j AS ^ . ya -flj jj 4 JS-J jlSjjJl jSJl 
(Sj"> 'V ( _5^^ O^JuL-^Jl Lj^fl o!a (J jj>- jAJtJl £jj ^ *S A 4jL-mj 

Vi^' Vr^' £*'>" 0^ Sj-^ 

4 ^ : $ ' 1 J^l jr° JSeJ \j p\Ju>-y I t 4 jLJL> J l cjJlgJLvS V ^yJl 

J-J->tjJl { j^^»yjo j^j -L *jj3 L*l . \j 

*» 

«jV* Cr*s. -^J ‘ii~LaJl cr-’j' J>1 '^y 0 Jt** “-» l-J 

t ciJJi Lg-~^-j OwLws^ c~~J Ij'yi 

S U L^a - P , <-A 4 t 4^j*X3 <LJ ajj_L? 4_Jo QJJ cJAJlA 

♦ • • l ♦ ** ^ ~ ** y m « « 

^ (J J^ jl .1^1* JUJljdl JUSlI lVi ilij 

tj-bsl iijJaj L>~a. i I (_£^> » a b Li ja\& ,*^jl Jj t Jaib UI-lA LJb 

L«J-^ ^ (J^UaJ^I (j^> b^J yi ba-« - j> ij-J ^ ^-a-Uibj 

.4SLJL>Jl oL>Jl 


: (Philosophic reflexive / Reflexive philosophy) OjSJaJ 4 

Jjjj 5j-AL» 4jLJL>Jl lai:L ^pjJ I j L OjISLo jl5ipI 

•» 

JJii i^S\ USM) oli JULj t <d^ ^ *Li^t J& 

y> j^srjSJ I jlj j^£jj js>- ^ t<cbo- i-bb l£~w bU 

•• 

‘J^ 3 jr 4 o* 0 ^'" 4 ^ wyyl 

•# 

cP <>* i -^-° <J"i tS j- iL y ^.-P; 'M u-r^ 

JLo-p^/ lj JL«J^/! Ja-^» jJ ^J jl t ^ jJL>t^o 


j-A Lo ^JSU j 0 1 j j */3 7 c l™-j_<J Ij yj y>- S/ 1 

LSlAJ j| . 4j jSo2jJ ! 4i^JLAJl 4 j ^ jjL> Lo Ja-waJL> iJi-Aj c j*S> L_<o 

bUi Sj i Lf~-A> J5 ^j bJ <ui-Ji a^jXj lil ,j~J 

Cr* cP 11 ^ <Jli L* ,Jb ^ib. 

*• «* 

4jLwvAjJ 1 j| .^y^\JL*Jl j jl 1 liLLjki 1 yJ 1 0 ^ 1 

•* +• *, 

C5 3 *L^Vl L ^ 1 <U3j^/J y jjUJlS d- ^»Ww l 


657 



4*JLa 1I ol iiljil J\ U iyu pL* j,_> J* s^Sfl 

Jj^Js (_$! Jj_^kJl ,Jj^iaJl 

«* ^ f* ** 

tLww-iJl j*-g-9 J->-i Or" l£“^ 

L51j^l 0| .a^L-aj>Jj L~<Jl*J ^^pIjJI l-L* ^ 

«• •* 

t l^-J»Ls>> L*-pj 0 L-jiJO L '-*£'j Op OD-LS^ 1 1 ^ L*-U 

J5 ^ip ^Ssiii I j^> j!k> ^jjp t L>- Ixij ! <^..ilflt7 iiLij A^jjlb a^-^> AiSOj 
t^Jb^ljOi LxJLpj ^ L-JL (_5^ ' *— 

LgJ^I Aj j^sAj <UJ>T ^ 1 A. 1 1 oJ-A (J^ 4 . A^j Lw-J^/ i ^ j-L*Ji ^S {jr^J 

aj>-Ll)[j A-*^wO>i j-aj I l\ j-a yLy^jSL Si Ui iil j^>J 

•• 

t Loj^ 1 Lw>-jJjiajl i,lil L$jp i-L ^aJI^pIj 

.aju pi-Ui *y 


c-ol JLL! :(Solipsiste / Solipsist) 

•» 

tJU5»-jJi A3 ^J_s^ y> UM I 0-L*->- A»L> aJIL« Ji 

aJOcuJI (U^l ^JIp) egologie SjjJUSM Or" U jJ dJJjj 

p-bLS <£ j>-\ Ai j-*-^ ->^rj J^j-0 OSH a 3^-^ 0^ cr^' 

Jla Op iL'yi ^j-A I I -La LgJ (j\ 


pJL*Jl £~J? j (^Ul ojL^Jl OL~o)M 

^AxJl A—**Jlj>“ Jjj P? l Aj li (3 Li-P 1 i— d. O . X S'i J l O^T^P 

«* 

AxJ ^ 1 AIj 1^JL>- C L]^P ^3 t ^-w*> L-*J i 

JLjO L Uj^JU JL>-jJLoJl 1 -La ^w2jj 

A-L^4->«Jij A-^-vwijJl A3 I y U .Lt LlS" (w^>-Ls^ A_>- Lj 

.oioJi (^5^ ^Li^j'yij a]^*-U -Xxji o ^y i 

Lj'i/I M JJ^-iJ <Sf. ‘iXT” (_5® 

J^AlJ ‘■lT'Mj ‘cs^' 5 ^ >* '•Jr^ a ^ > ^ 

w' pT «* 

^Ij^^uJI ^~PJ <.<oji J* oli JJ> ^-3 Ji cr° 

J» ** ** 

aJU-^I i^l ij Uji Ji^ 9 if <>jy^ y* 

■*kjy J&\ u*~* 


658 



:(Paradoxe politique / Political paradox) SSjlia 

44^P JUSlll I ijLft LuU \ y>\ JLS'^J Lb I ^ 43jLLJI 

•• •• 

y> t Jo jj I 4o2-JL>ilJ I v,JjLol Jl LJL^? j-} JlS Lb L) JjLoo 

«• 

UJ i-iiL. ,Sj^\ <kJ>=~ £\J>\ ^ Uj 6\ Ji *iiyi ^ lb 

. l o g £-*->- Lr* ^-*-02 j j c <uJI 

i* f, p 

j^. >*j L jj£jj ^*-ALLo ^*_A I J_>- I j-A 4— * L— *J 1 43 J LLoJ I 
^3 *-40>xo 4(^jJL>tJlj O^jLaJI 4_Jj j t4ijJo>tJl 4j^jJi l)I 

W- ** •* 

* 

(sjj^aJl) J^bJl I^a (j : - ^:* 1 l jci ‘-b^lLa y» \s- y tg-UP 1 - 4^0 

iJjjJl Lg-o-JJ ^1 J&, JSLiJl Ji oJoj tojiJlj 

j* x L o^OUtJ^ C Lj_; ^ <-Sy^J ,*-4-*-£>0 (jJ- 11 

jUocbol ^ \ 4jjjJl *y*L qja]\ Ji*i»j <> Lgo ^3l^ipl ^jA LgJbP 

\jt>jj>-j jJLUj 1 0 JjJ I *^>JJ I Jjj>- (JL*_*jbolj I 

<^l (y^o~ ^ y*y^$ 4 J <j?i 4 

Crr! J-* J^ -p-fr* 

ooll*JIj o^aJI cJL<>-*jb-*J t J jLjuJI ^-jLSJI J^JiJ I 

LIS' j t, LfJ 4 jLLl>co> J-?-l jJ* 1 ^ <JjJl!I 4_Jl UJb (_£jJl 

^ •» •* 

Uij'ji j' '-frr’b <c ?^‘ 5 >^ ^5* Cx*~° i_r^ (i^2»Jl 

t* <** 

Jj>«J I im j^ t 4-ojLaJI 4-ljjJl (1)1 ^A 4— o LwwvJ 1 43 jLL*J|j 

,+~.A i Jj>«j L^-JaJj j l ^ " <y la > 1 j 1$ 1 *j 1 ji ^3 4-o I ^oa3 V 1 

** 

Sj-aJl ^]l p^>tLil ^1 iC. ^ojaJl Jki' ^\ oJl>-^I 

l-o— LSLsSJLi o^oLilj ^jUI t-LjJl Ji 

< <.■.■.! 1 l_y ^ 4.1^1.^mJ I 


j 4J1 (j\ 4oLo>- ^Jwwxo jL*jVI :(Identite / Identity) 4 j^-a 

1 4-P jJJoo c^jL>tJ La^LoI cJj-Xjj 4 4-dJlo>sOJ j o^JuCLa Jj>- I j-^o 
C^L^LiJl 1 4-wvUlj ^-A JJaj 4 j| ^1 4ji-sP 1 4jl3 ^-iUi 

t lx$s-<>-a dJiJ^ Jot>io Lo jL p-J— jJl Jb V ^Ubj 

jJ I d 1 ■ Z-3 .3 *. a 6 1 y c 4j d_^? L>- AjjJb JJJUj 4j| ^ I 


659 



t. lg_L5 L sL>- J* 1 ' 6 La^Jj>oj ( J^L*~j 

it J *iA ji ^ ■SiMl J UU 1 j j 

0, 

J^OiJ ^ydl i*j^-uJl oJla Jju ^jfelj .oL>Jl ^ aL*-^ 

^ «* 

il J y~A oils' ^yiJl J-Oo 0 1 ^ : . lfl" . M> M lgJj.5 {jA Lol ajj^JI 

Jjl 01 S} t Lg- ^ UxJ jlj LgJli^-sAj J-S 

»• 

L yi>t-jJl ^Lal LjI 4^1 tAjj^Jl oi-A Jo 5y>- J llw? ^j^Ju 5j3 

.CxJ JJ*->*-> aJ-P *}C>-P t^jLwk* J jJ (^^1 AInP 


: (Identite narrative / Narrative identity) 

^ jJ LJU <C_p OlS" ^JLp £j-*J fL*l cJ ( 

IJla j! j^-P t «-Uaj^L> (^1 4^-A-^l frUa-pL 

l L» 5 3 i^jJL>til ljLg-> 4jL->- j^SSs>%J ^ Aj^A 0 LwJaLP 1 (^OJl ^yOL>%^S \ 

j* .IfUS'l a;L>- A^ai ^jy oi J* wb N aJI Oydl J>-t 

^ ^ p 

^IjJl A*3 J-> L &y*0yA Oj-SLj jl V oLw*- ■^J- 4 -*' 01 

^JLL OlJLs-^1 0^ OJJS ^jJl L*j^ J^-* Cj^^J 

j 1 jja 1 c-aJo&a L*-JO J ^ jOJ 1 Ij-A ^-£9 aJ_o-P OJ-P J. g .»«« j > 

O^j t ^-I p ^*»1 is<ai i^jy 1“^^ aj^^JI ^Jl L _f& . aj Ll>- 

A-~iJ ^1 uOj 01 j ^ aJLw>* k^aJ i£jji 01 >>L» Lg-^Lo 

m ** * 

o>1j-*--j<j J5 0_9 lo> a-o ^ w%J 1 aj ^- gJ 1 oOa^ . L^Lp 10 ^a a^_*_4 1>I-L>-1 

^0-oj oJL>-lj ^5^0 l^jli OJJ^ c^AjJl oL-Lsj j oLo^Jl jL^ 

aJI aJI Oyu)j C 1 J_pwJl -V-^J <oli JjiJl 

vim jumJi wJi i_vJi m ml ^ ijl*j .*~p 

»• 

(. L^iml ;L> iLt Lvv^-! l _ r m ^1 (ipseite) 

j^jJl ^ UjjvJ '-g-i'-'v—'j 0- 4 

•9 

^1 (idem) <vJl i>«Jl ^ ^ milll Aj j-gJl oOaj .A- JLiuJI 

J-y Y v'j- 5 ' iij-f- 1 ' J-* 

.L^m jj.jJI W 4 J* J 

Ml i-JlJLJl i^JI ^ UVJ M 4 ._L.J I <^^jJL1 I o«La ^j-i-4 


660 



JllP jJc3 ^ yJl <*Jl cJ yu ^JJl t ^JaJl c£ y~^> 

p 

J-L^oj j^JcJ 4jj_A ^ J-*UJ 4-dJ-k (J^ J' i_*^ •0 A ^~~ 

p 

i>" >* J-C^J JJ^i y .Jj-Ij JlaJ l$Jl £< 

f . P ^ 

«>ji 01 y t jUjJl Jjo £jl^- £-yi* - u ^-> yy~ 

dLSL* *ijy q- : -s ^ .I 3 JjL^ y ^y uA^ 

jJJS t LgJ jJ>- 4j>- j.^.'oJl ^^/2-sAJjilj AjLulPxJl t<jL>xJlj wj-> Joj I * liill 

f, 

oJla j . o yx^iJl ^d£Lp ^UjJL <Lo j-wv Jl 4 jj^J 1 j 1 

.^UJl yjll £* ^jUJl yjS3l yjl' yA 

oLii Lo jl ij\ t dills’ ^jjl Jl y i>.yJl i>yJl yii ^! 

J^o tic-U^Jl JLow? Wilis’ yialj <j;:> yJl I 

^yiS-dJ jl LgJl ^1 Lyjjj ^ ipL> jl 

^jjliilj t^LiljJlj <Jly*Jl L^w^Lo cl j->“ I j-* 

<-^2i J5 U tJ^JL fli y JlyJl y 

ydJ jUjJl y iJliJl oy ^i c^l tl^U-ly yA aJL^ 

•# 

Til JL* . -s^ai ^JU, SL^Jl o-La ,|JL. Jl o-L>JL> 

fr C? . * » - LJ* *■ • • 

♦* 

L^Jw« £t_Uj 1 <U^2jaJlj <Lo I ^jjlj j^-j ^-SjlSLJ Lo <Sj\-P 

jj* a */x i ^ i ^ jbJl j Li iiJ 1 1 

jlojJl t L>cjjL> i^^l JL>- Lg^H-w-jj yJ 1 .,< a . a .l 1 ^.wajj 

.yl^Jl jU^Jl y yrjl^-ll Ly-^^ 

<• Vv ** *• 


661 



\ 



djl 1 4 v ~ M 1 


Deontologique 

«♦ *t «* 

Explicitation 

5JU 

Entelechie 

JU5 4f U: c f U:l 

Constatation 

oLI 
• * 

Assertif 

•* 

Oeuvre 


Sociologisant 


Procedure 

• 


Generationnel 

•* 

Reference 


Respect de soi 

olJJl ^*1 jip-J 

Coordonnees 

oUIJb-1 

«* p 

Dilemme 


Constatif 

** t* 

Eschatologie 

(JUJI ilfj ULo) i;j>l 

Ethique 


Deontique 

Urr'j 

«* 

Moeurs 

(jJlij olalp) oli^i 

Bio-ethique 

oL>Jl Up olWU-I 

*• l «• 


663 





Instrumental 

^-bi 

** 

Deontologie 

j^Jl ^b! JLp) oLol 

Paradigmatique 


Interioriser (s’) 


Depsychologisation 


Raisonnement 


Retrospectivement 

* 

- * 

Aporie 


Aporique 

^ i 

Deduction 

i?L^i 
« * 

Visee 


Apprehension 

• ** ^ 

Ascription 

c- 

Imputation 


Diectique 


Artificialiste 

«• 

Genealogie 

(^LjSlI jJLp) U~J t 

Originarite 

U^l 

M 

Sacrificiel 

* • t 

Ontologiser 

UwaJi piwi 

Intensionnel 

•# *• 

Virtuel 

•» •* 

Singularisation 


Singulariser 

• • • t 

Attestation 

jiy! 

Axiologique 


Axiologie 

j*-b- 1 

Obligation 

r ljjl 

Quete 


Prescription/ Prescrire 

f'JJI 


664 



Je 

iuu u! 

Egologique 


Egologie 


Moite 


Infusion 

• * 

Glissement 

c L ->’ 

Surhomme 

JbVl oLb>l 

Performatif 

1 

Devoilement 

* 

Appresentation 

(■ 

Potentiellement 

Ls^l j^\ i o ^aJL 

Symptomatologie 


r 

Evidence 


Pietas 

a* 

ji 

Constructiviste 

•• 

Intersignification 

iJVi /pj 
«• ** « 

Intersubjectivite 

olXo 
*• ** * 

Interpersonnel 

«* 

Synergie 


Autoaffection 

A' 

Autoposition 

XSfc 

Theoritique 

•* 

Reciprocity 

^JLaljw i (JjLj 

Entre-signifier (s’) 

iMjJl JaU 
♦ 

Heteronomie 

-jJJ 

«* • 

Kerygmatique 

# • 1 «* 

** 

Tautologie 


Motivation 


Transfert 

ck-P 0 " 

Victimisation 

LUwi 


665 



Interlocution 

Alternative 

Syntagmatique 

Declassement 

Schema 

Le Grand code 

Auto designation 

Anthropomorphisme 

Morphologie 

Agir humain 

Declaratif 

Typologie 

Conception/ Ectype 

Representation 

Figuration 

Configure/ Figuratif 

Antagonisme 

Antithetique 

Empietement 

Polysemique 

Polysemie 

Polyadicite 

Ostensif 

Apprentissage 

Mondaneisation/ Mondaneite 

Determination 

Surdetermination 

Identification 

Individualisation 

Singularisant 


l Jg L>tJ 


- ^ * Ml M 

^ «| /3 ) 


<4jiJ*** 

SUaJ 

** 

f* 

JL*j" 

•# 

c/WoJl iiju: 

*• 

Jl 

*♦ #♦ 

ji c_j5j 

t 

hj* Jcr *- 1 


666 



Reflexif 

Deconstruction 

Estime de soi 

Inherence 

Enonciation 

Analogique 

Integrite 

Articuler (s’) 

Appropriation 

Heterogeneite 

Distribute 

Extensionnel 

Mai'eutique 

Creance 

Biunivoque 

Particulier 

Reactualiser 

Communautarien 

Plural 

Substance 

Substantialiste 

Substantialisme 

Genetique 

Motif 

Evenementialite 

Elision 

Superfetatoire 

Limitation 

Pantheisme 

Gestation 


olJJl 

fj* 

^Jaj t Ja- l lj 
•» 

'A A i 

dJUUJ 

>L' 

* • •• 
♦* 


- -A 

4j2j 








* * 




*♦ 

^jr*yr 




«• & 




667 



Predicatif 

Anhistorique 

Exteriorite 

Alethique 

Miennete 

Mienne 

Allocution 

Sittlichkeit 

Mixte 

Interiorite 

Dasein 

Nuancer 

Vocation 

Apologetique 

Connotation 

Detour 

Dialectique 

Duree 

Nexus 

Narrateur 

Connexion 

Radicalisation 

Scheme 

Configuration 

Sollicitude 

Substrat 

Deliberation 

Transplantation 

Polemique 

Nebuleuse 


668 



Narrativisation 

Apophatique 

Apophase 

Contextualisme 

Semiotique 

Index 

Assimiler 

Formalisme 

Sceptique 

Scepticisme 

Totalite 

Actant 

Actantiel (proto)/ Proto-actantiel 

Actantiel 

Veracite divine 

For interieur 

Classe 

Causaliste/ casuistique 
Situation, (en) 

Epiphanie 

Portee 

Operateur 

Indecidabilite 

Contigence 

Vulnerability 

Rationaliser 

Dianoetique 

Cause efficiente 

Narratologie 

Criteriologie 


'JL- 

** 

** *+ 

•* •• 


* fc 


(aj j ) <Lj 

i 

J /VI J*iJl 

** 

•« 

«• *• I 

<U9lP 

♦ 

OjJLaJI 

3'^r 

<Cj Ja.P 

♦* « ^ 

•• 

aJlpU aJLp 

^ 1 |^i.Lp 


669 



Nomologie 

jJl ji (Up 

Historiographie 

QjjJl J*p 

Mondaneiser 


Idem 


Identifier 


Teleologique 


Hubris 

jjj* 

Etrangerete 

♦* 4 

Non-dit 

y* ji* 

Inadequat 

<^ j ‘ x? 

Agent 

Jp li 

•» 

Singularity 

ol ji 

Individualiser 

✓ 

< ♦ 

V 

Devoir strict 


Devoir large 


Acte perlocutoire 

JjiJU 

Acte illocutoire 

‘V 3 ' eS* (J=~ b ) cW 

44 

Acte locutoire 

JyJl J*i 

Ichlosigkeit 

4j j Lj V 1 

Locuteur 

(U^U> t JjU 

Verdictible 

(UUJL jkAJ Jjli 

Justicier 

cbU 

Predialogique 


Preverbal 

Jr* 

•* 

Appariement 

jly 

Affinite 


Coupure 


Contrainte 

«* 

JU3 

Opacite 

iUip tiiltf 

Opacifier 

j^p <. 


670 



Parole donnee 

AP jlaJbo 

Metonymie 


Universel 

•* •• 

Universalite 

v/ 

Ontique 

•* 

Atopos 

aJ 

Nullite 

Aj'y 

Corollaire 


Neantite 

*• «• 

Cosmotheologie 

•* 

Implication 

pUaal 

Institutionnel 


Contracte 


Identique 


Variable 

♦ 

Singulier 


Integre 

J^lScu 

Recurrent 

yljl* 4 

Enonciateur 

klbo 

Solipsiste 


Solipsisme 


Synecdoque 


Metalepsis 

J**y 

Tropologique 

w 

Societal 


Paradigme 


Conatus 


Specifiant 

4^P yj| 

Imaginaire 

*• 

Imaginatif 

«• 


671 



Intelligible 

Sociologisme 

Physicalisme 

Biologisme 

Ancrage 

Interiorise 

Proscriptif 

Allocutaire 

Axiome 

Postulat 

Configurant 

Implicite 

Apparoir 

Epistemique/ Gnoseologique 

Proleptique 

Norme 

Hyperbolique 

Hyperbole 

Individualisant 

Articuler 

Conceptualiser 

Acception 

Exigences 

Antecedent 

Adequat/ Pertinent/ Prescriptif 

Enonce 

Faculte 

Homologue 

Praxis 

Praxique 


(J t LJL ££■ iijwCa 
- 

^Ul 

** M 

^ *■>* 




OjiL^A-o 

cSxr-^ 1 

+ * 

LaJL*» 

jL*^. 

oVl*-* 

SyLo 

J-srfAAo 




A* 


f 


JIAO 


OLu C (J t Jp^jLLo 

4*»^L^o 
4-JLi-P 4*>» jL&^o 


672 



Objectivant 

♦ ♦ 

Discriminant 


Systemique 

» * 
*♦ 

Apophantique 


Objectiver 


Objectivation 


Theme 

AjP y° t ^ ysP y° 

Meta-ethique 

t\ jj Lo) ^^>-1 - 
«• •* 

Meta-critere 

( Lo) 

Metapsychologie 

*4 4 -j/ ♦* » W 

Penchant 


Systeme 


Systematisation 

kJL~j 

Pretention 


Psychologisant 


Utilitarisme 

«• » t 
•* 

Privation 

0 AA> 

Teletransport 

0* J* 

Antinomie 

** « * 44 
•4 

Archetype 

^Ls^l -k*J 
*• 

Nomologique 

Ifr^yy 

Noumenal 

(JLp) 

Noese 

( Jr ^l J*i) ^ 

Noeme 

w-iJ— ./? a )' j-o-JO *— > 

<>ai 

Identite ipse/ Ipseite 

- ~i • 

<Uj O 

Identite idem 

<C~p Aj yt 

Identite 


Hyle 


Morale 

4~rL? 


673 



Etre 

Existential 
Existentiel 
Parole tenue 

Facticite (Factivite)/ Factualite 

Allegeance 

Ascriptible 

Exterioriser (s’) 

Manipulable ^ 


yrj 

•Lgjub *{&J 



L <-+£> 


674 




Acception 


Actant 


Actantiel 

juiJi «uji 

Actantiel (proto)/ Proto-actantiel 

j-aaJi 

Acte illocutoire 

•• 

Acte locutoire 

JjiJl Jjti 

Acte perlocutoire 


Adequat 

,vS% 

Affinite 


Agent 

'J**- 

Agir humain 

^ M 

Alethique 


Allegeance 


Allocutaire 


Allocution 

<uj^ t o^>- 

Alternative 

* 

Analogique 

•* 

Ancrage 


Anhistorique 



675 



Antagonisme 

3 La; 

Antecedent 

V* 

Anthropomorphisme 

~ ft •* 

M V **• 

Antinomie 

« 4* » 

Antithetique 

* 1 • «* 

Apologetique 

if 

•• 

Apophantique 


Apophase 

LJu- 

• 

Apophatique 

w 

Aporie 

| ^ (J l$w< 1 C 1 

f- * 

Aporique 

& 

•» 

Appariement 

oly 

Apparoir 


Apprehension 



• — * 
10 

Apprentissage 


Appresentation 

AjtjJij c 

* 

Appropriation 

mu; 

Archetype 

J^L?! JaL 

Articuler 


Articuler (s’) 


Artificialiste 

«* 

Ascriptible 

J 

uLamJ 

«* 

Ascription 

ftLwd 

Assertif 

<>V! 

** 

Assimiler 

<uJ^ 

* 

Atopos 

jlSL V 

Attestation 

j'>! 

Auto designation 

- -J * 

4* *• 

Autoaffection 

^13 /L- 
«• 

Autoposition 

^13 xSfc 


676 



Axiologique 


Axiologie 

jv-saJI p-Lp 4 

Axiome 


Bio-ethique 

sL>Jl Jp 
*♦ 1 •* 

Biologisme 


Biunivoque 


Causaliste/ casuistique 

is> l^° 

Cause efficiente 

iipli ilp 

Classe 

♦ 

Communautarien 

iSy^^r 

Conatus 

zy**?-* 

Conception/ Ectype 

jy-^ 

Conceptualiser 

♦ 

a. i? <3 ill 

© 

Configurant 

J *1^ * V *1^ ^ ^ ' 

Configuration 

‘•p— J 

Configure/ Figuratif 

iSjiy**’ 

Connexion 


Connotation 

♦ 

Constatation 

oL‘l 
• £ 

Constatif 

«* w 

Constructiviste 

•* 

Contextualisme 

t* *• 1 

4«*3 Lwd 

*• 4# 

Contigence 

j\yr *• 

Contracte 


Contrainte 

Jus 

«* 

Coordonnees 

oLVI 
«• * 

Corollaire 


Cosmotheologie 

«• M 

Coupure 

»♦ | •« 
*• 

Creance 

- -* 

<4j 


677 



Criteriologie 


Dasein 

La 

Declaratif • 


Declassement 

l / Lr^' 

Deconstruction 

** 

Deduction 

♦ * 

Deliberation 


Deontique 

*• «• 

Deontologie 

i jJl ^->hT ^-Lp) oLol 

Deontologique 

<>V' 

«* *• •• 

Depsychologisation 


Determination 


Detour 


Devoilement 

oli&l 

Devoir large 


Devoir strict 


Dialectique 

*• «• 

Dianoetique 

*• 

Diectique 

«• 

Dilemme 


Discriminant 

4 

Distributif 

* • *• 
«* 

Duree 

*• 

r 

Egologie 


Egologique 


Elision 


Empietement 

JbJ 

Enonce 

lL)b> C (J ^3 4 

Enonciateur 


Enonciation 

J^JaJ 4 Jaxlj 


678 



Entelechie 
Entre-signifier (s’) 

Epiphanie 

r 

Epistemique/ Gnoseologique 

Eschatologie 

Estime de soi 

Ethique 

Etrangerete 

Etre 

Evenementialite 

Evidence 

Exigences 

Existential 

Existentiel 

Explicitation 

Extensionnel 

Exterioriser (s’) 

Exteriorite 

Facticite (Factivite)/ Factualite 

Faculte 

Figuration 

For interieur 

Formalisme 

Genealogie 

Generationnel 

Genetique 

Gestation 

Glissement 

Heterogeneite 

Heteronomie 


iNaJI J^Lj 

♦ 

<3^ 

l/s*, 

ij J j >- 1 

OlJJl jjjJj 


S' 

•• 

HU 

<J\ 


L^iij 

&L. 


4j jiaJ I 

( ajjj - s *?) *Lu 

(^LjS/I JLp) iLJ 

•* 



679 



Historiographie 


Homologue 


Hubris 

jjj* 

Hyle 


Hyperbole 


Hyperbolique 

(jLiwo 

Ichlosigkeit 


Idem 


Identification 

h j* 0^" 

Identifier 


Identique 


Identite 

j,lk; tijjA 

Identite idem 

<*£■ 4jjA 

Identite ipse/ Ipseite 

~ -1 # - 

Imaginaire 

•» 

Imaginatif 

#* 

Implication 

i i jj 

Implicite 


Imputation 

Ajco t 

Inadequat 


Indecidabilite 

oJl SjJloJ! 

Index 


Individualisant 

* • 

J jAA 

Individualisation 

■yyt 

Individualiser 

* ♦ 

Infusion 

djtUl 

. P 

Inherence 


Institutionnel 

«* 

Instrumental 


Integre 



680 



Integrite 

i-.U: 

♦* 

Intelligible 

J iUUp £jJu> 

Intensionnel 


Interiorise 


Interioriser (s’) 


Interiorite 

*• 

Interlocution 

♦ 

Interpersonnel 

- * fc . 

Intersignification 

<4 #* » 

Intersubjectivite 

SJtJLo 
«• •»« 

Je 

ilpli U 

Justicier 

JjIp yli 

Kerygmatique 

•• 

Le Grand code 


Limitation 


Locuteur 

,vKu t Jjli 

Mai’eutique 


Manipulable 

c_3 j - J 1 C - J 1 

Meta-critere 

♦ 

( jl*j Lo) jLjco _ bu* 

Meta-ethique 

p-l jj U) 

»♦ •• 

Metalepsis 

J— y> 

Metapsychologie 

i-W***” U 4aaX^.a*<«J | 

~ • y «/ - ♦ «♦ 

Metonymie 

•» 

Mienne 

•» 

Miennete 

•* 

Mixte 

JadV 

4# 

Moeurs 

(jJUj j otaUO oli^l 

m y h 

Mo'fte 

«» 

Mondaneisation 



681 



Mondaneiser 

py- 

Mondaneite 

py 

Morale 

(^-1 J J*^l) J 

Morphologie 


Motif 


Motivation 

£» ,: > 

Narrateur 

jb 

Narrativisation 

<Lj 

Narratologie 

pip 

Neantite 

«• M 

Nebuleuse 


Nexus 


Noeme 

O-L-gJ & '1 oJl) J J-J 

Noese 

<^1 J*i> JO 5 

Nomologie 

jAiJl jJly jJp 

Nomologique 

Ifrpyy 

w» 

Non-dit 


Norme 


Noumenal 

^ ►UiMl (Jl^) ^ 

Nuancer 


Nullite 

iJV 

Objectivant 

> 

Objectivation 

4JW? J-* 

Objectiver 


Obligation 

rLP! ‘? ] A 

Oeuvre 

<■ J i 

Ontique 

«• 

Ontologiser 

iiwJl *lkpl 

Opacifier 

4 L . ^ ^ 


682 



Opacite 

t Ail ZS 

Operateur 


Originarite 

•* 

Ostensif 


Pantheisme 


Paradigmatique 

<■ •* 

Paradigme 


Parole donnee 


Parole tenue 

f-li j 

Particular 

'■'J'j’r 

Penchant 

& 

Performatif 

- » 

Pertinent/ Prescriptif 


Physicalisme 

LpUl ^Ul 

*• *• 

Pietas 

w 

Ji 

* 

Plural 

«•» 

*• 

Polemique 

•* 

Polyadicite 

Sil JI ioJUI 

•» j/ M 

Polysemie 

c/WaJI iaju; 
•* 

Polysemique 

c/WjJI ,£jju; 
«* 

Portee 

*• «• | 

<U$lP 

♦ 

Postulat 

0 j>\ .|(8 a 

Potentieilement 

Lkl j»l 1 1 jiil 

Praxique 

£U^p 

Praxis 

Aa>W jUwS 

Predialogique 


Predicatif 

«* 

Prescription/ Prescrire 


Pretention 

OlJLiJ 

Preverbal 

• -pLi Li 

L>“ 


683 



Privation 

** ♦ 

Procedure 


Proleptique 


Proscriptif 

- 1.5-.. „ 
•# 

Psychologisant 

«• 

Quete 


Radicalisation 


Raisonnement 


Rationaliser 


Reactualiser 


Reciprocity 

JjuJlj 4jLobc« 4 JjU 

Recurrent 


Reference 


Reflexif 


Representation 


Respect de soi 

oiJJi ^1 ^1^1 

Retrospectivement 

LoIai^I 
«• (■ 

Sacrificiel 

.t 

Scepticisme 


Sceptique 

•» 

Schema 

~ - 

Scheme 

4 (*■**-> 

Semiotique 

P- 

•* ** 

Singularisant 


Singularisation 

A, >i 

Singulariser 

♦1 

Singularity 

fel ^3 

Singulier 


Sittlichkeit 

4 4*3 <sX>- 

Situation, (en) 



684 



Societal 

•# 

Sociologisant 

^ys[^>- \ 

Sociologisme 

*■ « 

Solipsisme 

Aj J^>-yiA 

Solipsiste 


Sollicitude 


Specifiant 


Substance 


Substantialisme 


Substantialiste 


Substrat 

j*yr 

Superfetatoire 


Surdetermination 

«* * j • •• - 

Surhomme 

oi^y\ 

Symptomatologie 


Synecdoque 


Synergie 


Syntagmatique 

•* 

Systematisation 

•* *p» • 

Systeme 

m • 

Systemique 

* ~ 

Tautologie 


Teleologique 

& 

♦* 

Teletransport 

■ a* 

Theme 

AS y*0 y° t ^ yA 

Theoritique 

«• 

Totalite 


Transfert 

.Jo*-' 

Transplantation 

tLsit-'i/l £-jj 

Tropologique 

** 


685 



Typologie 

** 

Universality 


Universel 

& ^ 

Utilitarisme 

«• • « 

Variable 

* « 

Veracite divine 


Verdictible 


Victimisation 


Virtuel 

t^l^l 

*♦ ** 

Visee 


Vocation 

0 ^£0 

Vulnerability 

** t* 1 

<Uj aiiP 
»• * ^ 


686 



- I 


JJI 


* . . * 
u . J i ^> ' ( \_j ^-j 1 t -X^»j ^-) I 


' ' J 


Jl ib :c. 


.3 is .^j-; (^r-djj-* ‘r’j' 


.1900 


i>! *^->ry .(L>-L«^aJ) . ^^wJlisjJa^jl 

JJlSj :Ojj5LJI .(^jJ-; -X~P J-JLs*-> 

.1979 


. Le.s' Passions de lame = o'i/UiJl . «-_.j coj LSLji 

4-^xJl jb :oj_^ .^UjJ £y>>- 

(iO*Jii oL-lji) .1994 

_..^>b <3l).AP i«j>- jj . frUasiJl jL~j^ll ;SaljVl 4A>~li ) • J_^> t jj^ij 

.2002 ^/UfcJl jS>Jl :^UuJl jl-Ol ioj^ .^oJl 




.2003 4 ybJJ ( _ r ilsi : jJLo 


687 



c 




•WW'J i ^ oi . 


.2002 JUJt>Jl *_jIiSCJI jli '. j^j ,^^-j 

. t yL*Jl ^j&Uj v Lk>Jl : Jj/bJI LJu 


^UiJl jJ^Jl : pLs^-JI jIjlJI ‘o w .^UJl 

M I* *♦ 

.2003 


> 4 " :o J^ 


Jl_^l jb 


,jaS\ 4. a ...lall .(jy>^>) i j*-* tOLj 

.~ 3 .1997-1986 i^JI »UJ>1 

-H .IajL— « ^_jj 4 — LiJl .gjj->r 

.2002 c0.jSflj 


be*- 1 y .J'iU-Vl UjjJL;* jliiJl JLP 4(^jlSvo 

t ^LAaJJ a^a jJl)\ jIjJ! '.oyfcUaJl .^jJU JUp 

.1965 


Jl>^» jli ! C 


^Jjirt j-J f 




*rj -4>L- j I •■^jyr 

.1999 


♦ 

«*♦ * 


Vi . II 


Books 

Anscombe, Elizabeth. Intention. Oxford: Basic Blackwell, 1979. 

Apel, Karl Otto. Swr le probleme dune fondation rationnelle de 
Vethique a Vage de la science , Va priori de la communaute 
communicationnelle et les fondements de Vethique. Traduit par 
Raphael Lellouche et Inga Mittmann. Lille: Presses 
universitaires de Lille, 1987. 

Arendt, Hannah. La Condition de Vhomme moderne. Traduit par 
G. Fradier; preface de Paul Ricceur. Paris: Calmann-Levy, 
1961. 

. La Crise de la culture, huit exercices de pensee politique . 

Traduit par P. Levy. Paris: Gallimard, 1972. 


688 



. The Human Condition. Chicago, IL: University of Chicago 

Press, [1958]. (Charles R. Walgreen Foundation Lectures) 

. Du mensonge a la violence. Traduit par G. Durand. Paris: 

Calmann-Levy, 1972. 

. Les Origines du totalitarisme. Paris: Calmann-Levy, 1973. 

3 vols. (Collection «Points») 

Aristote. De Tame. Traduit par J. Tricot. Paris: Vrin, 1965. 

. Ethique a Eudeme. Traduction et notes par V. Decarie et 

R. Houde-Sauve. Paris: Vrin; Montreal: Presses de l’univer- 
site de Montreal, 1978. 

. Ethique a Nicomaque. Introduction, traduction et com- 

mentaire par R. A. Gauthier et J. Y. Jolif. Louvain: 
Publications universitaires de Louvain; Paris: Beatrice 
Nauwelaerts, 1958. 

. . Traduction, preface et notes par J. Voilquin. Paris: 

Gamier, 1963; Garnier-Flammarion, 1965. 

. . Introduction et notes par J. Tricot. 6 e ed. Paris: 

Vrin, 1987. 

. Metaphysique. Traduit par J. Tricot. Paris: Vrin, 1964. 

. Physique . Traduit par H. Cartenon. 3 e ed. Paris: Les Belies 

Lettres, 1961. 

. La Poetique. Texte traduit et notes par R. Dupont-Roc et 

J. Lallot. Paris: Editions du Seuil, 1980. 

. Rhetorique. Texte etabli et traduit par M. Dufour. Paris: 

Les Belles Lettres, 1960. 

Aubenque, Pierre. La Prudence chez Aristote . Paris: PUF, 1963. 

Augustin (Saint). Confessions. Paris: Les Belles Lettres, 1969-1977. 

Austin, John Langshow. How to Do Things with Words. 
Cambridge, MA: Harvard University Press, 1962. (The 
William James Lectures; 1955) 

. Quand dire , c’est faire. Introduction et traduction par G. 

Lane. Paris: Editions du Seuil, 1970. 

Bachelard, Suzanne [et al.]. Hommage a Jean Hy polite. Paris: PUF, 
1971. (Collection Epimethee) 

Barthes, R. [et al.]. Poetique du recit. Paris: Editions du Seuil, 1977. 

Beauchamps, Paul. L’Un et Tautre testament: Essai de lecture. 
Paris: Editions du Seuil, 1977. 


689 



Benjamin, Walter. Illuminationen. Francfort: Suhrkamp, 1969. 
Benveniste, Emile. Problemes de linguistique generate . Paris: 
Gallimard, 1974. 2 vols. 

. Problemes du langage . Paris: Gallimard, 1966. (Collection 

«Diogene») 

Berlin, Isaiah. Eloge de la liber te. Traduit par J. Carnaud et J. 
Lahana. Paris: Calmann-Levy, 1988. 

. Four Essays on Liberty . London; New York: Oxford 

University Press, 1969. 

Brague, Remi. Aristote et la question du monde: Essai sur le 
contexte cosmologique et anthropologie de Vontologie . Paris: 
PUF, 1988. 

Braudel, Fernand. LLdentite de la France . Paris: Arthaud, 1986. 
Bremond, Claude. Logique et recit . Paris: Editions du Seuil, 1973. 
Calvo, F. Socrate, Platone, Aristotele. Cercare Vuomo. Genes: 
Marietti, 1989. 

Carnois, Bernard. La Coherence de la doctrine Kantienne de la 
liberte. Paris: Editions du Seuil, 1973. 

Chisholm, Roderick. Person and Object, a Metaphysical Social 
Study. London: G. Alien and Unwin, 1976. 

Clark, S. H. Paul Ricceur. London: Routledge and Kegan Paul, 
1990. 

Coquet, J. C. Le Discours et son sujet . Paris: Klincksieck, 1984- 
1985. 2 vols. 

vol. 1: Essai de grammaire modale . 
vol. 2: Pratique de la grammaire modale. 

Danto, Arthur. Analytical Philosophy of Action. Cambridge, Eng.: 
Cambridge University Press, 1973. 

Davidson, D. Essays on Actions and Events. Oxford: Clarendon 
Press, 1980. 

Deleuze, Gilles. Nietzsche et la philosophic. 2 e ed. Paris: PUF, 1967. 
Descartes, Rene. Discours de la methode. Editee par C. Adam et P. 
Tannery. Paris: Vrin, 1982. 

. Meditations metaphysiques. Paris: Garnier-Flammarion, 

1979. 

. Oeuvres de Descartes. Edite par Charles Adam et Paul 

Tannery. Paris: Vrin, 1964-. 


690 



. Les Passions de I’ame. Edite par Charles Adam et Paul 

Tannery. Paris: Vrin, 1974. 

Note par G. Rodis-Lewis. Paris: Vrin, 1964. 

Diels, Hermann. Fragmente der Vorsokratiker. Berlin: Weidmann, 
1903. 

L es Presocratiques . Traduit par J. P. Dumont, D. Delattre 

et J. L. Poirier. Paris: Gallimard, 1988. (Collection 
«Bibliotheque de la Pleiade») 

Donagan, Allen. The Theory of Morality. Chicago, IL: University 
of Chicago Press, 1977. 

Dosse, Francois. Paul Ricceur: Les Sens dune vie. Paris: La 
Decouverte, 2001. 

Dworkin, R. Taking Rights Seriously. Cambridge, MA: Harvard 
University Press, 1977. 

Ellendt, Friedrich. Lexicon Sophoclevm. Berlin: Borntrager, 1834- 
1835; 1867-1872. 

Fay, B. and Louis Mink. Historical Understanding . Ithaca, NY: 
Cornell University Press, 1987. 

Ferry, J. M. Habermas: L’Ethique de la communication. Paris: 
PUF, 1987. 

Fessard, Gaston. La Soif precedee de theatre et mystere. Preface 
de Gabriel Marcel. Paris: Desclee de Brouwer, 1938. 

Finkielkraut, Alain. La Defaite de la pensee. Paris: Gallimard, 
1987. 

Foucault, Michel. Histoire de la sexualite. Paris: Gallimard, 1984. 

Fraisse, Jean Claude. Philia , la notion d’ ami tie dans la philosophic 
antique . Paris: Vrin, 1984. 

Fraisse, Simone. Le My the d’ Antigone. Paris: Colin, 1973. 

Frank, Didier. Chair et corps , sur la phenomenologie de Husserl. 
Paris: Editions de Minuit, 1981. 

Freud, Sigmund. Essais de psychanalyse . Traduit par J. Laplanche. 
Paris: Payot, 1981. 

Frye, N. Le Grand code: La Bible et la litterature. Preface de T. 
Todorov; Traduit par C. Malamoud. Paris: Editions du 
Seuil, 1984. 

Gadamer, Hans Georg. Heideggers Wege: Studien zum Spatwerk. 
Tiihingen: Mohr, 1983. 


691 



. Verite et methode: Les Grandes lignes dune hermeneutique 

philosophique. Paris: Editions du Seuil, 1973. 

Gagnebin, Jean-Marie. Histoire, memoir e et oubli chez Walter 
Benjamin (Inedit). 

Gellrich, Michel. Tragedy and Theory: The Problem of Conflict 
since Aristotle. Princeton, NJ: Princeton University Press, 
1988. 

Gewirth, Alan. Reason and Morality . Chicago, IL: Chicago 
University Press, 1978. 

Goyard-Fabre, Simone. Kant et le probleme du droit. Paris: Vrin, 
1975. 

Granger, Gilles Gaston. Langages et epistemologie. Paris: 
Klincksieck, 1979. 

Greimas, A. J. Maupassant: La Semiotique du texte: Exercice 
pratique. Paris: Editions du Seuil, 1976. 

Greisch, Jean. L’Age hermeneutique de la raison. Paris: Editions du 
Cerf, 1985. 

Gueroult, Martial. Descartes selon I’ordre des raisons. Paris: 
Aubier-Montaigne, 1953. 2 vols. 

Guillaume, Gustave. Temps et verbe. Paris: Champion, 1965. 

Habermas, Jurgen. Connaissance et interet. Traduit par J. 
Clemen^on. Paris: Gallimard, 1976. 

. Morale et communications: Conscience morale et activite 

communicationnelle. Traduit par C. Bouchindhomme. Paris: 
Editions du Cerf, 1986. 

Hampshire, Stuart T. Thought and Action. New York; Notre 
Dame, IN: Notre Dame University Press, 1983. 

Havel, Vaclav. Essais politiques. Textes reunis par Roger Essera et 
Jan Vladislav; Preface de Jan Vladislav. Paris: Calmann- 
Levy, 1989. 

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Esthetique. Traduit par S. 
Jankelevitch. Paris: Flammarion, 1979. 

. Phenomenologie de V esprit. Traduit par J. Hyppolite. 
Paris: Aubier-Montaigne, 1947. 

. Principes de la philosophie du droit ou droit naturel et 

science de Tetat en abrege. Traduit par R. Derathe. Paris: 
Vrin, 1989. 


692 



Heidegger, Martin. Etre et temps. Traduit par E. Martineau. 
Authentica: Edition hors commerce, 1989. 

Traduit par F. Vezin. Paris: Gallimard, 1988. 

Henry, Michel. Philosophie et phenomenologie du corps , essai sur 
Vontologie biranienne . Paris: PUF, 1965. 

Hisashige, T. Phenomenologie de la conscience de culpabilite , essai 
de pathologie ethique. Presente par Paul Ricceur. Tokyo: 
Presses de Tuniversite Senshu, 1983. 

Hoffe, Otfried. Introduction a la philosophie pratique de Kant (la 
morale , le droit et la religion). Traduit par F. Riiegg et S. 
Gillioz. Abbeuve, Suisse: Ed. Castella, 1985. 

Hume, David. Traite de la nature humaine. Traduit par A. Lerroy. 
Paris: Aubier-Montaigne, 1968. 2 vols. 

Husserl, Edmund. Meditations cartesiennes: Introduction a la 
phenomenologie. Traduit par G. Peiffer et E. Levinas. 
Paris: Vrin, 1953. 

Jacques, Frangois. Dialogiques II. Paris: PUF, 1984. 

Jaspers, Karl. Bilan et perspectives. Traduit par H. Naef et J. 
Hersch. Paris: Desclee de Brouwer, 1956. 

. Wahrheit. Munich: Piper Verlag, 1947. 

Jonas, Hans. Das Prinzip Verantwortung: Versuch einer Ethik fur 
die Technologische Zivilisation. Francfort: Insel Verlag, 1980. 

Jungel, Eberhard. Dieu le mystere du monde. Traduit par Horst 
Humbourg. Paris: Editions du Cerf, 1983. 2 vols. 

Kant, Emmanuel. Critique de la raison pratique. Traduit par F. 
Picavet. Paris: PUF, 1943; 1965. 

— — . . Edite par F. Alquie; traduit par L. Ferry et H. 

Wismann. Paris: Gallimard, 1985. (Collection Bibliotheque 
de la Pleiade) 

. Critique de la raison pure. Traduit par A. Tremesaygues et 

B. Pacaud. Paris: PUF, 1963. 

Edite par Alquie; traduit par J. L. Delamarre et 

F. Marty. Paris: Gallimard, 1980. (Collection Bibliotheque 
de la Pleiade) 

- . Fondements de la metaphysique des moeurs. Traduit par V. 

Delbos; revue et modifiee par F. Alquie. Paris: Gallimard, 
1985. (Collection Bibliotheque de la Pleiade) 


693 



. La Metaphysique des moeurs: lere par tie: Doctrine du 

droit. Traduit par A. Philonenko. Paris: Vrin, 1971. 

Sous la direction de F. Alquie; traduit par J. et O. 

Masson. Paris: Gallimard, 1986. (Collection Bibliotheque de 
la Pleiade) 

. La Religion dans les limites de la simple raison. Traduit par 

J. Gibelin. Paris: Vrin, 1968. 

Traduit par A. Philonenko; sous la direction de F. 

Alquie. Paris: Gallimard, 1986. (Collection Bibliotheque de 
la Pleiade) 

Kemp, P. Aquinas , Rrvista internazionale di Filosofia. Rome: 
Publications de 1’universite de Latran, 1987. 

. Ethique et medecine. Paris: Tierce-Medecine, 1987. 

Kenny, Anthony. Action , Emotion and Will. London: Routledge and 
Kegan Paul, [1963]. (Studies in Philosophical Psychology) 
Kermode, Frank. The Genesis of Secrecy: On the Interpretation of 
Narrative. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1979. 

. The Sense of an Ending: Studies in the Theory of Fiction. 

London; Oxford; New York: Oxford University Press, 1966. 
Lalande, Andre. Vocabulaire technique et critique de la philosophic. 
Paris: PUF, 1961. 

Lefort, Claude. Essais sur le politique. Paris: Editions du Seuil, 
1986. (Collection «Esprit») 

Lejeune, Philippe. Le Pacte autobiographique. Paris: Editions du 
Seuil, 1975. 

Levinas, EmmanueL Autrement quetre ou au-dela de V essence. La 
Haye: M. Nijhoff, 1974. 

. Repondre d’autrui. Emmanuel Levinas (collectif). Textes 

reunis par Jean-Christophe Aeschlimann. Neuchatel: A la 
Baconniere, 1989. 

. Totalite et infxni, essai sur V exteriorite . La Haye: M. 

Nijhoff, 1961. 

Locke, John. Essai philosophique concernant Tentendement humain. 

Traduit par P. Coste. Paris: Vrin, 1972. 

MacIntyre, Alasdain. After Virtue: A Study in Moral Theory. 

Notre Dame, IN: University of Notre Dame Press, 1981. 
Man, Paul de. Allegories of Reading. New Haven, London: Yale 
University Press, 1979. 


694 



Mansion, Auguste. Introduction a la physique aristotelicienne. 
Louvain: Institut Superieur de Philosophic, 1946. 

Marcel, Gabriel. Etre et avoir. Paris: Aubier, 1935. 2 vols. 

Marx, Werner. Ethos und Lebenswelt: A Mitleidenkonnen als Mass. 
Hamburg: Felix Meiner, 1986. 

Melden, A. I. Free Action. London: Routledge and Kegan Paul, 
1961. 

Mink, Louis O. Historical Understanding. Edited by Brian Fay, 
Eugene O. Golob and Richard T. Vann. Ithaca, NY: Cornell 
University Press, 1987. 

Mongin, Olivier. Paul Ricceur. Paris: Editions du Seuil, 1994. 
Nabert, Jean. Elements pour une ethique. Preface de Paul Ricceur. 
Paris: Montaigne, 1962. 

— . Essai sur le mal. Paris: PUF, 1955. 

Nietzsche, Friedrich. Ecrits posthumes 1870-1873. Sous la direction 
de G. Colli et M. Montinari. Paris: Gallimard, 1975. 
(CEuvres philosophiques completes) 

. Fragments posthumes . Traduit en fran£ais par Klossows- 

ki. Paris: Gallimard, [s. a.]. 

. Genealogie de la morale. Texte et variantes etablis par G. 

Colli et M. Montinari; Traduit par C. Heim, I. Hilden- 
brandt, et J. Gratien. Paris: Gallimard, 1971. 

. Le Livre du philosophe — Das Philosophenbuch. Edition 

bilingue. Traduit par A. K. Marietti. Paris: Aubier- 
Flammarion, 1969. 

. CEuvres philosophiques completes. Berlin: W. de Gruyter, 

1968. 

. La Volonte de puissance. Traduit par G. Bianquis. Paris: 

Gallimard, 1948. 

Nussbaum, Martha Craven. The Fragility of Goodness, Luck and 
Ethics in Greek Tragedy and Philosophy. Cambridge, MA; 
New York: Cambridge University Press, 1986. 

Parflt, Derek. Reasons and Persons. Oxford: Oxford University 
Press, 1986. 

Pariente, Jean Claude. Le Langage et Vindividuel. Paris: A. Colin, 
1973. 


695 



Peirce, Charles Sanders. Collection Papers. Cambridge, MA: 
Harvard University Press, 1931-1953. 

. Ecrits sur le signe. Traduit et commentes par G. Deledalle. 

Paris: Editions du Seuil, 1978. (Collection l’Ordre Philoso- 
phique) 

Perry, J. (ed.). Personal Identity. Berkeley, CA; Los Angeles; 
London: University of California Press, 1975. 

Petit, J. L .La Semantique de Paction. Sorbonne: Universite Paris I, 
1988 (inedit). 

Platon. Dialogues. Paris: Les Belles Lettres, [s. a.]. 

Prauss, G. P. (ed.). Kant. Cologne: Kieperheuser und Witsch, 1973. 

Propp, Vladimir. Morphologie du conte. Traduit par Marguerite 
Derrida, T. Todorov et Claude Kahn. Paris: Editions du 
Seuil, 1970. (Collection «Points»: Poetique; 12) 

Rawls, John. Theorie de la justice . Traduit par C. Audard. Paris: 
Editions du Seuil, 1987. 

. A Theory of Justice. Cambridge, MA: Harvard University 

Press, 1971. 

Recanati, Francis. La Transparence et Penonciation. Paris: 
Editions du Seuil, 1979. 

Ricceur, Paul. A PEcole de la phenomenologie . Paris: Vrin, 1980. 

. Colloque Gabriel Marcel (1988). Paris: Bibliotheque 

Nationale, 1984. 

. Le Conflit des interpretations , essais d’hermeneutique. 

Paris: Editions du Seuil, 1969. 

. Du texte a Paction. Paris: Editions du Seuil, 1986. 

. Lectures on Ideology and Utopia. Edited by G. H. Taylor. 

New York: Colombia University Press, 1986. 

. La Memo ire, Phis toire, Poubli. Paris: Editions du Seuil, 

2000. 

. Metaphore vive. Paris: Editions du Seuil, 1975. (Collection 

l’Ordre Philosophique) 

. Reflexion faite. Paris: Esprit, 1995. 

. La Symbolique du mal, philosophic de la volonte. Paris: 

Montaigne, 1960; 1980. 

. Temps et recit. Paris: Editions du Seuil, 1991. (Collection 

Point) 


696 



, 1983. (Collection Ordre Philoso- 


phique) 

Riedel, M. Fur eine Zwetie, Philosophic , Vortrage und Abhandlun - 
gen. Francfort: Suhrkamp, 1988. 

Robin, Michael H. Promising Intending and Moral Autonomy. 
Cambridge, MA; New York: Cambridge University Press, 
1984. 

Romeyer-Dherbey, Gilbert. Maine de Sir an ou le penseur de 
Vimmanence radicale. Paris: Seghers, 1974. 

Rorty, Amelie Oksenberg. Identities of Persons. Berkeley, CA; Los 
Angeles: University of California Press, 1976. 

Rosenzweig, Franz. Der Stern der Erlosung. La Haye: Murtinus 
Nijhoff, 1976. 

. L'Etoile de la redemption . Traduit par A. Derczanski et J. 

L. Schlegel. Paris: Editions du Seuil, 1982. 

Ross, William Francis. Hardie, Aristotle's Ethical Theory. 2nd ed. 
New York: Oxford University Press, 1981. 

Rousseau, Jean-Jacques. Du contrat social. Edite par B. Gagnebin 
et M. Raymond. Paris: Gallimard, 1964. (Collection 
Bibliotheque de la Pleiade) 

Ryle, G. The Concept of Mind. London; New York: Hutchinson’s 
University Library, 1949. 

— . La Notion d* esprit. Traduit par Stern-Gillet. Paris: Payot, 

1978. 

Schapp, Wilhelm. Geschichten Verstrickt. Wiesbaden: Heymann, 
1976. 

Scheler, Max. Nature et formes de la sympathie. Nouvelle ed. 
Traduit par M. Lefebvre. Paris: Payot, 1928. (Collection 
Petite Bibliotheque Payot) 

. Zur Phanomenologie der Sympathiegefuhle und von Liebe 

und Hasse. Halle: Niemeyer, 1913. 

Searle, J. R. Les Actes de langage. Traduit par H. Pauchard. Paris: 
Hermann, 1972. 

. (ed.). The Philosophy of Language . 5th ed. Oxford: Oxford 

University Press, 1977. 

Shoemaker, Sidney. Self-Knowledge and Self-Identity. Ithaca, NY : 
Cornell University Press, 1963. 


697 



Sophocles. Antigone. Traduit par De P. Mazon. Paris: Les Belles 
Lettres, 1934. 

Spinoza, Benedictus. Ethique. Traduit par C. Appuhn. Paris: Vrin, 
1977. 

Steiner, George. Antigones . Oxford: Clarendon Press, 1984. 

. Les Antigones. Traduit par P. Blanchard. Paris: Galli- 

mard, 1986. 

Stepelevich, L. S. et D. Lamb (eds.). Hegel's Philosophy of Action. 
Atlantic Highlands, NJ: Humanities Press, 1983. 

Strasser, Steven. Das Gemiit, Grundgedanken zu einer Phdnomeno- 
logischen Philosophic und Theorie des Menschlichen Gefiihl- 
slebens. Utrecht: Uitgeverijet Spectrum, 1956. 

Strawson, P. F. Individuals. London: Methuen and Co., 1959. 

. Les Individus. Traduit par A. Shalom et P. Drong. Paris: 

Editions du Seuil, 1973. 

Taminiaux, Jacques. Lectures de I'ontologie fondamentale: Essais 
sur Heidegger. Grenoble: Jerome Millon, 1989. 

Taylor, Charles. The Explanation of Behaviour. London: Routle- 
dge and Kegan Paul, 1954. 

. Philosophical Papers. Cambridge, MA: Cambridge Uni- 
versity Press, 1985. 2 vols. 

Vanderveken, Daniel. Les Actes du discours. Liege, Bruxelles: 
Mariaga, 1988. 

Vermazen, B. et M. B. Hintikka. Essays on Davidson Actions and 
Events. Oxford: Clarendon Press, 1985. 

Vernant, J. P. et P. Vidal Naquet. Mythe et tragedie en Grece 
ancienne. Paris: La Decouverte, 1986. 

Volpi, F. Heidegger e Aristotele. Padoue: Daphni, 1984. 

. Phaenomenologica. Dordrecht; Boston; London: Kluwer 

Academic Publications, 1988. 

Wahl, F. L'Interdit de la representation: Colloque de Montpellier , 
1981. Textes rassembles par Adelie et Jean- Jacques Rassial. 
Paris: Editions du Seuil, 1984. 

Walzer, M. Spheres of Justice, a Defense of Pluralism and Equality. 
New York: Basic Books, 1983. 

Weber, Max. Economic et societe . Traduit par J. Freund [et al.]. 
Paris: Plon, 1971. 


698 



. Le Savant et le politique . Traduit par Freund. Paris: Plon, 

1959. 

Weil, Eric. Problemes kantiens. Paris: Vrin, 1970. 

. Logique de la philosophic. Paris: Vrin, 1950. 

Wiggins, D. Essays on Aristotele’s Ethics. California: University of 
California Press, 1980. 

Williams, Bernard. Problems of the Self. Cambridge, Eng.: 
Cambridge University Press, 1973. 

Wittgenstein, Ludwig. Le Cahier bleu et le cahier brun. Paris: 
Gallimard, 1965; 1988. (Collection Tel) 

Wright, Georg Henrik von. Explanation and Understanding. 
London: Routledge and Kegan Paul, 1971. 

Zac, Sylvain. L Idee de vie dans la philosophic de Spinoza . Paris: 
PUF, 1963. 

Periodicals 

Bubner, R. «Moralite et sittlichkeit - sur l’origine d’une opposi- 
tion. » Revue Internationale de philosophie : no. 3, 1988. 

Chisholm, R. «Events and Propositions. » Nous : no. 5, 1971. 

Danto, Arthur. «Basic Actions. » American Philosophical Quarter- 
ly: no. 2, 1965. 

Delaisi, G. et A. Fagot. «Les Droits de l’embryon.» Revue de 
metaphysique et morale : no. 3, 1987. 

Dupuy, J. P. «Les Paradoxes de theorie de la justice (John Rawls). » 
Esprit : no. 1, 1988. 

Gadamer, Hans Georg. «Erinnerungen an Heideggers Anfange.» 
Itinerari: vol. xxv, nos. 1-2, 1986. 

Grice, H. Paul. «Meaning.» The Phil. Rev.: vol. lxvi, 1957. 

Habermas, Jurgen. «La Modemite: Un projet inacheve.» Critique: 
no. 413, octobre 1981. 

Hart, H. L. A. «The Ascription of Responsibility and Right.» 
Proceedings of the Aristotelian Society : no. 4, 1948. 

Jauss, H. R. «La Jouissance esthetique: Les Experiences 
fondamentales de la poiesis, de Faisthesis et de la 
catharsis.» Poetique: no. 39, septembre 1979. 

Mink, Louis. «History and Fiction as Modes of Comprehension.” 
New Literary History: vol. 1, 1979. 


699 



Nietzsche, Friedrich. «Cours de rhetorique.» Edite par Kroner- 
Musarian; traduit et presente par P. Lacoue-Labarthe et J.- 
L. Nancy. Poetique (Paris): no. 5, 1971. 

. . Traduit par C. Blair. Philosophy and Rhetoric : 

1983 

Rawls, John. «Un consensus par recoupement.» Revue de 
metaphysique et de morale : no. 1, 1988. 

Ricoeur, Paul. «Le Paradoxe politique, » Esprit : no. 5, mai 1957. 

. «Le Recit interpretatif: Exegese et theologie dans les recits 

de la passion. » Recherche de science religieuse : 1985. 

. «Theorie de la Justice (John Rawls). » Esprit : no. 2, 1988. 

«Le Sujet convoque: A l’Ecole des recits de vocation prophetique.» 
La Revue de VInstitut Catholique de Paris : octobre - decembre 
1988. 


700 





1.539-534 



1 06 : 


- A 


541 

J}U\M 


<530 <528 :iiiLJl J^U-I 


223 :; Ji L>. J. ^A iVwJ I 

•* ♦ ♦ «* * y’ -y/ «* • 

: V'ijUl ii^l LsrjJj. 

243 


531 

<525 

<426 yjj\ c > 1 

<.512 : sL^Jl U* oLS^UI 
•*1 •* 


529 <528 

513 

in 

J- V “ LJ r'-i Cr! 1 

616 <615 : Jb‘UJl 

♦* 


63 

302 *11^1 

Crt 1 j j-jl 

r . 

<52 <32 <26 <16 : «_la-_w*jl 


58 <57 : juj-I 

<95 <58 <57 <55 <53 

398 <344 loUdl^l^l 

<183 <181 <178 <99 


40 : 

<219-214 <212-209 


88 

<242 <228 <225 <222 

<62 < 

54 <52 :jy, *-Sfl 

<298 <296 <295 <263 

<375 

<345 <343 <107 

<322 <321 <313 <299 

<458 

<427 <402 <397 

<344 <343 <330 <325 

<608 

<496 <475 <474 

<352 <351 <349-346 

642 

<641 <627 <609 

<362 <359 <356 <355 

526 

<525 jJl 


701 



*247 

-245 *: 

239 

*232 

*305 

*304 * 

300 

*264 




544 

199 

*33 *32 

*26 


00 

*58 *15 

*14 


*367 

*364 * 

363 

*347 

*491 

*441 * 

389 

*371 

*621 

*558 

*556 

-554 



651 

*628 

625 *559 

: olJUL j\jy\ 


34 *16 

• o~iy 

i. 

*39 , 

*21 *18 

* 16 



560 *59 *57 

*76 *74 *73 :U^LUI USM 
144 *92 *91 *78 

279 US/I 

73 *45 
*575 * 16 :L^jJ 

581 

57 :SJl2j| I 

*11 

56 *34 

*51 : ! _J 1 ** j] 

«• « y «• « 

-178 *176 *175 *167 
*187 *186 *184 *181 
3 15 *236 *232 * 198 

*196 *57 : 


*373 *371-366 *363 
*386 *380 *378 *377 
*395 *394 *392-389 
*416 *405 *402 *399 
*46 1 *447 *441 *423 
*486 *480 *477 *473 
*495 *492 *491 *488 
*558-556 *554 *513 
-568 *566-563 *561 
*578 *577 *572 *570 
*608 *587 *584-580 

645 *609 

*383 * 161 *o-Ujl 

603 *486 *386 *385 

239 *191 *jjjl 

284 

*181 JVju—VI 

** 

236 *182 

524 : J , jJUJl JNju-VI 
•* 

519 

•• 

91 

85 *43 *25 *23 

146 : iXJlSLJl 

*393 <JU4 i-.Nl 

437 *428 *427 *416 

*21 1 *210 *208 :aL^«.V 1 

£ 

*231 *229 *227-216 


702 



<305 <294 <292-279 
<339 <337 <312 <309 

592 <559 

<112 I ^ y.\ % jL> 

1 14 


<107 



“U- - < ( _^jUl 



260 


270 i l 

582 <581 : <£3^ 
59 :iJ Li^JI 
110 <30 : <_£ jjk < j 

60 <59 IaUL <JS* 

<300 <299 <ojj j 

303 <302 

264 ! ij U 

<31 <30 ^ j j_> 
346 <330 <326 

486 <394 : tr l£ oi 

301 <300 < o jajji 

<142 <42 > < o * ^ - * 

•* * «• 4 

146 


332 <329 : ^3li <^L^ 
<44 <42 <20 <16 

•*,*/ •• « 
560 



. <J ImmA < OJ OJ 


<571 <562 <555 <511 
<640 <591 <587 <575 

643 <641 

14 :oL_;yi 

<245 

<598 <596 <595 <247 
<606 <604 <602-600 

612 <610 

510 jA y>*}) 1 Ls- ji jhj I 

<186 L-_>- jJ j_k_j I 

<220 <208-205 <203 
559 <285 <280 <223 

640 : vJJJl Lzrjijk] 
247 : olJUi I 

484 

56 :JLiJLi]l 

56 : s^LJI \y>- ji \ 

<100 <41 ' $y*r 1 Lj>- jJ jJaj I 

604 <563 

<134 <51 : * jl 

559 <203 <135 

368 <367 : 

490 <35 <34 : L» J v JbVl 
107-105 


<277 <276 : 



703 



1 1 72 t57 1 44 i 1 9 

647 t220 

t225 

-544 i246 4239 t 226 

551 1 549 

-226 

232 c228 

-226 : 

232 t228 


1 1 33- 

131 4 

60 ri-JyjuJl 

1 147 

4145 

4142-140 

t 218 

4209 

t 158 4151 

249 

4245 

4228 4225 

4221 

4207 

! 4 , > Uaj>«J 1 iJjlJLj 

« - ^ 



225 


527 

:US^Jl iJ.lJtJl 

a* •• V 


170 : J^JI iJjlJG 

1 

58 4 1 

19 :SiUl iJjlJU 


529 

liJUxJl iJ jljd! 

m a* V 

432 1 

4313 

: ,_iJl 

•* a* ♦ V 

473-471 

4463 4462 


459 : 

<Ulj «Jl jJl 

«• — •* • v 

4296 

4295 


332 

4323 

t 314 4313 


26 

: <_$ 1 


27 : 

1 1 jJ I 


16 ri^UcJl 


600 i 

•* 

104 * 

423 . 

65 : 

V »» » 

147 : ^JjLU <^^r! 

43 6 i . 4 <3 b-b j*j 

^ ^ ■ ^jj?t 

602 i60 1 t73 

*• a* ♦ 

# j 

557 i287 liJUojdl 


4194 

4171 4 

170 : J-jjLJI 



358 t 214 


24 

: Ar*^' 
*• 


24 : 

JytJl 

359 

4358 : 

i_A JiA 

422 4 

19-17 

t 15 

a# «»V 

t 45 , 

i40 438-36 435 

497 . 

495-93 

458 t 46 

4 IO 8 

4102 

4100 t 99 

577 

4560 

4553 4491 

493 4 

92 473 

:olJJl iJbjl" 

•* **V 

4103 

4100 

496 495 

589 

4576 

4555 4359 

4193 

l 3 8 4jj_LjLj 


361 c358 

-17 t 12 : .,iJI J-JL>^Jl 

a* 


704 



536 ,44 

441 :<a»UJl 
*• 

433 

533 1 4 7 8 I <zj 1 j ^ 1 <o jl*j 

191 : 

*♦ 

tl92-189 : 

M 

58 : ^iLJl ^-j^JI 

205 ,202 ,198 

434 :U^JI hyj\ 

,194-192 :^UJI L-Jl 


241 :5JUuJ! 


205 


, 107 ,55 iUUjJI <_UUJl 

190 . y>- j]y>y3 1 j~~a J 1 
•• 

,359 ,358 ,355 ,350 

,133 

,132 ,129 

,464 ,460 ,458 ,457 

,151 

,148 ,144 ,143 

,480 ,475 ,471 ,470 


361 ,360 ,152 

,496-494 ,492 ,488 


97 

«* *# 

,515-513 ,510-506 

,346 

,344 rolJUl 

645 ,543-541 ,526 

,380 

,372 ,362-359 

,460 :UjU-LJI U-SUJl 

,416 

,399 -397 ,382 

,471 ,470 ,464 ,463 

608 

,547 ,544 ,417 

525 


493 lijUL-jJl 

310 JLJl 

491 

♦ 

- c- 

,620 ,618 

222 

307 : jJ y*. J y 

*• 

649 ,625 ,623 

,85 ,24 : ( _ s jLJjL!I ^liUJl 
*» 


-c- 

568 ,567 


92 

307 ,286 JUJl 

•* 

339 ,338 JUJl 

1 3 1 0 ,286 JlUJl 

335 ,312 


608 :o^jjj cr JLA lyy 

442 . t jl j*^r 

- c- 

417 ,416 : olJUl ^ 


705 



- a - 


45 c40 ! * 1 ^ ,L ? l -jlJLj. 
321 (.295 ^252 


t 489 t 487 

«* V *♦ 

493 t492 


a 


t42 ^22 c 1 7 : <JlpUJI olJUl 
i78 t 73 468 450 445 
4127 4 1 25 496 492 

4224 4 1 55 4 1 5 1 4 1 34 
4273 4272 4266 t 249 
338 4335 4276 

496 493 t 79 472 

*♦ 

4360 4294 4293 t 289 
599 4589 4574 t 554 

584 4iil3 

30 S/1J0I 


- J - 

4229 4 1 14 : Jul 4 J_-l j 

559 

262 : .4_j 4 o y ~ -ilj 

274 l4^ol^-fllj 

4 243 0j) s . — & . ^ 4 d* j 1 j 

315 t 244 

264 4 1 9 2 \\Zjjl L>- iJjIj 
3 1 : 5_XjJb>Jl h\ j 


623 :U^ljdl 

4 1 7 6 45 1 ijJliji 4 j j-~ 

t 194 4191 4189-185 

4204 4202-199 4 1 97 
4559 4558 4278 t 232 

591 

4233 t.232 : j Jjl 4 j ~ j \ i 

3 14 4247 4236 
48 1 — 1L>- 4 
4442 :jL-_;_oL>- 4 

449 


40 


392 ; i_M 

20 ! t 

* c j 2 * 

•» 

307 


636 . 0 I 

10 4 jiji 

3 9 ' J-r 1 j 


4523 

4522 

-'a-!' ‘ 




547 

4545 

536 1 522 : .j 


t 40 4 

22 :<i_ 

c-^J 4 

Oj 1 0 

00 

484-74 456 

442 

4100 

491 

Os 

00 

488 

4222 

4209 

4 120 

4 103 

4558 

4556 

4378 

4280 


635 

46II 

4587 


706 



.26 : 



26 I ^jJl 


307 

308 ! o I 4 j I j jJ I 

31 !jVl t 


- c>* “ 

^ 12 — 10 I (J j|— > o L>- 4 l—*-* 

357 .328 .16 

3 1 ! Ij U . ojj L^> 

•* 

34 :0j. jL. 

<172 < 1 69 1 9 1 :3 ll 

< 1 94 1 1 9 1 < 1 90 v 1 79 
<235 <233-229 <202 
315 <244 <242 <236 

239 <.231 a 11 

V «•« * 

91 : ip-jUJu Jl 

<205 <194 :^UJ1 1 I 

206 

315 :<oUl 5 1! 

♦* ♦* ♦ ♦ 


644 :y\j, <^U^3jj 

<440 \ _ o L_ >* l jj ■ •’ j 

491 

<387 <54 ! ■ ' j < j ! jj 


<396 <395 <392 

<388 

<451 <449 <447 

-441 

<481 <479-476 

<452 

<494 <492 <487 

<482 

<536 <534 <531 

<528 

541 

<538 


327 : J_^r < o l» j j 
59 :oU^ 

•• 

98 . -U L« < <Jujj 

<133 : Ij < | _ r JULSL.j 

144 <143 <139 



188 

: ajJlaJI 4 SI 

«• ** * * 

<55 < 

.35 i ! . j 

<222 

.83 .57 1 ^ ^ 


459 <59 

587 

<584 

<556 

<486 


36 . (1) 

<50 : 

. c_3 . 

• 

i <J — ** 



♦ 

<123 

<119 

<117 

<115 


- j - 

<162 

<160 

<129 

<125 


287 :iJU^Jl 

<201 

<200 

<174 

<163 


29 <28 ^,y\ 

#» 

<218 

<208 

<207 

<205 

<132 

: u*r. jl j— 4 ^ ' 

•4 

<245 

<224 

<221 

<220 


153 


707 



63 Jl 

16 ^ y*u 4 J* yS* 

273 * lLIj jZj J 4 .y-l y j j.*» 

641 1 6 3 8 :^j£\a i ^JL-1 

*62 :(i-J JbkJl) ^L_« LJ1 

<* ^ »• #• 

t480 t475 4 474 t 457 
t 492 4488 4485-482 
543 4542 t 494 

- U* - 

-368 4366-362 :UU ^Jl 
4379 4373 4372 t 370 
609 46 O 8 4380 

609 46 O 8 : olJJl 

377 :i4^iJl SLu«Jl 
377 :iUUSl aix^Jl 

4377 4367 :ioLJl iiUuaJl 

378 

479 

474 *1^1 

394 : j jJ 






iJl 


- o* - 

4 103 

m 

4573 4552 t 486 t 485 

647 4634 

4627 4626 .' r- Li Jjj I 

643 4641 4637 


4591 4559 4558 t 282 

601 

333 436 : ij-Jl 

m* 

357 

4628 4595-589 

** ♦ 

650 

4425 4383 : ikJLJl 

487 

1 6 . y£ -Li ^3 4 j 

4460 t 55 4 1 8 

525 t 475 

31 . 4 r — Ls 4 " 

44 : (jj 

4 1 3 4 451 !.j . 7" 4 j 

317 4135 
27 :iJU !l 

- lT* " 

327 t 238 : J^JLi 4^U 

65 :jUJi 
-• » 

470 t 463 : 

298 4297 

4405 4399-397 :iJ'A5LUl 

*♦ 

t 438 4429 4409 t 408 
4475 4463 t 458 t 454 
4525 4523 4515 t 496 

630 


708 



619 :<^kJ I JiJl 

525 .407 :U^U*ll 

♦* 

452 . 1 89 

377 oli^UJl 

— •* ♦ 

398 .378 

126 :i 11 ii^UJl 

*» ♦ « 

229 .192 :a1pU 3I iJUJl 
81 :iy>LJl iUJl 
16 :s^UJl iUJl 
81 iUl 

343 .101 :JUx^Nl ^ 

45 

633 : V LJSM Up 
23 :^!>Ul Up 
332 : JU^JI Up 
608 : ikll JU*- Up 

131 .24 .23 :iJVUl Up 
228 .140 .137 .132 
558 .249 .245 

157 .95 :J» JUJ^jJLp 
208 .206 .193 .159 
600 .227 .224 .220 


23 

187 :*k 


.627 .626 it^hX^Ul ^ •/> 1 1 
.641 .637 .634 .633 

643 

_ J» _ 

303 :U-_^kJl 

_ £ . 

-149 .147 pi Sj-fcLfe 
592 .155 .154 .152 

.629—627 ^ ; .,<j ll e 

647 .637 

-89 i^LsS-IjJI UlUl 

91 

" t" 

394 :UU^dl iljuJl 

477 :5 -IUI ilLuJI 

«* ♦ 

.392 .390 .-iyujjJl ilUUl 

437 .394 

391 :U>Jl^l-uJI 

86 :U_oJl 
*• 

235 .232 :^ikJl SijUl! 

.440 :^U_jl^I jl_5_^JI 
.454 .450 .444 .442 

492 .455 

<. 4 0 3 1 5 4 ; I LJL-*_J I 

•* 

630 .619 .435 .406 


709 



604 

46 OI 

4599 

-597 

616 

46 II 

-609 

46 O 6 

627 

t 624 

4619 

4 6 1 8 


651 

4649 

t 644 


606 1 5 5 5 1 72 : 

620 : 4iikJl 


68 


. i 3 4 


509 : oT 4 _^-U 
60 : JjLp 

65 :\y~*J t jU 

1 149 tcH U_L^i 

1 1 76 1 1 75 1 1 7 1 1 1 54 

600 t.530 


. 7 4 * o . ajl>6-3 

630 4.617 .83 

614 : ajJio . dLl i 
•* •# _/ |f 

446 4 441 riJb^i) 

1 7 5 flJUkJl 

79 t76 


4 76 QjjJ 


611 


— 17 4 1 2 ; Ju j_«_* n 4 j_j j jJ 

t 1 72 455 t 44 t 41 1 1 9 
649-647 4263 

22 4 19 4I8 4I6 


275 : JIjlaJI 
426 ) I 4_a'..nJ I 


4 127 4 125 496 :i ; «J| 

V* 99 

4293 4291 4289 t 254 

589 4294 



4 1 7 ; 4 j_*bLi- 

4355 4322 t 47 t 46 

645 


229 4192 :<JJU 

#• *• 

60 * l*J I 

•9 

4539 43 1 5 4I6 

9* 

635 


4 1 4 3 ' Lp ^1*^- 4 

147 

138 : Jjj .-a 


649 4640 4639 

9* « 

108 465 : jU- 4 Jr 


303 

4302 

: .1 




603 

. 1 


79 

: Jl— 
*• 

jU 4 JjJ 

4129 

493 4 

72 :5_,, ;_JI 

4428 

437 1 

4364 

4362 

4500 

t 496 

4435 

t 429 

4554 

4553 

4518 

450 1 

4593 

4591 

4590 

4588 


710 



iJLUjJl LLJUJ! 

•• f- ♦* *• 

93 (50 (39 

(40 (22 i-LJUJl 

97 (58 


361 J>JI ii~Ji 

474 

(474 (44 :i— L-Jl JLLJUJl 

«* «• 

491 


187 1 1 7 1 : J^JI Udi 
98 iLlill 

1 1 JLAJLiJl 

93 

1 134 1 1 3 1 :UJJ\ oL-JJ 
1 1 57 1 1 55 1 1 52 1 1 5 1 

529 (250 
62 :s^>L~Jl iiJuUl 
397 : c-^-ljJl iLdi 
1 1 6 1 1 4 : iyyr-jJl U~JuUl 

606 (24 

543 

69 (48 t 

580 (578 :^S0ly (^y 

•• 

tl91 (34 l j~S\ o ( ~— :r J 

(383 (319 (318 (239 

487 


574 :jlys 
483 (480 (426 -.dL^I (JJ 


104 : . j ( <_sy 

558 (200 ’ (j _y*jy 

(387 (54 : Ojl_*JI 
(436 (395 (392 (388 
482 (481 (441 


-404 (402 li-JuSU! IjSJs, 
(522 (435 (431 (406 
(531 (530 (525 (523 
(541-539 (536-534 

630 

(62 (52 AjLww JLaJ ! 

M 

(389 (383 (347 (323 
(437 (419 (400 (397 
-522 (519 (507 (438 
626 (548 (543 (525 

288 :l^kS\ UJLill 

«* «■ 

:i s-l Jl U-JLiJl 

*• t • V «* 

(457 (439 (437 (406 
519 (514 (475 (470 

93 Ull 

(45 (22 : iJL mUJI oLJuLJl 

107 


(50 (44 LLJliJl 

♦* «• 

d64 (95 (94 (51 

d90 (188 d83 (180 


711 


(294 (205 (200 d94 
578 (558 (307 



1 592 1 547 (.524 (505 

627 (609 

(477 (476 :iJlJL«Jl 5 j_pLS 
^518-516 (.503 (484 
609 (534 (531 

(429 : JjlJL 
(506 (502 (477 (430 
609 (531 (518-516 

409 jy\i 

390 I 

«« 

197 

d76 (40 (1 1 a Jl 

•• 

315 (205 

(31 1 (309 :5 .^Sfl 

«* • 

(332-330 (327 (323 

338-335 

(324 (307 : iJL^Jl ^JJl 

#• *• 

331 (329 (328 (325 
309 : ks? ji 
343 : j— Jl 

. 2) _ 

480 

594 ! 5 * 3 *. (3^| (^lljJLjlS 

(34 d5 : J-j j-J L»] (JaJL5 
(83 (74 (56-52 (40 


(22 d5 : 1—?- J jJw^jJl 
(63 (45 (40 (35 (32 
(61 1 (601 (591 d76 
620 (618 (616 

183 : jl J')i\ 

619 : iLoJl 

(105 liJLjUJl 

596 d61 

5 97 . * O 1 Ls^-* oJ oJL*3 

^ »* w / »• 4 V V 44 •» 

173 

191 . O^p g . «. I I L*>" ^pj 
(604 

606 

(599 

«• •» • V «• V •* 

611 


cJ - 


-404 


«jJl o-Le-li 

(418 

-416 (410 

(407 

-452 

(433-429 

(425 

(518 

(500-497 

(454 

(534 

(529-527 

(521 


538 

(537 


484 I ^ j^xJ l oJLp 13 

(429 (427 :i_jbUUJLpUJl 

«* • 

(436 (433 (432 (430 
(502 (477 (439 (438 


712 



328 : -3 tcLLlj jS 
229 : C/.J J ‘ 

473 

26 • 

t308 t300 :dU ji t $yj>j~S 

329 c327 


65 

- J - 



19 i 1 6 :iJU- 4 jlTtf 

545 40lW 

112 iiUl 

«* 

72-70 :UUVl iiiJl 

•* 

72-70 ^JJI 

87 :Uj>J\ ajJLSt 
1 6 1 t 59 458 oJlSI 

62 

166 472-68 : iJUl 
87 rijUJl £JUl 
493 4480 

4272-268 : jj *- 4 

4284 4283 4276 t 275 

491 4297 


556 . jv-l-frij 4 3^J 

309 : JLw 4 , —> J 

415 :^_15 4^^.^ 

M 

336 439 


4209 

4151 

4 115 

00 

-239 

4237 

-230 

4227 

4257 

4256 

t 254 

t 242 

4343 

4304 

4275 

4272 

4400 

4388 

4378 

4344 

4413- 

-409 

4406 

t 402 

4419 

4418 

4416 

4415 

4426 

4425 

4422 

4421 

4436- 

-433 

t 429 

4428 

4453 

4452 

t 446 

4440 

4482 

4476 

4473 

t 461 

4503 

4500 

-496 

4491 

-515 

4511 

4508 

-506 

4529 

4522 

452 1 

4518 

4568 

4542 

4536 

4535 

4635 

4630 

4629 

46 1 9 




641 


34 4ilj^ 

507 ! ( 4_-4^ 

,✓ ♦ ♦ 

I (J Lo j J 1 o J-3 ^ J ‘cn's* 

1 1 1 

4 3 8 c 2 2 i j jl) 1 1 

«* 

488 486 484-73 449 

498-95 492 491 t 89 

4230 4 1 08 4103-100 
4590 4576 4556 t 28 1 

596 

581 I L>- jJ y>j J I 


713 



-408 

(J t)LjLLs^ 1 IJLwO 

4417 

4414 

4412 

t 410 

-428 

4422 

t 420 

4418 

4440 

4435 

-433 

t 431 

t 456- 

-454 

4450 

t 444 

-515 

4493 

4492 

t 476 

631 

4584 

4526 

4518 


506 4502 :i 

Lo *)l 1 1 J~o 


1 6 : ^jJl j ^kd.l !jl^ 
»♦ 

564 : *S ^>Jl Lu. 

1 2 5 4- . ^ ^j-3 a^o^o-j^aJ I ljLw« 

•* 

-265 c263 t257 c256 

548 1 3 3 5 ;306 4 267 

549 i548 :iJ y y l I JL^» 

432 :bJc . Jl ijui 
130 t 63 

83 ;45 :5JliJl 
85 : jl^Jl 
91 : jU^Jl 

323 427 425 :s£U~Jl 
227 : ( _ 5 *Jait j>Jl 

M 

393 :i3b>Jl 4^1. 
t 48 :i»>JUuJVli,i5-JI 

- • V - * -V _/ 

540 

437 4395 :i~- LJI si -1 Jl 

*• • V 

437 ! <Lo L~>J I oljLww<kJi 
239 r iJ^U-Sn 


4103 4 a *Uw H LJ 


t 374 

437 1 

4365 

4339 

4396 

4395 

4378 

4375 

-617 

4611 

46 IO 

t 428 

t 640 

4 626 

4625 

4622 



650 

4649 


48 ! 1 I ji 0 L>- 4 jij 

-f- 

45 :^*>U 4 
4604 4574 4265 

640-638 4605 
4504 4339 

593 4505 

434 4 1 7 : JjL_> ltr 3 jL. 

491 t 44 

449 4I6 :i~S,LJl 
467 ; j j j Lo 
4324-32 1 : .1 4^,U_i_5L. 
4354 t 353 4327 t 326 

356 

491 4385 : j JLiLS'U 

*• 

83 : ji ^ j£j 4^^^. 
327 429 l ^ytLajj 4jU 
34 : J jlS' 4j»jl^JU 

4434 

534 

449 t 448 Ijl, 

* 


714 



48 1 : j>Jl fj+i* 
1 3 4 6 i o I o L^>*J I j- g * * 

357 c356 t352 
3 0 . I ^ 

643 :J11 Jlp*i« 
458 .127 i ^ ^ jJ I ^ jc°* 


575 

.28 . 

26 i (j L« 1 ^ j g 

.117 

.115 


.126 

.124 

.123 .119 

.202 

.174 

.130 .128 



434-432 


642 1 634 : j ~ ■ •> ■, <? I 1 j»^££A 


260 

.258 

! 1 





261 

262 1 2 6 1 

166 

.161 


f j-fr-*- 4 

244 

.233 

.179 . 

168 

570 

.352 

.315 . 

314 




594 


-316 


. 4 j I O-Lp LaJ 1 A j| g J a 

353 .318 


. 177-175 : jL_yg_l 




-a_A 


200 .199 .197 

: olJJl ^Lp iikiU-Jl Lo 

335 .334 

.144 :ij|jJl i^^Jl (*>^ 

152 .145 


239 : iiujdl 
180 . 167 iU^JI ip*Jl 
.47 .42 :5^L_Jl 

48 

57 .49 : iilkJl ^ytJl 

.345 jL^-aJI 

458 .43 1 .397 .35 1 

13 7 ‘ <J 1 aXJL^o V I ) loco 

255 ! <j ! j loco 

270 ! 4j_L™>*J | 4j j g 1 1 j 

270 i^Jl 

.399 .398 jLa^JI 

438 

.400 ‘5 I Oilj^/ I A j j J < 

403 

-100 .56 :jl^>l p e » a 
554 .246 .103 


48 .47 : >_jLaLJI 




.120 .115 I I j ^ 


•A_a 


605 .596 .174 

569 .568 : yp^Jl p g * « 

594 


279 : 

.188 .186 ! ^ j & a a 

558 .278 . 196 
570 .212 :iSyJ\ A_^i« 


715 



<79 (UiJ 

83 <82 

259 i£yJ\ <>\& 

80 i^LaUI 

80 :liyuJ\ 

: kijj ^ Jl JU)/ 1 o Jiu 

151 

* “I * 1 - ! | *, . i - t • • 

rS* (jL- . _3 ) I JUI Jl>- 1 Aj 

*♦ 

450 .o j) ^ -i^? a 

1 292 :LJ^uVlo. k; Jl 

- -V 

<.331 <312 <302 <293 
451 <342 <334 

<131 :^lk^Jl JUil S^jia . j 
<151-138 <135 <134 
353 <316 <218 

! IjJl) 1 ^ Lw^jij 1 <u 

174 

<121 r^yCiJl JiiJLJl L,Ju 
<139 <138 <134 <123 
218 <145 <142 

227 * ^ 1 1 aj jAj 

245 <42 i^UaiJl 

601 <220 <175 <116 

474 :SJjjdl bjk, 
483 :SJ|_JUI aj , jlS 1 ii: 
<295-292 


<255 <253 ' 1 .j ( ll p ( < < 

268 <265 

594 <582 

I o L^JJ 4_>i j_Jl oJo- jJl 

<328 <326 <324-322 
<356 <352 <331 <329 

357 

<335 <308 <Jjj y> 

336 

60 <59 . j 

86 : livibuJl 

411 : o~‘->y J> 4 

593 <361 <21 <20 


<441 


^y>r 


491 


40 ! \ L...J t <j i 7—^ > (C^ * 

t* » V r» t L V «• 

*• 

600 <598 <595-593 


- 0 - 

420 <339 <40 :0b- < .oil 

* ** • 

<378 <357 : UjL. <pjU~J 

466 <464 

536 5 Jl 

*4 »* ♦ 

524-521 ■.J'U-S l\ J-Jl 

*• 

521 .-^UJlj^Jl 

#• 

524 : ^LaJl J~JI 


716 



.629 .556 .310 .273 

.331 

.637-635 .633 .631 

.352 

643 .641 


A _ 

.442 

.46 .34 

488 

.525 .494 .426 .48 

.157 

.537 .535 .531-527 

.165 

541 

-185 

238 .226 : .1 .J .OjU 

.223 

604 .593 ., gpt 

** «• ^ 

.246 


.278 

49 1 : 

.318 

.11 .10 * 1 J ^ j - & 

.344 

-44 .42 .40 .32 .22 


.83 .74 .63 .62 .48 


.155 .149 .148 .145 


.365 .310 .199 .176 


.597-595 .573 .560 

.116 

.605 .604 .602-599 


.613 .611-609 .607 

141 

626 .619-616 .614 

288 

518 I jAj 1 . <U3 aA 

.449 

.335 .31 1 


550 .338 

.349 

.71 .70 

*• t V 


.126-124 .118 .95 

.44 . 

254 .204 .158 

T 7l _ 

00 

1 

.56 .52-49 : A-JlJJl 

.103 


1 3 3 1 1 3 1 3 1 3 1 2 .298 
.352 .345 .342 .334 

354 


-185 .178 .172 .168 
.223 .220 .211 .187 
.246 .236 .234-231 
.278 .263 .252 .249 
.318 .312 .302 .293 
.344 .342 .334 .320 

375 .345 

641 :~il! h 

527 

I <L_) I JJ 1 jo- -«Jl Aj , ]g > 

**• 

224 .139 




:Jl 


454 .450 


Jl 


355 


. A «* - 
V “ ii*i-i-ii i-i i-i i' 


.103 .100 .97 .92 


717 



1 2 6 1 

4258 

4256 

4254 

493 

478 4 

73-71 

467 

i277 

4276 

4269 

4268 

4 138 

4 125 

4 1 2 1 

4 IO 6 

t295 

4289 

4284 

4283 

4 183 

t 164 

4158 

t 144 

4 3 1 1 

4308 

-305 

4298 

4249 

t 245 

4220 

4204 

t559 

4367 

4337 

4336 

4258 

4257 

4253 

4250 




592 

4269 

-266 

4264 

-261 

t256 

4255 

:oaJuJ 1 oj 4 J1 

4286 

4280 

4276 

-274 


285 

4263 

4258 

4306 

4294 

429 1 

-289 

-71 4 

52-5C 

L ♦* 

«* ** 

J| 

-334 

433 1 

431 1 

-309 

c206 

495 4 

93 478 473 

t 344 

4341 

4339 

4337 

-261 

t 258 

4253 

4250 

4470 

4458 

4400 

t 346 

4 2 7 1 

4269 

-267 

4264 

4515 

4510 

4504 

4475 

t289 

4280 

4276 

-273 

4550 

4 548 

t 534 

4526 

4311 

4309 

4306 

t 294 

4567 

4562 

4555 

-553 

4504 

4400 

4337 

-335 

4584 

4579 

4575 

-572 

4554 

4553 

4548 

4510 

46 O 6 

4602 

4589 

4588 

4588 

4573 

4567 

4562 

4623 

4617 

46 IO 

4609 




617 


649 

4628 

4626 

t 254 

4253 

o* 4 Jl 

452 4 

5 1 4 32 


285 

4263 

4258 

4183 

t 99 4 1 

95 478 

: 470 


255 :ial 

L*Jl 

t 264 

4258 

425 1 

t 249 

424 4 

1 1 ; <. 


4293 

4276 

4275 

4267 

4161 

456 4. 

41 437 

' 432 

4311 

4306 

4305 

4294 

4266 

t 265 

4199 

4 162 

4342 

4338 

4335 

433 1 

-572 

4399 

4360 

4310 

4559 

4550 

4548 

4470 

458 1 

4578 

4577 

4574 




592 

4596 

4595 

♦ 

4587 

4584 

470 4 

51 

** 


4628 

t606 

-604 

4602 

4253 

425 1 

-249 

495 


718 



4397 4375 4345 

-343 

4643-640 4638 t 637 

4411-409 t 403 

4402 

649 4646 4645 

4421 4419 4416 

t 414 

8 5 . jAj ji* o La^>~ l 

-437 t 434 ,427 

4422 

’■ gjyr ‘ J-v> 

441 433 419 418 413 

4458 4455-453 

4439 

,484 4476-473 

4463 

4209 472 t 62 449 

4519 4516 4515 

4490 

4457 4371 4319 4 227 

4542 4539 4527 

4526 

,466-464 t 460 t 459 

645 4630 

4609 

-480 4475-473 t 47 1 

478 

4492 4491 t 488 t 486 

90 

y. 1 

4552 4542 4535 t 494 

4584 4583 t 144 : 


4637 4633 4631-629 


603 


647 1 646 t 644 t 643 


28 : L^i 44_iSj 

423 :J,U 

- - 

m 

— 171 1 1 68 ; Jt- i ^ 

463 4 10 : Jjl5 4^,^-L 

4268 4192 4191 4173 

594 : iu-iJl 

«• M ^ 

4276 4275 4273-271 

35 434 : Ly 1 

594 4558 4342 t 289 

549 i 5 1 2 ! La c U jj 

- J - 

108 1 .1 (. j-> 

496 462 455-52 


719 



^ 0 >yll dji>All dp hip II 

ARAB ORGANIZATION FOR TRANSLATION 
ORGANISATION ARABE POUR LA TRADUCTION 





djjjAll 


jUJ - 

OLJji jfijA ' 


jjJlj <U>«j! p-w. m 3 ! 

L>- 


^$jIa -LjL^ ! V — A. J Ij 

^ .3 . jj 

JS^ji iibr oU- : cjLJb 

.3 . 4^>- jj 

<uSjU I ^ui j l ^3 _ O l>- • Ij 

jpli . .1 '. 

CJ5 I a J L> 

l_Lfc ^_i Ip . 3 ! 

j*^jL« (jLtwOJ o^«jt • '—'iJlj 
^.^7 L*J ^ jJ ^ j*&-> • ^ y 

i^JiL^aJl .3 

«■ -tt 

Jlp ^ aJ L> 

1 y U . J ! 4^*^- jj 


JUJI ^ i.Ul jLj^l 


au»ji jUi u yu- 


iiill ot* 


««•« Vs 


r 5 ^ 


I &u Ji 


(J 1 


j-Uaj-VI |4 p 




4jLa^ jLl£ ±i\ jj-l 4JLuil$ Jil uLjll! lib Jiuj 
t Jj&UIl Jl j*JI AjA jA j , jjjJaJI jjiJ! jjUil U^ iil 

^ u <?|si 04 vui <> :^I jsai js J> ^ ^vi 

jA Uj fyijA 

AlSjullj ilflil ijPljJl UVI fAj Jj^abull C\ah\ Ail 
JjjL i^l i^yijUJI oi JJ& *0j*iLaJl IfuiliPI IfSIjJ) j-a 
pi j t<Ua jJl »U^J1 ji ajJ^la ulA ^Ui djAiaJl uLi pi i J^ aJI 
IfU AilkU JUi V iuijUa t^Ulila 

^ill J Ijjl : Jj«I! ^ ijill jA Ufa lAu uliil oib d£& 
AiiWl Jl * jiUuil jUjJl p U-i JaIjuj jill AjjaIS) 4ju«a 11 jA 
J-4*Jl Oaj ji u! .AjJ J* (jk jUJIl £a 4jJLflVl 

Jili O 4 ijlLill UUyi , jljJ jllaj UA 

UuaUS 4iiA jZ uli^Vl jJaj ^ SjASJI JJaij t<Lai]| 
Ajj^A AlliSj AjJ ji)l AjA^uJI AjjjA jUJVl pi AJLuUla 

AjfrloJI 

#» • • 

jULfrVt uj*j iiU J#j]| yjul AjLj'U ylc jjSjj UJi f jH 
(> U-lill yjb yjJl uljLiVI : j£j 4±jjll iUti 4j J\ U s j£ 

jjjUilj \+Jj yit j i‘LJLj'i’1 fjibl 1 *''* * 

(jlj t jb kjjka >Vl / UVI AJL-u |j|j .iuuJVIj 

{ f 

<Ua ijjj IjJU HaP 1 * 1 »j IU lit l^jjl p JAjJl 

l^JjUj Jbui. 

i^xwij 5jf m jj <j— uji :(2005-1913) jjSjj (Jjj 

i5_ujjjij ji ClluU »&• ySj yi liliwi (J*P 

La A jIjj^I ubuU ^ ^ p t jlill AjuUJ j 

jilLU AjuU 

AjjLLlUI AjubJb A^aUll 3llwii ;^jLL j 


j±\£ IgJjp 


P;u»l Ricccur 

Soi-meme 

comme un autre 



SjoW'l ASjjmJI 
S j — >1« a 2u.a,lc, 

~Ajr\*-y\ 3 dUuLuu! 

CabLUlJ 

j CaLxjloJ 




> c^JLc 
•• 

IS 

9 

3N 9 

n 

78$ 

78-95 

II 

953 

>52 

c 

^-0-1885 

II II 

18850 

-° IjVja 30 : j-JUt 

L^-U x — > 1 — a j 1 


/ggj^g\ 

doJX>lU cLu>AJI doibloJI 


*«inu 





AsijJJiffilr)/ 



ask2pdf.blogspot.com